Nieuwe long voor Gentse haven nodigLpatste ,eta.ppe
Toenemende politieke
controversen in Djokja
Achterstand
Katholieken
NATIONAAL HULDEBLIJK
aan Hare Majesteit aangeboden
Russische raket-
deskundige ontvlucht
Sovjet
-zone
Zeeuwse Voetbalsport maakt moeielijke tijd door
IN 'T KORT
Grondwets
herziening
Nog geen nieuws
uit Berlijn
.VIERDE JAARGANG
No. 1168
V R IJ D A G 3 SEPTEMBER 1948
41 irnnnwets-
Stad der Arteüeldes kan niet wachten tot over de stop
t)an Ternaayen en het Moerdijkkanaal heslist is
Oma redde haar
kleinkind
Gunstige toezegging?
Enkelvoudige
controle voor de
Gentse scheepvaart
Verklaring Van Hatta
Tijdelijk krachtige
wind
Kind door trein
overreden
Londen uiterst
gereserveerd
„Koningin Wilhelmina-fonds
meer dan 1 millioen
reeds
Handelsaccoord met
Bizone van Duitsland
Het ongeluk te Bergen
op Zoom
Roep om een eerste klasser blijft
Franse socialisten
tegen Schuman
Uitgave N. V. Uitgeversmij. Neerlandia. Redactieraad:
A. F. J. Aernoudts; C. J. v. Hooteghem; A. E. Langenhorst; Mr.
Dr. A J. J. M. Mes; Mr. H. B. B. de Rechter. Verschijnt elke
werkdag Abonnementsprijs bij vooruitbetaling f 3.38 per kwar
taal, per post t 4.25, per week (uitsluitend bij niet postbestelling)
0.26. Losse exemplaren 6 cent. Postrekening 278841. Prijzen
voor buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrekt.
Voor God, Koningin en Vaderland
Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen Huist, Dubbele Poort 7, tele
foon 102 (Bijbureau; Oostburg, Nieuwstraat 22, telefoon 35). Bu
reau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 75. telefoon
2236. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Advertentieprijs (uit
sluitend voor de Zeeuwse oplage): t 0.10 per m/m; voor Re
clames (Ingezonden Mededelingen) f 0.25 per m/m. (Voor de
gehele oplage resp. f 0.25 en f 0.60). Incasso wordt berekend.
(Van onze Brusselse correspondent).
JjE KWESTIE van de nieuwe sluis van Terneuzen, waar leven en dood
der Gentse haven van afhangen, is plots weer zeer actueel gewor
den. Ter gelegenheid van de opening der derde Internationale Jaarbeurs
der Vlaanderens, die op dit ogenblik te Gent wordt gehouden, werd niet
alleen de aandacht der talrijke aanwezige personaliteiten gevestigd
op de stand der Haven, waarvan de dringende noden op de maquette af
te lezen zijn, doch richtte de voorzitter, dhr. Ir. Clément Morraye, in
naam van de Gentse zakenwereld en de gehele bevolking, een nood
kreet tot de aanwezige parlementairen waaronder drie ministers in
functie waarop dhr. Baron Van der Straeten-Waillet, namens de re
gering, een even duidelijk als afdoend antwoord gaf. Zeker is het dat
de nieuwe sluis die nochtans een dringende noodzakelijkheid is ge
worden en als de stalen long voor de versmachtende Gentse haven moet
beschouwd worden niet voor volgende week klaar is. Maar de ver
zekering van de regering, dat die noodzakelijkheid niet uit het oog ver
loren wordt, is hoopgevend voor al wie bij het leven der haven be
trokken is.
TAE DRIEJARIGE Jan van een
spoorwegbeambte uit Vrooms-
hoop heeft z'n leven te danken aan
zijn tachtigjarige oma. Jan raakte
bij het spelen in het nabijgelegen
diepe kanaal. Zijn oma zag hem
in het water verdwijnen en moe
dig ging zij het water in. Ze kon
Jan boven water houden, doch mis
te de kracht om zichzelf en klei
ne Jan op het droge te helpen.
Voorbijgangers schoten toe en
wisten grootmoeder en kleinkind
op de kant te trekken.
DMMY GOERING heeft voor het
Neurenbergse Hof ter berechting
van oorlogsmisdaden medegedeeld, dat
„Hitier de enige man was in Duitsland
die de oorlog wilde" en Goering „de
grootste tegenstander van de oorlog,
die er ooit was geweest". Die brave
Goering toch!
TAOOR DE bemiddeling van verte-
genwoordigers der V. N. zijn Ara
bieren en Joden het eens geworden
over een uiteindelijk staakt-het-vuren
te Jeruzalem.
UEN MERKWAARDIGE tweeling
is in België geboren. Het eer
ste kind, een jongen van 4.5 kg.,
werd om 18 uur geboren, terwijl
het tweede, een jongen van 3.5
kg., de volgende dag te midder
nacht het levenslicht aanschouwde.
