Frankrijk moet grote offers brengen
Onverwacht bezoek en een leerzaam gesprek
Sovjetprotest
aan Londen
Hoe aan SS millioen
francs te komen
Nieuwe besprekingen met Djokja
Universiieiis
Zondag
Queuille kondigt bezuinigingen, hervor
mingen en in de toekomst nieuwe
verkiezingen aan
IN 'T KORT
Een beste sigaar
van een stuiver
HERFST IN DE FRANSE DEMOCRATIE
VIERDE JAARGANG
No. 1175
ZATERDAG 11 SEPTEMBER 1948
Moeder van 10 kinderei
verongelukt
Hl Muiderslot. eens de plek, waar
in de gouden eeuw de kopstukken
van het Nederlands cultuurleven
elkaar in de Muiderkrmg ontmoetten,
is thans onder beheer gesteld van
het Rijksmuseum te Amsterdam.
Minder warm
Delegaties voor
federaal overleg
naar Nederland
Geen nationalisatie
der mijnen
Wie raapt de appel op, als hij valt
C.A.O. voor dagblad
journalisten
„Veel minder gunstige" voorstellen
voor de republiek
Een oude kennis
Laatste groet aan
Mgr. Poejs
Uitgave N V Uitgeversmij. Neerlandia. Redactieraad:
A. F. J. Aernoudts; C. J. v. Hooteghem; A. E. Langenhorst; Mr.
Dr. A. J J. M. Mes; Mr. H. B. B. de Rechter. Verschijnt elke
werkdag Abonnementsprijs bij vooruitbetaling t 3.38 per kwar
taal, per post t 4.25, per week (uitsluitend bij niet postbestelling)
f 0.26. Losse exemplaren 6 cent Postrekening 278841. Prijzen
voor buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrekt
Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen Hulst, Dubbele Poort 7, tele
foon 102 (Bijbureau: Oostburg, Nieuwstraat 22, telefoon 33). Bu
reau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 75, telefoon
2236. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Advertentieprijs (uit
sluitend voor de Zeeuwse oplage): 0.10 per m/m; voor Re
clames (Ingezonden Mededelingen) f 0.25 per m/m. (Voor da
gehele oplage resp. 0.25 en f 0.60). Incasso wordt berekend.
Voor God, Koningin en Vaderland
ÏJENRI QUEUILLE, de Frinse radicaal-socialistische kabinetsforma-
teur, heeft gisteren een openhartig woordje met de Nationale
yergadering gesproken. Hij heeft goedkeurende knikken gekregen
van de gematigde rechtervleugel en van de radicalen: de volksrepu
blikeinen (M.R.P.) en socialisten knikten ook wel, doch niet zo spon
taan. Queuille ontving zells de steun van de democratische en socia
listische unie van het verzet (een met de Gaulle sympathiserende
groep).
Uiteindelijk kreeg Queuille het vertrouwensvotum, zodat hij nu
eerst echt kabinetsformateur kan genoemd worden en met zijn rege
ringsploeg voor de dag kan komen.
rpOEN DE TREIN uit Hilversum
in Bussum arriveerde wilde
een 60-jarige weduwe uit de nog
rijdende wagon stappen, doch de
sprong mislukte. Zij raakte bekneld
tussen perron en trein en overleed
spoedig na 't ongeval. Het slacht
offer laat 10 kinderen achter.
JJE BELGISCHE Senaatscommissies
voor Justitie en Binnenlandse Za
ken zullen 21 Sept. bijeenkomen om
het voorstel te onderzoeken betreffen
de het houden van een plebisciet over
de Koningskwestie.
-\ru DE KEUZEBON voor gebakar
tikelen is afgeschaft, kan bij de
bakkers toch niet elke gewenste boe
veelheid koekjes en gebak gekocht
worden. De bakkers krijgen welis
waar grotere grondstoftoewijzingen,
maar deze zijn niet zo groot, dat zij
aan elke vraag kunnen voldoen.
