Ook beroering in de Roemeense
„Volksdemocratie"
Besprekingen in Moskou
duren voort
Christelijk-Historisch
ongenoegen
Bepleisterde Hijzelendoorn
makkelijke prooi voor Rocca
De stoet bij de
inhuldiging
IN 'T KORT
Felle debatten in Nat.
Vergadering
Nieuwe ministers
in functie
Onze Jubileumwedstrijd
Haagse
brieven
VIERDEJAARGANG
No. 1148
DINSDAG 10 AUGUSTUS 1948
Communistische leiders uitgestoten wegens
verzaking aan de klassenstrijd
Katholieke Kerk
aangeklaagd
Vrij koel
Hardnekkige
onderhandelingen
Vader van vier
kinderen verongelukt
Flying Dutch Mam
Weer terug
Kc
Utrecht krijgt een
nieuwe kathedraal
Zware storm-schade
in Frankrijk
Een stem van overzee
Geen wieler-optimisme in Londen
Verdriet en vreugde in de tandem-race
De finale ploeg-achtervolging ging
tussen Engeland, Frankrijk, Italië
en Uruguay. Het land waar iedereen
dol op de Tour de France is bleek de
beste ploeg te hebben, want de nako
melingen van Bartali werden met vrij
groot verschil geklopt. De Fransen
spanden zich zó in, dat een hunner
na de race moest worden bijgebracht,
Amerikaanse consul
verdronken
INa de formatie
Uitgave N. V. Uitgeversmij. Neerlandia. Redactieraad:
A. F. J. Aernoudts; C. J. v. Hooteghem; A. E. Langenhorst; Mr.
Dr. A. J. J- M. Mes; Mr. H. B. B. de Rechter. Verschijnt elke
werkdag Abonnementsprijs bij vooruitbetaling t 3.38 per kwar
taal, per post t 4.25, per week (uitsluitend bij niet postbestelling)
0.26. Losse exemplaren 6 cent. Postrekening 278841. Prijzen
voor buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrekt.
Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen Hulst, Dubbele Poort 7, tele
foon 102 (Bijbureau: Oostburg, Nieuwstraat 22, telefoon 35). Bu
reau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 75, telefoon
2236. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Advertentieprijs (uit
sluitend voor de Zeeuwse oplage): f 0.10 per m/m; voor Re
clames (Ingezonden Mededelingen) f 0.25 per m/m. (Voor de
gehele oplage resp. t 0.25 en t 0.60). Incasso wordt berekend.
Voor God, Koningin en Vaderland
j£EN HEFTIGE verklaring, onlangs gepubliceerd door de communis
tische arbeiderspartij van Roemenië, noemt in één adem: de „reac-
tionnaire" Katholieke Kerk, de Getuigen van Jehovah, de „nationalis-
tisch-reactionnaire elementen der Joodse bevolking", en de aanhan
gers van Lucretiu Patrasceanu, een communistisch leider, die buiten
het Parlement werd gesloten!
strijd voor het communisme, vooral
nadat de anti-marxistische en chauvi
nistische houding van Patrasceanu was
gebleken." Dit bevestigt de vroegere
berichten, volgens welke Patrasceanu,
evenals Emile Bodnaras, communis
tisch minister van oorlog, beschuldigd
werden van anti-semitisme door de al
gemene leidster van de communistische
partij, Anna Pauker, minister van bui
tenlandse zaken van Roemenië.
De „chauvinistische" houding van
Patrasceanu is slechts een der beschul
digingen, die in deze verklaring van de
Arbeiderspartij tegen hem worden ge
uit. Zijn grootste fout is klaarblijkelijk
dat hij de communistische verklarin
gen over het „eenheidsfront", over de
„samenwerking" met de niet-communis
ten" enz. te letterlijk heeft opgevolgd.
„Een typisch voorbeeld van verzaking
aan de klassenstrijd en van collabora
tie met de uitbuiters, is de houding
van Patrasceanu. Vóór Maart 1945
raadde hij de collaboratie aan met de
bourgeoisie, of tenminste toch met een
groot deel van deze klasse. In 1946
prees hij de alliantie met de ganse
landbouwersstand, met inbegrip van de
uitbuitende elementen, die in deze
klasse voorkomen en die vijandig staan
tegenover de arbeidersmassa."
De verklaring vervolgt: „Hij wei
gerde te erkennen, dat de belangrijkste
taak door het proletariaat vervuld
r\E VERKLARING onderstreepte de
noodzakelijkheid, de partijleden met
nodige voorzichtigheid aan te werven.
