Mensen en r%luzen
Nieuw Namens festival welgeslaagd
De werkzaamheden in de
Haven van Vlissingen
De dure gascokes
Gedachten zijn niet tolvrij
ONZE PRIJS-PUZZLE
Waarom E.H.D.O. nodig is
Het amateurtoneel
RADIO
Nieuwe kerken
VIERDE JAARGANG No. 1116 2e BLAD
ZATERDAG 3 JULI 1948
Hartelijke huldiging
en goede muziek
Herstel sluizen vergt 3 jaar
Het publiek bedankt er voor
Wat de' Vrouw interesseert
JFe moeten zorgen dat ;e onze slaven blijven
i2
ONZE GEZONDHEID
Oerwoud veiliger dan beschaafde wereld
LITURGISCHE KALENDER
De HA.T.U. en het katholiek werkverband
Utt de mond van de voorzitter, mr.
Een Brabants toneelspel
De Gouden Kroon
Handboek der
Kunstgeschiedenis
RELDEN is op onze kanten een feest
zo enthousiast gevierd als het
jubileum-festival. Het slechte weer ten
spijt is het programma, dat verdeeld
was over drie dagen, volledig afge
werkt. Zaterdagmorgen waren nijvere
handen druk bezig alles voor het feest
in gereedheid te brengen. Des namid
dags voetbalen een poiitie-elftal en een
club uit onze plaats. Des avonds had
een openingsconcert plaats, dat ver
zorgd werd door onze jubilerende fan
fare „de Scheldezonen" en de Kon.
Harmonie Sint Cecialia van Kiel-
drecht. Zeer velen toonden hun belang
stelling en waren zeer voldaan.
Het festival.
ZONDAG 4 JULI
HILVERSUM I 301 M. 8 nws., 8.15
werken van oud-Italiaanse meesters
8.3Ó morgenw., 9.30 nws., 9.45 Beet
hoven. 9.55 hoogmis, 11.30 KRO- trio,
12.03 NCB symph. ork., 12.15 apologie
12.35 ork. z. naam, 13 nws., 13 20 ork.
z. naam, 13.40 Splneuza, 14 omr. ka-
merork., 15.10 harmonie ork., 15.30
Gaaf van zin de zomer in, 15.40 muz.
tombola, 16.10 Ned. baankampioen-
sohappen, 16.25 vespers, 17 IKOk,
18.30 Ned. str. kr„ 19 Temple Church
Choir, 19.15 bijbel, 19.30 nws., 19.45
gr., 19.50 Boeckhuys, 20.05 gewone
man, 20.12 tenor viool en orgel, 20.30
Grote verwachtingen luisterspel, 21.20
kl. oi'k. en vocaal kwartet, 21.50 Ra-
wicz en Landauer, 22.05 Hilversums
gem. koor, 22.37 actualiteiten, 22.43
avondgeb., 23 nws., 23 philh. ork.
HILVERSUM II 415 M. 8 nws., 8.15
ballet Willem Teil, 8.30 platteland,
8.40 koor, 9.07 Olympische spelen, 9.12
postd., 9.15 Men vr. en wij dr., 9.45
Van zon en zomer, 10 VPRO, 19.30
IKOR, 11.45 Tussen Kerk en wereld
12 Zilveren AVRO, 12.03 waltztime in
Holland, 12.30 Zondagclub, 12.40 da
meskoor, 13 nws., 13.15 Les Gars de
Paris, 13.50 Wat zult u horen, 14 omr.
ork., 14.30 Dr. Ritter, 14.45 omr. ork.,
15.30 film, 15.45 Pierre Palla, 16 bon
bons bij de thee, 16.45 reportage, 17
Worldcongress of Faiths, 17.30 muz.
ver Pionier, 17.45 Baankampioenschap
pen van Nederland, 18 nws., 18.15 Zo
merfeest, 18.30 Metropole ork., 19
Radiolympus, 19.30 Stradiva sextet,
20 nws., 20.05 reportage, 20.15 feest
conc. van het Conc. Geb. Ork.. 21.05
Jantje de Schoenlapper en zijn Weens
kiendje, 21.30 vervolg feestconc., 22.15
Van horen en zien, 23 ruws., 23.15 Sky
masters. 23.45 Overpeinzingen bij het
slapen gaan.
BRUSSEL VLAAMS 321 M. 12 VI.
liedjes, 1-2.15 ork. Julien Desnerca,
13 nws., 13.15 Bing Crosby, 13.30 sol
daten, 14 Metropolitan Opera Cy v.
New-York, 16.30 Herdenking v, Cau-
welaert, 17 Collegium Musicum Am-
stelodamense, 17.15 gr., 17.30 Coll. Mu
sicum Amstelodamense, 17.50 Ned. ka-
mermuz, 17.55 sport, 18 werken v. Fau
ré, 18.30 Het kruisoffer in de verdwa
zing dezer tijden, 19.30 Bonte Zondag
avond, 21 Gershwin-progr., 21.30 Cha
teaubriand, 21.45 Gershwin, 22 nws.,
22.15 gevar. instr. conc., 23 nws., 23.05
nachtconc.
