Koningin doet afstand van de
Troon
Géén bilaterale conferentie
Op verzoek van Prinses Juliana stelt H.M. de
Troonswisseling uit tot na de Jubileum
feesten in het begin van September
A f scheid
Palestina voor de beslissing
Verhoging van pensioenen
Europees
Congres
Spijsolie en
2 eieren
Het platteland profiteert
van vrije concurrentie
IN 'T KORT
VIERDE JAARGANG No. 1073
DONDERDAG 13 MEI 1948
„GOD ZEGENE U EN MIJN GELIEFD KIND"
N°° vier maanden en Konin
gin Wilhelmina wordt defini
tief opgevolgd door Koningin Ju
liana.
W" MOETEN te zamen den geest overwinnen, die spreekt uit de
handelingen en nalatigheden, welke in de jaren van oorlog en be
zetting den weerstand hebben belemmerd en zelfs vele goede Neder
landers het leven hebben gekost, en die ook thans nog in ons volk rond
waart. Doch op dit oogenblik roep ik U met den meesten ernst toe: In
dezen tijd van geweld en gevaar, sluit U nauw aaneen, eendracht en nog
eens eendracht.
Gewijzigde distributie
van vrachtauto's
In Oost-Europese havens staan joodse
hulptroepen gereed
Straks verhoging van
broodrantsoen
Marshall over de nota-wisseling
Elke conferentie kan mislukken en de
Wereld kwaad doen"
Sovjets moeten
initiatief nemen
Wetsontwerp stelt toeslag voor van
25 procent tot f 500.-
Twee gemeenteklassen zijn daarom verant
woord, zegt een leraar
21 branden
ER„
DE internationale politiek i s al
gedemocratiseerd, al zijn de di
plomatieke diensten dat nog niet
overal. Meer dan ooit is het daar
om zaak, ook op het terrein der in
ternationale staatkunde onze begin
selen door machtsvorming tot gel
ding te bregen. Want zonder macht
faalt men in de politiek nu een
maal. En het federalisme is zeker
óók een politiek streven ge urden.
Niet het minst door het Europa
congres in den Haag.
N°G, een ander punt was opmerke
lijk. Thans aan de regering zijnde
staatslieden zag men in den Haag
niet. Wel wemelde het op dit congres
van oud-premiers en oud-ministers.
Zij, die de hoop nog niet hadden op
gegeven. ooit nog weer eens op het
kussen te komen, lieten zich wel zó
omzichtig uit, dat zij later hun woor
den hier niet zouden behoeven te be
treuren. Toch deed dit congres, alsof
het Europa was, zogenaamd, omdat
het de volken van dit werelddeel ver
tegenwoordigde. Men kreeg sterk de
indruk, dat de grote meerderheid nog
onder de ban leefde van de dwaling
der volkssouvereiniteit, van het ook
al niet meer gloednieuwe beginsel der
Franse revolutie: „alle macht komt
van het volk". Deze lieden schenen
niet te erkennen, dat ook in een de
mocratisch bestel er nog een eigen
recht en plicht der overheid is;
dat de zorg voor het algemene wel
zijn allereerst berust bij de regering,
ook al is dat een aan de volksverte
genwoordiging verantwoordelijke re
gering. Strijdvragen over de oor
sprong en de grondslag van het over
heidsgezag, die te onzent allang uit
gevochten en begraven zijn, werden
daar aan de orde gesteld. Doch niet
als strijdvragen, maar als stelregels,
Uitgave N. V. Uitgeversmij. Neerlandia. Redactieraad:
A. F. J. Aernoudts; C. J. v. Hooteghem; A. E. Langenhorst; Mr.
Dr. A. J. J. M. Mes; Mr. H. B. B. de Rechter. Verschijnt elke
werkdag Abonnementsprijs bij vooruitbetaling 3 38 Per ^war"
taal, per post 1 4.25, per week (uitsluitend bij niet postbestelling)
t 0 26. Losse exemplaren 6 cent. Postrekening 278841. Prijzen
voor buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrekt.
Voor God, Koningin en Vaderland
Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen Hulst, Dubbele Poort 7, tele
foon 102 (Bijbureau: Oostburg, Nieuwstraat 22, telefoon 35). Bu
reau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 75, telefoon
2236. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Advertentieprijs (uit
sluitend voor de Zeeuwse oplage): f 0.10 per m/m; voor Re
clames (Ingezonden Mededelingen) 0.25 per m/m. (Voor de
gehele oplage resp. S 0.25 en f 0.60). Incasso wordt berekend.