GENERAAL CREAR, de vroegere
opperbevelhebber van het eerste
Canadese leger heeft gisteren dc 'e-
vallenen geëerd door een krans te
leggen op het oorlogsmonument te
Amsterdam.
f>E REGERING maakt bekend,
(lat tot haar leedwezen in de
iopen week de navolgende
dezen zijn gerapporteerd:
Een sergeant-majoor-instructeur
afkomstig uit Rotterdam, een sol
daat afkomstig uit Hilversum en
een soldaat, uit Haastrecht.
rpWEE AGENTEN van de Amster
damse hondenbrigade trachtten 'n
23-jarige zwartehandelaar te arreste
ren. De man nam de benen, waarop
de politiemannen schoten. De zwarte
handelaar gaf zich over. doch daarna
ontstond er een worsteling, waarbij
u-en revolver afging. De zwartehande
laar werd daardoor ernstig gewond.
gINNENKORT is in Nijmegen te ver
wachten de benoeming van een
hoogleraar in de phaenomologie van
het Protestantisme.
JJE BAKKERS zullen voor 20 Sep
tember nagenoeg geen wittebrood
kunnen leveren. Voor die datum zal
nl. geen bevoorrading plaats vinden.
JN ACHTER-INDIE hebben zich de
opstandelingen onder druk naar 't
Noorden teruggetrokken in een gebied
aan weerskanten van de Siamese
grens, waar zij moeilijker te vatten
zijn.
JN BELGIE zal na September de
suiker van de bon zijn. Brood zal
dan het enige artikel zijn, dat nog
wordt gedistribueerd.
JN DE New-York Times lezen we,
dat concrete plannen voor een mi
litair Atlantisch pact in de afgelopen
paar weken snelle vorderingen heb-
be gemaakt.
£ondag 3 Oct. zal te Karachi (India)
de Nederlandse Franciskanejr Pater
Alcuinus van Miltenburg, tot bisschop
van Karachi worden gewijd. Deze wij
ding is het gevolg van de vérheffing
tot zelfstandig missiegebied van Sind
en Baludchistan. De nieuwe bisschop
is 14 September 1909 te Harmeien
(Utrecht) geboren.
JJE STUDIEDAGEN inzake het vraag
stuk der vrije meingsvorming bin
nen de KVP worden de le en 2e Oc
tober op de Drankenburgh gehouden
Inleiders zijn Drs. A. Wijffels en Dr.
L. Altering. Het geheel staat onder
leiding van Prof. de Quay.
HEJ STOFFELIJK overschot van
Benes is bijgezet te Sezimovo Usti.
J-Jet troepentransportschip „Johan
van Oldenbarneveldt" zal wegens
motorstoomis later vertrekken dan
aanvankelijk was bepaald.
Ten uit de richting 's Hertogenbosch
komende luxe auto reed met
grote snelheid op eèn nabij Boxtel
stilstaande met zand geladen vracht
wagen. w vrrvan de achterkant werd
gerepareerd. De onder de wagen lig
gende 20-jarige expeditieknecht uit
Boxtel raakte zodanig bekneld, dat
hij gedood werd.
geldig
tot
Weersverwachting,
Zaterdagavond:
Vrij veel bewolking. Enkele
plaatselijke buien, hier en daar
toet licht onweer. Daling van tem
peratuur. vooral in de kuststrook.
Aanvankelijk zwakke verander
lijke wind, later zwakke tot ma-
"ge wind tussen Zuid en West.
Heden zon onder 19.05 uur en
toaan onder 23.02 uur. Zondag zon
op 6.09 uur en onder 19.03 uur.
Maan op 17.16 uur. Maandag zon
°P 6.10 uur en maan op 17.51 uur.
