Nederland huldigt zijn Landsüorstin ,,lk vertrouw, dat gij sterk zult zijn.... Hartelijke en grootse manifestaties in stad en dorp IN 'T KORT Opheffing Berlijn's blokkade? IEELE Rode invloed m Djokja Brand bij H.K I. Je Breda Het pad van Brussel VIERDE JAARGANG No. 1166 Itijdens de stweek Oostburg IUIS |RK voeten HANDEL inghandel AT NIET laert )AGES WOENSDAG 1 SEPTEMBER 1948 ENORME DRUKTE TE AMSTERDAM Bernhard en Hendrik Koningin zal zelf de troonswisseling aankondigen Koningin Juliana zal eed op oude grondwet afleggen „Keuze bon" wordt afgeschaft Hare Majesteit richtte zich tot ons volk Matige wind Militaire bestuursraad weer bijeen Doodvonnis voltrokken OOSTBURG 825-o >OOQ 79 Huishoudelijke Kinderwagens W. FIERENS 828-0 lKxXXX>0000 ZN. Itburg leding leding <.«XXXXXXXX> pre,11 van iiidenierswaren wij ons be- olen. 8II-0 OOSTBURG >000© ÏDS AL DW (concurrerende ïaald en thuis 826—0 OOSTBURG >0000 over het con- 7ij maken op |ts, voor elke ice eis een paar 819-0 HAL luxe en ortho- choenmaker Oostburg >00© 50 jaren 'itsvaren rworven. 1 prachtige col- zakspiegeltjes, SOLAZILVER LEN: lepeltjes, zen koper ver- onze étalage rfums 839-o x>oo©<xxx>© U MET EEN T U MET EEN 327-0 estweeik gratis rookte paling van, een pot ei )ostburg 1UX en andere d aanbevelend. 804-0 XXXXXXtOO© A Telefoon 32 rijzen lager. g, Dondcr- 8OI-0 X><XX>OOOO0 Uitgave N. V. Uitgeversmij. Neerlandia. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts; C. J. v. Hooteghem: A. E Langenhorst Mr Dr. A. J. J- M. Mes; Mr. H. B. B de Rechter Verschijnt, elke werkdag Abonnementsprijs bij vooruitbetaling 3 38 per kwar taal per post t 4.25, per week (uitsluitend bij niet postbestelling) f 0.26. Losse exemplaren 6 cent Postrekening 278841 Prijzen voor buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrekt. Voor God, Koningin en Vaderland Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen Hulst, Dubbele Poort 7, tele foon 102 (Bijbureau: Oostburg, Nieuwstraat 22, telefoon 35). Bu reau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 75, telefoon 2236. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Advertentieprijs (uit sluitend voor de Zeeuwse oplage): 0.10 per m/m; voor Re clames (Ingezonden Mededelingen) f 0.25 per m/m. (Voor de gehele oplage resp. f 0.25 en f 0.60). Incasso wordt berekend. kleuren was het een prachtig moment j toen een enorme kroon van 100 kilo j gedragen door mariniers en geflan keerd door vrouwen uit de Nederland se bloemenwereld die een purperen sleep van 10 meter droegen. Na een rondgang door het stadion werd deze kroon in het midden van het veld ge zet en speelde zich het verder deel van het spel rond de kroon af. Deze kroon is na afloop van het spel begeleid door duizend ruiters en ama zones door de stad naar het Dam ge dragen, waarbij telkens de dragers er van veranderden. Toen na afloop van het spel de kroon de ereloge passeerde stond H.M. op en applaudisseerde hartelijk. Terwijl de kroon zich door de Am sterdamse straten bewoog vertrokken de hoge gasten langs een andere route weer naar het Paleis. Op de terugweg keken de prinsesjes hun ogen uit en zwaaiden enthousiast naar de juichen de mensen. Terug in het Paleis verscheen de Koninklijke familie telkens weer op het balkon om ovaties van de menigte, die telkens maar weer het Wilhelmus aanhief, in ontvangst te nemen. Uit andere plaatsen HEEL NEDERLAND was gister een