Het geval is des te zonderlinger,
omdat het eerste kind te Dinant, 't
tweede te Namen werd geboren.
TJET SPAANSE kabinet heeft mede
gedeeld, dat in November voor 't
eerst sinds 17 jaar, gemeenteraadsver
kiezingen zullen worden gehouden.
JJET TROEPENSCHIP „Waterman",
dat met ruim 1400 repatrierenden
van het KNIL, de Kon. Marine en de
Kon. Landmacht op weg is naar Ne
derland, wordt in de vroege ochtend
van Vrijdag 3 September a.s. in de ha
ven van Rotterdam verwacht.
POTHEKEN, scholen, kantoren en
bedrijven kunnen b(J de plaat
selijke distributiediensten aanvragen
eens per half jaar In aanmerking te
komen voor textielpunten voor hand
doeken. Slagerijen kunnen bovendien
punten voor lakens aanvragen,
ÖTALÏN BEVOND zich onder de dui
zenden mensen die het Rode Plein
in Moskou betfolkten, en luisterde naar
Molotof, die een rede hield bij de be
grafenis van „een van de meest ge
liefde zonen van het volk der Sov
jets", Zdhanof.
■yoor weinig dagen werd het pro
bleem nog eens duidelijk uiteen
gezet door dhr. Van de Putte, direc
teur van de Haven. Reeds voor de
jongste oorlog, en vooral sedertdien,
was de ontoereikendheid der sluis van
Terneuzen duidelijk merkbaar -mn de
afleiding van een groot deel van het
verkeer naar andere havens. De ge
stegen tonnemaat van de modernste
schepen grendelde hen de toegang tot
Gent af.
Werd bij de overeenkomst van 1895.
tussen Nederland en België bepaald
dat de gebeurlijke verbreding van de
beschouwde sluis voor geen betwis
ting vatbaar zou zijn, van Belgische
zijde diende rekening gehouden met
de vermenigvuldiging der moeilijkhe
den, gerezen door gelijkaardige vraag
stukke vi. De stop van Ternaaien
brengt de Luikse zakenwereld in be
roering, terwijl de Antwerpse zee
vaartkringen vooral aandringen op 'n
verbindingskanaal tussen de Schelde
en de Moerdijkvaart.
De bij de aanvang van 1947 opge
richte commissie, die uit te maken had
of er voor een der drie problemen
prioriteit diende verleend, kwam na
een jaar tot de bevinding dat er van
geen prioriteiten sprake kan zijn.
Men vergat daarbij blijkbaar dat 't
gemis van een bredere sluis te Ter
neuzen voor Gent, heel wat nadeliger
is dan de stop van Ternaaien voor
Luik, of het ontbreken van een ver
bindingskanaal met Moerdijk voor
Antwerpen. Ben bedenke dat reeds nu
talrijke grote petroleumbedrijven be
slist hebben hun uitbreiding in het
buitenland te benaarstigen, omdat
geen enkele instantie hen kan verze
keren, dat de industrialisering van het
gebied van het Kanaal van Terneu
zen wordt aangevat en daardoor hun
trafiek wordt gewaarborgd. Overi
gens hield men in bedoelde commis
sie ook geen rekening niet de be
schouwing dat het nadeel van de be
staande toestand niet alleen de groot
nijverheid treft, doch ook al 't kleine
volk, dat zoniet rechtstreeks, dan toch
zijdelings van het havenbedrijf moet
leven, en dat op ongeveer 75.000 hoof
den kan geschat worden. Ter illustra
tie daarvan volstaat het te vermelden,
dat het trafiek van zee- en rivier
schepen voor de oorlog aan onder-
hóud en bevoorrading alleen een
inkomen van gemiddeld 30 millioen
francs per jaar meebracht voor de
Gentse agglomeratie.
GROOT KAPITAAL MEE
GEMOEID
Jn zijn openingsrede legde dhr. Ir.
Morraye er andermaal de nadruk
op dat Gent de dood door verstikking
sterven moet, indien men de haven
de stalen long van Terneuzen blijft
weigeren.
Daarbij zou tevens een nationaal
kapitaal van ongeveer 100 milliard
francs ten dode opgeschreven wor
den, nl. de waarde van de gehele
havenuitrusting, met haar 10 km
kaaien in diep water, 174 kranen, rui
me dokken en droogdokken met plaats
voor circa 90 zeeschepen en een da
gelijkse bewegingscapaeiteit van 70
schepen; ten slotte het kanaal van
Terneuzen zelve, waarvan de oevers
bezaaid zijn met tal van hoogstbe-
langrijke fabrieken. Dhr. Morraye, die
meteen de mening van de Vlaamse
zakenlui uitdrukte, weigert te geloven
dat de regering doof zou blijven voor
de noodkreet van de derde stad van
België, die de tweede nationale en de
achtste haven van Europa bezit. Hij
verwierp de bewering als zouden Luik
en Antwerpen schade lijden bijaldien
de Sluis te Terneuzen werd ge
bouwd; slechts de buitenlandse ha
vens zouden er hun voordeel mede
doen, zo de bouw van de sluis nog
lang verdaagd bleef.
