:r
Een zorgenkind dat voordeel bracht
nainii
(planten
TEN
MEI, de maand van 9. L. Vrouw
Inpoldering van de Braakman
Gevaren van zonnebaden
VIERDE JAARGANG No. 1064 2e BLAD
ZATERDAG 1 MEI
1 948
2
r huis!
ichten!
itenplanten
?rs en
MOTORS!
ÏDELAARS
AN
Spoorlijn MechelenTerneuzen
Het Zeeuwsch-Vlaamse gedeelte
komt in Nederlandse handen
Bewogen verleden
Daarmee samenhangende verkeersproblemen
ONZE GEZONDHEID
Geestelijke volksgezondheid vergt
ongemengde gelegenheid
Wat de V rouw interesseert
Yfe leren onze kinderen MariadeVotie
0 LITURGISCHE KALENDER
On%e wekelijkse prijsvraag
ER, ZOU een nieuwe brug over het
kanaal Gent-Terneuzen gelegd
moeten worden en wel daar, waar de
nieuwe aan te leggen weg dit kanaal
zou snijden ofwel er zou een andere
oplossing gevonden moeten worden
in de vorm van een tunnel onder het
kanaal, omdat ook bij zo'n nieuwe
brug hetzelfde bezwaar zou gelden,
als bij de bruggen te Sluiskil en te
Terneuzen. nl. dat het snelverkeer er
zo dikwijlsgeruime tijd voor moet
wachten. De kosten van zo'n tunnel
zijn natuurlijk vee] groter dan die
van een brug, maar na verloop van
tijd .ou wel eens kunnen blijken, dat
aan die tunnel meer voordelen zou
den verbonden zijn dan men nu ogen
schijnlijk denkt zodat ze haar rente
ruimschoots zal opbrengen Van het
kanaal Gent-Terneuzen wordt dan
geen hinder meer ondervonden dit
is wel een der belaneriikste mr< "en
die voor een zodanige oplossing zou
den kunnen pleiten.
Herdenking
gesneuvelden
3e Grensbataljon
2500, TON Amerikaans oorlogsma
teriaal is per schip in Turkije
aangekomen, waaronder zware tanks,
jeeps, vrachtwagens en kanonnen.
Turkije zal ook heel wat Amerikaan
se vliegtuigen krijgen.
RADIO
MY HOME IS 5
5
c/»
ng van Uw
Gestoffeerd
iJijsting van
istoffen nog
rijgbaar rijn
•ctie met de
Wij raden
ze afdeling
zoeken. U
latgene vin-
ifeer en ge-
verzekeren.
Stoffering
riere Beur
ik.
IDORP 25, HULST
157-0
de keuze bij
•n van een
.auto.
URLIJK
f G195—
>RD BESTEL-
compleet
3780
154—o
UZEN
iw kapotte graan-
zen.
van vloerkleden,
165-0
bezorgd.
rRICHTING,
TELF. 98
lplaten in di-
Iplaat, één en
Limb'a, Po-
icoumè-triplex
lel
BURG, tel. 41
TTET ZAL NIET LANG meer duren of de spoorlijn Mechelen—Terneuzen,
die tot op heden in Belgische handen was en geëxploiteerd werd door
de Chemin de Fer International de Malines a Terneuzen zal voor wat het
Nederlandse gedeelte betreft worden overgedragen aan de Nederlandse Spoor
wegen, welke de exploitatie verder zullen ^behartigen.
Aan deze spoorweg is een hele geschiedenis verbonden en daar zij voor Z.
Vlaanderen van zo'n enorm belang is geweest en de oprichters en directies
dezer maatschappij zoveel baanbrekend werk verricht hebben, Is het onge
twijfeld interessant om eens een terugblik in de geschiedenis te werpen en
enige gegevens naar voren te brengen.
In December 1854 was er reeds
sprake om een spoorlijn aan te leggen
van St. Ghislain op GentEecloo en
Terneuzen, doch de raad van Eecloo
aan wie advies gevraagd werd, advi
seerde om de lijn naar Breskens in
plaats van naar Terneuzen te laten
lopen. Gent dacht er echter anders
over en adviseerde een lijn naar Ter
neuzen.
Men moet goed begrijpen, dat de
spoorwegen nog in hun eerste begin
stadium verkeerden. In het buitenland
was de eerste spoorweg Liverpool
Manchester op 15 September 1830 ge
opend, het lijntje BrusselMechelen
werd in 1835 geëxploiteerd en in ons
land reed AmsterdamHaarlem pas
in 1839. De bevolking stond zeer arg
wanend tegenover deze „nieuwerwet-
sigheden" en het was moeilijk, de
mensen in die tijd voor nieuwe ideën
te winnen.
22 Januari 1858 wordt door de he
ren de Perre, ingenieur en de Hech
ter, aannemer een verzoek voor een
concessie ingediend voor een spoor
lijn van Lokeren naar Terneuzen. De
gehele afstand van deze lijn zou 29
km. bedragen. Dat de aanleg geen
peuleschilletje zou kosten bewees wel
het feit, dat de kosten op een en drie
kwart millioen gulden geschat wer
den.
