beslissingen Belangrijke verwacht Schuman haalde het niet Mislukking van brede basis? besprekingen Resultaten der kunnen beslissend zijn voor het Berlijnse probleem IN 'T KORT Driemanschap in Indonesië? Geslaagde tegenaanval der Belgen in 16e rit Arbeidsge meenschap vierdejaargang No. 1130 20 Vijflanden-conferentie in Den Haag Militaire samenwerking met de V. St. en Canada Wapenstilstand Boedapest en Belgrado corresponderen „vrien delijk" Deelstaten komen tot vergaande resolutie Franse kabinetscrisis op een zeer ongelegen moment Socialisten in de contramine sr,"yt^,mïE wïï" irsT Plaatselijke opklaringen vrijgelaten Dr. Beel onderhandelt verder in het kader van zijn opdracht 1 millioen van Uncle Sam RONDE YAN FRANKRIJK Henk de Hoog zit in de gevaarlijke zone Straks Engelse en Egyptische sigaretten Wlj VERNEMEN, dat de regering opnieuw enkele partijen siearet- Eevnte aangekocht in Engeland en tfn tv' waaronder zeer bekende mer ken. Deze rokertjes zullen nog in de loop van Augustus onder de winke- Bartali tot bergkoning uitgeroepen Uitgave N. V. Uitgeversmij. Neerlandia. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts; C. J. v. Hooteghem; A. E. Langenhorst; Mr. Dr. A. J. J- M. Mes; Mr. H.. B. B. de Rechter. Verschijnt elke werkdag Abonnementsprijs bij vooruitbetaling t 3.38 per kwar taal, per post t 4.25, per week {uitsluitend bij niet postbestelling) 1 0.26. Losse exemplaren 6 cent. Postrekening 278841. Prijzen voor buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrekt. DINSDAG JULI 1948 Voor God, Koningin en Vaderland Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen Hulst, Dubbele Poort 7, tele foon 102 (Bijbureau: Oostburg, Nieuwstraat 22, telefoon 35). Bu reau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 75, telefoon 2236. Hoofdredacteur: J. J. a A. Bruna. Advertentieprijs (uit sluitend voor de Zeeuwse oplage): f 0.10 per m/m; voor Re clames (Ingezonden Mededelingen) f 0.25 per m/m. (Voor de gehele oplage resp. f 0.25 en 0.60). Incasso wordt berekend. TN EEN STEVIG DOOR POLITIE-AGENTEN en maréchaussee be- waakt departement van Buitenlandse Zaken zijn gisteren in den Haag de besprekingen begonnen tussen de vijf ministers van Buitenlandse Zaken der Westelijke Unie (Engeland, Frankrijk, Nederland, België en Luxemburg). Na de conferenties te Brussel, Parijs en Londen wordt, naar aan te nemen valt, de bijeenkomst te den Haag, de meest belang rijke, niet alleen omdat men 'de totnutoe verkregen resultaten van de permanente organisatie verder wil bespreken, maar ook omdat men de Duitse kwestie, en meer in 't bizonder de précaire toestand te Berlijn, onder de loupe wil nemen. In dit verband is het wei opmerkelijk, dat tegelijkertijd in Washington besprekingen op het Witte Huis zijn ge weest van Truman met zijn belangrijkste raadgevers en dat in Duits land de drie Westelijke militaire gouverneurs weer intensief contact hebben gepleegd. lIlINiSTER VAN BOETZELAER v. Oosterhout heeft de Haagse con ferentie geopend met enige hartelijke woorden, waarbij hij in het bizonder Bevin en Bidault een welkom toe riep, en waarbij hij erop wees, dat het erom gaat geen teleurstellingen te wek ken bij hen die een positieve bijdrage tot het werk van vrede en herstel ver wachten. Op de conferentie zijn suggesties gedaan over nauwere samenwerking op economisch gebied. Deze suggesties worden nader bestudeerd. DIJNA in alle sectoren van het NoordPalestijnse front gaat de strijd met Syrische, Iraakse en Arabische ongeregelde strijdkrach ten voort, ondanks de order „staakt het vuren". T\E 83-jarige dr. Heinrich Brüning, de laatste Duitse kanselier voor 't regiem van Hitler, is met de „Veen- dam" op