Morgen gaat Finland stemmen Startschot voor „de Tour" gevallen „Prins der Nederlanden" „Erger dan een atoombom' Dr. W. DE KORT: .HARING Voorpost van de democratie met Berlijnse blokkade nog voor de V. N. K.V.P. wil Rijkseenheid IN 'T KORT Parijs stond op stelten De voorstellen van Bernadotte Een groot cr v ep VIERDE JAARGANG No. 1113 <3, 1SITIE sters WOENSDAG 30 JUNI 1948 KLEIN VOLK, DAT DE VRIJHEID BEMINT Landelijke studiedagen N.R.K.M. Robertson „Een daad van onmenselijkheid' LEHPB50LPA- ÉVEJt POORBBN GESCHENKEN EERSTE KANIER Pensioenregeling mijnwerkers aangenomen Dankbetuiging van H. M. de Koningin aan Prins Bernhard H RONDE VAN FRANKRIJK Na de aardbeving in Japan ruim 3000 doden De Nederlanders zijn vol goede moed yich verontschuldigend geen tijd te hebben, noemde hij op mijn vraag wie volgens hem de Tour zou kunnen winnen de naam van Fach- leitner. Dus niet Robic, reageerde ik. Maar Henri Desgrange nummer twee was alweer verdwenen.... 35^ RONDE VAN FR A NK RUK-1een2eETA PPE Mannen van ONZE lijst Nat en koel cht ons e, malse gf Gaat egehapt laakt en ntetijd 594—0 TEL. 2278 EE vrien- i te wonen zoeken, is een winkel groot bak- Den Haag. len. Leet- d. Genees- t, alsmede arborgsom. diploma's wordt daar- van referen- •ABRIEKEN latsstraat 172, Uitgave N. V. Uitgeversmij. Neerlandia. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts; C. J. v. Hooteghem; A. E. Langenhorst; Mr Dr. A. J. J. M. Mes; Mr. H. B. B. de Rechter. Verschijnt elke werkdag Abonnementsprijs bij vooruitbetaling t 3.38 per kwar taal, per post t 4.25. per week (uitsluitend bij niet postbestelling) f 0.26. Losse exemplaren 6 cent. Postrekening 278841. Prijzen voor buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrekt. Voor God, Koningin en Vaderland Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen Hulst, Dubbele Poort 7, tele foon 102 (Bijbureau: Oostburg, Nieuwstraat 22, telefoon 35). Bu reau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 75, telefoon 2236. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Advertentieprijs (uit sluitend voor de Zeeuwse oplage): 0.10 per m/m; voor Re clames (Ingezonden Mededelingen) 0.25 per m/m. (Voor de gehele oplage resp. t 0.25 en f 0.60). Incasso wordt berekend. TyrORGEN EN OVERMORGEN gaan de inwoners van het land der 60.000 meren en 80.000 eilanden voor de tweede maal sinds de oorlog ten einde liep naar de stembus om hun Rijksdag te kiezen. De overheersende vraag in Finland is uitteraard: Hoe veel stemmen zullen de „Folksdemo- kraten", de partij van Leino en zijn echtgenote Hertha Kuusinen, op zich weten te verenigen? Op het ogenblik bezetten zij 51 van de 200 parlements zetels en de algemene verwachting (of hoop?) is, dat zij er bij deze stembus strijd minstens zes zullen gaan verliezen. De winst zou dan waarschijnlijk zijn voor de sociaal-democraten (tot nu toe 50 zetels), die daarmee de groot ste partij zou worden. "P|E NEDERLANDSE Katholieke Mid denstandsbond houdt van 1 tot 3 Augustus voor de eerste maal sinds de bevrijding in het klein Seminarie te Apeldoorn zijn Landelijke Studie dagen met als algemeen onderwerp: „Zelfstandigheid en Gemeenschap". De besprekingen staan onder alge mene leiding van Prof. Dr. Ant. A. Ariëns, hoogleraar in de sociologie aan het Groot Seminarie Rijsenburg. ttET WEGVERKEER tussen de Brit- se en de Sovjet-zones bij Helm- stedt is voor personen weer openge steld. Dit heeft geen enkel gevolg voor de blokkade van Berlijn. Daar tegenover staat het bericht, dat alle OVERAL IS HET RUSTIG. TTET ZIET er in Finland, zelfs daags voor een gebeurtenis als de ver kiezingen, overal rustig uit. Dit geldt zelfs voor de aanplakbiljetten, die in dat land van een opvallend klein for maat zijn, zij het dan ook, dat het aantal overweldigend groot is. De stra ten van Helsinki, die volgetast liggen met boomstammen, brandstof voor de ("IOK EEN PRINS krijgt op zijn verjaardag cadeautjes van zijn