Deze directe noodkreet aan het
adres van de regering was nog maar
nauwelijks luide geapplaudiseerd, toen
minister Van der Straeten-Waillet,
hoofd van het departement van Bui
tenlandse Handel, de aanwezige ver
tegenwoordigers uit de handels-, in
dustriële en havenkringen de verze -
kering gaf, dat alleen aangelegenhe
den van budgetaire orde de regering,
op dit ogenblik, verhinderen de no
dige werken te bevelen, doch dan deze
zullen aangevat van zodra enigszins
mogelijk.
Dat dergelijke formele verklaring
hoop geeft, omdat ze aantoont dat 't
principe der noodzakelijkheid door 't
landsbestuur aanvaard werd, stemt
ongetwijfeld hoopvol. Het is trouwens
niet langer aan te zien dat de haven
bedrijvigheid voortdurend afneemt en
de werkloze havenarbeiders elke dag
in langere rijen voor de stempelcon
trole aanschuiven.
Dr PAUL DE RYCK
Gemeenschappelijke douanepost
TAE minister van Economische zaken.
prof dr J. v. d. Brink bracht een
bezoek aan de jaarbeurs te Gent. Aan
een noenmaal, waarbij ook de Belgi
sche minister van Binnenlandse zaken
Van der Straeten-Waillet aanzat, zei
de Nederlandse minister, dat de Ne
derlandse regering aandacht heeft voor
de wensen van Gent ten aanzien van
de sluis te Terneuzen en dat de ern
stige wil aanwezig is Gent te wille
te zijn. Zo zal de dubbele controle op
de in- en uitvoer van Gent, die tot
dusver te Terneuzen en in Sas van
Gent geschiedde, voortaan enkel in
Terneuzen worden uitgeoefend.
JTOLONEL Tokaef, die een verant
woordelijke post bekleedde op
het terrein van luchtvaart- en ra-
ketonderzoek bij het Russische mi
litaire bestuur in Duitsland, is uit
de Sovjet-zone van Duitsland we
ten te ontsnappen en vertoeft thans
ergens in Engeland". Er is hem
door de Engelse regering asyl ver
leend, zo lezen we in de Daily Tel.
Tokaef heeft zelf van zijn „verhui
zing bekendheid gegeven. En wel
door een brief in de New York Times
waarin h|j o.m. zei, dat hij zich er
terdege van bewust is, dat hetgeen hij
heeft gedaan in de Sovjet Unie als de
allergrootste misdaad wordt be
schouwd. „Ik maak mij geen enkele
illusie over de gevolgen van mijn daad
voor mijn verwanten, vrienden en me
dewerkers, want zij zullen allen wor
den vervolgd om het simpele feit, dat
zij met mij zijn omgegaan", zo schrijft
de kolonel, die thans de Sovjet-me
thodiek de rug heeft toegedraaid.
Totnutoe heeft Moskou nog geen ge
wag gemaakt van zijn ontsnapping
Tokaef genoot tijdens zijn verblijf in
Duitsland bijzondere voorrechten van
het Politburo en van Stalin zelf. Hij
heeft van zijn werk twee keer per
soonlijk verslag gegeven op het Krem
lin.
Maandag gaat Tokaef een perscon
ferentie houden, zo werd ons nog uit
Londen bericht.
Vrydagavond:
Wisselende bewolking met enkele
plaatselijke buien, voornamelijk in
het Noordwesten van het land.
Matige, in de kuststreken tijde
lijk krachtige of harde wind tus-
ten Zuid en Zuidwest, draaiend
naar West tot Noordwest. Koel
weer.
Heden zon onder 19.24 uur, en
maan onder 19.49 uur. Zaterdag
/on op 5.56 uw en maan op 6.56
uur.
M OH. HATTA, de republikeinse pre-
mier heeft voor het werkcomité
van het KNIP (republikeinse parle
ment) een verklar afgelegd, waar
in hij er op wees, dat er momenteel
geen behoefte aanwezig is voor ka
binetshervorming en dat het huidige
kabinet wordt toegestaan aan te blij
ven, om de komende algemene verkie
zingen te ondersteunen.
Ten aanzien van de buitenlandse po
litiek verklaarde Hatta, dat het stand
punt van de regering is, dat de repu
bliek geen onderwerp mag zijn van
een internationaal politiek conflict. Zij
dient vastbesloten te zijn en is ge
rechtigd te vechten voor de verwezen
lijking van haar eigen ideaal: onaf
hankelijkheid van geheel Indonesië.
Naar aanleding van de eis der Ne
derlanders om eerst de interim-re
gering te vestigen, zeide Hatta, dat de
republiek bereid was in dit opzicht
mee te werken, indien de interim-
regering een nationaal karakter zal
dragen.
