Benelux is prachtig, maar Amerika stelt wapen stilstand voor Twee doodvonnissen gehandhaafd Een onderwijzer over classificatie Europees Congres it „Over het doel zijn we het eens Hef onweer boven ons land Critiek in Belgische nijverheids- en 1 scheepvaartkringen IN *T KORT \ng. IA's ZADEL EE fEE :l gevk. aangeb. aangeb. iïsen VIERDE JAARGANG No. 1071 DINSDAG 11 MEI 19 48 Meer deviezen voor toeristen gewenst Wederom kweken met gezond inzicht het Moerdijkkanaal Vrijdag: beëdiging Prinses Juliana DE, PRESIDENTSVERKIEZING in Italië heeft na twee stemmingen nog geen resultaat opgeleverd Het gaat tussen Sforza en de Nicola (die gezegd heeft niet herkozen te willen worden). Vrij warm Slotzitting Europees Congres De dag der resoluties Distributienieuws Kleinere eieren Nieuwe stakingen in België De candidaten-liist in Limburg PALESTINA D1 Het oorlogsdrama op de Vloeiweide Raad van Cassatip doet uitspraak Geen teeltregeling voor varkens meer Het leven en werken op het platteland is duurder dan in de stad Grote schade aan jonge gewassen Welnu; die dc SWIFT bij de ■te staan, kwaliteit ■tal van ;en Randolph IE VLAG vontuur 8 uur. 982-0 laines in liPANNING 7 en 9 u. 983-0 Todd in I VERHAAL |7 en 9 uur 984-0 ny Henley ie) imbia Film. en trouw, tijdstip, dat ,ijn helden- Iingen 7 en 985-0 in. GOES 1-55 - TïlEf 2466 t, koopt een ZEEM. egen de zeer s van 4.95 ige dienstbode ag en nacht. Baronielaan 1, 1102 agd een vrien- )r ca. 2 maan- bosrijke omge- rderij. Brieven Bernhard Rey- ivenhage, Post 1117 ma getuigschrif' sns omstandig- !ige werkkring. of chef-kleer- ling of gedeelte kbaar gesteld onder no. 1325, age en De Zee, it. 15 Gronin- 1150 pracht klank te i. Br. no. 1151. kasregister te (liefst bekend no. 1152. oor babys en breiboekje voor ier. 64 Pagina's. Verkrijgbaar bij De Stem". Uitgave N. V. Uitgeversmij. Neerlandia. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts; C. J. v. Hooteghem; A. E. Langenhorst; Mr. Dr. A. J. J- M. Mes; Mr. H. B. B. de Rechter. Verschijnt elke werkdag Abonnementsprijs bij vooruitbetaling t 3.38 per kwar taal, per post 1 4.25, per week (uitsluitend bij niet postbestelling) 0.26. Losse exemplaren 6 cent. Postrekening 278841. Prijzen voor buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrekt. Voor God, Koningin en Vaderland Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen Hulst, Dubbele Poort 7, tele foon 102 (Bijburéau: Oostburg, Nieuwstraat 22, telefoon 35). Bu reau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 75, telefoon 2236. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Advertentieprijs (uit sluitend voor de Zeeuwse oplage): 0.10 per m/m; voor Re clames (Ingezonden Mededelingen) f 0.25 per m/m. (Voor de gehele oplage resp. f 0.25 en 0.60). Incasso wordt berekend. Tn Belgische nijverheidskringen denkt men niet onverdeeld gunstig over de practische ontwikkeling van de Benelux. Hoe- diep gaat het verzet? Om daaromtrent enig denkbeeld te krijgen heeft onze Antwerpse correspondent 100 brieven geschreven naar „bedreigde" Belgische bedrijven, zoals de diamantindustrie, sigarenfabrieken, restaurants, transportondernemingen, groente kwekers en.... banken. Acht en zestig hebben uitvoerig geant woord, 13 hadden het „door de Nederlandse concurrentie" te druk om diep op de kwestie in te gaan en 19 gaven geen taal of teken. De 68 antwoorden gaven aanleiding tot 9 besprekingen. yiehier in het kort de bevindingen. In de diamantnijverheid moet men momenteel niet veel van de Be nelux hebben. De Belgische diamant nijverheid wordt vermoord „door de oneerlijke concurrentie", zegt men. Londen en Amerika geven de mees te opdrachten aan Amsterdam. Inmid dels vergeten deze Belgen, dat het verschijnsel grotendeels veroorzaakt wordt door de Belgische betalingsba lans. Toch hoort men onder de te genstanders ook dit geluid: „De Be nelux is een goede gedachte, doch zij wordt verkeerd in de practijk ge bracht". PRINSES JULIANA zal als Regentes van het Koninkrijk