Donkere wolken boven een prachtig land
Burgemeester Van Horsigh in het zilver
Communistische lastercampagne
vaat als boemerang werken
Jan Wankel
en de
gemeente
Joden vallen Britse
troepentrein aan
Vliegtuig van Gilze-Rijen neergestort
VIERDEJAARGANG No. 1048
De kritieke week voor Italië
DINSDAG 13 APRIL 1948
IN 'T KORT
Kaasliefhebber
EEL. echte kaasliefhebber moet
het wel geweest zijn, die in 'n
grossierderij te Amsterdam inbrak.
Hij had tenminste meer belang
stelling voor kaasrantsoenen als
voor geld. De man pikte namelijk
36.650 rantsoenen weg en maar 30
gulden.
50.000;
Optimisme in kerke
lijke kringen
Droog weer
„Stille tochten" op
nationale herden
kingsdag
Studenten vormen
militaire corpsen
Columbia breekt met Moskou
Mislukking conferentie
van Bogota, doel der
door communisten
op touw gezette
revolutie
Korporaal-leerling vlieger om het
leven gekomen
Zilveren priesterfeest
van pastoor Siebelink
25 jaar burgemeester en secretaris
in één gemeente
1f*
Ex-burgemeester
tv- Lenshoek voor
Bijz. Gerechtshof
Uitgave N. V. Uitgeversmij. Neerlandia. Redactieraad:
f. j Aernoudts; C. J. v. Hooteghem, A G. Langenhorst. Mr.
Dr. A. J. J. M. Mes; Mr. H. B B de Rechter Verschijnt elke
werkdag Abonnementsprijs bij vooruitbetaling 3 38 per kwar
taal, per post t 4.25. per week (uitsluitend bij niet postbestelling)
026. Losse exemplaren 6 cent. Postrekening 278841 Prijzen
voor buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrekt.'
Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen Hulst, Dubbele Poort 7, tele
foon 102 (Bijbureau: Oostburg, Nieuwstraat 22, telefoon 35). Bu
reau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 75. telefoon
2236. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Advertentieprijs (uit
sluitend voor de Zeeuwse oplage): f 0.10 per m/m; voor Re
clames (Ingezonden Mededelingen) f 0.25 per m/m. (Voor de
gehele oplage resp. f 0.25 en 0.60). Incasso wordt berekend.
Voor God, Koningin en Vaderland
(Romeinse correspondente).
MA EEN PAAR DAGEN regen is de Italiaanse lucht weer opgeklaard en
glanst de blauwe hemel over ons heen. En in de serene rust, die zich welft
over het land, bloeien de bloemguirlandes van de prille lente in felle kleu
ren. Dagelijks kom ik hier in Rome langs het oude Forum en zie daarboven
tegen de Palatijnse heuvel de purpere sluier der bloesemende bloemhees-
ters gespreid over de oude ruines der keizerlijke paleizen. Er ligt een fees
telijke sfeer over deze stad. een sfeer van voornaamheid en oude adel en
de witte koepels en de speelse campaniles der-tientallen kerken maken ze
tot een heilige en eerbiedwaardige stad. Maar heel dit schitterende land en
dit heilige Rome, alle steden en dorpen, die als paarlen op het fluwelen tapijt
der landouwen liggen uitgespreid, alles wordt nu reeds versomberd door
een strijd ,zo fel en demonisch, dat men geen woorden vindt om hem te
beschrijven.
Ttit is angstwekkend en men huivert voor de verkiezingsstrijd. Het is een
bij de gedachte, welke rampen dit 114 ---
over het schone Italië kan brengen.
De straten en pleinen, de oude eer
biedwaardige gevels, het gaat alles
schuil onder een'vloed van plakkaten,
die in felle kleuren en nog feller
woorden de gemoederen opzwepen
gele^nheid van de grote parade van
het reger en van de politie.
„Mijnheer Viskinsky heeft gezegd",
zo kon men daarop lezen, „dat de Ita
liaanse soldaten meer houden van
vluchten dan van vechten en dat zij
meer gelijken op ezels dan op leeuwen.
Soldaten van Italië! Nu willen ze van
u hebben, dat ge zult stemmen op de
kameraden van die mijnheer Vishins-
ky!"
WIE BETAALT DIT
yi LLE BRITSE militaire vrachtver
voer van Berlijn naar de Britse
zone van Duitsland is voor onbepaal
de tijd gestaakt.
TOEGO-SLAVIE heeft in een nota
aan Engeland en de Ver. Staten
alle beschuldigingen, vervat in de
Britse en Amerikaanse nota's inzake
Triest verworpen.
QROOT-GRONpBEZIT op West-Java
wil de Ned.'-Indische regering on
gedaan maken. Van Mook heeft daar
toe een commissie ingesteld.