weg naar Duitsland uit New York te Southampton aangekomen. Hij heeft toestemming om vier weken in Duitsland te vertoeven. rpOKOEDA, de secretaris-gene raal der Japanse communistische partij is aan linker arm en been en aan zijn hals gewond tengevolge van een tegen hem gerichte bomaan slag. T?EN WOORDVOERDER van het Poolse departement van Buiten landse Zaken heeft verklaard, dat Polen bereid is steenkool te blijven leveren aan de Westelijke geallieer den in Duitsland, indien zij zelf voor het transport buiten Polen zorgen. Waarschijnlijk zal tijdens de con ferentie worden bekend gemaakt, dat de Ver. Staten, en Canada tot het aangaan van een militair verdrag met de landen van het verdrag van Brussel hebben besloten. Verschil van standpunt TJET ZAL overigens niet zo heel makkelijk zijn ten aanzien van het Berlijnse probleem in den Haag tot een oplossing te komen. Want steeds hardnekkiger wil het gerucht, dat Bidault gedwongen door de om standigheden een meer soepele houding verlangt'dan Bevin. 't Schijnt namelijk, dat de Franse delegatie ter conferentie er op zal aandringen een nieuwe poging te doen een viermo- gendhedenbijeenkomst over Duitsland tot stand te brengen en dit niet te laten afhangen van het opheffen der blokkade van Berlijn door de Sovjets zoals Londen en Washington dit al lereerst verlangen. Toch verwacht men, dat in den Haag de beslissing zal vallen over een gezamenlijke ac tie der Westelijke geallieerden. Doorstoot naar Berlijn? JtfADER SEINT onze Haagse corres pondent ons nog over de bespre kingen in den Haag, dat de vijf mi nisters Maandag laat in de middag een vertrouwelijke bespreking hebben gehad in het kantoor van Baron van Boetzelaer. Op grond van diverse gegevens, nemen goed geinformeerde kringen j aan, dat Bevin hier een uiteenzetting heeft gegeven van het Amerikaan- se plan om met een bewapend con- vooi over land door te stoten naar Berlijn. Volgens dit plan, dat Vrij dag in Washington is opgesteld en waarvan Frankfurt onmiddellijk in kennis werd geteld, wil men een convooi samenstellen met vracht auto's, die voedsel en brandstof naar Berlijn moeten brengen. Gemotori seerde infanterie-eenheden, alsmede jachtvliegtuigen zouden het con vooi moeten bewaken. Bovendien zouden technische experts mee gaan en technische troepen, om de tech nische obstakels uit de weg te r,ui- men, die de Russen tot op hëflen hebben opgegeven als zijnde de eni ge belemmering. Zaterdag heeft het Britse kabinet aan dit plan zijn goedkeuring ge hecht. Indien Frankrijk en de Benelux eveneens hun instemming zouden be tuigen, schijnt men voornemens te zijn het nog in de loop van deze week uit te voeren. Onmiddellijk^ na dit contact heb ben zowel Spaak als Bidault contact gezocht met Brussel en Parijs. Indien dit plan wordt uitgevoerd, verwacht men, dat de Berlijnse crisis hiermede haar climax zal bereiken. Terugtrekken of kracht meting In Washington is men almeen van oordeel dat de huidige crisis geëve naard wordt door die van Muen- chen. Er mQet worden gekozen tussen uit Berlijn terugtrekken en een krachtemeting. En Washington aarzelt niet de kracht meting met alle daaraan verbonden consequenties te kiezen, zo zegt men in de Ver. Staten. Volgens Washingtonse kringen zal het voornaamste doel der Westelijke geallieerden zijn de Russische regering ervan te overtuigen, dat de Westelij ken in elk geval in Berlijn zullen blijven. Nieuw prikkel-middel TAAT de Sovjets ondanks al hun bluf graag willen praten, blijkt weer eens uit een artikel in het onder hun toezicht verschijnende blad „Vor- Onae minister van Buitenlandse Zaken, Mr. C. G. W. H. Baron van Boet zelaer van Oosterhout opent de conferentie. Tegenover