;sters
Berlijn wil recht en vrijheid
Ons gewest en de Jaarbeurs
n leerlingen
VLISSINGEN
IIDDELBURG
GOES
[IDE JEUGD"
Toch versnaperingen
Het slot van de plechtigheden
te Amsterdam
Geef de textiel vrij
[MA'S
I Hartstochtelijke anti-communistische
betoging tussen de puinhopen
IN "T KORT
Voorlopig maar
'n enkel eitje
Haagse
Brieven
VIERDE JAARGANG
No. 1174
V R IJ D A G 10 SEPTEMBER 1948
ag
STEVE EU ff,H£
HENNBH NAttR
HU/i roes TEL. HEI
L UCfTTSEVECHr /5
VOLLE 0,0 NC,
Groeiende bezorgd
heid in Washington
Godsdienstvrijheid in
Roemenië wettelijk
„geliquideerd"
Vrij warm weer
Nieuwe bonnen
Wittebrood wordt
duurder
Rantsoenbonnen
vermicelli en gebak
worden ongeldig
Cour van gelukwensen ten Paleize
Krijgt Hatta voldoende
steun
Men komt zijn klanten weer tegemoet
Afkondiging: der
Grondwetswijzigingen
Handelaren
protesteren
tegen distributie
Heel bijzondere
wedstrijd
Democratie en
Eendracht
onder Oranje
>0<XXXxXX>00000
I )K HULST EN OM-
I, TEXTIELSCHOOL
19, aanvangende 1 Oc-
Lelcl tot 15 September
ten tijdens de school-
lerkplaatspraktijk met
liderwijs in bouw- en
lielherstellen opleiding
|e vakken.
858-o
de beste. 876-oo
IT IERSEKE
Uitgave N. V. Uitgeversmij. Neerlandia. Redactieraad:
A. F. J. Aernoudts; C. J. v. Hooteghem; A. E. Langenhorst; Mr.
Dr. A J- J- M- Mes; Mr. R. B. B. de Rechter. Verschijnt elke
werkdag Abonnementsprijs bij vooruitbetaling 1 3.38 per kwar
taal, per post t 4.25, per week (uitsluitend bij niet postbestelling)
f 0.26. Losse exemplaren 6 cent. Postrekening 278841. Prijzen
voor buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrekt
Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen Hulst, Dubbele Poort 7, tele
foon 102 (Bijbureau: oJstburg, Nieuwstraat 22, telefoon 35). Bu
reau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 75, telefoon
2236. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Advertentieprijs (uit
sluitend voor de Zeeuwse oplage): 0.10 per m/m; voor Re
clames (Ingezonden Mededelingen) f 0.25 per m/m. (Voor de
gehele oplage resp. f 0.25 en 0.60). Incasso wordt berekend.
Voor God, Koningin en Vaderland
I Donderdag 16 Sept.
B« reportage van de
ran
1NINGIN' JULIANA.
ond 7 en 0 mar en
verkoop 10—11 nor.
lera avond 1 en 0.15
Voorverkoop: Kassa
ur. Telef. 218L
hd 8 uur. Zaterdag
uur. Voorverkoop:
830—0
Skippy Homeier In
er Cowan's
•ow, the world)
larch Betty Field
Moorehead
U MET UW oudere
ït zienMOET
nis te nemen van het
ide probleem, dat de
tl
BOVEN 14 JAAR
ndvoorstelling 8 uur;
idagvoorstellingen
uur. 881—o
tjARTSTOCHTELUK hebben 250.000 „Westelijke" Berlijners
tussen de ruines op de „Platz der Republik" gedemonstreerd
tegen het communisme. Fabrieken en winkels waren gesloten;
iedereen wilde betogen tegen het systeem, dat Berlijn al zoveel
narigheden heeft bezorgd. De Britten hadden ervoor gezorgd, dat
er een neutrale zone geschapen werd tussen de Sovjet-zone van
Berlijn en de demonstratieplaats.. Dat was maar goed ook, want
de hartstochten zijn zozeer opgelaaid, dat demonstranten de Sov-
jetvlag op de Brandenburger Tor die de grens aangeeft van de
Sovjetzone onder gejoel hebben neergehaald. De Sovjets en po
litie hebben daarop de demonstranten beschoten. Zij moesten
echter haastig de vlucht nemen voor de woedende menigte, die
pas week, toen versterkingen met karabijnen kwamen toege
sneld. die het vuur openden op de demonstranten. Later beko
gelden demonstranten een jeep met Sovjet-manschappen met
stenen. De jeep werd omver gesmeten en de inzittenden werden
de kleren van het lijf gerukt.
•V"A afloop van de betoging begaf
zich een delegatie naar het ge
bouw van de geallieerde bestuursraad
om daar een memorandum te over-
■handigen, waarin wordt geprotes-
ffffteerd tegen „de onderdrukking op
politiek terrein door de Sovjet-Rus-
J sische bezettingsmacht".