In Juni en Augustus 1860 versche
nen er in België brochures van de
heer F. Bouwens, architect en inge
nieur te Mechelen, die een „ijzeren
weg" wilde leggen van Mechelen naar
Terneuzen en Breskens langs St. Ni
klaas, met een brug over de Schelde
bij Temsche. De bedoeling van deze
lijn zou dan zijn, de landbouw in
België en Z. Vlaanderen een goede
afzet te verzekeren en bovendien een
goede verbinding tot stand te bren
gen tussen Z. Duitsland, Luxemburg
en België met Londen, via de gunstig
gelegen havens Breskens en Terneu
zen.
Een verzoek aan de koning
land. Deze lijn werd in 1918 door de
Z.V.L.T.M. overgenomen. Op 26 Aug.
1871 dus eerst 3 jaar na het verle
nen van de concessie begon men met
de exploitatie.
De eerste kaden
r\OK in Z. Vlaanderen zat men
niet stil en in 1860 richtten in
gezetenen van het kanton Hulst en
de gemeenteraad van Axel zich tot
de Koning om te verzoeken een spoor
lijn fran Mechelen naar Terneuzen te
kunnen bekomen.
Hoewel de voorafgaande plannen en
concessieaanvragen niet tot uitvoering
kwamen, geven zij toch een beeld van
het goede inzicht, dat onze Zuider
buren op deze materie hadden, waar
bij ztf vooral de economische moge
lijkheden trachtten uit te buiten, die
een spoorlijn naar Terneuzen kon
bieden. De historie heeft later onom
stotelijk aangetoond, dat hun inzicht
zeer juist is geweest. Denken we al
leen maar eens aan de ontwikkeling
van de scheepvaart op Terneuzen en
beschouwen we in dit verband enkel
en alleen maar de aard van de aan
en afgevoerde producten. 10 April
1863 werd aan een zekere mijnheer
Lancelot een concessie verleend voor
een spoorlijn van Mechelen naar Ter
neuzen, maar de exploitatie kwam
nimmer tot stand. Zowel de Neder
landse als de Belgische regering, die
beiden belang hadden bij het tot stand
komen van een zodanige spoorlijn be
grepen, dat er overleg gepleegd dien
de te weft-den en er werden onder
handelingen aangeknoopt.
9 November 1867 werd er te 's-Gra-
venhage een overeenkomst, tussen bei
de regeringen gesloten, welke de aan
sluiting van spoorwegen op het grond
gebied van beide staten regelde. Voor
Z. Vlaanderen had deze overeenkomst
betrekking op een lijn van Terneuzen
langs Sluiskil, Axel en Hulst naar St.
Niklaas en van Sluiskil langs Sas van
Gent en Zelzate naar Gent.
In deze concessie werden verschil
lende aangelegenheden geregeld en zo
zien we, dat in Terneuzen het station
buiten de vestingwerken gevestigd
moet worden en wel in de nabijheid
van het kanaal van Gent naar Ter
neuzen. Dit kanaal zou over een leng
te van tenminste 100 el verbreed moe
ten worden om een behoorlijke los
plaats voor schepen te kunnen ver
krijgen.
De onteigening voor de Spoorweg
tussen Sluiskil en Terneuzen zou moe
ten geschieden voor dubbele spoor
breedte, tussen Sluiskil en de Belgi
sche grens kon met enkele breedte
volstaan woFden.
Voor de rijtuigen bepaalde men. dat
ze zodanig zouden moeten ingericht
zijn. dat ze zowel op de Nederland
se, Franse en Belgische spoorwegen
zouden kunnen gebruikt worden. Een
bijzondere bepaling was wel, dat de
vrachtwagens en veewagens voor het
vervoer van krijgsmateriaal en leger-
paarden zouden kunnen gebruikt wor
den. Deze overeenkomst werd op 12
Januari 1868 in het Staatsblad ge
plaatst en hiermede verviel automa
tisch iedere vroeger verleende con
cessie Bij de wet van 18 Juni 1868
werd het algemeen nut van deze spoor
weg, die dus nu ongeveer 80 jaar be
staat, tot uiting gebracht.
MechelenTerneuzen heeft een leng
te van 68 k.m. en 22 k.m. daarvan
hggen op Nederlands gebied. De di
rectie van deze maatschappij deed,
toen de concessie verleend was nog
meer. Op eigen risico en kosten leg
de zij de tram lijp Hulst—Walsoorden
aan. welke geopend werd op 15 De
cember 1902 waardoor het land van
Hulst via Walsoorden—Hansweert
Vlake in verbinding gebracht werd
met het overige gedeelte van Neder-
TLfechelenTerneuzen heeft met
veel moeilijkheden te kampen
gehad en ondanks dat was men steeds
vooruitstrevend en werd er voortdu
rend uitgebreid en gemoderniseerd.
Op kosten van deze maatschappij werd
de eerste kade in Terneuzen aange
legd en hoewel in de concessie een
kadelengte van 100 meter was voorge
schreven is deze later uitgegroeid tot
een lengte van niet minder dan 2800
meter. De eerste kaden werden aan
gelegd eh onderhouden door de my.,
maar sinds 1922 is de aanleg en het
onderhoud overgenomen door de Rijks
•waterstaat. MeeherenTerneuzen ex
ploiteerde een eigen kraanbedrijf. dat
op 10 Mei 1940 beschikte over 6 4T
stoomkranen, 2 5T electrisebe kranen
1 4T electrische kraan en 1 10T hand
kraan.