7 E kabinetsformateur, sprak in de Na-
tionale Vergadering van een „ern
stige crisis" in Frankrijk en verzocht
om „discipline en opoffering" om de
franc te redden. „Ik vraag u niet uw
persoonlijke sympathie te laten blij
ken" zei Queuille, „maar ik vraag om
een mogelijkheid om gezamenlijke ac
tie te kunnen voeren voor de redding
van Frankrijk. Frafikrijk maakt een
ernstige crisis door. De essentiële oor
zaak van deze crisis is de politieke
wanorde, die niet voort kan duren
zonder het republikeinse regime in ge
vaar te brengen".
Grote offers zijn nodig zei Queuille
die beloofde de staatsuitgaven te be
knotten en hervormingen aan te bren
gen in het bestuur van genationali
seerde industrieën. Hij zei ook, dat hij
fiscale maatregelen zou invoeren voor
het verkrijgen van 80 millioen franc,
die nodig zijn om de begroting slui
tend te krijgen. Hij legde de nadruk
op het gevaar voor een inflatie en de
noodzaak om het probleem van lonen
prijzen en valuta op te lossen. Zijn
plan is om ruim gebruik te maken
van de volmachten door de vergade
ring aan de regering Marie toegestaan
(met behulp hiervan had de minister
van Financiën, Paul Reynaud, econo
mische maatregelen willen nemen om
het vertrouwen van het publiek te
herstellen).
Een tegenvaller voor de stakers was
Queuille's opmerking, dat de duurte-
toeslag van 2500 francs, die is toege
staan door Robert Schuman, de de-
missionnaire premier, door zijn rege
ring zou worden gehonoreerd, maar
dat men niet verder kon gaan, „onze
economie bestaat alleen, dank zij de
Amerikaanse hulp" zo verklaarde hij.
Een verbetering van de uitvoer noem
de-hij" essentieel voor de beveiliging
der onafhankelijkheid.
'Queuille kondigde aan, dat hij zijfl
eigen minister van Fianciën zou zijn.
Hij nam geen onmiddellijke beslis
sing over nieuwe verkiezingen, die
door de Gaullisten worden verlangd
maar hij deed de belofte een nieuw
verkiezingssysteem in te voeren; ech
ter pas wanneer de eerste tekenen
te zien zijn van economisch herstel.
In de Franse buitenlandse of impe
riale politiek zal geen verandering
komen, deelde de kabinetsformateur
mee.
Uiterst zware taak
piRANKRIJK krijgt nu wel een nieu
we regering, maar of zij zal op
gewassen zijn tegen de uiterst zware
taak valt natuurlijk niet te voorzien..
Het nieuwe kabinet zal critiek onge
twijfeld niet gespaard worden, immers
daarmee is de Assemblee niet karig.
En als men hoort wat Queuille alle
maal van plan is, dan ligt het voor
de hand, dat de Fransen de buikriem
nog strakker moeten aanhalen. Die
beweging hebben zij onderhand wel
geleerd, maar ook daaraan komt im
mers een grens. De wanverhouding
tussen lonen en prijzen hebben in
Frankrijk een zeer grote ontevreden
heid geschapen, die misschien wel 'ns
tot uitbarstingen aanleiding zou kun
nen geven. De Gaullistische groep en
de communisten onder Thorez doen
daarbij nog een duit in het zakje. De
Gaulle heeft al aangekondigd, dat hij
een hele serie speeches in Zuid-Frank
rijk zal gaan afsteken tegen het re-
geer-systeem. Hardnekkige geruchten
willen evenwel, dat Queuille een paar
Gaullisten in zijn kabinet zal hebben.
Misschien dat zulks de Gaulle kan
matigen? Misschien ook, dat dit het
begin is van een zuiver Gaullistisch
ingestelde regering met de Gaulle zelf
als dictator aan 't hoofd?