..Elementen, vreemd aan de arbeiders
klasse, zijn binnengedrongen in de ran
gen der werkliedenpartij, en hebben er
veel invloeden van hun bourgeoise-geest
alsmede hun opportunisme meege
bracht,"
Bovendien laakt de motie „het ge
mis aan politieke rijpheid der leden,
hun geringe belangstelling voor de
Marxistische en Leninistische studies,
en hun luiheid wat betreft de prac-
tische activiteiten."
Deze verklaring wordt beschouwd als
het bewijs en dit ingevolge de be
kentenis der communistische leiders
zelf dat alles ver van volmaakt is
in de Roemeense „volksdemocratie" en
dat er zich onder het mom van de
„eenheid" geweldige twisten hebben
afgespeeld en nog afspelen in de partij
zelf en tegelijkertijd ook tussen deze
en haar bondgenoten.
PATRASCEANU HET
ZWARTE SCHAAP.
7e geeft ook enkele ophelderingen
omtrent de uitsluiting en arresta
tie van Patrasceanu, vóór korte tijd
nog een der meest invloedrijke leiders
der Roemeense communisten: „De or
ganisaties der nationale minderheden
werden eveneens meegesleurd in deze
VEEL VALFRVIT
DE STORM van Zondag heeft
tengevolge gehad, dat enorme
hoeveelheden valfruit op de vei
lingen in de Betuwe werden aan
gevoerd: er zijn millioenen kilos
fruit afgewaaid. De schade, die
hierdoor aan de pachters, die juist
vorige week hadden gepacht is toe
gebracht is reusachtig. Een enkel
voorbeeld.: de opbrengst van een
boomgaard, die voor Zondag werd
geschat op f 40.000,— ,werd na
de stom met hoger dan f 10.000,—
getaxeerd.
QP 3 MAART was de totale geldhoe-
veelheid in ons land 970 millioen
gulden meer dan een jaar tevoren.
D' PAUS heeft de Vaticaanse hulp-
missie in Duitsland geinstrueerd,
voedselpaketten naar Berlijn te zenden
V'ER ALKMAARSE kaasberries zul-
len de handtekeningen van ruim
4 millioen vrouwen en de cassette
met tekeningen van 925 gemeenten
i?.r,s®n' die °P 8 Sept. aan Koningin
wuhelmma worden aangeboden.
JTALIë heeft doen weten, dat het
wenst deel te nemen aan de Donau-
conferentie.
£)E HOOFDBESTUREN der vrije"
slagersvakorganisaties en de
slakersvakgroep zullen vandaag
met de minister de slagersbelan-
gen en die van hun klanten be
pleiten. Veel succes 1
£)E BENELUX-JAARBEURS te Boom
heeft zo'ns succes, dat besloten is
jaarlijks een dergelijke beurs te doen
plaats vinden.
£EN UIT ZEVEN LEDEN bestaande
Cubaanse militaire delegatie,
brengt momenteel een bezoek aan ons
land.
JN JULI kwamen in ons land 162
montagewoningen gereed. Dat
een nieuw montagewoningbouw-record.
J-JOOPDAALMOEZENIER H. J. J. M.
van Straalen is gisteren per vlieg
tuig naar Indië vertrokken.
DUIZENDEN zangers en zangeressen
uit het gehele land zullen Maan
dag 30 Augustus op het Malieveld in
Den Haag een massale zanghulde bren
gen aan de Koningin.
gELGIE zal jaarlijks aan West-
Duitsland voor 84 millioen Engelse
ponden leveren, de dubbelzone van zijn
kant zal België voor 75 millioen pond
producten leveren. Het verschil wordt
benut voor de uitvoer van Duitse
auto's naar België.
DE TECHNISCHE SCHOOL van de
Belgische luchtmacht te St. Trui
den is geheel uitgebrand. Veel kostbaar
lesmateriaal, als radarinstrumenteii en
vliegtuigen gingen verloren.
jyjERLE COCHRAN, de plaatsver
vanger van Coert Dubois in de
commissie van goede densten s n Ba
tavia aangekomen. Hij zou een nieuw
Amerikaans plan voor de oplossing van
het geschil bij zich hebben.
Weersverwachting,
vanavond:
geldig tot
Wisselend bewolkt met enkele
plaatselijke regenbuien, hier en
daar met onweer. Weinig veran
dering in temperatuur. In het
Noorden van het land matige tot
zwakke wind uit Westelijke rich
tingen. In het Zuiden van het land
weinig wind.
Heden zon onder 20.14 uur
Maan onder 22.27 uur. Woensdag
zon op 5.17 uur. Maan op 13.44 u.
wordt. Hij volgde een politiek van ver
zoening tegenover de burgerij, predikte
de liberale leer van de vrije economie,
kwam op tegen de munthervorming.
Patrasceanu werd aldus in de rangen
onzer partij de vertegenwoordiger van
de bourgeois-ideologie, en het feit dat
zijn theorieën niet tijdig werden ont
maskerd, moet als een vergissing wor
den beschouwd."