T AAT MEN toch minder praten
over oorlog, doch destemeer over
vrede", heeft Trygve Lie gezegd in
een rede, uitgesproken n.a.v. de drie
jarige sterfdag van Roosevelt.
TN HONGARIJE zou er een samen
zwering tegen de staat ontdekt
zijn, volgens radio Boedapest. Er zijn
natuurlijk buitenlandse agenten bij
betrokken.
beeld, dat dagelijks wisselt, ja soms
meer keren per dag, want bij voor
keur worden de plakkaten geplakt
over die van de tegenstander. Het
program der politieke partijen, die
aan de verkiezingsstrijd deelnemen
(naar ik meen ongeveer honderd!) kan
men niet uit deze plakkaten lezen.
„Vrede, arbeid, het huisgezin", vindt
men zowel bij de rechtse als de linkse
groepen als het doel gepropageerd En
het fleurige plakkaat van de Demo-
crazia cristiana, waarop een gelukkige
familie staat afgebeeld, vindt zijn ge
trouwe tegnhanger in eenzelfde voor
stelling van communistische zijde.
Maar eep bijzonder karakter ken
merkt toch wel deze hele verkiezings
campagne; het is de strijd tegen de
kerk, die hier in alle felheid is los
gebarsten. Deze campagne wordt met
een satanische geraffineerdheid en
sluwheid gevoerd en niets is de com
munisten te grof, leugen en verdacht
making, verdraaiing van feiten, het is
alles welkom in het ene doel: de kerk
te treffen.
RECHTSTREEKS TEGEN
HET GELOOF
T>ER maand worden de Ver.
Staten overstroomd met
10.000 tot 15.000 brieven met het
verhaal van een bankier uit Vera
Cruz, die in moeilijkheden is ge
raakt en die een deel van een
schat in uitzicht stelt, indien men
hem nu aan een hoeveelheid dol
lars helpt. Men dacht, dat de
„Spaanse schatgraver", waarover
wij vorige week nog een ver
haaltje schreven, in Amerika geen
succes zou hebben. Doch nu blijkt,
dat de buit van dé internationale
zwendelaars, die toveren met een
„Spaanse schat" gemiddeld per
jaar 600.000 dollars is.
A LGERIE heeft verkiezingen voor de
volksvertegenwoordiging gehouden
De rechtse partijen zijn versterkt ten
koste van de communisten en de ex
treme nationalisten.
JN Februari zijn er in ons land 1447
woningen klaar gekomen, waarvan
en ln Noordbrabant 384.
Eind Februari waren er 41.131 wonin
gen in aanbouw.
JIJ"ET vier schoten uit een zwaar ka
liber revolver heeft in Zwolle een
25-jarige arbeider een eind gemaakt
aan het leven van een 21-jarig meisje,
waarmee hij enige tijd omgang had.
De moordaanslag gebeurde toen het
meisje des avonds uit de bioscoop
kwam met een kennis.
7475.
Hé
gld. van de Staatsloterij
TAat deze verkiezingsstrijd kapitalen
verslinden moet, ligt voor de hand.
De communisten zeggen, dat het Va-
ticaan.de Democrazia cristiana finan
ciert, dan weer beweren ze, dat de
Gasperi de gelden voor de oorlogs
getroffenen voor verkiezingsdoelein
den gebruikt. Hetgeen men hier in
Rome vertelt, dat een groep in
dustriëlen 3 milliard lires heeft gege
ven aan de rechtse partijen, is ver
moedelijk dichter bij de waarheid.
De rechtsen beweren, dat de com
munisten hun geweldige campagne
financieren uit de zg. schat van Donga.
Daar zit een hele geschiedenis aan
vast. Toen Mussolini door de partisa-
nen werd gevangen genomen en ge
dood, trachtte hij ook hoeveelheden
juwelen, bankpapier enz., mee te ne
men op zijn vlucht, alles voor gewel
dige bedragen. Waar deze schatten
zijn gebleven is tot nu nimmer geheel
opgehelderd. Een tweetal journalisten,
die trachtten de zaak tot opheldering
te brengen verloren er het leven bij.
Eveneens een advocaat, die zich er
voor spande. Boven alle twijfel staat
evenwel, dat deze schatten ergens
moeten „ijn gebleven en dat de com
munisten bij hun campagne in Italië
over onuitputtelijke middelen blijken
te beschikken.
OPTIMISME STIJGT
TTET PESSIMISME over de mo-
gelijke uitslag der Italiaanse
verkiezingen, dat nog een maand
gejeden in de kerkelijke kringen
te Rome heerste, is veranderd in
een tamelijk beslist optimisme.
De berichten die uit geheel Ita
lië te Ro|ne binnenkomen, ver
schaffen de concrete .gegevens,
waaruit blijkt, dat in Italië wer
kelijk van een opmerkelijk ontwa-
waken van het christelijk geweten
kan worden gesproken. Grote be
wondering moet men hebben
voor de honderdduizenden katho
lieke propagandisten, die in alle
Italiaanse parochies van huis tot
huis gaan, om hen die zich van
stemmen zouden kunnen onthou
den wakker te schudden, en zo
veel mogelijk stemgerechtigden at
tent te maken op een niet louter
materialistisch ingestelde partij.