Demonstranten afkomstig •'uit de
Oostelijke sector, die na afloop van
de meeting door de Brandenburger
Tor naar huis wilden terugkeren, on
dergingen een onaangename verras
sing. toen plotseling de toegang naar
Oostelijk Berlijn door politie werd
[versperd.
De Amerikaanse zender deelt me
de, dat het in het grensgebied tot
i botsingen kwam tussen betogers en
politie, waarbij de laatsten gebruik
hebben gemaakt van de vuurwapenen.
Het is nog niet bekend hoeveel
T slachtoffers er bij de diverse 'inci
denten zijn. Men schat het aantal op
enige tientallen, waaronder twee po-
litie-agenten uit de Sovjet-sector.
BLIJFT IN BERLIJN.
ff WIJ zijn hier bijeen om te demon-
streren voor recht en vrijheid,
speciaal in de Sovjet-sector, zo zei dr
Suhr, de voorzitter van de Berlijnse
gemeenteraad. Wij zullen in de stad
nieuwe verkiezingen houden om de
wereld te laten zien hoe Berlijn denkt.
Hij die bang is voor een volksbeslis-
sing heeft een slecht geweten.
Wat wij willen is nietg anders dan
mot rust te worden gelaten, zodat wij
in vrede kunnen werken. Wij willen
K niets anders dan vrijheid, zodat wij
t in vrijheid kunnen leven in Duits-
land en in Berlijn, verklaarde Suhr
I met forse stem onder toejuichingen
der massa.
I Siihr beschuldigde de Sovjets er
van de weg te hebben geëffend voor
BCRZIREBLIJFT VRIJ
^"AAR „Persbelangeiï meldt is
door de betrokken instanties in
Den Haag besloten, dat niet opnieuw
tot distributie van benzine en andere
H aardolieproducten zal worden over-
gegaan. Het is echter voorlopig uit
gesloten, dat het Zondags-rijverbod
zal worden opgeheven.
GROENE" moet voorlopig blij
ven verschijnen in de oude vorm
Tegen de voorgenomen fusie van De
Groene met de weekbladen Vrij Ne-
derland en De Stem van Nederland
U heeft een der aandeelhouders van De
T Groene. die in het bezit is van meer
t dan de helft van de aandelen, bezwaar
E gemaakt. Hij heeft zijn bezwaar in
kort geding laten behandelen door dc
I Amsterdamse rechtbank, die zijn eis
heeft toegewezen.
^AN HET AMERIKAANSE leger
werddoor de E.C.A. een aan
koopvergunning verstrekt voor Indo
nesische copra tot een bedrag van
I 75.000 dollar ten behoeve van de dub-
belzóne. Het Amerikaanse ministerie
voor het leger heeft deze machtiging
L geannuleerd.
TN DE OOSTENRIJKSE hoofdstad
gearriveerde Joegoslavische vluch
telingen hebben verklaard, dat de
geheime politie van Tito gedurende
de laatste maanden 12.000 inwoners
heeft gearresteerd. Onder hen bevin
den zich ook katholieke priesters, die
naar een concentratiekamp in de
Communistische Servische Volksre
publiek zijn overgebracht.
jïjMOKKELAARS, die in het bezit
van diatnanten ter waarde van
verscheidene milliarden lires, cocaïne
en waardevolle stoffen, naar het
schijnt van in Nederland gepleegde
diefstallen, zijn te Napels gearres
teerd.
^JEDERLAND heeft in een nota aan
Roemenië geprotesteerd tegen de
nieuwe Roemeense wet op de natio
nalisatie. Gelijkluidende nota's zijn
overhandigd door de V.S., Frankrijk,
Engeland, Zweden en Zwitserland.
TAE HONGAARSE minister van Na
tionale Defensie, Peter Veres, is
afgetreden. Veres, die voorzitter is
van de nationale boerenpartij, zal ver
vangen woiden door een communist.
yOOR buitenlandse wijnen is de prijs
thans vrij.
de incidenten in het stadhuis. En ver
weet Kotikof. de Sovjet-commandant
ervan dat hij het zelfbestuur had af
geschaft in de Sovjet-sector en dat
een millioen Berlijners in die sector
van hun vrijheid waren beroofd.
Waren de woorden- van Suhr fel,
niet minder waren dat de uitlatingen
der andere sprekers. „De communis
ten die over de ruggen van de Sov
jet-bezettingstroepen naar de macht
zijn geklommen doen nu al hun best
van Berlijn een communistische stad
te maken. Zij rekenen daarbij op de
hulp van generaal honger en gene
ralissimo winter, maar ons geduld is
uitgeput en wij zullen de strijd win
nen". Zo spraken de afgevaardigden
van de spoorwegarbeiders.
En uit het hart van de massa was
ook gegrepen dit beroep op de Wes
telijke geallieerden: „Amerikanen,
Fransen en Engelsen kijk naar Ber
lijn, jullie kunnen dc stad niet ver
laten, jullie moeten blijven totdat de
strijd tegen de duistere machten is
gewonnen".
