Stalinlinie in Baltische landen
„Voorzichtig optimisme'
rond Berlijn
de
Posar zou Ned. troepen m
rug aanvallen
FANNY Voor de tweede maal in het goud
Russen bouwen enorme verdedigings
werken in Estland, Letland en Lithauen
Kabinetsperikelen
IN 'T KORT
Nieuwe bonnen
Vluchtelingen-probleem onhoudbaar
Verpleegsters naar
Indonesië
Bedrijfs
pensioen
fondsen
VERDE JAARGANG
No. 1144
DONDERDAG 5 AUGUSTUS 1948
Eilanden ontruimd
IN. DAKAR zou een sein opgevan
gen zijn van de met 52 passagiers
aan boord vermiste Franse vliegboot.
DE beneLUX-MEDAILLE werd
Zwaar bewolkt
„Geen peil op te
trekken"
DE HEER NEHER en het gezel
schap, dat de Bandoengse reso
lutie nader komt toelichten, is giste
renavond op Schiphol gearriveerd.
Tegenover de Pers was men uiterst
zwijgzaam. De heer Neher zei desge
vraagd, dat de Regering hem had uit
genodigd naar Nederland te komen.
Aardappelactie werd
groot succes
Indonesië
De handgranaat in de Rex-bioscoop had achtergrond
De eredienst in
Roemenië gekneveld
1
DE VIJFDE DAG DER OLYMPISCHE SPELEN
Onze estafette-zwemsters breken
Olympisch record
Keuring Lichting 1950
Z. VI. moeders en
meisjes naar Bouvigne
Uitgave N. V. Uitgeversmij. Neerlandia. Redactieraad:
f j, A.ernoudts; C. J v. Hooteghem; A. E. Langenhorst; Mr.
Dr A J- J- |Mes: Mr. H. B. B. de Rechter. Verschijnt elke
werkdag Abonnementsprijs bij vooruitbetaling t 3.38 per kwar
taal, per post 4.25, per week (uitsluitend bij niet postbestelling)
0.26. Losse exemplaren 6 cent. Postrekening 278841. Prijzen
voor buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrekt.
Voor God, Koningin en Vaderland
Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen Hulst, Dubbele Poort 7, tele
foon 102 (Bijbureau: Oostburg, Nieuwstraat 22, telefoon 35). Bu
reau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 75, telefoon
2236. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Advertentieprijs (uit
sluitend voor de Zeeuwse oplage): f 0.10 per m/m; voor Re
clames (Ingezonden Mededelingen) f 0.25 per m/m. .(Voor de
gehele oplage resp. t 0.25 en f 0.60). Incasso wordt berekend.
(Van onze Parijse correspondent)
SLECHTS spaarzaam dringen er berichten door over het vreselijke leed van
de bewoners der drie Baltische Staten, Estland, Letland en Litauen. Het
wordt thans algemeen voor vaststaand aangenomen, dat de Russen de gehele
bevolking met uitzondering der communistische gezinden hebben gedepor
teerd naar Siberië en naar streken langs de Kaspische Zee. Mongoolse en
Tartaarse bevolkingsgroepen uit andere delen van Rusland zouden gedepor
teerd zijn naar de Baltische landen. Wat de Russen hiermede beogen wordt
thans duidelijk door een opzienbarende publicatie in een Zweeds orgaan:
„Achter het IJzeren Gordijn".
Teder bericht, dat ons bereikt uit
de door de Sovjets bezette Baltische
landen spreekt van fortificaties,
depots, vliegvelden, spoorwegen met
strategische bedoelingen en grote ver
keerswegen, die men bezig is aan'te
leggen, in geheel Letland, Estland en
Litauen.
De fortificatie van Tallinn en om
geving in Estland heeft men dit voor
jaar opnieuw ter hand genomen. Mo
menteel is men bezig met het graven
van kanalen en tankvallen. De lei
ding is in handen van hoge Russische
officieren van de technische troepen
gedeeltelijk door Duitse krijgsgevan-
macht en het werk wordt uitgevoerd
genen gedeeltelijk door de burgerbe
volking. Zelfs vrouwen tot 55 jaar
worden er aangezet. Geen enkele Rus
laat zich uit over de bedoeling van
deze werken, die overigens duidelijk
genoeg is.
Alle barakken in Tallinn zitten vol
soldaten ((infanterie en tankregimen
ten) en vele openbare gebouwen
heeft men in beslag genomen om de
troepen te herbergen. In het oog
vallend is het grote aantal Mongolen.
Zij zijn de meest trouwe onderdanen
van het Sovjetregiem.
Uit een diepe strook langs de kust
heeft men iedere burger gedepor
teerd of verder het land ingedreven.
In enkele plaatsn b.v. Klooga bij Tal
linn mochten enige vissers blijven wo
nen, maar ztf hebben geen vrijheid
van beweging. De Duitse krijgsge
vangenen die hier moeten werken
hebben ondanks hun strenge toe
zicht nog meer vrijheid dan de bur
gerbevolking.