feestzaal, versierd met oranje, rood-wit-blauw en bloemen. En in die feestzaal vrolijke mensen die op uitbundig-hartelijke wijze de grote dag van de grote Koningin Wilhelmina vierden. Stad en dorp hoe groot en hoe klein ook hebben op voorbeeldige wijze getoond zich innig verbonden te weten met het Koningshuis door op de dag, dat de geliefde Moe der des Vaderlands Haar 68ste verjaardag vierde, voor het laatst als de Koningin, voor een week heeft de Lands vrouwe het bestuur van het land weer op zich genomen, want Zaterdag zal zij het Koninklijk gezag aan Haar Dochter overdragen. met kinderlijke warmte en op rechtheid te huldigen. QP KONINGINNEDAG schonk mevrouw Brasser-Gerrits te Amsterdam, het leven aan een tweeling. Het zijn twee gezonde jongens, die ter ere van Koningin Wilhelmina's verjaardag door hun ouders genoemd werden naar twee prinsen uit het Huis van Oranje: Bernhard en Hendrik. AAN dr. Mansoer, staatshoofd van Sumatra's Oostkust, heeft minis ter Sassen de onderscheidingstekenen van Groot-Officier in de Orde van Oranje Nassau uitgereikt. "yiER Egyptenaren hebben gepro beerd Het Kanaal over te zwem men. Slechts een ervan slaagde erin. TNE Stichting Katholiek Gemeen- schapsoord Drakenburgh, is voor nemens binnenkort een samenspre- king te organiseren, waarbij 't vraag stuk van de vrije meningsvorming en meningsuiting binnen' de Katholieke Volkspartij aan de orde zal worden gesteld. Het bestuur van de K.V.P., alsmede van het Centrum van Staat kundige Vorming hebben bereids hun volle medewerking toegezegd. TJTONDERD PERSONEN zijn in Na- A pels gearresteerd in verband met grote hoeveelheden bommen en ande re explosieven. TN HONGARIJE zijn 84 personen, van wie de meesten gewezen staats ambtenaren zijn, in staat van beschul diging gesteld i.v.m. anti-democrati sche misdaden". "VTEDERLAND ONTVING van de E.A.C. een machtiging van 4.474.623 dollars voor de aankoop van mijn bouwmateriaal, timmerhout, copra- koeken, materiaal voor grondbewer king en ander agrarisch materiaal, tar we en meel. JQOOR NEDERLAND en Tsjecho-Slo wakije is een handelsovereenkomst getekend, krachtens welke Nederland 300 ton boter aan Tsjecho-Slowakije zal leveren in ruil voor banden, tex- tielgoederen en gereedschappen. J|INISTER v. d. BRINK en de Com missaris der Koningin in Zeeland, Jhr mr A. F. C. de Casembroot be zochten de Gentse jaarbeurs. J^r BEEL is benoemd tot groot-offi cier in de orde van Oranje Nas sau. JN EEN SCHRIJVEN aan de leden van het Episcopaat in India heeft dc Nederlander Mgr Leo Kierkels, de nieuwbenoemde eerste Apostolische Nuntius in India, verklaard dat hij zijn functie als Apostolisch Delegaat voor Pakistan. Birma en Ceylon zal blijven waarnemen. J)E GEZONDHEIDSTOESTAND van ex-president Benesj van Tsjecho- Slowakije is in de afgelopen dagen plotseling slachter geworden. AL heeft zich h$t gehele land uitge- sloofd om op zo hartelijk mogelij ke wijze hulde en dank aan H.M. te brengen waarbij onze streek niet achter bleef, getuige de impressies die wij elders geven toch ligt het voor de hand, dat de stad waar H.M. en het prinselijk gezin gister verbleef, Am sterdam, zijn beste beentje had voor gezet. In de stad met het paleis is 't dan ook een dag geworden, die uniek mag heten in de historie. In deze stad die voor ongeveer 600.000 gulden aan prachtige versieringen had besteed en waar het mede door het enorme be zoek van niet-Amsterdammers