en Land
Combinatie beurtvaart-
wegvervoer
Stille frontstrijd op Borneo
Bezitsspreidmg door een eigen huis
Voorbeeld, liefde en tact
Sportdag met
Ballonvaart
DE STEM VAN MAANDAG 12 JULI 1948
I Het was voor de parochie Heikant
gisteren een mooie dag. Immers voor
het eerst sedert het bestaan van de-
I ze parochie droeg een harer zonen
Pater Eug. van Acker, zijn eerste H.
Mis op. Al vroeg werd 's-morgens de
feeststoet voor de kerk opgesteld en
vooraf gegaan door de plaatselijke
ruiterij trok het muziekgezelschap,
gevolgd door wagens, waarop het
feestcomité, bruidjes en kroonsters
hadden plaats genomen, naar de ou
derlijke woning van de neomist, waar
de voorzitter van het feestcomité, de
heer Martinet, een kort woord sprax
Vevolgens trok men naar de kerk,
terwijl de neomist en zijn familie in
volgauto's hadden plaats genomen.
Voor de kerk stonden bruidjes en
schoolkinderen opgesteld en onder
klokgelui werd pater van Acker in ae
feestelijk versierde kerk, waar t wit
geel der pauselijke ldeuren en het
rood der rozen overheerste, binnen
gehaald. Met assistentie van pastoor
Claessen, pastoor Doens en zijn neef
onderpastor A, Malse uit Watervliet,
droeg de neomist zijn eerste H. Mis
op. Ht koor zong o.l.v. de heer P. v.
Gooyen, op verdienstelijke wijze de
meerstmmige Missa in honorem sanc
tas Ceciliae van Robert Ouypers. De
De feestpredicatie werd door onder
pastor Malse gehouden. Na de H.
Mis gaf de jonge priester zijn eerste
zegen en werd hij op de trede van
de kerk toegesproken, terwijl o.l.v.de
heer d'Hooge, door enkele kleintjes
een vers werd opgezegd en door de
schoolkinderen een feestlied werd ge
zongen. Pater van Acker dankte ont
roerd. Hij sprak de hoop uit, dat in
Heikant veel priesterroepingen zou
den kamen. Vervolgens ging men
naar de pastorie, waarna in het pa
tronaat 'n algemene huldiging plaats
vond en het geschenk der parochie,
een volledig missaal, werd aangebo
den. Namens 't gemeentebestuur sprak
de burgemeester de jonge priester
i toe. In de kerk merkten we nog op
de overste van de paters Maristen uit
Hulst, tot welke congregatie de neo
mist behoort, pastoor Preijers en ve
le andere geestelijken. De receptie,
die in het patronaat plaats vond,
werd door velen bezocht. Om 3 uur
werd een plechtig Dof gecelebreerd
en om half acht bracht de plaatselij
ke muziekvereniging een serenade
aan de pastorie.
Sport in 't Kort
In Zceuwsch-Vlaanderen tot stand gekomen
Een muizennest met
bonnen
Het gevecht tegen de vermoeidheid, de
verveling en de eenzaamheid
Strijd om de macht
in de lucht
Loffelijk initiatief van
Brabantse gemeenten
I Bouwspaarraad
gesticht
Opvoedkundige Notities
Jongens jasjes
Houdt U Zondag 8 Augustus vrij
te OVEZANDC
VERGADERING ZEEUWSE
POLDER- EN WATER-
SCHAPSBOND
Te Tholen hield de Zeeuwse pol-
der- en waterschapsbond zijn jaarver
gadering.
De voorzitter deelde mede, dat het
bestuur tot secretaris-penningmeester
mr. K. J. Munters heeft beno&id.
Ak bestuursleden werden herbe-
A rfo heren M W. van Arenthals
teKab en J Goefhecr tc Wolphaarts-
dijk.
Tr C de Bakker hield een lezing
over de betekenis van de waterhuis
houding in de polders voor land- en
f tuinbouw.
Heikant
EERSTE H. MIS TATER v. ACKER
Hulst
Kon. Harmonie Het concert van
de Kon. Harmonie, dat vandaag ge
geven zou worden, zal door bijzonde
re omstandigheden geen doorgang
vinden.
Terneuzen
Gem. Badinrichting Het aantal
bezoekers in de Gem. Badinrichting
bedroeg in de maand Juni totaal 3653
tegen 3743 in de maand daarvoor.
In de verstrekking van badzeep is
ondertussen ook een belangrijke ver
betering te melden door het feit, dat
thans geparfumeerde stukken zeep
beschikbaar zijn met een gewicht
van 10 gram per stuk voor de prijs
van 3 cent. Voordien bedroeg het ge
wicht slechts 5 gram per stuk.
