Benelux is prachtig, maar
Amerika stelt wapen
stilstand voor
Twee doodvonnissen
gehandhaafd
Een onderwijzer over classificatie
Europees
Congres
it
„Over het doel zijn we het eens
Hef onweer
boven ons land
Critiek in Belgische nijverheids- en 1
scheepvaartkringen
IN *T KORT
\ng.
IA's
ZADEL
EE
fEE
:l gevk.
aangeb.
aangeb.
iïsen
VIERDE JAARGANG No. 1071
DINSDAG 11
MEI 19 48
Meer deviezen voor toeristen gewenst
Wederom kweken met gezond inzicht
het Moerdijkkanaal
Vrijdag: beëdiging
Prinses Juliana
DE, PRESIDENTSVERKIEZING in
Italië heeft na twee stemmingen
nog geen resultaat opgeleverd Het
gaat tussen Sforza en de Nicola (die
gezegd heeft niet herkozen te willen
worden).
Vrij warm
Slotzitting Europees Congres
De dag der resoluties
Distributienieuws
Kleinere eieren
Nieuwe stakingen
in België
De candidaten-liist
in Limburg
PALESTINA
D1
Het oorlogsdrama op de Vloeiweide
Raad van Cassatip
doet uitspraak
Geen teeltregeling voor
varkens meer
Het leven en werken op het platteland
is duurder dan in de stad
Grote schade aan jonge
gewassen
Welnu;
die dc
SWIFT
bij de
■te staan,
kwaliteit
■tal van
;en
Randolph
IE VLAG
vontuur
8 uur.
982-0
laines in
liPANNING
7 en 9 u.
983-0
Todd in
I VERHAAL
|7 en 9 uur
984-0
ny Henley
ie)
imbia Film.
en trouw,
tijdstip, dat
,ijn helden-
Iingen 7 en
985-0
in. GOES
1-55 - TïlEf 2466
t, koopt een
ZEEM.
egen de zeer
s van 4.95
ige dienstbode
ag en nacht.
Baronielaan 1,
1102
agd een vrien-
)r ca. 2 maan-
bosrijke omge-
rderij. Brieven
Bernhard Rey-
ivenhage, Post
1117
ma getuigschrif'
sns omstandig-
!ige werkkring.
of chef-kleer-
ling of gedeelte
kbaar gesteld
onder no. 1325,
age en De Zee,
it. 15 Gronin-
1150
pracht klank te
i. Br. no. 1151.
kasregister te
(liefst bekend
no. 1152.
oor babys en
breiboekje voor
ier. 64 Pagina's.
Verkrijgbaar bij
De Stem".
Uitgave N. V. Uitgeversmij. Neerlandia. Redactieraad:
A. F. J. Aernoudts; C. J. v. Hooteghem; A. E. Langenhorst; Mr.
Dr. A. J. J- M. Mes; Mr. H. B. B. de Rechter. Verschijnt elke
werkdag Abonnementsprijs bij vooruitbetaling t 3.38 per kwar
taal, per post 1 4.25, per week (uitsluitend bij niet postbestelling)
0.26. Losse exemplaren 6 cent. Postrekening 278841. Prijzen
voor buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrekt.
Voor God, Koningin en Vaderland
Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen Hulst, Dubbele Poort 7, tele
foon 102 (Bijburéau: Oostburg, Nieuwstraat 22, telefoon 35). Bu
reau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 75, telefoon
2236. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Advertentieprijs (uit
sluitend voor de Zeeuwse oplage): 0.10 per m/m; voor Re
clames (Ingezonden Mededelingen) f 0.25 per m/m. (Voor de
gehele oplage resp. f 0.25 en 0.60). Incasso wordt berekend.
Tn Belgische nijverheidskringen denkt men niet onverdeeld
gunstig over de practische ontwikkeling van de Benelux. Hoe-
diep gaat het verzet? Om daaromtrent enig denkbeeld te krijgen
heeft onze Antwerpse correspondent 100 brieven geschreven
naar „bedreigde" Belgische bedrijven, zoals de diamantindustrie,
sigarenfabrieken, restaurants, transportondernemingen, groente
kwekers en.... banken. Acht en zestig hebben uitvoerig geant
woord, 13 hadden het „door de Nederlandse concurrentie" te
druk om diep op de kwestie in te gaan en 19 gaven geen taal of
teken. De 68 antwoorden gaven aanleiding tot 9 besprekingen.
yiehier in het kort de bevindingen.
In de diamantnijverheid moet
men momenteel niet veel van de Be
nelux hebben. De Belgische diamant
nijverheid wordt vermoord „door de
oneerlijke concurrentie", zegt men.