Volgens de verklaring, geschiedt de
evolutie van Roemenië naar het socia
lisme, door middel van een klassen
strijd. Een der voornaamste hinder
palen hierbij is de Katholieke Kerk,
waartoe ongeveer 14% der bevolking
behoort. Terrorisme, afleidingsmanoeu
vres en sabotage worden aangewend
door de bourgeoisie, die daarbij gebruik
maakt van de actieve steun van bui
tenlandse imperialisten. De Katholieke
Kerk, evenals andere sekten als bij
voorbeeld de Getuigen van Jehovah,
staat insgelijks in dienst van de re
actie. De vijanden van de klassenstrijd
zijn binnengedrongen in de massa-or
ganisatie en tot in de partij zelf. Ele
menten, aangesloten bij het kapitalis
me hebben zich ingewerkt in het ra
derwerk van de staat; zij maken van
hun positie gebruik om de politiek van
de regering in gevaar te brengen."
ZELFCRITIEK.
Tenslotte klaagt de verklaring de
„ijdelheid en de bureaucratische
geest" aan. die heersen in de schoot
der partij. Zij beveelt dan ook de tra
ditionele „zelfcritiek" aan. „Speciale
aandacht moet worden besteed aan de
intensivering van de klassenstrijd bij
de landbouwers. Een dieper onderzoek
van de sociale structuur dringt zich
op, opdat de leden zouden weten wie
de vrienden en wie de vijanden van de
arbeidersklasse zijn..."
„De traagheid in de organisatie van
het landbouwproletariaat, is een der
grootste zwakheden in de organisatie
van onze partij", aldus dit document,
dat een toppunt van verdraaiing en
laster is.
JGADAT DE vertegenwoordigers van
de drie Westelijke mogendheden
gedurende het week-einde nieuwe in
structies van hun regeringen hadden
ontvangen zijn ze gisterenmiddag op
nieuw naar bet Kremlin getogen,
waar ze een bespreking van twee uur
en veertig minuten met Moiotov en
zijn plaatsvervanger Smyrnof hadden.
Na afloop reden de vertegenwoordi
gd s naar de Britse ambassade.
Naar George Marshall een uur na
de beëindiging der besprekingen me
dedeelde, zullen er „waarschijnlijk"
nog verdere onderhandelingen tussen
de Westelijke vertegenwoordigers en
Moiotov plaats vinden.
Londense kringen oordeelden, dat
deze conferentie wel eens doorslagge
vend zou kunnen blijken voor het al
dan niet vinden van een vreed
zame oplossing van de Berlijnse cri
sis, ze namen aan, dat hardnekkig on
derhandeld zal worden over de blok
kade en de valuta-oorlog. Indien geen
overeenstemming wordt bereikt acht
men een onderhoud met Stalin de
enig overblijvende weg.
Parijse kringen achtten het niet on
waarschijnlijk, dat Moskou snel een
oplossing zou brengen, en wel in deze
Communisten voeren obstructie
AL TWEE DAGEN lang voert de
Franse Nationale Vergadering fel
le debatten over het wetsontwerp,
waarbij Paul Reynaud om volmach
ten ter doorvoering van zijn econo
misch programma vraagt.
Rond het middernachtelijk uur wa
ren de debatten al veertien uur aan
de gang, maar men was van plan door
te vergaderen, totdat een beslissing
was bereikt. De communisten voeren
een felle obstructie; ze dienden meer
dan vijftig amendementen in.
Een beslissende stemming over de
wet wordt niet voor de vroege mor
genuren verwacht.
Volgens Reuter scheen Reynauds
overwinning verzekerd, nadat over
eenstemming met de leiders van de
parlementsfracties was bereikt over 'n
nieuwe formulering van de clausule
betreffende een algehele hervorming
van het Franse belastingstelsel.
Volgens de nieuwe formulering heeft
de minister van Financiën geen recht
de maatstaven voor een bepaalde be
lasting te wijzigen. Dit recht blijft het
parlement voorbehouden. De belasting
deskundigen menen, dat de formule
ring niettemin de minister de moge
lijkheid schenkt, voor het einde van
het jaar het nationale budget slui
tend te krijgen.
J zin: de Westelijke mogendheden er-
kennen de Oostelijke mark in de Rus
sische zone en Berlijn, in ruil daar
voor heffen de Russen de blokkade op,
een regeling, waarvoor de Russen te
spoediger te vinden zijn, naarmate hun
economie, in de Oostelijke zone, door
de pressie op de Oostmark, ernstiger
wordt aangetast.