MAANDAG 5 JULI
HILVERSUM I 301 M. 7 nws., 7.16
ochtend gymn., 7.30 reveille, 7.46
woord v.d. dag, 8 nws., 8.15 Te Deum
Laudamus, 9 Divertimento v. Mozart,
9.16 zieken, 9.30 vr. aan voorbijgangers
10 Bach, 10.30 jnorgend, 11 Nel Ouor
Piu mi non sento v. Paganini, 11.15
van oude en nieuwe sohr., 12 zigeu-
nerork. v. Nador Bela, 12.30, weer-
overz., 12.33 Piet v. Egmond orgel, 13
nws., 13.15 Mandolinata, 13.45 Even
naar Z. Afrika, 14 sohoien, 14.35 mid-
dagconc., 15.05 cello, 15.30 Oude Ne
der! muz., 16 bijbel, 16.45 Conc. Geb.
Koperkwartet, 17 kleuterklokje, 17.15
NCRV-koor, 17.45 Oom Jan reist door
Indië, 18 De Vijf Zapakara's, 18.15
sport, 18.30 Ned. str. kr., 19 nws., 19.16
NCRV-leeslamp, 19.30 Anti Rev. Par
tij, 19.45 Drie Honderd jaar Nat. Be
wustzijn. 20 nws., 20.15 Collegium Mu
sicum, 21 Middenstand, 21.20 ens Va
rianten, 21.45 Clavecimbel, 22.15 Met
band en plaat paraat, 2.45 avond-
overd., 23 nws., 23.15 Avondkl. 23.40
John Field suite.
HILVERSUM II 415 M. 7 nws., 7.16
Goldstream Guards, 7.30 Rich Grean,
8 nws., 8.15 vreugdevolle kl„ 8.45
Midsummemightsdream, 9.15 mor
genw., 9.30 w. st.. 9.35 arb. vit., 10.30
vr. tot vrouw, 10.35 Monia Liter, 11
Op de uitkijk, 11.15 sopraan en piano,
11.45 Uit de oude radiobode, 12 Bos
ton Pons ork., 12.30 weerpr., 12.38 Ger
v. Krevelen, 13 nws., 13.15 Vaudeville
str. ork.. 14 wat gaat er om in de we
reld. 14.20 solisten, 15 Bonbonnlère,
16 Renoir, 16.15 Musicalender, 17
rhytmische kl., 17.30 Hoort zegt her
voort, 17.45 orgel viool harp en koor,
18 nws., 18.5 Karpathen melodie, 18.45
muz. journaal, 19.15 Musicorda, 19.45
Partij v.d. Arb., 20 nws., 20.15 USO
21 Op het vinketouw, 21.45 Twilight
Serenaders. 22.10 Londen onder Ue
loupe, 22.20 Musica Antiqua, 23 nws.,
32.15 Skymasters, 23.45 Fritz. Kreisler
BRUSSEL VLAAMS 321 M. 12.40
Trio Hamy, 13 nws., 13.15 tafelmuz.,
15 vrouw. i6 gr., 16.37 ronde v. Franxr
17 Polka's V, Strauss, 17 nws., pers-
overz. en weerber., 17.35 Tea-time,
17.40 orgel, 18.25 lit. causerieën, 18.30
soldaten, 19 nws., 19.50 The Ramblers
19.30 radiofeuilleton, 20 omr. ork., 21
actualiteiten, 21.15 verz. progr„ 22
nws.. 27 15 dansmuz, 30.50 nws., 22.65
Serenade Fibich.
7<>bdags ging het reeds lang aange-
kondigde festival door. Nadat door
negen gezelschappen een optocht had
plaats gehad, werden de afgevaardig
den der deelnemende korpsen in het
verenigingsgebouw Leo XIII door de
voorzitter der jubilerende muziekver
eniging „de Scheldezonen" de heer
Vercauteren op hartelijke wijze ver
welkomd. Dit jubileum-festival wordt
thans gehouden aldus spreker, om het
feit te herdenken, dat verschillende
leden hun 50. 35 en 25-jarig jubileum
vierden, w.o. de directeur, de heer
Kindt, die thans 25 jaar lang de diri
geerstok zwaait en de tambour die zijn
gouden jubileum als zodanig her
dacht. Een dronk werd gewijd ter ere
van die jubilerende leden.
Achtereenvolgens werd daarna het
woord gevoerd door de heren Colsei, v.
d. Branden en Hageman.
De voorzitter bracht dank aan de
verschillende sprekers. Hij deelde mede,
dat de jubilarissen in intieme kring
nog zouden worden gehuldigd.
De uitvoeringen.
rje ontvangst was hiermee ten eitde.
Onmiddellijk daarna begonnen de
uitvoeringen op de kiosk. De belarg-
stellng was zeer groot en allen ge
noten. De politie droeg zorg voor -en
keurige orde en de stilte, zo dringnd
nodig bij het concerteren, werd volldig
in acht genomen.
Tot slot van deze tweede dag coner-
teerde „Weldoen door Vermaak" ian
Clinge. Zoals wij dat van Clinge ;e-
woon zijn. was de uitvoering af en iit
werkte ook stimulerend op onze mui-
kanten. Lang daarna bleef het gezel
lig in het dorp en maakten de nering
doenden goede zaken.