Hatta merkte voorts op, dat „de
sterke positie van de republiek in het
buitenland ondermijnd wordt door de
interne chaos, welke veroorzaakt wordt
door toenemende controversen op po
litiek gebied" Ten aanzien van de po
litieke omzwaai van het democraV^ch
front merkte hij op: „van voorstander
werd dit e entegenstander van Ling-
gadjati en de Renville-overeenkomst"
Tot hen, die thans overlopen tot
het communisme, zei Hatta, dat in *t
huidige stadium de Indonesische vrij
heidsstrijd dient te worden verwezen
lijkt van nationalistisch standpunt uit,
hoewel de structuur van de gemeen
schap dient te worden opgebouwd
volgens socialistische richtlijnen.
Moeso krijgt de leiding
^,G. JJ?l!!ik^keinse communistische
partij (PKI) heeft tot voorzitter be
noemd Moeso, die enige weken ge
leden met Soeripno uit Praag te Djok
ja is aangekomen na afwezigheid van
jaren, die hij deels in Rusland heeft
doorgebracht. En waar Moeso het klap
pen der communistische zweep goed
kent, kan waarschijnlijk in Indië zeer
spoedig een nog sterkere communis
tische activiteit verwacht worden.
Betoging voor C. G. D.
Bij de aankomst te Djokja heeft de
Commissie van Goede Diensten een
luidruchtige demonstratie beleefd.
De demonstranten, die spandoeken
droegen met anti-Nederlandse op
schriften, overhandigden aan de voor
zitter der comissie, Critchley, een re
solutie, waarin er op werd aangedron
gen „de onderhandelingen uitsluitend
te hervatten op basis van volledige
souvereiniteit van de republiek en al
geheel terugtrekken van alle vreem
de troepen van Indonesische bodem".
De C.G.D. heeft daarbij het gebeur
de aan Lake Succes getelegrafeerd.
Niet hele C. H. U. in Eerste
Kamer er voor
TN de Eerste Kamer is gisteravond
de laatste etappe van de vier
ontwerpen tot herziening van grond
wet begonnen. De ontwerpen wer
den ineens in behandeling genomen
waarbij de verschillende sprekers
zich beperkten tot het eerste, be
treffende de nieuwe rechtsorde.
Al direct kwam het afwijzende stand
punt van de A. R. naar voren niets
nieuws overigens en wel bij monde
van de heer ANEMA. Zijn bezwaren
waren: dat in het voostel twee ge
heel verschillende concepties der Unie
n.l. die van de KVP en die van de
heer Jonkman samengesmolten zijn,
doch niet op harmonische wijze, en
dat de Unie z.i» een „paritair karak
ter" heeft, dat de besluitvaardigheid
van het Uniegezag verlamt.
Namens de C.H.U. sprak de heer
POLLEMA, die zei niet erg enthou
siast te zijn over het vraagstuk van
de positie van de Kroon in de Unie.
Hij wilde een duidelijk antwoord van
de minister. Overigens merljte hij op,
dat de waarborgen voor de algemeen
menselijke rechten in Indonesië^ moe
ten verzekerd zijn, wil men bij ver
dergaande hervormingsvoorstellen niet
op onoverkomelijke bezwaren in de
Staten Generaal stuiten. Hij wees er
op, dat niet alle leden der C.H.U. voor
de ontwerpen zullen stemmen. Een lid
van de C.H.U. (dhr. Reyers) heeft mee
gedeeld niet mee te stemmen.
Daarna vielen twee tevreden men
sen te beluisteren. Het waren de he
ren Kropman (KVP) en Molenaar
(VVD), die namens hun fracties mee
deelden volkomen bevredigd te zijn
en de voorstellen aanvaardbaar te vin
den.
Op de eigen merites van het ontwerp
ging de heer Jonkman (PvdA) in. Hij
vroeg o.m. aandacht van de regering
om wijziging te brengen in de status
van Aruba.
Nadat de heer KERSTENS (KVP)
had opgemerkt, dat z.i. Indonesië zeer
spoedig een eigen buitenlandse dienst
behoort te hebben, sloot de voorzitter
de vergadering tot vandaag.
Op ae onbewaakte overweg aan de
Baardwijksestraat te Waalwijk heeft
zich een ernstig ongeval voorgedaan
met dodelijke afloop. Het 2-jarig
kind van Vermeulen bevond zich op
de overweg, toen de trein passeerde.
Het kind werd op slag gedood. De
machinist had van het gebeuren
niets gemerkt.
der
TAE vier militaire gouverneurs zijn
gister weer bijeen geweest, doch
over het besprokene is niets officieel
bekend gemaakt. Alleen is aangekon
digd, dat vandaag verder geconfe
reerd zal worden. De gouverneurs zul
len zich wat moeten haasten, want de
onderhandelaars in Moskou schijnen
uiterlijk tegen 15 September een uit
eindelijke beslissing over de Berlijn-
se kwestie te willen.