een for midabele drukte was, heeft het Stormachtig waren de toejuichingen die telkens losbarstten als de Konink lijke familie, die gedurende de auba de op het peleisbalkon was gezeten, aan de ballustrade kwam staan om de honderdduizenden de gelegenheid te geven een gjimp op te vangen van de jubilerende Vorstin, die in lichtgrijs gekleed, telkenmale lachend dankte voor 't spontane eerbetoon, (zie foto) Ook prinsesje Maryke nam actief deel aan de aubade. Op moeders arm ge zeten sloeg zij met haar kleine hand je de maat op de ballustrade van het balkon. De beide oudste prinsesjes ge noten eveneens van het fleurig gebeu ren. Tussen vader en moeder gezeten luisterden zij naar de liederen en toen het Wilhelmus werd ingezet, zongen zij dit ook mee. Des morgens vroeg had H.M's Karei Doorman met 33 saluutschoten hulde gebracht aan de jarige Landsvrouwe. En om 12 uur klonken weer saluut schoten. Ditmaal 35 van de H. M.'s Karei Doorman en tweemaal 33 van H.M.'s Flores en Soemba. Naar het stadion P«N hier dan nog een kleine greep uit de feestelijkheden elders in 't land. Den Bosch deed het met con certen en een grootse optocht, die 4 T"JES middags begaf zich de Konink lijke familie naar het Olympisch Stadion begeleid door de juichkreten van de onafgebroken keten van toe schouwers. H.M., Prinses Juliana en Prins Bernhard en Prinsesje Margriet namen plaats in een caleche. In een tweede caleche stegen de twee oudste prinsesjes in. De twee caleches wer- den voorafgegaan door 55 landelijke j ruiters, vijf uit iedere provincie met het provincievaandel voorop. De eer ste 5 ruiters waren Friezen. In het Olympisch Stadion woonden en- de hoge gasten het huldigingspel „Ir. nfATERDAG a.s. te 11.30 uur op het Koninklijk Paleis te Amsterdam zal H.M. de Koningin, in het bijzijn van Prinses Juliana en Prins Bern hard, afstand doen van de troon. De enige aanwezigen bij deze plech tigheid zullen zijn de voorzitters van de beide Kamers der Staten-Generaal, de ministers, de vice-president van den Raad van State, de leiders en le den van de deputaties uit Indonesië, Suriname en de Nederlandsche An tillen, de Commissaris der Konigin in de provincie Noord-Holland, de bur gemeester van Amsterdam en de di recteur van het Kabinet der Konin gin, die de acte van afstand mede zullen ondertekenen. Klokslag 12.00 uur verschijnen Konin gin Juliana en Prinses Wilhelmina met den Prins der Nederlanden oo het balkon van het Paleis, waar Prinses Wilhelmina en Kor.ing'in Juliana «eni ge woorden zullen spreker-. (Op verzoek van H.M. p'aatsten wig dit bericht in de oude spelling). September compleet naar Rotterdam zal gaan. Haarlem zette een bloemen- feest op touw, den Haag bracht de dag door met sport en spel en een ballonvaart, iets waaraan Amsterdam zich ook heeft kunnen vergasten. Rot terdam had zich zo beminnelijk mo gelijk opgedost en organiseerde een groot zangfeest, Hilversum liet een postduif vertrekken met een „vredes boodschap'- voor H.M. en het hoogte punt in Dordrecht was de opvoering van een romantisch historisch toneel spel. Gelukwens-telegrammen rPER gelegenheid van het regerings- jubileum zijn er gister ook ver schillende radotoespraken gehouden. O.a. door minister-president Drees, lt. gouverneur gen. van Mook, ir. L. Pe ters, gouverneur van Curagao en dr. W. Huender gouverneur van Surina me. In het buitenland is het jubileum ook niet ongemerkt voorbij gegaan. Zowel in Amerika. Engeland als in Zweden hebben diverse bladen aan 't jubileum grote aandacht geschonken. De Australische premier zond H.M. 