worden beëdigd in een verenigde vergadering der Staten-Generaal, welke op Vrijdag 14 Mei des mid dags te kwart voor twee zal wor den bijeengeroepen in het ge bouw der Tweede Kamer. De beëdiging, die op de meest eenvoudige wijze zal geschieden, vindt plaats om 2 uur. TN ONS LAND zijn er nog 15 lands- tollen. JJOOR het wegwerpen van een siga rettenpeukje zijn er op de heide tus sen Milligen en Garderen 12 h.a. hei de en vliegdennen verbrand. AT ET ingang van 12 Mei wordt het verplichte waardebewijs voor ge bruikte auto's afgeschaft. Tegelijker tijd is een nieuwe prijsregeling voor de handel in gebruikte auto's in wer king getreden. JJET LAATSTE interim-rapport van de Commissie van Goede Diensten aan de Veiligheidsraad is thans ge reed. Wanneer dit rapport in het be zit is van de Veiligheidsraad waar schijnlijk binnen twee weken zal het gepubliceerd worden. J^E „Johan van Oldenbarnevelt" is met demobiliserende troepen aan boord onderweg naar Nederland. Men verwacht het schip omstreeks 18 Mei a s. te Amsterdam. Aan boord bevin den zich inclusief gezinsleden 1400 man der Kon. Landmacht en Lucht strijdkrachten, waaronder de batal- jqns 1—8 R.I. en 2—6 R.l. ruim 100 milhairen der Kon. Marine en ca. 600 militairen van het K.N.I.L. TJIJ PADISARAN (Indonesië) Is een Rode Kruisman tijdens een be schieting uit een hinderlaag gedood. rPRUMAN zal bij het begin van zijn „verkiezings-rondreis" mededeling doen van een plan voor een defen sief bondgenootschap met de weste lijke democratische naties, dat ge steund zal worden door een program inzake herbewapening dezer landen. tn Z.-KOREA zijn voor het eerst sinds 4000 jaar verkiezingen gehouden. Er zijn 908 candidaten voor 200 zetels. 60.000 politie agenten en 1 millioen vrijwilligers bewaken stemlokalen en stembus sen. TTEZE WEEK wordt voor de 120e keer de „week van gebed en offer voor onze Indiën" gehouden. rpOT BURGEMEESTER van Zaan dam werd benoemd de heer W. Thomassen, lid van de Tweede Ka mer en secretaris van de P. v. d. A, TTET AMERIKAANSE leger heeft opdracht gekregen de spoor we-, gen te exploiteren. Op deze wijze hoopt Truman stakingen tegen te gaan. TTE R. K. SLAGERSBOND herdacht gisteren in het Kurhaus te Sche- veningen zijn 30-jarig bestaan. Voor zitter Scholtes ontving de onderschei ding „Pro ecclesia et pontifice". tte TRIEST-VENETIE-EXPRES ont spoorde nabij Venetië. De eerste berichten meldden twintig doden Oorzaak onbekend. Ja, vele vogeltjes zingen zoals ze gebekt zijn en velen vereenzelvi gen hun groepsbelang met algemeen belang. Zo is het ook met de groen tekwekers. Zij ondervinden sterke concurrentie van de Nederlanders, waardoor zij hun prijzen moeten la ten vallen. Toch is er in deze krin gen meer goede wil, dan bij de dia mantslijpers. Een kweker uit de buurt van Merxem nabij Antwerpen zei het ons zo tekenend: „Op den ogenblik ben ik tegen de Benelux, omdat de Hollanders onze markt overstromen met uitstekende groente en daardoor onze prijzen drukken. Hier is nu een maal alles duurder, ook onze pro ductiekosten, maar ik geloof, dat Holland ons over vijf, zes jaar weer voorbij gestoomd zal zijn. Na de oor log hebben wij goede zaken gedaan, maar dat kan zo toch niet blijven. Ook als de Benelux niet gekomen zou zijn zouden onze opbrengsten zijn gedaald. Voor de toekomst ben ik voorstander van de Benelux. Alleen betekent België niets. Samen met Holland vormt de Benelux een mo gendheid, die door Engeland en Frankrijk voor „VOL" wordt aange zien. Van een vierde-rangs zijn we een tweede-rangs mogendheid ge worden". Deze, van inzicht getuigende uit spraak, is tekenend voor de Belgi sche meerderheid. Dat staat vast. hotel- en restauranthouders TTe hotel- en restauranthouders zijn vrijwel zonder uitzondering war me voorstanders van de Benelux-ge- dachte. Toch sluit men ook in deze kringen zijn ogen niet voor critiek. Vooral Antwerpen, Gent, Luik en Turnhout trokken voor de oorlog ve le inkomsten uit de Nederlandse 'ou dsten. Thans