Eenstemmigheid en vastbeslotenheid Emigratie Sovjetgraan met bijbedoelingen Een spiksplinternieuwe Communistische gemeenschap nistratieve Ver. Staten en Canada treden toe tot militaire commissie der West- >ese Unie Europt IN 'T KORT Drukke besprekingen H. M. de Koningin op bezoek naar W est-Zeeuwsch-Vlaanderen Dg nieuwe Kathechismus VIERDE TAARGANG No. 113 nobilisten k ivereemging 36 Cte in huis! ent VUfWDELUKL vJ n Ot tLBC - WOENSDAG 21 JULI 1948 Haagse conferentie der Westerse Vijf beëindigd Overduidelijke gedachtenwisseling Na 372 jaar Luchtbrugzal intact blijven Warm X Aanvaarding van het huldeblijk te Slw Voorlichting Beroepskeuze Bidault premier Handdoeken voor kantoren en fabrieken Eerste H. Mis te Boschkapelle Ik keek achter het IJzeren Gordijn (III) „Pas op, die daar is een communist! 5 verstopt of vcr- i'r de fabriek met en 15 jarige erva- orraad leverbaar an. Bedford, Dod- tc. Spoedgevallen ig 'EUREN fabriek R,F. A, N. Terhetjden- 8681 511—00 SERSTRAAT 7b 15 PRESTATIES rrioeeew» IQ V€«€lS6M. woaor Ua«0££RD. 589-0 r vóór 25 Juli e.k. Per doos formaat No. 2 is hèt idealt ibelen, parket liteitsproduct, eld uit edele Droduct, ikelein, Galanterieën couriainite artikelen ingen onder no. 228 564-00 Uitgave N. V. Uitgeversmij. Neerlandia. Redactieraad A. F. J. Aernoudts; C. J. v. Hooteghem; A. E. Langenhorst; Mr Dr. A. J. J. M. Mes; Mr. H. B. B. de Rechter. Verschijnt elke werkdag Abonnementsprijs bij vooruitbetaling f 3.38 per kwar taal, per post t 4.25, per week (uitsluitend bij niet postbestelling) 0.26. Losse exemplaren 6 cent. Postrekening 278841. Prijzen voor buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrekt. Voor God, Koningin en Vaderland Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen Hulst, Dubbele Poort 7, tele foon 102 (Bijbureau: Oostburg, Nieuwstraat 22, telefoon 35). Bu reau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 75, telefoon 2236. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Advertentieprijs (uit sluitend voor de Zeeuwse oplage): f 0.10 per m/m; voor Re clames (Ingezonden Mededelingen) f 0.25 per m/m. (Voor de gehele oplage resp. t 0.25 en 0.60). Incasso wordt berekend. PEORGES BIDAULT, de Franse demissionnaire minister van Buiten- U |andsp zaken verliet gisterenavond even over half see het ministerie van Buitenlandse Zaken te den Haag om met zijn vliegtuig naar Perils terug te keren. Dat was het eerste teken, dat de bijeenkomsten der West Europese Unie ten einde waren. Gisterenmorgen zjjn de besprekingen der vjjf ministers van Buiten landse Zaken der Westelijke mogendheden hervat, terwijl in de middag de consultatieve raad van de West-Europese Unie in plenaire zitting is bijeengekomen. Behalve het probleem Duitsland, dat het voornaamste onderwerp der besprekingen is geweest, is ook ter sprake gekomen een nauwe samenwerking op cultureel, sociaal en economisch gebied. IN EEN communiqué, gisterenavond verstrekt, wordt o.m. gezegd, dat op ruime wijze van gedachten is ge wisseld over een aantal internatio nale problemen, welke van onmiddel lijk belang zijn voor de vijf landen, met inbegrip van het Duitse pro bleem. Deze gedachtenwisseling heeft het overduidelijk gemaakt, dat de minis ters het geheel eens waren met be trekking tot hun houding ten op zichte van deze problemen. In de loop van de bijeenkomst is ook het werk besproken dat tot dus ver door de permanente commissie tot stand gebracht werd en door de verschillende lichamen, die opgericht werden teneinde het verdrag van Brus sel ten uitvoer te brengen. De ministers brachten hun vast be sluit tot uitdrukking, om de samen werking der vijf op alle terreinen van het Brusselse verdrag, met inbegrip van het economische en financiële, te consolideren en uit te breiden In overeenstemming met andere gelijkgezinde staten hebben de vijf regeringen verder besloten om al het mogelijke te doen teneinde hun onafhankelijkheid, hun integriteit en hun instellingen te verdedigen. In het algemeen maakte de verga dering de vastbeslbtenheid van alle betrokkenen duidelijk, om in het raam van het Handvest van de Verenigde Naties samen te werken tot het be reiken van de grootst mogelijke mate van eenheid onder elkaar en dus, om de beginselen van het verdrag, dat op 1 Maart door de vijf mogendheden on dertekend werd, tot een levende wer kelijkheid te maken. Culturele