Het kleine plaatsje Klooga herbergt
twee regimenten (ong. 6000 man) n.l.
een regiment infanterie onder kolo
nel Artomonov en een gemotoriseerd
regiment, In de omgeving wordt een
vliegveld gebouwd. Duitse krijgsge-
De zware taak van
Mr. van Schaik
UEN BROEDENDE VOGEL moet
men niet opjagen en een Kabi
netsformateur late men liefst met rust
Als er straks van succes of weer van
mislukking zal worden gewaagd, wil
len we ons commentaar wel weer
min of meer uitvoerig geven. Doch
wel past hier nu een kort woord van
verontrusting over het feit, dat er
blijkbaar zwaar politiek gepokerd
wordt tussen de partijen, terwijl toch
de urgentie van een snelle beslissing
zelfs voor een politiek analphabeet
zonneklaar is. De P. v. d. A. wilde
eerst maar tweederangsfiguren van
de V.V.D. aanvaarden. Dus de heer
Stikker niet, ook al is hij nog zo'n
bekwaam man. Men is een stapje ver
der gegaan: nou goed, de heer Stik
ker dan wel, maar vooral niet op een
voorname post. Waterstaat, dat zou
nog gaan. Merci, heeft de V.V.D. ge
zegd, een van onze grote mannen niet
op zo'n post. En toen kwam de C.H.
Mr. Schokking weer met de medede
ling: Als de V.V.D. het niet doet, doe
ik het ook niet.
Met zulk soort kwesties, zit. Mr. van
Schaik te houwen. Er is al veronder
steld, dat hij het Dinsdagavond had
opgegeven, maar Woensdagmorgen
ging hij weer lustig aan de slag. Mr.
Wijers, Raadsheer in de Hoge Raad,
vroeger in Den Bosch, is op het tapijt
verschenen en de spraakmakende ge
meente heeft hem al Justitie toebe
deeld. Verder is er nu sprake van de
heer 's Jacob, secretaris-generaal van
Fianciën, aan Overzeese Gebiedsde
len. Mr. Sassen zou dan naar Buiten
landse Zaken gaan. Verder zou „Het
Parool" het niet slecht geraden heb
ben.
Wat er intussen van zij: Het volk
vraagt een daadvaardig Kabinet, geen
min of meer geslaagde legpuzzle. Ai
dit geharrewar doet aan het aanzien
der parlementaire democratie geen
goed!
EEN IDEE
VELE PROBLEMEN worden ten
slotte opgelost door een een
voudig idee. Het is maar de kwes
tie zo'n idee te krijgen. Zo heeft
het gemeentebestuur van Schie
dam het idee gekregen om voor
ouden van dagen en alleen-wo
nenden een flat te bouwen van 168
woningen. Zo komen er nogal een
paar grote huizen, geschikt voor
gezinnen vrij en het woningpro
bleem in Schiedam is weer een
beetje dichter bij de oplossing.
Een reuze-idee of niet?
TN RESTAURANTS en hotels mogen
geen eieren of met eieren bereide
gerechten worden geserveerd (tijde
lijk). Ook de verbruiker is bij over
treding strafbaar.
IF „SIBAJAK" is gisterenmiddag
om vijf uur van de Merwehaven
te Rotterdam afgevaren met 1600
man aflossingstroepen voor Indië.
|N HET VERRE OOSTEN is er een
tekort aan hout. Daarom stoken de
mensen dierlijk afval in de haard.
Hierdoor onstaat een gebrek aan mest
waardoor er natuurlijk minder
ÜYI: worden aangeplant. Men is
Bezig om van deze cirkel een begin
en een einde te zoeken
.,;.„5ISi'iefe,3-?an de heer Haringman
uitgereikt. Hij is de eerste Nederlan
der, die deze onderscheiding kreeg.
J)E GRIEKSE troepen hebben de
laatste dagen meer dan 300 vier-
ZF t u Yaü 0Pstandelingen gezui-
j 1 Grammos-gebergte heb-
oen de communisten nu nog .450 km.
onder controle.
KARDINAAL SIBILIA, 87 jaar, is
r„nüYleden Hij werd in 1935 in het
College van Kardinalen verkozen.
KOMKOMMERS mogen weer naar
Engeland en bloemkolen weer
naar de Duitse burgerbevolking.
JJ. M. DE KONINGIN krijgt van de
American Overseas Airlines een
tros bananen van 40 kg ten geschenke
Daarna gaan de vruchten naar kinder
ziekenhuizen.
JJOOR f 1.50 TE STORTEN bij de
Ned. Handelsmij. kan men per 31
Aug. in het bezit komen van een aan
getekend schrijven, gefrankeerd met
speciale Jubileumzegels uit Indië.
J)E ZAAK BONDEWOSO is berecht:
de sergeant-majoor Jippes kreeg
een maand hechtenis, de andere be
klaagden werden vrijgesproken.