hem zittend links de Britse minister van Buitenlandse Zaken Ernest Bevin, twee stoelen verder de Franse minister van Buitenlandse Zaken Georges Bidault en aan het hoofd van de tafel de Belgische vertegenwoordiger Paul Spaak. rpUSSEN BOEDAPEST en Belgrado heerst er op het ogenblik een gespannen toestand, niet alleen als gevolg van de Tito-Kominform te genstelling, maar de situatie is voor al ernstig geworden door het ver moorden van een Hongaarse student. Van deze moord wordt verdacht de pers-attaché Jivko, in dienst bij de Joego-Slavische ambassaderaad. Men ziet hierin een politieke moord reden waarom de Hongaarse minister van Buitenlandse Zaken zich met een no ta tot de Joego-Slavische gezant heeft gewend, daar Jivko zich in de Joego-Slavische ambassade schuil houdt en de Hongaarse politie hem daar niet kan arresteren. De gezant heeft een onbevredigend antw.ord gegeven. Daarom heeft de Hongaarse minister zich gewena tot zijn Joego-Slavische collega en daar bij een krachtig protest doen horen Hij is echter van een koude kermis thuis gekomen, want zijn Joego-Sla vische collega schreef hem terug, dat hij „uitdagend" was geweest. En van de weeromstuit ging er een nota te rug, waarin Belgrado „brutaal uitda gend" genoemd werd. Geëist werd bo vendien, dat Jivko zich ter beschik king van de politie zal stellen. waerts". De Berlijnse crisis kan alleen worden opgelóst door een uitwisseling van nota's, die tot een conferentie over de gehele Duitse kwestie leiden" zo schrijft dit blad. Natuurlijk, ook de geallieerden wil len praten, maar zij laten zich nu eenmaal geen voorwaarden dicteren, o.m. het verhuizen uit Berlijn. Intussen past de Sovjet-prikkeltac tiek steeds weer nieuwe middelen toe om de Westelijke geallieerden te overtroeven en zenuwachtig te ma ken. En men voelt, een ongeluk zit in een klein hoekje. De jongste maatregel om de Weste lijken te prikkelen zijn het bevliegen van Sovjet-toestellen der „luchtbrug". Dit als reactie op de komst van een serie Amerikaanse superforten. Som migen denken, dat de Sovjets weer een vliegramp willen provoceren, om de Westelijken uit hun lood te bren gen. J^E FRANSE REGERING SCHUMAN heeft het vertrouwensvotum, gis teren in de Nationale Vergadering gesteld, niet kunnen halen. By stemming over het militaire budget ie de regering verslagen. De socia listische ministers, die een amendement hadden gesteld, zijn afgetreden. De nederlaag van het kiMnet Schuman gebeurt op een zeer ongelukkig moment. Niet alleen is de binnenlandse toestand in Frankrijk nog steeds niet veilig en spelen de tegenstemmers de communisten flink in de kaart, och ook in verband met de steeds meer toenemende spanning tussen et Westen en het Oosten, is het heengaan van Schuman spijtig. Boven dien hoe wordt nu de positie van Bidault op de Haagse conferentie? J)E REGERING SCHUMAN is wel geen regering van geweldenaren geweest, doch ze heeft in korte tijd de rust in Frankrijk toch heel wat SV!nJhe,rsteUen' z« het dan ver schillende keren via het stellen van r,„i ve.rTtrouw™skwestie in de Natio nale Vergadering, Schuman nu de vertrou- £hiên de ?iiige!teId' waarb'i hij mis- gaderint h ?°P had' dat de ver- Dit i. i!.em 00 thans zou volgen In fefte ïiLVweerd "«gekomen van hr.