samenwerking Af ET HET s.s. „Veendam" arri- veerden in Rotterdam de heer en mevrouw Middieler van Stam ford (Connecticut) die voor een „thank-you-tour" zoals zij het noe men, een maand in Europa zullen doorbrengen, om al degenen te bedanken, die er toe hebben me degewerkt om de overblijfselen terug te vinden, van hun zoon, die in Sept. 1944 in de strijd om Arnhem met zijn vliegtuig werd neergeschoten. Direct na de bevrijding hoorde het echtpaar, dat hun zoon was neergeschoten met zijn vliegma chine. Het heeft precies 314 jaar geduurd eer het echtpaar te we ten kwam, waar hun zoon precies begraven lag. Om inlichten te verkrijgen heeft de vader 30.000 circulaires in N.W. Europa laten verspreiden. NIEUWE WET op de eredien sten, door de Communistisch ge richte regering van Roemenië in stu die genomen, zou volgens bevoegde kringen aanleiding geven tot de ge dwongen „bekering" van de Roemeen se katholieken van de Oosterse ritus tot de Roemeense Orthodoxe Kerk. Roemenië telt ongeveer 3.000.000 katholieken, waarvan 1.750.000 tot de Roemeense en 1.250.000 tot de Latijnse ritus behoren. Qf DE GANGES bij Alahabad is 'n veerboot gezonken. 125 personen zyn verdronken. fpRUMAN heeft bepaald, dat 30 Aug. een begin zal worden gemaakt met inschrijving van dienstplichtigen op^grond van de nieuwe dienstplicht het britse hogerhuis heeft het voorstel van de regering betref fende de doodstraf door de strop ver worpen. ^JEDURENDE 20 minuten gingen Dinsdag te Alexandrië de sirenes, int was het eerste luchtalarm sinds de eorlog m Palestina. JN DE MIJN Oranje-Nassau II te ,sberl..is een wilde staking kW Z,ii omvat ongeveer drie «Ti* V"? e totale bezetting van de mijn. De bonden keuren de staking af. CHRISTIANSEN, de Duitse militai- re bevelhebber die het in brand WtVaa? PUtie" °P z«n heeft, staat vandaag terecht voor het Bijzonder Gerechtshof te Arnhem. JN HET afgelopen jaar werden van O" de gezamenlijke zones van Duitsland ca. 16.000 ton restitutie goederen verladen met: 1015 wagon* 62 schepen, 187 auto-vrachten, hetgeen het totaal van 1 November 1945 af brengt op: 4292 spoorwagons 282 scheepsladingen, 745 auto-vrachten. TAONDERDAGAVOND 20.05 uur zal jhr. mr. F. Beelaerts van Blok land, vice-president van de Raad van State, over de beide zenders spreken over: het nationaal huldeblijk aan H. M. de Koningin. J)E ADVOCAAT-FISCAAL bij het Bijzonder Gerechtshof te Amster dam, eiste 12 jaar gevangenisstraf te- ,,J7''.ser Zühike, die in de jaren 1941—1944 in het Huis van Bewaring te Amsterdam gevangenen, mishan- aelde. TV/TET betrekking tot het culturele terrein is overeengekomen, bin nenkort een bijeenkomst van deskun dige adviseurs te doen houden, die over de resultaten der besprekingen een rapport zullen uitbrengen, zoals dat door de permanente commissie geschiedt. Onderzocht is welke algemene richt lijnen moeten gelden. Overeengeko men is, dat de vruchtbaarste en meest doeltreffende handelwijze is de be vordering van nauwe onmiddellijke be trekkingen tussen de culturele, op voedkundige en andere organisaties der vijf mogendheden. De betrokken ministeries en andere organen van elk der regeringen zul len regelingen treffen voor nauwere betrekkingen met de overeenkomsti ge instanties in de andere vier mo gendheden en soortgelijke actie door particulieren organisaties zullen wor den toegejuicht. Ook op sociaal terrein WAT de besprekingen op sociaal terrein aangaat, daaromtrent zijn ..menigvuldige aanbevelingen bestu deerd de levensstandaard der vijf vol ken te verhogen". Op het terrein van sociale zeker heid is het gewenst dat de bilaterale overeenkomsten ten spoedigste worden bestudeerd en getekend. In een later stadium zullen deskundigen bijeen komen om de mogelijkheid te bestu deren van het sluiten van multilate rale conventies. Op het terrein der openbare ge zondheid zal een permanente commis sie van deskundigen worden ingesteld teneinde te komen tot een uitwisse ling, van gedachten betreffende de openbare gezondheid, de uitwisseling van geneeskundig personeel etc. Op het terrein der oorlogspensioe nen is besloten overeenstemming te brengen in de pensioenregelingen in. de vijf landen. Op het terrein der landverhuizing zal een bijeenkomst van deskundigen, vertegenwoordigende de vijf mogend heden worden belegd, teneinde de toepassing te bestuderen van de aan bevelingen. welke eenstemmig door