Met verschillende stoomvaartmaat
schappijen werd een belangengemeen
schap aangegaan tot het inrichten van
vaste diensten op de haven van Ter
neuzen.
Terneuzen heeft on getwijfeld in ve
le opzichten geprofiteerd van deze
spoorlijn en haar vooruitgang en ont
wikkeling hangt er ten nauwste mee
samen.
Doch niet alleen Terneuzen, maar
geheel Z. Vlaanderen profiteerde er
van en zo denken we in dit veaband
aan de talrijke industrieën, die ont
stonden, welke grotendeels op deze
lijn aangewezen waren. We willen er
enkele noemen zoals de Cqkesfabriek
en de l'Azote te Sluiskil, de Glasfa
briek, de Phosphaatfabriek, de Stroop
fabriek en de suikerindustrie te Sas
van Gent.
Werd er reeds eerder naar voren
gebracht, dat de lijn M. T. met veel
moeilijkheden te kampen gehad heeft
dan blijkt dit wel uit het feit, dat
de eerste 35 jaar met verlies gewerkt
werd. Eerst in 1910 werd alle moeite
beloond en boekte men de eerste
winst. Van 1910 tot 1914 beleefde men
een gouden tijd, waaraan door de we
reldoorlog een eind werd gemaakt. In
1927, 1928 en 1929 was er weer een
periode van hoog-conjunctuur, maar
dan treft ook de algemene crisis het
bedrijf. Later kwam er weer een op
leving, maar de tweede wereldoorlog
bracht grote moeilijkheden en een be-
langr#* verlies aan materiaal, zodat
de spoorweg zich practisch niet meer
kon staande houden en men omzag
naar een mogelijkheid om een oplos
sing te vinden.
Deze oplossing is nu gevonden door
dat het Belgische gedeelte door de
Tijdens de bezetting
rpoen het de maatschappij goed
ging beschikte men over niet
minder dan 27 locomotieven, 19 AB
rijtuigen, 34 C rijtuigen, 11 D's, 10
D'gs, 195 gesloten, 23 platte en 1130
open goederenwagens, 1 kraanwagen
12 waterwagens, 118 tankwagens en 1
glaswagen.
In normale tijden omvatte het goe
derenvervoer dagelijks een trein hout
van Terneuzen naar de papierfabriek
te Willebroek, 2 treinen kolen van
Terneuzen naar dezelfde plaats, 2
treinen kolen van Axel naar N. Frank
rijk.
Bovendien werden vervoerd mijn-
hout en piekijzer naar Luxemburg
en Frankrijk, stammen, wol, suiker
bieten, graan en vooral pootaardappe
len naar België en Frankrijk. Ook
werden tal van producten Nederland
ingevoerd
19 Mei 1940 werd het bedrijf stop
gezet! De bruggen te Sluiskil, Tem
sche en Willebroeck waren immers
door de terugtrekkende Franse en
Belgische legers vernield. De brug
in Sluiskil werd 15 November 1943
weer in gebruik genomen maar in
September 1944 door de Duitsers op
geblazen. Inmiddels is zij weer her
steld. Veel materiaal werd door de
oorlog verloren en nog meer materi
aal raakte in een zodanige toestand
dat het totaal onbruikbaar werd.
Tijdens de bezetting deed de lijn in
Z. Vlaanderen alleen dienst ten behoe
ve van de voedselvoorziening, waar
voor 30 wagons beschikbaar waren.
In 1930 werkten er op Nederlands
grondgebied 134 man bij de my., t.w.
op de lijn MechelenTerneuzen en
32 man op de lijn GentTerneuzen.
In het totaal dus 166 man. In 1935
vielen er tengevolge van de crisis 35
ontslagen en tengevolge van de oor
log daalde het personeel tot 93 man.
Na de bevrijding werd.,de personeels
sterkte opgevoerd tot 106 man.
Het personeel dat vroeger geheel
rechteloos was, heeft door de bemoei
ingen van St. Raphael betere bestaans
mogelijkheden gekregen. Er kwam 'n
behoorlijke loonregeling, terwijl bo
vendien een pensioenfonds in het le
ven geroepen werd.
De familie Vandenbroeck
AAN de spoorlijn is oi^afscheide-
lijk de naam verbonden van de
familie Vandenbroeck uit St. Niklaas
die met grote geldelijke offers de
spoorweg in stand hield. Thans is
nog een Vandenbroeck directeur der
maatschappij.
Aan deze familie is Z. Vlaanderen
zeer veel dank verschuldigd en altijd
heeft zij op de bres gestaan óm de
economische belangen van het Ne
derlandse gedeelte te behartigen.
Wanneer de overname een feit is en
het typisch Belgisch karakter van de
ze spoorlijn zal verdwenen zijn door
dat Nederlandse uniformen en petten
de plaats der Belgische zullen inne
men en men er langzamerhand zal
toe overgaan om alles aan de Ne
derlandse Spoorwegen aan te passen,
dan zullen velen nog met weemoed
terugdenken aan het gezellig lijntje,
waarmee ze zo dikwijls de tocht naar
onze Zuiderburen gemaakt hebben.
Hoe het ook zij, MechelenTerneu
zen gaat een nieuwe toekomst tege
moet en vol vertrouwen wacht de
*De mannen van het K.N.I.L. doen dienst In alle delen van de Indonesische
Archipel. Wjj zien hen hier te Sanga-Sanga op Borneo. Als ztf op patrouille
gaan bljjven ze meestal een aantal dagen onderweg. Tegen de avond wordt
het nachtbivak opgeslagen. Een van de eerste bezigheden is dan een vuur
maken en „thee zetten".