Londen en Amerika geven de mees
te opdrachten aan Amsterdam. Inmid
dels vergeten deze Belgen, dat het
verschijnsel grotendeels veroorzaakt
wordt door de Belgische betalingsba
lans. Toch hoort men onder de te
genstanders ook dit geluid: „De Be
nelux is een goede gedachte, doch
zij wordt verkeerd in de practijk ge
bracht".
PRINSES JULIANA zal als
Regentes van het Koninkrijk
worden beëdigd in een verenigde
vergadering der Staten-Generaal,
welke op Vrijdag 14 Mei des mid
dags te kwart voor twee zal wor
den bijeengeroepen in het ge
bouw der Tweede Kamer.
De beëdiging, die op de meest
eenvoudige wijze zal geschieden,
vindt plaats om 2 uur.
TN ONS LAND zijn er nog 15 lands-
tollen.
JJOOR het wegwerpen van een siga
rettenpeukje zijn er op de heide tus
sen Milligen en Garderen 12 h.a. hei
de en vliegdennen verbrand.
AT ET ingang van 12 Mei wordt het
verplichte waardebewijs voor ge
bruikte auto's afgeschaft. Tegelijker
tijd is een nieuwe prijsregeling voor
de handel in gebruikte auto's in wer
king getreden.
JJET LAATSTE interim-rapport van
de Commissie van Goede Diensten
aan de Veiligheidsraad is thans ge
reed. Wanneer dit rapport in het be
zit is van de Veiligheidsraad waar
schijnlijk binnen twee weken zal
het gepubliceerd worden.
J^E „Johan van Oldenbarnevelt"
is met demobiliserende troepen aan
boord onderweg naar Nederland. Men
verwacht het schip omstreeks 18 Mei
a s. te Amsterdam. Aan boord bevin
den zich inclusief gezinsleden 1400
man der Kon. Landmacht en Lucht
strijdkrachten, waaronder de batal-
jqns 1—8 R.I. en 2—6 R.l. ruim 100
milhairen der Kon. Marine en ca. 600
militairen van het K.N.I.L.
TJIJ PADISARAN (Indonesië) Is een
Rode Kruisman tijdens een be
schieting uit een hinderlaag gedood.
rPRUMAN zal bij het begin van zijn
„verkiezings-rondreis" mededeling
doen van een plan voor een defen
sief bondgenootschap met de weste
lijke democratische naties, dat ge
steund zal worden door een program
inzake herbewapening dezer landen.
tn Z.-KOREA zijn voor het eerst
sinds 4000 jaar verkiezingen
gehouden. Er zijn 908 candidaten
voor 200 zetels. 60.000 politie
agenten en 1 millioen vrijwilligers
bewaken stemlokalen en stembus
sen.
TTEZE WEEK wordt voor de 120e
keer de „week van gebed en offer
voor onze Indiën" gehouden.
rpOT BURGEMEESTER van Zaan
dam werd benoemd de heer W.
Thomassen, lid van de Tweede Ka
mer en secretaris van de P. v. d. A,
TTET AMERIKAANSE leger heeft
opdracht gekregen de spoor we-,
gen te exploiteren. Op deze wijze
hoopt Truman stakingen tegen te
gaan.
TTE R. K. SLAGERSBOND herdacht
gisteren in het Kurhaus te Sche-
veningen zijn 30-jarig bestaan. Voor
zitter Scholtes ontving de onderschei
ding „Pro ecclesia et pontifice".
tte TRIEST-VENETIE-EXPRES ont
spoorde nabij Venetië. De eerste
berichten meldden twintig doden
Oorzaak onbekend.
Ja, vele vogeltjes zingen zoals ze
gebekt zijn en velen vereenzelvi
gen hun groepsbelang met algemeen
belang. Zo is het ook met de groen
tekwekers. Zij ondervinden sterke
concurrentie van de Nederlanders,
waardoor zij hun prijzen moeten la
ten vallen. Toch is er in deze krin
gen meer goede wil, dan bij de dia
mantslijpers. Een kweker uit de buurt
van Merxem nabij Antwerpen zei het
ons zo tekenend: „Op den ogenblik
ben ik tegen de Benelux, omdat de
Hollanders onze markt overstromen
met uitstekende groente en daardoor
onze prijzen drukken. Hier is nu een
maal alles duurder, ook onze pro
ductiekosten, maar ik geloof, dat
Holland ons over vijf, zes jaar weer
voorbij gestoomd zal zijn. Na de oor
log hebben wij goede zaken gedaan,
maar dat kan zo toch niet blijven.
Ook als de Benelux niet gekomen
zou zijn zouden onze opbrengsten zijn
gedaald. Voor de toekomst ben ik
voorstander van de Benelux. Alleen
betekent België niets. Samen met
Holland vormt de Benelux een mo
gendheid, die door Engeland en
Frankrijk voor „VOL" wordt aange
zien. Van een vierde-rangs zijn we
een tweede-rangs mogendheid ge
worden".