Des Maandags begonnen de feesie-
lijkheden om 2 uur. Onze fanfare
maakte een muzikale wandeling' door
het dorp en werden de ledencafé's le-
zocht. Opgewekt was de stemming m
menig dansje werd gepakt en liedje
gezongen. Om 4 uur had de verloting
der prijzen plaats, waarvoor uiter
aard grote belangstelling bestond. Dts
avonds verzamelden allen zich aan een
welvoorziene koffietafel. Op deze fees
telijke bijeenkomst had een huldigirg
plaats der jubilarissen.
De directeur gehuldigd.
teurschap heeft meegemaakt. Hij roem
de de onbaatzuchtige medewerking
zonder de minste geldelijke vergoeding
in deze vele jaren. Als stoffelijk blijk
van waardering overhandigde hij de
directeur een prachtige leeslamp. Een
lang zal hij leven klonk door de zaal.
Vervolgens huldigde hij de tamboer
P. Leenknegt. die gedurende 50 jaar
zijn beste krachten heeft gewijd aan
de bloei der fanfare. Namens de wer
kende leden werd de heer Leenknecht
een luxe stoel en zijn portret aange
boden. Luide hoera's weerschalden door
Leo XIII.
Alle verdere jubilerenden, waaronder
de volijverige secretaris-penningmees
ter, passeerden de revue en zij allen
ontvingen blijken van warm mede
leven en hulde.
Nu was het woord aan de directeur,
die woorden van dank sprak, zijn
voorganger memoreerde en aandrong
op blijvende samenwerking. Hulde
bracht hij aan de ere-leden, die 'door
hun financiële hulp de fanfare van het
nodige materiaal voorzien.
De ondervoorzitter huldigde de jubi
larissen en schetste in korte trekken
beider levensloop. Hij herdacht de on
vergetelijke secretaris-penningmeester
de heer Ch. Kindt z.g. die zijn zoon
liefde en opoffering bijbracht voor de
Scheldezonen. de luister en roem van
ons dorp
Ook de "amboer dankte bewogen
voor de hulde hem bereid.
Met het lied der Scheldezonen werd
deze grootse huldiging besloten.
Vervolgens ging men over tot het
genoeglijke en werd er gezongen en ge
danst. Voor ons dorp zijn het drie on
vergetelijke dagen geweest.
1"JAT het met de haven van Vlissin
gen nog niet gaat als wel gewenst
wordt, blijkt wel uit het jaarverslag
der N.V. over het afgelopen jaar.
Weliswaar is thans de gehele haven
monding vrij en kunnen schepen met
32 voet diepgang thans bij ieder tij
een veilige ligplaats langs de kade
muur vinden, maar met de overige
werkzaamheden vlot het niet bijster.
De steiger langs de westelijke haven-
dam zou eind 1947 voor de helft ge
reed zijn. maar het ziet er niet naar uit
dat het werk voor het einde van dit
jaar opgeleverd zal worden. Dat zal
een grote verbetering geven voor het
Loodswezen, terwijl het zal bijdragen
tot een doelmatiger gebruik van de
kademuur.
Met het herstel van de sluizen, die
de toegang tot de binnenhavens vor
men, werd nog niet door de Rijks
waterstaat begonnen. Men moet daar
bij in overweging nemen, dat het her
stel twee a drie jaar zal vergen, zo
dat men een normale verbinding met
de binnenhavens niet vóór 1950 mag
verwachten. Niet alleen de binnen
scheepvaart, doch ook de Kon. Mij., De
Schelde, de „Vlismar", het Loodswezen
en de Provinciale Stoombootdienst
en straks de Mij. „Zeeland" ondervin
den daarvan ernstig nadeel. Het is dan
ook wel te betreuren, dat hiermede zo
lang werd gewacht.
De toegang tot de sluizen en de ver
binding daarvan met de Kon, Mij De
Schelde en de Vlismar-installaties aan
de Binnenhavens werden in 1947 op
het voorgeschreven peil gebracht.
De 1500 meter kademuur langs de
twee binnenhavens is nog steeds niet
hersteld. Wel is men met dit werk
doende, doch het zal wel eind 1948
worden voor de kade vah de tweede bin
nenhaven weer in orde zal zijn. Wat de
eerste binnenhaven betreft, deze moet
drooggemalen worden teneinde nieuwe
muren op de oude fundatie te bouwen
Wanneer dit werk gereed zal komen,
valt nog niet te zeggen. Ook gedurende
1948 zal dus de los- en laadgelegenheid
voor de binnenvaart nog onvoldoende
blijven, hetgeen tot ernstige moeilijk
heden aanleiding geeft.
Het oliebunker- en opslagbedrijf van
de Vlismar aan de buitenhaven kwam
aan het einde van 1947 geheel gereed
en heeft een capaciteit van 50.000 M3.
Er werd gedurende dat jaar nog weinig
gebunkerd. Wel vond enige opslag
plaats. De vooruitzichten voor bun
keren in 1948 zijn in verband met de
wereld-olie-situatie niet bemoedigend.