+ -vf besnoeiing van het militaire budget Radicalen en socialisten eisten i«i radicalen het tegen Teitsen haL gemunt, omdat hij destijdsen hadden ter van voorlichting^ Ver schijnen van verschillende radicale bladen heeft verboden, hetgeen vooral in verband met de verkiezingspropa ganda veel kwaad bloed heeft gezet De radicalen wilden dus persé Teitgen de voet dwars zetten en zij hadden daarbij oe steun van de socialisten Radicalen en socialisten hadden om trent de volgens hen gewenste bezui niging op militaire zaken een amen dement ingediend, dat thans dus met meerderheid van stemmen is aange nomen. Schuman verklaarde voor de Weersverwachting, geldig tot Dinsdagavond: Voornamelijk in het Zuiden van net land tijdelijke opklaringen met temperatuurstijging. In het Noorden: meest zwaar bewolkt e,en nu en dan vrij krachtige uid-Westelijkp wind. Overigens matige wind tussen Zuid- en Z.- West en weinig verandering van temperatuur. Overwegend droog. Heden zon onder 20.48 uur. Maan onder 21.12 uur. Woensdag- zon op 4.45 uur. Maan op 21.41 u. TJET grootste stilzwijgen wordt nog in acht genomen over een reso lutie, welke door en op initiatief van de minister-presidenten van Oost.-In- donesië en de Pasoendan, door de te Bandoeng gehouden conferentie van de leiders der deelstaten is aangeno men en die aan de luit.-gouverneur- generaal is aangeboden. Van betrouwbare zijde verneemt Aneta echter, dat deze resolutie met de daaraan verbonden conclu sies zou neerkomen op het verzoek tot instelling van een uit drie per sonen bestaand directorium met pre- sidentele bevoegdheden. Daarnaast zou een hoog commissariaat worden ingesteld als vertegenwoordiging van de souvereine Ned. regering, 't Uitvoerend orgaan zou bestaan uit een college van secretarissen van Staat, warvan de samenstelling an- ders zou dienen te zijn dan die van j 1YT err Pil de huidige prefederale regering en I a CSaO o C-li meer Indonesiërs zou bevatten. Ten-Miccinnsri«5«SPI1 slotte zou een senaat worden inge-1 ulitlvi t, .illbblulliiiibovll Verenigde Staten van Indonesië niet meer die urgentie zou hebben welke zij had, aangezien de voor stellen neerkomen op een prac- tisch volledige interne overdracht van de bevoegdheid. De resolutie zal ook ter kennis wor den gebracht van de republikeinse regering. Daartoe zal vandaag een delegatie van Indonesische staats hoofden naar Djokja vertrekken. In dien Djokja de voorstellen niet bevre digend zou achten - waarvoor kans bestaat - zal men toch op de ingesla gen weg blijven voortgaan, dat wil zeggen, indien de Ned. regering ac- coord gaat met inhoud en strekking der resolutie. In Den Haag kon men gister echter daaromtrent nog geen mededelingen doen. steld, bestaande uit de leiders der j deelstaten. Vandaag vertrekt 'prof. mr. K. Ent hoven, de adviseur in algemene dienst van de luit. g.g. (nieuw benoemd se cretaris van staat voor staatkundige hervorming) naar Nederland, met medeneming van 'n schets voor staat kundige hervormingen, welke schets is opgesteld na overleg met de voor lopige federale regering. Aanneming door de Ned. regering van de Bandocngse voorstellen zou betekenen, dat de richtdatum van 1 Januari 1949 ais datum van over dracht der souvereiniteit aan de 1V/IGR. PESSERS, O.F.M., aposto lisch prefect te Kiangtsjou, over wie enige tijd geleden geruchten gin gen dat hij vermoord zou zijn, pater Dositheus Ruys, hoofd van de missie, pater Simon Lioe en vier zusters van St. Joseph uit Haarlem, die, in 1947 door de communisten in China zijn gevangen genomen, zijn in vrijheid ge steld. Het zijn allen Nederlanders op pater Lioe na, een Chinees. Pater Ruys is echter inmiddels aan de gevolgen van zijn gevangenschap overleden. JJET wordt hoe langer hoe duidelijker, dat een parlementair Kabinet op vier politieke zuilen om het zo eens uit te drukken niet bereikbaar is. „Het Vrije Volk" zegt nog eens met veel nadruk, dat de P.v.d.A. niet in de koets zal stappen met partijen, die haar politieke tegenvoeters zijn. En als tegenvoeters ziet zij V.V.D. en C.H.U. Men kan het woord „tegenvoeter" een. te sterke uitdrukking vinden, maar