ÜEHALVE de autoriteiten, die dit
weekeinde uit Indonesië naar Ne
derland reizen om tezamen met de
reeds in Nederland aanwezige auto
riteiten deel te nemen aan het zo
uiterst belangrijke overleg inzake de
bestuursregeling in Indonesië in over
gangstijd, vertrekt op 14 September
een aanvullende delegatie van het zgn.
bijzonder federaal overleg naar Neder
land. Deze delegatie omvat de pre
miers van Oost-Indonesië en Pasoen-
dan, vertegenwoordigers van Borneo,
Midden-Java en Oost-Java. Dr. van
Mook is al in Nederland. In Singapore
heeft hij zijn reis onderbroken om
daar besprekingen te voeren.
Wel nauwe samenwerking
tussen de ondernemingen
TYE COMMISSIE-COUVEE, die een
onderzoek heeft ingesteld, naai
de wenselijkheid, van de socialisatie
der vier particuliere mijnen in Ne
derland is tot een negatieve conclusie
gekomen. Twee leden spraken zich
echter uit 'voor socialisatie.
Wel acht de commissie een nauwe,
liefst vrijwillige samenwerking tussen
de mijnondernemingen en een gere
geld overleg tussen de directies, van
eminent belang. Het orgaan van sa
menwerking zou de bevoegdheid moe
ten verkrijgeji ten aanzien van en
kele punten bindende beslissingen te
nemen, met name op het gebied van
prijzen voor steenkool en technische
maatregelen.
De commissie acht toezicht op de
wijze van kolenontginning gewenst,
en zou derhalve de minister de be
voegdheid willen verlenen hierom
trent aanwijzingen te geVen. Verder
adviseert de commissie tot vorming
van een afzonderlijk college van ad
vies voor de steenkolenmijnbouw.
JT ZIET HET GOED: op dit sim
pele sigarenbandje staat vier
en een halve cent, plus -een halve
cent opcenten. Deze sigaar van
vijf cent, ongeveer 13 cm. lang,
hebben we gerookt (omdat we er
een cadeau kregen) en we kunnen
u verzekeren, dat de kwaliteit pri
ma was.
We zijn naar diverse sigarenwin
keliers gegaan, gewapend met
hierbij afgedrukt bandje en we
vroegen tot vervelens toe om een
goede sigaar van vijf cent. Maar
we kregen er niet één.De goe
de lieden zouden dat met de beste
wil van de wereld dan ook niet
hebben gekund, want sigaren van
die prijs gaan alleen maar naar
België. Dan kunnen we die siga
ren natuurlijk nadien weer zwart
terug kopen, wat we niet doen,
omdat het te duur is en bovendien
voor goede burgers streng verbo
den!
Onze economische hersenknobbel
als we die al bezitten, is te slecht
ontwikkeld om onze lezers aanne
melijk te maken, waarom grote
en goede sigaren voor vijf hele#
centen naar 't buitenland moeten
en waarom wij zelf voor een niet-
zo-goede minstens het driedubbele
moeten neertellen. Wie dat wel
kan, wordt bij deze uitgenodigd
zijn wetenschap op schrift te stel
len en aan ons te zenden: wij en
duizenden met ons zullen hem
dankbaar zijn. Nog liever hadden
we natuurlijk een middel om ook
sigaren van vijf cent te kunnen ko
pen, maar ja
Pnige tijd geleden hebben de vereni
ging „De Nederlandse Dagblad
pers 1945" enerzijds en de Nedefland-
se Journalistenkring en de Katholie
ke Journalistenkring anderzijds een
collectieve arbeidsovereenkomst voor
dagbladjournalisten gesloten.
Deze overeenkomst, die de salarië
ring en ook de rechtspositie van de
betrokken journalisten regelt, is de
eerste van deze aard in ons land.
Het college van rijksbemiddelaars
heelt deze C.A.O. goedgekeurd. Zij is
op 1 Sept. j.l. in werking getreden.
VAN WALCHEREN BEGINT
DE ONDERWIJSVER
NIEUWING
De Nederlandse Onderwijzersvereni
ging heeft besloten de onderwijsver
nieuwing met kracht aan te vatten
en daartoe in vele plaatsen van ons
land cursussen voor de leerkrachten te
geven. De eerste cursus is thans in
Middelburg geopend door de voorzitter
van het N.O.V. të Amsterdam, de heer
A. C. Zevenbergen in aanwezigheid
van de burgemeester jhr. mr. W. E.