Deze, van inzicht getuigende uit
spraak, is tekenend voor de Belgi
sche meerderheid. Dat staat vast.
hotel- en
restauranthouders
TTe hotel- en restauranthouders zijn
vrijwel zonder uitzondering war
me voorstanders van de Benelux-ge-
dachte. Toch sluit men ook in deze
kringen zijn ogen niet voor critiek.
Vooral Antwerpen, Gent, Luik en
Turnhout trokken voor de oorlog ve
le inkomsten uit de Nederlandse 'ou
dsten. Thans komen de Nederlan
ders naar deze plaatsen met juist iets
meer dan hun hemd.
Het was in deze kringen, dat «ij
vernamen, dat de bond van Belgische
hotelhouders binnenkort een nieuw
beroep zou doen op de Benelux, ten
einde de Nederlandse regering te be
wegen meer deviezen beschikbaar te
stellen voor touristenverbruik. Men
wil ook de Belgische regering ver
zoeken met het sluiten van nienwe
handelsverdragen hiermede ten volle
rekening te houden.
Terwijl we het tegendeel verwacht
hadden troffen we slechts weinig be
zwaren aan in de sigarenindustrie.
Men gelooft in deze kringen, dat de
tijdelijke moeilijkheden door de gro
te import van goedkoper Nederlandse
sigaren vanprima kwaliteit spoe
dig zullen worden opgelost door de
epxort van Belgische sigaren naar
Nederland. Alle briefschrijvers waren
voorstander van de Benelux-gedach-
te.
oude wens
TYat was niet het geval in scheep-
vaartkringen. Evenals de diamant,
bewerkers hebben veie schippers be
zwaren tegen de Benelux. Ze menen
dat Nederland de grootste voordeler)
in de wacht sleept.
„Als Nederland een eerlijk metgezel
Is", aldus een der zegslieden, „dan
moet het zelf ook wat willen offeren,
bijv. het moet toestemming geven tot
het graven van 'n Antwerpen-Moer-
dijk-kanaal, ook al vloeien daaruit
misschien kleine nadelen voort voor
Rotterdam'.
Zes leidende personen uit het bank
bedrijf waren voorstanders van de
Benelux. Tegen.... niemand.
Weersverwachting, geldig tot
vanavond:
Hier en daar ochtendmist voorts
enkele plaatselijke regenbuitjes,
hier en daar nog vergezeld van
onweer. In de kuststreken een
koelere zeewind, overigens wel
iets lagere temperaturen dan gis
teren, maar nog vrij warm met
wind uit uiteenlopende richtingen.
Vandaag zon onder 20.20 uur.
Maan onder 23.52 uur. Morgen
zon op 4.51 uur. Maan op 6.42 uur
TTE VOGELTJES ZONGEN, de agen
ten gaapten en het zonnetje lach
te, toen gisterenmorgen om kwart
voor zes Paul van Zeeland voor de
laatste maal in de „avond"-zitting
van de economische commissie van
het Europese Congres de voorzitters
hamer deed neerkomen. Als we dan
nog vernemen, dat de zaal een wir
war was van mensen, meubels, me
ningen, argumenten en papieren, dan
begrijpen we nauwelijks, dat een
eensgezinde resolutie tot stand kwam
Maar zij kwam dan toch, ondanks
het boos wegwandelen van 13 afge
vaardigden. die van mening waren,
dat met uitsluiting van alle andere
mensen de arbeiders het inzake de
economie en de productie het voor
het zeggen hebben. Deze dertien wa
ren uiterst links. Voorts waren alle
gedelegeerden het erover eens, dat er
over geheel Europa zo min mogelijk
belemmerende in- en uitvoerbeper-
kingen behoren te zijn, dat het pro
ductieproces gerationaliseerd moet
worden en dat de sociale voorwaar
den tot een billijke verdeling verbe
tering behoeven.
In de politieke sectie kon men
het tenslotte ook over een uitge
breide resolutie eens worden, doch
niet dan nadat de Nederlandse af
gevaardigde Mr. Sassen er nadruk
kelijk op had gewezen, dat het
Christendom de grondslag voor
alle Europese samenwerking moet
De kleinere eieren zijn enige tijd
niet in distributie gebracht, zodat het
publiek op zijn bonnen bijna uitslui
tend eieren van de gewichtsklasse 1
en 2 ontving. Thans worden de winke
liers ook weer bevoorraad met eieren
van de lagere klassen, zodat men op
de bon. welke Donderdag a.s. bekend
gemaakt wordt ook met deze eieren
genoegen moet nemen.
(Van onze Antwerpse corres
pondent)
T/OLGENS „De Gazet van Antwer
pen" vertoeft de echtgenote van
de Franse communistenleider M.