'n uitvoerig gelukwens-telegram. Uit Z. Afrika bereikte H.M. gelukwensen en ook van president Truman en Koning Paul van Griekenland waren er tele grammen bij de niet te schatten hoe veelheid gelukwensen die het Paleis binnenstroomden. JJET lag aanvankelijk in de bedoe- ling,- dat de plechtige afkondiging van de veranderingen in de grondwet welke veranderingen Donderdag avond in de vergadering der Eerste Kamer behandeld worden nog voor 4 September zou geschieden. Dit is echter niet mogelijk gebleken. Zo mogelijk zullen de veranderingen voor de nieuwe zitting der Staten-Generaal welke op de derde Dinsdag van Sep tember wordt geopend, worden afge kondigd. Koningin Juliana zal dus op Maandag a.s. de eed afleggen op de oude grondwet. JNOOR de minister van I.andbouw. Visserij en Voedselvoorziening is in principe besloten tot afschaffing j van de zogenaamde keuzebon v,;°r de-wa: ivar de vrijwillige brood- en bloemproducten. De «ia roéosbivind ver n vuktoi vit turn waarop dit zal plaats vinder*, is nog niet definitief vastgestv-iv doch zal zeer spoedig wffrden b#» kendgemaakt. De opheffing zal tot gevolg hebben dat biscuits, beschuit, gebak, koek jes. vermicelli, spaghetti en macaroni duij zonder bon verkrijgbaar zullen zijn. Het broodrantsoen wordt da», ver j hocgd tot 2000 gram per persoon per fier vandaa jweek. den hervat. Fusie tussen republikeinse socialisten en communisten WfU hebben er reeds verschillende keren met nadruk de aandacht op gevestigd, dat de republiek Djokja on der rode invloed staal. En nu komt er een opvallend bericht uit Batavia, dat dit eens te meer be wijst. De republikeinse socialistische partij waarvan de voormalige republikeinse premier. Sjarifoeddin (waarmee Ne derland onderhandelde!) voorzitter is, heeft n.l. besloten, een fusie aan te gaan mei de republikeinse commu nistische partij. Bij de aankondiging dezer fusie verklaarde Sjarifoeddin, dat hij sinds 1935 in het geheim lid van de communistische partij is ge weest. Van de vier partijen, waaruit de linkervleugel in de republiek be staat, hebben er thans drie een fusie met de communisten aangegaan. Sjarifoeddin verklaarde verder, dat de „Gerindo" (een Indonesische volks beweging, die reeds voor de oorlog be stond). waarvan hij de leiding had, in werkelijkheid een communistische par tij was. Hij zei indertijd door de Ja panners te zijn gearresteerd, omdat hij communist was. Uiterste waakzaamheid in Indië blijft thans meer dan ooit geboden. Zeker omdat in het nabije Malakka commu nistische benden de rust in zeer ern stige mate verstoren. Intussen maakt de regering in de Memorie van Antwoord aan de Eer ste Kamer over de grondwetsherzie ning bekend dat de communistische beweging in Indonesië „nauwkeurig van dag tot dag wordt gevolgd". Opvallend is toch wel, dat thans be richten binnen komen van verschil lende ergerlijke wandaden door ter roristen. Twee droogovens vernietigd rpERWIJL Breda de reveille van Ko ninginnedag meevierde. bleek brand uitgebroken te óijn ir de oven- st'deüng van de Kollandsche Kunstzijde Industrie, Drie autospuiter en een lad en be- cm het vuur for:tri;da.r.. Tot harl drie in de middag r.;n de brandweerlieden in Red-: gs-xv-;e?i Zij moesten gebruik maken van rook: xcis er zuurstof- apparaten, om