de internationale conferentie van ver deling van arbeidskrachten te Rome in Januari-Februari 1948 zijn aan vaard. Op het terrein van de arbeidsvoor waarden. en in breder verband, van de sociale politiek in het algemeen, zal een commissie van deskundigen worden bijeengeroepen voor het be studeren van de maatregelen die voort vloeien uit de internationale arbeids- conventies en aanbevelingen, welke zijn aangenomen door de internatio nale arbeidsconferentie. Ver. Staten en Canada T3EKEND is ook gemaakt niet of- ficiëel, maar door Reuter uit Washington dat de Verenigde Sta ten en Canada de uitnodiging hebben aanvaard om toe te treden tot de mi litaire commissie van de West-Euro pese Unie. De Amerikaanse vertegenwoordigers die binnenkort in Londen worden verwacht, zullen de Europese militai re deskundigen terzijde staan bij de voorbereiding van plannen ter bescher ming van West-Europa bij een even- 7OWEL IN' WASHINGTON als in Londen zegt men ronduit, dat er bij de Sovjets geenszins nobele be doelingen voorzitten bij hun aanbod om 100.000 ton voedsel naar Berlijn te zenden, van welk aanbod wij giste ren reeds in een gedeelte van onze oplage melding maakten. Natuurlijk zitten er politieke bedoelingen ach ter, zegt men in Engeland en Ame rika, om het vertrouwen van het Wes telijk deel van Berlijn te winnen. Te gelijkertijd vestigt men er echter ook de aandacht op, dat de Sovjets het aanbod hebben gedaan als gevolg van voortdurend prestigeverlies in de blok kade-kwestie. Overigens vindt men het merk waardig, dat de Sovjets nu met een aanbod komen om voedsel te zenden, terwijl zij kort geleden geweigerd hebben aardappelen en steenkool uit Polen en Tsjecho-SIowakije toe te staan. Scherp gekarakteriseerd komt het Sovjet-aanbod volgens Londen en Washington neer op een poging de „luchtbrug" in discrediet te brengen de waarde van het Sovjet-geld te verhogen door het voedsel slechts voor dit geld beschikbaar te stellen en te trachten controle te krijgen over de voedseldistributie in geheel Berlijn. Met nadruk wordt er echter de aan dacht op gevestigd, dat Londen en Washington vastbesloten zijn de „luchtbrug" intact te laten, zolang het noodzakelijk is. En prompt is bekend gemakt, dat begin Aug. nog 75 vlieg tuigen naar Duitsland zullen worden gedirigeerd, zij het dangevechts vliegtuigen. Betekent dit wel het bewijs dat Washington de toestand zeer ernstig blijft inzien, een ander bewijs daar voor is te vinden in het bezoek, dat gen. Clay de Amerikaanse mili- tot iv«~tinK' *e,dig iiM»mva.nke'ljik .dro°S weer met tijdelijke opklaringen en hogere temperaturen dan gisteren. Tegen wLTJ.0". s op onweersbuien. n^JiHi) l .T00ral aan de kust tUtfelOk krachtige, naar Zuide- lijke richtingen draaiende wind. Heden zon ander 20,47 uur Maan onder 4.24 uur. Donderdag lTozZriAS m"aM °p IamerikaanseI vliegtuigen FRANKPORT Deze tekening geeft een beeld van de wijze waarop de voedselvoorziening van Berlijn thans geregeld is. Per dag wordt op deze wijze ongeveer 2000 ton aangevoerd. De benodigde hoeveel hetd voor Berlijn is eveneens 2000 ton per dag echter is in dit cijfer niet de hoeveelheid kolen begrepen, welke voor veiwarming en fabrieken nodig is. Hoewel de koienvoorzieninz ihans eveneens door de lucht plaatsvindt, zal dit tijdens de komende winter nog vele zorgen met zich brengen. taire gouverneur gaat brengen aan zijn minister van Oorlog. VERTRAGING ANTWOORD NOTA. ATEN VERWACHT, dat de val van de Franse regering het antwoord van de Westelijke bezettingsmogend- heden op de Sovjet-nota over de Ber- lijnse blokkade zal vertragen. In di plomatieke kringen te Londen ge looft men echter niet, dat de Franse crisis de internationale situatie ver scherpt heeft. Een ontwerp-antwoord zou op de Haagse conferentie bespro ken zijn. DUITSE PREMIERS BIJEEN. JAE ELF PREMIERS van de West- Duitse staten, die Dinsdag met de drie militaire gouverneurs hun eigen plannen voor West-Duitsland bespra ken. hebben tot aanstaande Maandag de gelegenheid gekregen hun defini tieve standpunten te formuleren. Intussen zal men blijven werken, aan een compromis tussen de Lon- dense voorstellen van de Westelijke geallieerden en de Duitse voorstellen. Omstandigheden manen tot spoed bij Kabinetsformatie Dr BEEL heeft het gisteren druk gehad. Achtereenvolgens ontving hij de hepr Oud, Jhr. Beelaerts van Bilk- land, vice-president van de Raad van State, Mr. van Srhaik, de Tweede Ka mervoorzitter, Jhr. van der Goes van Naters, de voorzitter der P. v. d. A. fractie en tenslotte ook nog minister Drees. Des middags kwam de P. v. d. A.