Zierikzee
Geslaagd Onze stadgenoot M. J.
Hoogstra slaagde aan dc Rijksuniver
siteit te Leiden voor het candidaat-
examen geneeskunde.
In de halve finale van het lawn-
tennis-tournooi van Beerschot A. C.
is mej. Hermsen (Ned.) met 6-1 6-4
verslagen door mevr. Weiss (Argen
tinië)
De Fransman Cerdan heeft in 'n
wedstrijd om het Europese bokskam
pioenschap middengewicht op punten
gewonnen van de titelhouder de
Belg Delannoit.
De Nederlandse hockeyspelers, die
aan het Olympisch hockeytoumool
deelnemen, zullen met rugnummers
uitkomen.
De in het Feijenoordstadion ge
speelde voetbalwedstrijd Feijenoord
tegen een Vlaams keurelftal, is door
Feijenoord gewonnen met 6-3. Rust
stand 3-1.
HHYC bevocht een 4-1 hockey-ze-
ge op de rest van Nederland. Kruise
was goed op dreef en maakte 3 goals
Middelburg
Pl'BLICATlE.
Hinderwet.
Burgemeester en Wethouders
van
\\rat samenwerking vermag, is thans
bewezen door de combinatie,
die gevormd is tussen de Beurtlijn-
vaart en het Weglijnvervoer, waar
door het verkeer van en naar Z. VI.
op 1 Juli j.l. geopend werd. Hierdoor
is bereikt, dat het water- en weg
vervoer in handen gekomen is van
particuliere ondernemers.
De strijd, die lange tijd gevoerd
werd tussen de spoorwegen en deze
ondernemers, is thans ten gunste van
de ondernemers beslist. Er is nu een
eind gemaakt aan de ongeoorloofde
uitbreiding van het staatsvervoer in
Z, Vlaanderen, dat zonder gebruik
making van het vervoer over de rails
auto's met het opschrift Ned. Spoor
wegen gebruikte om het vervoer van
de beurtlijnvaartschepen en van de
autolijndiensten over te nemen.
Ernstig en in volledige samenwer
king zullen de particuliere onderne
mers het door de spoorwegauto's ver
overde terrein gaan terug winnen.
Het wegvervoer alleen was hiertoe
niet in staat en evenmin kon het
beurtvervoer alleen deze kwestie op
lossen, maar nu er samenwerking is
gekomen, vormen zij tesamen een ver
keer, dat iedere verlader in alle op
zichten zal bevredigen.
Ook met de rest van Nederland is
een nauwe samenwerking tot stand
gekomen, welke samenwerking be
trekking heeft op dedrie groepen
beurtvaartverbindingen tussen Rot
terdam en Z. Vlaanderen t.w. de
beurtvaartcombinatie 't Land van
Hulst te Walsoorden, de Wiebajo te
Terneuzen en Cadzandria te Breskens
en aan de zijde van het wegverkeer
de Coverolijndiensten, waarin thans
ook zijn opgenomen de Z. Vlaamse
lijn en bodediensten, verenigd in de
Samenwerkende Bode- en Lijndienst
Ondernemingen (Sablo).
De drie uit- en invalspoorten in
ons gewest zijn dan de reeds eerder
genoemde havens van de beurtvaart-
combinaties, waarop dan de lijndien
sten aansluiten, die overal centrale
punten in het land bezitten.
De aan- en afvoer is gecentrali
seerd te Rotterdam. Niet minder dan
48 beurtvaart- en wegvervoeronder-
nemingen in geheel ons land nemen
aan deze samenwerking deel.
Door de totstandkoming van deze
samenwerking wordt de vrucht ge
plukt van meer dan anderhalf jaar
van voorbereiding en onderhandelen
tussen twee vervoerstechnieken.
De ervaring leert echter, dat men
voorzichtig dient te zijn met verwach
tingen ten aanzien van resultaten van
gevormde combinaties, omdat het in
dividualisme meestal te groot blijkt
te zijn. Het zal daarom van de be
trokkenen zelf afhangen of uit deze
samenwerking een krachtig geheel zal
kunnen groeien.
Het is ongetwijfeld een ontegen
zeggelijk feit, dat het vervoerswezen
een moeilijke tijd doormaakt, zodat
samenwerking in alle opzichten ge
wenst is om tastbare resultaten te be
reiken.