o'?r vuurhaard te kunnen nadere;Twee oven* geï&ctei: met kunstzijde werden vernield, hetgeen eer. schade beteker; van ongeveer 4 ton. De vve-kzasrr.bmder- kunnen ech- aarschijnlijk weer wor thousiasme ongekende vormen aange- Neerlands Tuin" bij. Tevoren sprak nomen, als men telkens maar een glimp j H.M. een rede uit, die wij elders af- van H.M. en het Prinselijk Gezin op- 5 drukken. j De ideeën voor het spel „In Neer lands Tuin", dat beschouwd wordt als ving. H.M. was Maandag in den Haag ge arriveerd, waar Haar al een voor proefje wachtte wat Amsterdam Haar bieden zou. Des avonds vertrok H.M. naar Amsterdam, waar duizenden en nog eens duizenden Haar aankomst verbeidden. Massale aubade jyjAAR het was nog niets vergeleken bij gister toen alle trottoirs te smal bleken en er ramen en dakgoten te weinig waren om alle enthousiaste mensen te kunnen bevatten. De dag is ingezet in Amsterdam met een mas sale aubade op de Dam, gedirigeerd door Fred. Roeske, die ook 50 jaar ge leden de aubade leidde. een jubileum-manifestatie ter gelegen heid van het 50-jarig regeringsjubi leum van onze Koningin, zijn van Ca- rel Briels, die reeds naam maakte met enige andere massa-stadion-spelen. Dit spel van „lente, zomer, herfst en winter" bracht op interessante en boeiende wijze taferelen uit de rege ringsperioden van H.M. Het spel werd geopend met vendelzwaaiers van de diverse gilden uit het Zuiden. Zij brachten H.M. de Koningsgroet. Na hen traden deputaties in folkloristische klederdrachten het stadion binnen, waaronder ook Brabanders en Zeeu wen. en in korte tijd was het stadion bezaaid met alle klederdrachten die in Nederland nog gedragen worden. In het boeiende spel van mensen en 99 Weersverwachting, geldig tot Woensdagavond: Zwaar bewolkt met plaatselijk enige regen. La-» ter hier en daar weer opklarend. Meest matige wind uit richtin gen tussen Zuid en West. Vooral in de namiddag lagere tempera turen dan gisteren. Heden zon onder 19.28 uur, maan op 2.M; donderdag zon op 5.52 u. maan onder 19.33 u. TNAT ik mij, vanwege mijn leeftijd, tot enkele uren feestbetoon heb moeten beperken, doet mij leed, maar ik geef allen die ik niet kan ont moeten de verzekering, dat ik met hun herdenking meeleef en met warme belangstelling volg al hetgeen zij hebben ondernomen om mijn ju bileum te vieren, zo sprak H.M. de Koningin in de rede die zij gister in het Olympisch Stadion te Amster dam tot het Nederlandse volk richt te. Ik zal u niet vermoeien met een opsomming van al wat geschiedde in deze vijftig jaren, slechts wil ik in 'n enkel woord zeggen over het alles be heersende gebeuren van de jongste tijd. het verzet hier en in Indonesië, onze vrijheidsstrijd. In het bijzonder richt ik een woord tot allen, die in die strijd op welke wijze ook, hebben meegestreden. Ik wend mij tot hen, die nog dage lijks offers brengen in het leed, dat zij hebben te dragen. Ik gedenk de duizenden die hun le ven hebben gegeven, en allen, de le venden en hen die zijn heengegaan dank ik voor hun vaderlandsliefde en voor wat zij mij gegeven hebben in hun samenwerking. Het is voor mij een vreugde te we ten, dat ook mijn beide kinderen, ie der op verschillende wijze, hun uiter ste krachten hebben gegeven in de grote strijd voor de bevrijding van het vaderland en met u allen mijn ac tieve medewerkers zijn geweest. Zij kennen als gij het jongste verleden, als ikzelf hebben zij met