Deze uitnemende activiteit, welke
op initiatief van de Katholieke
Actie is genomen, is een van de
meest dynamische verschijnselen,
welke de openbare mening thans
in de goede richting leiden.
Alle inlichtingen bevestigen, dat
de communisten aanhangers en
meelopers verliezen, zowel in het
Noorden als in het Zuiden van
Italië.
JJet was feitelijk goed.' wanneer onze
zachtaardige westerse demoeraten
dit zagen, want hier vertoont zich het
communisme in zijn ware vorm.
Nu valt het op dat de strijd meer
tegen de geestelijken gaat dan tegen
het geloof. Het Italiaanse volk hecht
in zijn brede lagen nog aan de ka
tholieke godsdienst, daarom trachten
zij de priesters en bisschoppen, ja de
Paus zelf voor te stellen als de grote
vijanden en daardoor het volk van hen
te vervreemden; maar natuurlijk uit
eindelijk niet alleen van hen maar ook
van de godsdienst. De Paus en de gees
telijkheid worden voorgesteld als de be
schermers van het kapitaal, zij zijn de
weelderige rijken, de geldduivels. Zij
hebben banken gesticht om zich van
het geld meester te maken. Een onge
lukkig geval van een beklagenswaar
dige priester (Cippico) moet dienen
om heel de kerk te belasteren. Blijk
baar zijn deze lieden de milliarden
lires vergeten, die de Paus daarin
geholpen door de katholieken vooral
van Amerika in zijn hulpacties in
Italië en andere landen heeft gegeven
en zij schijnen niet te weten wat
iedere Romein weet, dat de Heilige
Vader maar een paar simpele kamers
bewoont van het Vaticaanse paleis.
Iedere dag komen de communisten
hier met nieuwe aanhalingen uit de
H. Schrift om de verwording van het
Vaticaan en de geestelijkheid te be
wijzen en geen verdraaiing is hun te
kras. Dit is feitelijk wel het meest
typische van heel deze verkiezings
campagne: strijd tegen de katholieke
kerk op alle mogelijke wijzen.
DE REACTIE
Tn deze adembenemende strijd schijnt
nu wat meer optimisme te komen.
De rode overwinning schijnt niet alleen
niet zo heel zeker meer, maar krijgt
steeds minder kansen in de algemene
opinie van de mensen'hier. Maar al
leen de dag van 18 April a.s. zal vol
ledige opheldering brengen. Alle goed
gezinden kunnen slechts van harte ho
pen, dat de regeringspartijen het win
nen, want een rode zege in Italië zou
onberekenbare gevolgen kunnen heb
ben, ook voor de rest van Europa.
Voor het ogenblik blijft de hemel met
donkere wolken bedekt en we vrezen,
dat zelfs in het gunstigste geval de
verkiezingsdag deze niet geheel zal
doen afdrijven.
rpoch heeft het ook goede zijden.
Vooreerst, dat men de communis
ten leert kennen in hun ware aard,
ais de grote vijanden van de gods
dienst. Bij ons zou dit alles onbe
staanbaar zijn en ook steeds meer
Italianen begint dit alles met weer
zin te vervullen. Vervolgens heeft 't
ook de rechtse groepen wakker ge
schud en deze hebben nu in alle ste
den en dorpen comités opgericht, het
z.g. comitato civico, om actie te voe
ren tegen dit alles. Zij bestrijden de
communisten nu ook met hun eigen
is gevallen op het lot no. roddelen en maken de schandalen even
eens wereldkundig, gebruiken even
eens het middel van de spot.
Een der beste aanplakbiljetten was
verleden Zondag te zien in Rome bij
UTET eerste werkschema voor het op-
stellen van 'n qptwerp-rijksgrond-
wet, ter behandeling in de Ronde-
Tafel-Conferentie, is thans gereed.
CPROEIPROEVEN met behulp van
de helicoptere zullen binnenkort
op verschillende plaatsen in ons land
tegen plantenziekten worden genomen.
Deze proefnemingen gaan uit van het
ministerie van Landbouw.
JJOND 48 millioen gulden voerde ons
land in 1947 uit aan vis.
QERHARDSEN, de Noorse premier,
heeft er op gewezen, dat het ra
dicaal verkeerd zou zijn in Noorwe
gen een coalitie met de communisten
aan te gaan. „Indien de communisten
sterk genoeg zouden zijn, zouden zij
zeker dezelfde methoden gebruiken
als in Tsjecho-Slowakije", zei hij.
geldig:
tot
Weersverwachting,
hedenavond;
Droog en nog vrij zonnig weer
niet tijdelijk wat toenemende be
wolking. Matige tot zwakke wind
tussen Noord en Oost. Ongeveer
dezelfde temperatuur als gisteren.