kinderen en wat is nu prettiger dan vader op deze hoogtij-dag een geschenk, dat geheel „eigen hand werk" is, aan te bieden. Zo dach ten ook de drie oudste prinsesjes erover: Prinses Beatrix boetseer de een sealy-ham-hondje van 30 cm hoog, in de stand alsof het diertje op een koekje zit te wach ten. Prinses Irene koos eveneens de dierenwereld tot object van haar scheppingsdrang en vervaardigde een schaapje uit boetseerklei, dat trots tussen de andere cadeaux op de tafel van de Prins prijkte. Het derde prinsesje, Margriet, heeft het in de beeldhouwkunst nog niet zo ver gebracht als haar zusjes. Zij volstond dan ook met aan va der een eigen-gemaakt „vlecht- matje" ta geven. We zijn er zeker van, dat deze drie cadeautjes aan Prins Bernhard het liefste waren. yLAG HALFSTOK", de brochure van Lunshof, kwam gisteren in kort geding op aanklacht van oud minister Mr. van Heuven Goedhart, voor de rechter. Vandaag is de uit spraak. ■pEN MONUMENT van hulde en dankbaarheid zal op het Groot- Seminarie Haaren 10 Juli a.s. namens alle oud-gijzelaars worden opgericht. T ITTLE CHUTE, in de Amerikaanse staat Winsconsin, viert binnenkort haar eeuwfeest. Het wordt bewoond door afstammelingen van Brabanders, daar onder leiding van de Dominicaan Theodore van den Broek in 1848 heen gegaan. (ONDERNEMINGSRADEN" zal naar we vernemen, het wetsontwerp getiteld zijn, dat dezer dagen bij de Tweede Kamer wordt ingediend. TR. L. A. H. PETERS, de nieuw-be- noemde gouverneur van Curagao, zal Donderdag a.s. per K.L.M. naar Nederland komen. TTOEJEMANS en acht leden van het Partijbestuur van de C. P. N. zijn vrijgesproken. Ze waren beschuldigd van belediging van de Minister-Presi dent. D. EN W. VAN UTRECHT hebben de Raad voorgesteld om in de feest- week in Juli een tapverbod uit te vaardigen. Een prettig idee. JTONING ABDOELLAH van Trans- jordanië en koning Ibn Saoed van Saoedi Arable hebben elkaar omhelsd Daarmee werd een vete van een kwart eeuw opgeruimd! ("JOURT DUBOIS, het Amerikaanse lid van de C.G.D. wil „om ge zondheidsredenen" zijn functie neer leggen. \T1NISTER GIELEN werd onder- scheiden. De Franse Ambassadeur reikte hem gisteren de hoge onder scheiding van Officier van het Le gioen van Eer uit. TN BRUSSEL zal waarschijnlijk Vrij dag de bilaterale overeenkomst met de V. S. worden ondertekend. TOE C.C.D. maakte in Mei niet min- der dan 6631 processen-verbaal op waarbij 9059 verd. betrokken waren, van wie er 275 in verzekerde bewa ring kwamen. pR WORDT ONDERZOCHT, of er L mogelijkheden bestaan de uitvoer van Belgische textiel-waren naar ons land te bevorderen. (YPOE HERFST, de oudste irvwoon- ster van Rotterdam, is gisteren in de gezegende leeftijd van 106 j. over leden. komende winter bij gebrek aan kolen, zijn er mee volgeplakt. Het enige, wat er een beetje onrus tig uitziet, is de bewaking van het huis No. 7a in de Bergmansgatan, waar oud-minister Leino en zijn ega, de mi- nister-zonder-portefeuille Hertha Kuu sinen. wonen. Dag en nacht staat daar een agent met Argusogen alle voorbij gangers op te nemen doch overi gens ziet zelfs deze vertegenwoordiger van de sterke arm er bijzonder rustig uit. Wie zou, verblijf houdend in ons Westen, menen, dat in Finland ver- kiezings-biljetten in de straten en op de pleinen kunnen verschijnen, waar op staat geschreven: „Sla het commu nisme neer". En toch is dat zo, waar mee gezegd wil zijn: Wij zijn nog al tijd buiten het stalen scherm en dat zullen we tonen ook! Gelijk men weet hebben in 1945 de sociaal-democraten onder Pekkala aan de communisten samenwerking aangeboden, onder het motto: We bewijzen er Finland geen dienst mee nu met de communisten te breken. Veel Finnen geloven, dat de zwakke broeders ook van de meest vooraanstaande figuren een .overstapje terug" zullen, maken van het communisme naar het socialisme. Wij voor ons menen, dat Joego-Slavië daaraan nog wel een behoorlijke stoot in de goede richting zal