u medegeleefd en begrijpen zij u. Thans loopt dit tijdperk voor mij ten einde. De strijdende taak, die wij allen tezamen gehad hebben, die wij zovele jaren tezamen hebben vervuld, ga ik neerleggen. Veel is er in de oorlogsjaren ge droomd en verwacht van de toekomst. Voor velen is de werkelijkheid na de bevryding een teleurstelling gewor den. Ik vertrouw, dat gij sterk zult zijn en veel zult verwezenlijken van wat toen als toekomstdromen in ons allen leefde en thans nog leeft. Aan de vooravond van mijn troons afstand bind ik u dit op het hart. Nu wend ik mijn blik naar de naas te toekomst, naar de troonsbestijging van mijn dochter, aldus ging H.M. verder. Het is voor mij als moeder een aan grijpend ogenblik, nu mijn kind een stap zet als deze. Zij aanvaardt haar taak in een moei lijke en ingewikkelde tijd, een tijd die vraagt om sterke mensen. Als vanzelf rijst nu voor mij op het beeld van onze stammoeder, wier naam zij draagt. Groot was hetvgeloof, Groot waren dt taaie volharding en offervaardigheid. Groot was het verstand, de bezieling en het moederlijk hart van Juliana, de moeder van de Vader des Vader lands. Ik kan mijn dochter geen betere wens medegeven, dan dat zij, geheel als kind van haar eigen tijd, bezie ling moge putten uit deze lichtende gestalte, voor wie als voor vele Nederlanders van vroeger en latere tijd geldt Ik heb de goede strijd gestreden 1 lle^> *oop geëindigd Ik heb het geloof behouden. 18.000 zangeressen en zangers brachten de Koningin voor het Koninklijk Paleis op de Dam een aubade. JJE hoop, dat er eindelijk een com- muniqué verstrekt zou worden over de besprekingen te Moskou, is niet in vervulling gegaan, alhoewel er oorspronkelijk sterke aanwijzin gen waren, dat dit communiqué Dinsdag zou afkomen. Op verzoek van de drie afgezanten der drie Westelijke mogendheden heeft er weer een bespreking van een paar uur op het Kremlin plaats gehad, over het verloop waarvan men in Lon den optimistisch zei te zijn. De vier vertegenwoordigers te Mos kou hebben besloten voorlopig geen communiqué uit te geven. Overeen stemming is echter bereikt over de te geven instructies aan de militaire gou verneurs te Berlijn. Deze gouverneurs zijn gisteren na melijk weer bijeengekomen om de details te bespreken van het ophef fen der blokkade en het uitgeven van „Oost-Marken" in West-Berlijn onde toezicht van de vier bezetten de mogendheden. Dat wijst dus wel in 1 elke richting er te Moskou reeds overeensteming is bereikt. De vier gouverneurs zullen een rap port opstellen, dat vermoedelijk nog deze week in Moskou zal zijn. Dit rap port zal het onderwerp van een nieu we bespreking in het Kremlin uitma ken, na afloop waarvan vermoedelijk het zo lang tegemoetgeziene commu niqué afkomt. Een van de resultaten van de bijeen komst der militaire gouverneurs is. dat de geallieerde bestuursraad thans weer funetionneert, geruime tijd na dat de Sovjets de raad de rug hebben toegedraaid. Daar er geen communiqué uit Mos kou is gekomen, is de Berlijnse ge meenteraad gisteren niet bijeen geko men om de problemen der communis tische demonstraties te bespreken, doch is de vergadering uitgesteld tot a.s. Vrijdag. DIJ K.B. is afwijzend beschikt op 't gratieverzoek van Maarten Kui per, tot de doodstraf veroordeeld door het Bijz. Gerechtshof te Amster dam. Het doodvonnis is voltrokken. Kuiper was tijdens de oorlog agent van politie en arresteerde