De asfaitraffinaderij dier N.V. aan de
binnenhaven werd nog niet hersteld.
rje voorzitter huldigde de directeur
Hij begon met een herhaling var.
de laatste strofe van het tafellied er.
gaf een uiteenzetting over de taak var
de directeur. Hij somt op de moeilijk
heden die deze in zijn 25-jarig direc-
JNE VAKGROEP Detailhande in
Brandstoffen, afd. Zeeland, hield
onlangs in Goes een vergadering ter
bespreking van de gascokeskwestie,
waarin door de voorzitter werd mede
gedeeld, dat in tegenstelling tot het
kólenjaar 1947-1948 voor 1948-1949 de
gascokes afname reeds met ingang van
de maand Juli verplicht zal worden
gesteld en door de districtsadviseur van
het R.V. 13 Juli zal worden ingedeeld.
De mijncokes blijft geblokkeerd en
alle BCW-verbruikers, die voorheen
mijncokes betrokken, zullen voor het
komende seizoen alleen gascokes krij
gen. Ook zullen voor de inundatie-ge
bieden wederom extra cokesbonnen
worden uitgegeven.
Met dit ai blijft er echter nog een
groot kwantum cokes over, dat voor
huisbrandleveringen moet worden in
gezet, zodat door alle handelaren aan
houders van de kaarten TA 806 voor
gezinnen, zeker 2 H.L. cokes op de
12 eenheden zal moeten worden gele-
PEN gesproken woord is Uw meester
een ongesproken woord Uw slaaf.
Hoe vaak lazen we dat? En hoe vaak
heeft het ons belet om in drift er al
les uit te flappen? Misschien zéér zel
den. O, het kan ons naderhand zo spij
ten. als we ondoordachte dingen ge
zegd hebben, anderen hebben gegriefd
en hoe vaak zeggen we dan voor ons
zelf schuldbewust: „Had ik het maar
niet gezegd" Maar ja, dan is het ge
beurd, dan is ons woord ons meester
geworden.
IJoe komt het toch, dat men bij een
onenigheid er zoveel bitters uit kan
gooien, zoveel dat misschien al jaren
geleden is. Een ander heeft eens iets
misdaan, U weet dat, U bent de ver
trouwelinge geweest, ze is bij U om
troost en opbeuring gekomen, als een
schreiende hulpzoekende heeft ze bij
U aangeklopt, geen raad wetend met
haar ellende; o, ze wilde eerlijk en
goed door 't leven, ze wilde niet ver
keerd en lichtte bij U haar -hart. En
dan na jaren soms verwijt U
U haar, wat ze U in vertrouwen ver
telde, omdat U Uzelf niet beheerst,
geen meester van Uw woorden bent.
Hoe kunnen we zoiets doen, vragen we
ons zelf dan vaak af. Is het niet, om
dat het al lang in ons gerijpt is, in
onze gedachten en in ons hart en er
nu in een bui, in een onbewaakt
ogenblik uitkomt
„Uw ongesproken woord is Uw
slaaf".
Ja, wanneer wij het als slaaf behan
delen; anders wordt het ons óók de
baas in een onvoorzien ogenblik. Ons
ongesproken woord, dat zijn immers
onze gedachten. Zij zijn onze slaaf, als
wij zorgen, dat wij er baas over blij
ven. Hier maken wij ons er soms van af
met een algemeen gezegde: „De ge
dachten zijn tolvrij". Ze komen en
gaan, zoals ze zelf willen, ze ontsnap-
(tize redelijke wil. Maar dit geldt al
len voor de op-zich-staande losse ge-
cachten, voor die plotselinge suggesties
öontane reacties en spontane fanta-
seën, die zich melden, zonder dat wij
Z' oproepen of bewust toelaten. Maar
at geldt niet voor alles wat wij fan-
t:seren en combineren, half bewust of
g'heel bewust, voortspinnend op dat,
mt ons gemoed ons suggereert. Deze
finjrsieën en combinaties, deze ge
dichten-reeksen zijn niet tolvrij, maar
iroeten wij onüer controle stellen, be-
h-ersen en als onze slaaf behandelen.
Ei toch, wat tolt er soms al om in ons
hiofd! We fantaseren, combineren,
ordeien, veroordelen en we laten het
stlletjes zijn gang gaan, tol-vrij, omdat
w het immers niet zeggen, niemand
nee kwetsen.
"poch misdoen we op deze wijze tegen
de naastenliefde; hitsen ons zelf
darbij op tot afkeer, wraak, haat; we
kesteren verdachtmaking, enz., maar
ens in een onbewaakt ogenblik, bij
em onenigheid, als we ons niet weten
t' beheersen, rollen die tolvrije ge-
dchten er uit en staan we verbaasd
ei anderen staan verbaasd, dat we zó
its konden zeggen. Dan zijn ons onze
o:ze gedachten, dan is ook ons ónge-
siroken woord onze meester, omdat
wj het niet als slaaf wisten te behan-
dien. Laten we dus ook op onze ge
dichten letten, om niet in onze woor-
d'n te kort te komen. Onze woorden,
vtoral in buien en onbewaakte ogen-
bikken verraden vaak wat al lang in
or?e gedachten leeft en in ons binnen
st: gerijpt is. We mogen niet vergeten
asal hoort of ziet geen mens onze
gtiachten, God ziet ze wel en Hij ver
bidt ons ook in gedachten tegen de
liëde of welke andere deugd te mis-
dbn. Onze gedachten zijn dus niet tol-
vrze moeten onze slaven blijven,
anjers zullen we iemand al lang in
pen onze controle en de macht van l one verborgen oordelen gekwetst heb-
verd. Door het RK 13 zal hierop con
trole worden uitgeoefend.