Versterkingen aan Berlijnse
Westgrens
TJET onder Brits toezicht verschij
nend Berlijnse blad Tclegraf meld
de gisteren, dat de Russen loopgraven
en artillerie-stellingen aanleggen langs
de Westelijke grenzen van Berlijn.
Babcock, de plv. Amerikaanse com
mandant te Berlijn, verklaarde, dat
de Russen de directie van de Duitse
spoorwegen hebben opgedragen, zich
gereed te houden om op eerste aan
zegging steenkooltreinen van Helm-
stedt naar Berlijn te laten lopen, maar
hij voegde er aan toe, dat deze in
structie door de Amerikanen niet van
veel betekenis wordt geacht.
Handelsdelegatie naar
Frankfurt
JDINNEN enkele dagen wordt te
Frankfort een handelsdelegatie uit
de Sovjet-zone van Duitsland ver
wacht ter bespreking van de mogelijk
heid van de hervatting van de inter
zonale handel. Tevens zal de koers-
verhouding tussen de Oostelijke en
Westelijke mark worden besproken.
Donderdag regeringsver
klaring, Vrijdag debatten
^^"ADAT reeds jl. Zaterdag de por
tefeuille van Justitie was over
gedragen aan mr. Wijers, hebben gis
teren de andere nieuwbenoemde mi
nisters de departementale zaken van
hun voorgangers overgenomen en hun
plaats op het departement ingenomen.
Bij K. B. is aan mr. J. R. H. van
Schaik op zijn verzoek eervol ontslag
verleend als voorzitter van de Tweede
Kamer, onder dankbetuiging voor de
vele en gewichtige diensten als zoda
nig bewezen.
De Kamer zal Donderdag na de re
geringsverklaring, die minister-presi
dent Drees om 1 uur zal afleggen een
nominatie voor het voorzitterschap op
maken.
Het debat over de regeringsverkla
ring zal eerst Vrijdag een aanvang
nemen en zal zo nodip de volgende
week worden voortgezel
jy^AANDAGMIDDAG om 5 uur is de
37-jarige caféhouder Schapers uit
Hoogerheide op het vliegveld Woens-
drecht met zijn motor tegen een am
bulance-auto van de LSK opgereden,
waardoor hij vrijwel op slag werd ge
dood. S. is gehuwd en vader van vier
kinderen.
OMT ZE? Komt ze niet? Dat wa
ren de vragen die duizenden
sportieve enthousiastelingen zich gis
teren aan de Nieuwe Waterweg stel
den. Het antwoord op deze vragen
was voor hen veel belangrijker dan
de Kabinetsformatie. En gelukkig
voor de duizenden kwam 't antwoord.
Want toen het stoomschip „Mecklen
burg" de Nieuwe Waterweg binnen-
stoomde troonde daarop in volle glo
rie Fanny Blankers-Koen, beladen
met goud, mitsgaders de andere le
den van de dames-athletiekploeg, die
eergisteren de boot gemist hadden.
Voltallig was het ploegje echter ook
nu nog niet, want Gré de Jong had
weer de boot gemist en zat nog veilig
in Londen
Het was niet zo eenvoudig voor
mevr. Blankers om voet aan wal te
zetten, waar haar man op haar wacht
te. Ze werd als het ware bedolven
onder de bloemen en onder een reus
achtige fruitmand, waarmee men was
komen aansjouwen.
Dinsdagmiddag zal „Flying Dutch-
Mam" zoals de Engelsen haar noe
men officiéél op het gemeentehuis
te Amsterdam worden ontvangen. Zij
zal naar het stadhuis rijden in een
rijtuig, getrokken door vier witte
paarden.»
Mevr. Blankers vertelde o.m., dat
de organisatie der Olympische Spe
len wel wat te wensen over heeft
gelaten. Dit was ook de mening van
ir. Ad. Paulen, de voorzitter van de
K.N.A.U.
Geschenk van het Aarts
bisdom aan de Kardinaal
HHER GELEGENHEID van Zijn veer
tigjarig priesterfeest op 15 Aug.
a.s. zal aan Z.Em. Joh. Kardinaal de
Jong door de Katholieken van het
Aartsdiocees een geschenk worden
aangeboden, dat bestaat uit een geld
bedrag, bedoeld als basis voor een
fonds voor een nieuwe Kathedraal.
Daar uit het te verzamelen geldsbe
drag uiteraard niet meer dan een ba
sisfonds zal kunnen worden gevormd,
zodat de bouw van een nieuwe Ka
thedraal nog geruime tijd op zich zal
laten wachten, wordt een deel van de
opbrengst van een daartoe te houden
collecte besteed voor dringend nood
zakelijke herstelwerkzaamheden aan
de huidige Kathedraal.