Weersverwachting, geldig tot
vanavond:
Zwaar bewolkt met enkele op
klaringen. Overwegend droog
weer. Weinig wind en ongeveer
dezelfde temperatuur als gisteren
Vandaag zon onder 20.24 uur.
Maan onder 21.11 uur. Morgen zon
op 5.09 uur. Maan op 6.26 uur.
vangenen zijn ook te werk gesteld om
een vliegveld te vergroten en te mo
derniseren te Parnu (een badplaats
in Estland). Dit vliegveld biedt
plaats aan tenminste 1000 vliegtuigen,
terwijl meer naar 't Z.W. nog 'n an
der vliegveld word aangelegd In de zo
mer van 1947 telde een ooggetuige 500
vliegtuigen op het eerste vliegveld.
De meesten waren Messerschmitts,
Heinkels en Junkers, maar ook enkele
Russische. Ongeveer evenveel moeten
er in de hangars zijn geweest. Lucht
doelgeschut was rond het veld opge
steld. Stapels ammunitie werd in ge
reedheid gehouden naast ieder ge
schut en de bemanning was dag en
nacht oo post
Ongeveer 5 kilometers buiten
Parnu, aan de grote verkeersweg die
leidt naar Valga, is een groot artil
leriekamp, midden in de bossen met
kanonnen van ieder kaliber: zware,
pantser-afweer en houwitsers. Het is
onmogelijk om te zeggen hoeveel ma
teriaal hier ligt want zowel het kamp
als de vliegvelden worden dag en
nacht bewaakt door schildwachten,
die in ccr.centrin he c rkel.i staan op
gesteld.
Ten Zuid-Oosten van Parnu zijn
opleidingskampen, zowel overdag als
's nachts worden er zware explosies
gehoord uit die richting en soms
het gedonder der kanonnen.
De burgerbevolking is uit de hele
streek geëvacueerd en niemand weet
wat t r hier in werkelijkheid gebeurt.
Hardknekkige geruchten doen even
wel de ronde, dat de Russen hier
hun nieuwe wapens proberen: VI, V2
en V5. De laatste, aldus wordt gezegd
is een nieuwe Russische uitvinding.
Er zijn grote depots en opslagplaat
sen met graan en andere voedings
middelen in Parnu. Deze schijnen een
noodreserve te vormen, die niet mag
worden gebruikt voor burgerdoelein
den. Zelfs toen er een enorm tekort
aaan brood was, mocht er niet één
ton graan uit de pakhuizen worden
genomen, hoewel er duizenden en
duizenden tonnen waren opgeslagen.
/Vp de Estlandse eilanden in de
Golf van Riga woont niet één
burger meer. Alle inwoners zijn ge
deporteerd naar de Kaspische Zee of
Siberië. Op deze eilanden heeft men
enkele zeer geheimzinnige verdedi
gingswerken aangelegd. (Vermoede
lijk betreft het hier de eilanden:
Dagö en Oesel. Red.) Enorme hoe
veelheden cement worden hier met
schepen aangevoerd, doch niet een
krijgsgevangene, arbeidsslafef en bur
ger mag deze eilanden betreden. De
spoorweg van Talinn naar Lenin
grad heeft nu een dubbele lijn.
Berlijners willen geen Russisch voedsel
P ENER AAL ROBERTSON is naar
Londen gevlogen en rechtstreeks
naar het Foreign Office gegaan om
met Bevin de situatie te bespreken.
Of deze zich in de laatste 24 uur zo
sterk zou hebben gewijzigd, valt te
betwijfelen. Hoogstens kan men zeg
gen, dat iedere lag langer de uitwer
king van de situatie benauwender
maakt voor de betrokkenen. Zijde
lings is daaronder dan geheel Europa
te verstaan.
Meer waarschijnlijk lijkt het, dat
Robertson aan Bevin is gaan vragen,
hoe het nu eigenlijk met die situatie
gesteld is in verband met de bespre
kingen te Moskou. Daarover is voor
lopig slechts bekend, dat de interna
tionale spanning rond het Kremlin na
het onderhoud van de drie Westerse
afgezanten met Stalin verminderd is.
Men ziet hierin een reden tot voor
zichtig optimisme. De „koude oorlog"
rond Berlijn is kennelijk op een dood
punt gekomen, hetgeen de Rus aller
minst begeert.
Men hoopte, dat de kabinets-moei-
lijkheden spoedig voorbij zouden zijn
daar de gedelegeerden weer vóór 17
Augustus in Indië voor de Conferen
tie terug moeten zijn. Over de krachts
verhoudingen in de Republiek zeide
de heer Neher kort maar krachtig:
„Geen peil op te trekken".
J)E AARDAPPELACTIE voor de Ne
derlanders in Duitsland is een
groot succes geworden zo vernemen
wij van het Aardappelcomité. Aan gif
ten in natura werden 500 ton aard-
2PP?inn°!ltvangen- De nog ontbreken
de 1500 ton van de 2000 ton aardap
pels, die maximaal mochten worden
mtgevoerd. werden aangekocht met
de bijdragen in geld, die binnengeko
men zijn.