Het is te hopen, dat de thans ge
vormde combinatie in staat zal blij
ken te zijn om aan bestaande ver
langens in alle opzichten tegemoet
te kunnen komen, terwijl tegelijker
tijd bereikt wordt, dat de positie van
de bij deze combinatie betrokken on
dernemers en in verband daarmede
ook de bestaansmogelijkheid aanmer
kelijk verstevigd is. Ook het particu
lier initiatief moet een kans gegeven
worden en vanzelfsprekend heeft de
particuliere ondernemer een gegrond
recht op bestaansmogelijkheid.
mbtenaren hadden bij een winke-
lier in een onzer Zuidelijke steden
geconstateerd, dat de man niet over 't
aantal bonnen beschikte dat hij vol
gens zfjn boekingen zou moeten hebben.
Deswege ging hij op de bon. kreeg 'n
dagvaarding thuis en verscheen voor 't
groene hekje. De officier las de aan
klacht voor en reeds maakte de po
litierechter zich gereed om verd. te
ondervragen, toen deze opmerkte, dat
de dagvaarding niet klopte. „Hoe zo
dat?" En toen kregen we een wonder
lijk verhaal te horen. Een paar dagen
nadat de ambtenaren de overtreding
hadden geconstateerd, ontdekte verd.
bij het inrichten van een nieuwe éta
lage plotseling een muizennest met
bonnen. Met deze kostbare coupures
liep verd. vervolgens als een haas naar
het distributiekantoor waar de bonnen
in mindering van zijn tekort werden
gebracht.
Verd. dook in zijn borstzak en be
gon met papieren cn papiertjes te
schermen, waar de edelachtbare he
ren achter de tafel hoegenaamd geen
interesse voor toonden, verdiept en
onthutst als zij waren door die onver
wachte vondst van zo maar een mui
zennest met bonnen. „Frisse boel"
meende de politierechter toen ie
enigszins van de verrassing bekomen
leek. De constructieve geest van de of
ficier was al verder en concludeerde:
„Dan hebben de muizen de kazen la
ten liggen en zijn regelrecht naar de
bonnen gegaan."
Inmiddels ratelde de nog jonge,
slanke winkelier aan een stuk door en
trachtte de als het ware voelbare twij
fel met een stroom van woorden weg
te spoelen. „Het lijkt wel gek, gaf ie
toe, maar toch is het zo."
Naast verd. woon 'e een groente
handelaar die bovendien nog vee hield
ook, zodat het daar krioelde van mui
zen; ook van muizen die op stroop
tocht gingen op vreemd territoire.
„De muizen hebben m'n hele zaak weg
gesleept."
Het was blijkbaar een sterk onuit
roeibaar soort gedierte want toen de
politierechter sprak over rattenkruid
antwoordde verd. dat er voor 10 dode
muizen 100 andere verschenen, het
geen inderdaad een ontmoedigende
bestrijding mag heten. Afijn, de offi
cier achtte het wettig en overtuigend
bewijs van verd. schuld bewezen en
eiste f 40 boete of 8 dagen hechtenis,
om verd. „uit zijn muizenissen te
helpen" waarmee de rechter het in z'n
oordeelvelling eens bleek met een:
Daar kan ik mee accoord gaan", waar
op de spraakzame winkelier prompt
antwoordde: „Ik ook", waarna hij ken
nelijk verlicht rechtsomkeer maakte
en de parketwachter een knipoogje
toewierp.
Rijksmonumentenzorg heeft een aantal huizen met houten gevels, die in ons
land uiterst zeldzaam zfjn, onder haar hoede genomen. Deze woningen, waar
van in Wittem bij Vaals de mooiste voorbeelden te vinden zijn, verkeerden ln
desolate staat. Hierboven een der geheel gerestaureerde gebouwen.
Middelburg brengen ter openbare ken
nis, dat zij hun beslissing op het ver
zoek van J. de Pagter om vergunning
ingevolge de Hinderwet voor perceel
Koudekerkseweg 36, sectie I no. 1437,
hebben verdaagd. 716-0
Burgemeester en Wethouders van T TT
Middelburg brengen ter openbare ken- JJET is stil geworden onder de palmen van de Indonesische archipel.. Het
nis, dat zij hun beslissing op het ver-, rumoer van ontploffende landmijnen en sniperschoten is nagenoeg ver
ziek van de firma A. J. Stoppels en! stomd. Slechts hier en daar op Java spelen enkele republikeinse branies nog
Zn. om vergunning ingevolge de Hin- j wel een bestandschendinkje, maar van gevechten en strijd kan men over het
derwet voor perceel Kerkstraat 36,algemeen niet meer spreken. Op Borneo klinkt er alleen nog af en toe een
Sectie I Nr, 943 hebben verdaagd^ schot voor een hert of zwijn. Maar de militair en vooral de militair op Bor-
i neo, het eindeloze, woeste, eenzame en vergeten land, heeft nog andere strijd
Burgemeester en Wethouders van te strijden, de strijd tegen de moeiten, teleurstellingen, verlatenheid en het
Middelburg brengen ter openbare ken- j uitzichtloze idéé van twee jaar achtereen dezelfde, eentonige tropendienst.