Steeds meer krijgt men evenwel de
indruk, dat er slechts weinig twijfel
over bestaat, dat eerlang de Sovjet
mark als de enige valuta voor geheel
Berlijn zal gelden, hetgeen dus een
vergaande tegemoetkoming der Wes
telijke geallieerden betekent. Deze
hebben wel een controle op de Sov
jet-mark uitgifte geëist, maar deze
controle zal in werkelijkheid niet meer
dan een toezicht zijn.
In ruil voor de Westelijke conces
sies zouden de Sovjets bereid zijn de
„technische moeiijkheden" (o.m. het
z.g. herstel van de spoorlijn Maagden
burg en Mariënborn), die de blokka
de van Berlijn hebben veroorzaakt, op
te heffen. Zij zouden de blokkade ech
ter niet onvoorwaardelijk willen on
gedaan maken, maar een „zekere con
trole" willen houden op het vervoer
en de handel tussen de Westelijke zo
nes en Berlijn.
Als men dit hoort, dan is het be
grijpelijk, dat Londen vooralsnog
uiterst gereserveerd blijft over de Mos
kouse en Berlijnse besprekingen en
dat in Duitse politieke kringen het
aanvankelijke optimisme veranderd is
in een pessimistische stemming.
Een groot aantal oorlogsschepen heeft voor de duur van de feestelijkheden
in Amsterdam ligplaats gekozen in het Y, waar hun contouren des avonds
in het licht van talloze gloeilampen en schijnwerpers tegen het donkere water
afsteken. Ook de etablissementen en schepen van de grote rederijen zijn geil-
lumineerd. Een overzicht van het Binnen-Y met links op de voorgrond de
„Karei Doorman".
1J.M. de Koningin is een kunstig als in de Overzeese Gebieden zal mo-
1:1 gecalligrafeerde oorkonde aan- gen bijdragen tot een verbetering van
geboden omtrent het Nationaal hul- de gezondheidstoestand,
debiyk.
Burgemeester d'Ailly van Amsterdam
hield bij de overhandiging een toe
spraak, waarin hij Hare Majesteit me
dedeelde hoe uit alle lagen der bevol
king kleine en grote giften waren en
worden bijeengebracht, zodat hier van
een waarlijk nationaal huldeblijk kan
worden gesproken.
Op het ogenblik is reeds veel meer
dan een millioen gulden binnengeko
men.
De bestemming, die Hare Majesteit
aan de gelden heeft willen verlenen,
heeft alom grote weerklank gevon
den. De gelden, bijeengebracht in de
Overzeese gebieden, zullen voor de
openbare gezondheidszorg in die ge
bieden worden aangewend.
Hare Majesteit heeft goedgevonden,
dat door een jaarlijkse inzameling 't
fonds blijvend zal worden versterkt.
Er zal een commissie worden be
noemd, waarin medische deskundigen
zullen worden opgenomen, welke com
missie omtrent de besteding der gel
den uit dit fonds zal beslissen.
Daarbij zal tegen versnippering wor
den gewaakt.
De Koningin verzocht burgemeester
d'Ailly Haar dank aan allen, die bij
dragen aan het Koningin Wilhelmina-
fonds hebben geleverd, te willen over
brengen. Zij zeide het bijzonder op
prijs te stellen en er zeer door te zijn
getroffen, dat inderdaad door Neder
landers van alle gezindten en afkomst
bijdragen zijn geleverd voor de be
langrijke bestemming van dit fonds,
en zij sprak de hoop uit, dat het na
tionaal huldeblijk zowel in Nederland
Import van 230 millioen.
export van 181 millioen gulden
l^A drie jaren moeizame pogingen
van beide kanten is thans eindelijk
een handelsovereenkomst tussen Ne
derland en de Brits-Amerikaanse zo
ne van Duitsland tot stand gekomen.
De grondslag van de overeenkomst is
uitwisseling van voor beide partijen
nuttige artikelen. Op deze wijze zijn
lijsten van contingenten tot Rand ge
komen, welke voor Nederland een uit
voer voorzien van rond f 181 millioen,
incl. een aanmerkelijk bedrag voor
transportdiensten. De bizone zal aan
Nederland leveren voor rond f 230
millioen waaronder de steenkolen voor
rond f 75.5 millioen. Onder de goede
ren, welke Nederland wil uitvoeren,
zijn zowel Nederlandse als Indische
producten. Genoemd kunnen worden,
copra, palmpitten, margarine, verse
groenten (voor 10 millioen gulden),
aardappelen (112.000 ton), vis, olieza
den, aardappelmeel, zaden en tal van
andere producten van de landbouw.
De bizone zal behalve kolen nog le
veren machinerieën van 'allerlei soor
ten, kranen, volkswagens en onderde
len voor automobielen, rijwielonder-
delen, chemicaliën, glas, aardewerk en
staal.
r\E SCHRIJFSTER Top Naeff is be
noemd tot Officier in de Kroon
orde van België.
Vrouwen in „feestrok"
H.M. heeft gister weer een tocht
door Amsterdam gemaakt. Thans
kwam de zgn. Indische buurt aan de
beurt. H.M. bracht ook een bezoek aan
een onderzeeboot.