Na deze aankopen cn verdere af
schrijvingen is nog een bedrag van on
geveer f 100.000 overgebleven.
Het Comité heeft besloten met deze
gelden voor iedere Nederlander in
Duitsland een stuk huishoudzeep en
voor kinderen tot 7 jaar toffees aan
te kopen, geschenken die gevoegd zul
len worden bij het Jubileumpakket
dat vanwege de Nederlandse regering
in de maand Augustus aan Nederlan
ders in Duitsland wordt uitgereikt.
Van het geld, dat dan nog van de
f 100.000 zal zijn overgebleven wordt
een fonds voor bijzondere noden ge
vormd.
Voor een overgang van ..koud naar
heet" voelt de S.U. in dit stadium na
tuurlijk nog veel minder; zjedaar waar
schijnlijk de grond dezer soepelheid
van Sovjetzijde. Ook de Rus begint
in te zien, dat zonder de Westerse
Staten het in dat deel van Europa niet
goed gaat, terwijl de sympathie van
de geblokkeerde Berlijners nu niet
bepaald naar gene zijde van het sta
len scherm uitgaat. Nog niet ten volle
één procent van de Berlijners wenst
voedsel van de Russen te betrekken
en dat ondanks de honger! Dit
heeft meer kracht dan welk referen
dum dan ook.
Inmiddels heeft de Sovjet-politie
commissaris maatregelen genomen,
waardoor reizen van West naar Oost
praetisch onmogelijk wordt, behalve
voor uitgesproken communisten. Daar
naast is er in Berlijn enig rumoer
rondom Russische plannen om het te
lefoonverkeer zodanig om te leggen,
dat zij praetisch iedere verbinding ge
heel in eigen hand hebben en des
noods het hele net ongestraft kunnen
afsluiten.
Merkwaardig is tenslotte nog het
bericht inzake de ontvluchting uit de
Sovjetsector van dr. Kuhnast, die in
1945 tot Officier van Justitie werd be
noemd en in die kwaliteit kennis nam
van vele strafregisters van belangrijke
communisten uit Berlijn. Reeds een
jaar lang werd zijn huis door drie
agenten bewaakt: de Sovjets hadden
hem „wegens fraude" huisarrest ge
geven. Daaraan heeft Kuhnast zich
nu onttrokken. We zien zijn onthullin
gen met belangstelling tegemoet
yOOR HET TIJDVAK van 8 t.
m. 21 Augustus geeft elk der
volgende bonnen recht op het ko
pen van:
087-2 brood: 800 gr. brood (geldig
t.m. 14 Aug.)
088-2 brood: 200 gr. brood (geldig
t.m. 14 Aug.).
089 brood: 400 gr. brood (geldig
t.m. 14 Aug.).
084 vlees: (reeds aangewezen):
100 gr. vlees (geldig t.m. 28
Augustus)
085 vlees: 300 gr. vlees (geldig t.m.
28 Aug.).
086 vlees: 100 gr. vlees (geldig t.
m. 23 Aug.).
ALLE BONKAARTEN 808
094 algemeen: 400 gr. brood of 1
rantsoen geb; k.
TABAKS EN VERSNAPERINGEN
KAARTEN ENZ. QA, QB, QC 808
85', 86, 89 tabak: 2 rantsoenen si
garetten of kerftabak.
Bovengenoemde bonnen kunnen
reeds op Vrijdag 6 Augustus wor
den gebruikt.
De niet-aangewezen bonnen van
strook 2 kunnen vernietigd wor
den.
T\E LANDRECHTER mr. Cohen te
Batavia had gisteren vijf leden
van de beruchte Posar, een verzets
groep van Republikeinse afkomst, te
berechten in verband met de aanslag
op de Rex-bioscoop, waarin een hand
granaat werd geworpen. Uit de ver
horen kwam vast te staan, dat de
hoofdzetel van deze terreurgroep in
Djokja moet worden gezocht en bo
vendien, dat de Posar duidelijk om
schreven opdrachten heeft.
Het meest belangwekkende hiervan
is wel het volgende: bij een eventu
eel volgende politiële actie zou de
Posar de Nederlandse troepen in de
rug aanvallen. Om dit te kunnen be
reiken, trachten de leden van de Po
sar reeds thans in de gelederen van
de Ned. Strijdkrachten binnen te drin
PALESTINA
Abdoellah wil onderhandelen
lyjENAHEM BEIGIN is zeven en der
tig jaar, Pool van geboorte en lei
der van de Irgoen zwai Leoemi. Hij
was nog nooit in het openbaar opge
treden, dus we kunnen ons indenken,
dat het op het Zionplein in Jeruzalem
gisteren een hele gebeurtenis was,
toen vanaf het balcon van hotel „Tel
Aviv" Beigin een toespraak hield van
anderhalf uur voor een door de Irgoen
politie gedirigeerde menigte van 3000
Joden.