Sandberg tot Essemburg en enkele wet
houders De leidster van de cursussen
is mej. H. M. de Haas. De burgemees
ter sprak enige woorden, waarin hij
liet uitkomen, dat het gemeentebe
stuur van Middelburg het op hoge prijs
stelt dat men de onderwijsvernieuwing
van Walcheren wil laten uitgaan.
"RAYMOND HERREMANS, de lei-
der der Belgische delegatie in
de Commissie van Goede Diensten,
werkt thans nieuwe voorstellen uit,
die de Nederlands-republikeinse be
sprekingen weer op gang kunnen
helpen.
Radio Djokjakarta voegt hieraan
toe: dat de voorstellen van Herremans
„veel minder gunstig" voor de repu
bliek schijnen, dan die, welke in Juni
door de Australische en Amerikaanse
delegaties zijn gedaan. Herremans
heeft met Soekarno een onderhoud
gehad.
Einde aan misdadige incidenten.
TT ET republikeinse nieuwsagentschap
„Antara" meldde, dat de co'mman
dant der Nederlandse troepen in Oost
Java aan de republikeinse bevelheb
bers een ultimatum heeft gezonden,
waarin geëist wordt, dat de vijande
lijkheden in het door de Nederlandse
troepen bezette gebied in Oost-Java
„binnen 48 uur" zullen worden beëin
digd, Volgens Antara zou de Neder
landse commandant, generaal-majoor
Baay, hebben gezegd, dat als deze eis
niet werd ingewilligd, hij aan gene
raal Spoor verguning zou vragen om
„de nodige maatregelen te nemen"
Een zegsman van het leger te Batavia
bevestigde, dat generaal Baay van de
JVAet enige nonchalance, haar beken
de bewegingen eigen, stormde ze
op een der weinige windstille momen
ten ons redactielokaal binnen: Wiske,
onze jeugdige vriendin.
„Jij hier?" was onze eerste begroe
ting. want we meenden haar samen
met Suske op vacantie.
,,'t Is me al lang beginnen te verve
len!" zei ze. „Beestenweer en guur
Bovendien begint dat lopende beeld
feuilleton in jullie krant me ook al
de Irel uit te hangen!"
„Tut tut tut," antwoordden we. „Is
dat somt jalousie de metier oftewel
berbspsijverzucht? Er zijn er heel
wat, die 't spannend vinden."
„Zooóóó?" zei ze op een langgerek
ter toon dan strikt nodig was. „Kun
je me niet eens een stoel aanbieden?
Of nee, 't gaat zo ook wel" En daar
zat ze me, vrijpostig als ze is, zomaar
wip op een hoek van 'onze schrijftafel.
„Beste Wis,' begonnen we vader
lijk. „Zie eerst eens de balk in je ei
gen oog. Je had even vacantie nodig.
Grappig zijn is goed. Alle eer aan jou
en je kornuiten. Maar de lezers hou
den wel eens van wat afwisseling. Je
moet ze ook eens wat avontuurlijks
gunnen!'
„Avontuurlijks? Was ik dan niet
avontuurlijk genoeg?"
„Stil nou! Stil nou! Zit asjeblieft
niet zo met Isedoruske te zwaaien.
Dat irriteert me. En laat ik je dan
dit zeggen: Natuurlijk hadden jullie
veel avonturen. Spannende avonturen
Maar je nam er altijd zelf een loopje
mee. Kijk, nu hebben de lezers een
tijdlang eens avonturen beleefd, die
erg serieus waren. En je hebt ook se-
rieuse mensen onder de lezers van De
Stem. Die willen wel eens echt grieze
len en echt tranen huilen en niet al
tijd maar voor de gek gehouden wor
den door jullie".