nis. dat zij hun beslissingen op het ver-
zoek van M. J. J. van Beveren, c.q. "yecl Is er reeds over deze stille
Zeeuwse Slachtproducten Handel om
vergunning ongevolge de Hinderwet
voor perceel Seisweg Sectie E. nr. 2238
hebben verdaagd. 717-0
Burgemeester en Wethouders van
Middelburg brengen ter openbare ken
nis, dat zij hun beslissing op het ver
zoek van A. Polderman en Zn., N.V.,
om vergunning ingevolge de Hinderwet
voor perceel Kinderdijk 30 Sectie C.
nr. 1534 heben verdaagd. 718-o
Burgemeester en Wethouders van
Middelburg brengen ter openbare ken
nis, dat zij hun beslissing op het ver
zoek van Shell Nederland N.V. om
vergunning ingevolge de Hinderwet
voor perceel Molenberg 17 Sectie D nr,
3080 hebben verdaagd. 715-0
Middelburg, 7 juli 1948.
Burgemeester en Wethouders voor
noemd,
Jhr. Mr. W. C. Sand berg tot
F.ssenburg, Burgemeester.
J. Tb. Koene, Secretaris
frontstrijd geschreven. Veel is er
ook nog over te vertellen, maar de
lange verhalen zijn reeds gedaan in
de soldatenboeken. Daarom wordt
hier volstaan met korte voorbeelden
en aanhalingen typerend voor het le
ven op Borneo....
Verspreid over onvoorstelbare op
pervlakten liggen de schaarse buiten
posten, waar plukjes soldaten politie-
agentje spelen. De Amsterdamse po-
litie-agent heeft zijn patrouillewijk
van vijf, hoogstens tien straten. Het
buitenpostje, waar een dertig mili -
tairen huizen, heeft een patrouille
wijkje van 5000 vierkante kilometer,
wat ongeveer gelijk staat met de op
pervlakte van de provincie Noord-
Brabant, bedekt met wouden en moe
rassen. Een patrouille op Borneo duurt
dan ook normaal een week. Zeven da
gen lopen, bepakt en bezakt, door
struiken en bomen, zo dicht op elkaar
als de drukletters van deze krant, of
door week moeras met blubber zo
zwart als deze drukinkt ln een laag
van soms een halve meter en meer.
Deze negen kindertjes, allemaal onder de zes jaar, zf)n op weg naar de fi
nales van de Engelse damkampioenschappen, die in Londen zijn gehouden
(en bate van het „Zonneschijnfonds" voor blinde baby's. Jury en publick
hebben met verrukking gekeken naar de vlugge kleine voeljes van de kleu
ters,
A A
's Avonds bivak in een primitieve
kampong, houthakken, zelf rijst ko
ken, kleren wassen, je half laten op
vreten door de muskieten en des
morgens maar weer verder met een
stijf lichaam.
Voor één week, een kampeertochtje.
Voor één maand, een interessante pe
riode uit je jonge leven, maar voor
één jaartwéé jaarEr zijn een
dokter en een tandarts op Zuid-Bor-
neo. De tandarts gaat naar de posten
om te trekken of te plomberen, maar
het feit, dat er geen enkele spoor
weg, hoe klein ook, is te vinden nog
daargelaten, ook de wegen zijn schaars
en slechts enkele posten zijn per jeep
te bereiken. Naar de andere posten
moet de arts zich maar weten te be
helpen met een oude schuit langs de
rivier of wat dan ook om zijn instru
menten cn apparatuur te vervoeren.
De dokter rijdt in een wagen, ge
formeerd uit een conglomeraat van
onderdelen uit diverse andere afge
keurde vehikels en niet alleen dat de
onderdelen zijn overgenomen maar
daarmede ook de nukken Van de an
dere wagens
Er is ccn filmtoestel, of beter er
was een filmtoestel om op de verste
posten periodiek een film te vertonen.
Door een of andere schok is de ge
luidslamp gebroken en nu speelt de
film behalve onderbrekinkje (van
wege de praehistorisehe film) ook nog
stommetje. Weet Philips in Eindho
ven dat de Nederlandse soldaten op
Borneo onder de Dajakbevolking re
clame maken voor zijn gloeilampen,
die door de Dajaks worden omschre
ven als bolle stukjes glas gevuld met
melk (wanneer ze branden) terwijl
een goede geest in 't touwtje (koord)
zit. Zou Philips daarom als commissie
loon niet een geluidslamp aan het
troepencommando van Zuid-Borneo te
Bandjermassin willen sturen?