IJET IS NOG NIET ZO LANG GELEDEN, dat door een lid van Gedepu-
teerde Staten in onze provincie naar voren gebracht werd, dat de
Braakman in 1949 voor de helft zal worden ingepolderd en hoewel later van
verschillende zijden werd opgemerkt, dat het misschien wel 1952 zou kunnen
worden, eer de inpoldering tot stand zou kunnen komen, werden deze mede
delingen door onze bevolking toch met zeer grote instemming ontvangen.
Belgische Spoorwegen en het Neder-1 bevolking en ook het spoorwegperso-
landse gedeelte door de Nederlandse neel de resultaten van de overname
Spoorwegen zal worden overgenomen. af.
■yOOR korte tijd verscheen een be-
langrijk verkeersrapport van de
Verkeerscommissie vah de K. V. P.
in onze provincie en daarin werd o.
a. ook naar voren gebracht, dat daar
de verbinding tussen Oost en West
Z.-Vlaanderen veel te wensen over
liet, het alleszins noodzakelijk was,
dat door inpoldering van de Braak
man de mogelijkheid zou geschapen
worden om betere verbindingen te
kunnen krijgen.
Immers bij het openleggen van de
Braakman zullen kortere verbindin
gen dan tot nu toe het geval was, ge
vormd kunnen worden, hetgeen de
gehele provincie zou ten goede ko
men. Het snelverkeer zou er in niet
onaanzienlijke mate van kunnen pro
fiteren.
Maar dit is niet de enige moeilijk
heid. Wanneer men de kaart van Z.
Vlaanderen in ogenschouw neemt,
dan ziet men direct, dat er nog een
ander obstakel is, dat aan het snel-
keer grote moeilijkheden in de weg
legt en dit obstakel is dan het kq-
naal Gent-Terneuzen, dat hoewel zeer
belangrijk voor ons gewest het snel
verkeer ernstig belemmert, doordat
men dikwijls een kwartier en soms
wel eens een half uur voor een open
gedraaide brug moet wachten als de
schepen moeten passeren.
Hier is dus een probleem, waar een
oplossing voor gevonden dient te wor
den en waaraan de technici in de toe
komst hun aandacht eens kunnen be
steden.
Een tunnel?
Het station te Hulst
gINDS MEN HEEFT leren inzien
welke wonderbaarlijke werking 't
zonlicht heeft op de gezondheidstoe
stand van de mens, is er ontzettend
veel goed en kwaad tot stand ge
bracht in naam van een zonnecultuur.
Het hoeft geen betoog, dat ver
standig en goed gedoseerd gebruik
van de weldoende krachten van het
zonnelicht niet genoeg kan worden
aanbevolen. Zeer in het bijzonder, in
het seizoen dat. we nu met vreugde
beleven, nu de zon een behoorlijke
hoogte behaalt aan de hemel, is het
zaak om onze huid aan haar welda
dige straling bloot te stellen.
Er zijn echter aan dit zonnebaden
gevaren verbonden, en wel zedelijke
en lichamelijke.
/"JVER DE ZEDELIJKE bezwaren
en gevaren wordt van allerlei
kanten geschreven, gespreken en ge
preekt en het is alleen maar jammer
dat zoveel woorden vergeefs verklin
ken, doordat de goegemeente te eigen
wijs is. Er is echter aan de geestelijke
kant van het geval een facet, dat wij
hier, in dit hygiënisch rubriekje wil
len belichten. Door een ongebreideld
zonnebaden maakt men het voor vele
mensen onmogelijk om te genieten
van de zomer. We willen, for the sake
of argument nu eens even aannemen.
Len 'rein stoomt het emplacement van Axel binnen
dat al die strand- en badgasten, die
zo royaal zijn met het uitstallen van
lichamelijk schoon-in-natura zulke
zedelijke athleten zijn, dat hun even
wicht r.iet in gevaai wordt gebracht
door deze grote naaktparades. We
geloven wel niet, dat er erg veel men.
sen in de kracht van hun leven on
bewogen onder blijven, maar dat zul
len we nu maar even geloven. Maar
de jeugd, en ta! van volwassenen zijp
zo eerlijk tegenover zichzelve, dat ze
de gevaren van dit badleven duidelijk
erkennen. En deze mensen hebben
toch ook recht op zon en badgenoe-
gens. Het is dus zaak, dat men deze
mensen het niet onmogelijk maakt
om ook een bescheiden deel van de
zomergenoegens te gunnen. En wie
qus de volksgezondheid wil bevorde
ren zal dienen toe te zien, dat overal
in den lande ongemengde zwemgelegèn
heid en eventueel zonnebad-gelegen
heid gegeven wordt. Anders toont men
van geestelijke volksgezondheid niet?
te begrijpen.
FR IS ECHTER een zuiver lichame
lijk gevaar aan het zonnebaden
verbonden. En dat is het gevaar van
het te veel. Vooral in het begin van
het seizoen hebben we de neiging om
op een of andere manier de hele dag
in de zon te zitten of te liggen. Maar
juist in die tijd heeft de huid nog
niet het beschermende bruine laagje.
gekregen, dat er later wel op brandt, j
En dan is,het gevaar voor zonne- i
brand, roodworden, vervellen, koorts,
soms zelfs vrij hevige ziekteverschijn
selen niet denkbeeldig.