- fractie weer in vergadering bijeen. Van alle kanten komen de betogen los, dat er haast bij het geval is. De internationale toestand versombert zichtbaar. De met ons bevriende krin gen in Indonesië worden ook onge duldig, omdat een demissionnair ka binet nu eenmaal geen grote beslis singen kan treffen, welke echter steeds dringender geboden worden. De liberale Nieuwe Rott. Ct. schreef ..Gedachtig aan het motto, dat de po litiek de kunst van het mogelijke is, zouden wij noodgedrongen de voor keur geven aan de snelle vorming van een kabinei op smallere basis dan wij eigenlijk wensen, boven een waar schijnlijk langdurende en twijfelach tige poging om een extra-parlementair kabinet van brede samenstelling te formeren. De tijd dringt in elk opzicht tot bekorting van de demissionnaire periode". tuele aanval. Deze vertegenwoordigers zijn slechts „waarnemers". Met het oog op het belang van een Amerikaanse militaire hulp aan de West-Europese landen kan zonder twijfel grote waarde worden gehecht aan het Amerikaanse oordeel over de strategische plannen ter beveiliging van West-Europa en de mogelijke standaardisatie van Amerikaanse, Ca nadese en West-Europese militaire uitrusting. In sommige kringen te Washington vestigt men er de aandacht op, dat op positieve Amerikaanse hulp de eerste jaren niet te rekenen zou vallen. Het besluit, dat Amerikaanse en Canadese waarnemers in de toekomst alle bijeenkomsten van de militaire commissie van de West-Europese Unie zullen bijwonen wordt in diplomatie ke kringen te Londen beschouwd als een teken, dat het zogenaamde „Noord atlantische verdedigingsblok" thans in wording is en dat de mogendheden van de West-Europese Unie thans ver zekerd kunnen zijn van substantiële militaire hulp van overzee. Federaal parlement JAE FRANSE minister van Buitèii- landse Zaken heeft nog het plan ter bespreking voorgelegd inzake de vorming van een federaal parlement in Europa. Minister Bevin heeft de kwestie van het federalisme al vroeger door het Britse kabinet onder het oog gezien, zonder dat men tot een beslissing ge komen is. Hij wilde deze materie lie ver overlaten aan de particuliere or ganisaties. Spaak heeft zich bij de woorden van Bevin aangesloten. In Parijs wordt het resultaat van de conferentie beschouwd als een sue ces voor de politiek van "matiging ten opzichte van de Sovjet-Unie, welke wordt voorgestaan door Bidault en de Benelux-landen. Toegegeven wordt, dat de Brits- Franse afspraak, aan te sturen op 'n viermogendheden-conferentie ter op lossing van de Berlijnse crisis, beves tigd is. Volgens Parijse bronnen zouden de Ver. Staten thans bereid zijn in te stemmen met een viermogendheden- conferentie op het niveau der minis ters van Buitenlandse Zaken, mits de blokkade van Berlijn wordt opgehe ven. Een week geleden waren de Ver enigde Staten klaarblijkelijk niet be reid zo ver te gaan. TAE COMMISSI-RIS DER KONINGIN IN ZEELAND deelde ons gisteren- morgen mede, dat H. M. de Koningin volgende week Dinsdag een bezoek zal brengen aan Sluis en eveneens aan Breskens, Oostburg en Schoondijke. Het voornaamste reisdoel is Sluis, waar H. M. om ongeveer 3 uur in de middag hoopt te arriveren. Op de grens der gemeente zal zij begroet worden door een deputatie Nederlandse studenten, die ter gelegenheid van het gouden regeringsjubileum der Koningin als huldeblijk een park op de Sluise wallen zullen offreren. Daarna volgt bezichtiging van het park door H. M. die tenslotte dit ge schenk in hotel Sanders zal overdragen aan het gemeente-bestuur van Sluis. Eerder op de dag zal onze Koningin ook een bezoek brengen aan Bres kens, Schoondijke en Oostburg. Het ligt in Haar bedoeling Dinsdagmorgen per trein naar Vlissingen te komen en vandaar in gezelschap van de Com missaris der Koningin naar Breskens over te steken, waar een kort bezoek aan het gemeentehuis volgt; ditzelfde zal het geval zijn te Schoondijke en Oostburg. De terugreis gaat ook over Breskens en Vlissingen. Stichting van R. K. bureaux in het hele land IIET vraagstuk van de beroepekeuze- voorlichting is onderwerp van bespreking geweest in een kring van katholieke deskundigen. Deze kwa men unaniem tot de volgende con clusies; 1. dat men van katholieke zijde 'n principieel standpunt t.o.v. de school-, studie- en beroepskeuzevoorlichting moet innemen. De school-, studie- en beroepskeuzevoorlichting, evenals het psychotechnisch onderzoek van de katholiek mag niet anders dan aan katholieken worden toevertrouwd. 