De cokes zal door de handel, begin
nend met de maand Juli, in gelijke
maandelijkse kwantiteiten moeten
worden afgenomen en indien de han
del in gebreke blijft, behoudt de dis
trictsadviseur v£ii het RK 13 zich het
recht voor, zo nodig de aanvoer van
alle andere brandstoffen te blokkeren,
totdat de handel aan zijn verplichting
tot afhalen van de cokes heeft vol
daan.
Verder werd verslag gegeven van de
besprekingen met de gasdirecteuren,
welke geheel negatief waren uitgeval
len. De gasfabrieken wilden geen en
kele concessie aan de handel doen en
beriepen zich er steeds op, dat de cokes
een prima brandstof is, en de prijs
niet te hoog.
Na deze mededelingen volgden lang
durige besprekingen, die hierop neer
kwam, dat de onwil van de handel tot
cokesafname de schuld is van het pu
bliek, dat ongemotiveerd onwillig is om
cokes te accepteren. Voorts Iaat de
aflevering aan de fabrieken veel te
wensen over, terwijl de prijs, gezien
die van eierkolen en anthraciet veel
te hoog ligt.
De vergadering besloot eenstemmig,
alhoewel met tegenzin, omdat de gas
fabrieken misbruik maken van de be
scherming die zij bij hun afzet genie
ten van het RK 13, haar volle mede
werking te verlenen bij de afzet van
de gascokes, echter onder enig voor
behoud.
Hiertoe werd een motie door de han
del goedgekeurd, die aan alle in aan
merking komende instanties is ge
zonden.
In deze motie spreekt de vergadering
als haar oordeel uit, dat de verplicht
gestelde afname van gascokes grote
moeilijkheden zal opleveren, indien de
verkoopsprijs voor 1 eenheid (2 HL)
op 4.75 blijft, en aan de verzorging
van de gascokes niet de meest moge
lijke zorg wordt besteed.
Er wordt in de motie op aangedron
gen, de verkoopsprijs meer in overeen
stemming te brengen met de calorische
waarde en te stellen op hoogstens
f 3.50 per eenheid (2 HL.)
Hangende deze kwestie besloot de
vergadering voorlopig geen gascokes af
te halen, tot deze overeenstemming is
bereikt.
ben, tot we hem eens ook met woorden
en metterdaad kwetsen.
Dector B. Henning schreef eens in
„Beatrijs" over deze zogenaamde
„tolvrije" gedachten en hij eindigde
aldus:
„Iedere morgen buigt de Friester zich
voorover, staande aan de voet van het
altaar. Dan bidt hij het Confiteor; hij
erkent zijn schuld, de schuld, die hij
op zich laadde met gedachten, woorden
en werken. U wordt verondersteld, di
rect daarop met de misdienaar die be
lijdenis te herhalen. En als U dan
zegt; „Ik belijd mijn schuld, dat ik
gezondigd heb met gedachten, woor
den en werken," dan erkent U dus tel
kens weer de onjuistheid van de vaak
herhaalde bewering; „Gedachten zijn
tolvrij."
Zie, als we daar aan denken, zullen
ook onze woorden ons niet de baas
spelen, zullen we niet onnodig anderen
bedroeven en wie weet hoe diep bele
digen, doordat we meester zijn over
ons ongesproken woord, onze ge
dachten.
Terwijl de Vlismar aan de binnenha
ven een belangrijk opslagstation bouw
de, werd in 1947 besloten dat deel van
het bedrijf over te plaatsen naar Rot
terdam. Tot dit besluit heeft voor een
groot deel bijgedragen het feit, dat
de tankschepen na de oorlog belangrijk
groter zijn geworden, tengevolge waar
van dit soort schepen de binnenhaven
niet kan bereiken. Ook kan de trage
wederopbouw van het sluizencomplex
hiertoe een steentje hebben bijgedra
gen. Het kolenbunkerstation van de
S.H.V. is inmiddels hersteld, doch mede
tengevolge van de kolenpositie is het
bunkeren nog van geen belang geweest
en zijn ook de vooruitzichten voor 1948
nog slecht.
Het bedrijf maakte een winst van
f 41.947.57. Hiervan zal een dividend
van 3 procent worden uitgekeerd, 18000
gld. wordt overgeboekt naar de reke
ning „Reserve tot herstel oorlogs
schade" en het restant ad f 697.57 ovei-
gebracht naar de nieuwe rekening.