Hèt middel, dat hier bescherming
kan geven is, de dosis zon geleidelijk
te vergroten: in het begin niet te gro
te oppervlakken van het lichaam
laten bestralen, en de zonnebaden van
niet te lange duur laten zijn. Gelei
delijk kan tnen met grote voorzich
tigheid, beide opvoeren, totdat men
inderdaad in de hoge zomer en in de
vacantietijd. net zoveel zon verdraagt
a!s we binnen dc perken van redelijk
heid en passendheid kunnen machtig
worden.
TN BEPAALDE KRINGEN spreekt
men zelfs van een tunnel onder dit
kanaal te graven en hoewel het idee
enigszins eigenaardig klinkt, lijkt het
toch nog niet zo gek, als men aan
vankelijk zou denken. We willen er
daarom nog even op terugkomen en
eerst de mogelijkheden onder het oog
zien in verband met de inpoldering
van de Braakman.
Door het in te polderen gebied zou
een weg moeten komen, die de moge
lijkheid biedt om het wegennet van
Oost- en West-Z.-Vlaanderen aaneen
te sluiten.
Dat dit geld zal gaan kosten en
zelfs veel geld is natuurlijk te begrij-
verkregen zal worden, weegt zeer ze
pen, maar het voordeel, dat erdoor
ker af tegen de kosten, die eraan ge
spendeerd dienen te worden en boven
dien zal deze verbinding de economi
sche ontwikkeling van ons gewest
zeer zeker in de hand werken.* Van
\Perkpolder uit is met weinig kosten
de weg naar Terneuzen in goede staat
te brengen en van Terneuzen uit zou
men dan via de Braakman een weg
moeten projecteren, die naar Schoon-
dijke zou moeten lopen. Men behoeft
dan geen omweg meer te maken om
via Sluiskil en Philippine naar het
Westen te kunnen komen. Ongetwij
feld zal dan de verbinding Driekwart
Philippine, IJzendijke veel aan waar
de inboeten en alleen van belang blij
ken te zijn voor het verkeer, dat via
Sas van Gent naar het Westen wil
gaan. De kortst mogelijke verbinding
tussen het Oosten en het Westen, die
geprojecteerd zou kunnen worden is,
wanneer we in het Oosten Perkpol-
der tot uitgangspunt nemen, omdat
van daaruit het goederenvervoer een
enorme vlucht genomen heeft de vol
gende route: Perkpolder, Zaamslag,
St. Annapolder en vandaar uit via
Hoek en Biervliet naar IJzendijke.
Vanuit IJzendijke beschikt men
weer over een wegennet, dat prac
tisch alle plaatsen van W.-Z.-Vlaan
deren bestrijkt en hoewel deze we
gen dikwijls veel te wensen overla
ten, kunnen' ze toch in een geschik
tere staat worden gebracht en dienst
baar gemaakt aan het snelverkeer.
Een belangrijk voordeel van deze
verbinding zou zijn, dat men»de kom
van Terneuzen niet meer zou moeten
kruisen. Er is echter een moeilijk
heid.
Een nieuwe brug.
Wanneer het verkeer over Terneu
zen geleid zou moeten worden dan zal
men daar aan een brug niet genoeg
hebben en zullen er tal van uitbrei
dingen en vernieuwingen moeten ko
men, die ook weer hoge kosten met
zifli zullen meebrengen.
I
Gentse kanaalplannen.
TN scheepvaartkringen heeft men
zich ook met deze problemen be
zig gehouden en het is niet onwaar
schijnlijk dat men ook daar de bouw
van een tunnel zou toejuichen Er
bestaan immers Gentse kanaalplan
nen en als die doorgang zouden vin
den dan moeten in de toekomst alle
bruggen weer verbouwd en verbreed
worden, terwijl men dan ook nog re
kening te houden heeft met verbre
ding en verdieping van het kanaal
Gent-Terneuzen.
Voor Terneuzen zelf zouden deze
plannen ook nog veranderingen mee
kunnen brengen, want daar het ver
keer daar niet gering is, zou de mo
gelijkheid geschapen moeten worden
langs een nieuw aan te leggen weg,
die bijv. langs het station geleid zou
kunnen worden de tunnel te kunnen
bereiken.
Er zijn in dit verband nog tal van
mogelijkheden, maar daarover zullen
de vroede vaderen dan nog volop
gelegenheid krijgen om van gedach
ten te kunnen wisselen, maar meer
nog om iets voor Terneuzen zelf te
kunnen doen. We denken in dit ver
band aan een aansluiting van de bus
sen en treinen. Ook 'zou in dit ver
band nog eens de aandacht geschon
ken kunnen worden aan het vlieg
veld, dat zoals men zegt in ofwel in
de onmiddellijke omgeving van de
Braakman zou moeten verrijzen. IToe
het ook zij een oplossing van de
thans bestaande moeilijkheden is al
leszins gewenst en het is te ijfpen,
dat er zoveel initiatief en doorzet
tingsvermogen bij de bevoegde instan
ties zal gevonden worden, dat men
in de nabije toekomst afdoende maat
regelen zal treffen, waardoor de ver
binding tussen Oost en West tot een
ideale zal mogen uitgroeien. Z.-Vlaan
deren zal daarvan dan toch eens de
rijpe vruchten kunnen plukken.