Thorez thans te Brussel om contact
te leggen met de Belgische commu
nisten. In het algemeen verwacht
men zowel te Antwerpen als te Brus
sel, dat de communisten binnenkort
een nieuwe stakingsgolf over België
zullen laten laten rollen, waarvoor
thans de voorbereidingen worden ge
troffen.
TTE GROSLIJSTSTEMMING in de
kieskring Limburg heeft een can-
didatenlijst in deze volgorde opgele
verd: 1 Dr. L. Beel, 2 dr. ir. W. J.
Droesen, 3 j. H. Maenen, 4 J. M. Pe
ters; 5 H. J. M. Dassen, 6 J. A. Koops
7 mr. de Graaf. 8 M. P. j. M. Cor-
bey. 9 Mr. j. P. D. van Banning, 10
H. Jongen, 11 Mr. Dr. J. B. Sens, 12
j. Jongen. 13 E. Jongen. 14 M. J.
Dings, 15 Jhr. Mr. G. A. M. J. Ruys
de Beerenbrouck, 16 h. Ortmans, 17
J. M. G. Sluysmans.
De Zwitserse garde presenteert met een aloude ceremonie een aantal nieuwe
recruten aan z. H. de Paus.
E AMERIKAANSE regering heeft
bij de verschillende Arabische re
geringen een nieuw voorstel ingediend
voor een wapenstilstand voor geheel
Palestina.
Het voorstel zou voor drie maan
den gelden en per kwartaal verlengd
kuimen worden.
Tijdens deze periode.zou een „neu
traal bestuur" in Palestina gevormd
worden. De Egyptische regering heeft
het voorstel met commentaar doorge
geven aan de leiders van de Arabi-
zijn en dat Europa zelf in al zijn
onderdelen één moet worden, wil
men met succes over een onver
deelde wereld en een wereldvrede
kunnen gaan denken.
De politieke resolutie houdt i
hoofdzaak in: wijl Europa blijk heeft
gegeven in te zien, dat het plicht is
een eenheid te vormen, zullen de lan
den hun souvereine rechten gedeel
telijk moeten versmelten. Een Assem
blee, gekozen door de parlementen
der landen, zal worden bijeen bijeen
geroepen om daarna een charter sa
men te stellen van de Unie of Fede
ratie, die open blijft voor alle Euro
pese volken.
Churchill' kon dan ook terecht aan
het einde van deze laatste congresdag
zeggen: „Nog zijn er over vele bij
zonderheden meningsverschillen, doch
over het grote doel zijn we het eens".
Aan het einde van de slotzitting
hield Ramadier een rede, aan het
einde waarvan hij een boodschap voor
las, waarin in enkele détails de vaste
wil te komen tot de Verenigde Sta- i
ten van Europa tot uiting kwam.
Na het voorlezen dezer boodschap
sprak Paul van Zeeland een bewogen
slotwoord, waarin hij de Nederlandse
gastheren en de medewerkers vafti het
Congres dank bracht. Onder daverend
applaus van bijna duizend aanwezi
gen werd het Congres om tien mi
nuten voor acht gisterenavond door
Van Zeeland gesloten verklaard.
TTE Bijzondere Raad van Cassatie
heeft gister uitspraak gedaan In
een aantal zaken verband houdende
met de overval, welke op 4 October
1944 gedaan is op de verzetspost op de
Vloeiweide nabi.i Rijsbergen.
Drie weken geleden heeft in verband
hiermede terechtgestaan J. Wouterlood
van Doesburg uit Breda, door het Bij
zonder Gerechtshaf te 's-Hertogen-
bosch tot acht jaar en 6 maanden ge
vangenisstraf met aftrek veroordeeld,
omdat hij twee illegale werkers, Nelis-
sen en Renard, die gevangen genomen
waren heeft bewaakt en overgebracht
naar de Feldgendarmerie te Breda.
De procureur-fiscaal, mr. Bakhoven
had gerequireerd tot verlaging der
straf, tot zes jaar met aftrek. De
bijzondere Raad van Cassatie heeft 'n
psychiatrisch onderzoek gelast en de
zaak voor onbepaalde tijd uitgesteld.
J. Loesberg te Breda, was in Den
Bosch veroordeeld tot de doodstraf.
Deze requirant had, volgens zijn zeg
gen „bewakingsdienst" verricht bij bo
venbedoelde overval. Bovendien haa
hij met Suykerbuyk een huiszoeking
gedaan bij dr. Scheffelaar, in wiens
huis een revolver werd gevonden. De
dokter werd gearresteerd en doodge
schoten.
De procureur-fiscaal heeft drie we
ken geleden geconcludeerd tot verwer
ping van het beroep. De bijzondere
Raad heeft dienovereenkomstig uit
spraak gedaan en Loesberg veroordeeld
tot de doodstraf.
Wegens zijn aandeel in het drama
op de Vloeiweide had het Bijzonder
Gerechtshof te 's-Hertogenbosch A. v.