1
2
3
4
5
6
d
9
10
11
12
13 J14
15
16
17
lb
19
20
31
33
23
24
-O
26
37
38
29
30
31
33
35
34
30
36
57
55
39
40
41
43
43
44
*3
46
47
48
4Ü
00
51
53
53
54
55
56
57
58
39
60
62
62
63
84
65
56
d?
sa
69
70
71
72
73
74
75
75
77
76
78
80
ei
33
8'4
85
dO
Ö7
88
£R zijn veel jongelui tussen 10 en
80 jaar. die dol zijn op avonturen
verhalen over oerwouden, onbereisde
streken, en met warme oren lezen ze
over de gevaren van de jungle. Ze ver
geten, dat de jungle in het algemeen
een zeer rustige en veilige plek is, ver
geleken met de moderne, beschaafde
maatschappij. De weg door het oerwoud
is veiliger dan de moderne straat, een
veldslag tussen bosjesmannen is wei
nig gevaarlijker dan een hedendaagse
werkplaats. Hoe dit verbeterd kan wor
den is een vraagstuk op zich, waar we
het nu niet over hebben.
Van jaar tot jaar stijgen de bedrijfs
ongevallen, en de verkeersongevallen
nemen hand over hand toe. In 1947
bedroeg het aangegeven aantal bedrijfs
ongevallen 341163, de verkeersongeval
len deden hun duit in het zakje met
39285 slachtoffers; men kan gerust
aannemen, dat tussen 400.000 en 500.000
mensen in Nederland per jaar een
slachtoffer worden van onze zo veilige
moderne samenleving. En nu is het
waar, dat niet al die ongevallen ern
stig zijn, dat gelukkig maar een klein
percentage een dodelijke afloop heeft
(van de verkeersongevallen ongeveer
21417), maar dat neemt niet weg. dat
al deze gevallen eerste hulp nodig
hebben, al is die nog zo eenvoudig of
gering. Ze kan varieren van een pleis
tertje op een sneedje in de vinger tot
het bergen van een geval van schedel
breuk toe. Maar hoe eenvoudig of hoe
ingewikkeld die E.H.B.O. ook zijn moge
ze moet voldaan aan twee eisen. Ze
moet deskundig zijn, en ze moet zo
snel mogelijk worden verleend.
Deskundige hulp vraagt vorming, op
leiding, en die opleiding kan alleen
worden verkregen door het volgen van
een regelmatige cursus voor E.H.B.O.,
die wordt gegeven door de goede zor
gen der plaatselijk^ verenigingen voor
E.H.B.O.
Snelle hulp betekent, dat, bij een of
ander ongeval, een deskundige helper
niet ver uit de buurt is; met andere
woorden, dat er veel, heel veel men
sen zijn, die inderdaad, op grond van
hun opleiding in staat zijn eerste hulp
aan te bieden.
rje propaganda voor de E.H.B.O., ook
in katholieke kringen, heeft nog
niet die resultaten opgeleverd, die men
zou mogen wensen. Nog te weinig men
sen zijn lid, en enthousiast lid van. de
R.K. E.H.B.O.-verenigingen. Nog te
weinig worden de uitstekende cursus
sen gevolgd. En dat is zo jammer, om
dat dit de meest sportieve vorm van
naastenliefde is.
Dat er speciale R.K. verenigingen
op dit gebied zijn, aangesloten bij de
Nationale Federatie het Wit-Gele Kruis
is geen sectarisme. Juist in de ernstige
gevallen zal de E.H.B.O.-er van kathol
lieken huize nog andere hulp moeten
verlenen, dan die uit zijn verbandtrom-
mel komt. En deze hulp te verzorgen,
helper te zijn van de priester, vraagt
een opleiding in Katholieken geest.
Heel wat jongelui, jongens en meis
jes, zullen van het E.H.B.O.-werk
waarlijk genieten, want het is boeiend,
onderhoudend werk, maar bovenal: een
practische vorm van naastenliefde.
Zondag 4 Juli. Groen. 7e Zondag
na Pinksteren. 2e gebed oct. H.H. Pe
trus en Paulus. Credo. Pref. van de
H. Drievuldigheid.
Maandag 5. Wit. H. Antonius Maria
Zaccaria. 2e gebed oct. H.H. Petrus
en Paulus. Credo. Pref. der Apostelen
Haarlem: Wit. Kerkwijdingsfeest. 2e
gebed (in stille Missen). H. Antonius
Maria Zaccaria. Credo. Gew. Pref.
Dinsdag 6. Rood. Octaafdag H. H.
Petrus en Paulus. Credo. Pref. der
Apostelen. Haarlem: 2e gebed oct.
Kerkwijding.
Woensdag 7. Wit. H.H. Cyrillus en
Methodius. Haarlem: 2e gebed oct.