Heden zon onder 19.34 uur.
Woensdag zon op 5.46 uur en Maan
op 7.57 uur.
rpER gelegenheid van de Nationale
herdenking op 4 Mei. zal aan de
avond van die dag behalve de „stille
tocht" over de Waalsdorper vlakte nog
een tweede tocht worden gehouden en
wel naar „Westduin", de begraaf
plaats, waar de geallieerde vliegers
rusten.
Op 2 Mei zal in alle kerken van
ons land een bidstond voor het vader
land worden gehouden.
3 Mei brengt het Zuid-Nederlands
Toneel in de Kon. Schouwburg te Den
Haag een reprise van Vetermans
..Oranje Hotel", terwijl na 15 Mei een
Frans gezelschap een stuk komt spe
len. dat eveneens op het verzet be
trekking heeft. De opbrengst van de
avond van 3 Mei is voor de nabestaan
den der gefusilleerden bestemd.
Voor de nationale herdenking heeft
W. Gerard Teunissen een affiche ont
worpen.
jy/TARIE KOENEN heeft voor haar in
1947 verschenen roman „Wassend
graan" de Brand-van Gentprijs j
kregen, die uitgereikt wordt door de
kath. boekhandelaren- en uitgevers-
vereniging St. Jan.
"DIJ haar voornemen om de Kon.
Landmacht uit te breiden met een
nationale reserve heeft de regering in
dit verband een beroep gedaan op de
Nederlandse studenten. Mede dank zij
de voortvarendheid, waarmee de Ne
derlandse studentenwereld de voorbe
reidende werkzaamheden ter hand
heeft genomen, zal men binnenkort
de formering van de studentencorp
sen tegemoet kunnen zien. Iedere Ne
derlandse universiteit of hogeschool
zal binnen het geheel der nationale
reserve met een eigen militair ge
traind corps vertegenwoordigd zijn.
Het commando van de te formeren
corpsen is in handen gelegd van er
varen officieren. De studenten-vrij
willigers zullen gedurende hun dienst
verrichtingen geheel aan de militaire
wetten zijn onderworpen.
pOLITIEKE autoriteiten van Zuid-
Amerika beweren pertinent, dat
de opstand in Columbia het gevolg
is van een communistisch complot
om de Pan-Amerikaanse conferentie
waarop een k gecombineerde actie
van Amerikaanse landen tegen de
communisten werd voorbereid, te
doen mislukken.
viyEER WORDEN er verschillende
gevechten uit Palestina gemeld.
Gewapende joden hebben bij Reho-
both. ongeveer 20 km.ten Zuiden
van Tel Aviv, een Britse trein met
troepen en ammunitie aangevallen.
Ook zijn joodse troepen enige Ara
bische dorpen aan de hoofdweg
Tel Aviv-Jeruzalem binnengedron
gen; naderhand zijn zij weer terug
getrokken. Zawre gevechten zijn er
ontstaan bij het Arabische dorp Ko-
lonia, aan de Westelijke rand van
Jeruzalem. De joden hebben er een
aantal huizen opgeblazen.
De Veiligheidsraad heeft zich gis
teren bezig gehouden met informele
discussies over de kwestie Palestina,
in verband met de speciale algemene
vergadering der V. N„ die 16 dezer
te New-York plaats vindt.
De Ver. Sateri hebben een ontwerp
voor een wapenstilstand ingediend.
Waarnemers geloven, dat een speciale
wapenstilstandcommissie in de naaste
toekomst naar Palestina zal gaan, om
de wapenstilstand ter plaatse uit te
voeren.
Inmiddels blijven de geruchten aan
houden, dat een internationale troe
penmacht naar Palestina zou trekken
om daar jie orde te handhaven tij
dens het voorgestelde tijdelijke be-
heerschap. Nu komt de New-York
Times" weer met een dergelijk be
richt. Het blad meent te weten, dat
Nederland, België, Brazilië, Noorwe
gen, Denemarken en Zweden verzocht
zouden worden troepen daarvoor af te
staan. We geloven niet erg, dat deze
De communisten gebruiken bjj hun
propaganda de kop van Garibaldi.
Niets dan bedrog zeggen de rechtsen:
Keer de kop maar eens om en ge ziet
hun ware ideaal. De actie welke de
communisten met de naam van de
vrijheidsheld Garibaldi bedrijven
wordt enigszins belachelijk gemaakt
door het feit, dat Garibaldi's neef, die
zelfs voornaam draagt, een anti-
eo' -b dagblad leidt en als
er rkomt op de lijst van
dc .use Partij, welke thans
te- .de Christen-Democraten
aan lering is!