Gageldonk tot levenslange gevangenis
straf veroordeeld. Ook in dit geval had
de procureur-fiscaal tot verwerping van
het beroep geconcludeerd.
Requirant werd thans veroordeeld
tot twintig jaar gevangenisstraf met
ontzetting uit het recht bij de gewapen
de macht te dienen.
Het Bijzonder Gerechtshof te 's-Her
togenbosch had J. Eling te Breda, een
gevangenisstraf van veertien jaar met
aftrek opgelegd wegens zijn aandeel
in het drama van de Vloeiweide, voor
het ven-aden van Joden en wegens
zijn lidmaatschap van het N.S.K.K. De
procureur-fiscaal vroeg ook hier ver
werping van het beroep.
De bijzondere Raad ging daarmee^
accoord en Eling werd tevens ontzet'
uit het recht ambten te bekleden.
J. Suykerbuyk te Breda, was te 's-Her
togenbosch ter dood veroordeeld we
gens lidmaatschap van het N.S.K.K.,
het mede arresteren van dr. Scheffe
laar en het deelnemen aan de overval
op de Vloeiweide. De conclusie van de
procureur-fiscaal bij de bijzondere
Raad van Cassatie was drie weken ge
leden: verwerping van het beroep.
Het college heeft d'enoverenkomstig
uitspraak gedaan, zodat ook voor Suy
kerbuyk de doodstraf gehandhaafd
blijft.
J^E TEELTREGELING voor varkens
die bestaat uit een systeem, waar
bij voor elke fokker wordt vastge
steld welk aantal fokzeugen mag wor
den aangehouden, wordt afgeschaft.
Dit zal niet betekenen, dat bij het
aanhouden van fokzeugen en opfok-
zeugen geen nadere voorschriften in
acht moeten worden genomen. Met
het oog op het gevaar voor clandestie
ne slachtingen zal de aanwezigheid
van deze varkens op de bedrijven
door een aanhoudingsbewijs gedekt
moeten zijn.
£\E K.N,A.C.
Verkeer
heeft de «Minister van
en Waterstaat verzocht,
de aanvang van het z.g. Zondagsrij
verbod te stellen op 4 uur voorm. ter
wijl mede in overweging is gegeven
dat verbod te 21 uur te doen eindigen
ph' wordt schreven wij, een actie gevoerd om te komen tot de af
schaffing van de classificatie, die door het platteland als een
grote onbillijkheid wordt beschouwd.
Daar er vooral in onderwijzerskringen veel tegenkanting tegen het
classificatiesysteem bestaat, hebben wij ons in verbinding gesteld met
een onderwijsman, die tegelijkertijd ook bestuurder van het K.O.V.
is en hem zijn mening over dit onderwerp eens gevraagd.
Voeding en kleding
Ia, mijnheer, zo zeide hij, U vraagt
mij of de classificatie historisch
te verdedigen is. maar een zuiver om
lijnd antwoord zou ik daarop niet kun
nen, maar ook niet durven geven. Al
heeft men bij de indeling der klassen
destijds rekening gehouden met het
feit, dat ook bij de belastingen ver
schillende klassen bekend waren en
zich daar op een of andere manier bij
aangepast.
Wanneer in de tegenwoordige tijd
naar voren gebracht wordt, dat de
kosten van het levensonderhoud ten
plattelande aanmerkelijk lager zijn
dan die in de stad, dan meen ik dit
ten stelligste te moeten bestrijden.
Immers, waar men ook woont, overal
krijgt men op zijn bonnen hetzelfde
en vrijwel tegen dezelfde vastgestelde
prijs. De groente op het platteland is
zeer zeker niet goedkoper dan in de
stad en wanneer men met bepaalde ge-
isoleerde gebieden te doen heeft en in
dit verband denk ik aan Z.-Vlaande-
ren, dan kan al direct gezegd worden,
dat de prijzen voor groenten daar veel
hoger liggen dan elders.
Heeft U in Z.-Vlaanderen wel eens
naar andere Drijzen gekeken? Niet, dat
is jammer, want dan zou het U opge
vallen zijn, dat daar op ieder gebied1
prijzen gevraagd worden, die in door
snee 20 tot 30 pet. hoger liggen dan
in de grote stad. Ik wil enkele voor
beelden noemen: Textiel, schoenen,
meubels, woninginstallatie, speelgoed
enz. moet hier veel duurder betaald
worden dan elders en is het dan een
wonder, dat vele burgers naar de over
kant proberen te gaan om in bepaalde
steden hun inkopen te gaan doen.