„ONBEHOORLIJK OPTREDEN"
AL deze hartstochtelijke uitlatingen
moeten de Sovjets wel de ge
dachte bijbrengen, dat er aan hun
„democratisch" systeem toch wel een
en ander ontbreekt. Waar hun den
ken echter doorgaans verkeerd is ge
richt, zullen zij wel weer gaan spre
ken van Westelijke ophitserij en de
Westelijke geallieerden gaan beschul
digen van onbehoorlijk optreden.
Precies zoals generaal Kotikof ge
daan heeft in zijn antwoord op het
Amerikaans protest inzake de onge
regeldheden om en in het Berlijnse
stadhuis. De Sovjets hadden namelijk
beloofd de bijeenkomsten van de ge
meenteraad rustig te laten verlopen.
Desondanks lieten zij toe, beter ge
zegd zetten zij op touw, schandelijke
bestormingen van het stadhuis door
communistische benden. aangevuld
met Sovjet-militairen. Zij namen Duit
se politiemannen en burgers en zelfs
hoge geallieerde officieren in arrest.
En toen zij vervolgens na Ameri
kaanse en Franse protesten beloof
den verdere arrestaties achterwege te
laten en de nog in het stadhuis op-
geslotenen vrij naar huis te laten
gaan arresteerden zij ook deze.
Weer kwamen er protesten binnen
bij Kotikof. Maar de Sovjet.generaal
beeft met een ijskoud gezicht de pro
testen afgewezen en de Amerikaan
se autoriteiten beschuldigd van „on
behoorlijk optreden'.
■Ik sta er op," heeft hij geschre
ven aan de Amerikaanse comman
dant, „dat het Amerikaanse militai
re personeel zich in het vervolg zal
houden aan de regels van correct op
treden en zich niet zal bemoeien met
zaken waarin zij niet bevoegd zijn".
„Ik geloof, dat u het slachtoffer bent
van provocateurs die u op schande
lijke wijze hebben ingelicht om wan
trouwen tussen ons te zaaien" schreef
Kotikof er poeslief bij. Volgens hem
hebben „agenten in burger uit West-
Berlijn arbeiders in en bij het gemeen
tehuis aangevallen, toen zij gekomen
waren om hun gerechtvaardigde eisen
aan het stadsbestuur kenbaar te ma
ken".
Als men zoiets leest, dan wrijft
men zich de ogen uit, want het is
feit-verdraaierij zonder weerga. Man
zou bijna zeggen, dat Goebbels' geest
in de Sovjets gevaren is.
BELOFTE GEHOUDEN
Berlijnse raadhuis bevonden, dit vol
komen ongehinderd zouden kunnen
veriaten. Desondanks werd de belof
te op flagrante wijze geschonden.
VASTBERADEN WEERSTAND
tt ET spreekt vanzelf, dat door dit
■n alles de toestand in Berlijn uiterst
precair is geworden.
Niet voor niets heerst er in Was-
hington groeiende bezorgdheid. Bij
zondere betekenis hecht men daar
aan het feit, dat Truman pas
teruggekomen van een spreekbeurt
tournee door Michigan een bij
zondere vergadering belegd heeft
van de nationale veiligheidsraad,
waarin alle leidende persoonlijkhe
den der Amerikaanse regering op
het gebied van de buitenlandse po
litiek en defensie zitting hebben.
Daarna is de opperste legerleiding
bijeengekomen.
Het ernstige karakter van de alge
mene toestand weerspiegelde zich ook
op de beurs. In Wallstreet daalden
de noteringen scherp.
President Truman heeft Marshalls
verklaring, dat aan de huidige ont
wikkeling te Berlijn „vastberaden
weerstand moet worden geboden" be
vestigd.
Wij komen op voor onze rechten
te Berlijn en doen alles wat wij kun
nen door middel van onderhandelin
gen. Wij onderhandelen niet onder
dwang en zuilen dit ook niet doen,
zei Truman met nadruk.
Volgens Reuter betekent deze ver
klaring, dat de Ver. Staten de bespre
kingen te Moskou en Berlijn zouden
willen gaande houden, tegen het ver
langen der Sovjets in.
TNGEVOLGE de wet op „de vrij-
A heid van alle godsdiensten in Roe
menië", welke te Boekarest is uitge
vaardigd, zal de katholieke geestelijk
heid, alsmede die van andere geloofs
belijdenissen, de eed van trouw aan
de Volksrepubliek moeten afleggen.
Het godsdienstonderricht komt on
der toezicht van de Staat.
De benoemingen van geestelijken
zullen door de regering gecontroleerd
worden.
De betrekkingen van de Kerk in
Roemenië met het buitenland zullen
een strikt godsdienstig karakter moe
ten hebben en onderhouden moeten
worden uitsluitend via het Ministerie
van Buitenlandse Zaken.