„Voor de gek gehouden?... Maar
man, waar zijn je hersens. Wij zijn
over-serieuse lieden, die er altijd voor
zorgen, dat de deugd zegeviert en dat
er voor de rouwmoedige zondaar, nog
een kans op beterschap wacht. Hoe
ging het met Jef Blaaskop uit A-
moras? Werd hij fijngehakt en opge
geten toen hii overwonnen was? Nee!
Hij br- berouw werd oher
schoold pn js r' o- - m j? o'>r-.
tiekker En Ba.aulas. e g ng tcch
maar netjes naar de hemel toen hij
bero^v had getoond en zijn leven
had gebeterd. Elke boosdoener wordt
door ons op het goede pad terugge
bracht, want we zijn vergevensgezind
en brengen graag verkeerde lieden
op die der deugd terug."
„Was dat het doel >van je komst?"
„Nee. We zijn zo pas uit Irak terug
gekomen, waar we een ontmoeting
hadden met een heel merkwaai-dige
kerel. Hij is nu hovenier in de tuinen
van Allah, maar...."
„Schei uit met dat gezwaai met
Isedoruske. Straks vliegt 't zaagsel
nog in 't rond."
„Zaagsel!? Het zuiverste paarden
bij- manheer! Inderdaad, een jaar
geleden was het nog zaagsel, maar nu
is het heerlijk, zacht paardenhaar van
Lambik."
„Van Lambik? Wat zit je nou weer
te fantaseren?"
„Dat hoort allemaal tot de wonder
lijke geschiedenis van de Zaagsel-
Prinses. Zal ik die eens voor jullie in
„De Stem" gaan vertellen?"
„Als 't maar iets is, wat de lezers
boeit. We hebben nu eenmaal een heel
ander beeldfeuilleton...."
„Zwijg er maar over. Bioeien zal het
Laat ons maar weer eens terugkomen.
Je weet hoe moeilijk het is ergens
weer in te komen als je er uit geraakt
bent. En vóór de mensen ons hele
maal hebben vergeten, wilde ik toch
nog wel eens graag met Suske en
Lambik voor je lezers optreden."
„Ik zal er eens over spreken met
de hoofdredacteur."
„O, die ken ik. Gesproken, toen tnj
de opvoering van de Suske-en-Wiske
revue in Gilze bijwoonde. En ook bij
het bloemencorso in Zundert, waar ik
in meeliep, heb ik hem gezien. Die
vindt 't vast goed!"
„En met de directeur."
„Ook die is 't er mee eens. Hebben
zijn kinderen niet het grootste plezier
met onze boekjes over Amoras en de
Sprieta-toom?"
„Goed, Wis, ik zal 't er over hebben
en je krijgt bericht."
Wip, daar stond ze weer op de
grond.,, Goed, ik hoor het dan wel.
Ons nieuwe avontuur heet: De Zaag-
sel-Prinses. Tabé, ik ga naai Suske!"
Ze zwaaide de redactiedeur open en
spron" de trappen af.
„G. ii aan Lambik!" riepen we
haar na.
republikeinse autoriteiten heeft geëist
dat er een einde zal worden gemaakt
aan de „misdadige incidenten" langs
de bestandslijn, doch voegde daaraan
toe, dat dit geen ultimatum was.
Een „Islam-front".
TYE Masjoemi heeft een uitnodiging
van de communisten om samen te
werken van de hand gewezen, De Mas
joemi accepteerde wel de uitnodiging
der P.S.I. (Moslempartij) om gezamen
lijk een „Islam-front" te vormen.
TTIT BERICHTEN uit Berlijn blijkt
dat de Sovjet-autoriteiten daar
een protest voorbereiden, dat aan
Engeland zal worden overhandigd,
naar aanleiding van de incidenten,
welke Donderdag plaats hadden en
waarbij een Sovjetvlag werd ver
scheurd en de Sovjetrussen met ste
nen bekogeld. Het Britse kabinet is
gisteren bijeen geweest om de toe
stand te Berlijn te bespreken.