dat praat men de P.v.d.A. blijkbaar toch niet uit het hoofd. TJetekent dit, dat Dr Beel zijn op dracht nu wel kan teruggeven? Zo ver schijnen we nog niet te zijn. Er wordt nu gedokterd aan een andere mogelijkheid, welke het partij-orgaan van de P.v.d.A. ook aan de orde stelt. In het Kabinet-Schermerhorn-Drees zat een anti-revolutionair de heer M Meijnen. In het Kabinet-Beel zit ook iemand van anti-revolutionairen huize, de heer Götzen. Terwijl de politieke belijdenis van Baron van Boetzelaar vermoedelijk van de christelijk-histo- rische kleur is. Deze ministers onder schrijven uitteraard het regeringspro gram, maar ze namen zitting zonder enige voeling met hun partij. Is het nu niét piogelijk, dat er met enige uit breiding van dit systeem, enkele mi nisters uit C.H.U. en V.V.D. in het nieuwe Kabinet-Beel zitting nemen, zonder dat hun partijen daarin offi cieel gekend worden en er enige ver plichting aan hebben? Dit schijnt Dr Beel nog te onderzoeken. Hij heeft dezer dagen weer een onderhoud met de heren Tilanus en Oud. rpwee vragen rijzen daarbij. Ten eerste: Strookt dit met de op dracht? Ten tweede: Loopt de Grond wetsherziening dan geen ernstig ge vaar? Letterlijk eist de opdracht „een zo groot mogelijk vertrouwen van de Tweede Kamer". Eigenlijk is dat iets wat vanzelf spreekt. Maar omdat het er toch bijstond, werd naar' alle waarschijnlijkheid bedoeld, dat de for mateur in eerste instantie moest mik ken op „de bredere basis". Nu hem dit niet schijnt te lukken, blijft hij toch binnen zijn opdracht, als hij in tweede instantie streeft naar de oude basis plus een paar ministers van an dere kleur, die er echter buiten ver antwoordelijkheid van hun partij in zitten. Hierdoor wordt de kans op een ver werping der Grondwetsherziening in tweede instantie theoretisch zeker groter. Of V.V.D. en C.H.U. echter practisch de verantwoordelijkheid daarvoor zullen durven aanvaarden, is een tweede vraag. Een vraag, die men geneigd is ontkennend te be antwoorden Zowel in de binnenlandse politiek als in de verhouding tot In donesië en waarlijk niet alleen tot de Republiekzouden we in ge val van verwerping, voor onvoorstel bare moeilijkheden komen te staan. Gezwegen nog van de weerslag daar van in het internationale milieu. Het wordt echter, als Dr. Beel slaagt, met de nieuwe politieke for mule moeilijker regeren, omdat de uit de Grondwetsherziening voort vloeiende wetten ook telkens een tweederde-meerderheid zullen ver eisen. En dan zal niet-officiëel over leg met C.H.U. en V.V.D. toch wel telkens gewenst zijn. Er zitten zoveel kanten aan het h*}e geval, dat Dr. Beel zeker niet binnen enkele da gen iets definitiefs kan zeggen, om trent zijn opdracht. Want al neemt hij alle hindernissen inzake de basis en het program, dan komen nog de moeilijkheden betreffende verdeling der portefeuilles en de personenkeuze ^IEUWE aankoopmachtigingen zijn bekend gemaakt in het ka der van het E.R.P. voor een totaal bedrag van 26.5 millioen dollar. Aan gekocht kunnen worden chemicaliën, metalen, mineralen, medicamenten, petroleumproducten, katoen, kunst meststoffen en voedingsmiddelen. Ten behoeve van Nederland is aan nieuwe aankoopmachtigingen een be drag beschikbaar gesteld van 1.081000 dollar. Van dit bedrag is 1.075.150 dol lar bestemd voor de aankoop van olie koeken of meel en 5.889 dollar voor de aankoop van tarwe. Het totaalbe drag van de aankoopmachtigingen voor Nederland is thans 48.877.564 dollar. Voor de hulpverlening aan Europa is in het kader van het plan-Marshall in het derde kwartaal van dit jaar, voorlopig een bedrag van 1.11'8.300.000 dollar beschikbaar gesteld. Nederland krijgt als basistoewijzing een