QP hetzelfde ogenblik, dat Kotikofs
brief onderweg was, naar de Ame
rikaanse commandant, kreeg de Sov
jet-generaal een protestbrief van de
Franse commandant te Berlijn, gen
Ganeval, die Kotikof op beleefde
Franse wijze aan het verstand bracht
dat hij1 zijn eer als officier verbeurd
had door een persoonlijk gegeven ga
rantie niet na te komen. Ganeval
doelde daarbij op de door Kotikof
persoonlijk gegeven garantie, dat al
le personen, van welke nationaliteit
ook. die zich onder bescherming van
een Franse verbindingsofficier in het
Weersverwachting,
Vrijdagavond:
geldig tot
Enkele overdrijvende wolken
banken, maar droog en over het
algemeen zonnig weer. Zwakke
tot matige wind uit Zuid-Ooste-
Uke richtingen. Ongeveer dezelf-
e temperatuur als gisteren.
Heden zon onder 19.07 uur, en
",aan °"6er 22.13 uur. Zaterdag
zon op 6.07 uur en maan op 16.29
Zondag a.s. 12 September wordt het
gouden bestaansjubileum herdacht,
van het Capucynenklooster met kerk
te 's-Hertogenbosch. Broeder Nicolaas
'«wam zich vóór vijftig jaren hier ves
tigen en heeft hier gedurende deze
halve eeuw zijn beste krachten ge
wijd aan het klooster. Nog altijd zien
wij Broeder Nicolaas aan de deur en
bezoekt hij jaarlijks de weldoeners
van de Capucijnen. Wij fotografeer
den Br. Nicolaas, zoals wij hem nog
dagelijks zien.
PR ZIJN alsnog versnaperingen
bonnen bekend gemaakt. Hier
zijn ze:
TABAKS EN VERSNAPERINGEN
KAARTEN ENZ. QB, QC 808:
105 versnaperingen: 200 gr. versna
peringen, of 200 gr. suiker,
boterhamstrooisel enz., of 400
gr. jam, stroop, enz.
108 versnaperingen: 100 gr. versna
peringen of 100 gr. suiker, bo
terhamstrooisel enz., of 200 gr.
jam, stroop enz.
BONKAARTEN ZA. ZB, ZC, ZD,
ZE, MD, MF, MH 810 (byz. ar
beid, a.s. moeders en zieken):
Geldig zijne de bonnen van strook
Q. Deze bonnen zijn 14 dagen gel
dig.
TJET BROODGRAAN van de nieuwe
■n oogst is tengevolge van een ver
hoging van de prijs van de in Neder
land voortgebrachte tarwe en rogge
duurder. Deze prijsstijging betekent,
verhoging van de bloem- en meelprij-
zen en dus duurder brood. De regering
wil echter prijsverhoging van het ge
wone brood vermijden.
Om deze reden heeft de minister
van Landbouw, Visserij en Voedsel
voorziening besloten alleen de prijs
van de zuiver wittebloem geïm
porteerde bloem en daarmede gelijk
te stellen witte bloem (80 pet. uit-
maling) te verhogen.
Op deze wijze wordt bereikt, dat
het normale brood niet duurder be
hoeft te zijn.
De prijsregeling voor witbrood, wel
ke in Juni jl. is ingevoerd, wordt per
13 September a.s. ingetrokken, zodat
met ingang van die datum de bakker
niet meer gehouden zal zijn aan deze
prijstelling van wittebrood.
De productie van wittebrood is be
perkt tot een maximum van 25 pet.
van de totale hoeveelheid meel en
bloem voor brood.
TAE RANTSOENBONNEN H 25 (voor
1 rantsoen vermicelli e.d. of 400
gram brood) en de rantsoenbonnen
H 27 (voor 1 rantsoen gebak of 400
gram brood) zijn tot en met 25 Sept.
geldig voor het kopen van brood. Na
25 September zijn deze bonnen niet
meer geldig.
"yERGELEKEN met de vooroorlogse
jaren kan onze eierenpositie nog
steeds niet onverdeeld gunstig wor
den genoemd.
Wanneer men nagaat, dat Nederland
gemiddeld over de jaren 1934-1938 on
geveer 14 millioen legkippen bezat,
welk aantal in het voorjaar van 1940
was gestegen tot bijna 20 millioen en
dat onze hoenderstapel thans ca. 8
millioen legdieren telt, is de matige
eierenvoorziening geenszins verwon
derlijk
ln de eerste helft van dit jaar be
droeg de export 219 millioen eieren,
waarvan 115 millioen naar Engeland,
bijna 40 millioen naar Frankrijk, on
geveer 35 millioen naar België en ruim
20 millioen stuks naar de geallieerde
bezettingslegers in Duitsland.
Voorts gaat een gedeelte van de
eierenproductie naar ,de eierenverwer
kende industrie.
Gezien de verbetering in de voeder
positie en de hiermede gepaard gaan
de geleidelijke uitbreiding der hoender
stapel is de verwachting gewettigd,
dat in de nabije toekomst de eieren-
voorziening ruimer kan zijn. Dit heeft
geen betrekking op de eierendistribu-
tie in de herfst- en wintermaanden.
