Mgr. dr. Foels overleden
De Jaarbeurs begint aan tweede
vijftigtal
Wat moet er van
Frankrijk worden?
'n't kort
Naar de
toekomst
Keuzebon verdwijnt 1 I Sept.
Nederland verliest in hem een zijner
meest eminente zonen
Regering wil
veevoer-productie
verhogen
Belachelijke
beschuldiging
der Sovjets
VIERDEJAARGANG No. 1172
WOENSDAG 8 SEPTEMBER 1948
IN MEM0R1AM
DR. POELS
Elfde kabinetscrisis sinds de bevrijding
Schuman na 2 dagen
verslagen
Slijkhuis wint van
Reiff
Warmer
Ds. G. Kersten over
leden
2581 personen uit
Republikeins Indonesië
geëvacueerd
Koningin ontving
Indonesische
delegatie
DistributienieaiOs
Broodrantsoen wordt verhoogd
Een (duurder) ei op de
bonnenlijst
Jongeman levend
verbrand
Inspanning tot hersteluitbreiding en
vernieuwing
DE DOMSTAD kon met reden haar nationale versiering handhaven, nu de
feesten rondom het Koningshuis zijn vergleden in de 51ste Jaarbeurs.
Gistermorgen gingen de bekende poorten op het Vreeburg en aan de Croese-
laan wijd open en een grote stroom publiek trok er door. En nu reeds laat
het zich aanzien, dat die stroom zal blijven toevloeien in de komende tien
dagen, nu er weer veel schoons is te zien en nieuwe producten aan deze
Najaarsbeurs zijn toegevoegd.
De
Sovjets bereiden derde
wereldoorlog voor
DR; BEEL zal Zondagmorgen naar
Indië vertrekken.
oningin Wil-
^htcr Juliana
Uw kleding
Telefoon 2055
erstraat 2
JZEN,
«wijkstraat 26
rven
Uitgave N. V. Uitgeversmij. Neerlandia. Redactieraad:
A. F. J. Aernoudts; C. J. v. Hooteghem; A. E. Langenhorst; Mr.
Dr. A. J. J. M. Mes; Mr. H. B. B. de Rechter. Verschijnt elke
werkdag Abonnementsprijs bij vooruitbetaling t 3.38 per kwar
taal, per post t 4.25. per week (uitsluitend bij niet postbestelling)
0.26. Losse exemplaren 6 cent. Postrekening 278841. Prijzen
voor buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrekt.
Voor God, Koningin en Vaderland
Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen Huist, Dubbele Poort 7, tele
foon 102 (Bijbureau: Oostburg, Nieuwstraat 22, telefoon 35). Bu
reau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 75. telefoon
2236. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Advertentieprijs (uit
sluitend voor de Zeeuwse oplage): 0.10 per m/m; voor Re
clames (Ingezonden Mededelingen) 1 0.25 per m/m. (Voor e
gehele oplage resp. 1 0.25 en 0.60). Incasso wordt berekend.
TN DE HOGE OUDERDOM VAN TACHTIG JAREN is gisteren-
1 nm kwart voor negen in het missiehuis van de medische
avond om kwart voor negen
missie-zusters te Heerlen overleden Mgr. Dr. Henricus Andreas Poels,
Protonotarius Apostolicus en Huisprelaat van Paus Pius XI, oud
hoogleraar in de exegese aan de Katholieke Universiteit van Was
hington en oud-hoofdaalmoezenier van de arbeid, tevens rector te
'noor het overlijden van Mgr. Poels verliest Nederland een zeer
belangrijke figuur, die op een zeldzame staat van dienst, voorna
melijk op sociaal terrein kon wijzen.
/-"EBOREN op 14 Februari 1868 te
Venray, studeerde hij aan het toen
malige Seminarie te Rolduc en later
aan het groot-seminarie te Roermond
Hij ontving in 1891 te Maastricht uit
handen van een missie-bisschop de
priesterwijding. Hij zette zijn studiën
voort aan de Leuvense Universiteit,
waar hij in 1894 het licentiaat en in
1897 het doctoraat in de theologie be
haalde. In 1899 werd hij benoemd tot
kapelaan te Venlo. Toen reeds toonde
hij zich een socioloog-practicus en gaf
hij tijdens de spoorwegstaking van
1903 bewijzen van bekwaamheid en
tact op sociaal gebied. Dr. Poels ge
raakte in die jaren ook betrokken in
de godsdienstgeschillen onder de ka
tholieken. Deze leidden hem ertoe in
1904 het hem aangeboden professo
raat aan de Katholieke Universiteit
te Washington te aanvaarden. Gedu
rende zes jaren bleef hij aldaar werk
zaam, totdat voor de ontwikkeling van
de mijnstreek een sociaal priester-lei
der nodig was. De toenmalige bisschop
van Roermond, Mgr. Drehmans liet
zijn keuze op dr. Poels vallen als aal
moezenier van de arbeid, tevens rec
tor te Wfelten.