Wonen en ontspanning
jyjen beweert wel eens, dat het op het
platteland goedkoper wonen is dan
in de stad en in werkelijkheid is daar
ook wel iets van aan, maar nu de wo
ningen zo schaars zijn en het zo moei
lijk is ook maar enige woningruimte
te bekomen, moet U niet vragen, wel
ke huurprijzen voor een paar kamers
gevraagd worden. En de prijsbeheer-
sing dan, merkten wij op. Ja, maar dat
wordt niet aan de prijsbeheersing
doorgegeven. Men is immers allang
blij als men ergens zit.
En neem nu eens de ontspanning,
die men op het platteland kan genie
ten. Uzelf weet ook wel, dat er over het
algemeen maar weinig goeds geboden
wordt en wanneer er eens een goed ge
zelschap wordt aangekondigd, dan
heeft men er geen notie van, wat een
moeite de organisatoren hebben moeten
doen om' dat gezelschap hier te krijgen.
Bovendien stuurt men dan nog dik
wijls plaatsvervangers voor de voor
naamste rollen, zodat men voor meer
geld dan in de stad nog minder waar
krijgt op de koop toé. Bovendien heeft
men op het platteland het nadeel van
slechte zalen, waardoor zo'n uitvoering
niet dat kan worden, wat men er van
verwacht heeft. Er zijn slechts enkele
geschikte zalen en men moet al een
hele reis maken, wil men de uitvoering
kunnen bijwonen.
Zoiets brengt extra-kosten mee en
dit wordt nog erger, wanneer men, zo
als in ^.-Vlaanderen, eens naar de
overkant wil om van iets goeds te ge
nieten.
Dure studie
|7n nu de kwestie van de studie der
Oudere kinderen. Wanneer deze
eenmaal de lagere school hebben afge
lopen, dan rijst al direct de vraag:
„Wat nu?"
ledereen wil toch trachten zijn kin.
deren vooruit te laten komen, maar in
tegenstelling met de stad waar volop
gelegenheid is om de verlangde ont
wikkeling te bekomen, moet men hier
zijn kinderen of naar kostschool doen
of tientallen kilometers elders op
schooi, met al de nadelige gevolgen
van dien om nog meer niet te spreken
van de extra-uitgaven voor trein of
buskosten en de kosten, die het over
blijven 's middags met zich meebrengt
Of de beste krachten door de classi
ficatie van het platteland worden weg
gezogen, waag ik te betwijfelen, maar
vast staat in ieder geval, dat de jon
geren, die vooruit willen komen en
die naar gelegenheid zoeken om goed
koper te kunnen studeren, zeer zeker
alie mogelijke moeite doen om weg te
trekken. Bovendien kunnen zij in de
grote stad 8 of 4 pet. meer salaris
"VTADAT wij in ons eerste artikel
een burgemeester aan het woord
lieten, volgt thans het reseultaat van
een persgesprek met een ondier wijzer
In deze kringen voelt men de bestaan
de classificatie als een onrecht en
een gevaar tevens. Met name dit.
dat de jonge onderwijzer-maar al te
gemakkelijk door de stad wordt aan
getrokken, het land daardoor ontblo
tend van zijn jonge, initiatiefrijke
kracht.
verdienen, waarbij nog komt, dat zij
van alles tegen betrekkelijk weinig
geld kunnen profiteren. Op het plat
teland is men als onderwijzer nev. m
de gemeente een autoriteit, overal
dient men aan mee te doen en dit
brengt veel extra-uitgaven met zich
mee. In de grote stad loopt men ver
loren en heeft men van dit alles wei
nig of geen last.
De burger betaalt
sche Liga, die zich thans de Amman
bevinden.
Het is afwachten hoe de reacties der
Arabieren zullen zijn. Echt optimis
tisch zijn wij niet. Zeker niet als de
Arabieren kennis nemen van de ver
klaring van David Ben Goerion, hoofd
van de voorlopige Joodse administra
tieve raad, waarbij deze benadrukte
.dat binnen enkele dagen de joodse
staat zal worden gesticht". Deze uit
lating is de eerste aanwijzing, dat de
joden vastbesloten zijn op 16 Mei, dus
na het vertrek der Britse troepen,
een joodse staat af te kondigen.
Gelijk bekend, wil de Uno een „vrij
Jeruzalem" garanderen. Er zal dan
een „neutraal" politie-commissaris en
een gouverneur komen met een Wet
gevende Raad, die van de Uno in
structies krijgt.
Dit gebied zal echter niet „zonder
meer zelfstandig" kunnen zijn, wijl
daarin water-, voedsel-, olie- en elec-
triciteitsvoorziening volkomen ont
breken. Goedschiks of kwaadschiks
zal Jeruzalem dus altijd op de aan
grenzende gebieden, Joods of Ara
bisch, zijn aangewezen.
Met dat al is het dus begrijpelijk,
dat juist Jeruzalem met zijn heilige
plaatsen in deze dwangpositie een
steen des aanstoots is voor beide par
tijen.