In Den Haag zijn op het Binnenhof
talrijke vrouwen uit het gehele land in
„feestrok" bijeengekomen voor een
huldiging, die door Prinses Juliana
werd bijgewoond.
Een tank uit een V I veroor
zaakte de ontploffing
JN VERBAND met het ongeluk op
het terrein van de gasfabriek aan
de Wittoucksingel te Bergen op Zoom
waarbij twee werklieden om het leven
kwamen, is een uitgebreid onderzoek
ingesteld. Zo verscheen o.a. ter plaatse
de deskundige, kapitein v. Ooyen van
de Hulpverleningsdienst uit Den Haag.
Het onderzoek heeft uitgewezen, dat
de ontploffing niet is veroorzaakt door
een projectiel, zoals aanvankelijk wertj
gedacht, maar door een tank uit een
V 1 Vrijwel zeker is, dat deze tank
tegelijk met ander oud ijzer naar het
terrein is vervoerd.
Op tanks van dit soort zijn doppen
aangebracht en zodra deze er worden
afgehaald ontstaat door toestroming
van iucht een hevige explosie. Het
wordt daarom zeer waarschijnlijk ge
acht, dat dit in het onderhavige geval
is gebeurd, met het bekende noodlot
tig gevolg. Bij het onderzoek zijn ver-
schillendes tukken van de tank en
een^dop gevonden.
Na dit ongeluk zij nog eens met na
druk gewezen op het gevaar, dat aan
oorlogstuig is verbonden. Men kan er
niet voorzichtig genoeg mee zijn.
Wordt iets gevonden waarvan men niet
weet wat het is, blijf er dan af en doe
aanstonds aangifte bij de politie.
VLISSINGER LOODS WORDT
KABELLEGGER
De heer L. van Beusekom uit Vlis
singen is benoemd tot eerste stuur
man op het nieuwe kabellegschip van
de PTT. De heer van Beusekom is
daarmee de eerste kabellegger van
Nederlandse nationaliteit. Hij zal zijn
jarenlang ervaring als Zeeloods in dit
voor Nederland tot dusver nog onbe
kende beroep goed kunnen gebruiken,
want dit beroep vereist grote kennis
zowel van de grote- als de kustvaart.
Voor de oorlog werden de meeste te
lefoon- en telegraafkabels door En
gelse kabelleggers gelegd.
B. J. B. VIERT OOGSTFEEST
Woensdag viert de Boerinnen Jeugd
bond van het bisdom Breda h^ar oogst
feest op het Sportveld van het semina
rie Hoeven. Het programma vermeldt
o.m.: om 10.30 uur H. Mis in de pa
rochiekerk in Hoeven, 11.45 uur de-
filé en bloemenhulde aan Maria. 1.30
uur volksdanswedstrijd, 2.30 u. oogst-
jubelspel, 4 uur Openluchtspel en om
5.30 uur plechtig sluitingslof.
gCHUMAN zal het zonder socialis
ten in zijn kabinet moeten doen,
daar deze het niet eens kunnen zijn
met zijn economische program, dat
geen loonsverhoging inhoudt.
De MRP meent evenwel, dat Schu
man best een kabinet zonder socia
listen kan samenstellen.
Intussen blijven de stakingen zich
uitbreiden in geheel Frankrijk, het
geen niet bevorderlijk is voor Schu-
man's pogen een nieuw kabinet te
vormen.
7oals overal in den lande begint de
belangstelling voor 't voetbalspel
nu de competitie weer voor de deur
staat ook In Zeeland weer te herleven
Vele supporters zullen Zondag aan
Zondag hun jongens weer tot de bes
te prestaties inspireren en hopen
al die weken lang op een fraai resul
taat van hun ploeg. De spanning zal
er weer volop zijn, van d-e grootste
tot de kleinste plaats.
Hoewel de Zeeuwse voetballers geen
sterren zijn, blijft de belangstelling
toch nog behoorlijk omdat nu ook een
maal in deze provincie voetbal de
meest populaire sport is.
Er zijn echter voor het Zéeu-wse voet
bal wel eens betere tijden geweest. Ne
men we alleen nog maar de eerste ja
ren na de oorlog toen Vlissingen eer
ste klasser was en Goes nog kampioens
allures en promotiekansen had. Het
verlopen seizoen heeft echter een zwa
re domper gezet op de hoop van voet-
balminnend Zeeland. Vlissingen degra
deerde en Goes, altijd nog een van de
sterkste Zeeuwse clubs, kwam er niet
aan te pas om een gooi te doen naai
de kampioenstitel. Terneuzen verdween
eveneens uit de tweede klasse en Axel
kon het in de promotie-wedstrijden
niet bolwerken zodat we dit seizoen
met slechts vijf tweede klassers, 17 der
de klassers en een stelletje vierde klas
ser en reserve elftallen de competitie
ingaan.
Over de oorzaak van de prestaties
der Zeeuwse voetballers is reeds genoeg
geschreven en we kunnen volstaan om
nog even de voornaamste factor van
het falen aan te voeren n.l.: gemak
zucht.