In deze functie heeft dr. Poels
alle gaven en krachten waarover
hij beschikte in dienst gesteld van
de arbeiders en zijn zorgen strek
ten zich schier op elk terrein uit.
Door zijn solidaristische opvattingen
wist hij klassestrijd te voorkomen.
Hij kwam krachtig op voor de be
langen van de arbeiders, doch even
zeer voor die van de ondernemin
gen.
Eerst in 1939 legde hij deze belang
rijke taak neer. Intussen was Mgr.
Poels in 1934 bij zijn 40-jarige pries
terfeest benoemd tot huisprelaat van
Pius XI, die hem in 1935 bij zijn zil
veren feest als hoofdaalmoezenier tot
Protonotarius Apostolicus verhief.
De vijf jaren van de wereldoorlog
bracht Mgr. Poels, na een kort ver
blijf in België en Frankrijk, in Zwit
serland door. In 1945 keerde hij als
77-jarige, weliswaar vermagerd, doch
met ongebroken geestkracht in het
vaderland terug. In Zwitserland had
hij nauw contact met de Jezuïetenpa
ter dr. Muckermann, de bestrijder van
TN MGR. POELS verliest niet al-
leen het katholieke deel van ons
volk, maar geheel Nederland een
eminente figuur en een zijner schit
terendste zonen. Poels fors naar het
lichaam, een reus naar de geest,
deed reeds als jong kapelaan te
Venlo van zich spreken, toen hij de|
moderne Bijbel-wetenschap gmg
verkennen en niet schroomde haar
resultaten dienstbaar te maken aan
de christelijke apologetiek. Dat
heeft een grote opschudding gege
ven in katholiek Nederland, doch
misverstand en bestrijding moesten
tenslotte aftrekken, toen Rome de
jonge kapelaan tot een der twaalf
consultatoren van de Pauselijke Bij
belcommissie benoemde, wat een
jaar later gevolgd werd door zijn
benoeming tot hoogleraar te Was
hington.
Het was een voorproef van de
strijd, die hem te wachten stond,
toen hij in het vaderland terugge
keerd, al zijn werkkrachten en ver
mogens in dienst stelde van de so
ciale verheffing der arbeiders, de
mijnwerkers voorop.
Hij heeft hierbij ook aan Invloed
rijke huisgenoten des geloofs de on-
verbiddellijke spiegel van de chris
telijke gerechtigheid voor ogen ge
houden en misstanden zonder aan
zien des persoons aangeklaagd. Hij
is de snelle industrialisatie van een
eenvoudig landelijk gebied tegemoet
getreden met een werkelijkheidszin
en idealisme in vruchtbare twee
eenheid tot onberekenbare zege
voor het goede volk van Zuid-Lim
burg.
Hij staat naast de grote historf
sche priesterfiguren van onze eman
cipatie, naast een Schaepman en 'n
Ariëns, als een der vechters van
het sociale bewustzijn in het Ne
derlandse volk.
Hij onderscheidde ook onmiddel
lijk het dodelijke gevaar van het
nationaal-socialisme en haalde zich
daardoor de dodelijke haat van het
Hitlerdom op de hals, waaraan hij
zich slechts kon onttrekken door de
ballingschap.
Deze grote geleerde èn Indruk
wekkende sociale pionier bezat te
vens het simpele geloof van een
kind en leerde zijn enthousiaste vol
gehngen ook dit kinderlijke vertrou
wen op de Hemelse Vader.
Deze zal hem nu, naar we hopen
en bidden, reeds het loon geschon
ken hebben van de trouwe knecht
die woekerde met zijn talenten.
Hij blijft voorleven In zijn werken
en m geestdrift waarmee de door
hem gevormde priesters en leken
zijn spoor vervolgen en op zijn kom
pas verder varen.
het nationaal socialisme.
Onder grote belangstelling werd
hem op 22 November van het vorige
jaar te Tilburg, in tegenwoordigheid
van Kardinaal de Jong en tal van auto
riteiten het ere-doctoraat van de ka
tholieke economische school verleend.