■yERLOOR VRIJDAG jl. een jonge piloot van het vliegveld Twenthe het
leven, gisterenn-udag om 12 uur stortte eert militair lesvliegtuig van het
vliegveld Gilze-Rijen tassen Eindhoven en Weert neer, waarbij de 24-jarige
korporaal-leerlingvlieger A. Mensink uit Bussum vrijwel op slag werd gedood
Het militair lesvliegtuig stortte neer te Sterksel, gemeente Maarheeze, nabij
het klooster „Providentia".
Reeds diverse malen voerde hij stunts uit boven Sterksel, waar zijn ver
loofde woont en ook gisteren was dit het geval. Het toestel bevond zich reeds
geruime tijd geschat wordt ongeveer een uur in de lucht boven het
dorp, dook herhaaldelijk tot een hoogte van vijf en twintig meter, cirkelde
dan in een straal van ca. 2 km. rond het klooster om daarna weer op te
trekken. Bij een dezer manoeuvres raakte het toestel de top van een boom
in de tuin van het klooster, stortte neer, en sloeg over de kop.
Onmiddellijk schoten de Broeders van het klooster toe teneinde hulp te
bieden. De rector van het klooster heeft het slachtoffer, dat zwaar gewond
was, de Sacramenten der Stervenden toegediend. De motor werd brandend
uit het toestel geslingerd. De brand werd door de Broeders met zand geblust.
Dadelijk na het ongeval waren de burgemeester van de gemeente Maar-
heeze, de militaire politie en de rijkspolitie op de plaats van het ongeval.
Onmiddellijk na het bekend worden van het ongeluk gingen commandant
Nichtmg en andere deskundigen van het vliegveld Gilze-Rijen naar de plaats
des onheils. Het stoffelijk overschot van de verongelukte is in de namiddag
naar Gilze-Rijen overgebracht, varfwaar het heden naar Bussum wordt ge
bracht. Hier vindt Woensdag de begrafenis plaats.
J^ORPORAAL A. W. M. MENSINK was in 1945 als oorlogsvrijwilliger in het
bevrijde Zuidelijke deel van het land in dienst getreden. Reeds vrij spoe
dig werd hij gedetacheerd bij de militaire luchtvaart in Indië Na begin 1946
gerepatrieerd te zijn, kwam hij in de vliegeropleiding. Hij was nu op Gilze-
Rijen gestationneerd, waar hij het laatste gedeelte van zijn vliegeropleiding,
het stadium van solovluchten, nog moest voltooien. In Juli zou hij aan het
examen voor het militaire vliegerbrevet deelnemen.
Het toestel, waarmede hij voor het laatst opsteeg, was een Harvard.
landen er veel voor voelen zich in het
wespennest Palestina te steken.
Feit is in ieder geval, dat de door de
nieuwe regering gecontroleerde radio
van Bogota heeft medegedeeld, dat er
twee Sovjet-Russische agenten zijn ge
arresteerd, Zij bevonden zich met ver
schillende andere „buitenlanders" on
der de arrestanten, die hebben deel
genomen aan de verovering van het
radiostation, waaruit de revolutie Vrij
dag jl. is geproclameerd.
Het bewijsmateriaal, dat de rege
ring van Columbia in handen heeft
gekregen over het doelbewust age
ren van Moskou, moet wel van over
stelpende aard zijn. Want de Colum-
biaanse regering heeft bekend ge
maakt, dat zij de diplomatieke be
trekkingen met de Sovjet-Unie heeft
verbroken.
TJardnekkige pogingen worden in-
G middels in het werk gesteld om
de conferentie van Bogota voort te
zetten.
De Amerikanen nemen hierbij het
initiatief en willen de wereld tonen,
dat de Pan-Amerikaanse eenheid zal
zegevieren door in de eerste plaats
het nieuwe inter-Amerikaans „orga
nische pact", het voornaamste doel
van de conferentie, te voltooiien en
in de tweede plaats een in buitenge
woon krasse bewoordingen vervatte
resolutie aan te nemen, die het com
munisme door het gehele Westelijke
halfrond veroordeelt en ieder der 21
republieken plechtig laat beloven,
maatregelen te nemen om het uit te
roeien.
Het staat evenwel nog lang niet vast
wanneer de conferentie verder door
gang zal vinden, want in Bogota ver
tonen zich nog steeds rebellen met
geweer en zwaard op straat. Regel
matig wordt er geschoten. De voed-
selnood schijnt zo groot te zijn, dat
ondanks het geweervuur vrouwen
op straat lopen om voedsel te zoeken
in de hopen geroofde goederen, die
her en der in de goot liggen.
De aangerichte verwoestingen in
Bogota zijn zo groot, dat misschien
wel tientallen jaren nodig zullen zijn
om de schade te herstellen.
Naar ruwe schatting zijn al min
stens 500 mensen bij de onregelma
tigheden om het leven gekomen.
Gevierde parochieherder te Graauw
■yOOENSDAG 26 Mei zal de zeereer-
waarde heer J. Siebelink zijn zilve
ren priesterfeest vieren.