TN ROEMENIE is de nieuwe wet be
treffende de Eredienst bekend ge
maakt. Deze bepaalt, dat „niemand
wegens zijn godsdienstige overtuiging
of wegens zijn ongeloof kan worden
vervolgd, maar dat geen enkele ere
dienst geduld is, zo deze niet door
een decreet van de Nationale Verga
dering, goedgekeurd op voorstel van
de Regering, is erkend. Om gegronde
redenen kan deze erkenning worden
ingetrokken.
De formule, van de eed die de gees
telijkheid moet afleggen, bevat de vol
gende zin: „ik zweer getrouw te zijn
aan het volk en de Roemeense volks
republiek tegen de binnenlandse en
buitenlandse vijanden te verdedigen".
In de wet is bovendien bepaald, dat
de eredienst moet worden bekostigd
door eigen bezittingen en bijdragen
der gelovigen, alsmede door eventue
le toeslagen der Regering. De Rege
ring behoudt zich het recht voor toe
zicht te houden op 't beheer van alle
erediensten. Geen enkele eredienst
mag betrekking onderhouden met bui
tenlandse erediensten, tenzij onder
rijkstoezicht.
Natuurlijk sprak hij „sterke taal".
„De ondergrondse heeft de Britten 't
land uitgegooid", zo verklaarde hij,
„en zij zal de strijd opnemen tegen elk
internationaal regiem, dat proberen
mocht Jeruzalem aan de Joden te ont
wringen". Alle uitlatingen van Beigin
die tegen de Britten waren gericht, zo
meldt Reuter, werden luide toege
juicht.
In dat kader is het begrijpelijk, dat
de Joden verklaard hebben alle vlieg
tuigen in dienst van Bernadotte, die
door Britten worden bestuurd, in be
slag te zullen nemen en de bemanning
te arresteren Inmiddels worstelt Berna
dotte met het vluchtelingen-probleem
Er zijn ongeveer 400.000 Palestijnse
Arabieren in het Arabische kamp en
ze kunnen daar op de duur niet blij
ven. Er moet voedsel en er moet be
schutting komen; dit laatste vooral,
omdat de gevreesde regentijd op komst
is. De Joden verzetten zich tegen de
terugkeer van de Arabische vluchte
lingen „wegens technische moeilijk
heden". De Veiligheidsraad zal er wel
weer aan te pas moeten komen.
De Arabieren zijn druk in de weer
met hun eigen regering voor Palesti
na. We denken zo maar, dat de be
reidwilligheid van Koning Abdoellah
om over de nieuwe voorstellen van
Bernadotte te willen spreken wel af
hankelijk zal zijn van een erkenning
van die nieuwe regering.
TTIT 53 LANDEN zullen ongeveer 400
juristen in Den Haag van 16 tot
21 Augustus in het Vredespaleis een
„Contact-Congres" houden.
T\E E.C.A. WEES TOE aan Neder
land (in dollars) tarwe 8.769.757
sodium-nitraat 450.000 lijnzaad 1.303.200
koeken en meel van secam-zaad
40.000 en ruwe sojaboonolie 150.000.
.i!"
De jachten van de Drakenklasse ronden de boei bij het begin van hun
strijd om de Olympische titel in Torbay. De Nederlandse „Joy" (H 50)
met stuurman Jonker eindigde vijfde. Op de voorgrond de Engelse „Ce
res II", die zevende werd. De Franse boot „Allegro" (F 1) werd tiende
en het Italiaanse jacht „Ausenia" (I 1) eindigde op de negende plaats.
WAT TOT NU TOE in deze Olym
piade niet gebeurde, werd dan
gisterenmiddag werkelijkheid: twee
gouden medailles in één hand. Door
haar schitterende overwinning op
de 80 meter horden in de record-
tyd van 11.2 sec. ging door toedoen
van Fanny Blankers-Koen voor de
tweede maal het rood-wit-blauw in
het Empire Stadion aan de middel
ste mast omhoog.
Onze dames-estafetteploeg zorgde
in de Wembley-pool voor een andere
sensatie: zij zwom de vier maal 100
meter in de recordtijd van 4 min.
31.3 sec. In de eerste halve finale
zwom Denemarken, de favoriete, in de
tijd van 4 min. 33.5, hetgeen al 2.5
beneden het record van 1936 was. Maar
Irma Schumacher, Marie Louise Vaes
sen, mej. Marsman en Hanny Termeu-
len knabbelden er, ondanks de vrij
zwakke tegenstand van Zweden, nog
2.2 af. Als dit zich morgen
avond herhaaltmaar laat ons nu
niet al te optimistisch worden.
Met een fractie gewonnen.
]\J"U moeten we natuurlijk nog even
terugkomen op Fanny. Dat ze nog
0.1 sec beneden haar eigen record
bleef en dat Maureen Gardner (Gr.