komen de Nederlan ders naar deze plaatsen met juist iets meer dan hun hemd. Het was in deze kringen, dat «ij vernamen, dat de bond van Belgische hotelhouders binnenkort een nieuw beroep zou doen op de Benelux, ten einde de Nederlandse regering te be wegen meer deviezen beschikbaar te stellen voor touristenverbruik. Men wil ook de Belgische regering ver zoeken met het sluiten van nienwe handelsverdragen hiermede ten volle rekening te houden. Terwijl we het tegendeel verwacht hadden troffen we slechts weinig be zwaren aan in de sigarenindustrie. Men gelooft in deze kringen, dat de tijdelijke moeilijkheden door de gro te import van goedkoper Nederlandse sigaren vanprima kwaliteit spoe dig zullen worden opgelost door de epxort van Belgische sigaren naar Nederland. Alle briefschrijvers waren voorstander van de Benelux-gedach- te. oude wens TYat was niet het geval in scheep- vaartkringen. Evenals de diamant, bewerkers hebben veie schippers be zwaren tegen de Benelux. Ze menen dat Nederland de grootste voordeler) in de wacht sleept. „Als Nederland een eerlijk metgezel Is", aldus een der zegslieden, „dan moet het zelf ook wat willen offeren, bijv. het moet toestemming geven tot het graven van 'n Antwerpen-Moer- dijk-kanaal, ook al vloeien daaruit misschien kleine nadelen voort voor Rotterdam'. Zes leidende personen uit het bank bedrijf waren voorstanders van de Benelux. Tegen.... niemand. Weersverwachting, geldig tot vanavond: Hier en daar ochtendmist voorts enkele plaatselijke regenbuitjes, hier en daar nog vergezeld van onweer. In de kuststreken een koelere zeewind, overigens wel iets lagere temperaturen dan gis teren, maar nog vrij warm met wind uit uiteenlopende richtingen. Vandaag zon onder 20.20 uur. Maan onder 23.52 uur. Morgen zon op 4.51 uur. Maan op 6.42 uur TTE VOGELTJES ZONGEN, de agen ten gaapten en het zonnetje lach te, toen gisterenmorgen om kwart voor zes Paul van Zeeland voor de laatste maal in de „avond"-zitting van de economische commissie van het Europese Congres de voorzitters hamer deed neerkomen. Als we dan nog vernemen, dat de zaal een wir war was van mensen, meubels, me ningen, argumenten en papieren, dan begrijpen we nauwelijks, dat een eensgezinde resolutie tot stand kwam Maar zij kwam dan toch, ondanks het boos wegwandelen van 13 afge vaardigden. die van mening waren, dat met uitsluiting van alle andere mensen de arbeiders het inzake de economie en de productie het voor het zeggen hebben. Deze dertien wa ren uiterst links. Voorts waren alle gedelegeerden het erover eens, dat er over geheel Europa zo min mogelijk belemmerende in- en uitvoerbeper- kingen behoren te zijn, dat het pro ductieproces gerationaliseerd moet worden en dat de sociale voorwaar den tot een billijke verdeling verbe tering behoeven. In de politieke sectie kon men het tenslotte ook over een uitge breide resolutie eens worden, doch niet dan nadat de Nederlandse af gevaardigde Mr. Sassen er nadruk kelijk op had gewezen, dat het Christendom de grondslag voor alle Europese samenwerking moet De kleinere eieren zijn enige tijd niet in distributie gebracht, zodat het publiek op zijn bonnen bijna uitslui tend eieren van de gewichtsklasse 1 en 2 ontving. Thans worden de winke liers ook weer bevoorraad met eieren van de lagere klassen, zodat men op de bon. welke Donderdag a.s. bekend gemaakt wordt ook met deze eieren genoegen moet nemen. (Van onze Antwerpse corres pondent) T/OLGENS „De Gazet van Antwer pen" vertoeft de echtgenote van de Franse communistenleider M. Thorez thans te Brussel om contact te leggen met de Belgische commu nisten. In het algemeen verwacht men zowel te Antwerpen als te Brus sel, dat de communisten binnenkort een nieuwe stakingsgolf over België zullen laten laten rollen, waarvoor thans de voorbereidingen worden ge troffen. TTE GROSLIJSTSTEMMING in de kieskring Limburg heeft een can- didatenlijst in deze volgorde opgele verd: 1 Dr. L. Beel, 2 dr. ir. W. J. Droesen, 3 j. H. Maenen, 4 J. M. Pe ters; 5 H. J. M. Dassen, 6 J. A. Koops 7 mr. de Graaf. 