Wanneer de Zeeuwse voetballer blijft
volharden in deze gemakzucht inzake
training en serieuze levenswijze zal het
spelpeil nooit verbeteren.
GEEN KAMPIOENSKANSEN?
yiissingen, Middelburg, Goes, De Zeeu
wen en Breskens zijn ingedeeld in
de 2e klasse B samen met Alliance, He
ro. R.B.C., R.A.C., Internos en Dosko.
Wanneer we deze samenstelling nader
bezien, zal het een zware opgave zijn
voor een Zeeuwse club om b.v. ploegen
als Dosko, Alliance en R.B.C. de voet
dwars te zetten. Technisch zijn deze
ploegen superieur en alleen de Zeuwse
wilskracht kan misschien nog wonderen
doen. Vlissingen zal ongetwijfeld alle
pogingen in het werk stellen om het
verloren terrein te herwinnen maar
veel kans daartoe geven wij haar niet.
Middelburg bezit momenteel een frisse
ploeg die misschien voor een verrassing
kan zorgen. Van Goes kan vrijwel het
zelfde worden gezegd.
We zullen moeten afwachten wat De
Zeeuwen en Breskens gaan doen. Zij
worden misschien beschouwd als de
mmst sterken uit deze afdeling samen
met R.A.C. maar alleen de toekomst
zal dit leren. Om tot een conclusie te
komen: wij geloven niet dat het kam
pioenschap bij een Zeeuwse clu-b te
recht komt, eerder dé rode lantaarn.
Laten we hopen, dat onze conclusie
verkeerd is.
DE DERDE KLASSERS
In de 3e klasse E starten Yerseke, Ro-
bur, Zierikzee, R.C.S. en Zeelandia
met de Brabantse ploegen: Meto,
M.O.C., Odio, Steenbergen en Nieuw-
Borgvliet. Ook in deze afdeling zullen
de Zeeuwse clubs harde noten te kra
ken krijgen.
In de derde klasse F gaat Axel een
nieuwe gooi doen naar de titel tegen
de andere provinciale clubs: Aarden
burg, Clinge, Hoofdplaat, Hulst, Oost
burg, Sluiskil. Steen, IJzendijke en het
gedegradeerde Terneuzen. Deze laatst
genoemde club zal wel de grootste te
genstander van Axel worden.
In de 4e klasse komen nog uit
Biervliet, E.M.M. Kruiningen, De Pa
irijzen en Ria.
Burgh speelt ook in de 4e klasse
maar is in de Brabantse afdeling inge
deeld in verband met gunstiger reisge
legenheid.
De reserve tweede klasse bestaat uit:
Goes II, Breskens II, Axel II, Middel
burg II, Vlissingen II, RCS II en Ter
neuzen II.
Een aardige indeling met de beste
kansen voor de Goese reserves.
Zoals bekend wordt dit seizoen de
versterkte degradatie ingevoerd. Dus
twee clubs verdwijnen naar een lagere
afdeling. De strijd kan er alleen feller
door worden. De invoering van dit sys
teem is zeker niet af te keuren.
Ook het wedstrijdschema, dat is op
gesteld om elke club tegemoette ko
men, moet worden toegejuicht.
INDUSTRIEVESTIGING TE
KRUININGEN?
Door de planologische dienst in Zee
land is een zeer uitvoerig rapport sa
mengesteld inzake de mogelijkheid tot
het vestigen van industrie in de ge
meente Kruiningen. Uit het rapport
blijkt, dat de vestiging van industrie
te Kruiningen, gezien de gunstige lig
ging der gemeente aan spoor, kanaal
en hoofdverkeersweg, niet tot de on
mogelijkheden behoort. Hoewel verde
re gegevens ontbreken wordt veronder
steld, dat het in de bedoeling van de
planologische dienst ligt het rapport
onder de daarvoor in aanmerking ko
mende instanties, bedrijven, onderne
mingen, enz. te verspreiden.
/AVER het aantal studenten aan uni-
versiteiten en hogescholen
schrijft mr J. de Vreeze een artikel
in het R.K. Artsenblad van Augustus
1948.
Wij onderschrijven gaarne het be
toog van mr de Vreeze in zoverre hij
ons wil duidelijk maken, dat de ka
tholieken van Nederland nog een be
langrijke taak te vervullen hebben
ten aanzien van de intellectuele vor
ming van de katholieke jeugd.
Ook de staatkundig hoofdredacteur
van „De Volkskrant" is het met dit
laatste eens en wijst op de achter
stand, welke er bij de katholieken be
staat door het geringer aantal stu
denten aan universiteiten en hoge
scholen, dat zij leveren.
Beide geachte schrijvers wijzen er
terecht op, dat de katholieken een
groot aantal studenten leveren aan de
diverse seminaria en studiehuizen,
overal in den lande gevestigd, waar
zij de opleiding ontvangen voor de
priesterstand. Deze wetenschappelijke
vorming is wel van het grootste be
lang zowel voor de katholieken zelf
als voor het gehele Nederlandse volk
hier te lande en overzee.