Brit.) haar tijd evenaarde bewijst te-
samen, dat het een uitermate harde
strijd is geweest. Toen de finish gepas
seerd was en de athleten zich reeds
over het veld heen terugtrokken, zag
men aan het wanhopige gebaar van
Fanny en haar schouderophalen, dat
ze zelf geenszins zeker was van een
zege. In eerste instantie vielen dan
ook de felicitaties en toejuichingen
aan de Engelse Maureen Gardner ten
deel totdat de officiële tijden be
kend werden gemaakt: onze onvol
prezen athlete had met een fractie
van haar rivalen gewonnen.
Ons estafette-viertal ging te water,
vergezeld van alle mogelijke goede
wensen; men hoopte op een kleine
overwinning in de tweede halve fi
nale. wijl zowel de sterke Deense, de
Amerikaanse als de Engelse dames in
de eerste groep uitkwamen. De finale
zouden we dus wel bereiken, want van
Zweden, Hongarije en België zouden
onze zwemsters het wel kunnen win
nen. En ze hebben het gewonnen.
Schumacher wist al in de eerste 100
meter een voorsprong van 1 meter te
behalen, waarvan Ma -man vóór zij
aantikte aan het einde van de 200 M.
ruim het dubbele wist te maken. En
nog was het onze vechtlustige meisjes
niet genoeg: Marie Louise Vaessen
maakte er bijna vier meter van en dat
wilde de laatste zwemster waarschijn
lijk niet onder zich laten. Hanny Ter-
meulen liep in de laatste 100 meter
nog eens uit en de finish werd ten
slotte bereikt met ruim 5 meter voor
sprong op Zweden in een tijd van 4
min. 31.3 sec., een nieuw Olympisch
record dus. Als dat voor dames niet
zo gek klonk, zou je zeggen: ze heb
ben gezwommen als haaien.
Kievit in de finale?
J^OG meer goede prestaties in het
water. Onze man in de 100 meter
rugslag, Kees Kievit, die vorige maand
het Nederlands kampioenschap met 1
min. 10.8 sec. verwierf, evenaarde zijn
kampioenstijd, waarmee hij in zijn se
rie tweede werd en dus in de halve
finale zal uitkomen. De Zuid-Afrikaan
Wiid was hem 0.3 sec. te snel af, ter
wijl de Amerikaan Stack (1 min. 6.6),
en Cowell (1 min. 6.9 sec.), de Engels
man Brockway (1 min. 9.2 sec.) en de
Franse favoriet Valéry (1 min. 7.4 s.)
in de andere series sneller waren dan
onze Kees. Met dat al geven we hem
een behoorlijke kans toch tot de fi
nale door te dringen, al kan hij na
tuurlijk onfortuinlijk zijn bij het loten
van tegenstanders.
(Vervolg op pag. 3)
gen. Dan kunnen ze te zijner tijd des
te doeltreffender verraad plegen.
Aan het einde van de terechtzitting
werden drie leden van de Posar ter
dood veroordeeld: de leider van groep
9. Soehartono Bin Oetomo. alias Judo
diens rechterhand Soewagi Bin Sing-
gohardjo en de man die op 20 Juli
de handgranaat wierp op het Kramat-
plein, Djoemingan Bin Soerokromo.
Twee anderen, die terecht stonden
wegens medeplichtigheid, werden resp
veroordeeld tot 9 en 5 jaar met af
trek. Aan allen werd het recht op
cassatie verleend.
De Landrechter wees er nog uit
drukkelijk op, dat de rustige burgers
zich dermate bedreigd voelden, dat
een snelle berechting noodzakelijk
was. Bovendien zeide hij, dat misdaad
nimmer ophoudt misdaad te zijn, als
er een politieke kant aan is. „Met hand
granaat-werpers als deze lieden valt
niet te praten", zo eindigde hij zijn
beschouwing, waarna hij uitspraak
deed Uit deze zitting bleek dus glas
helder, dat de handgranaat in de Rex
bioscoop een „achtergrond" van drei
gende betekenis had.
W\AREN het tot nu toe uitsluitend
missionarissen en missiezusters,
die onder het hoofd „Missie" geboekt
werden op de passagierslijsten van de
K.L.M. deze week werd een begin
gemaakt met een nieuwe bladzijde en
een nieuwe stroom:
de uitzending van leken naar de
missie, in teamverband.
Wat een jaar geleden nog illusie
was en door velen beschouwd werd als
een utopie, is nu blijde werkelijk
heid, dank zij de volle medewerking
van kerkelijke en wereldlijke autori
teiten, dank zij het initiatief en de
doorzetting van de leken zelf: het eer
ste team, bestaande uit 7 verpleegsters
en 2 onderwijzeressen is op weg naar
Indonesië.
Woensdagmorgen stonden ze op het
grastapijt van Schiphol, voor 't laatst
op vaderlandse bodem.
De leiding van de Missieschool
waar ze 8 maanden lang voorbereid
zijn voor haar taak, was aanwezig,
verder familieleden en vrienden: de
kern van het thuisfront dat deze pio
niersters steunen gaat.
De eerste stappen zijn gezet: de pio
niersters trekken uit.