Dit jaar werd mgr. Poels benoemd tot
Grootofficier in de orde van Oranje-
Nassau.
TAE ontwikkeling van de Nederlandse
landbouw in de afgelopen decen
nia heeft er toe geleid, dat grote hoe
veelheden voedergranen werden ge
ïmporteerd. Deze werden voorname
lijk uit de dollargebieden betrokken.
Zij werden omgezet in veredelde pro
ducten, die ten dele weer werden uit
gevoerd. Uit betalingsoogpunt leverde
dit geen moeilijkheden op. Afgezien
van het feit, dat in en na de oorlog
een wijziging is ingetreden in de
structuur van de landbouw van de
graan-importerende gebieden, speelt
ook het feit, dat vele van onze afne
mers met een evengroot tekort aan
dollars te kampen hebben als Neder
land zelf. een belangrijke rol. Een
consequentie hiervan kan zijn, volgens
minister Mansholt, dat minder voeder
middelen zullen kunnen worden ge-
importeerd.
Het is dus logisch, aldus de minis
ter, dat Nederland, teneinde een vee
stapel van voldoende omvang in stand
te kunnen houden, zelf voor een zo
groot mogelijk gedeelte in de produc
tie van voedermiddelen zal moeten
voorzien. Dit nu opent belangrijke
perspectieven voor de Nederlandse
landbouw. Een vergroting van de
eigen productie van voedermiddelen
zal bijv. op de zandgronden voor de
kleine boer de mogelijkheid scheppen
de totale productie van zijn bedrijf te
vergroten, terwijl voorts bereikt zal
kunnen worden, dat de op het bedrijf
beschikbare arbeidskracht op doelma
tige wijze besteed wordt.
In landbouwkringen vreest men
thans, dat een overschot van aard
appelen een sterke prijsdaling ten ge
volge zal kunnen hebben. De minis
ter meent evenwel dat in de toekomst
een grote behoefte aan aardappelen als
voedermiddel zal blijven bestaan.
De Overheid zal haar beleid rich
ten op een verhoging van de produc
tie van voedermiddelen in de land
bouw. En zowel door onderzoek, door
de bevordering van voorlichting en
onderwijs, alsook door andere midde
len zal het stomen van aardappelen en
het conserveren van ander ruwvoeder
worden bevorderd.
ÏJOE MOET DAT toch met Frank-
rijk? Het is een vraag, die al
In vestigt nieuw Ned. record
1500 meter
"J"IJDENS de gister te Leuven gehou
den internationale wedstrijden, j
heeft Slijkhuis de 1500 meter gewon- j
nen in 3 min. 49.6 sec., een nieuw Ne
derlands record. Het oude record stond
sinds 30 Aug. 1946 op zijn naam met
3 min. 50.4 sec.
DeJ^en. tot verandering in de
het Staatsblad^E^Steiht11606?!
diging geschiedt 20 Sepf^f driT"
Jn Roden (Drenthe) en Oss ra,,.,
besloten de gemeenterad^ de me
sentiegelden der plechtige gemlem
raadzitting op 31 Aug over
«m het comité „nationaal hukte.
J£ET Grootkruis in de Orde van de
Ned. Leeuw is verleend aan Paul
Ramadier, oud minister-president van
Frankrijk.
JN EEN geheim proces te Boedapest
zijn twee Hongaren, een kolonel
van de generale staf en een hoge
functionaris van de spoorwegen, be
schuldigd van spionnage voor „een
vreemde mogendheid" ter dood ver
oordeeld, een tweede luitenant is tot
levenslange gevangenisstraf veroor
deeld. een ambtenaar tot 15 jaar en
een eerste luitenant tot een jaar.
heel wat keren de laatste tijd is op
gekomen. Het is 'n vraag die zo maar
niet te beantwoorden is en waarop
Frankrijk zelf het antwoord niet
schijnt te weten.
Misschien, dat alleen een besliste
kracht-figuur een einde aan de chaos
kan maken? Maar krachtfiguren schij
nen er op het ogenblik in „la douce
France" weinig te zitten. Schuman is
wel een hardwerkend en braaf poli
ticus en hij heeft het ook weer klaar
gespeeld een kabinet in elkaar te zet
ten, maar alle tekenen wezen er toch
wel op, dat Schuman niet tegen de
grote stroom kan oproeien en zijn ka
binet geen lang leven beschoren kon
zijn.