HARE MAJESTEIT KONINGIN WILHELMINA heeft gister
avond om 17,30 uur over beide Hilversumse zenders een
radiorede gehouden, uitgesproken voor Nederland en de Over
zeese Gebiedsdelen. In deze rede heeft H. M. afgekondigd, dat
Zij na de Jubileumfeesten afstand zal doen van de Troon en
het regeringsbeleid dan zal toevertrouwen aan Prinses Juliana,
die zoals men weet a.s. Vrijdag het tijdelijke Regentschap
plechtig zal aanvaarden.
De radiorede, die H. M. uitsprak laten wij hieronder op verzoek
van H. M. in de oude spelling volgen;
Dit was de boodschap, welke gis
teravond over de aether uitgolfde
en overal ontroering bracht. De
hernieuwde mededeling, dat Hare
Majesteit wederom tijdelijk de teu
gels uit handen moest geven, had
dit al doen vermoeden. Nu we het
echter voor zeker hebben horen
uitspreken, beseffen we eigenlijk
pas goed, wat dit gebeuren bete
kent voor Hare Majesteit zelf en
voor heel het volk. Straks bij de
voltooiing der vijftig jaren van be
windvoering, zal de tijd gekomen
zijn voor het schouwen over deze
veelbewogen halve eeuw, voor het
opmaken van een balans, waarvan
men nu reeds kan zeggen, dat ze
meer dan schitterend klopt. Doch
we staan nu toch ook al even stil,
geraakt door de toon van weemoed
in dit koninklijk woord, geraakt
nog meer door het ernstig ver
maan tot eendracht en nog eens
eendracht in een pijnlijk ver
scheurde wereld.
We kunnen iets bevroeden van
de storm van herinneringen, de
vloedgolf van gevoelens, welke door
het koninklijk hart moest slaan bij
het uitspreken van deze korte his
torische rede.
Wie zo in plichtsbesef en trouw
de vele zware jaren doorleefde, zal
slechts met zeer veel pijn zichzelf
durven bekennen, dat de tijd van
heengaan gekomen is. Plichtsbesef
en trouw schreven deze bekentenis
echter voor. En Koningin Wilhel
mina deed onbeschroomd de ern
stige stap, geheel in de stijl van
haar vorstelijke loopbaan.
Nog even zal Ze eind Augustus
in het volle licht der openbaar
heid treden en dan zal ze worden
de Koningin-Moeder, de grootmoe
der des volks, die op de achter
grond haar glimlach en haar be
langstelling zal blijven schenken.
God overstrale Haar ook in deze
staat met Zijn milde zegen.
Voor Prinses Juliana wenkt nu
op 39-jarige leeftijd de koninklijke
taak. Ze is ertoe voorbereid in een
uistekende scholing, door de harde
beproeving der ballingschap ook.
Ook voor Haar bidden wij nu reeds
Gods krachtbrengende bijstand af,
eerst in dit nieuwe Regentschap,
straks in de volle verantwoorde
lijkheid der koninklijke waardig
heid.
LAND- EN RIJKSGENOTEN.
ALS DE DAG VAN GISTEREN herinner ik mij nog den 12den Juni 1889,
toen het veertig jaar geleden was, dat mijn onvergetelijke vader in Am
sterdam werd beëedigd en ingehuldigd.
Waar ik U over het wederom instellen van het regentschap van mijn doch
ter en daarmede verband houdende plannen voor de toekomst wil spreken,
meen ik daarvoor geen beteren dag te kunnen uitkiezen dan dezen op één
jaar na honderdjarigen herinneringsdag. Overgroote vermoeienis, die noch
mijn werk, noch mijn gezondheid ten goede komt en die onder den druk
van de uitoefening van mijn zware taak, geen kans krijgt over te gaan, noopt
mij ten tweeden male mijn toevlucht te nemen tot een regentschap.
jlTAAR ER IS MEER. Er is de last van het klimmen der jaren, een achter-
uitgaan van veerkracht, weerstands- en arbeidsvermogen, van de krach
ten welke den geest onontbeerlijk zijn voor het nemen van verantwoorde
beslissingen in de diepgaande en ingewikkelde vraagstukken, die er in den
tegenwoordigen tijd maar al te vele zijn.