Een contactofficier, die de taak
heeft om onze jongens sociaal te
verzorgen en voor te lichten, moet
naar een enkele post soms vijf dagen
i'aren. Als hij daar dan drie dagen
blijft om de afgelegen postbezetting
nieuws te brengen, en zijn verder
werk te doen, dan heeft hij dus, de
terugtocht meegerekend, twee weken
nodig voor één zo'n post.
Een Europese vrouw, die uit Ne
derland vertrok om haar echtgenoot-
officier in de rimboe te volgen, moet
haar man, ondanks, dat ze op Borneo
woont soms een maand missen, om
dat hij er vaak als patrouillecomman
dant voor een poos op .uittrekt. Dc
ene vrouw kan tegen de eenzaamheid
en passeert de tijd met alle mogelijke
karweitjes, zoals het vlechten van
dingetjes, het kweken van orchideeën
of hef geven van onderwijs aan de
analfabete bevolking. Maar andere
vrouwen voelen zich angstig en in
een woord hopeloos, zoals de kapiteins
echtgenote, die als Groningse boeren
dochter haar man nareisde met haar
twee kleine kinderen.
p>n dan een aantal pas gearriveerde
1 soldaten, die ik ontmoette op een
post in Zuid-West-Borneo. Met veel
enthousiasme hebben de Indische le-
germannen daar een half jaar geleden
een grote cantine gebouwd, versierd
met een duur uithangbord: Prinses
Marijke Cantine. Een toneel waar nog
nooit iemand op de planken heeft ge
staan. Een bar, waar je nooit limo
nade of andere drank kopen kunt,
waar de soldaten altijd alleen een
handvol katjang goreng (pinda's) in
krantenpapieren zakje kunnen krijgen
enwaar je het laatste nieuws kunt
peuren uit een weekblad van Octo
ber vorig jaar en niet te vergeten een
of ander verdwaald vakblaadje van
de Tuindersbond of de Filmwereld..
(Door onze luohtvaartmedewerker)
A MERIKA beleefde dezer dagen 'n
sensatie, toen de eerste foto's ge
publiceerd werden van het Russische
straalvliegtuig, dat ook sneller dan
het geluid gevlogen zou hebben. De
Russen moeten hierover zeer ont
stemd zijn want zij staan hier tegen
over een geraffineerd spionnagespel.
Bij de proefnemingen met dit; toestel
immers werden buitenlanders ge
weerd.
De Amerikanen hebben meteen maar
verteld, hoe zij aan hun gegevens ge
komen zijn. Zij hebben kans gezien
tijdens de manoeuvres, die de Rus
sen met het toestel maakten met bi
telescopische lens foto's te maken.
Hoe het filmpje door het ijzeren
gordijn gesmokkeld werd /-wordt ech
ter niet verteld. Amerikaans experts
zijn onmiddellijk aan het werk geto
gen en zij kwamen met het volgen
de rapport over „de trots van de
luchtmacht1'. Het is een toestel,
waaraan de Duitsers al een jaar voor
de capitulatie werkten. Het model
was genummerd DFS 346. Zij zagen
evenwel geen kans het toestel te vol
tooien, voordat de Russen het land
binnenvielen. De laatsten legden ter
stond beslag op dit fraaie werkstuk
en voltooiden het met behulp van
eveneens uit Duitsland gerequireerde
technici. Maar toen nog hadden zij
geen behoorlijke motor voor dit vlieg
tuig. Men kan zich de vreugde van
de Russen voorstallen toen zij het
vorig jaar krachtens het met Enge
land gesloten handelsverdrag 50 voor
treffelijke Rolls Royce Nene straal
motoren ontvingen, die dan ook ter
stond gebruikt werden om het eerste
Russische super-sonische vliegtuig te
vervolmaken.
Nu vliegt het: een Duits ontwerp
met een Britse -motor. De Russen
zelf zullen dit type nu ijverig na
bouwen.
XTOE dikwijls hebben wij het al niet meegemaakt, dat kleine luiden
ons vol trots hun „eigen huis" lieten zien. Zij vertelden er dan
doorgaans bij door uiterste spaarzaamheid dit eigen bezit verkregen
te hebben.
Deze zucht naar een eigen huis is ons meer op het platteland
opgevallen dan in de grote stad. Wjj hebben steeds het volste
respect gehad voor de betreffende mensen, omdat wij hebben erva
ren, dat zij hun bezit vergaard hebben door het eenvoudige doch
schone kapitaal van hun arbeidzame handen. Het huisbezit stelde
r deze mensen op een hoger niveau, dan waarop wij hen oorspron-
kelijk hadden geplaatst.
gemeentelijk hypothecair crediet krij
gen van max. 85 pet. der stichtings-
kosten van een huis, terwijl bouw-
spaarders een aanvullend crediet van
de gemeente krijgen boven het bouw-
kaskapitaal. Dit crediet kan tot max. 95
pet. der totale stichtingskosten gaan.