talloze on derduikers. yOLGENS RADIO MOSKOU is kol Zhdanof overleden. Hij werd „de logische opvolger" van Stalin ge noemd en was een van de voorman nen bij de oprichting van de Kom- inform. JN DE Rooms-katholieke kerken TVi 1 Ol 1.;;. js die na het verbod a^in de politiek blij ven deelnemen, is verdedigd en de re gering verzocht is de „systematische strijd tegen de katholieke kerk" te ein digen. bijstand. Dit is. geen basis voor fanta sieën, integendeel dit is er een voor barre realiteit. Spraken we over de militaire verplichtingen van het Hand vest als een verplichting in de toe komst, we mogen de militaire verplich ting van Nederland, voortvloeiend uit het Brussels pact niet als een ontwik keling op lange termijn zien. 1 gij de opening van de Legertentoon- stelling te Eindhoven 11. Zaterdag sprak Generaal Kruis een openhartig woord: „We hebben geen leger, we doen slechts moeizame pogingen om er een op te bouwen." (De Stem van 25 Augustus.) Een somber geluid in deze ernstige tijd. We hebben verplich tingen op ons genomen, maar we kun nen ze vooralsnog niet honoreren. In een volgend artikel zullen we onze gedachten laten gaan over de militaire samenwerking met onze bond genoten en over de opbouw van een leger. Moge de nieuwe regering de moei zame taak van de chef van de Gene- Tsjccho-Slowakije is voorlezing r ra'e weten te verliohten. Moei- gedaan van een Bischoppelijke brief, zaamheid kost tijd. En er is „pericnlum waarin het suspenderen van priesters i in mora." (Van onze militaire medewerker.) VTAAR AANLEIDING van het op 17 Maart j.l. te Brussel ondertekende „Westpact" of „Vijf Mogendheden- Verdrag" of „Verdrag der Westerse Unie" of „Verdrag van Brussel", rijzen bij velen onzer, die in het labyrinth der huidige warrige politieke ontwik kelingen en verwikkelingen dreigen te verdwalen, vragen die ongetwijfeld be antwoording behoeven. Het ligt in onze aard te zoeken naar „het hoe en waar om" der dingen en zeer zeker als met deze „dingen" verplichtingen onzerzijds gemoeid zijn. Eén de-er vragen is „Biedt het Handvest der Verenigde Volken geen voldoende waarborg voor onze veilig heid, zodat we deze weer in een af- zonderlijx pact moeten waarborgen?" Het rechtstreeks antwoord op deze vraag moet luiden „Ja, het Hand vest biedt deze waarborg wel, immers de afzonderlijke pacten zijn als één der middelen tot deze waarborg in het Handvest aangegeven." In een vorig artikel zagen we reeds, dat het Handvest de leden der U.N.O. litaire contingenten oplegt; de omvang dezer verplichtingen is ..eg iiie„ u vastgesteld en het heeft er alle schijn van gezien de moeizame onder handelingen, welke de commissie uit de Veiligheidsraad voert (misschien zijn zij nu reeds afgebroken) dat beslissingen over deze materie vooreerst niet te verwachten zijn. Erg rooskleu rig ziet het er dus met de waarborg der veiligheid van die zijde nog niet uit Gelukkig echter heeft het Handvest voor het waarborgen van vrede en veiligheid nog naar andere middelen uitgezien en deze ook gevonden. Het heeft de taak van de Veiligheidsraad verlicht door de bij de U.N.O. aange sloten landen de vrijheid te laten zich onderling te ordenen in groeperingen, die zich ten doel stellen in een bepaald gebied van de wereld vrede en veilig heid te handhaven, natuurlijk wel te verstaan in overeenstemming met de beginselen der Verenigde Volken. Deze groeperingen nu binden zich door