2. dat men dientengevolge in het gehele land R. K. Bureaux voor school-, studie- en beroepskeuzevoor lichting moet inrichten. 3. dat dit in onderling overleg en samenwerking van alle daartoe in aan merking komende katholieke organi saties dient te geschieden. Deze conclusies zijn uitgewerkt in den plan, waarbij o.a. wordt voorzien in het stichten van een Katholieke Centrale voor alle instanties, die zich op dit gebied bewegen. "ylNCENT AURIOL, president van de Franse Republiek, heeft met de verschillen partijleiders besprekin gen gevoerd over de vorming van het nieuwe kabinet. André Colin, secretaris van de par- lementsfractie der M.R.P., verklaar de na zijn bespreking met Auriol: „Wij zullen zeker terugkomen". Als mogelijke candidaten voor het premierschap worden genoemd Bi dault en Ramadier. "yOOR KANTOREN, bedrijven en fabrieken zal de gelegenheid open gesteld worden, om handdoeken aan te vragen. Aan kantoren zullen zes textielpunten (recht gevende op het kopen van twee handdoeken) worden toegewezen voor de eerste vijf per sonen, en drie punten voor elke vijf personen meer. Aan bedrijven en fa brieken kunnen negen punten (recht gevende op het kopen van drie hand doeken) toegewezen worden voor el ke vijf personen. TARIEVEN VLASTREKKEN Door het weer van de laatste weken moet het meeste vlas met de hand ge trokken worden. De ligging van het gewas is in sommige gevallen zelfs zo abnormaal, dat tegen de overeengeko men tarieven niet kan worden gewerkt. De sociale commissie van de Stich ting voor de Landbouw heeft daarom aan de plaatselijke commissies geadvi seerd, om voor dergelijke gevallen ho gere tarieven goed te keuren, waarbij richtlijnen zijn verstrekt voor Uet aan brengen van eventuele verhogingen. En nog iets nieuws 7OALS „Sancta Maria" heeft gemeld zal de nieuwe katechismus zeer binnenkort verschijnen. Daarmee zal bij ons nog iets nieuws verbonden zijn: er zu!>:. n.l. met bisschoppelijke goed keuring ook schoolkatechismussen mo gen verschijnen. En zo vernemen we, dat een commissie ln het bisdom Breda in samenwerking met de Fra ters van Tilburg, bezig is dergelijke schoolkatechismusserw voor het 3e, 4e, 5e en 6e leerjaar te^schnjven en uit te geven. Daarin zal de officiële kate chismus naar de inhoud, zoals die voor ieder van die leerjaren door het Epis copaat is vastgesteld, opgenomen zijn, maar tevens de daarbij aansluitende Bijb. Gesch. en Liturgie; dus geheel het Godsdienstonderwijs voor priester en onderwijzer. En daaraan zal toege voegd worden, voor het christelijk be leven van die baarheden, de reeds 10 jaar verschijnende godsdienstkalender met motieven en opvoedingspunten, terwijl ook de nodige onderwijzersboe- ken, als handleiding bij dit alles .niet zullen ontbreken. Voor de kinderen van de 3e6e klas zal er een leerboek zijn en een werkboek, alles geïllus treerd. Door de kalender, die behalve voor de priester en onderwijzer ook voor het gezin bestemd is, kan de ka tholieke opvoeding tot volledige samen werking komen. Naar wij vernemen zal de kalender nu dus een onderdeel geworden van deze volledige godsdienstige vorming een sieraad zijn aan de wand, zowel in pastorie en school alsook vooral in de gezinnen. Pater D. Jansen S. M. gehuldigd TE BOSCHKAPELLE droeg pater D. Jansen zijn eerste H. Mis op. Voor af was hij door een paar leden van het feestcomité te Hulst van het kloos ter der Paters Maristen afgehaald en naar de ouderlijke woning gebracht te Boschkapelle. Hier werd de volgende morgen om 10 uur een plechtige H. Mis met assis tentie door hem gecelebreerd. Het feestcomité, tal van verenigingen, het R.K. kerk- en armbestuur en een stoet van bruidjes, benevens de familie, be geleidden de jeugdige celebrant naar de smaakvol versierde kerk. Ook de te volgen route was feestelijk versierd. Tijdens de H. Mis sprak de pastooi de neomist toe en legde de nadruk op de verhevenheid van het priesterschap Door het koor werden de gezangen ge voelvol uitgevoerd. Na de H. Mis ging men op de op wekkende tonen van de fanfare van Vogelwaarde