Kerkwijding, 3e H. Willebald. Credo
Den Bosch. Wit. Zoete Lieve Vrouw
van den Bosch. 2e gebed H.H. Cyril-
Horizontaal: 1 wreedaard; 8 smal
deel; 15 ietwat scheel; 16 011de lap;
18 knolletje; 19 voorzetsel; 21 dwaas;
22 vaartuig; 24 gedeelte van een rivier
tussen twee opeenvolgende bochten; 25
bekende voormalige illegale organisatie
(afk.); 26 looimiddel; 28 orde, netheid;
29 vreemde titel; 30 droesem, bezink
sel; 32 rijpaard; 35 kunstmeststof; 36
landbouwwerktuig; 37 vermogen: 39
korting; 42 herkauwer; 43 streven; 44
drank: 46 sieraad; 48 voegwoord; 49
voertuig; 50 witte populier; 52 tucht-
zweep; 54 afgesloten ruimte; 55 geur;
57 namelijk (afk.); 59 kleurling; 61 op
deze wijze; 62 voorzetsel; 63 leidsman;
66 tegenwoordig; 68 uitwas; 70 priem;
71 wilde kriek; 75 water in Zuid-Hol
land: 76 noot; 77 goeierd; 78 keuken-
gerief; 80 bovendien; 82 noot; 83 mu
ziekinstrument; 85 bloeiwijze; 86 ver
moeden; 88 muziekinstrument; 89 ves-
tingswerk.
Verticaal; 1 familielid; 2 reeds; 3 vis
4 zoogdier; 5 wijnmaat; 6 spil; 7 pret;
9 de oudste (afk.) 10 tafelfles; 11 ge
woonterecht (Ind.); 12 waterkering;
13 boom; 14 herhaling; 16 de gezamen
lijke haringnetten van een schuit; 17
rivier in België; 20 pit; 22 natuurkun
dige afkorting; 23 familielid; 25 ge
wicht; 27 losplaats; 29 beruchte Duitse
instantie (afk.); 31 gevleugeld paard
der dichters; 32 soort brandewijn; 33
onzijdig: 34 kraan; 35 Indisch trekdier
37 grondvlak; 38 stoel; 40 haartooi; 41
melkzeef; 43 soort geschut (afk.); 44
staaf; 45 morsmouw; 47 Bijbels per
soon; 51 tegenspoed; 53 lang, dun en
smal stuk hout; 55 voegwoord; 56 voor
beeld; 58 kleur: 60 opstel ter verta-
llingj 61 scheepswerktuig; 62 ruimte
tussen twee aan elkaar sluitende plan
ken: 64 titel (afk.); 65 papierformaat;
67 drinkgerief; 69 deel van de mast;
71 gloed; 72 pers. voorn.; 73 bijwoord;
74 zeeëngte; 77 groente; 79 gedwee;
81 steen; 83 munt (afk.); 84 voorzet
sel; 86 familielid; 87 windstreek (afk.)
lus en Methodius. Credo. Pref. van de
H. Maagd.
Donderdag 8. Wit. H. Elisabeth van
Portugal. 2e gebed A cunctis. 3e naar
keuze. Haarlem. 2e gebed oet. Kerk
wijding. 3e van de H. Maagd. Credo.
Vrijdag 9. Rood. H.H. Hartelaren v.
Gorcum. Haarlem. 2e gebed oct. Kerk
wijding. Credo.
Zaterdag 10. Rood. H.H. Zeven Broe
ders. Haarlem. 2e gebed oct. Kerk.
wijding. 3e van de H. Maagd. Credo.
(V:ain een bijzondere medewerker)
MAARMATE het amateurtoneel in
ons land zich ontwikkelde, groeide
het verlangen naar aaneensluiting.
Men riep daarom de Nederlandse
Amateur-Toneel-Unie in het leven, een
neutrale instelling, die vooral na de
oorlog zich wist in te burgeren en
in alle delen van het land het ama
teurtoneel aan zich verbond. Zo is het
tot de huidige dag en zo was het te
begrijpen, dat het derde congres, dat
in het voorbije weekeinde te Hilversum
werd gehouden, allerwegen belangstel
ling trok. Zelfs uit België waren de
belangstellenden gekomen.
Cleveringa te Leiden, hebben wij
gehoord, wat de NATU zoal doet, om
de aangesloten toneelgroepen te bin
den. Zij heeft weekend-cursussen geor
ganiseerd, die onder leiding van be
roepstoneelspelers de amateurs weten
los te maken van een dosis eigenwaan.
Deze zomer zal men zelfs komen tot
een toneelkamp, waartoe Drakenburg
is uitgekozen. Een experiment was het
een-actertournooi; maar hierin zal nog
heel wat te verbeteren zijn, opdat het
kan uitgroeien tot een wezenlijk stuk
scholingswerk. Drie letterkundigen, on
der wie Jurriaan Zoetmulder, schrijver
van stukken voor het amateurtoneel,
en velen helpen aan de opbouw van
een eigen bibliotheek. En voor de toe
komst denkt men aan het jeugdtoneel
en aan verbetering van de toneel-outil-
lage. Al deze activiteiten zijn mogelijk
gemaakt, mede dank zij de geldelijke
steun van minister Gielen en van het
Prins Bemhardfonds.
^oebtans zullen velen, die uit Hilver
sums congres hebben meegemaakt,
een volgende keer ontbreken, omdat
zij reeds in beginsel hebben besloten,
toe te treden tot het Werkverband
„Katholiek amateurtoneel", dat
thans officieel is gesticht.
Natuurlijk is er overleg gepleegd
tussen dit Verband en de NATU en
begrijpelijk tracht de NATU de aan
gesloten katholieke clubs te behouden.
Doch in de „wandelgangen" van het
congres hebben wij duidelijk verno
men, dat het daartoe niet zal komen.