Voor deze nuchtere werkelijkheid ben ik gesteld en ofschoon ik mij steeds
ten volle bewust ben, dat de mensch slechts wikt en God beschikt, meen ik
toch in het welbegrepen belang van U allen en van het Rijk te handelen
door het regeeringsbeleid toe te vertrouwen aan Juliana, die naast wijs in
zicht ook haar leeftijd voor heeft en over jonge, frissche krachten beschikt.
Het is op haar dringend verzoek, dat ik de troons
wisseling uitstel tot het begin van September. Zij
overwoog hierbij geen teleurstelling te willen wek
ken bij hen, die mijn jubileum willen herdenken.
Ik hoop, dat het mij gegeven zal zijn, den 30sten
Augustus de teugels van het bewind in handen te
nemen tot na de feesten om hierna afstand te
haren behoeve te doen.
Gij kunt ervan verzekerd zijn, dat ik eerst na rijpe overweging tot dit
besluit gekomen ben en dat alleen uw belang en mijn plichtsbesef den door
slag hebben gegeven.
yOORAF heb ik het ingewikkelde samenstel van hangende vraagstukken
aan mijn geest doen voorbij trekken en zoowel deze als de zeer moeilijke
tijdsomstandigheden trachten te peilen, ja, ik heb alle gezichtspunten in
beschouwing genomen, die daaruit kunnen voortvloeien.
Al deze problemen hebben dit eene gemeen, dat zij nog langen tijd onze
aandacht zullen vragen.
Dus ben ik tot de slotsom gekomen, dat niet ik, doch een jonge kracht
op mijn plaats moet medewerken om het zeldzame samenstel van
problemen, die ons en de gehele menschheid in hun greep houden, tot een
goede oplossing te brengen.
Hoeveel zoude ik tot U kunnen zeggen op een dag als deze, na al wat in
den laatsten tijd door hoofd en hart is gegaan, maar dan zoude ik veel te
veel geduld van u moeten vragen.
Slechts wil ik u zeggen, dat mijn gedachten steeds zullen blijven uitgaan
naar hen, die hun leven gaven in den strijd tegen den overweldiger en naar
al degenen, die nog lijden, door wat zij verloren hebben.
De goede eigenschappen, die wij in en na den oorlog konden ontplooien,
hebben buiten onze grenzen bij allen, die van goeden wille zijn, waar ook
ter wereld, vertrouwen en waardeering gewekt.
Dit vertrouwen en deze waardeering zijn een kostbaar bezit, dat wij niet
verloren mogen laten gaan door verdeeldheid of het vooropstellen van ons
persoonlijk belang.
Toont opgewassen te zijn tegen den grooten tijd, waarin wij leven, met
een wijden blik voor het wereldgebeuren en met begrip voor het wezenlijke
waar het voor ons allen om gaat.
En vervult zoodoende uw plicht tegenover Uzelf en tegenover het vader
land, tegenover onze bondgenooten en de groote gemeenschap der volkeren,
aat de toekomst tegemoet, schouder aan schouder met Juliana.
God zegene U en mijn geliefd kind.
JJET MINISTERIE van Verkeer en
Waterstaat heeft besloten, de
y™cht; <m bestelauto's op dezelfde
F uerer> a's thans bij per-
koonv e r S *et geval is' °P de aan"
woXn gUnnmfJzal het laadvermogen
kooen ,'erld; hetweIk de aan te
s^ mag hebben. auto ten hoog-
ORIELING TE GOES
Wü'lïgen^Tn r rie Kloosterman—van
vviingen. in de Lange Vorst ra at t#»
Goes werd verblijd met de gehorte
verkeren met^ d™ e
vergeren met de moeder in eoede tre-
zondheid. Naar een bejaarde Goese-
naar ons vertelde, is een devgeiifk^
gebeurtenis sinds mensenheueèms in
de Ganzestad niet voorgekomen.
RET troepenschipTzuiderkruis"
aflo^sfroepen naar N^g X
Weer rustig weer
geldig
Weersverwachting,
Donderdagavond:
Aanvankelijk
tot
met piaatselijk mist, later op ver
schillende plaatsen brekende be
wolktng. vrijwel overal droog
weer met zwakke tot matige wind
tussen West en Noord. Ongeveer
Heden temperatu.ur a'a gisteren.
Heden zon onder 20-24 uur
opa4n48°Xrr °'5G "Ur V,iida*
op 4.48 uur en maan op 9.06 uur.
yRIJDAG te middernacht eindigt
het Britse mandaat over Pa
lestina. Dat wordt een zeer belang
rijk moment. Omdat dit de beslis
sing gaat brengen over de naaste
toekomst van het Heilige Land, in
die zin dat vanaf dat ogenblik het
wapengeweld daar in alle hevigheid
kan lostbarsten.