geven. OPHEFFING VOEDSEL DISTRIBUTIE. yERDER staat natuurlijk ook Fin land in het normale teken van de verkiezingen: er komen maatregelen los, die door de Regering een tijdje „zijn vastgehouden". Zo werd gisteren bekend gemaakt, dat de voedselpositie in het land zodanig is, dat opheffing van de gehele voedseldistributie kan worden verwacht. Dit dan is een me. dedeling van de communistische Mi nister Erjo Murto, die bovendien een grote verruiming van de textiel-po- sitie voorspelde in verband met het Russische gebaar om de herstel-beta lingen te verminderen. Er is ook een officiële Russische le gatie in Helsinki verschenen om het Finse volk te bedanken voor de door baar geuite dank in verband met de Sovjet-schenking. Voor een goed be grip van dit edelmoedige Sovjet-ge baar zij vermeld, dat Rusland in 1947 aan vergoeding oorlogsschade voor 46 millioen aan goederen ontving. Deze goederen waren echter voor genoemd bedrag genoteerd in de facturen, maar in werkelijke handelswaarde van van daag bedroeg deze zending: 175 mil lioen dollar. Aldus is het niet zo moeilijk om bij tijd en wijle een beet je edelmoedig te zijn Voor een staatsgreep als in Tsje- cho-Slowakije is men in Finland niet bevreesd. Wel is het een droevig feit, dat door het in bezit nemen van grote gebieden tot op 20 km. van Helsinki door de Russen, het land practisch on verdedigbaar is geworden, mocht het zijn, dat de S.U. met invasieplannen rondloopt. Maar nog altijd is Finland een vrije dmocratische staat, al heeft deze staat zich dan ten opzichte van Rusland enige zelf-discipline moeten opleggen. En hoever deze zelf-discipline een uiting is van de karaktersterkte van dit kleine doch dappere volk, een voorpost van onze eigen Westerse vrij heid, moge blijken uit de komende verkiezingen, die tenslotte van uitter- mate groot belang zijn voor de gehele democratische wereld. PEKKALA (midden), de Finse pre mier. in gezelschap van de ministers Vesterinen (Landbouw) en Enckell, Min. van Buitenlandse Zaken (geheel links) "I^ADAT gisterenmiddag door de Eerste Kamer een aantal wetsont werpen zonder beraadslaging of stem ming waren goedgekeurd, behandel de zij het wetsontwerp houdende be palingen ter voorziening in de dek king der lasten voortvloeiende uit de herziening pensioenregeling der mijn werkers. De Regering gaat 80 pet van het totaal der bijdragen van werkge vers en -nemers betalen aan het pen sioenfonds der Mijnen en bovendien een bedrag per jaar van 6 millioen gulden, gedurende zestig jaar. Er was vrijwel niemand, die er iets op tegen had (de C.P.N. wilde nog meer heb ben) en de Minister, de heer v. d. Brink, zeide in zijn antwoord nog geen termen aanwezig te achten om de pen sioenen der mijnwerkers, vooruitlo pend op een algehele herziening, nu al met 25 pet. te verhogen. Pensionnering op 50-jarige leeftijd zal kunnen worden ingevoerd per 1 Januari 1949 op zijn vroegst en wel in verband met onze kolenpositie. Het ontwerp werd z.h.s. aangenomen. De Kamer komt 13 Juli weer bijeen. VERVOER GROOTSTE SCHROEF Heden wordt de enorme scheeps schroef, wegend 31.000 k.g. met een diameter van 6.60 m. en bestemd voor de „Van de Andijk" van de Holland- Amerikalijn vanaf de N.V. Schroeven- gieterij Lips te Drunen vervoerd. Er wordt gebruik gemaakt van een spe ciaal mechanisme waardoor de schroef van horizontale in schuine stand kan worden gebracht teneinde het trans port te vergemakkelijken. M. DE KONINGIN heeft de volgende brief aan Prins Bernhard gericht: Od uw laatste verjaardag tijdens mijn regering, voel ik mij gedrongen u zeer hartelijk te danken voor al hetgeen gij op zoo velerlei gebied voor ons volk en voor het vaderland gedaan hebt, zoowel voor als fhdens den oorlog en daarna. Nimmer zal ik vergeten, hoe gij mij bijgestaan hebt buiten mijn regeeringstaak gedurende de moeilijke jaren in Engeland, steeds op de bres staande voor de zaak der vrijheid. Gelijk met de troonsbestijging