8 M. P. j. M. Cor- bey. 9 Mr. j. P. D. van Banning, 10 H. Jongen, 11 Mr. Dr. J. B. Sens, 12 j. Jongen. 13 E. Jongen. 14 M. J. Dings, 15 Jhr. Mr. G. A. M. J. Ruys de Beerenbrouck, 16 h. Ortmans, 17 J. M. G. Sluysmans. De Zwitserse garde presenteert met een aloude ceremonie een aantal nieuwe recruten aan z. H. de Paus. E AMERIKAANSE regering heeft bij de verschillende Arabische re geringen een nieuw voorstel ingediend voor een wapenstilstand voor geheel Palestina. Het voorstel zou voor drie maan den gelden en per kwartaal verlengd kuimen worden. Tijdens deze periode.zou een „neu traal bestuur" in Palestina gevormd worden. De Egyptische regering heeft het voorstel met commentaar doorge geven aan de leiders van de Arabi- zijn en dat Europa zelf in al zijn onderdelen één moet worden, wil men met succes over een onver deelde wereld en een wereldvrede kunnen gaan denken. De politieke resolutie houdt i hoofdzaak in: wijl Europa blijk heeft gegeven in te zien, dat het plicht is een eenheid te vormen, zullen de lan den hun souvereine rechten gedeel telijk moeten versmelten. Een Assem blee, gekozen door de parlementen der landen, zal worden bijeen bijeen geroepen om daarna een charter sa men te stellen van de Unie of Fede ratie, die open blijft voor alle Euro pese volken. Churchill' kon dan ook terecht aan het einde van deze laatste congresdag zeggen: „Nog zijn er over vele bij zonderheden meningsverschillen, doch over het grote doel zijn we het eens". Aan het einde van de slotzitting hield Ramadier een rede, aan het einde waarvan hij een boodschap voor las, waarin in enkele détails de vaste wil te komen tot de Verenigde Sta- i ten van Europa tot uiting kwam. Na het voorlezen dezer boodschap sprak Paul van Zeeland een bewogen slotwoord, waarin hij de Nederlandse gastheren en de medewerkers vafti het Congres dank bracht. Onder daverend applaus van bijna duizend aanwezi gen werd het Congres om tien mi nuten voor acht gisterenavond door Van Zeeland gesloten verklaard. TTE Bijzondere Raad van Cassatie heeft gister uitspraak gedaan In een aantal zaken verband houdende met de overval, welke op 4 October 1944 gedaan is op de verzetspost op de Vloeiweide nabi.i Rijsbergen. Drie weken geleden heeft in verband hiermede terechtgestaan J. Wouterlood van Doesburg uit Breda, door het Bij zonder Gerechtshaf te 's-Hertogen- bosch tot acht jaar en 6 maanden ge vangenisstraf met aftrek veroordeeld, omdat hij twee illegale werkers, Nelis- sen en Renard, die gevangen genomen waren heeft bewaakt en overgebracht naar de Feldgendarmerie te Breda. De procureur-fiscaal, mr. Bakhoven had gerequireerd tot verlaging der straf, tot zes jaar met aftrek. De bijzondere Raad van Cassatie heeft 'n psychiatrisch onderzoek gelast en de zaak voor onbepaalde tijd uitgesteld. J. Loesberg te Breda, was in Den Bosch veroordeeld tot de doodstraf. Deze requirant had, volgens zijn zeg gen „bewakingsdienst" verricht bij bo venbedoelde overval. Bovendien haa hij met Suykerbuyk een huiszoeking gedaan bij dr. Scheffelaar, in wiens huis een revolver werd gevonden. De dokter werd gearresteerd en doodge schoten. De procureur-fiscaal heeft drie we ken geleden geconcludeerd tot verwer ping van het beroep. De bijzondere Raad heeft dienovereenkomstig uit spraak gedaan en Loesberg veroordeeld tot de doodstraf. Wegens zijn aandeel in het drama op de Vloeiweide had het Bijzonder Gerechtshof te 's-Hertogenbosch A. v. Gageldonk tot levenslange gevangenis straf veroordeeld. Ook in dit geval had de procureur-fiscaal tot verwerping van het beroep geconcludeerd. Requirant werd thans veroordeeld tot twintig jaar gevangenisstraf met ontzetting uit het recht bij de gewapen de macht te dienen. Het Bijzonder Gerechtshof te 's-Her togenbosch had J. Eling te Breda, een gevangenisstraf van veertien jaar met aftrek opgelegd wegens zijn aandeel in het drama van de Vloeiweide, voor het ven-aden van