Uit het officiële Sovjetblad „Tagli-
che Rundschau" blijkt tot welke con
clusie de Sovjets zijn gekomen, waar
het blad zegt: „In alle ernst moet de
vraag worden gesteld of een gemeente
bestuur, dat door zulke onverantwoor
delijke personen geleid wordt, nog lan
ger getolereerd kan worden. De be
zettingsautoriteiten kunnen openlijke
fascistische redevoeringen door ge
meentebestuurders niet toelaten".
Uit deze uitlatingen is gemakkelijk
op te maken, dat de Sovjets nu nog
hardnekkiger zullen gaan trachten hun
mannetjes het bestuur van Berlijn in
handen te geven.
Wij voorzien, dat Berlijn nog heel
wat angstige en spannende dagen kan
tegemoet zien. Te beginnen met mor
gen al. Want dan gaan de commu
nisten een tegen-actie op touw zetten
in de vorm van een demonstratie in
de Lustgarten.
TLTORGEN is het Universiteits-Zon-
dag. En als we dat zeggen, weet
iedereen, dat het gaat over de Katho
lieke Universiteit in Nijmegen. Dit
jaar herdenkt ze haar zilveren be
staan op 17 October, in Mei of Juni
van het volgend jaar hoopt ze dit
groots te vieren. Er heeft in die 25 ja
ren wel groei gezeten in dit gewichti
ge onderwijsinstituut. Men begon met
34 docenten en ruim 200 studenten.
Nu worden er in de Keizer-Karelstad
ruim 900 studenten door 54 docenten
rondgeleid door de hallen der weten
schap.
Na de oorlog is er evenals aan da
andere universiteiten in ons land een
grote aanwas van studielustigen ver
toond, nl. van 500 op 900. Typisch is
echter, dat elders deze aanwas zich
vooral vertoont in de technische en
medische faculteiten. Helaas bezit Nij
megen nog niets op dit gebied. De
aanwas in de litteraire en juridische
faculteiten is in Nijmegen dan ook
relatief hoger dan elders. En nu moet
nog komen de aanwas als gevolg van
drie nieuwe instituten, die pas korte
tijd geleden zijn opgezet: de School
voor Politieke en Sociale Wetenschap
pen, de opleiding voor Journalistiek en
het Missiologisch Instituut. Er is ove
rigens sprake van dat de eerste twee
aan elkaar gekoppeld zullen worden,
met één candidaatsexamen. Een be
slissing daaromtrent viel echter nog
niet.
TYE GROTE uitbreiding moet eohter
zo spoedig mogelijk worden ge
zocht in de oprichting ener medische
faculteit. De andere Universiteiten
smeken er ook als het ware om, want
ze kunnen de toevloed van studenten
op dit terrein onmogelijk opvangen.
De plannen zijn in Nijmegen gebaseerd
op een rapport, dat deskundigen er
over hebben uitgebracht. Men is al
begonnen het het uitzien naar ge
schikte candidaten voor professoren
en assistenten. Architecten maken
schetstekeningen van de gebouwen en
laboratoria, welke eventueel nodig
zijn. Maar moeilijk, erg moeilijk blijft
het.
En zo komen we dan aan de be
langrijke centenkwestie.
TYE mening schijnt bij sommigen post
gevat te hebben, dat die eigenlijk
niet meer bestaat. Lazen ze immers
niet, dat „de gelijkstelling" ook door
getrokken is tot het Hoger Onderwijs?
Laat men zich niet begoochelen. Zeker
er is door de wet-Gielen een belang
rijke stap gezet. In feite wordt nu
ongeveer 65 procent van de uitgaven
door het Rijk vergoed, nadat eerste da
inkomsten uit examen- en college
gelden (ongeveer 2 ton) er afgetrok
ken zijn. Maar het resterende is nog
een aanzienlijk bedrag Bovendien
leed de Nijmeegse Universiteit zware
oorlogsschade; het Rijk vergoedt
slechts een deel van de herstelkosten
De jaarlijkse inzameling voor de R.