van Juliana zijt gij krachtens de geldende bepaling ,.de" Prins der Nederlanden. Ik doe een beroep op alle land- en rijksgenooten en niet minder op het buitenland u zoo te noemen. Alhoewel goed bedoeld is de vergissing vrij algemeen, dat gij in den vervolge prins gemaal zoudt heeten. Deze titel heeft echter hier te lande nimmer bestaan en Is daarom onaanvaardbaar. Ik wensch u van harte toe, dat gij. voortgaande op den ingeslagen weg. uw gaven en uw werkkracht ten behoeve van Juliana en ons volk ten volle zult kunnen ontplooien. WILHELMINA. scheepvaartverkeer over de Elbe door de Russen is stopgezet. De geruchten als zou de Berlijnse kwestie voor de V. N. komen, kan men gevoegelijk tegenspreken met de uit Amerika ont vangen mededeling van het Ministerie van Buitenlandse Zaken, dat men daar „de tijd niet rijp voor acht voor een dergelijke stap". Robertson, de Britse bevelhebber, is inmiddels van zijn reis naar Dene marken teruggekeerd. Hij noemde de blokkade van Berlijn „een daad van meedogenloze onmenselijkheid, welke haar weerga in de geschiedenis niet kent". In een plenaire zitting van de Bestuursraad zei hij: „De blokkade van Berlijn schept 'n situatie, die voor de gehele wereld ernstig is. Ik gebruik het woord „ern stig" in het volle besef van zijn bete kenis". De „Luchtbrug" naar Berlijn is in tussen opengesteld en reeds in volle werking. Gisterenmorgen om half elf streken de eerste 48 volgeladen Ame rikaanse Dakota's neer op Tempel hof, redding brengend aan de honge rende Berlijners. In het Engelse Lagerhuis is docrr 12 leden van de Labour een motie inge diend. volgens welke „de crisis in Ber lijn naar de Veiligheidsraad van de V. N. moet worden verwezen". Vandaag wordt een verklaring van Bevin ver wacht. TN DE STAD FOEKOEI en omgeving I en auto's, de brug in de hoofdweg is het Japanse centrum van de aard-1 van zijn fundamenten gelicht en een bevingen, werden volgens de schat- spoorwegviaduct steekt in elkaar ge- ting van een Amerikaanse reddings ploeg 3155 personen gedood, terwijl 7752 mensen ernstig werden gewond. Zeven steden in het Z. van 't eiland Hondo werden verwoest, terwijl de stad Foekoei, waar duizend van de 85.000 inwoners het leven verloren, voor drie kwart door brand werd ver woest. Naar schatting zijn er 400.000 mensen dakloos geworden. Een ooggetuige verhaalde, dat de stad Foekoei er na de aardbeving uit zag als door een atoombom getroffen. Hij zeide: „In Hirosjima stonden na de ontploffing van de bom nog der tien huizen overeind; in Foekoei na de aardbeving nog slechts drie. Al het overige van de stad was puinhoop of stond in lichterlaaie". Vluchtelingen stroomden naar alle kanten, kinderen werden door vaders en moeders uit de puinhopen gesleept Een Amerikaanse Majoor, die over 't verwoeste gebied heenvloog, verklaar de, dat een streek met een straal van 40 km. totaal is verwoest. Overal la gen de omvergeworpen tramwagens (Van onze speciale verslaggever) PARIJS, Dinsdagavond. U)e bewoners van de Ville Lumière hadden beloofd de deelnemers aan deze 35e Ronde van Frankrijk een bijzonder hartelijke ontvangst te bereiden. Welnu, zij hebben woord gehouden, méér dan dat want hoe on gelooflijk het ook moge klinken, de drukte in de straten was nog groter dan gewoonlijk en op de boulevards en daarvan vooral die, waar de hotels zich bevinden, welke de renners herbergen, waren boordevol wie- lerenthousiasten, die Parijs bij tienduizenden telt. De wijze waarop de coureurs werden verwelkomd óók de onze tart elke beschrijving: zij was voor de volle honderd procent Frans, dus: uitgelaten, nerveus ennieuwsgierig tot en met. piertje voor dat en heel die romp slomp van dingen waarvoor je de hele stad moest doorkruisen, van 't ene bureau naar het andere, om ze In bezit te krijgen. Maar enfin, dat is altijd al zo ge weest en dat zal wel steeds zo blij ven. Het behoort nu een keer bij de sfeer! Op de boulevard, bij een kranten