In die periode kan de officiële eieren
distributie in hoofdzaak slechts be
schikken over een in de goede pro
ductie-maanden aangelegde beschei
den voorraad koelhuiseieren, zodat
wij voor deze maanden geen hoge ver
wachtingen inzake de voorziening
met eieren mogen koesteren.
Het oogstfeest te Hoeven werd o.m. bijgewoond door de bisschop coad
jutor Mgr. Baeten. Wij maakten een opname van hem bij het in ontvangst
nemen der oogstgaven.
JJET WAS gisteren op het Konink
lijk Paleis te Amsterdam een
druk komen en gaan van de bestuur
ders van alle provinciën, van tal
van gemeenten, vertegenwoordigers
van het godsdienstig leven, van
onderwijs, kunst, handel, industrie,
financiën, scheepvaart, sport, etc.
kortom van alle gebieden van het
maatschappelijk leven in Nederland,
om gelukwensen aan te bieden aan
H. M. Koningin Juliana en Prins
Bernhard.
De ongeveer 1500 gasten waren
groepsgewijze per provincie uitgeno
digd. Die uit Zuid-Holland en Gelder
land zullen dezer dagen nog ontvan
gen worden op het Paleis in Den
Haag.
De gasten uit Zeeland en Noord-
Brabant waren tegen half drie uit
genodigd. Toen verzamelden ze zich
in de grote fraaie Atlaszaal. De Bra
bantse groep telde ongeveer 160 ver
tegenwoordigers met Prof. Dr. J. de
Quay, Commissaris der Koningin, en
zijn echtgenote aan het hoofd. De Bis
schop van den Bosch Mgr. Mutsaerts
en de Bisschop-coadjutor van Breda
Mgr. Jos. Baeten alsmede de beide
Vicarissen-Generaal Mgr. Hendrikx en
Mgr. Koenraadt bevonden zich ook
in de lange stoet.
Verder zagen we de leden van Ged.
Staten, de burgemeesters van grotere
gemeenten, groot-industriëlen uit Eind
hoven, Tilburg, Breda, enz., hoge amb
tenaren van Rijk en Provincie, be-
stuurderen van belangrijke sociale en
culturele organisaties, professoren der
Tilburgse Hogeschool en talloze ande
ren.
Allen defileerden voorbij Hare Ma
jesteit en de Prins der Nederlanden,
die in een aangrenzende zaal de gas
ten afwachtten. Koningin Juliana was
gekleed in een lange groene robe. Al
le gasten werden bij name aan het
koninklijk echtpaar voorgesteld, dat
hun de hand drukte.
Zo is in deze massa-receptie, welke
de verscheidenheid van provincies en
de rijke geledingen van het Neder
landse leven demonstreerde, tevens
TN POLITIEKE KRINGEN te Makas-
sar is, grote spanning waar te ne
men naar aanleiding van de jongste
politieke ontwikkelingen in Djokja
karta. Men verwacht evenwel, dat een
grote meerderheid van het K.N.I.P.
steun zal verlenen aan Moh. Hatta,
zodat een eventuele wijziging in het
republikeinse kabinet niet zal bete
kenen, dat de communisten de over
hand zullen krijgen.
Politieke kringen koesteren de hoop
dat de regering-Hatta in Djokjakarta
op nationalistische overwegingen als
nog stappen zal doen teneinde door sa
menwerking het federaal nationa
listische front tegen het internatio
nalisme in Indonesië te versterken.
Regering van „politieke
wapenstilstand"
J.JENR1 QUEUILLE heeft het aan
gedurfd. Hij is een kabinet inel-
kaar aan het timmeren, dat hij van
daag aan de Franse Nationale Verga
dering zal voorstellen. Het wordt een
coalitie-kabinet. Queuille zelf noemt
het een regering van „politieke wapen
stilstand" met een program om de
franc te redden.
Dat laatste is ook we] nodig, want
de bodem van de Franse schatkist is
leeg. Spoedmaatregelen zullen nodig
zijn om aan het einde van de maand
over voldoende contanten te kunnen
beschikken om de salarissen der tal
rijke ambtenaren te kunnen betalen.
Logisch is het, dat de radicaal-so
cialistische Kabinetsformateur de
grootste moeite heeft een man te vin
den, die bereid is Frankrijks finan
cien op te knappen. Denkelijk zal hij
zelf die ondankbare taak op zich ne
men. Schuman zal vermoedelijk Bui
tenlandse Zaken krijgen en Jules Moch
Binnenlandse Zaken.
De stakingen breiden zich inmid
dels uit.
(Van een. speciale verslaggever)
slechts enkele Jaarbeurzen geleden konden onze ogen niet uitgekeken
komen van al het schoons, dat binnen- en buitenlandse fabrikanten hadden
aangevoerd en waar wij moeilijk konden aan komen. Want de levertijd was
onbepaald en het merendeel van de expositie was bestemd voor export. Nu
is het al weer zo, dat standhouders hun cliëntele reeds in de wandelgangen
tegemoet treden en de service kunnen verlenen van „onmiddellijk leverbaar".