DE NOVEMBERSTORMEN, die dit-
maal eens in Augustus hebben ge
woed, hebben in Frankrijk zware
schade aangericht. Aan de Westkust
gingen bij schipbreuken ongeveer 20
mensenlevens verloren en werd veel
materiaal in de havens beschadigd. In
de marinehaven Brest wordt de scha
de op 100 millioen frs. geschat. Ook
ver landinwaarts werd veel vernield.
De schade aan de wijngaarden loopt
in de honderden millioenen francs.
In Engeland overstroomden duizenden
H.A. graaniand, de meeste schade
werd in het Zuiden en Oosten aan
gericht.
Ook de huzaren op de buitenposten op Sumatra moeten gefourageerd wor
den. Majoor J. C. S. Peters, commandant van het derde eskadron P.A.W.
maakt een inspectietocht per prauw langs de verschillende detachemen
ten. Achter hem zitten 2e Lt. v. d. Post (Den Haag), Adj. J. de Goede
(Hilversum) en huzaar Cor Aben (Helmond).
ALS HET DAGBLAD „D e N e-
d e r 1 a n d e r" de stem der
C.H. fractie vertolkt, dan heeft het
nieuwe Kabinet van die kant niet
veel goeds te verwachten.
Het blad valt scherp de heer Stik
ker aan: „In de verkiezings-actie
heeft de V.V.D. zich er speciaal op
toegelegd de heer Lieftinck te bestrij
den. Vergaderzalen dreunden van som
bere woorden op Lieftinck's politiek.
Hun uitermate kostbare propaganda
is door de liberalen gebruikt om de
heer Lieftinck op allerlei wijze aan
te vallen. Deze propaganda heeft het
zetelaantal van zes op acht gebracht.
Thans zien de verbaasde V.V.D.-kie
zers. dat de heer Stikker met de heer
Lieftinck in één Kabinet gaat zitten.
Ditzelfde geldt niet voor Mr. Schok
king. Mr. Schokking, wiens politieke
bezigheden van de laatste dagen wij
met pijnlijke verbazing hebben gade
geslagen, behoort niet tot de promi
nente figuren onder de C.H.-staatslie-
den. Of zijn benoeming de onverdeel
de instemming van beide Kamerfrac
ties heeft moge ernstig worden be
twijfeld. Deze staan en het is goed dit
nadrukkelijk te verklaren geheel vrij
tegenover het nieuwe Kabinet; zij wor
den door Mr. Schokking noch verte
genwoordigd, noch door hem gebon
den. In C.H.-ogen blijft hij een extra
parlementaire figuurHet geheel
overziende ontkennen we niet, dat er
in dit Kabinet betere figuren zitting
hebben dan in het voorgaande, doch
wat de politiek aangaat, wat de be
ginselen betreft, is er niets veranderd.
Het Kabinet blijft voor en na: rood-
rooms, met twee andere politici erin
als verspreide krenten in een modern
TJW NAAM VONDEN WE NOG NIET bij de inzenders en tocht komt
de eind-datum, 15 Augustus, in zicht! Nog vijf dagenAls u nog
langer uitstelt, kan het te laat zijn. Dus u klimt vandaag nog in uw pen
houder en beschrijft uw persoonlijke belevenissen in verband met dat
Konmginnefeest van „toen" of nog beter u laat alle lezers van „De
Stem" meegenieten van het in de grijze schemer van het verleden ver
doezelde ogenblik, toen u zelf de Koningin zag, met Haar sprak wel
licht.... En die foto's, geel van ouderdom, heeft u die al voor ons op
gezocht'
Het is op zichzelf al de moeite waard dat te doen, want u kunt in
twee wedstrijden (een opstelletje van 150 woorden of een zeldzame
foto) een van de volgende prijzen winnen:
Eerste prijs: waardebon van f 50.
Tweede prijs: waardebon van f 25.
Derde prijs: waardebon van f 10.
Vierde prijs: fraai verchroomd klokje.
Vijfde prijs: fraai verchroomd klokje.
En vergeet dan vooral niet op een afzonderlijk papiertje uw naam
en adres te schrijven; ook moeten we weten of u een „hij of een zij" is
en tenslotte, wanneer u geboren werd. Dan stopt u alles in een enve
loppe, zet daar op: „De Stem", Reigerstraat 16, Breda. In de linkerboven
hoek: Jubileumprijsvraag. En dit is het laatste „alarmsignaal", dat we
geven. Aan de slag dus!
J7EN BEPLEISTERDE en flink pijn
lijdende Hijzelendoorn is giste
ren in Heme Hill wel heel dapper
op zijn race-fiets geklommen om 't
weer op te nemen tegen de Uru-
guees Rocca, die hem Zaterdag zo'n
hevige tuimeling op de wielerbaan
liet maken, maar het ging toch niet
van harte.