Het Britse mandaat zal Vrijdag
ochtend door een enkele pijper van
de „Highland light infantery" op de
galerij van het regeringsgebouw te
Jeruzalem „uitgeluid" worden. Als
de Britse Hoge Commissaris voor Pa
lestina, Sir Alan Cunningham, de
Heilige Stad verlaat, zal een officier
van het regiment de Union Jack van
het „Witte Huis" neerhalen. Een slot-
plechtigheid ter gelegenheid van het
einde van het 30-jarig Brits bestuur
zal later op de dag te Haifa plaats
vinden.
Intussen staan in Oost-Europese
havens in groten getale joden ge
reed om naar Palestina te vertrek
ken zodra het Britse mandaat ge
ëindigd is. Zij zouden het laatste
half jaar in speciale kampen zijn
geoefend en zijn uitgerust met mo
derne lichte wapens.
Joodse politieke leiders hebben over
eenstemming bereikt over het uitroe
pen van een joodse staat. De twee
ondergrondse organisaties zullen dan
het officiële joodse leger gaan vor
men. Koning Abdoellah de bevelheb
ber van het Arabische legioen zit ook
n'et stil en heeft met zijn troepen 'n
aanval op enige joodse nederzettin
gen ondernomen en naar het schijnt
met succes. Egypte heeft de staat van
beleg afgekondigd. Dit om „zijn hou-
mog te bepalen en zijn strijdkrach
ten aan de Palestijnse grens te ver
zamelen om een militaire actie te
kunnen ondernemen, die de Zionis
tische aanvallen op het Arabische
Palestina moeten afslaan".
Arabisch-joodse besp/ekingen die
'n, Tel Aviv gehouden zijn, zouden
tot resultaat hebben geleid, dat de
Arabieren de havenstad Jaffa aan de
joden hebben overgelaten.
(Van onze Haagse correspondent).
■JJIT GOEDE BRON vernemen wij,
dat een verhoging van het brood
rantsoen medio September waarschijn
lijk is. Graanproducten zoals mais,
pudding enz. zouden eveneens vrijko
men.
De oogstvooruitzichten in Neder
land zijn zeer bevredigend en over
treffen de verwachtingen. Ook in vrij
wel alle andere Europese landen en
in de Transatlantische graanlanden
rekent men op zeer goede oogsten. In
Frankrijk heeft men het graanareaal
uitgebreid tot meer dan 4 millioen
hectare tegen nog geen 214 millioen
in 1947. Ook Frankrijk zal door deze
uitbreiding zich zelf kunnen voeden
op een hogere basis dan de huidige.
In meerdere landen is de situatie on
geveer gelijk. Het staat thans dan ook
al vast, dat het wereldgraantekort dit
jaar beduidend geringer zal zijn.
De geruchten, welke de laatste we
ken vooral in bakkerskringen de ron
de doen en volgens welke in het na
jaar de r. elr 'intributie van alle
graanproducten zou worden opgeheven
zijn niet geloofwardig.
Nieuwe bonnen
yOOR HET TIJDVAK van 16
t.m. 29 Mei geeft elk der vol
gende bonnen recht op het kopen
van:
BONKAARTEN KA, KB, KC 806:
380 algemeen: 200 gr. brood (gel
dig t.m. 22 Mei).
381 algemeen: 400 gr. brood of 1
rantsoen gebak).
382 algemeen: 1600 gr. brood (gel
dig t.m. 22 Mei).
383 algemeen: 750 gr. suiker, bo
terhamstrooisel enz. of 1500
gr. jam, stroop, enz. of 750
gr. versnaperingen.
385 algemeen: 100 gr. bloem of
zelfrijzend bakmeel of kinder
meel.
387 algemeen: 120 gr. spijsolie.
389 algemeen: 2 eieren.
379 algemeen: 250 gr. waspoeder.
375 reserve: 800 gr. brood (gel
dig t.m. 22 Mei).
378 reserve: 400 gr. brood (geldig
t.m. 22 Mei).
BONKAARTEN KD, KE 806:
879 algemeen: 500 gr. waspoeder.
880 algemeen: 200 gr. brood (gel
dig t.m. 22 Mei).
881 algemeen: 400 gr. brood of 1
rantsoen gebak.