Dit aangename geluid vingen wij ook op bij de verschillende industriëlen, die
uit dit gewest naar de Najaarsbeurs zijn gekomen, om te laten zien, dat zij
fabriceren in een deel van het land, waar men evenzeer uit is op herstel van
handelsbetrekkingen, en waar men poogt, aantrekkelijk marktgebied te
scheppen.
Uyie intussen heeft kennis genomen
van de niet al te optimistische
openingsrede van mr Millius, zal noch
tans de juichtoon inhouden wegens 't
besef, dat er alsnog factoren ontbre
ken, om handel en industrie te kun
nen weghalen uit de periode van ma
gere jaren.
Als het lag aan onze nijvere pro
vinciegenoten, zou de wederopbloei
generlei rem worden aangelegd; doch
hier gelden economische en andere
omstandigheden, die geen mensenkind
kan dwingen. Men moet daar van
overtuigd zijn; reeds hoorden wij van
meer dan een gewestelijk zakenman,
dat wij er wel zullen komen, indien
ons land de geboden Marshall-hulp
met, verstand benut, opdat wij daarna
weer ons zelf kunnen zijn.
iJMiwijl ons grensgebied wordt over-
stroomd van buitenlanders, die in
°ant graag nieuwe schoenen ko
per,. dragen verschillende stands van
I A - f7;irponK]k optrekkende schoen-
tab-,kanten t- -h op-eh-ift-
„voor export Dat zjn d„n de bij
zonder fraaie modellen.
Het leerwerk wordt intussen ook
voor andere doeleinden dankbaar be
steed. Dat bewijst Arnold Verwiel
C.V. te Waalwijk, met een kwaliteits
collectie tassen. De zogenaamde vlieg-
koffers en het gans nieuwe artikel
documentenmappen, zijn in trek en
zullen straks in de winkels leverbaar
zijn.. Het kan weer! Ook S. E. M. de
Bruin te Bergen op Zoom en Louis
Knapen te Alphen (Nbr.) maken een
goede beurt met reisartikelen en an-
deie iederwaren.-
Meer in het bijzonder tot de dames
wendt zich de Zeeuwse handwerken-
fabriek te Middelburg; verder de
fa. Adriaansen te Terneuzen met
byouterieën en S. Kleinkramer te
Bergen op Zoom met cosmetische ar
tikelen. En wat de kinderen betreft:
De verkoopcentrale Cleda te Breda
demonstreert de Beatrix-wip, die wij
allen kennen van de foto's der prin
sesjes in Canada. Ander speelgoed en
ook kindermeubelen levert de hout
industrie Brabant, die in Aalst-Waalre
is gevestigd. En dan is er nog „Kol-
tec" uit Breda, met kinderwagens, die
in luttele seconden tot valiezen omge
toverd kunnen worden meegedragen.
Met allerlei werktuigen komen W.
Brabant en Zeeland uitstekend voor
de dag. Jan Molenschot te Breda ver
telde ons, dat hij zijn weegwerktui
gen, van groot tot kiein, al weer vrij
snel kan leveren, wijl de productie al
lengs beter is geworden. Dit is de
enige fabriek in ons land, die alles
op weeggebied vervaardigt. Land- en
tuinbouwwerktuigen hebben wij ge
zien bij liefst drie Goese fabrikanten,
nl. Franken en v. Weel, Massee en
Zoon, en W. Schipper en Zonen. De
machinefabriek „Brabant" van D.
Opstal te Zevenbergen beweegt zich
op het gebied van zaad- en graanrei-
niging; „Recaro" te Breda levert weer
melkbussen, geldkistjes en gereed
schappen. „Hubro" te Breda automa
tisch schakelmateriaal, de toerenrege
laar die vermogenverlies tegenhoudt
en de ijzerhandel van Merison en Zn.
te Goes, huishoudelijke artikelen, die
stellig veel gevraagd worden, gezien
het drukke bezoek in deze stand. Onze
wandeling langs „het ijzer" hebben
wij besloten met bijwonen van een
lasdemonstratie bij de machinefabr.
Groot N.V. te Hooge Zwaluwe.
Wat ons gewest doet op het gebied
van de tuinbouw, bleek duidelijk in de
stand,van het instituut voor rationele
suikerproductie te Bergen op Zoom.
Een zijdelingse practijk op dit gebied
vindt haar beleving bij D. J. v. d.
Have te Kapelle-Biezelinge, die het
oudste Nederlandse voederbietenras,
nu reeds sinds 35 jaren, onderhoudt.
Nieuw bij deze firma is een tarweras,
dat in de luttele tijd van vijf jaren het
meest gezaaide is geworden. En sinds
1879 is men bezig met grassenselectie.