Lotsy en kol. Pahud de Mortanges
da voorzitter van het N.O.C., spraken
de lange sprinter nog wel de nodige
moed in aan de startlijn, doch het
mocht niet baten. Hijzelendoorn had
te veel last van zijn genaaide wonde
aan zijn linkerarm en Rocca won dan
ook met groot verschil. De Uruguees
had echter niet lang plezier van zijn
zege, want in de daarna volgende
kwart-finale werd hij geslagen door de
Australiër Bazzano.
Uiteindelijk plaatsten zich voor de
finale sprint 1000 meter de Britse we
reldkampioen Harris, de Italiaan
Cnella, de Deen Schandorff en Baz-
zano.
Tot aller verbazing werd de zelf
verzekerde Engelsman in de eerste
iinalerit door de katachtige Italiaan
geklopt en of de Brit door deze ne
derlaag nu zijn zelfvertrouwen ver
loor, weten wij niet, omdat het aan
zijn poker-face niet te zien was, maar
iüu ^?va! was de raPPe en tacti-
sche Chella hem ook in de tweede
rit te snel af, zodat Engeland niet de
gouden medaille kreeg waarop het bij
voorbaat stevig had gerekend.
De strijd om de derde en vierde
F aats veriion in het voordeel van de
blonde Deen Schandorff, die de Aus
traliër makkelijk zijn rug liet zien.
Achtervolging voor Frankrijk
om met zijn makkers het ererondje
te kunnen rijden.
De Britten hadden in de Uruguezen
vrij tamme tegenstanders. Zodat het
eindresultaat werd: 1 Frankrijk, 2
Italië, 3 Engeland, 4 Uruguay.
Weer een pil
TAE Nederlandse wielerkolonie die
toch al genoeg in zak en as zat,
kreeg bij de tandem-race weer een
pil te slikken. Want het duo Buchlin-
van Gelder, moest het in de series af
leggen tegen de Zwitserse tandem.
En ook in de herkansingsritten deden
het de Nederlanders maar zo-zo door
van België te verliezen. Gelukkig was
het een snelle rit, zodat het Neder
landse duo alsnog in de kwartfinales
belandde tezamen met België, de Ver.
Staten, Denemarken, Italië, Frankrijk
en Engeland. De kwart-finales vinden
Woensdag plaats.
Het zal goed zijn niet al te opti
mistisch te wezen.
Misschien moeten we het bewaren
tot 13 Aug. als de Olympische wegwed
strijd plaats vindt.
Italië won het water-
polo-tournooi. De Ita
lianen ziet men hier te
samen met ons Neder
lands zevental, dat als
derde eindigde.
krentenbrood. Aan het brood zelf doet
dat niets af".
Interessant is nog een stem van over
zee. „H e t D a g b 1 a d" in Batavia
is juist erg ingenomen met de benoe
ming van de heer Stikker. „Washing
ton zal meer waardering hebben voor
een man met het economisch geloof
van Stikker, dan voor een socialist,
die streng vasthoudt aan het beginsel
van geleide economie".
Omtrent de figuur van de heer Sas
sen aan Overzeese Gebiedsdelen laat
het blad zich omzichtig uit: „Langs
deductieve weg analyserend zou men
niet kunnen komen tot een andere
conclusie, dan dat er enige streken
meèr naar rechts zou worden gekoersd
dan onder het regime Logeman-Jonk
man. Voorzichtigheid met categorische
uitspraken is echter geboden, daar veel
afhangt van het persoonlijk inzicht
van de nieuwe minister en zeker niet
uitsluitend van dat van de partij of
partijvleugel, waartoe hij behoort".
TT ET ZAL een kleurrijke stoet lijn,
die Koningin Juliana op 6 Septem
ber vergezelt op Haar tocht van het
Paleis op de Dam, naar de Nieuwe
Kerk, alwaar om 11 uur de plechtig
heid van de inhuldiging zal plaats
vinden.
Voorop gaan twee herauten van wa
penen met enige trompetters, gekleed
in de heraldieke costuums, die ook bij
de inhuldiging van Koningin Wilhel-
mina waren voorgeschreven, daarna
twee koningen van wapenen, even
eens in hun schilderachtige dracht met
hun tekenen van waardigheid. Na de
jagermeester komen vervolgens de
hoofden van hofdepartementen, luit.-
gen. Kruis, drager van het Rijks
zwaard, luit. admir. Helfrich, drager
van de Rijksstandaard en tenslotte de
opperceremoniemeester, die de nieuwe
Koningin en Haar gemaal voorafgaat.
De zware, met hermelijn omzoomde
mantel van H. M. wordt door vier ad
judanten gedragen.
In de Nieuwe Kerk.