De gemeente neemt voorlopig in
ieder geval voor haar rekening het
onrendabele deel der bouwkosten, dat
wil zeggen het verschil ln de bouw
kosten van 1940 cn thans. Uiteraard
is dit verschil zeer aanmerkelijk,
maar de Bouwspaarraad staat op
het standpunt dat alleen door deze
vérgaande gemeentelijke tegemoet
koming het eigen bouwen ondanks
de hoge bouwkosten bevorderd kan
worden
Overigens is het onrendabele leel
der bouwkosten gelijk aan de bij en
die de gemeente volgens de fli- ie-
ringsregeling 1947 van het Rijk ont
vangt, zodat volgens burgemeester van
Heivoort het risico van de gemeente
tot normale proporties is teruggebracht
Bovendien worden de adspirant-oou-
wers van tevoren behoorlijk „getest".
Aan de hand van uitgebreide becij
feringen zette de burgemeester ons uit
een wat voor kapitaal de adspirant-
bouwer moet bezitten om een eigen
huis machtig te worden. Bij een wo
ning die thans f 13.000 kost (dus een
flinke arbeiderswoning) moet de niet-
I-Iet eigen huisbezit daaronder te
verstaan het bezit van een woning
die door de eigenaar zelf bewoond
wordt is uitermate belangrijk, zeker
voor de „kleinere man". Men kan het
beschouwen als 'n soort bezitsspreiding
waarvcor thans grote belangstelling is
ontstaan.
Daarom verdient dan ook een plan
van de Vereniging van Nederlandse
Gemeenten, afdeling Noord-Brabant,
zeker de aandacht. Het is gebaseerd
op het bevorderen van het eigen huis
bezit, speciaal onder de arbeidende
klasse en is dus belangwekkend met
het oog op de reeds zo dikwerf oe-
lichte sociaal-economische aspecten
van het woningnoodprobleem.
Het pl an van de Ver. van Neder
landse Gemeenten is te zien als een
zuiver Brabants initiatief, dat waar-
scbijnliik straks navolging zal vin
den in Limburg. Het is tot stand ge
komen met medewerking van het
Provinciaal Bestuur in Noord-Bra
bant en met directies van bouw-
spaarkassen.
Het bouwen door middel van een
bouwspaarkas is niet nieuw in ons
land. Deze soort bouwerij dateert al
van 1932, doch mag toch niet zo alge
meen verspreid geacht worden als bij
voorbeeld in Engeland, waar ongeveer
een-derde van het huizenbezit tot
stand is gekomen via de bouwspaar-
kassen.
Ontwerp hypotheekregeling
IJoe men tot het plan is gekomen,
vertelde ons drs. M. A. M. van
Heivoort, de burgemeester van Boxtel,
die wij hebben leren kennen als een
groot voorvechter van het eigen huis
bezit.
Brabant heeft zich eigenlijk zo'n
beetje gespiegeld aan Friesland, Gro
ningen en Drente, waar overheids-
bouwspaarkassen bestaan. Het was nu
de vraag of in Brabant dezelfde weg
bewandeld diende te worden als in
het Noorden. Een commissie van burge
meesters heeft dit vraagstuk bestu
deerd en is tot een ontkennend ant
woord gekomen, omdat nu eenmaal het
katholieke streven is het particulier
initiatief niet geheel om hals te bren
gen door het steeds meer in het leven
roepen van publieke organen.
Wel is deze commissie van burge
meesters tot de conclusie gekomen,
dat het bouwsparen bevorderd
diende te worden door middel van
een samenwerking tussen gemeenten
en erkende bouwspaarkassen. Om
de daarmee samenhangende kwes
ties nader te bestuderen is een
Bouwspaarraad in Brabant in het
leven geroepen, die tot principiële
taak heeft het eigen huisbezit onder
de minder draagkrachtigen te be
vorderen.
In deze Bouwspaarraad hebben zit
ting Drs. M. A. M. van Heivoort, bur
gemeester van Boxtel (voorzitter;) Mr.
M. van Thiel, burgemeester van Hal
steren; A. B. Dijkers, hoofdcommies
ter Provinciale Griffie van Noord-
Brabant (aangewezen door Ged. Sta
ten), en twee vertégenwoordigers van
particuliere bouwkassen.
De Bouwspaarraaad heeft thans een
ontwerp-hypotheekregeling op papier
staan, die reeds door 50 gemeenten is
aangenomen (o.a. door den Bosch). Er
zijn nog gemeenten die min of meer
huiverig zijn tot de combinatie toe te
treden omdat zij het risico voor de
gemeente te groot achten (o.a. Roosen
daal). Maar burgemeester van Hei
voort voorziet, dat nog diverse ge
meenten alsnog de regeling zullen
aanvaarden. Immers het plan is nog
gloednieuw en de credietregeling is een
ingewikkelde finantiële materie.