882 algemeen: 400 gr. brood (gel
dig t.m. 22 Mei).
883 algemeen: 500 gr. suiker, bo
terhamstrooisel enz. of 1000
gr. jam, stroop, enz. of 500
gr. versnaperingen.
885 algemen: 100 gr. bloem of zelf
rijzend bakmeel of kinder
meel of kinderbiscuits.
887 algemeen: 120 gr. spijsolie.
889 algemeen: 2 eieren.
875 reserve: 400 gr. brood (geldig
t.m. 22 Mei).
878 reserve: 500 gr. bloem of zelf
rijzend bakmeel of kinder
meel of kinderbiscuits.
TABAKS- EN VERSNAPERIN-
GENKAARTEN ENZ. QA, QB,
QC 802:
49, 50, 53 tabak: 2 rantsoenen si
garetten of kerftabak.
51 versnaperingen: 200 gr. ver
snaperingen of 200 gr. suiker,
boterhamstrooisel, enz. of 400
gr. jam, stroop enz.
54 versnaperingen: 100 gr. ver
snaperingen of 100 gr. suiker,
boterhamstrooisel enz. of 200
gr. jam, stroop enz.
Bovengenoemde bonnen kunnen
reeds op Vrijdag worden ge
bruikt.
Niet-aangewezen en vernietigd
kunnen worden: de bonnen: 332,
334, 335, 834, 835 melk. 340, 341,
342, 344. 347. 844. 846 en 847 re
serve, 300, 330, 800, 830 algemeen.
Generaal Smith verzocht niet om een
algemene bespreking of onderhande
lingen, zoals door Moskou is beweerd,
zei Marshall.
Hij legde er de nadruk op, dat
specifieke voorstellen nodig zijn, niet
algemene besprekingen. Volgens
Marshall moet de Sovjetregering
thans het initiatief nemen.
„Ik verlang naar vrede".
r\£ JUICHTONEN en de hoopvolle
geluiden, die gister in de pers van
de gehele wereld hebben geklonken,
zijn verstomd, omdat de mogelijkheid
van een spoedige bespreking tussen
de Ver. Staten en de Sovjet ter rege
ling der onderlinge geschillen uitgeslo
ten geacht moet worden.
Wij wezen er reeds op, dat de Ver.
Staten na het eigengereide en het van
zelf-ingenomenheid druipende Russi
sche antwoord van een zekere terug
houdendheid lieten blijken, die niet
veel hoop gaf op een spoedig bijeen
komen aan de conferentietafel „ter
regeling der onderlinge geschillen."
En thans heeft George Marshall,
de Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken, de mogelijkheid
van een bilaterale conferentie tussen
de V.S. en de S.U„ die ook andere
landen aangaat, officieel van de
hand gewezen.
De enige manier om dichter tot een
oplossing te komen van de lopende ge
schillen zag Marshall alleen in de reeds
bestaande organisaties, zoals de Veilig
heidsraad en de geallieerde bestuurs
raad te Berlijn.
Volgens Marshall loopt elke nieuwe
conferentie groot gevaar te misluk
ken, hetgeen de wereld veel kwaad
zou doen. Wat wij nodig hebben is
handelen, zegt hij.
De oorspronkelijke bedoeling van
ambassadeur Smith's onderhoud met
Molotov, zei Marshall, was de politiek
van de V.S. voor de Sovjetregering te -
verduidelijken, daar er de laatste tijd de indruk gewekt zal
in de V.S. veel officieuse redevoeringen Amerika het vredesaanbod wan Ru
ove'- dit onderwerp zijn gehouden, land van de hand gewezen heeft.
„ïk verlang naar vrede, naar een
regeling met de S.U. Ik wil mis
verstand uit de weg ruimen. Maar ik
kan niet meehelpen aan het brengen
van vrede in de wereld, indien ik de
Westelijke mogendheden en mogend
heden in andere delen van de wereld
moet vragen hun beginselen en hun
overtuiging te laten varen om zich aan
te passen bij iets. waar zij het niet
mee eens zijn", aldus verklaarde Bevin
in het Lagerhuis.
Communistische campagne.
TAfficiele Franse kringen juichen het
toe, dat Marshall geweigerd heeft
bilaterale besprekingen met de Sovjet-
Unie te beginnen over aangelegenhe
den, die andere regeringen aangaan.