Joden en wegens zijn lidmaatschap van het N.S.K.K. De procureur-fiscaal vroeg ook hier ver werping van het beroep. De bijzondere Raad ging daarmee^ accoord en Eling werd tevens ontzet' uit het recht ambten te bekleden. J. Suykerbuyk te Breda, was te 's-Her togenbosch ter dood veroordeeld we gens lidmaatschap van het N.S.K.K., het mede arresteren van dr. Scheffe laar en het deelnemen aan de overval op de Vloeiweide. De conclusie van de procureur-fiscaal bij de bijzondere Raad van Cassatie was drie weken ge leden: verwerping van het beroep. Het college heeft d'enoverenkomstig uitspraak gedaan, zodat ook voor Suy kerbuyk de doodstraf gehandhaafd blijft. J^E TEELTREGELING voor varkens die bestaat uit een systeem, waar bij voor elke fokker wordt vastge steld welk aantal fokzeugen mag wor den aangehouden, wordt afgeschaft. Dit zal niet betekenen, dat bij het aanhouden van fokzeugen en opfok- zeugen geen nadere voorschriften in acht moeten worden genomen. Met het oog op het gevaar voor clandestie ne slachtingen zal de aanwezigheid van deze varkens op de bedrijven door een aanhoudingsbewijs gedekt moeten zijn. £\E K.N,A.C. Verkeer heeft de «Minister van en Waterstaat verzocht, de aanvang van het z.g. Zondagsrij verbod te stellen op 4 uur voorm. ter wijl mede in overweging is gegeven dat verbod te 21 uur te doen eindigen ph' wordt schreven wij, een actie gevoerd om te komen tot de af schaffing van de classificatie, die door het platteland als een grote onbillijkheid wordt beschouwd. Daar er vooral in onderwijzerskringen veel tegenkanting tegen het classificatiesysteem bestaat, hebben wij ons in verbinding gesteld met een onderwijsman, die tegelijkertijd ook bestuurder van het K.O.V. is en hem zijn mening over dit onderwerp eens gevraagd. Voeding en kleding Ia, mijnheer, zo zeide hij, U vraagt mij of de classificatie historisch te verdedigen is. maar een zuiver om lijnd antwoord zou ik daarop niet kun nen, maar ook niet durven geven. Al heeft men bij de indeling der klassen destijds rekening gehouden met het feit, dat ook bij de belastingen ver schillende klassen bekend waren en zich daar op een of andere manier bij aangepast. Wanneer in de tegenwoordige tijd naar voren gebracht wordt, dat de kosten van het levensonderhoud ten plattelande aanmerkelijk lager zijn dan die in de stad, dan meen ik dit ten stelligste te moeten bestrijden. Immers, waar men ook woont, overal krijgt men op zijn bonnen hetzelfde en vrijwel tegen dezelfde vastgestelde prijs. De groente op het platteland is zeer zeker niet goedkoper dan in de stad en wanneer men met bepaalde ge- isoleerde gebieden te doen heeft en in dit verband denk ik aan Z.-Vlaande- ren, dan kan al direct gezegd worden, dat de prijzen voor groenten daar veel hoger liggen dan elders. Heeft U in Z.-Vlaanderen wel eens naar andere Drijzen gekeken? Niet, dat is jammer, want dan zou het U opge vallen zijn, dat daar op ieder gebied1 prijzen gevraagd worden, die in door snee 20 tot 30 pet. hoger liggen dan in de grote stad. Ik wil enkele voor beelden noemen: Textiel, schoenen, meubels, woninginstallatie, speelgoed enz. moet hier veel duurder betaald worden dan elders en is het dan een wonder, dat vele burgers naar de over kant proberen te gaan om in bepaalde steden hun inkopen te gaan doen. Wonen en ontspanning jyjen beweert wel eens, dat het op het platteland goedkoper wonen is dan in de stad en in werkelijkheid is daar ook wel iets van aan, maar nu de wo ningen zo schaars zijn en het zo moei lijk is ook maar enige woningruimte te bekomen, moet U niet vragen, wel ke huurprijzen voor een paar kamers gevraagd worden. En de prijsbeheer- sing dan, merkten wij op. Ja, maar dat wordt niet aan de prijsbeheersing doorgegeven. Men is immers allang blij als men ergens zit. En neem nu eens de ontspanning, die men op het platteland kan genie ten. Uzelf weet ook wel, dat er over het algemeen maar weinig goeds geboden wordt en wanneer er eens een goed ge zelschap wordt