Gemeentelijke credieten
rte regeling die door de bouwspaarraad
is opgezet omvat het verlenen van
bouwcredieten, zowel aan bouwspaar-
ders als niet niet-bouwspaarders.
(dus aan leden cn niet-leden van
bouwspaarkassen). In het algemeen is
het zo, dat niet-bouwspaarders een
bouwspaardcr f 2000,— bezitten, voor
aleer hij bij de gemeente kan aanklop-
pen voor een gemeentelijk hypothecair
crediet.
De bouwspaardcr echter behoeft
slechts in het onderhavige f 800,— ge
spaard te hebben bij een bouwspaarkas
Dat komt neer op 20 pet. van de ren
dabele bouwkosten ad f 4000. Hetgeen
dus betekent, dat de bouwspaarkas üen
crediet geeft van f 3200,
De opzet is, dat de bouwspaarder
minstens 3 jaar moet gespaard neo-
ben cm de in het onderhavige geval
benodigde f 800,- te vergaren, om
daardoor te bewijzen, dat hij een
spaarachtig karakter heeft.
Het bedrag dat per maand afgelost
moet. worden Is niet gering.
In het- hiervoor genoemde geval van
de arbeiderswoning van f 13.000 is het
ongeveer f 33,voor de niet-bouw-
spaarder en ongeveer f 28,voor de
bouwspaarder. Maar daarin zijn dan
ook belastingen, brandverzekering en
onderhoudskosten begrepen. Na mins
tens 15 jaar kan de bouwer het huis
dan definitief zijn eigendom noemen.
De genoemde bedragen zijn voor een
arbeider zeker niet aan de lage kant,
immers hij betaalt op het ogenblik on
geveer f 5,per week. Waar evenwel
tegenover staat, dat hij door nu meer
te betalen in de toekomst een eigen
huis rijk wordt.
Het komt eigenlijk hierop neer,
zo zei ons burgemeester van Hei
voort, dat er een andere methode van
sparen gevolgd kan worden. In
plaats van een paar gld. per week
naar de spaarbank te brengen, kan
men die paar gld. in het huis steken.
Millioenen bevroren kapitaal
IJoe is het risico voor de spaarder 7
Daarop gaf de burgemeester ons
dit antwoord: practisch hetzelfde als
bij een verzekeringsmaatschappij,
want de bouwspaarkassen staan onder
doorlopend streng toezicht van de Ver
zekeringskamer en al hun handelin
gen zijn. gebonden aan voorzichtige re
gelingen van financieel beheer. Er is
op het ogenblik een voorlopige wet
telijke regeling betreffende de Bouw
spaarkassen getroffen in 1946, maar
een definitieve wettelijke regeling is
op komst.
De gemeenten zullen overigens de
spaarders met ruime voorlichting en
adviezen bedienen.
Maar hoe acht U de mogelijkheden
tot bouwen, burgemeester?
Kijkt U eens, was het antwoord,
bij de bouwspaarkassen zit er op het
ogenblik voor millioenen aan „be
vroren" kapitaal van spaarders. Dit
kapitaal willen wij eerst „ontdooien"
door de spaarders de gelegenheid tot
bouwen te geven.
Dit kan thans uiteraard niet anders
gebeuren dan via het aan de gemeen
ten toegewezen bouwvolume. Het zal
dan ook zo gaan, dat vóór de ge
meenten zelf woningen gaan wegzetten,
zij eerst de bouwspaarders in de gele
genheid zullen stellen hun wensen te
verwezenlijken. Omdat wij van het
standpunt uitgaan, dat een eigen huis
een groot sociaal goed is!
(Van onze onderwijs-
medewerker)
ipENSLOTTE nog een enkel woord
over de gehoorzaamheid van de
opgroeiende jeugd.
Wanneer men er niet vóór het 14e
jaar in geslaagd is, de koppigheid af
doende te bestrijden, komt men daar
na voor zeer grote moeilijkheden te
staan. De compensatie van de ge
kwetste machtsdrift wordt immers
steeds vernuftiger en gecompliceer
der. In de puberteit treffen we reeds
volslagen simulanten aan, die door
ingebeelde ziekten hun eigenwaarde
willen terugwinnen. Dan wordt er -ge
ïntrigeerd; op de middelbare school
worden gebreken van leraren rond
verteld, om zich te wreken op geleden
nederlagen; men vindt dan zelfs de
z.g. herostatische koppigheid, die na
lange jaren van eenzaam gedragen
zelfbeklag, plotseling een uitweg
zoekt in een onberekenbare daad van
catastrophale afmetingen.