■VTEIMAAND! Lentemaand! De schamen, dat we veel van Maria hou-
mooiste maand van heel het den, dat we Haar eren en Haar alle
jaar. Het woord alleen dl is een ver
kwikking voor ons. De Mei is een
weelde, de volle ontplooiing van len
teluister en de voorbode van de ko
mende zomer.
Het is wel niet zo'n strenge winter
geweest als vorig jaar, maar toch za
gen we weer verlangend uit naar de
Meimaand. Dan wordt de natuur
weer zo fris, zo mooi. zo vernieuwd;
alles bot uit, overal zien we knopjes
te voorschijn komen en zelf voelen we
ons als verjongd en vernieuwd als
we het koesterend zonnetje op ons
laten inwerken. Ja, de natuur is prach
tig, het prachtigst in deze Meimaand.
Daarom is het zo mooi, dat deze
maand is toegewijd aan Maria. Heel
die reine onbesmette luister van de
Mei is als een symbool, die de onbe
smette luister verkondigt van Haar,
die wij onze Moeder noemen.
taEZE maand moeten wij, meer
*-* dan anders, Maria eren. Ik ge
loof niet, dat er veel vrouwen zijn,
die onverschillig staan tegenover Ma
ria. Maar, door het jaar verzwakt
vaak de devotie. Daarom moeten wij
met goede moed herbeginnen om Ma
ria al onze liefde te geven en Haar
in deze maand het middelpunt van
ons gezin laten zijn. Er zijn gezinnen
waar de kinderen hun Mariabeeldje
mogen versieren op hun slaapkamer
tje, maar in de huiskamer, waar ieder
een komt, nee, dat gaat niet. Laten
we ons toch voor niemand ervoor
Zondag 2 Mei, Wit, 5e Zondag na
Pasen. 2e gebed H. AthUnasius. Cre
do. Pref. van Pasen. Haarlem: Wit.
Kerkwijding van de kathedraal. 2e
gebed en laatste Evangelie van de
5.' Zondag, na Pasen. 3e geDed H.
Athanasius. Credo. Pref. van Pasen.
Den Bosch: 3e gebed voor de bisschop.
Maandag 3, Litanie van Alle Hei
ligen. Roor. H. Kruisvinding. 2e ge
bed en laatste Evangelie van de Kruis
dagen. 3e gebed H.H. Alexander I enz.
Credo. Pref. van het H. Kruis. Of:
Paars. Mis van de Kruisdagen ,zonder
Gloria en Credo. 2e gebed van de
H. Maagd. 3e voor kerk of Paus. Pref.
van Pasen.
Dinsdag 4. Litanie van Alle Heili
gen. Wit. H. Monica. 2e gebed van de
Kruisdagen. Pref. van Pasen. Haar
lem: 2e gebed octaaf Kerkwijding. 3e
gebed van dê Kruisdagen. Credo. Of:
Paars. Mis van de Kruisdagen als gis
teren.
Woensdag 5. Litanie van Alle Hei
ligen. Wit. H. Pius V. 2e gebed en
laatste Evangelie van de vigilie van
Hemelvaart. 3e van de Kruisdagen.
Pref. der Apostelen. Haarlem: 2e ge
bed octaaf Kerkwijding. 3e gebed en
laatste Evangelie van de vigilie van
Hemelvaart. 4e van de Kruisdagen.
Credo. Of: Wit. Vigilie van Hemel
vaart. 2e gebed H. Pius V. 3e Van de
Kruisdagen. Pref. van Pasen. Haar
lem: 3e gebed octaaf Kerkwijding.
4e van de Kruisdagen. Geen Credo.
Of overal: Paars. Mis van de Kruis
dagen als gisteren.
Donderdag 6. Wit. Hemelvaart. Cre
do.
Vrijdag 7. Rood. H. Stanislaus. 2e
gebed octaaf Hemelvaart. Haarlem:
octaaf Kerkwijding. Breda: H. Domi-
tianus. 3e octaaf Hemelvaart. Over
al Credo. Pref. en Communicantes v.
Hemelvaart. Of overal: Wit. Als vo-
tiefmis ter ere van het H. Hart: de
Mis van Hemelvaart met Gloria en
Credo. Geen 2e gebed.
Zaterdag 8. Wit. Verschijning van
de' H. Aartsengel Michaël. Credo 2e
gebed octaaf Hemelvaart. Haarlem:
3e gebed octaaf Kerkwijding. Overal
Credo. Pref. en Communicantes van
Hemelvaart.
LETTERGREEPRAADSEL
AB - AT - BA - BE - CE - CE - CLA
- DE - DIS - DOS - EN - EX - FE -
FI - GRE - IM - LA - LAN - ME
- MEN - MI - NE - OM - PE - PL?
PU - RAF - REN - REN - REN - REN
- REN - REN - REN - REN - REN -
REN - REN - SE - SOR - TE - TE
- TRA - TRI
Vorm van bovenstaande lettergre
pen elf vier-lettergrepige werkwoor
den, welke de volgende betekenis
hebben:
1. op heterdaad betrappen, 2 zuive
ren, louteren, 3. met kleine schom
melingen zich in evenwicht houden,
4. het eigendom van een wissel aan
een ander overdragen, 5. zich pit een
ander land komen vestigen, 6'. voor
dragen, opzeggen, 7. inzuigen, opslor
pen, 8. wetenschappelijk redetwisten,
9. uitleggen, uiteenzetten, 10 jamme
ren, weeklagen, 11. zegevieren.