naar het huis van de neo mist, waar een drietal bruidjes °en bloemenmand aanbood, terwijl de voor zittel" van het feestcomité, de heer D. Verbraacken, een toespraak hield. De neomist dankte ontroerd allen, die er aan hebben meegewerkt om dit feest zo goed mogelijk te doen rtagen. Hij wees op de dreiging van geloofs vervolging en mogelijk martelaarschap voor priesters en kloosterlingen, het geen wel tot de aanwezigen sprak. (Van een speciale correspondent) TAOK in Hongarije wantrouwt men eikaars politieke gezindheid. Toch merk ik dat de mensen er zich gemakkelijker uitspreken dan in Tsjecho-Slo- wakije. Men smacht er zo mogelijk nog meer naar contact met het Westen dan in de andere landen. De Magyaren zijn geen Slavisch volk en spreken met een zekere minachting over de Slaven, Het congres van het Pan-Sla- visme verleden jaar gehouden in Bratislava eens een Hongaarse stad was hun een doorn in het oog. v Eén ding is opvallend: Het klinkt misschien overdreven, maar zeven of acht op tien mensen met wie ik sprak wilden zo gauw het mogelijk was uitwijken naar het Westen. Hier zagen ze geen toekomst meer. Uitteraard waren dit veelal enigszins ontwikkelden, daar ze Duits, Frans of Engels spra ken. Echter ook vele arbeiders, die vroeger in Frankrijk of België gewerkt hadden meestal mijnwerkers die zich zodoende in het Frans konden uitdrukken en de toestanden in hun land konden vergelijken met het Westen. A Hen klagen - en terecht- dat het le- ven hier onmogelijk is, zowel ma terieel als geestelijk onder de steeds dreigende druk van het communisme. Een ingenieur met één kind moet zijn vrouw nog gaan laten werken om rond te komen. Ik ontmoet een Hon gaarse vrouw, die tot kort voor de oorlog in Antwerpen verbleef en nog buitengewoon goed Nederlands spreekt. Haar man is bedrijfsleider in een gro te onderneming. Toch is het onmoge lijk om uit te komen met het week loon, wanneer men drie kinderen moet verzorgen. Reeds zijn meubelen schil derijen en sieraden verkocht om kle ding en schoeisel te kunnen aanschaf fen. „Ik zou nog wel beter Nederlands spreken,, mijnheer", zegt ze, „maar ik heb geen tanden meer en om een ge bit te laten zetten, zouden we wel 'n half jaar honger moeten lijden." Een technisch tekenaar, die ik ont moet, heeft een aanbieding van een grote Nederlandse machinefabriek op zijn verzoek noem ik de naam niet om te komen werken. Hij probeert nu op alle mogelijke manieren weg te geraken. Echter zonder resultaat. Yan Boedapest uit heb ik enkele rei zen gemaakt naar industrieplaat sen in het Noorden, Ik verbleef er zelfs twee dagen in een spiksplinter nieuwe communistische gemeenschap. Een nieuw dorp van een vijftigtal hui zen-blokken die nog maar juist af wa ren. Wqgen waren er nog niet, men was juist bezig die aan te leggen. In afwachting van betere tijden baadde ik nu dagelijks tot mijn enkels dooi de modderige klei. Er was ook reeds een mooi schoolgebouw, echter geen kerk. Misschien wordt deze plaats nog wel eens gebruikt om er buitenlandse gasten heen te loodsen voor propa- ganda-doeleinden. Het kan in elk ge val heel mooi worden. In elk van de huizenblokken wonen vijf of zes fa milies, die over 5 kamers beschikken. Waterleiding, licht, kolen en brand hout gratis. Heel het dorp werkt in de mijn, waar het tegen aan gebouwd is. Er is één café, dat ze cantine noe men. Het doet me aan het'soMi..en- leven denken. Er staat een arbeider achter de toog, die drank en sigaretten verkoopt Geen privaatbezit. De eerste avond heb ik even een onaangename gewaarwording. Ik zit in de cantine en heb direct een tiental kameraden om me heen, die allen in Frankrijk of België gewerkt hebben en zich dus verstaanbaar kunnen ma ken. De wijnglazen blijven altijd gevuld. Van wie de rondjes komen ,weet je meestal niet eens, maar betalen moet je hier nooit. Dan komt er iemand bij me zitten, die ook wat Frans spreekt en onaangenaam veel vraagt. Hij stelt zich voor als mr. X. vertelt dat hij in Luik gewerkt heeft en verdwijnt na een poosje weer zonder mee te drin ken. Later op de avond vertelt iemand me wat er gebeurd was. De plaatse lijke politiecommissaris - of hoe ze die hier dan ook noemen - was ach- Frans horen spreken. Hij was er niet te - me gepasseerd en had me Duits en gerust op en daar hij zelf slechts Hon gaars sprak, had hij er mr. X bijge haald - die tevens plaatselijk leider