Arabieren en Joden hebben er in
beginsel toegestemd in 'n plan tot de
militarisering van Jeruzalem, waarbij
de stad onder bescherming van het
Rode Kruis zal worden gesteld.
■penslotte nog dit. Hebt U wel eens
overwogen, dat hier op verschil
lend gebied misbruik wordt gemaakt
van de omstandigheden. Denk maar
eens aan een behandeling door specia
listen. Wat durft men hier niet te vra
gen, terwijl dat in vergelijking met de
stad veel minder is. Bent U al eens
bij een tandarts geweest en ..ebt U zijn
prijzen al eens vergeleken met die in
de stad. Welnu, dan weet U het ver
schil toch ook wel. Hier wordt op ieder
gebied misbruik gemaakt van het feit,
dat we min of meer geïsoleerd zijn en
wie moet het gelag betalen? Dé burger,
die er woont. We mogen gerust zeggen,
dat men hier onder dezelfde omstan
digheden verhoudingsgewijs grotere
uitgaven heeft dan in de stad en dat
het hier heel wat moeilijker is om hét
hoofd boven water te houden dan daar.
Het is daarom alleszins gewenst, dat
aan de onbillijkheid van standplaats
aftrek zo spoedig mogelijk een eind ge
maakt wordt, waardoor aan de wens
van talloos velen tegemoet zal geko
men worden.
TTEN HAAG beleefde een Egyptischs
duisternis: auto's en tram reden
m'oden op de dag-met licht op, woon
huizen en kantoren hadden behoefte
aan hun electrische lampen met het
gevolg, dat er een enorme stroom
stoot optrad, waardoor enkele minu
ten geheel Den Haag in het donker
was gehuld. En dat alles, omdat zich
een onweersfront vanaf de lijn Vlis-
singen-Maastricht in noordelijke rich
ting over ons land voortbewoog.
Van alle kanten kwamen de be
richten van blikseminslag en verkeers
stremmingen binnen: In het Westland
zijn de gewassen te velde (aardappe
len, andijvie, sla en bloemkool) zwaar
door hagel geteisterd, tussen Den Haag
en Rotterdam was het treinverkeer
tussen vier en half vijf gestremd, in
Leiden moest de brandweer vijftien
maal wegens inslag ingrijpen, de brug
over de Dieze bij Den Bosch werd ge
troffen 14 minuten vertraging der
treinen). Rukwinden en zwiepende
regenvlagen zorgden voor angstaan
jagende taferelen. In de hoofdstad
werd de vlaggestok van het stadhuis
versplinterd, in een afdeling van het
Hoofdpostkantoor brak brand uit.
Ruim drie kwartier was er nagenoeg
geen verkeer mogelijk.
Ook in ons eigen verschijningsge-
bied ging het onweer niet zonder
schade aan te richten voorbij. In Roo
sendaal moest worden ingegrepen, om
dat een fauteuil in een huiskamer
reeds had vlam gevat en in Ouden
bosch werden bomen vernield en
een viertal koeien van de landbouwer
Voermans in Kapelstraat door de blik
sem gedood Hagelstenen van abnor
male grootte richtten ook in Brabant
aan het jong» gewas te velde veel
schade aan.
alleen tussen die in Europa zal
eerder indruk maken op Moskou; zal
eer het Politburo kunnen brengen tot
aanvaarding van een vreedzame rege
ling der wereldzaken en niet alleen
van de Europese zaken dan het tot
zo lang onverwezenlijkbare ideaal
der Europese eenheid.
Ook wij geloven in de kracht van
een ideaal. Maar zolang achter dat
ideaal geen duidelijk ontzag inboeze
mende macht staat, trekt Rusland er
zich geen zier van aan. Hiervan ble
ken velen in den Haag niet door
drongen te zijn.
Over de vierde vraag een volgend
artikel.
(Van een speciale medewerker).
I
■ylER HOOFDVRAGEN konden de
samenkomt in den Haag der
Europese federalisten belangwekkend
of teleurstellend maken, alnaargelang
de antwoorden die erop zouden wor
den gegeven. Die vier vragen waren:
Hoe staat het met de Britse deel
neming aan een nieuwen staatkundi
gen opbouw van Europa?
Hoe verhoudt zich de Europese
samenwerking tot een samengaan in
breder verband?
Welke invloed kan het Europees
federalisme hebben op het verdwij
nen van het IJzeren Gordijn?
En tenslotte:
Op welke geestelijke grondslagen
wenst men in Europa een staatkun
digen nieuwbouw op te trekken?
Bezwaarlijk kan men beweren, dat
dit Haagse congres die vier vragen
aanvaardbaar heeft beantwoord.