Dat is gisterenavond gebleken in
de Assemblee, waar het kabinet dat
2 dagen oud is met 295 tegen 289
stemmen is verslagen, toen Schu
man na 'n felle critiek op zijn eco
nomische program de vergadering
de vertrouwenskwestie stelde.
Daarmee kelderde het elfde kabi
net van Frankrijk sinds de bevrij
ding.
Steeds weer stakingen
TAE GROOTSTE narigheid voor Schu
man is geweest dat Frankrijk
weer totaal uitgeput wordt door de
stakingen.
De stakingsbeweging, die sedert en
kele dagen heerst, hier en daar voort
gezet of beëindigd wordt om elders
weer op te komen, remt het econo
mische leven in Frankrijk. In het ko
lenbekken van de departementen Nord
en Pas de Calais is het werk nog
steeds niet hervat. Te Brest hebben
de arbeiders der werven gevolg ge
geven aan de oproep van de C.G.T.
r. Christelijke vakbonden om het
Ji nu n' Te Nantes, Tarbes en
zbe _5i0ne" en Maas-departementen
o", kl?" uitgebroken, waarbij
industrieën b^eri'i o£ slechts e"*ele
stakiucp„ u r0kken z'in' hoewel de
perkte duur^ijnï m6eStal Va" be
afglkoi?diTgdhvofor «nu" T Staking
uur van het pmoneel v/n°=f, Van 24
bare diensten in het eehi^a °Pen-
Parijs met ingaat h^n*" Gr°0t
Weersverwachting, geldig tot
Woensdagavond.:
Plaatselijk wat ochtendnevel,
«verdrijvende wolkenbanken,
vcoral in het Noordwesten. Droog
weer met hogere temperaturen,
speciaal in het Zuidoosten. Aan
'W kust tijdelijk vrij krachtige,
oiengens zwa vke tot matige wind
tussen Zuid-West en Zuid.
Il^V0" 01,dei' l9'!2 e,i maan
"der „1,00. Donderdag zon op 6.04
'ur en maan op 14.12 uur.
TAs G. Kersten, oud-voorzitter van de
Staatkundig Ger. Party, is in de
leeftijd van 66 jaar in Waarde (Zee
land 1, waar hij in verband met zijn
gezondheidstoestand verbleef, overle
den. Ds Kersten werd 6 Aug. 1882 te
Deventer geboren. In 1905 werd hij
bevestigd als predikant der Ger. Ge
meente te Meliskerke (Zeeland). Van
1912-1926 was hij predikant in Ierseke
Van 1922 tot de bevrijding was hij voor
de Staatkundig Ger. Partij lid van de
Tweede Kamer. Hij was ridder in de
Orde van de Ned. Leeuw en lid van
het Zeeuws Genootschap voor We
tenschappen.
De stakers zeggen, dat de gratifica
tie van 2500 frs. lang niet voldoende
is om de noden te overbruggen. Zij
hebben gelijk, maar Frankrijks finan
ciën staan er zo hopeloos voor, dat
de regering denkelijk al weinig meer
kan doen dan deze „aalmoes" te ge
ven. De stakers verlangen 3000 frs.
bonificatie vanaf 1 Aug., herziening
der lonen, prijzen en kinderbijslagen.
De fabrikanten zitten in zak en as,
want „aalmoezen" aan de arbeiders
betekenen hogere prijzen, prijzen die
het buitenland niet wil (en Frankrijk
heeft ontzettend hard de export no
dig) en het binnenland niet kan be
talen.
Zo staat Frankrijk weer voor zeer
grote problemen, die niet makkelijk
zijn op te lossen en die grote gevaren
in houden.
OEDERT de hervatting van de geor-
ganiseerde evacuatie in Indonesië
hebben tussen 28 April en 20 Augus
tus zeven KNIL- en twee Rode Kruis
transporten plaats gevonden. Hierbij
zijn in totaal 2581 personen geëvacu
eerd en wel naar landaard: Europe
anen: 151 mannen, 521 vrouwen, 472
kinderen; Oost-Indonesiërs: 327 man
nen, 424 vrouwen, 480 kinderen; vreem
de Oosterlingen: 13 mannen, 14 vrou
wen en 11 kinderen; Indonesiërs: 29
mannen, 75 vrouwen, 64 kinderen.