aangekondigd, dan heeft men er geen notie van, wat een moeite de organisatoren hebben moeten doen om' dat gezelschap hier te krijgen. Bovendien stuurt men dan nog dik wijls plaatsvervangers voor de voor naamste rollen, zodat men voor meer geld dan in de stad nog minder waar krijgt op de koop toé. Bovendien heeft men op het platteland het nadeel van slechte zalen, waardoor zo'n uitvoering niet dat kan worden, wat men er van verwacht heeft. Er zijn slechts enkele geschikte zalen en men moet al een hele reis maken, wil men de uitvoering kunnen bijwonen. Zoiets brengt extra-kosten mee en dit wordt nog erger, wanneer men, zo als in ^.-Vlaanderen, eens naar de overkant wil om van iets goeds te ge nieten. Dure studie |7n nu de kwestie van de studie der Oudere kinderen. Wanneer deze eenmaal de lagere school hebben afge lopen, dan rijst al direct de vraag: „Wat nu?" ledereen wil toch trachten zijn kin. deren vooruit te laten komen, maar in tegenstelling met de stad waar volop gelegenheid is om de verlangde ont wikkeling te bekomen, moet men hier zijn kinderen of naar kostschool doen of tientallen kilometers elders op schooi, met al de nadelige gevolgen van dien om nog meer niet te spreken van de extra-uitgaven voor trein of buskosten en de kosten, die het over blijven 's middags met zich meebrengt Of de beste krachten door de classi ficatie van het platteland worden weg gezogen, waag ik te betwijfelen, maar vast staat in ieder geval, dat de jon geren, die vooruit willen komen en die naar gelegenheid zoeken om goed koper te kunnen studeren, zeer zeker alie mogelijke moeite doen om weg te trekken. Bovendien kunnen zij in de grote stad 8 of 4 pet. meer salaris "VTADAT wij in ons eerste artikel een burgemeester aan het woord lieten, volgt thans het reseultaat van een persgesprek met een ondier wijzer In deze kringen voelt men de bestaan de classificatie als een onrecht en een gevaar tevens. Met name dit. dat de jonge onderwijzer-maar al te gemakkelijk door de stad wordt aan getrokken, het land daardoor ontblo tend van zijn jonge, initiatiefrijke kracht. verdienen, waarbij nog komt, dat zij van alles tegen betrekkelijk weinig geld kunnen profiteren. Op het plat teland is men als onderwijzer nev. m de gemeente een autoriteit, overal dient men aan mee te doen en dit brengt veel extra-uitgaven met zich mee. In de grote stad loopt men ver loren en heeft men van dit alles wei nig of geen last. De burger betaalt sche Liga, die zich thans de Amman bevinden. Het is afwachten hoe de reacties der Arabieren zullen zijn. Echt optimis tisch zijn wij niet. Zeker niet als de Arabieren kennis nemen van de ver klaring van David Ben Goerion, hoofd van de voorlopige Joodse administra tieve raad, waarbij deze benadrukte .dat binnen enkele dagen de joodse staat zal worden gesticht". Deze uit lating is de eerste aanwijzing, dat de joden vastbesloten zijn op 16 Mei, dus na het vertrek der Britse troepen, een joodse staat af te kondigen. Gelijk bekend, wil de Uno een „vrij Jeruzalem" garanderen. Er zal dan een „neutraal" politie-commissaris en een gouverneur komen met een Wet gevende Raad, die van de Uno in structies krijgt. Dit gebied zal echter niet „zonder meer zelfstandig" kunnen zijn, wijl daarin water-, voedsel-, olie- en elec- triciteitsvoorziening volkomen ont breken. Goedschiks of kwaadschiks zal Jeruzalem dus altijd op de aan grenzende gebieden, Joods of Ara bisch, zijn aangewezen. Met dat al is het dus begrijpelijk, dat juist Jeruzalem met zijn heilige plaatsen in deze dwangpositie een steen des aanstoots is voor beide par tijen. Arabieren en Joden hebben er in beginsel toegestemd in 'n plan tot de militarisering van Jeruzalem, waarbij de stad onder bescherming van het Rode Kruis zal worden gesteld. ■penslotte nog dit. Hebt U wel eens overwogen, dat hier op verschil lend gebied misbruik wordt gemaakt van de omstandigheden. Denk maar eens aan een behandeling door specia listen. Wat durft men hier niet te