In deze volgorde geven de begin
letters van de gevormde werkwoor
den een bekend gezegde te lezen.
OPLOSSING VORIG RAADSEL
TRIO-FEZ - MILT
HY - DRA-EVA - AR
E-KEI - G - ALK - E
EEM-BREIN - ORK
-.SAR- E IK - FEE-
BP- IN - T-M I - UW
U-HOOS-ROEF - E
NA-OP-N - ST - S I
- REL-MES - SAP-
KEG-B IBIT - RAG
O-OPA-O - OOM-R
RA - OLM-ATO-MY
FLAT - ELF - GRAS
Prijswinnaars: le prijzen 5) J. v.
Doremalen, Marathonstraat 33, Breda
en C. Bouwmans, B 26, Westdorpe; 2e
prijzen 2,50) A. Balemans, zieken
huis, Oudenbosch en J. Martens, 18
Ulvenhout.
Programma voor Zondag 9 Mei
TVE jaarlijkse bijeenkomst van de
oud-gedienden van het voormalige
3e Grensbataljon voor het herdenken
der gesneuvelden zal dit jaar plaats
hebben op Zondag 9 Mei a.s. te Roo
sendaal.
Begonnen wordt met de kerkdien
sten te 10.00 uur in de Nederl. Herv.
Kerk aan de Bloemenmarkt en te 10.30
in de Sint Janskerk Te ongeveer U.30
verzamelen op de Bloemenmarkt en
vertrek naar de Begraafplaats waar
een krans zal worden gelegd.
Na de plechtigheden is er evenals
vorige jaren bijeenkomst in het Tehuis
TAOORDAT vonken uit de schoor
steen op het strooien dak terecht
kwamen, brandde in St. Oedenrode
een boerderij met schuur en stallen
tot de grond toe af.
W
£)E KANSEN zijn zeer groot, dat
inderdaad de zetel voor Europa
van de Internationale Bank voor
herstel en ontwikkeling gevestigd zal
worden te Amsterdam.
IVOOR TOT NU TOE nog onbeken
de oorzaak brak brand uit in een
boerderij te Zuidlaren De gehele boer
derii b-anddc af Vijf op stal slaan
de koeien kwamen in de vlammen
om.
voor Militairen aan de Boulevard. Al
daar zal bekend worden gemaakt, wat
er bereikt is inzake de plannen voor
het aanbrengen van een Lronzen ge
denkplaat bij de Barendrechtse Brug
en zal besproken worden 't eventueel
toetreden door het voormalige 3 GB,
tot de Bond van Nederlandse Ouü-
strijders.
Deze bond zal op 2e Pinksterdag,
Maandag 17 Mei, de gesneuvelden her
denken op de Grebbeberg. Aanvang te
11.30 bij Hotel Grebbeberg. Vermoede
lijk zal op die dag het gebruik van
motorvoertuigen zijn toegestaan.
Het comité hoopt op 9 Mei de oud
gedienden van 3 G.B. in groten getale
bijeen te zien en velen van hen met
het lintje van 't Oorlogsherinnerings-
kruis.
hulde willen geven. Haar beeld moet
deze maand in alle gezinnen op de
ereplaats in de huiskamer pronken en
onze mooiste bloemen moeten niet
voor het raam staan, maar bij Haar
beeld.
IVOK de kinderen moeten we le-
ren veel van Maria te houden.
Laat ze bloemen plukken in het veld
en al is het dan geen fijn ordelijk
bouquet, maar een wild samenraapsel,
Maria is met hun eenvoud en kinder
lijke liefde tevreden. Deze twee ma
ken hun bouquetje, al is het niet di
rect mooi te noemen, toch aantrekke
lijk en bekoorlijk; bekoorlijk genoeg
voor Maria en ook voor ons om het
werkelijk bij het beeld te zetten.
Trouwens, we kunnen zelf nog wel
het een en ander rangschikken in de
ze kinderbouquetjes zodat ze tóch
leuk staan. Onze kinderen vinden dat
prachtig als Moeder zo meewerkt,
met hun eigen geplukte bloemen Ma
ria versiert, zodat ze zien, dat hun
moeite niet vergeefs is. Ze zullen u
vertellen, waar en hoe ze de bloemen
geplukt hebben en opgetogen verha
len daarover doen. Maar vooral la
ter, veel later zullen ze zich nog her
inneren, hoe Moeder hun bloemetjes
bij Maria zette. Deze simpele daad
kan zelfs een steun' zijn bij hun moei
lijkheden in hun later leven.
Vergeten we niet, deze maand elke
avond met onze kinderen rond het
Mariabeeld te knielen en er het ro
zenhoedje te bidden. Laat hen een
eigen kaarsje aansteken en uitblazen
en zing met, hen een liedje. Zoals u
het zelf nog herinnert hoe uw Moe
der alles deed in de Meimaand, zo
zullen uw kinderen u later dankbaar
zijn om de Meimaanden en de devo
tie tot Maria, die u meegaf voor heel
hun leven.