K. Universiteit kan dan ook onmoge
lijk gemist worden. De offervaardig
heid van de katholieken moet ook op
dit punt paraat blijven. Het laatste
jaar bracht de algemene inzameling
f 339.000 netto op, waarvan een deel
voortaan bestemd is voor de Hoge
school van Tilburg en voor bijzondere
leerstoelen. Deze jaarlijkse inzameling
moest eigenlijk een half millioen op
brengen, hetgeen ook werkelijk zeer
goed mogelijk is, indien alle parochies
zonder onderscheid behoorlijk mee
doen.
Men zei ons dezer dagen: Als het
overal zo goed ging als bijvoorbeeld
in Groningen, Friesland en Drente en
ook in Breda, dan waren de gelde
lijke zorgen zo goed als verdwenen.
Laten de katholfeken uit alle paro
chies van ons vaderland dat in de
oren kopen.
Vóór de oorlog kon men zeggen: 'n
dubbeltje per parochiaan is voldoen
de; thans moet hen hoger mikken, na
melijk op een kwartje per katholiek.
Het bestaansrecht, ja de bestaans
noodzaak van de R. K. Universiteit
behoeft niet meer aangetoond te wor
den. De invloed, de betekenis van het
katholicisme en van de katholieken
met betrekking tot de gang van za
ken in ons vaderland zou zeker niet
zo uitgegroeid zijn zonder dit insti
tuut. Dit is voor Kerk en Vaderland
een onberekenbare zegen -geweest.
Die zegenrijke werking moet blijven
uitstralen en nog dieper doordringen.
Het besef daarvan moge in alle ka
tholieken leven en ook dringen tot de
steunende daad.
FRANSE BOEREN NAAR
ZEELAND EN BRABANT
Evenals vorig jaar is gisteren een
gezelschap Franse boeren, 45 man
sterk, naar Zeeland gekomen. Ditmaal
zijn de bezoekers de gasten van de
Z.L.M.-leden op Schouwen.
Vandaag wordt Schouwen-Duiveland
bekeken en Maandag krijgt N.-Beve-
iand een beurt.
Dinsdag wordt een rit gemaakt naar
Zuid-Beveland en Walcheren, waarna
de mosselhandelaren te Bruinisse de
heren 's avonds een mosselmaaltijd
aanbieden.
Voor de Woensdag staat West-Bra
bant op het program. O.m. zullen de
Fransen de coöperatieve suikerfabriek
Dinteloord, de vlasfabriek te Steen
bergen en de draineerbuizenfabriek
te Halsteren bezichtigen.
Met een driedaagse trip naar de
Jaarbeurs te Utrecht en naa Amster
dam wordt de tocht besloten.
y ELEN brachten Woensdag en Don
derdag een bezoek aan het kloos
ter van de medische missie-zusters te
Amstenrade om te bidden bij het
stiffelijk overschot van Mgr dr H. A.
Poels, die daar lag opgebaard in zijn
werkkamer. De overledene verbleef
er tot Donderdagmiddag waarna hij
werd overgebracht naar Heerlen.
Van tevoren had men hem gekleed
in de bruine pij van de Derde Orde
van St. Franciscus, waarin hij over
eenkomstig zijn wens zal worden be
graven. De overbrenging geschiedde
in alle stilte. Slechts enkele bloed
verwanten en vrienden van Mgr
Poels onder wie deken M. Poels uit
Maastricht en het Twee Kamerlid Jos
Maenen vergezelden het transport.
In Heerlen verd Mgr Poels in een
open kist opgebaard in een Chapelle
Ardente, welke is ingericht in een
ziekenhuis aldaar.
Onophoudelijk brachten bezoekers
een laatste groet aan de overledene.
pE EERSTE legatie-raad van de Roe
meense lepatie to T nnden, heeft
zijn post op- —ven, omtolt hij het m. t
eens is nr., de rcgeringspolitiek in
Roemenië.