In het Amstel-hotel te Amsterdam poseerden de 12 koninklijke gasten bij de inhuldigingsplechtigheden van Konin
gin Juliana, even voordat zij aan tafel gingen voor het diner in het Paleis op de Dam. 1ste rij: Gravin Athlone,
Kroonprinses Martha van Noorwegen, Kroonprinses Louise van Zweden, Prinses Margaret Rose van Engeland,
Prinses Margarete van Denemarken. 2de rij: Prins Aschwin, Kroonprins Gustaaf Adolf van Zweden, Kroonprins
Olav van Noorwegen, Erf-Groothertog Jan van Luxemburg. 3de rij: Graaf Athlone, Kroonprins Axel van Dene
marken, Prins George van Griekenland.
Kroningsfeesten gesloten
TT. M. Koningin Juliana heeft in
de troonzaal van het paleis op
de Dam met groot ceremonieel de
volledige deputaties uit Indonesië,
Suriname, de Nederlandse Antillen,
en van het K.N.I.L. ontvangen; die
de nieuwe vorstin hulde kwamen
betuigen.
De hoofden der delegaties spraken
H. M. met enkele woorden toe en de
den hun huldebetuiging vergezeld
gaan van enkele geschenken, o.a. eni
ge zeer mooie olifantstanden, kostba
re haridgeweven stoffen en een Chi
nees theeservies.
Koningin Juliana sprak een kort
dankwoord, waarr t H. M. en Prins
Bernhard zich nog enige tijd met de
afgevaardigden van de Overzeese on
derdanen onderhielden.
De laatste dag
/AP DE LAATSTE DAG der Kro-
ningsfeesten te Amsterdam is
daar een groot bloemencorso georga
niseerd, waaraan niet minder dan een
honderd wagens uit Amsterdam, Aals
meer en Rijnsburg (bij Leiden) heb
ben deelgenomen. Vele gasten die bij
de inhuldigingsplechtigheid aanwezig
waren, hebben dit corso gadegeslagen.
Zij bezochten eerst Aalsmeer en woon
den het vertrek, van de 50 wagens
uit deze plaats naar Amsterdam bij.
Het Noorse kroonprinselijk paar
maakte df.rrna 'n autotocht langs de
Vecht, het Deense kroonprinselijk
paar bezocht in Amsterdam het Rijks
museum en bezichtigde een drukkerij
in Haarlem. Ook het Zweedse kroon
prinselijk paar trok naar Haarlem,
waar een bezoek aan het Frans Hals
museum werd gebracht. Prinses Mar
garet Rose is vanuit Wassenaar naar
Aalsmeer gegaan, waar de prinses
lunchte bij de Canadese ambe-sadeur
Erf-groothertog Jan van Luxemburg
gaf de voorkeur aan een tocht door
de Haarlemmermeer, waar hij bij een
hem bekende boerenfamilie vertiefde
's Middags maakte hij 'n trip naar
Edam, Monnikendam en Broek in Wa-
terdand.
Des avonds hebben alle vorstelijke
gasten in het prachtig versierde Con
certgebouw een gala-concert bijge
woond van het Amsterdamse Concert
gebouworkest o.l.v. Eduard van Bei-
num.
De Belgische koningin-Moeder
heeft gisteren een officieus bezoek
gebracht aan Prinses Wilhelmina op
de „Ruygenhoek".
"piEN 53-JARIGE timmerman in Nij-
megen ging zijn kostbaas tijdens
een twist zodanig met een bijl te lijf,
dat de 57-jarige man dodelijk gewond
werd.
rpe beginnen met de distributie
periode, die op 11 Sept. a.s. in
gaat, zullen geen keuzebonnen meer
worden aangewezen. Met uitzonde
ring van brood, tarwegriesmeel en
tarwevlokken, zullen van die datum
af de thans op keuzebon beschik
bare producten vrij kunnen worden
verkregen.
Het zijn de artikelen: vermicelli, ma
caroni. spaghetti, noedels, vermicelli-
sago, en mie, beschuit, biscuits, wa
fels, speculaas, koekjes, ontbijtkoek,
taai-taai, korstjes, stroopwafels en ge
bak.
Brood (ook wittebrood) blijft op de
broodbon. Tarwegriesmeel en tarwe
vlokken kunnen met ingang van 11
Sept. a.s. op de bloembon worden be
trokken tot een hoeveelheid, gelijk
aan die voor tarwebloem.
In verband hiermede zal het vier-
wekelijkse bloemrantsoen met in-
yOWEL IN LONDEN als in Washing
ton is men het erover eens. dat de
door de communisten geleide aanval
len op het Berlijnse raadhuis een ern
stige toestand hebben geschapen, die
repercussies zal kunnen hebben op de
besprekingen der militaire gouver
neurs.