der partij is - om me eens uit te horen, of ik soms geen „spion" was! Gelukkig heb ik een eerlijk gezicht. Het valt me dan pas op, dat .ter wijl alle aanwezigen lustig meepim- pelen, men mr. X geen glas heeft aan geboden. Men rekent hem dus niet bij het gewone kringetje. Ook op andere plaatsen heb ik reeds dergelijke din gen meegemaakt. Ge zit te praten in een café en plots waarschuwt men u fluisterend: „Pas op, die daar is com munist". Het doet me altijd weer te rug denken aan tijdens de bezetting bij ons: Pas op voor die. „Communist", het wordt fluisterend gezegd. Er zijn er niet zo veel, maar ze zijn gevaarlijk. GEEN BAZEN! "Yaar buiten lijkt het dorp overigens een ideale gemeenschap. „Hier zijn geen bazen" lachen de mijnwerkers als ze me de eerste dag na een half uurtje kennismaking reeds mee in de mijn nemen en ik aarzelend vraag of het wel toegel'.ten is. Of later, wanneer ze me een grote electrisehe centrale laten bezichtigen en ik bedenk dat men toch bij ons in dergelijke instellingen niet zo ge makkelijk binnengeraakt. Bóveij de grond is alles eenheid. Op enkele "gebouwen staan met kalklet- ters leuzen geschilderd, die ik "me laat vertalen. Het is alles voor de partij. In de mijn schijnt het licht van de kleine electrisehe locomotief die me meevoert op de grauwe muren van de gemetselde gangen. Er staan tekenin gen van kerken met kruisen, hamers en sikkels, en veel zinnen en losse woorden die ik niet begrijp, maar die er demonstratief genoeg uitzien om hun inhoud te verraden. Terwijl haalt m'n begeleider de machinist met wee moed zijn herinneringen op aan de tijd toen hij in Frankrijk verbleef: Een schoon leven, zegt hij. goed verdienen, goed eten, schone kleren en uitgaan.. Hier is het altijd werken en nog ver dienen we niet genoeg om te kunnen leven of om ons te kleden. En hij toont spottend zijn flarden van kleren. Dan somt hij nog eens de te kleine lonen op van de meeste arbeiders f 27 tot f 40 in de week en de te grote kosten voor levensonderhoud, 's Avonds maakt hij carbidlampen van koperen granaathulzen die hij hier na de bevrijding vond. De verkoop hier van moet helpen om met het huis houden rond te komen. Zo doen ze allen nog karweitjes na hun dagtaak, zegt hij. De volgende dag ga ik nog eens te voet gewapend met grote laarzen tot in het diepst van de mijn, waar arbeiders tdl hun knieën in de mod der en het water staan te werken bij het hakken van een nieuwe verbin dingsgang. Een gevaarlijk werk. Het is er benauwd. Toch verdienen deze mensen niet meer dan f 45 per week. Enkele sigaretten en allen zijn di rect kameraad. Weer ontmoet ik an deren die in het Westen gewerkt heb ben en met enthousiasme spreken over de goeie tijd daarginds! Ze zouden terug willen! IMMIGRATIE is nog altijd een tover- woord, dat veler belangstelling wakker roept. Niet alleen omdat een hang naar het romantische, naar het avontuur door oorlog en bezetting is aangewakkerd. Niet alleen omdat er defaitisten zijn, die aan een toekomst van het oude Europa wanhopen en voor het geval van een derde wereld oorlog nu maar vast het vege lijf wil len redden. Maar ook en vooral om de zeer reële omstandigheid, dat rond 40.000 jongeren uit de ooerengemeen- schap het nog niet tot beheerder van een eigen bedrijf kunnen oren gen en nu uitzien naar kansen buiten onze grenzen. Bestaan die kansen? Zijn er grote risico's aan verbonden?. Deze vragen zijn niet gemakkelijK te beantwoor den en zeker is het nodig, zich- de gelijk te laten voorlichten, aleer men definitieve plannen maakt. Men doe niets buiten de desbetreffende voor lichtingsorganen van de ACath. Ned. Boeren- en Tuindersbond om. "yOOR een algemene oriëntatie op dit terrein kan men intussen met vrucht kennis nemen van eer* werk je, getiteld .Emigratie", geschreven door Jan D. Rempt en uitgegeven bij C. Misset te Doetinchem. Het is daar om zo'n goed werkje, wijl het nuch ter, zakelijk de feitelijke omstandig heden in de voor emigratie in aan merking komende gebieden schildert. Voortdurend klinkt de waarschuwen de toon: Stelt u zich toch niet te veel voor van het nieuwe leven in het ver re land, weest verstandig en gaat niet af op oppervlakkige praatjes. Een tiental gebieden wordt achter eenvolgens aan een beschouwing on derworpen en het kan interessant zijn daaruit de volgende balans op te ma ken. Australië: De goede flore rende