Maar, zo schrijven R.K. Artsenblad
en Volkskrant, al neemt men dit in
acht, dan nóg is er bij de katholieken
een tekort «ij het dan ook een
klein tekort ten aanzien van de
vorming van intellectuelen.
Het is natuurlijk zeer tactisch om
dit tekort aan katholieke academici in
het volle licht van de publieke be
langstelling te plaatsen. Wij dienen
hiervoor zeker de aandacht van de
katholieke bevolking te vragen. Im
mers, er kan een prikkel in gelegen
zijn om dit tekort zoveel en zo spoe
dig mogelijk op te heffen en deze po
gingen moeten wij toejuichen.
Maar toch zijn wij geneigd in bei
der beschouwingen iets van een ze
kere onvolledigheid te ontdekken. Een
onvolledigheid, waarmee zij natuur
lijk niet onbekend kunnen zijn.
XJet spreekt vanzelf, dat de Zuide-
lijke provincies van ons land, met
haar overwegend katholieke bevol
king, geroepen zijn om het grootste
gedeelte van dit tekort weg te wer
ken. Dat mag terecht van haar wor
den verwacht. Maar het zij ons toch
veroorloofd om, in verband hiermede,
een paar opmerkingen te maken,
welke door de belde geachte schrij
vers buiten beschouwing zijn gelaten.
In de eerste plaats willen wij er de
aandacht op vestigen, dat de bevol
king van de provincies Brabant en
Limburg altijd nog behoort tot het
armere gedeelte des lands. De laatst-
bekende cijfers over de materiële wel
stand van de bevolking van het gehele
land en over die van de beide Zuide
lijke provincies zijn van die' aard,
dat deze zich onmogelijk zoveel kos
ten voor de intellectuele vorming van
de jeugd kunnen veroorloven als in de
Westelijke provincies het geval is.
Het inkomen per hoofd der be
volking van Noordbrabant bedraagt
ongeveer twee derde van die van de
overige bevolking van ons land en on
geveer de helft van die van Noord-
Holland. Met het inkomen van de
Limburgse bevolking is het al weinig
beter.
Met het vermogen is het nog
droeviger gesteld. Het vermogen per
hoofd der bevolking in Limburg be
reikt een dieptepunt; het is het laagste
van alle provincies des lands. Na Lim
burg volgt Noordbrabant van onder
op. Aanmerkelijk hoger dan beide
provincies staat nog „het arme Dren
te". Het gemiddeld vermogen per
hoofd der bevolking van de twee Zui
delijke provincies bedraagt ongeveer
de helft van dat der gehele bevol
king des lands.
Wij zijn nog altijd veel armer dan
het overige gedeelte des lands. Dit
kan met cijfers worden aangetoond.
Ook al leven wij over het aijl^^n
zeer sober.
Maar in de tweede plaats is ook 't
studeren in de Westelijke provincies
waar een groot gedeelte van de niet-
katholieke bevolking leeft, veel een
voudiger en veel minder kostbaar dan
zulks in het Zuiden het geval is.
Welke studie-inrichtingen heeft men
al niet in Amsterdam, in Leiden, in
Den Haag, in Delft, in Rotterdam en
in Utrecht! Dat is geweldig! Vergelijk
daarmee eens, wat wij in het Zuiden
van die aard bezitten. Wij hebben
aan hogeronderwijs-inrichtingen
dank zij het katholiek initiatief al
leen de hogeschool voor sociale en
economische wetenschappen in Til
burg. Wij zijn er zeer dankbaar voor
en constateren met vreugde, dat zulks
op de intellectuele vorming van onze
Zuidelijke jeugd een grote invloed
heeft gehad. Dank zij de hogeschool
tc Tilburg, hebben wij tal van stude
rende, wier ouders anders onmogelijk
de studie (in het Westen) zouden
hebben kunnen bekostigen.
Dan mag nog wel eens de opmer
king worden gemaakt, dat over het
algemeen de gezinnen in het Zuiden
belangrijk groter zijn dan elders het
geval is, zodat voor ieder kind indivi
dueel niet zulke grote kosten kunnen
worden gemaakt dan in kleine ge
zinnen het geval is. Het is droevig dit
te moeten constateren, maar ik geloof,
dat de eerlijkheid gebiedt hierop te
wijzen. Het enig zoontje kan wellicht
naar de universiteit of hogeschool,
maar voor het gezin met veel kinde
ren is de Ambachtsschool misschien
al zwaar genoeg. Dit pleit ervoor, dat
de kosten van het onderwijs voor de
grote gezinnen zoveel mogelijk wor
den verlicht.
Qns betoog komt dus hierop neer, dat
er weliswaar sprake kan zijn van
een (klein) tekort aan academisch ge
vormde katholieken; dat dit tekort zo
spoedig mogelijk moet worden inge-
Vervolg' op pag. 2, kolom 1 onderaan.)