TJIJ DE INGANG van de Kerk wordt
de Koningin welkom geheten door
een commissie van ontvangst uit de
Verenigde Kamers der Staten-Gene-
raal, die Haar en Haar gemaal naar
de zetels leiden, waarachter zich de
leden van de hofhouding scharen. De
Koninklijke moeder van de nieuwe
vorstin zal met de beide oudste prin
sesjes Beatrix en Irene en de moeder
van de Prins, prinses Armgard, ter
zijde van het troonplatform plaats vin
den. Ook prins Bernhard's broer,
prins Aschwin, woont de plechtigheid
bij.
^ONDAGMIDDAG is de 42-jarige
Amerikaanse consul uit Antwer
pen, H. M. Donaldson, afkomstig uit
West-Newton, van het Amerikaanse
schip American Defender, dat in de
Rotterdamse Merwehaven werd losge
maakt, overboord geslagen en ver
dronken. Ondanks vijf uur dreggen,
slaagde men er niet in hem te vin
den. Het schip, dat uit Antwerpen
kwam, was op weg naar New-York,
De dag tevoren struikelde in de
zelfde haven een Amerikaanse assis
tent-steward. viel te water, en ver
dronk eveneens.
ter Schokking die ik ken als een
begaafd en hoogstaand man niet
gemakkelijk vallen zich spoedig ge
heel in te werken in de talrijke pro
blemen, die bij „Oorlog" aan de orde
zijn, problemen van doorslaggevende
betekenis voor de toekomstige „weer
kracht" van ons Rijk.
TTET program van het nieuwe Ka-
binet, de verbinding dus van de
delen van de legkaart, is ons nog niet
bekend, zomin als de houding van het
parlement. We zullen daarvoor nóg
enkele dagen moeten wachten.
Hoezeer zich echter in dit program
ook zwakheden zullen openbaren, het
landsbelang eist, dat het parlement
dit Kabinet objectief, onbevooroor
deeld tegemoet treedt. Dit ministerie,
eenmaal gevormd, is nodig om de
Grondwetswijziging tot werkelijkheid
te maken. Zijn program, de samenwer
king der ministers en de verhouding
tussen Kabinet en Kamer moge zo
zijn. dat van de huidige situatie „the
best of it" wordt gemaakt.
Op hoe onaangename wijze partij
belangen en gevoeligheden bij de for
matie ook om de hoek keken, het ver
trouwen blijve bestaan, dat het alge
meen welzijn, het landsbelang, en niet
anders dan dat in de komende perio
de bij de verhouding tussen Kamer
en Kabinet de doorslag moge geven.
ÜNKELE WEKEN lang heb ik U tot
mijn spijt mijn brieven moeten
onthouden; het was mij niet mogelijk
feiten en inzichten over de Kabinets
formatie te beschrijven zonder 't grote
risico, dat deze telkens door een nieu
we situatie zouden worden achter
haald.
Maar nu is het nieuwe Kabinet er.
En het moet mij van het hart, dat het
hoog tijd werd. De positie van ons
land, in het bijzonder de situatie in
Indonesië is zodanig, dat een langere
crisis zeer ernstige gevolgen met zich
zou hebben meegebracht.
Vandaar dat het tot bijzondere er
kentelijkheid moet stemmen, dat thans
een Kabinet is gevormd, onder het
welk de Grondwetswijziging en de
daarmee in verband staande wetten
zullen kunnen worden aangenomen,
waardoor de mogelijkheid van een
nieuw duurzaam samengaan van Ne
derland en Indonesië zal worden ge
schapen. Zowel de heer Beel als de
heer van Schaik hadden zich bij de
formateurs-arbeid deze uiterst belang
rijke taak gesteld: de verwerving van
zekerheid bij de a.s. behandeling der
Grondwetswijziging. Geen van beide
heeft risico willen nemen, want zij
wisten dat een eventuele verwerping
dezer wijziging (d.w.z. het niet ver
krijgen van een tweederde meerder
heid) 's lands positie weergaloos moei
lijk zou maken. Geen van beide heeft
het gewaagd zonder meer te vertrou
wen op het verantwoordelijkheidsge
voel der middenpartijen; hun leus was
safety first.
-
WAT de heer Beel niet gelukt is,
bleek voor de heer van Schaik
mogelijk. Men zou hier in één adem
aan kunnen toevoegen: maar vraag
niet, hoe!
De Partij van de Arbeid had het
ook reeds vóór de verkiezingen
van de daken verkondigd: Wij willen
alleen samenwerking met de K.V.P.;
verbreding der basis zal bij ons nooit
instemming vinden. Zij had nadruk
kelijk verklaard: nimmer medewer
king aan een extra-parlementair Ka
binet. Zij gaf in de weken der for
matie middels haar partijraad te ken
nen, dat noch Oud noch Stikker voor
een ministerszetel in aanmerking moch
ten komen.