„De nieuwe curus begint 20 Augus
tus as., en is praetisch volgeboekt. In
April van het volgend jaar gaat dus
het tweede team. En voor de daarop
volgende cursus, die begint in Mei '49
hebben zich al candidaten gemeld
TN EEN RONDSCHRIJVEN van het
Ministerie van Oorlog aan de bur
gemeesters is medegedeeld, dat met
de keuring der Lichting 1950 op 8 Sep
tember a.s. een aanvang zal worden
gemaakt.
Deze keuring zal evenals die van
de Lichting 1949 in twee gedeelten
geschieden. In het eerste gedeelte van
8 September t.m. 31 Januari a.s. zul
len zoveel mogelijk diegenen worden
gekeurd, die zijn geboren tussen
Januari en 30 Juni 1930. In het twee
de tijdvak, 1 Februari 1949 tot het
einde der zitting, zijn diegenen aan
de beurt, die in de tweede helft van
1930 zijn geboren.
Mariale dagen van 13 tot en
met 15 Augustus
7OALS REEDS GEMELD zullen
van 13 tot en met 15 Augustus
op Bouvigne voor onze Z. Vlaamse
moeders en meisjes Mariale dagen
gehouden worden, waarop men zich
min of meer op geestelijk gebied zal
kunnen verdiepen en buiten de hui
selijke sfeer de gelegenheid krijgt
om in een goed geleide cursus de be
tekenis van Maria voor het gezin en
de maatschappij te beseffen. Pater
Ingels (Marianus) pater H. Frehen
en Mgr. Jennekens zullen de ver
schillende conferenties leiden. Vrij.
dag 13 Augustus om 4 uur begint de
ze cursus en zal pat^r Frehen spre
ken over de volgende onderwerpen.
Maria in het Verlossingsplan en Ma
ria Middelares van alle genade. Za
terdag 14 Augustus houdt pater Fre
hen een verhandeling over „De eeuw
van Maria'' en pater Marianus geeft
een conferentie over het onderwerp
„Ik leef in de eeuwigheid in God".
Mgr. Jenneskens zal het verenigings
leven in verband met Maria bespre
ken.
r\p Zondag 15 Augustus, de Maria-
dag bij uitnemendheid, welke
dag ook gescheiden van de gehele
cursus kan worden bijgewoond zal
om 10 uur een plechtige H. Mis in de
openlucht worden opgedragen, waar
bij Mgr. Jennekens de feestpredica-
tie zal houden. Om 12 uur wordt een
bloemenhulde gebracht, waarna om
1 uur een gezamenlijke koffietafel
plaats vindt.
De grote feestvergadering wordt 's
middags om 3 uur gehouden. Mf
Jennekens zal spreken over Mgr.
Frencken als Mariapriester. Een or
kest onder leiding van broeder Ep-
hrem zorgt voor de muzikale omlijs
ting. Om half 6 is er een diner en
wordt de cursus gesloten. Voor in
lichtingen omtrent dc kosten verwij
zen wij naar de in dit blad geplaat
ste advertentie. Ongetwijfeld zullen
vele Z. Vlaamse vrouwen en meis
jes deze bij uitstek geschikte dagen
van geestelijke ontspanning/ waarbij»
ook gelegenheid is om met elkander
ovei- een en ander van gedachten te
wisselen, willen bijwonen.
Men bedenke dat bedrijfspensioen
fondsen inderdaad slechts aan hun
doel beantwoorden als zij de bren
gers zijn van beroepszekerheid en
niet als zij tot een zij het dan be
perkte werkloosheid aanleiding
geven.
Drs G. M. J. VELDKAMP
III.
\yie na het lezen van ons vorig ar-
tikel over het vraagstuk der
bedrijfspensioenfondsen zou menen,
dat wij tegen een wettelijke regeling
van deze materie bezwaren zouden
hebben, zou zich al zeer vergissen.
Wij zijn van mening dat een wette
lijke regeling van deze materie alles
zins op haar plaats is en het doet
ons dan ook genoegen in ons eerste
artikel te hebben kunnen vaststellen
dat het thans ingediende wetsont
werp op zijn minst genomen beter is
dan de vroegere regelingen, daar het
tegemoet komt aan de bezwaren, wel
ke tegen de vroegere regelingen be
stonden.
Dat wij van oordeel zijn, dat de be
drijfspensioenfondsen publiekrechtelij
ke lichamen dienen te zijn en wel pu
bliekrechtelijke bedrijfsorganen, is 'n
tweede kwestie. Het lijkt ons n.l. min
der juist, dat men publiekrechtelijke
taken in handen legt van privaat
rechtelijk georganiseerde lichamen.
Wij juichen dus een publiekrechte
lijke regeling van de bedrijfspensioen
fondsen toe, alhoewel die regeling in
het thans ingediende ontwerp, zoals
wij in ons tweede artikel hebben aan
getoond, niet onberispelijk is. Wij zou
den met onze beide eerste artikelen
hebben kunnen volstaan, ware het niet
dat de regeling der bedrijfspensioen
fondsen een ernstig nevengevolg dreigt
te gaan krijgen.