Over de aanleg van moderne fruit-
plantages heeft de fa. Herijgers-Dae-
men uit Zundert ons onderhouden.
gamenvattend: het gebied van
Stem" neemt een goede plaats
op deze 51ste Jaarbeurs,
..De
de eenheid in hulde en trouw aan on
ze nieuwe Vorstin geopenbaard.
TERUG NAAR SOESTDIJK.
ly/TET deze cour is 'n einde gekomen
aan het verblijf van H. M. de Ko
ningin en Prins Bernhard in Amster
dam. Gisterenavond om half negen
zijn ze naar het Paleis Soestdijk te
ruggekeerd.
Aan de grens van Amsterdam zijn
de Koningin en de Prins officieel uit'
geleide gedaan door Burgemeester
d'Ailly en de Hoofdcommissaris van
politie.
Om 10 uur arriveerde de Koningin
en de Prins in Baarn, waar een enor
me menigte de Landsvrouwe en Haar
gemaal verwelkomde.
De meeste vorstelijke gasten, die de
plechtigheden in Amsterdam hebben
bijgewoond zijn in de loop van giste
ren vertrokken.
TN HET -STAATSBLAD van gister
is opgenomen de publicatie van 8
September betreffende de plechtige
afkondiging van de vastgestelde ver
anderingen in de Grondwet.
Daarip is bepaald, dat de plechtige
afkondiging zal geschieden op 20
September, half drie uur. ZeN zal wor
den voorgelezen in een plechtige
openbare zitting van de Hoge Raad,
van elk der gerechtshoven en der
arrondissementsrechtbanken, en in
iedere gemeente veer of in het ge
meentehuis.
/ANZE HAAGSE correspondent
schreef in ons blad van Woensdag
jl., dat in ambtelijke kringen voorlo
pig niet gedacht wordt aan opheffing
van de textieldistributie. Het zal, zo
schreef hij, minstens tot 1 Januari
1950 duren, vooraleer tot opheffing
kan worden overgegaan.
Een heel ander geluid laat echter
de voorzitter van de Nederlandse Ka
tholieke vakbond van de textielhan
del St. Willebrord horen. Deze vak
bond hield namelijk 8 September jl.
een vergadering in Krasnapolsky te
Amsterdam en daar zijn door bedoel
de voorzitter enkele harde noten ge
kraakt over de textieldistributie.
Tijdens een redevoering vroeg hij
zich namelijk af of het mogelijk zou
zijn de textieldistributie af te schaf
fen zonder de consument te schaden.
Met redenen omkleed bracht hij daar
toe de bewijzen op tafel.
„De kansen, dat een vrij geven van
de textiel een onrechtvaardige ver
deling tot gevolg zou kunnen hebben,
zijn zo gering, dat men gevoegelijk
tot opheffing kan overgaan. Niet dé
distributie remt de consumptie, maar
het geld", zeide hij o.m.
„Wij geven de overheid derhalve
de raad: schaf geleidelijk aan de
textieldistributie af. Verruim van
nu af aan de puntenpositie en zeg
op 1 Januari: de textiel is vrij.'
Op deze vergadering werd tevens
aan een tweetal pioniers het Pro Ec
clesia en Pontifice-kruis uitgereikt. De
eerste, wie deze pauselijke onderschei
ding ten deel viel was de heer W. v.
Mansum, huidige voorzitter van de
vakgroep en oud-voorzitter van Sint
Willebrord. Bovendien werd ook de
beer M. F. Kempkes uit Arnhem deze
onderscheiding uitgereikt. De heer
Kempkes maakte zich vooral verdien
stelijk op het gebied der vakoplei
ding.
TIEVE KINDEREN! Zeg ons
wat je diep in je hart wenst.
Vertel ons die wens in je eigen
taai. Schrijf ons voor 30 November
aan het volgend adres: Universa
lia, Rome (Italië). Alle kinderen
tussen 7 en 14 jaar mogen mee
doen. En vergeet niet om heel
duidelijk je naam. leeftijd en adres
in je brief te zetten. Hoe oor
spronkelijker en ongedwongener
je wens is, des te meer kans heb
je, om verhoord te worden!"
Dat is de tekst van een oproep
waarmee veertien Italiaanse dich
ters alle kinderen ter wereld uit
nodigen om mee te doen aan een
heel bijzondere wedstrijd.
De vier prijswinnaars van de
vorige wedstrijd zagen dit jaar
hun droom in vervulling gaan: zij
mochten op visite gaan bij onze
H. Vader, dc Paus, Die een tijdje
met hen sprak.
ttET WAS wel een zeer heterogeen
gezelschap, waarin ik mij bevond
op de avond van de vierde Septem
ber, de dag der abdicatie van Konin
gin' Wilhelmina. Er waren protestan
ten, katholieken en humanisten, maar
ondanks de verscheidenheid van le
vensrichting waren zij één als Neder
landers, als trouwe aanhangers van
het Huis van Oranje.