Wel heeft het hoofd van politie in
de Westelijke sectoren van Berlijn ge
protesteerd tegen de arrestatie v.an
politiemannen en burgers door de Sov
jets en onmiddellijke vrijlating geëist
maar de Sovjets hebben zich daaraan
niet gestoord. Zij onderwerpen de ge
arresteerden aan een kruisverhoor.
De politiemannen worden beschul
digd van „illegale activiteit" en de
burgers van „huisvredebreuk". Het is
belachelijk, maar waar.
En het zou ons niets verwonderen,
indien de Sovjets vandaag of morgen
met opzienbarende „bekentenissen"
voor de dag komen, want op dat punt
zijn ze zeer sterk.
Intussen zijn de 4 militaire gouver
neurs weer bijeengekomen, doch ook
thans is er niets over hun contact be
kend.
gang van 25 Sept. a.s. worden ver.
hoogd van 100 tot 200 gram.
Het veertiendaagse bloemrantsoen
voor de babies (E-groep), van 500 gr.
ondergaat geen wijziging.
Door ruimere bevoorrading met de
grondstoffen bloem, suiker en vet
ten, wordt het mogelijk, dat de vrij
komende artikelen in redelijke hoe
veelheden voor het publiek beschik
baar komen.
Tengevolge van de opheffing van de
keuzebonnen, kan het veertiendaagse
broodrantsoen van 11 Sept. a.s. af
worden gesteld op:
1200 gr. voor houders van E-kaarten
2400 gr. voor houders van D-kaarten
4800 gr. voor houders van C-kaarten
6400 gr. voor houders van B-kaarten
4000 gr. voor houders van A-kaarten
/AP DE bonnenlijst van deze week
komt een bon voor alle leeftijds
groepen voor, die recht geeft op het
kopen van een ei.
Deze eieren zullen op vele plaatsen
niet aanstonds voorradig zijn, aldus
deelt de afd. voorlichting van het mi
nisterie van Landbouw, Visserij en
Voedselvoorziening mede, aangezien
de bevoorrading van de handel in
hoofdzaak in de eerste dagen van de
volgende week zal geschieden en wel
met koelhuiseieren, waarvan de prijs
2 cent hoger is dan die van verse eie
ren tengevolge van de kosten van op
slag en extra bewerking.
TWEE BROERS waren in Deur-
ne bezig benzine af te tappen
uit de tank van een motorrijwiel.
Plotseling vatte de benzine vlam
tengevolge waarvan de kleren van
de 23-j. in brand geraakten. De
jongen verbrandde geheel. Zijn 30-
jarige broer liep ernstige brand
wonden op. Bij reddingspogingen
door de ouders kreeg de moeder
vrij ernstige brandwonden aan
haar rechterarm en haar gezicht,
terwijl ook de vader en de zusters
van de slachtoffers brandwonden
opliepen. Voor het leven van Roe
lof wordt ernstig gevreesd.
rjioen het nieuwe kabinet optrad, is
er in de regeringsverklaring op
gewezen, dat al is er sinds de be
vrijding grote vooruitgang te consta
teren op velerlei gebied, eg toch al
lerminst reden is tot berusting en
zelfvoldaanheid. In wezen is de eco
nomische toestand veel erger dan in
het algemeen wordt begrepen. Dus
wordt een grote krachtsinspanning
van ons volk in al zijn geledingen ver
wacht, om nog dreigende gevaren af
te wenden. Bij het bereiken van de
ons gestelde doeleinden zijn wij nog
L. bcneder. de maat gebleven.
begin van de jaarbeurs
I dihecteur mr J. Wi
de directeur, Mr J. Milius,
??nlrbns optimistisch geluid doen
SI au ^ant deze 51ste beurs, zei-
J' r* oiet alleen de resultaten
van de arbeid over een belangriik ter-
f n Va"? 0ns bedriifsleven zien, dat
zich grote inspanning tot herstel, uit
breiding en vernieuwing getroost, maar
ook een centrum voor het binnen- en
buitenlandse handelsverkeer vormt,
dat een wezenlijke bijdrage verleent
tot verhoging van onze nog maar be
scheiden welvaart.