En nu. in het nieuw-gevormde Ka
binet, zijn vooraanstaande personen
van de P. v. d. A. tegenwoordig naast
figuren van de C.H.U. en V.V.D., naast
de „niet-acceptabele" Mr. Stikker, die
niet eens „Verkeer" kreeg toegewezen
maar het zo belangrijke departement
van Buitenlandse Zaken! Nu zitten
ministers uit de P. v. d. A. samen met
Katholieken, een Chr. Historicus en
een V. en D. er in een extra-parle
mentair Kabinet!
Kon Beel niet slagen, omdat Drees
hem naar de smaak der socialisten
moest opvolgen? Groot zijn de con-
sessies van B. v. d. A.-zijde geweest
zoals hierboven bleek. Men voege er
nog aan toe, dat Overzeese Gebieds
delen in Katholieke hand is gekomen
en dat blijkbaar aan Dr. Beel in In
donesië zelf een hoofdrol is toebe
dacht.
Maar Drees werd premier. Zij het
onder toeziende voogdij van de for
mateur, nu vice-voorzitter van de
Raad van Ministers, Mr. v. Schaik.
Het is een vreemde situatie: de par
tij, die bij de verkiezingen klop kreeg,
die vijf zetels minder verwierf dan de
K.V.P., ziet zich de premier toebe
deeld.
Een merkwaardige legkaart, dit ex
tra-parlementair Kabinet, met alle be
zwaren aan een dergelijke kaart ver
bonden. Wordt zij niet op karton ge
plakt, d.w.z. schenkt het program
straks geen bevrediging in de Kamer,
dan ligt ze uit elkaar bij de geringste
stoot na de aanvaarding van de Grond
wetsherziening en de daaropvolgende
wetten, die eveneens een twee-derde
meerderheid behoeven.
TAE Katholieken zijn in dit kabinet
met zes ministers vertegenwoor
digd, tegenover vijf van de P. v. d. A.
Een redelijke verhouding, die ook is
uitgedrukt in de belangrijkheid der
departementen, die werden bezet. Mi
nister van Schaik als vice-premier zal
een belangrijke rol te spelen krijgen,
een bemiddelende en bindende rol,
die dit ministerie niet zal kunnen mis
sen.
Minister Witteman ging na een kor
te ambtsperiode heen. Mr. van Maar-
seveen volgt hem op. Diens grote er
varing zal hem in staat stellen zijn
nieuw „bestuurlijk" departement spoe
dig goed te kennen en te leiden. Mr.
Wijers. jurist van naam, zal aan Justi
tie zonder twijfel een goed figuur
slaan.
Het heengaan van minister Gielen
betreur ik in hevige mate.
Hij had uiterst belangrijk werk in
voorbereiding, hij had even belangrijk
werk verricht. Hier schijnt met de
legkaart te zijn - ik zou haast zeggen -
geknoeid. Het is zeer jammer dat de
formateur gemeend heeft dit niet te
kunnen beletten. Uiteraard heeft zijn
visie op het landsbelang bij zijn be
slissing de doorslag gegeven. De hou
ding van de pers, in het bijzonder van
de katholieke pers, heeft Dr. Gielen
getoond, dat zijn uitschakeling naar
het schijnt wegens ressentiment van
bepaalde zijde, door een ieder wordt
betreurd.
Prof. Rutten is de nieuwe minister
van Onderwijs, een man van uitste
kende reputatie. Hem wacht zwaar
werk: de oplossing van het radio-
vraagstuk, hervorming van het onder
wijs enz. Hij moge de voetsporen van
zijn voorganger drukken en in het
bijzonder een cultuurpolitiek voeren,
waarbij hij het been zal weten stijf te
houden.
De jonge, veelbelovende Mr. Sassen
werd minister van Overzeese Gebieds
delen, al had Buitenlandse Zaken hem
misschien beter gelegen. Hij bezet 'n
post, die een bijzondere verantwoor
delijkheid meebrengt. Ik heb vertrou
wen in Sassen, vooral als hij straks
onder zijn medewerkers in Indonesië,
als leidende kracht, Dr. Beel zal kun
nen rekenen.
Prof. v. d. Brink heeft gelukkig
Economische Zaken behouden en
hopenlijk zal zijn samenwerking met
minister Lieftinck bevrediging schen
ken. De verwerkelijking van de Pu
bliekrechtelijke Bedrijfsorganisatie zal
een zijner eerste en belangrijkste taken
zijn, naast de uitbouw van de econo
mische Unie met de Benelux-landen.
De populaire minister van Oorlog,
Lt. Kol. Fiévez ging heen, om persoon
lijke redenen. Het zal de C.H. minis-
Slot 6e kolom onderaan.