De openbare mening is teleurgesteld,
dat de hoop op een overeenkomst mei
de Sovjet-Unie voorbarig is gebleken,
doch put moed uit de verzekering, dat
de Amerikaanse regering blijk gegeven
heeft van haar bedoeling een verenigd
diplomatiek front met de kleinere mo
gendheden te handhaven. Politieke
waarnemers verwachten een hevige
communistische perscampagne, waarbij
worden, dat
dij het bepalen van haar
standpunt inzake de verhoging
der pensioenen heeft de regering als
uitgangspunt genomen de extra uit
kering van 25% met een maximum
van i 500, zoals deze bij de wet van
28 Februari 1947 over de jaren 1945
en 1946 op de pensioenen is verleend.
Zo wordt in het thans ingediende
wetsontwerp over de verhoging van
pensioenen gezegd.
Voor verdergaande maatregelen ko
men in aanmerking de pensioenen,
welke berusten op grondslagen nog da
terende van voor het einde van de
eerste wereldoorlog. Deze grondslagen
zijn in vergelijking met het thans gel
dende salarispeil zodanig achterop ge
raakt, dat ten aanzien van de daarop
berustende pensioenen een verhoging
met maximaal 100% te verdedigen is
Vervolgens valt te onderscheiden een
zeer grote groep van pensioenen, be
rustende op grondslagen daterende van
na de aanpassing aan de levensstan
daard na de eerste wereldoorlog tot
voor de aanpassing aan de levensstan
daard na de tweede wereldoorlog.
De regering acht voor deze groep een
gelijk toeslagpercentage van 25
redelijk.
Als laatste groep blijven over de
pensioenen, die na de tweede wereld
oorlog zijn of worden toegekend en
in steeds meerdere mate komen te
„TIET VALT NIET MEE zich een
onbevooroordeeld oordeel te
vormen over de classificatie," aldus
Drs. L. Egeraat, directeur van de
Bredase Leergangen en leraar aan
de M.T.S. te Den Bosch. „Er zijn
vele (en grote) bezwaren aan ver
bonden voor de leraar, maar om nu
zo maar pardoes te zeggen: wég
met de classificatie, lijkt me on
juist.
„T aten we eens kijken. De kosten
van levensonderhoud zijn mo
menteel in stad en dorp ongeveer ge
lijk, doch dit blijft niet zo. De tegen
woordige gebondenheid, die de prij
zen stopt, blijft niet bestaan. Concur
rentie en het behoefteelement zullen
in de toekomst weer zeker hun plaats
in het economische leven gaan inne
men. Weliswaar blijft de staat enkele
sleutelposities (ik denk hierbij b.v.
aan de geldcirculatie) stevig in handen
houden, maar binnen dit raam kan zich
het economische leven vrij ontwikke
len en aanpassen aan de kwestie van
vraag en aanbod. Zodoende zal dus in
de toekomst het verschil tussen stad
en platteland (dat nu zo ongeveer is
genivelleerd) weer ontstaan. Zo be
zien is standplaatsaftrek gemotiveerd.
De tegenstelling dorp-stad zal dus
groter worden naarmate de gebonden
heid mettertijd meer wordt opgehe
ven.
kinderen uit het leraarsgezin zul
len echter over het algemeen zelf
óók gaan studeren en hier ligt de stad
gunstiger. Goede onderwijsinstellin
gen zijn er bij de vleet, zodat met een
minimum aan kosten het beste onder
wijs genoten kan worden. Leraars
kinderen uit het dorp moeten van ver
voermiddelen gebruik maken om ho
ger onderwijs te volgen, zodat de
daaraan verbonden kosten aanmerke
lijk hoger zullen komen.
Ook als een Ieraar-zelf verder wil
studeren, komt hij voor hetzelfde ge
val te staan. Ook dan worden zijn
lesgelden hoger in verband met de
isolatie van het platteland.
Vandaar dat men een algemene
TN EEN slotartikeltje vertelt een
leraar hoe hij over het onder
werp classificatie denkt. Geheel
zonder zuilen wij niet kunnen,
zo meent hij. maar wel zal een
gedegen herziening van het stel
sel moeten plaats vinden om aan
gerechtvaardigde eisen tegemoet
te komen. Twee klassen zijn vol
doende, dan zal de toekomst le
ren of dit verschil inderdaad ia
blijven bestaan.
berusten op pensioensgrondslagen,
welke afgeleid zijn van de thans gel
dende salarisregelingen. Voorzoover zij
daarop reeds geheel berusten, is het
duidelijk, dat voor het verlenen van
I een toeslag geen grond meer bestaat,
terwijl voor de overige pensioenen uit
de aard der zaak de toeslag verhou
dingsgewijs dient af te nemen van
25% tot 0%.