Tn zijn magistrale openingsrede heeft
Churchill duidelijk gemaakt
hoe vaag en omzichtig hij zich overi
gens op dit punt ook uitdrukte dat
Engeland wél bij Europa hoort, maar
óók bij de rest van de wereld. Met
het westelijk halfrond, zo zei hij on
geveer, zijn wij, verenigd met het
Britse gemenebest, door Canada en
„andere geheiligde banden" nauw ver
bonden. Welke die andere geheiligde
banden zijn, liet hij niet los. Zonder
twijfel bedoelde hij de verwantschap
tussen Engeland en zijn Dominions
en Amerika.
Maar even zeker ook de politieke
en economische belangen, die Groot-
Brittanlë elders ter wereld dan in
Europa heeft en die het niet bereid
is op te geven. Kort en goed komt
het dus hier op neer: Engeland wil
wel in een Europese samenwerking
treden, maar nooit helemaal en ook
nooit zó dat het er niet weer uit zou
kunnen, wanneer en zo lang en in zo
verre het dit dienstig acht met zijn
eigen belangen overzee.
Daarmede was Churchill ht dezelf
de boot gestapt als Bevin, die wel een
Westerse, maar daarom nog geen West
Europese Unie wil. Bevin, die bij de
samenwerking tussen de uitsluitend
West-Europese vijf mogendheden van
het Pact van Brussel en de zestien
van het Marshall-plan wel wat erg
nadrukkelijk de politiek voert van
„zachtjes - aan - dan - breekt - het -
lijntje (tussen Engeland en zijn Do
minions en Amerika) - niet".
Tnplaats van zich terdege reken
schap te geven van de ernstige
betekenis dezer Britse stellingname,
heeft het congres zich meer in de
idealistische wolken, dan op den be-
ganen en begaanbaren grond bewo
gen. Het is immers duidelijk, dat
een zuiver Europese Unie met deze
halve positie van Engeland niet an
ders dan een zwak verband kan vor
men. In elk geval slechts een ver
band, dat op critieke momenten ern
stig te verzwakken is, doordat Enge
land op zulke ogenblikken méér naar
zijn wereldrijk dan naar den Europe-
sen kant zou kunnen trekken, uv-nj
is er merkwaardigerwijze zo goed als
niet gesproken over de verhouding
tussen een Europese samenwerking
en een samengaan in breder dan al
leen Europesen kring de tweede
der vier belangrijke vragen.
Voor en na heeft men er welspre-
ken. meeslepend, bezielend, lyrisch,
poëtisch en een tikkeltje demagogisch
soms den lof bezongen van „de
Europese eenheid". Die mpest er ko
men, hoe dan ook. Maar juist over
dat hoe is onzakelijk weinig zake
lijks verkondigd. Hoe, nu Rusland
er natuurlijk niet over denkt, zijn
satelieten vrij te laten toetreden tot
die Europese Unie en er zelf hele
maal niets van wil weten. Hoe, nu
ook Groot-Brittanië maar op zijn
mooist half wil meedoen. Hoe. nu
toch wel overduidelijk is geworden,
dat Europa zonder Amerikaanse hulp
politiek, economisch en militair geen
veertje van den mond kan blazen.
JJe achtergrond van deze door en
door onwezenlijke stelling der
puur Europese eenheid is zelden of
nooit op het congres duidelijk tot
uiting gekomen. Toch bestaat die. Zij
is het nog in veler harten levende
ideaal, dat Europa een „derde macht"
zou worden tussen Rusland en Ame
rika in: zo nodig onafhankelijk van
beide; in staat het evenwicht tussen
die twee grote wereldmachten te be
waren. Het kost echter méér moeite,
dit ideaal nog te blijven koesteren,
dan aan te tonen, dat het slechts een
wensdroom is en geen grondslag
voor realistische staatkunde van van
daag.
Europa een derde macht? „Europa"
is wel één woord, maar in werkelijk
heid zijn het twee, door het IJzeren
Gordijn van elkaar afgescheiden helf
ten. Politiek en militair hebben zij
niets gemeen op dit moment. Econo
misch hebben zij elkaar broodnodig,
maar of zij elkaar ook zullen kunnen
helpen hangt hiervan af, of, hoelang
en in hoeverre het Kreml handel
tussen Oost en West toelaat. Een
macht is dit Europa dus niet. Zijn
twee helften ook niet: het Oosten
afhankelijk van de Sovjet-Unie het
Westen aangewezen op hulpbronnen
overzee, niet 't minst van Amerika.
Van „Europa als derde macht" kan
en zal dus voorshands, helaas, geen
sprake zijn.
J)e derde vraag die over het ver
dwijnen van het IJzeren Gordijn
hangt onmiddellijk hiermede sa
men. Ook wij willen dat Stalen
Scherm uit ons werelddeel weg heb
ben even hartstochtelijk als da
meest vurige en idealistische Haagse
congresgangers. Maar een besbte
menhang tussen slle wuuiJW
cratische landen en volleen
Zie vervolg onderaan kolom S