bedrag van 105 millioen dollar en 23 millioen als aanvullende toewij zing. Deze toewijzingen zijn ook bestemd voor de Overzeese gebiedsdelen. Schuman neemt afscheid. stemming,; dat hij zou aftreden indien het socialistische amendement zou doorgaan. Echter hij liet ook doorschemeren dat de regering de verdere bezuinigingen hiSaaWaarom de socialisten gevraagd ,1™, na ernstige bestudering mis- n toch nog zou kunnen invoeren. aa>icrl„S0C stisch amendement werd men T»Tn 297 teSen 214 stem men. Tegen middernacht verliet mi- nister-president Schuman met Sn rrUde^rn» jtgssé regering Mm'te van (Van onze Haagse correspondent). vrh verkort!? ®edlst'4b"oerd "om'On vrij verkocht te worden. Er komt we derom een extra toeslag op voor lief dadige doeleinden. (Van onze speciale verslaggever). MULHOUSE, Maandagavond. DN ZOLANG DE LEEUW KAN KLAUWEN. „Vandaag moet het ge- beuren", had Karei Steyaert, de technische leider van de Belgische ploeg tot zijn gedunde équipe gezegd. „Spant U in tot de laatste vezel, dan kunnen we het misschien nog halen En daar reden ze nu, de twee uit Vlaanderenland: Wardje van Dijck, de cafébaas uit Leuven en Stan Ockers, het aardige praatzieke manneke uit Antwerpen, negentien andere op zege belusten een paar honderd meter achter hen aan. Tien kilometer bedroeg de afstand nog slechts; de twee schoonste meis- kes van Mulhouse stonden reeds met bloemen aan de eindstreep; roem, eer enfranken waren te verdienen. Zou de gekoesterde wens in vervulling gaan? De Vlaamse volgers in de achteraan rijdende auto's durfden reeds te zingen: En zo lang de leeuw kan •klauwen Als leeuwen vocht het tweetal aan de kop, snelheden bereikend van rond 45 kilometer. Het jachtende peleton eveneens, maar hoger kon het niet meer en met dezelfde voorsprong, die Ockers en van Dijck tijdens de verras sende wip hadden kunnen nemen, stortten zij zich dfcer de finish, waarop „Wardje" 't eerst z'n voorwiel deed flitsen. Eindelijk had België weer eens gezegevierd! dés, Vietto, zijn eenvoudig „nergens" meer te vinden. Slechts Lapébie en Teisseire weten de tricolore nog tame lijk hoog te houden, maar ook niet meer. Men maakt in hun kamp nog wel voortdurend berekeningen, doch onafwijsbaar is de grote vermoeidheid welke zich op de gezichten van die vaandeldragers momenteel aftekent. Het blijft natuurlijk mogelijk, dat na de rustdag hier, in deze zo gruwe lijk door de oorlog geteisterde stad, nieuwe moed en nieuwe wilskracht worden verzameld voor de resterende vijf étappes, maar het blijft niettemin onwaarschijnlijk, dat een Franse ren ner kans heeft om op een der ere plaatsen beslag te .leggen; daarvoor ontbreken overigens ook de zo gewenste samenwerking Bobet en Teisseire gunnen elkaar wederkerig immers het licht in de ogen niet én de geest kracht, waarover de Belgen en in niet mindere mate, Bartali, nog altijd de beschikking hebben. Nu ik de naam van Gino in het ge ding bracht, is het goede moment aangebroken, om in 't kort wat te zeggen over deze zestiende rit, welke de karavaan inmiddels opnieuw sterk gedund na een kort verblijf op Zwitsers territoir wederom naar Frankrijk terugvoerde. Vervolg op pag. 3. Spijtig! I-JET WAS niet erg .amicaal en ook niet verstandig van de cafébaas uit Leuven om dat goeie Stanneke uit den Anvers de overwinning af te snoe pen, want eerstens hebben de Belgen het voor een goed deel aan Ockers' op offeringsgezindheid te danken, dat zij nog zo uitstekend staan geklasseerd, maar verder getuigde het van onvol doende ploeggeest. Ockers staat im mers véél gunstiger geklasseerd dan de Scheldezoon en alleen al om die reden had van Dyck hém de lauweren moe ten laten plukken, lauweren waaraan toch zestig