De puber is vatbaar voor abstrac
tie. Hij kan duidelijk gezag en ge
zagsdrager onderscheiden, al valt dit
ieder van ons in het dagelijks leven
practisch nog wel eens moeilijk. In
ieder geval ligt hier een kans. In de
puberteit is er een grote vatbaarheid
voor motieven, de jeugd loopt .warm
voor idealen. Radicaal verkeerd zou
het dan ook zijn, dan nog passieve ge
hoorzaamheid tc eisen, behoudens in
enkele uitzonderlijke gevallen. Hier
moeten motieven worden opengelegd,
zo niet uitvoerig, dan toch duidelijk
aangeduid.
De opvoeder late zich vooral niet
misleiden, door een dweperige gehoor
zaamheid aan een geliefde leraar. Ze
ker, dit is al beter, dan afgedwongen
volgzaamheid, maar groot gevaar be
staat, dat de puber er niet in zal sla
gen, de autoriteit van de gezagsnorm
te erkennen.
ïJier mag men pas van succes sprc-
ken, wanneer het blijkt, dat de
jeugd de normen heeft losgewerkt van
de personen die haar tot dan toe ver
tegenwoordigden, zodat zij vergelij
kingen gagn maken, tussen norm en
persoon. En wee de opvoeder, die dan
terecht beschuldigd zal kunnen wor
den van tegenstrijdigheid tussen zijn
gedrag en de door hem gepredikte
normen.
Hiermede kom ik aan een punt, dat,
ofschoon het hier pas ter sprake
komt, de gehele opvoeding tot even
wicht tussen eigen en gemeenschaps
belang beheerst, namelijk het voor
beeld. Slechts hij. die zelf een juiste
houding heeft gewonnen tegenover
gezag en autoriteit zal in staat zijn,
dit grote goed aan de jeugd door te
geven.
•yoorbeeld, liefde, kalmte en tact zijn
slechts in staat de koppigheid te
voorkomen en de gehoorzaamheid te
verwekken. B.
Putte
20-JARIG BESTAAN ACV EN VKAJ
Op grootse wijze zullen het Alg. Chr.
Vakverbond en de Vrouwelijke Kath.
Arbeidersjeugd van Putte (B> op 1
Aug. hun 20-jarig bestaansfeest her
denken. Tevens zal op die dag het
vaandel van beide verenigingen wor
den gewijd. Talrijke geestelijke en
burgerlijke autoriteiten zullen hierbij
tegenwoordig zijn. Na de plechtige
H. Mis welke zal worden opgedragen
voor de zielerust van de overleden
leden, zal er een wielerwedstrijd voor
de Kajotters worden gehouden, ln 't
plechtige Lof zullen de vaandels wor
den gewijd. Er zal een optocht wor
den gehouden, waaraan zullen deel
nemen alle gelijke verenigingen van
de provincie Antwerpen. De turnver.
„Fatria" zal het groot tumfeest ver
zorgen. Onder de pauze zullen mej.
M. Raes, Verbondsvoorzitster van de
VKAJ en de heer B. Verlackt, volks
vertegenwoordiger het woord voeren.
Z.E.H. Kan. Ketels, algemeen proost
van het Alg. Chr. Vakverbond, zal de
feestrede houden. De harmonie „St~
Cecilia" zal hot feest muzikaal op
luisteren.
Dinteloord
De collecte t.b.v. de Vereniging „Het
Hogcland", bracht f 45,25 op.
in notibOke T'jo
HUNT W4tC «ftVHttH
KIMT II IV8H9MH
I
STOM*N-V€BV«N
Filiaal: BREDA
Lange Brugstraat 31,
Tel 6625
Agentschap TRINCENIIAGE
C. BRASPENNING
Dreef 41. 483-00
GEVRAAGD:
EEN HULP IN DE
HUISHOUDING
kunnende koken. Loon nader
wereen te komen. Brieven
aan: MEVR. J. INGEN-
KOUSZ—RIJKE, Oosteind
17, VOORBURG (Den Haag)
Gevraagd in Augustus in
doktersgezin te Amsterdam
(W.)
BEKWAAM
DIENSTMEISJE
v. d. en n. Goed loon, goe
de behandeling. Aanmel
den Mevr. Brouwers, Julia-
nalaan 5, Breda. 671-00
f/H„
LANGE VOMTjTRAAT 5955 - TELEF. 24Ö6
In een uitstekende kwaliteit
leveren wij nu:
van 2 tin. 6 jaar
Vanaf f 14,72 en 10 pnt.
Komt U vandaag! 658-0