Niet alleen de zuidelijke clubs, die een
I grote groep vormen, zullen de NATU
verlaten, maar ook het katholieke ama-
Tentoonstelling te
's Hertogenbosch
TN het gebouw van het Provinciaal
Genootschap van Kunsten en We
tenschappen in Noord-Brabant te Den
Bosch zal van 4 tot en met 18 Juli a.s.
de tentoonstelling Nederlands nieuwe
kerken te bezichtigen zijn. Het doel
van de tentoonstelling is te laten zien
op welke wijze het vraagstuk van. de
kerkbouw op het ogenblik door de ver
schillende kerkgenootschappen en hun
architecten wordt aangepakt, teneinde
zo spoedig mogelijk te geraken uit het
tekort aan kerkruimte, dat is ontstaan
gedurende de oorlog en door de ver»
woestingen bij de bevrijding.
In 's Hertogenbosch is aan de rei»
zende tentoonstelling een klein gedeelte
toegevoegd, dat dient gezien ta worden
als documentatie van de speciale Bra
bantse omstandigheden.
Op Woensdag 7 Juli wordt des avonds
te acht uur in de aula van het mu»
seum door ds. B. ter Haar Romeney
te Giimeken een inleiding gehouden
over het onderwerp: „Vorm en beteke
nis van het protestantse kerkgebouw
in verband met de liturgie", en op
Woensdag 14 Juli zal de zeereerwaarde
heer G. Witlox te St. Michielsgestel
er spreken over „De betekenis van het
katholieke kerkgebouw, gezien in het
licht van de gebeden en handelingen
der kerkconsecratie."
teurtoneel boven de rivieren. Katho
lieke bestuursleden van de NATU, aie
wij spraken, zeiden, hun houding als
nog te zullen bepalen. Mogelijk, dat
die zal blijken, wanneer de congressis
ten huistoe zijn gekeerd.
Vertegenwoordigers van katholieke
clubs spraken alvast als hun me
ning uit, dat zij meer gebaat zijn met
het nieuwe Werkverband van katho
liek amateurtoneel, voornamelijk van
wege het milieu. Bovendien respecteer
de men de bezigheid van het Katholiek
Nederlands cultuurcentrum, dat na
verschillende besprekingen met lande
lijke organisaties het Hoogwaardig
Episcopaat een plan tot principieel
toneelverband heeft voorgelegd. En
men weet reeds uit de pers, hoezeer
de bisschoppen wensen, dat alle toneel
groepen, welke de katholieke grondslag
aanvaarden, zich daarbij zullen aan
sluiten, met uitsluiting evenwel van
semi-beroepsgroepen.
JJan zal men bij de NATU niet ach
ter staan, omdat ook het voorlopig
bestuur van het katholiek verband
aantrekkelijke plannen heeft uitge
werkt, o.a. voor zo noodzakelijke regie
cursussen, voor een bibliotheek, een
orgaan en een centraal adviesbureau.
Op de grote Landdag, die 17 en 18
Juli in Utrecht wordt gehouden, zal
men er meer van horen. v. O.
QP 4 Augustus gaat in Helmond de
première van het Brabantse to
neelspel „Hanneke van Pietoom", door
Willem Hoffmann uit Berlicum. Het
gezelschap Geriach-Vink zal het stuk
ten tonele brengen.
QNDER deze titel verscheen een dub
belnummer van het1 maandblad
„De Spelewei". Het is grotendeels ge
wijd aan de viering van het regerings
jubileum van H. M. de Koningin en
bevat veelzijdig materiaal om een
waardig en vrolijk feest in eigen kring
mogelijk te maken. Tevens is een
declamktorium van Jan Muller opgeno
men. geschreven ter gelegenheid van
het veertigjarig priesterfeest van kar
dinaal de Jong.
IJET „Handboek der Kunstgeschiede
nis" van Etha Fles en T. Wester-
woudt behoeft bij de derde druk
eigenlijk al geen aanbeveling meer. Het
is ingevoerd op vele scholen en het is,
met recht, te vinden in de boekenkas
ten van allen, die belangstelling heb
ben voor de kunst en al wat daarmee
historisch samenhangt.
Vooral op het woord „samenhangt"
willen we bij deze korte bespreking
nog even bijzonder de nadruk leggen,
wijl daarin naar onze mening de
grootste verdienste van dit door Malm-
berg keurig uitgegeven boekwerk
schuilt. De schrijvers hebben zich er
niet mee tevreden gesteld een chrono
logische volgorde van de verschijnselen
in de kunst te geven (hoe verdien
stelijk zulks op zichzelf ook zijn kan),
zij hebben er zich gewetensvol toa
gezet de lezer een inzicht te geven ln
het „hoe en waarom", zonder het
„waartoe" te verwaarlozen, dwars door
de historie van de mensheid heen.
Deze inwendige samenhang ntj
maakt het boek begerenswaardig, zo*
wel als inleiding tot een diepgaands
studie als om te dienen voor hen, aan
wie tijd en lust daartoe ontbreekt eij
die toch een verantwoorde mening ij»
zake kunst wensen te bezitten. Vooy
beide soorten lezers zij het dan nok
van halte aanbevolen. L. B.