Ruimer aanbod en beter kwaliteit
Tfooral nu door ruimer aanbod en
beter kwaliteit, mede onder de
druk der financiële omstandigheden
op het bedrijfsleven en de consument,
de besteding van de beschikbare mid
delen in verband met de bestaande
vraag, toenemende zorgvuldigheid
vereist, zal deze Najaarsbeurs niet
zonder betekenis zijn. De groep meu
belen heeft zich veel moeite gegeven,
door in haar uitgebreide afdeling in
de Beatrixzaal een overzicht tc bie
den van het beste fabrikaat. En de
wel zeer grote agrarische afdeling
verband met de behoeften, welke de
nodige mechanisatie van land- en tuin
bouw meebrengt, een keur van ma -
chines en werktuigen te zien.
Kennelijk is men gericht op de
grote Benelux-gedachte. die zoals
minister v. d. Brink ons laatst zei-
de spoedig iets meer zal moeten
zjjn dan een fagade. Doch met de ex
port richt men zich ook verder in
Europa en daarbuiten, nu men pro
ducten kan vervaardig zen, die on -
middellijk of binnen korte tijd kun
nen worden uitgevoerd.
Nieuwe producten trekken
TAe aandacht van belanghebbenden
is reeds aanstonds gevestigd op
twee nieuwe producten, die in ons
land worden vervaardigd, namelijk
de electrische lichtzetmachine en de
electrische signaalklok voor in
dustriële doeleinden. De lichtzet
machine vervaardigdt de benodigde
negatieve of diapositieve tekst met
vermijding van boekdrukzetsel, di
rect niet behulp van fotografische
matrijzen. En de electrische signaal-
klok kan met de hand op de halve
rmnuir worden afgesteld. Op het mo
ment dat de wijzer het critische nul-
aan de Croeselaan geeft vooral in punt heeft bereikt, klinkt een inge
bouwd hoornsignaal en gaat op de
klok een lampje branden. Met deze
klok is het mogelijk, signaalhorens,
machines en lichtbatterijen op het
ogenblik van het tijdsignaal in of uit
te schakelen.
Niet slechts op het gebied der
meubelen, maar ook op dat van de
woninginrichting biedt deze Jaar
beurs nieuwe mogelijkheden en nieu
we vormen. Wij denken bv. aan de
mogelijkheid van restauratie en con
servering van vloeren.
Nog geen bouwvergunning
uitgestrekte gebouwen en terrei
nen zijn ook nu tot de laatste
plaats bezet. En het is te voorzien,
dat het ruimtetekort nog wel even zal
aanhouden, nu het Jaarbeursbestuur
nog steeds niet is gekomen in het be
zit van de zo noodzakelijke vergun
ning tot het uitbreiden van expositie
ruimten. Deze vertraging is wel zeer
te betreuren, waar het hier toch een
zaak van nationaal belang betreft. Het
is wel waar, dat men desondanks uit
het buitenland wederom groot bezoek
kan tegemoet zien. Maar zal dit zo
blijven, indien men zich ook verder
moet behelpen; en zal aldus onze uit-
voerpositie worden in de hand ge
werkt?
Na de gouden Jaarbeurs is dit de
eerste, die wordt gehouden onder de
regering van Koningin Juliana. Moge
zij een wezenlijke bijdrage leveren tot
verhoging van 's lands welvaart en
een periode inluiden van groeiend
economisch en handelsleven.
VI/TE BEN IK, dat ik dit doen mag.
Het is de volzin, welke de toe
hoorders wellicht het meest getroffen
heeft in de intreerede van Koningin
Juliana. Daardoor werd ze opgeheven
verre boven het niveau van een con
ventioneel staatsstuk. Daardoor weid
ze een echt menselijk document.
De absolute vorsten voelden zich zo
verheven boven de gewone stervelin
gen. dat ze zulk een vraag als ma
jesteitsschennis zouden beschouwen.
De Staat, dat ben ik, zei Lodewijk
XIV en daarmee sneed hij de weg
voor iedere diepere bezinning op het
koningschap af. De Oranjes echter
hebben in de worsteling om de volks
vrijheden hun plaats in het Neder
landse bestel gewonnen en Juliana
heeft zich door haar diep-menselijke
woord een echte Oranje getoond. Ze
gewaagde ook van veel innerlijke
strijd, om haar taak en roeping zuiver
gefundeerd te zien. Ze heeft zich de
koningsmantel niet laten omhangen,
omdat dit nu eenmaal volgens de tra
ditie moest geschieden, doch omdat ze
inderdaad de innerlijke overtuiging
heeft veroverd, dat God dit van haar
vergt tot heil des volks. Het koning
schap als roeping, als dienende func
tie, ziedaar wat Koningin Juliana
evenals haar Doorluchte Moeder zal
inspireren en wat ons zulk een groot
vertrouwen schenkt in de toekomst
onder haar bewind.