kiosk, in hotels, op de bureaux van l'Equipe (het orgaan van de ,.Tour") in het Velodrome d'Hiver, overal trof ik renners, kopstukken van de Ronde, ploegleiders en zo meer. Allemaal mensen, die mij iets konden vertellen over het aanstaande gevecht tussen de 120 „dwangarbeiders van de weg" die over enkele uren de eerste pe- daaltrappen zouden gaan doen op de circa 5000 kilometerlange weg. Daarvan zal ik in korte trekken iets vertellen, op dezelfde manier als de geïnterviewden mij dat deden, d. w.z. in een enkele volzin, tijdens een gesprek van soms enkele seconden, zoals dat met Jacques Goddet. Desgrange No. 2 Ergens in het gebouw van l'Equipe liep ik Joris van den Bergh tegen 't lijf. Luister wat hij me toevertrouw de, in de eerste plaats over de kan sen van de Fransen. Deze slaat hij Tntussen zijn deze laatsta uren vóór het grote moment zenuwslopend geweest. En niet 5'leen voor da ren ners, de organisatoren, of die tallo zen die iets met de voorbereidingen van de ster rit te maken hebben. Zij waren net ook voor de journalis ten, voor de ploegleiders eveneens, die in de resterende tijd nog overal en nergens heen moesten om met alles en nog wat „en règle" te komen. Benzinebonnen, bewijs voor dit, pa- schoven de lucht in. Het merendeel van de gevluchte be woners van de stad Foekoei heeft zich aan de oevers van de rivier in de na bijheid van de stad gelegerd. Men kan zich, zonder daarover de concrete be richten te hebben gelezen, zo wel voorstellen wat zich daar voor hart verscheurende tonelen zuilen afspelen. 30 JUN11 ETAPPE 230 km 1 JULI 2*ETAPPE 254 km ——ROUTE WEGEN /AP weg naar dr. W. de Kort te Goirle, lid der Tweede Kamer en ook bij de komende verkiezingen weer candidaat, ontmoetten we in de trein een goede vriend, die we als een vurig aanhanger van Weiter kenden. Er ontspon zich natuurlijk een discussie. En we waren er nog vol van, toeh we tegenover dr de Kort scherpe ogen achter donkeromrande brilleglazen in een bleek gezicht zaten, zo vol, dat we maar voor stelden het gesprekje over de actie-Weiter te voeren, waarbij wij dan met behulp van de argumenten van onze vriend in de trein als ad- vocatus diaboli, als advocaat van de duivel (als we ons deze oneerbie digheid mogen veroorloven) zouden optreden, een voorstel, dat werd aanvaard. geldig tot «■?- Weersverwachting, vanavond: Wisselende bewolking met nu en dan buien. Aanhoudend koel weer Matige, in de kuststroken tijdelijk vrij krachtige wind tussen West en Noord. Vandaag: zon onder 21.03 uur. Maan onder 13.46 uur. Morgen: zon op 4.24 uur. Maan op 0.56 uur. Het experiment-Weiter, aldus dr de Kort, is zeer gevaarlijk. Ver onderstel, dat hij een of meer zetels in de Kamer haalt, dan haalt hij die uit het katholieke milieu, en dan be tekent dat een verzwakking van de K.V.P. En nu zegt men wel: de P. v.d. A. zal verliezen lijden, maar het zou mij niets verwonderen, dat zij meer wint van de kant van hen, die de vorige maal op de communisten stemden, dan dat ze gaat verliezen. In deze veronderstelling doorgaande zou de K.V.P. wel eens als sterkste partij onttroond kunnen worden, en de P v.d.A. die plaats kunnen gaan innemen, waarbij dan het resultaat zou zijn, dat de kabinets-formateur gezocht gaat worden in de kringen der sociaal-democraten. En dat is iets, dat Weiter toch zeker niet hoopt. WELTERS ONWERKELIJKHEDEN Maar, zo merkten wij op. Wei ter komt in dat geval toch met ka tholieken in de Kamer, katholieken, die weliswaar afwijken in hun op vatting over Indië, maar volgens mijn vriend, zich toch in de andere punten bij het K.V.P programma aan sluiten. Dan zou die redenering van u toch niet opgaan? Toch wel, antwoordt dr. de Kort, die bedachtzaam zijn zinnen wikt en weegt, en ze af en toe prijs geeft voor een scherpere formule ring; toch wel. Ook ten aanzien van de sociale politiek, laten Welters aanhangers een afzonderlijk geluid horen. Ze menen immers, dat de be ginselen van de P.v.d.A. zich niet verstaan met die van de K.V.P. De K.V.P. daarentegen staat op het standpunt, dat ze moet samenwer ken met die partijèn, waarmee ze haar eigen program het beste kan verwerkelijken. Zij sluit maar één partij in haar gedachten van de sa menwerking uit: en dat zijn de com munisten, omdat hun beginselen noodzakelijk leiden tot praktijken, die niet duldbaar zijn in de gedach- tengang der K.V.P. Er is. dit alles is natuurlijk zuiver theoretisch gesteld, maar één moge lijkheid tot samenwerking van Wei ter met de K.V.P.