zogenaamde „regionale pacten". Nu mogen we niet aannemen, dat het beginsel der regionale pacten zo maar zonder slag of stoot in het Handvest werd opgenomen. De Sovjet-Unie bij voorbeeld was bevreesd, dat de macht der de hele wereld omvattende orga nisatie der Verenigde Volken zou wor den uitgehold door regionale overeen komsten. Zeer begrijpelijk deze oppo sitie. Ongetwijfeld was de enscenering van het toekomstig spelletje achter het ijzeren gordijn reeds toen kant en klaar; niet ten onrechte vreesden de Sovjets, dat regionale overeenkomsten aan deze zijde van het gordijn het spelletje wel eens konden breken. Qverigens kunnen we niet zeggen, dat wij, de vijf mogendheden van het Brussels Verdrag, bepaald de pri meur hadden met ons pact. Met dit Westpact is een aantal reeds bestaan de regionale verdragen met één ver meerderd. In Europa kennen we reeds het Oostelijk bloc, n.l. de U.S.S.R. met de Oost-Europese Staten. Deze heren begonnen reeds in 1943 onder elkaar te pacteren en zouden niets liever willen dan nog wat met dit opwin dend spel door te gaan, hetzij in wes telijke, hetzij in oostelijke richting. Voorts de Pan-Amerikaanse Unie, waartoe alle zelfstandige staten van het Westelijk Halfrond behoren. Dan de Caraïbische Commissie, de Zuid- Pacific Commissie, de Arabische Liga j en tenslotte ons uitgangspunt, het Westpact, welks ontstaan sterk beïn vloed werd door twee overeenkomsten, die zeker regionaal genoemd kunnen worden, n.l. Benelux en Verdrag van Duinkerken. ■yy/e zullen ons bepalen tot het West- pact. Belangstellenden kunnen i zich van de geschiedenis en de merités I van bovengenoemde regionale verdra- i gen op de hoogte stellen door kennis j te nemen van de uitstekende bijdrage: S „Regionale verdragen" van M J N. van den Houten in „De Militaire Spec tator" no 6 en 7 van 1948. Het behoeft geen betoog, dat wan neer in dit tijdsgewricht enige Staten een verbond aangaan, de militaire pa ragraaf een zeer voornaam, ja wellicht het voornaamste deel der overeen komst vormt. Het verdrag van Brus sel is een uitgesproken militair ver drag. Natuurlijk wordt een deel dei- overeenkomst gewijd aan economische, sociale en culturele samenwerking. Maar de belangrijkste artikelen zijn die, welke bepalen, dat indien één dei- verdragsluitende partijen in Europa gewapenderhand wordt aangevallen, de vier anderen aan de aangevallen partijen iedere militaire en andere steun, welke in hun vermogen ligt, zul len schenken. Activiteit naar buiten naar aanlei ding van het verdrag zagen we in de bijeenkomst op 30 April j.l. te Londen van de Ministers van Oorlog en de Stafchefs der betrokken landen en in de Nederland-Belgische Militaire over eenkomst, die op 10 Mei te Den Haag plechtig werd aangegaan. Verder heeft men weinig of niets vernomen. De mededeling van Minister Le Fraiteur, dat de Belgische Officieren zwaar aan de tand zullen worden gevoeld voor wat betreft hun kennis van de Neder landse taal, kan men moeilijk een sen sationele onthulling noemen. Minister Fiévez bleef in zijn mededelingen wij selijk op het zelfde niveau als zijn Belgische collega. Toch nemen we gaar ne aan, dat er iets te gebeuren staat en we zijn ervan overtuigd, dat ér iets gebeuren moet. De verdragsluiten de partijen hebben zich duidelijk uit gesproken voor onderlinge militeie* Slot 6e kolom onderaan.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1948 | | pagina 1