seconden bonificatie vast- hingen, seconden die Ockers strakjes wel eens héél erg nodig zou kunnen hebben, als het toevalligerwijs nog eens zó zou lopen, dat dit kleine kereltje uit de Sinjorenstad in de laatste vijf ritten bizondere heldendaden uithaalt! Maar wat wilt ge? Van Dyck heeft een café en hij had voorspeld, na Lau sanne minstens één etappe te gaan vankelijke kanshebbers in hun gelede- wmnen. Bij hem thuis wist hij z'n ren; Bocet, Rooic, Laaibrecht, Laza.,- klienteel rondom de radio geschaard. Daar, op enkele meters lag de kans voor 't grijpen. Ockers was wel een goed knulletje, maar bij Stan thuis rat misschien alleen z'n vrouw te luis teren En voor de zoveelste maal kroop "t bloed alweer eens waar hfet niet gaan kan! Wardje, rappere sprinter als hij nu eenmaal was, kon de verleiding niet weerstaan. Een paar meter vóór de eindstreep zette hij zich in de sprint houding en... Stan was geklopt! „Ge moet 't mij maar niet kwalijk nemen," zei Ward tegen Ockers, maar ik kón niet anders...." Dramatische ontwikkeling £)it was echter slechts een kleinig heid vergeleken bij het drama, dat -zich onder de Fransen aan 't vo'trek- ken Is. Al die kanjers van renners en aan- De voet van de Galibier is bereikt maar de grote verschrikkingen liggen hoger. Bartali, Bobet en Teisseire zijn de bestijging begonnen. "^"U het stof van de verkiezings- strijd is opgetrokken, is er even gelegenheid nog eens scherp de con touren te zien van het gebouw van maatschappelijke orde, dat het kabi- net-Beel in grote trekken heeft ge schetst. Het blijkt geen fata morgana te zijn, geprojecteerd om de naar ge rechtigheid dorstende kiezers een schim van een oase voor te zetten, die naarmate men er dichter bij komt, zich verder verwijdert, maar een re alistisch plan, dat aan de vrijheid en het particulier initiatief het volle recht doet wedervaren, dat het ar beiderselement het volle pond geeft, en dat de overheid terugdringt tot de plaats waar ze moet zijn. De wet op de bedrijfsorganisatie biedt het grote raam. De wet op de ondernemings raden regelt de juiste orde van de cellen dezer organisatie, de onderne mingen. De wet omtrent de ontslag regeling verankert de rechtspositie van de arbeider in de gemeenschap, waarin hij werkzaam is. En dan is daar tenslotte de eerste aanzet tot een betere bezitsspreiding, waarover de zo juist ingestelde commissie o.l.v. de priester prof. M. Cobbenhagen zich nu ter bestudering buigt, die zal moeten bewerkstelligen, dat waar gezamenlijk gewerkt wordt, de profijten van dit werken niet slechts naar een der bij het werk betrokken groepen worden overgeheveld, maar dat naar recht en billijkheid daarvan door allen wordt genoten. dit ogenblik willen we ons be- perken tot de wet op de onder nemingsraden, die gestalte geeft aan een reeds lang levend ideaal, dat der medezeggenschap, beter en scherper dat der mede-wetenschap. Het is im mers niet zo, dat de arbeiders het mede voor het zeggen gaan krijgen, in die zin, dat ze met de ondernemer de leiding in de onderneming gaan uitoefenen: het gezag blijft bij de on dernemer, wat niet uitsluit een zekere vorm van controle, van het vernemen van het „waarom" van maatregelen door dit gezag genomen, vooral van die, welke het arbeiderselement rechtstreeks raken. Daartoe is nodig een soort werknemersparlement. dat de eigen belangen naar voren kan brengen in het overleg met de onder nemer, die zich maar al te vaak als zodanig de vertegenwoordigers van de kapitaalbelangen voelt. Met de onder nemer samen die de voorzitter is vormt zo de ondernemingsraad 'n orgaan van overleg, dat een goede verstandhouding en samenwerking dient te bevorderen. Het is dus wel heel