/Aok een ander diep-menselijk woord
heeft ons in de rede getroffen:
„Ik wil hier met nadruk vaststellen,
dat voor een koningin haar taak als
moeder even belangrijk is als voor
iedere andere Nederlandse vrouw"..
De hoge waarde van het gezinsleven
vindt in deze zinsnede een onmisken
bare beklemtoning. Het gezinsleven
mag niet iets zijn, dat apart staat van
de functies, welke men in het maat
schappelijk leven vervult, de opvoe
ding der kinderen kan niet net zo goed
overgelaten worden aan bedienend
personeel of aan staatsorganen. Neen.
in en door het gezinsleven moet men
zijn persoonlijkheid vormen en ver
sterken. Nóg zo hoge roeping in het
openbare leven kan ons niet ontheffen
van de primaire taak der opvoeding.
Gelukkig het volk dat het gezin blijft
zien als de cel der grote samenleving.
Deze opvatting, welke duidelijk in de
woorden van Koningin Juliana be
sloten ligt, is de echt-Christelijke op
vatting, welke zich stelt tegen alle
gezinsontbindende factoren, welke
zich ook stelt tegenover de theorie
van de Almachtige Staat, die de moe
ders opeist voor een taak in het eco
nomisch leven en de kinderen dan wel
onderbrengt in keurige bewaarplaat
sen.
Onze Koningin heeft de belangrijke
taak van de Nederlandse moeder in 't
gezin belicht op zulk een gewichtig
ogenblik van haar leven. We mogen
verwachten, dat alles wat we samen
vatten onder de term „gezinspolitiek"
in haar een stuwende kracht zal vin
den....
JAe volkeren overzee, die mede on
der de scepter van Oranje leven,
hebben tot tweemaal toe door de
nieuwe Koningin kunnen horen ver
klaren, dat ook zij vasthoudt aan de
beloften der koninklijke rede van 6
December 1942: vrijheid, zelfstandig
heid, gelijkwaardigheid. Koningin
Wilhelmina heeft als laatste regerings
daad haar beloften bezegeld met de
ondertekening der Grondwetswijzi
gingen. Koningin Juliana begint nu
haar regeringsperiode onder een con
stitutie, die de weg vrij laat voor een
samengaan van vele volkeren onder
nieuwe verhoudingen. Zo valt de
troonswisseling samen met een geheel
nieuwe fase in de geschiedenis van 't
Koninkrijk. We hopen, dat ook de eer
lijke opposanten thans de voldongen
feiten zullen aanvaarden en hun cri
tiek, die niet kan en mag zwijgen, op
andere basis zullen stellen.
„Eenheid in verscheidenheid" is de
zinspreuk, welke Koningin Juliana
met nadruk op de voorgrond heeft
gesteld. Die zinspreuk drukt uit wat
een ware democratie moet betekenen.
Vrije samenspreking en uitwisseling
van gedachten dienen uit te monden
in eendrachtige besluiten. Tussen de
klippen van een bandeloze partijen-
strijd en van de geforceerde eenheid
door een overheersende klasse koersen
we verder met onze contitutionele
monarchie, waarin vrijheid en gezag
zuiver tegen elkaar afgewogen liggen.
We beleefden goede en mooie da
gen, waarin dit alles ons weer eens
scherp bewust werd.
En we kunnen God niet genoeg
danken, dat we leven in dit schone
Koninkrijk onder zulk een dynastie!
Gevluchte Tokaef verklaart:
J)e voormalige officier van het Rus
sische leger, luitenant-kolonel To
kaef, die naar Engeland is gekomen
als politieke vluchteling, heeft op een
persconferentie te Londen verklaard,
Rusland te hebben verlaten, omdat,
het Politburo een derde wereldoorlog
voorbereidt. De Russische buitenland
se politiek is, zo zei hij, gericht op
wereldoverheersing en de Russisohe
gedragingen op internationale confe
renties hebben niets te maken met de
werkelijke wil van het Russische volk
Wat de binnenlandse politiek van
Rusland betreft, verklaarde Tokaef,
dat deze tot grondslag heeft de ex
ploitatie van de mens. De voorma
lige officier van he rode leger voegde
hieraan toe, dat het aantal personen
in Rusland, dat dwangarbeid moet
verrichten, dei-tien millioen bedraagt.
i