Voorgesteld wordt de toeslag t« ver
lenen te rekenen van 1 Januari 1947
zulks in aansluiting aan de uitkering
ineens, welke over de jaren 1945 en
1946 is toegekend.
■^TET MINDER dan 21 branden
zijn er uitgebroken, gedeelte
lijk doordat kinderen met lucifers
speelden. In verschillende plaat
sen is er aanmerkelijke schade ont
staan. Enige woonhuizen zijn ge
heel een prooi der vlammen ge
worden o.a. in Halsteren, waar
door het omstoten van een petro-
leumvergasser een hele woning
uitbrandde.
yAN HET door de geallieerden in
Duitsland aangetroffen monetaire
goud kreeg Nederland totnutoe
35.891 kg.
2ES EN ZEVENTIG Duitse officie-
ren, van wie de meesten generaal
zijn, zijn uit Britse krijgsgevangen
schap ontslagen.
TVTINISTER LIEFTINCK heeft giste
ren de Nationale Spaarraad in
gesteld, wiens taak het is het volk tot
sparen op te wekken.
A RNOLD MEYER, thans gedetineerd
in de rijkswerkinrichting te Veen
huizen, is door de commissie voor
de perszuivering ontzet uit het recht
een journalistieke of leidende niet-
journalistieke functie te bekleden,
voor een termijn eindigende op de
dag der uitspraak.
A LCIDE DE GASPERI, Italië's Chr.-
democratische premier, heeft for
meel het ontslag van zijn regering aan
geboden aan president Giaudi. Deze
heeft het ontslag geweigerd.
trek van het dorp naar de grotere
steden kan waarnemen, zeker op het
ogenblik, dat de leraarskinderen op
een leeftijd komen, dat zij aan hogere
studies gaan beginnen. Gevolg hier
van is, dat men op het platteland
steeds te kampen heeft met een lera
rencorps, dat gemakkelijk wisselt. Zo
iets kan het onderwijs nooit ten goe
de komen, stabiliteit is een allereerste
vereiste.
Er komt bovendien nog 'n voordeel
bij, dat de leraar gemakkelijk be
weegt zijn standplaats op het platte
land te ruilen met de stad. Leraars
salarissen zijn over het algemeen niet
zo schitterend en de meesten moeten
met bijlessen in de avonduren het
hiaat op hun huishoudelijke begroting
aanvullen. Feit is nu eenmaal, dat
daartoe de stad meer gelegenheid
biedt, op een dorp is het aantal bij
lessen gauw uitgeput.
Jk zou echter niet gaarne vóór of
tegen classificatie willen beslissen,
want daar komen meer factoren bij
n aanmerking, dan die wij hier in
kort bestek bespreken. Een econo
misch onderzoek zou daartoe moeten
worden gedaan en dit is een studie
apart.
Het is waar, dat het tegenwoordige
classificatie-systeem moet worden her
zien, maar dat het geheel opgeheven
zou moeten worden, waag ik te be
twijfelen. Er is ruimte voor minstens
twee klassen: stad en platteland. De
toekomst zal leren, dat dit verschil
inderdaad is blijven bestaan, namelijk
als men economisch niet meer zo ge
bonden is als op het ogenblik."
yiER
(Van een speciale medewerker).
II (Slot).
VRAGEN hebben wij onszelf
en het Europa-congres gesteld:
naar Engeland» positie; naar een fe
deraal samengaan ook met niet-Euro-
pese staten; naar het al of niet waar
schijnlijke verdwijnen van het IJze
ren Gordijn door een Europese fede
ratie na te streven; en naar de geeste
lijke grondslagen dezer federalisti-
sche actie.
In ons eerste artikel kwamen wij
tot de slotsom, dat tenminste op de
eerste drie vragen geen bevredigend
antwoord was gegeven. Evenmin
heeft het congres dit gedaan op de
vierde, die luidde: Op welke geeste
lijk» grondslagen wenst men in Euro
pa een staatkundigen nieuwbouw op
te trekken*
DArTKR heeft beroep hl
aangetekend.
cassatie
TN DIPLOMATIEKE kringen te Lon
den is men van mening, dat de
Londense conferentie der zes mogend
heden over Duitsland zeker nog na
Pinksteren zal worden voortgezet.