-fractie en dat is bij het tot stand komen van een ?ui- ver-rechtse coalitie. Maar dat is zeer onwaarschijnlijk te achten. Want gesteld het geval, dat de winst van de Welterpartq tot gevolg zou hebben, het optreden van de P. v.d. A. als de sterkste partij, dan zou de totstandkoming van een zuiver- rechtse coalitie toch wel te beschou wen zijn als evident gericht tegen de volkswil. GELIJKWAARDIG, VRIJWILLIG Maar wat meent u dan van de Indië-politiek van Weiter en hoe ziet u daarmee in vergelijking de Indië-politiek van de K.V.P.? Bij Welter is één ding niet dui delijk: 1 ii verklaart de koninkrijke rede van December 1942 te onder schrijven. Die rede nu stelt onvoor waardelijk de gedachte van de rijks eenheid voorop. Van die gedachte heeft Weiter heus het monopolie niet. De rijkseenheid wordt door allen aanvaard, met uit zondering van de communisten en de uiterst linkse groep van de P. v. d. A. De vorm echter waarin de rijkseenheid gerealiseerd gaat wor den, is in de koninklijke rede vrij gelaten. Wel is er moreel dwingend in voorgeschreven de procedure, die men bij het verwerkelijken zal te volgen hebben, en die uitgaat van de gelijkwaardigheidsgedachte en van het feit van de vrijwillige aanvaar ding van de nieuwe constructie door beide partijen. De K.V.P. nu staat op 't stand punt: rijkseenheid. Ze heeft haar eigen gedachten over de vorm waar in die tot stand moet komen. Bij de uitwerking daarvan volgt ze aller eerst wat nationaal-gemeengoed moet worden geacht: te weten de koninklijke rede. die de gelijkwaar digheid en de vrijwilligheid voorop stelt. Men zal dus moeten zeggen: de vorm stellen wij in gezamenlijk over leg vrijwillig vast. Waarbij natuur lijk altijd vooropstaat, dat die vorm voldoet aan wat ieder normaal, rede lijk denkend mens onder rijkseenheid verstaat: en zo'n mens ziet als cri terium: een staatsgezag op een voor de delen gemeenschappelijk belan - gen-veld. Dat gezag zal inderdaad staatsgezag moeten zijn. d.w.z. sou- verein op dat veld, en tevens daarop het hoogste gezag bezittend, d.w.z. bekleed met dwingende macht. (Vervolg op pag. 2) niet hoog aan, omdat er in de natio nale ploeg teveel renners zitten, die allemaal willen winnen en DUS geen zin hebben oip voor de een of ander knechtje te spelen. Ergo: de onmis bare saamhorigheid ontbreekt. Hetzelfde euvel acht Joris bij de Belgische ploeg aanwezig, hoewel in mindere mate. Goede kansen om te winnen had zijns inziens Bartali, om dat deze de beschikking heeft over onbeperkte steun van zijn negen ka meraden. Over onze landgenoten sprekende, zei de leider der Ned.Lux. ploeg: in Frans Pauwels en Bernard Fran ken hebben we twee renners die tot goede dingen in staat kunnen worden geacht, niet in de laatste plaats op grond van hun ervaringen in vorige Ronden opgedaan. Wim de Ruiter en Cor Bakker beschouwt hij als de twee jongeren, die geladen met geest drift de zware karwei zullen aan pakken. Overigens was Joris ver heugd over de puike onderlinge ver standhouding bij onze langenoten, welke geschraagd wordt door voor treffelijke geest. „Als ze vannacht goed geslapen hebben, rijden we uit Parijs weg vol goede moed en met vertrouwen op bevredigend resultaat. Ik heb ook nog met Gino Bartali een paar woorden gewisseld. Hij had helemaal geen pretenties. Ik ben 34 jaar, zei de grote Gino en ik zal reeds tevreden zijn met een goede plaats. Pas na de