landbouwbedrijven in de nabij heid van de grote kustplaatsen heb ben geen emigranten nodig, maar de ver in het land in de onontgonnen woestenij liggende ondernemingen, hebben behoefte aan werkkrachten. De grond is daar schraal, veel zand en een schroeiende hitte, gebrek aan wa ter, karig voedselDe Nederlandse boer, die naar Australië gaat. moet vooral zorgen, dat hij de Engelse taal wat spreekt en verstaat; endat hij niet vergeet zijn retour-passage veilig te stellen met het oog op een mislukkingskans, die er altijd is. Argentinië: Vooralsnog heeft dit land nog slechts plaats voor bekwame landarbeiders. Boerenfami lies zijn thans nog niet gewenst. Met andere talen dan Spaans kan men be slist niet terecht. In de ongeriefelijke huizen mist men vrijwel alle com fort. De ontberingen zullen voor de immigrant aanvankelijk niet gering zijn. Brazilië; Op grond van het klimaat is het vinden van1 een ge schikte streek, waar zich Nederlan ders zouden kunnen vestigen, uiterst moeilijk. De wegen naar het binnen land zijn niet altijd goed begaanbaar en de spoorwegen zijn nogal ouders- wets. Er zijn woningen tekort. Vele buitenlandse kolonisatieplannen zijn in Brazilië reeds mislukt. Men zal slechts kunnen slagen als men hechte geemeenschappen weet te vormen. Can a d a Dit land trekt op het ogepblik de harten het meest. Voor de jonge Nederlandse boer vormt het dan ook inderdaad een plek, waar het leven hem, zij het met veel inspan ning en inzet van alle krachten, wel licht de beste kansen biedt. Verenigde Staten: De prachtige kansen, die aan de over zijde van de Oceaan liggen, gelden slechts voor hem, die begiftigd is met de standvastigheid, de moed. de werk kracht, welke in de Oude Wereld als even zovele eisen gelden om in het leven te slagen. En dan zijn er na tuurlijk de beperkende immigratie bepalingen. Zuid-Afrika: Britten ge nieten hier de voorkeur. Toch staat onder bepaalde voorwaarden de deur ook open voor Nederlanders. De weg erheen is niet gemakkelijk. Maar mis schien zijn het daarom juist de ener gieken, die er komen en slagen F r an k r ij k De Franse boeren zien graag Nederlanders komen, maar als arbeiders op Franse bedrijven niet als zelfstandige boeren. Individuele of verspreide vestiging brengt de moei lijkheid met zich mee, dat een be hoorlijke katholieke opvoeding van de jeugd óf niet goed mogelijk is óf slechts op dure internaten kan ge schieden. Voor het overige is goede voorbereiding van de vestiging nood zakelijk. Suriname: Emigratie naar dit land is uiterst moeilijk. Er is een vijfjarenplan opgesteld voor de in poldering van 10.000 H.A. in Nickerie. De jonge emigrant zal over f 20.000 moeten beschikken en f 20.000 daar nevens op redelijke voorwaarden moe ten lenen. rpenslotte is er nog N i e u w-G u i- n e a, waarover een stroom van litteratuur is verschenen, doch waarover de berichten zo tegenstrii- ding -luiden, dat men beter kan wachten, tot hieromtrent officiële plan nen bekend zijn geworden. Het is een heel vraagstuk apart. Het kan o.m. blijken uit een dik boek (uitgegeven bij J. Niemeyer) dat de heer Pieter Both uit Groningen daaraan heeft gewijd. De schrijver erkent: Zoals het gebied er thans ligt, is en blijft het te enenmale onge schikt voor kolonisatie, emigratie, transmigratie of hoe men het noemen wil. Hij bepleit echter het verlenen van een zelfstandige Nederlandse sta tus aan Nieuw-Guinea, daarna groot scheepse exploiratie en onderzoek van een geschikt gebied, niet op kosten van de Staat, maar in op dracht en betaald door het Neder landse volk zelf. Verder het vormen van een groot- lichaam, waarin de Overheid vertegenwoordigd is, en welk lichaam in opdracht en in naam van het gehele Nederlandse volk de ontwikkeling van zulk een gebied ter hand- zal nemen. We laten het aan de deskundigen om dit plan verder te toetsen op zijn practische mogelijkheden. Voorals nog heeft de aspirant-emigrant er niets aan. We herhalen intussen de dringende raad. welke we in de aanvang lieten horen: Maak uw plannen niet over lijd en op de bonnefooi, lr.at u dege lijk voorlichten door de desbetreffen de dienst van de katholieke boeren bonden. fTWEE BOERDERIJEN zijn in Mierlo finaal uitgebrand. Met Tote moei te kon de brandweer voorkomen, dat een derde boerderij oen prooi der vlammen werd.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1948 | | pagina 1