De jubilaris werd geboren te Wouw
op 20 Augustus 1897. Na zijn studies
aan de beide seminaries te hebben vol
tooid, werd hij door monseigneur Hop
mans priester gewijd te Hoeven op 28
Mei 1923.
Hij werd benoemd tot assistent aan
het zusterklooster in de Nieuwstraat te
Breda, werkte daar gedurende een half
jaar en vertrok toen wederom als as»
sistent naar het gasthuis te .Steenber
gen. Drie maanden later volgde zijn be
noeming tot kapelaan te Oosteind. Dit
was in Augustus 1924.
In Augustus 1929 maakte hij pro
motie en werd kapelaan aan de St.
Jozefkerk te Roosendaal. Hier werkte
hij zeventien jaar en werd door mon
seigneur benoemd tot districts-advl-
seur van De Jonge Wacht, de R.K.
Voetbalbeweging en de Tabaksbewer-
kersbond. Zijn prettige manier van wer
ken in deze verschillende functies be
zorgde hem vele en aangename rela
ties, waaraan hij in deze tijd zeker nog
met genoegen zal terugdenken. Vele
Roosendalers zijn stellig ook kapelaan
Siebelink nog niet vergeten.
Op 7 Juni 1946 volgde zijn benoe
ming tot pastoor te Graauw. Het was
de Graauwenaars al heel spoedig be
kend, dat de „nieuwe" pastoor met zijn
promotie buitengewoon in zijn schik
was.
Hij stond echter voor de zware op
gave, opvolger te zijn van pastoor Van
Gastel, die zich gedurende een 27-Jarig
pastoraat op Graauw als een ware
„Voikspastoor" had getoond. Het stelde
zware eisen en hoge verwachtingen.
Het is nu niet de tijd iets te vertellen
over het werk van pastoor Siebelink,
maar toch zeggen we niets te veel, als
we verklaren, dat de pastoor, 'alhoewel
nog slechts twee jaar te Graauw reeds
aller harten heeft gewonnen.
De Graauwenaars zullen hem dat op
26 Mei a.s. ongetwijfeld ondubbelzinnig
bewijzen.
^.VIERDAG 24 Juli a.s. gaat 's-Heerenhoek feest vieren ter eere van zijn
burgemeester-secretaris, de heer C. F. A. M. van Horsigh, die op ge
noemde datum zijn zilver ambtsjubilé viert en tevens 25 jaar eerste burger
van het welvarende Bevelandse dorp is.
r\e heer van Horsigh is n.l. zijn
eerste gemeente trouw gebleven
en bevindt zich er nog zó goed, dat
hij aan scheiden niet wil denken. In
een onderhoud, dat wij met deze
burgervader hadden, beluisterden wij
hoe goed de harmonie tussen hem
en zijn gemeentenaren is, ook de sa
menwerking tussen hem en de raad
is zo voortreffelijk, dat het leiden
van een raadsvergadering tot zijn
prettigste bezigheden behoort.
Smakelijk heeft de a.s. jubilaris over
het wel en wee uit zijn ambtsperiode
verteld.
De zwaarste tijd is voor hem niet de
oorlog geweest, hoe erg de Duitsers
hem in zijn persoon ook troffen,
maar wel de langdurige werkloos
heidsperiode, toen zovele fatsoenlijke
gezinnen aan de rand van de af
grond stonden en de burgemeester
vrijwel machteloos was iets voor zijn
mensen te doen.
Hoewel wereldschokkende dingen in
een dorpsgemeenschap niet gebeuren
heeft 's-Heerenhoek toch wel data
gekend tussen 1923 en thans, die in
de memorie blijven hangen.
DE LANDBOUWSCHOOL
ren belangrijke dag was het bij-
voorbeeld toen 's-Heerenhoek in
'38 zijn lagere landbouwschool kreeg
die een grote vlucht nam en thans
tachtig leerlingen telt, tot grote ze
gen voor de landbouwende bevolking
Zeer waardevol was de bouw van de
grote moderne Jeugdhoeve door de
pare''e, p' -
voor het vt-.h'a 1 ;n
's-Heerenhoek zo bloeit. >n Dooie boel
is het m 's-Heerenhoek om de drom
mel niet. De gewone Katholieke la
gere scholen (een openbare school is
er niet) herbergen 420 kinderen,
waarvan ongeveer de helft uit de om
geving komt. Dank zij de grot# ge
boorte-overschotten en de ontwikke
ling van het kleinere landbouwbe
drijf, is de bevolking sinds 1923 met
vierhonderd zielen vooruit gegaan.
Verdere uitzetting zal alleen moge
lijk zijn bij uitbreiding van de fruit
teelt, daar deze op een veel kleiner
grond-oppervlakte winstgevend uit
te oefenen is. Enkele bedrijven kwa
men er de laatste jaren bij en ma
ken het goed. De tuinbouw-avondcur-
sussen, worden daarom door de bur
gemeester zeer gestimuleerd.