Pyreneeën zal men in staat zijn om te gaan voorspellen wie deze Tour kan winnen. Verder had ik het genoegen Frans Pauwels te spreken. Hij was erg opge wekt en wist evenals Joris te vertellen dat de geest onder de jongens puik is. Wij willen alles in het werk stellen, zo zei de Zeeuwsch-Vlaming om Neder lands naam hoog te houden. De start Tot zover onze speciale berichtgever uit Parijs. Vanmorgen -om acht uur was het verzamelen voor het indrukwekkende Palais Royal, waar het beroemde mu ziekcorps van de Gardiens de la Paix, (bewakers van de vrede) de karavaan ten afscheid schone klanken zouden doen horen. Een karavaan, groter en beter uitgerust dan ooit te voren. De 120 rijden eerst Westwaarts naar de Kanaalkust en vervolgens in Zui delijke richting naar de mondaine bad plaatsen Trouville en Biarritz. Deze eerste rit kan een uitstapje zijn, bij mooi weer en weinig strijd. Maar wie zal zeggen wat sommigen in hun schild voeren, om het verloop volkomen an ders te doen zijn? Vanavond reeds zullen we het weten. En gij, wielerenthousiasten, die zo in tens gaat medeleven met onze verte genwoordigers en natuurlijk benieuwd zijt naar de resultaten, gij kunt aan ons hoofdkantoor te Breda en aan de bijkantoren te Roosendaal, Bergen op Zoom, Waalwijk, Goes en Hulst en bij agentschappen in uw woonplaats (in Zeeuwsch-Vlaanderen bijvoorbeeld te Sas van Gent, Terneuzen en Oostbrug) dagelijks de uitslagen én de stand ver nemen, zomede U op de hoogte stellen middels een trajectkaart van de Ronde, van de stand van zaken. Wij doen al het mogelijke om die uitslagen zo snel mogelijk te publiceren. yAN GOED ingelichte zijde wordt vernomen, dat aan de staat Israël en de Arabische staten door graaf Bernadotte voorstellen zijn gedaan, die de volgende twee punten als basis hebben: 1. De Arabieren moeten de staat Israël erkennen. 2. De Joden moeten sommige ge deelten van hun gebied prijsgeven. een moeten zijn van verantwoordelijk heidsgevoel, van vertrouwen, van so ciale liefde en sociale rechtvaardig heid, een zuiver christelijke geest. 70 kan dit wetsontwerp, waarvoor we de regering-Beel niet dank baar genoeg kunnen zijn, ons een so ciaal-economisch orde schenken, waar voor met name wij, katholieken, èn in de K.V.P. èn in onze sociale orga nisaties, voortgestuwd door de eisen der Pauselijke encyeütJtto, j**en hebben gevochten. TTET IS de grote verdienste van de regering-Beel, dat zij zich nog vóór de verkiezingen met haar wets ontwerp op de organisatie van het be drijfsleven, duidelijk heeft uitgespro ken voor de wijze, daarop naar haar mening het economisch leven in ons land zal moeten worden opgebouwd. En dat ze daarin klaar haar visie heeft neergelegd. Een visie, die getuigt van een juist inzicht in de verhouding van overheid tot bedrijfsleven, en de ma te, waarin de laatste zich vrijelijk zal moeten kunnen ontwikkelen. Dat er orde moet zijn, ook in het economisch leven, is een overtuiging, die niet meer alleen aangehangen wordt door bepaalde economische scho len, maar die gemeengoed is gewor den. Het „laisser faire" beginsel kan als prijsgegeven beschouwd worden. Mag men verheugd zijn over het doordringen van dit inzicht, we hoe ven daarmee heus niet de illusie te koesteren, dat we er nu zijn. Immers de wijze, waarop de ordening tot stand kan komen is een veelvuldige. rpWEE jaar geleden heeft de toen malige minister van Economische Zaken, H. Vos, een ordeningsplan voor gesteld, dat al moge het de verdien ste hebben gehad zeer concrete vorm te geven aan de velerlei ideeën op dit terrein, zich baseerde op opvattin gen over de taak van de overheid, die niet die van een groot deel van ons volk waren. Hij gaf aan de ver tegenwoordigers van het centraal ge zag in de bedrijfsschappen een derge lijke 'macht, dat deze organen prac tisch werden tot verlengstukken van de Overheid, en dat ze in plaats van een eigen doel na te kunnen streven het welzijn van de ondernemingen