Wij durven de als paradox klin
kende stelling aan, dat de toenemen
de invoering van het instituut der
bedrijfs- en ondernemingspensioen
fondsen, de bestaanszekerheid van 'n
grote groep der arbeidende bevolking
in gevaar dreigt te brengen of m.a.w.
dat sociale zekerheid sociale onze
kerheid in het leven dreigt te roe
pen!
Tndien n.l. een onderneming of een
bedrijfstak overgaat tot de vor
ming van een pensioenfonds, dan
moet rekening worden gehouden met
de omstandigheid, dat in een derge
lijke onderneming of in een derge
lijke bedrijfstak personen werkzaam
zijn, welke tot verschillende jaarklas
sen behoren, te beginnen met de
jongste jaarklassen en te eindigen
met degenen, die bij het bestaan van
een pensioenfonds binnen korte tijd
de pensioengerechtigde leeftijd zul
len bereiken.
Nu is het duidelijk, dat voor deze
laatste groepen zeer hoge lasten op
gebracht zullen moeten worden, ter
wijl voor de lagere jaarklassen te
gen een redelijke premie de middelen
benodigd voor de vereiste pensioenen
bijeen kunnen worden gebracht. Het
grote vraagstuk bij de financiering
van ondernemings- en bedrijfspen
sioenfondsen is dus: het bijeenbren
gen van de middelen voor de oude
re jaarklassen en dit zal, hetzij van
de werkgevers, hetzij van de werk
nemers hetzij van beide groepen ex
tra offers vergen.
De bereidheid hiertoe zal vaak niet
zo groot zijn, als men uit een oog
punt van beroeps- of bedrijfssolida-
riteit zou menen te mogen veronder
stellen.
Het grote gevaar, dat hierdoor ont
staat, is dal ondernemingen arbeiders
behorende tot de oudere jaarlagen
gaan weren bij het indienstnemen
van nieuw personeel. De adverten
ties voor talrijke functies in fabrie
ken, op kantoren etc. zijn hiervan
duidelijke symptomen.
Naarmate het instituut der onder
nemings- en bedrijfspensioenfondsen
uitgroeit, wordt dit gevaar groter en
zullen personen boven een bepaalde
leeftijd, als zij door een of andere
reden zonder werk komen, praetisch
niet meer voor een nieuwe functie
in aanmerking komen, m.a.w. zij zul
len gedoemd zijn tot een chronische
werkloosheid.
Dit gevaar is reëel en het is nog
tijd dit gevaar te gaan bezweren.
Sociale zekerheid mag voor een be
paalde groep niet bereikt worden ten
koste van een andere groep.
Wat hieraan te doen? Er is naar 't
ons wil voorkomen slechts een
mogelijkheid. De wettelijke regeling
der bedrijfspensioenfondsen dient een
bepaling te bevatten, dat een verzoek
om het deelnemen in een bedrijfs
pensioenfonds verplicht te stellen,
niet wordt ingewilligd, indien de
statuten of reglementen bepalingen
inhouden betreffende het uitsluiten
van personen boven een zekere leef
tijdsgrens, onverminderd het recht
van het bedrijfspensioenfonds om
het recht op, en de hoogte van het
pensioen afhankelijk te stellen van
een bepaalde minimale verzekerings-
duur.
Ten aanzien van de ondernemings
pensioenfondsen zou zolang deze
materie nog niet in een afzonderlijke
wettelijke regeling is neergelegd
in het op artikel 1637S van het Bur
gerlijk Wetboek steunende Konink
lijke Besluti van 13 Juli 1907 de be
paling moeten worden opgenomen,
dat het fonds (lees ondernemingspen
sioenfonds) met betrekking tot het
recht op deelneming aan het pen
sioenfonds geen onderscheid mag ma
ken tussen arbeiders boven- en ar
beiders beneden een zekere leeftijds
grens. onverminderd het recht van
het fonds om het recht op- en de
hoogte van het pensioen afhankelijk
te stellen van een bepaalde minimale
verzekeringsduur.
In het wetsontwerp missen wij een
dergelijke bepaling als hierboven
voor de bedrijfspensioenfondsen om
schreven, hetgeen wij oprecht be
treuren. Niet, dat wij er juist deze,
door ons geredigeerde bepaling, in
zouden willen zien, doch wel zouden
wij in het wetsontwerp een waarborg
tegen het uitsluiten van oudere jaar
klassen wilen zien opgenomen. In
dien dit op een andere wijze beter
mogelijk is dan op de door 'ons aan
gegeven wijze, geven wij deze re
dactie gaarne voor een betere.
\yij verhelen ons niet, dat er juist-
aan dit probleem veel moeilijke
kanten zitten en dat 't met 't boven
staande niet uigepraat is, doch men
onderschatte niet het gevaar, gelegen
in de invoering van een sociale ze
kerheidsmaatregel voor een bepaal,
de groep arbeiders, welke tot socia
le onzekerheid voor andere groepen
aanleiding geeft.
Slot 6e kolom onderaan.