Toen de radio-omroeper de spreek
beurt van de voorzitter der Tweede
Kamer, Dr, Kortenhorst, aankondig
de over een constitutioneel Koning
schap, zetten wij ons tot luisteren. Na
de rede zei een onzer, en hij sprak
zeker uit naam van velen: „Een goeie
speech, waarin ik het meest typerend
vond die merkwaardige definitie of
omschrijving van ons Koningschap:
het is meer dan sentimentaliteit en
traditie, het is democratie".
TNDERDAAD dankt ons landsbestuur
zijn vrijwel algemene waardering
aan zijn democratische vorm en de
leiding van het Huis van Oranje.
Ervaring en inzicht heeft ons volk
doen beseffen, dat de democratische
bestuursvorm en het gezag van de Ko
ning uit ons aloude Vorstenhuis de
beste waarborgen bieden voor de eer
biediging van vrijheden en rechten
van de menselijke persoon en voor de
leiding van de gemeenschap.
Beide elementen werken samen, bei
de zijn voor ons volk onmisbaar. Het
tweede element heeft in deze dagen
wel onze bijzondere belangstelling,
nu wij de Koninklijke leiding in de
handen van Juliana zagen overgedra
gen, nu wij de grootse verdiensten
van het Huis van Oranje voor ons volk
in de loop der eeuwen met dankbaar
heid gedenken.
Gaarne citeer ik in dit verband en
kele regels uit een artikel van Prof.
Mr. v. Hamel in Elseviers Weekblad,
waarin het Huis van Oranje met re
denen omkleed genoemd wordt: een
schut tegen de veelhoofdigheid en een
zegenrijk plechtanker.
Prof. van Hamel schrijft: „Het is de
wonderbaarlijke betekenis, 't histori
sche werk van dit Vorstenhuis! de
vrije volkskrachten der Nederlanders
te behoeden tegen uitersten van on
derlinge tegenstrijdigheid en nationale
doelbewustheid voor te staan".
TTET IS voor ons, Nederlanders van
deze eeuw, bijna een twee-eenheid
geworden, deze binding van Oranje en
Democratie.
Maar zo helder en scherp als ons
het Huls van Oranje in zijn positie
en zijn verdiensten ook in de per
soon van de Koning voor ogen
staat, zo weinig duidelijk en zo on
volledig ziet menigeen* de Democratie,
Een der aanwezigen van ons Zater
dagavond-gezelschap merkte hierover
op: „Velen komen niet verder, dan de
enige criteria van „democratie" te zoe
ken in algemeen kiesrecht en een par
lementaire regeringsvorm".
Het gezelschap, zoals fk reeds
schreef van zeer heterogene aard, ging
nader op deze opmerking in; er ont
spon zich een geanimeerde gedachten
wisseling over het wezen der demo
cratie en unaniem aanvaardde men
de volgende omschrijving:
„Men kan alleen dan spreken van
een democratische bestuursvorm, als
het totstandkomen en het toepassen
der rechtsregels en de uitoefening van
het gezag gebaseerd zijn op eerbied ja
gens de menselijke persoon".
De Nederlandse bestuursvorm on
der het Huis van Oranje voldoet aan
deze algemeen gestelde voor
waarde. Vandaar dat in ons land geen
discriminatie geduld wordt naar ras,
klasse of geloof of sekse, vandaar dat
redelijke waarborgen aanwezig zijn
voor de vrijheid van iedere Nederlan
der, van iedere groep. Vandaar ook,
dat ons volk het nationaal-socialisme
verworpen heeft, omdat daarin de eer
bied jegens de menselijke persoon ont
brak.
En dat het thans in overgrote meer
derheid verwerpt de „volksdemocra
tie" van het communisme, omdat hier
in redelijke waarborgen voor de vrij
heid van enkeling en groepen volko
men worden gemist.
TJET constitutioneel Koningschap in
Nederland, deze koppeling van
Oranje en Democratie, 'is een groot
goed, waarop wij ons in deze weken
met reden bezinnen.
Het is met dit bezit als met een
goede gezondheid. Wij waarderen het
pas recht, wanneer we er van beroofd
zijn. De achter ons liggende jaren van
bezetting en knechting hebben ons dat
duidelijk geleerd.
Aan de handhaving van dit grote
goed heeft ieder Nederlander mede te
werken overeenkomstig zijn staatsbur
gerlijke plichten. Om die medewer
king heeft H. M. Koningin Juliana in
haar proclamatie tot het Nederlandse
volk en de volkeren overzee met na
druk gevraagd.
De Koningin heeft verklaard, dat
Zij de regering aanvaardde in het ver
trouwen, dat Zij mocht rekenen op
aller steun, op welke trap der ambte
lijke ladder en in welke maatschap
pelijke werkkring zij ook arbeiden cn
met de bede, dat God Haar mocht
sterken.
Zeggen wij Haar deze steun toe en
daarbij een gebed onzerzijds, opdat
de Heer „die alle dinck regeert" Haar
de kracht schenke een „Goet instru
ment in Gods Hand te zijn.