vra gen, terwijl dat in vergelijking met de stad veel minder is. Bent U al eens bij een tandarts geweest en ..ebt U zijn prijzen al eens vergeleken met die in de stad. Welnu, dan weet U het ver schil toch ook wel. Hier wordt op ieder gebied misbruik gemaakt van het feit, dat we min of meer geïsoleerd zijn en wie moet het gelag betalen? Dé burger, die er woont. We mogen gerust zeggen, dat men hier onder dezelfde omstan digheden verhoudingsgewijs grotere uitgaven heeft dan in de stad en dat het hier heel wat moeilijker is om hét hoofd boven water te houden dan daar. Het is daarom alleszins gewenst, dat aan de onbillijkheid van standplaats aftrek zo spoedig mogelijk een eind ge maakt wordt, waardoor aan de wens van talloos velen tegemoet zal geko men worden. TTEN HAAG beleefde een Egyptischs duisternis: auto's en tram reden m'oden op de dag-met licht op, woon huizen en kantoren hadden behoefte aan hun electrische lampen met het gevolg, dat er een enorme stroom stoot optrad, waardoor enkele minu ten geheel Den Haag in het donker was gehuld. En dat alles, omdat zich een onweersfront vanaf de lijn Vlis- singen-Maastricht in noordelijke rich ting over ons land voortbewoog. Van alle kanten kwamen de be richten van blikseminslag en verkeers stremmingen binnen: In het Westland zijn de gewassen te velde (aardappe len, andijvie, sla en bloemkool) zwaar door hagel geteisterd, tussen Den Haag en Rotterdam was het treinverkeer tussen vier en half vijf gestremd, in Leiden moest de brandweer vijftien maal wegens inslag ingrijpen, de brug over de Dieze bij Den Bosch werd ge troffen 14 minuten vertraging der treinen). Rukwinden en zwiepende regenvlagen zorgden voor angstaan jagende taferelen. In de hoofdstad werd de vlaggestok van het stadhuis versplinterd, in een afdeling van het Hoofdpostkantoor brak brand uit. Ruim drie kwartier was er nagenoeg geen verkeer mogelijk. Ook in ons eigen verschijningsge- bied ging het onweer niet zonder schade aan te richten voorbij. In Roo sendaal moest worden ingegrepen, om dat een fauteuil in een huiskamer reeds had vlam gevat en in Ouden bosch werden bomen vernield en een viertal koeien van de landbouwer Voermans in Kapelstraat door de blik sem gedood Hagelstenen van abnor male grootte richtten ook in Brabant aan het jong» gewas te velde veel schade aan. alleen tussen die in Europa zal eerder indruk maken op Moskou; zal eer het Politburo kunnen brengen tot aanvaarding van een vreedzame rege ling der wereldzaken en niet alleen van de Europese zaken dan het tot zo lang onverwezenlijkbare ideaal der Europese eenheid. Ook wij geloven in de kracht van een ideaal. Maar zolang achter dat ideaal geen duidelijk ontzag inboeze mende macht staat, trekt Rusland er zich geen zier van aan. Hiervan ble ken velen in den Haag niet door drongen te zijn. Over de vierde vraag een volgend artikel. (Van een speciale medewerker). I ■ylER HOOFDVRAGEN konden de samenkomt in den Haag der Europese federalisten belangwekkend of teleurstellend maken, alnaargelang de antwoorden die erop zouden wor den gegeven. Die vier vragen waren: Hoe staat het met de Britse deel neming aan een nieuwen staatkundi gen opbouw van Europa? Hoe verhoudt zich de Europese samenwerking tot een samengaan in breder verband? Welke invloed kan het Europees federalisme hebben op het verdwij nen van het IJzeren Gordijn? En tenslotte: Op welke geestelijke grondslagen wenst men in Europa een staatkun digen nieuwbouw op te trekken? Bezwaarlijk kan men beweren, dat dit Haagse congres die vier vragen aanvaardbaar heeft beantwoord. Tn zijn magistrale openingsrede heeft Churchill duidelijk gemaakt hoe vaag en omzichtig hij zich overi gens op dit punt ook uitdrukte dat Engeland wél bij Europa hoort, maar óók bij de rest van de wereld. Met het westelijk halfrond, zo zei hij on geveer, zijn wij, verenigd met het Britse gemenebest, door Canada en „andere geheiligde banden" nauw ver bonden. Welke die andere geheiligde banden zijn, liet