J)E VEILIGHEIDSRAAD zal Vrijdag
ter behandeling van de rappor
ten over de politieke situatie, in West
Java en op Madoera bijeenkomen, in
verband met de beschuldiging van de
republiek, dat de Nederlanders daar
„marionettenstaten" hebben opge
richt.
JJIT TSJECHO-SLOWAKIJE zijn in
totaal 2000 vluchtelingen binnen
gekomen, van wie 900 doorgezonden
zijn naar Hessen en Wuerttemberg-
Baden.
meen welzijn dienen te bevorderen,
zo zal dat ook in een federaal, demo
cratisch bestel moeten gebeuren.
zijn natuurlijk vele even fraaie
als vage volzinnen gesproken en
geschreven over geestelijke waarden;
de menselijke waardigheid; ons ge
meenschappelijk erfdeel; geestelijke
vrijheid; democratie; onze verant
woordelijkheid voor de Westerse be
schaving; onze zending ten aanzien
van Europa's toekomst en wat dies
meer zij. Wie echter maar het Chris
tendom vernoemde, scheen de grote
meerderheid der natuurlijk zeer
„verdraagzame" aanwezigen te prik
kelen. Er hing een soort vrijdenkers
sfeer nu en dan. Doordat enige cori-
feeën van het Katholieke denken en
van de christelijke kunst zich fel hier
tegen geweerd hebben, is tenminste
vermelding niet achterwege gebleven
van dien godsdienst, die niet alleen
Europa gekerstend heeft, maar ook
door Gods Voorzienigheid van hier
uit elders in de wereld met en door
het Evangelie van Christus tevens
de „goede boodschap" ener hoge be
schaving heeft gebracht.
TAAT dit congres er echter op uit
was een voor ons aanvaardbare
geestelijke grondslag te leggen voor
internationalen nieuwbouw kan men
evenwel moeilijk beweren. Natuurlijk
zijn wij niet tegen zijn wij nadruk
kelijk vóór vrijheid, democratie, eer
bied voor de medemens en zijn na
tuurlijke rechten. Maar daarmede is
de kous niet af al leek dat in den
Haag wel zo. Er Is niet enkel een
vrijheidsvraag, maar ook een vraag
naar de verhouding tussen gezag en
vrijheid. De grondslagen van het recht
van de Staat, van het staatsgezag, de
omvang en beperkingen der staats
taak het zijn evenzovele vragen,
die op dit congres niet of nauwelijks
zijn aangeraakt. En als ze al werden
aangeroerd dan gebeurde het veelal
in de onderstelling, dat het antwoord
luidde, zoals in de dagen der Franse
revolutie, of van het liberalisme of
het socialisme. De meeste dezer Euro
pa-pioniers, die zó vooruitstrevend
waren, dat zij zelfs de tijd schenen te
missen om realistisch te zijn, ver
keerden geestelijk niet zelden nog in
de 19e eeuw, of in het prille begin
der 20e, toen het laïcisme welig tierde
die geheel vanzelf spraken, alleen
in averechtsen zin onder woorden ge
bracht.
Maar zelfs voor de aanhangers
der toch nogal verouderde leer der
volkssouvereiniteit had het duide
lijk kunnen zijn, dat aan dit con
gres wel iets ontbrak. Twee grote
stromen immers beroeren vandaag
de volken van Europa die der
katholieken en die der socialisten.
Men kan zeker niet zeggen, dat hun
invloed op de gang van zaken op
dit congres evenredig was aan hun
werkelijke kracht
rj*OCH zou het een verkeerde en nood
lottig conclusie zijn te zeggen:
dit congres kan moeilijk geslaagd
worden genoemd dus wèg met het
federalisme! De huidige staatkundige
vormen de volstrekt souvereine,
nationale staten zijn niet meer bij
machte, en dus niet meer geëigend,
om belangrijke gebieden van het al
gemeen welzijn elk voor zich te ver
zorgen. Bij voorbeeld: de handhaving
van de vrede en de verzekering der
volkswelvaart. Het federalistisch stre
ven opent zeker grote mogelijkheden
om op deze vitale punten het doel der
staatkundige gemeenschap beter te
verwezenlijken. Dan zal het echter
een federalisme moeten zijn in Katho
lieke' geest. Er is dus niet één fe
deralisme, er niet HET federalisme,
evenmin als er maar één politieke
overtuiging zou zijn. Xoals wij te 6o-
ze politieke partij, op ónze grondsla,
gen en near óme Inzichten het alge-
(Vervolg kolom 6 onderaan)