iets anders dan de personeels- kernen en fabriekscommissies, die 'n tegenover de ondernemer vormden, vertegenwoordiging van het personeel overigens nuttig werk hebben ver richt, behalve als ze werden ingesteld om de invloed van de vakorganisaties te weren. "LTet wetsontwerp verplicht iedere onderneming met een minimum van 25 werknemers een dergelijke raad in te stellen, geeft een opsom ming van zijn bevoegdheden, die hoofdzakelijk liggen op het terrein van arbeidsomstandigheden en toe zicht op de naleving der arbeids voorwaarden, regelt de samenstelling ervan, waarbij de candiaatstelling door de vakorganisaties zij het met i een uitzonderingsmogelijkheid es sentieel is, en voorziet in de instel ling van bedrijfscommissies, speciaal met het oog op deze ondernemingsra den en het toezicht op hun gedragin gen. Bovendien blijft nog altijd de mogelijkheid het is nu eenmaal on mogelijk het rijk geschakeerd econo misch leven in een star stramien te persen dat de Soc. econ. Raad het toporgaan van de bedrijfsorganisa tie in speciale gevallen andere rege len stelt omtrent bevoegdheid en sa menstelling van de ondernemings raden. Verschillen van mening zijn er over de vraag, of deze raden nu geregeld moeten worden binnen het kader der bedrijfsorganisatie een mening, die door de commissie van de Stichting van de Arbeid werd aangehangen dan wel of ze bij afzonderlijke wet zoals ook in feite is geschied moeten worden geregeld. Wij voor ons menen tegen een regeling bij afzonderlijke wet geen bezwaar te kunnen maken: ondernemingsraden hebben hun eigen taal^ en werkingssfeer, de belangen, die zij behartigen liggen op een an der vlak dan dat der bedrijfsschap- pen; er zijn natuurlijk talloze raak punten, maar of dat voldoende reden is voor een combinatie, betwijfelen we; iets anders is, of het niet prac- tischer ware geweest, beide ontwer pen van eenzelfde departement te doen uitgaan. Vergeten we tenslotte niet dat een instelling bij afzonder lijke wet de mogelijkheid biedt snel ler tot instelling de^ raden over te gaan dan wanneer gewacht moet wor den tot de p.b.o. verwerkelijkt gaat worden. XTet verplichte karakter van de in- stelling blijft natuurlijk een nete lig punt. Er is niets zo hachelijk dan de mens te dwingen tot overleg, sa menwerking en goede verstandhou ding. Wat dat betreft, is het ontwerp wel zo verstandig geweest de moge lijkheid open te laten voor delen van het bedrijfsleven verschillende tijd stippen van inwerkingtreding vast te stellen om zodoende het overleg eerst voldoende tot ontwikkeling te laten komen. Forcelen is hier gevaarlijk en bovendien vrij zinloos, tenzij bij apert kwaadwilligen. Er zal bij tal van on dernemingen nog heel wat moeten ge beuren, eer het ideaal bereikt is. De ondernemer zal het isolement van de directiekamer moeten doorbreken, en tot een juiste waardering van de fac tor arbeid in zijn onderneming moe ten komen; de arbeiders zullen zich een visie moeten eigen maken, die breder is dan alleen hun (loon) be langen, zullen zich moeten realiseren, dat het niet alleen gaat om rechten en eisen, maar om een mede door hen te dragen verantwooydelykheid voor het welzijn der onderneming en allen er bij betrokkenen, en om verplich tingen. Zo zal men naar elkaar toe moeten groeien in een ware arbeids gemeenschap. TECHNISCHE HOGESCHOOL TE DELFT Aan de Technische Hogeschool te Delft slaagden voor 't candkiaatsexa- men voor civiel-iugenieur de heron W. Koning te Goes, I Vermeulen te Si. Philipsland en C. de Vlieger .e 's Heer arendskerke. voor het ingenie'irsexa- men voor civiel-ingenieur W. Beyl te Vlissingen.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1948 | | pagina 1