hij niet los. Zonder twijfel bedoelde hij de verwantschap tussen Engeland en zijn Dominions en Amerika. Maar even zeker ook de politieke en economische belangen, die Groot- Brittanlë elders ter wereld dan in Europa heeft en die het niet bereid is op te geven. Kort en goed komt het dus hier op neer: Engeland wil wel in een Europese samenwerking treden, maar nooit helemaal en ook nooit zó dat het er niet weer uit zou kunnen, wanneer en zo lang en in zo verre het dit dienstig acht met zijn eigen belangen overzee. Daarmede was Churchill ht dezelf de boot gestapt als Bevin, die wel een Westerse, maar daarom nog geen West Europese Unie wil. Bevin, die bij de samenwerking tussen de uitsluitend West-Europese vijf mogendheden van het Pact van Brussel en de zestien van het Marshall-plan wel wat erg nadrukkelijk de politiek voert van „zachtjes - aan - dan - breekt - het - lijntje (tussen Engeland en zijn Do minions en Amerika) - niet". Tnplaats van zich terdege reken schap te geven van de ernstige betekenis dezer Britse stellingname, heeft het congres zich meer in de idealistische wolken, dan op den be- ganen en begaanbaren grond bewo gen. Het is immers duidelijk, dat een zuiver Europese Unie met deze halve positie van Engeland niet an ders dan een zwak verband kan vor men. In elk geval slechts een ver band, dat op critieke momenten ern stig te verzwakken is, doordat Enge land op zulke ogenblikken méér naar zijn wereldrijk dan naar den Europe- sen kant zou kunnen trekken, uv-nj is er merkwaardigerwijze zo goed als niet gesproken over de verhouding tussen een Europese samenwerking en een samengaan in breder dan al leen Europesen kring de tweede der vier belangrijke vragen. Voor en na heeft men er welspre- ken. meeslepend, bezielend, lyrisch, poëtisch en een tikkeltje demagogisch soms den lof bezongen van „de Europese eenheid". Die mpest er ko men, hoe dan ook. Maar juist over dat hoe is onzakelijk weinig zake lijks verkondigd. Hoe, nu Rusland er natuurlijk niet over denkt, zijn satelieten vrij te laten toetreden tot die Europese Unie en er zelf hele maal niets van wil weten. Hoe, nu ook Groot-Brittanië maar op zijn mooist half wil meedoen. Hoe. nu toch wel overduidelijk is geworden, dat Europa zonder Amerikaanse hulp politiek, economisch en militair geen veertje van den mond kan blazen. JJe achtergrond van deze door en door onwezenlijke stelling der puur Europese eenheid is zelden of nooit op het congres duidelijk tot uiting gekomen. Toch bestaat die. Zij is het nog in veler harten levende ideaal, dat Europa een „derde macht" zou worden tussen Rusland en Ame rika in: zo nodig onafhankelijk van beide; in staat het evenwicht tussen die twee grote wereldmachten te be waren. Het kost echter méér moeite, dit ideaal nog te blijven koesteren, dan aan te tonen, dat het slechts een wensdroom is en geen grondslag voor realistische staatkunde van van daag. Europa een derde macht? „Europa" is wel één woord, maar in werkelijk heid zijn het twee, door het IJzeren Gordijn van elkaar afgescheiden helf ten. Politiek en militair hebben zij niets gemeen op dit moment. Econo misch hebben zij elkaar broodnodig, maar of zij elkaar ook zullen kunnen helpen hangt hiervan af, of, hoelang en in hoeverre het Kreml handel tussen Oost en West toelaat. Een macht is dit Europa dus niet. Zijn twee helften ook niet: het Oosten afhankelijk van de Sovjet-Unie het Westen aangewezen op hulpbronnen overzee, niet 't minst van Amerika. Van „Europa als derde macht" kan en zal dus voorshands, helaas, geen sprake zijn. J)e derde vraag die over het ver dwijnen van het IJzeren Gordijn hangt onmiddellijk hiermede sa men. Ook wij willen dat Stalen Scherm uit ons werelddeel weg heb ben even hartstochtelijk als da meest vurige en idealistische Haagse congresgangers. Maar een besbte menhang tussen slle wuuiJW cratische landen en volleen Zie vervolg onderaan kolom S

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1948 | | pagina 1