Door zijn centrale ligging als ge
meente en kerkdorp, heeft de mid
denstand zich krachtig kunnen ont
wikkelen; de Hanze bloeit er.
Ook de sportbeweging is er tot was
dom gekomen, vooral na het gereed
komen van het gemeentelijk sport
terrein het enige goede, dat uit de
crisisjaren te voorschijn kwam, om
dat werklozen het aanlegden.
Een opvallende wijziging in de be
volking is het sterk teruglopen van
het getal protestanten. Niet tegen
staande de verhouding tussen katho
lieken en andersdenkenden van de
meest vriendschappelijke aard was
slonk het getal der laatste tot een
paar luttele procenten.
Weleer plaatsten de katholieken een
nrott ".of. cp de tigen lijst voor de
thans gebeurt dit
n .nee. unci, -r bijna' geen niet-
1—i
katholieke kiesgerechtigden meer
over zijn.
Ook de verhouding tussen de katho
lieke volksgroepen is perfect. Een
raadsverkiezing had er in 1946 niet
eens plaats, omdat de drie standen
slechts één lijst indienden.
GELDELIJKE ZORGEN
pinanciele zorgen zijn de gemeente
's-Heerenhoek niet gespaard
gebleven, doch thans, zo verteide
de burgemeester, is het dorp
er bijna weer bovenop. Op een klein
bedrag na sluit de begroting, zodat
de financiële zelfstandig in het naas
te verschiet ligt. Tot voor enige
maanden leek het of ook het woning
vraagstuk vlug opgelost zou zijn. 't
Nieuwe uitbreidingsplan was reeds
te- .iep' goedgekeurd maar de be
palingen omtrent het bouwvolume
wierpen alles omver. Dag en dage
lijks vecht nu de burgemeester met
zijn wethouders om een kentering
ten goede te bewerken en juist de
laatste dagen is de situatie wat hoop
voller.
Wat het wegenet betreft is 's-Hce-
renhoek er beter aan toe. De verbin
dingen met Goes en Borssele zijn uit
stekend en de weg naar Ovezande is
volgend jaar aan de beurt. Ook in
de kom der gemeente wordt hard
aan de bestrating gewerkt. Even
werd nog de samenvoeging van ge
meenten aangeroerd. Principieel is 't
gemeentebestuur daar vo irsiandei
van, omdat een krachtige gemeente
op allerlei gebied heel wat meer be
reiken kan aan een kleine: 'n com
binatie van Borssele en Heinkens-
zand, met 's-Heerenhoek als natuur
lijk centrum is zeker niet ongeluk
kig. Een der voordelen bijv. zou zijn,
datde minder gelukkige samentrek
king van twee ambten n.l. die van
burgemeester en secretaris kon be
ëindigd worden; thans lijdt het een
vaak onder het andere cn wordt de
persoon in wie ze verenigd zijn te
zwaar belast.
Burgemeester van Horsigh ziet nog
perspectief in de toekomst van zijn
gemeente en hoopt er nog veel aan
te kunnen doen. Moge dit hem ge
geven zijn!
PERSONALIA
"Tenslotte nog enkele personalia.
De heer van Horsigh werd 1895
te Oosterhout geboren en ging na
zijn school-opleiding eerst de indus
trie in. In 1920 koos hij de ambtelij
ke loopbaan en werd toen volontair
op de secretarie te 's-Heerenhoek.
Precies drie jaar later benoemde de
koningin hein tot burgemeester-se
cretaris van die gemeente.
De heer van Horsigh is lid van het
prov. bestuur en afd. voorzitter van
het Wit-Gele Kruis; secretaris der
commissie voor de hygiëne van het
kind; voorz. van het bestuur der
kath. lagere landbouwschool en on
dervoorzitter der ver. van burgemees
ters en secretarissen op de Bevelan-
den.
TOEN Jan Wankel op een avond om
elf uur door de politie zijn stam
café werd uitgezet, wierp hij over zijn
schouder een scheldwoord naar de
„rustverstoorders" om dan onver
vaard naar de overkant van de straat
te stappen. Hier stond een ander café
en hier mocht hij langer dan tot elf
uur 's avonds verftieven, want wel was
zijn dorp klein, maar tezelfdertijd ook
ingewikkeld van structuur. Het be
hoorde tot niet minder dan twee ge
meenten.
Tan Wankel had een tante. Die
wonde verderop in het land en in
een dorpje, waarover zich de lichtglans
huifde van een grotere gemeente. Hier
kookten de vrouwen op gas, terwijl
tante het met petroleum moest stel
len, een nuttige, een bruikbare, een
alleszins bewonderenswaardige vloei
stof, welke slechts nadeel bezit:
geen gas te zijn.