en de ondernemingsgenotpn, onderge- ordend aan het algemeen welzijn rechtstreeks werden gericht op het staatsdoel. Het is de verdienste van het nieu we ontwerp, dat het het eigen doel van het bedrijfsleven erkent en zijn volle waarde laat, maar het richt op het staatsdoel: het algemeen welzijn door een supervisie van de overheid, die des te groter is naarmate de or ganen van meer betekenis voor het algemeen belang blijkeh te zijn. En dat het positief uitgaat van het in Quadragesimo Anno verdedigde sub sidiariteitsbeginsel, dat stelt, dat men aan een lager orgaan dient over te laten, wat dit evengoed of beter kan doen dan een hoger orgaan. JJET bedrijfsleven zal dus in de toe komst worden opgebouwd uit be drijfsschappen en productschappen met verordenende bevoegdheid. Een bedrijfsschap bestaat uit ondernemin gen, die in het bedrijfsleven een ge lijke of verwante functie vervullen, b.v. schoenfabrieken, dus de zg. hori zontale organisatie, zoals die ook his torisch in ons land door het overleg tussen werkgevers en werknemers het sterkst is ontwikkeld. Waar op dit vlak juist de belangentegenstelling tussen deze beide groepen het sterkst spreekt, is het logisch, dat het bestuur van een dergelijke bedrijfs schap gelijkelijk uit vertegenwoordi gers van werkgevers en werknemers is samengesteld. Anders ligt het geval bij de tg. pro ductschappen, die ondernemingen om vat, die in het bedrijfsleven een ver schillende functie vervullen ten aan zien van bepaalde producten of groe pen van producten, de zg. bedrijfsko lom of verticale organisatie b.v. alle ondernemingen, die bij de productie en distributie van schoenen betrok ken zijn: leerlooiers. Schoenfabrieken, grossiers, détailzaken enz. De proble men die hierbij rijzen, liggen voorna melijk op het economisch vlak, en het is dus niet te verwonderen, dat hier de eis var gelijke vertegenwoordi ging van werkgevers en werknemers wiet is gesteld. Waar de betekenis van een dergelijk productschap in het ge heel van het economisch leven zeer belangrijk is. en waar hier met name het gericht zijn op het algemeen wel zijn verzekerd dient te zijn, heeft de overheid de benoeming van de voor zitter van een dergelijk productschap aan de Kroon voorbehouden. Om diezelfde reden wordt ook de voorzitter van het toporgaan \^an de bedrijfsorganisatie, de sociaal-econo mische raad, die tevens als adviesor gaan der regering optreedt door de Kroon benoemd, en wordt een derde van de leden ervan eveneens door de Overheid aangewezen. jQE commissie van der Ven, die op verzoek der regering over de be drijfsorganisatie een rapport heeft op gesteld, dat in wezenlijke trekken in het nu ingediende wetsontwerp is over genomen, had tevens voorgesteld de regeling van de ondernemingsraden in deze wet op te nemen. De regering heeft gemeend, al erkent ze. dat een zeker verband bestaat tussen de pu bliekrechtelijke bedrijfsorganisatie en de ondernemingsraden dit niet te moe ten doen; de geheel engen sfeer van de ondernemingsraden, hun specifieke taak en hun eigen terrein van werk zaamheden pleiten volgens haar voor een afzonderlijke regeling. Men kan hierover van mening ver schillen. vast staat, dat dit wetsont werp. waarop nog wel gelegenheid zal zijn terug te komen een forse start betekent naar een definitieve orde ning van het sociaal-economisch le ven. een erkenning van de mede-ver antwoordelijkheid der arbeiders vormt en de overheid haar juiste plaats toe kent. Het is realistisch genoeg om zich ten aanzien van de verwerkelijking de nodige beperking op te leggen, en niet te verwachten, dat we er nu met een al zijn. Deze verwachting moet men ook inderdaad niet koesteren. Uiteindelijk is het de geest van hen. die deze be drijfsorganisatie tot een levende moe ten maken, die bepalend is voor de betekenis ervan. Deze geest zal e* (Vervolg kolom 6 onderaan)

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1948 | | pagina 1