En al is het dan al 90 jaar geleden
dat Maria aan Bernadetta zei: „Ik
ben de Onbevlekte Ontvangenis'1,
thans zingen we nóg steeds:
T ieve Moeder van de Heer
■^Laat ons om Uw zetel dringen
Laat Uw kind'ren Uw ter eer
't Ziels verrukkend feestlied zingen
't Moet weerklinken luid en blij:
„Moeder Onbevlekt zijt Gij!"
ZONDAG 2 MEI 1948
HILVERSUM II, 415 meter 8 nws;
8.15 Mendelsohn; 8.25 Hoogmis; 9.30
nws en w st; 9.45 gram; 10 Ger. kerk
dienst; 11.30 gram; 12.15 apologie; 12.30
ork z naam; 12.55 zonnewijzer; 13 nws;
13.20 ork z naam; 13.40 Smetana; 14
Gooise kring; 15.50 gevr platen; 16.10
voetbal; 16.25 vespers; 17 orgel; 17.30
Kerkel cantates; 18 Herv. jeugddienst;
19 geestel liederen; 19.15 kent uw bij
bel; 19.30 nws; 19.45 Rubinstein; 19.50
boeckhuys; 20.05 gew man; 20.12 te
nor en orgel; 20.28 luisterspel; 21.15
omroepork; 22.37 actualiteiten; 22.45
avondgebed; 23 nws; 23.1524 av con
cert.
HILVERSUM I, 301 meter 8 nws;
8.18 Rossini; 8.30 Het bos; 8.40 Cor-
duwener; 9.12 sport; 9.15 gevr. platen;
9.45 geestel leven; 10 dameskoor; 10.30
briefgeheim; 11 gram; 12 lunchpakket;
12.30 Zondagclub; 12.40 dameskoor; 13
nws; 13.15 Vaudeville; 13.50 N.S.; 14
Smetana; 14.05 boekenhalfuur; 14.30
Philh orkest; 16.20 gram; 16.30 Ron
de van Nederland; 17 Harmonie; 17.30
Ome Keesje; 17.50 Ronde van Neder
land; 18 nws; 18.15 lezers spreken;
18.30 Ned. strijdkr; 19 Herv lezing; 20
nws; 20.05 reportage; 20.15 Waltztime;
20.45 hersengymn; 21.15 Romancers;
21.45 August Suter V; 22.30 muzikale
tocht; 23 nws; 23.15 Skymasters; 23.45
24 gram.
BRUSSEL, Vlaams, 14 Bel Canto;
15.20 hoorspel; 17.20 mannenkoor: 18
Mendelsohn; 19 gev programma; 21.45
gram; 22 nws; 22.15 gevr platen; 23
nws; 23.0524 gram.
MAANDAG 3 MEI 1948
HILVERSUM II, 415 meter 7 nws;
7.15 gram; 7.45 woord v d dag; 8 nws;
8.15 gew muziek; 9 gram; 9.15 voor
jonge zieken; 9.30 w st; 9.35 gram; 10.15
Beethoven; 10.30 Herv. morgendienst;
11 Haydn; 11.15 over schrijvers; 11.35
sopraan; 12 Massenet en Delius; 12.30
weerpr; 12.33 Varianten; 13 nws; 13.15
orgel; 13 30 Donauklanken; 14 voor
scholen; 14 35 Amst trio; 15 piano;
15.30 Sweelinck kwartet; 16 Bijbelle
zing; 16.45 Berlioz; 17 kleuterklokje;
17.15 orgel; 17.45 a capella koor; 18,15
sport; 18.30 gevr platen; 19 nws; 19.15
leeslamp; 19.30 hoorspel; 20 nws; 20.05
pr. proloog; 20.15 orkest; 21.40 drie
jaren bevrijd; 22.05 Requiem Fauré;
22.45 avondoverd.; 23 nws; 23.1524
gram.
HILVERSUM I, 301 meter 7 nws;
7.15 gymn; 7.30 gram; 8 nws; 8.18 gr;
9.15 Brahms; 10 morgenwijding; 10.20
gram; 10.30 voor de vrouw; 10.45 voor
zieken; 11.20 gram; 11.40 over schrij
vers; 12 Virtuoso trio; 12.30 weerpr;
12.33 platteland; 18.38 Kilima Hawaii-
ans; 13 nws; 13.15 Stichting 4045;
13.20 Ramblers; 13.50 viool; 14 piano;
14.30 de schoolarts; 14.45 Bruckner;
15.40 hoorspel; 16.45 film; 17 na school;
17.30 zang; 17.45 Indonesië; 18 nws;
18.15 varia; 18.20 gram; 18.30 strijdkr;
19 hoorspel; 19.25 Debussy; 19.45 iand-
bouw; 20 nws; 20.05 dingen v d dag;
20.15 cabaret; 20.45 radiodebat; 20.05
Metrop. ork; 21.45 West Europ Unie;
22 gram: 22.30 viool; 23 nws; 23.15 or
gel; 23.4024 dansmuziek.
BRUSSEL. Vlaams, 19 nws; 19.30
zang; 19.50 feuilleton; 20 concert; 21
Actualiteiten; 21.15 orkest; 22 nws;
22.15 dansmuziek; 22.5023 nws.
Tijdens de rustdag in Maastricht Dc Brabantse nlueg vreedzaam aan
tafel bijeen.