Jan Wankel en zijn tante konden t
goed met elkander vinden. Het mag
wonderlijk heten, maar als zij elkaar
bezochten, bleken zij over een sociale
knobbel te beschikken en niet slechts
hierover, maar ook over het vermo
gen om Neerlands staatsinrichting te
critiseren. ,,'t Most niet magge". zei
Jan dan, „om twee tegenover elkan
der gelegen café's op verschillend uur
te sluiten."
„Dat is waar", repliceerde tante, „elf
uur sluiten, beiden." Waarop Jan.
haastig het elf in twaalf verbeterde.
Maar ééns waren beiden het over de
kwestie, dat er samenwerking be-
hoorde te bestaan tussen de twee ge
meenten, zowel ten aanzien van de
borreltjes-schenkerij als t.a.v. de gas-
voorziening.
Vjyat Jan Wankel en zijn tante be
zig hield, hield ook reeds lang
duizend burgemeesters, een serie staat
kundige en politieke verenigingen en
een dozijn ministers bezig. Er moet
samenwerking zijn, méér samenwer
king dan alleen tussen geburen, vrien
den en kennissen. Zij moet ook be
staan tussen gemeenten en tussen ge
meenten en provincie of provincie en
rijk. Zij praten er alleen wat diep
zinniger over dan Jan en zijn tante
en puzzlen daarbij allereerst uit wat
een gemeente nu eigenlijk is.
Wie dat nog niet wist kan het er
varen uit een rapport van het centrum
voor staatkundige vorming, orgaan
van de Kath. Volkspartij..
f*
TZersvers onder de persen vandaan, is
het een werkstukje dat brede be
langstelling verdient. Een bezwaar is
slechts, dat het wat wetenschappelijk
van toon en van inhoud is, waardoor
zijn werkingssfeer beperkt wordt. Dit
rapport dan handelt le over de plaats
van de locale gemeenschap, voorts
over haar functie, vervolgens over
samenwerking en samenvoeging, om
dan te eindigen met twee hoofdstuk
ken over „de grote stad en haar buur
gemeenten" en over „uitbreiding van
de mogelijkheden tot vorming van
doelcorporaties". De rapporteurs ko
men tot de conclusie dat een locale
gemeenschap niet alleen bij de gunst
van de positieve wet bestaat, maar 'n
eigen bestaansrecht heeft, dat het ont
leent aan het overeenkomstig de na
tuurlijke orde der dingen bestaande
recht op zelfwerkzaamheid, dat met
een praewèttelijke corporatie van men
sen gepaard moet gaan. Zelfwerk
zaamheid kan toch alleen in geordend
verband plaats vinden.
Over de taak der gemeente wordt
gezegd, dat zij een dienend karakter
moet dragen.
Een der gevolgtrekkingen van de
rapporteurs is vervolgens, dat de ge
meenten vrijwel steeds eikaars hulp en
bijstand behoeven zonder dat zulks af
breuk behoeft te doen aan de ge
meentelijke zelfstandigheid en zelf
werkzaamheid.
Is een gemeente zo klein, dat zij het
ook met de hulp van zustergemeen»
ten niet kan bolwerken, dan dient op
heffing aan de orde gesteld te wor
den.
T.a.v. de grote stad en haar omge
ving wordt betoogd, dat opheffing van
kransgemeenten en voeging bij de na-
buurstad slechts in uiterste noodzaak
mag worden gehanteerd. Zolang deze
niet vaststaat moet door samenwer
king op basis van vrijwilligheid het
hoofd worden geboden aan de bijzon-
dere noden van de min of meer ver
groeide gemeenten.
Tenslotte menen de rapporteurs, dat
geen nut is gelegen in nieuwe ge»
biedseorporaties als zelfstandige be
stuurslichamen. Wel zal naast samen
werking als bovenbedoeld door vor
ming van doelschappen, zomede door
openstelling van intercorporale sa
menwerking worden bereikt, dat zelf
standige gemeenten het hoofd kunnen
blijven bieden aan de zeer in omvang
toenemende en wenselijk gebleken lo
cale voorzieningen.
Het is geen dik rapport, dat het
centrum voor staatkundige vorming
aan het onderwerp wijdde. Het is ech
ter wel een dankbaar rapport, omdat
het de begrippen .verheldert en aan-
wijzingen geeft voor oplossingen, die
zowel aan de traditie als aan de eisen
van de moderne tijd recht doen weder
varen.
J)E BEKENDE Goese N.S.B.-er C.
Lenshoek, die het tot burgemees
ter van de Ganzestad bracht zal mor
gen. Woensdag, voor het Bijz. Gerechts
nor komen. Hij wordt er van beschul
digd twee personen, die voornemens
waven naar Engeland te varen, aange
houden te hebben. Ook zou hij een
aantal burgers, die de Arbeitseinsatz
poogden te saboteren bij Miinzer heo-
ben aangebracht.
