Rauter wil zijn huid duur verkopen
Geen treinen meer van Berlijn
Joodse strijdkrachten zijn welbewapend
Nog steeds arrogant
Minister Lieftinck goochelt
met millioenen
Min Fieüez
over deB.V.L.
Spanje krijgt
géén
Harshall-hulp
Collaborateurs
Het nieuwe
Rijk
„Ik voerde slechts bevelen uit en ben
niet voor alles verantwoordelijk".
IN "T KORT
Eerste Kamer
Plan Marshall
aangenomen
VIERDE JAARGANG No. 1039
VRIJDAG 2 APRIC 1948
De man, iie niat naar radio Oranje luisterde
Blijde gebeurtenis
in Engeland?
Ondanks Marshallhulp
zullen we het niet
\Vis8elend bewolkt
veel royaler
hebben
Critieke toestand in Duitsland
Sovjets controleren Britten en Amerikanen
Amerikanen gaan meer vliegtuigen gebruiken
Be arbeidsvoorziening
in de landbouw
Bloed en tranen in het heilige Land. 111
Ze vertrouwen een drievoudige overmacht
te kunnen weerstaan
Zonnebrillen en
nylons
Honderd jaar vrijheid
van onderwijs
Plechtige herdenking
in „Schoolstad"
kochten zich vrij
Grote knoeiboel in
Utrecht
Dl
Uitgave N. V. Uitgeversmij. Neerlandia. Redactieraad:
A. F. J. Aernoudts, C. J. v. Hooteghem, A. E. Langenhorst. Mr.
Dr. A. J. J M Mes. Mr. H. B B de Rechter Verschijnt elke
werkdag Abonnementsprijs bü vooruitbetaling 3.38 per kwar
taal. per post 1 4.25, per week (uitsluitend bij mei postbestelling)
f 0.26. Losse exemplaren 6 cent Postrekening 278841 Prijzen
voor buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrekt.
Voor God, Koningin en Vaderland
Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen Hulst, Dubbele Poort 7, tele
foon 102 (Bijbureau: Oostburg, Nieuwstraat 22, telefoon 35). Bu
reau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 75, telefoon
2236. Hoofdredacteur: J. J H. A. Bruna. Advertentieprijs (uit
sluitend voor de Zeeuwse oplage): 1 0.10 per m/m; voor Re
clames (Ingezonden Mededelingen) 1 0.25 per m/m. (Voor de
gehele oplage* resp. f 0.25 en i 0.60). Incasso wordt berekend,
(Van onze redacteur).
TTANS al WIN RAUTER is de man, die er prat op gaat de enige in
land te zjjn die niet naar radio Oranje heeft gelnisterd. Het is
in (ras
zijn die met naar radio oranje heeft gelnisterd. tiet is niet
de enige fout, die deze 53-jarige „Hoehere SS- und Poiizeifuehrer und
General-Kommissar fuer das Sicherheitswesen" heeft gemaakt. Hij heeft
veel ernstigere op zijn geweten; een belangrijk aandeel in het depor
teren van vele duizenden Nederlandse burgers, het wegvoeren van sla
venarbeiders naar Duitsland, deportatie van studenten, verwoede jacht
op verzetsmannen, het roven van huisraad en radiotoestellen en het ver
moorden van heel wat goede vaderlanders.
TJAUTER moest zich gisteren voor
het Bijzonder Gerechtshof te den
Haag zitting houdend in het voor
malige paleis van Prinses Juliana aan
de Kneuterdijk voor zijn oorlogs
misdaden verantwoorden. En velen
hebben weer de man kunnen zien, voor
wie heel Nederland in de oorlogsja
ren schrik had. Ongeveer 3 jaar heeft
Rauter in de cel doorgebracht. Zijn
arrogantie bleek hij er niet door ver
loren te hebben. Lichamelijk en gees
telijk scheen het celverblijf hem bo
vendien geen kwaad te hebben ge
daan. Want zijn oude uniform nu
zonder de branie-achtige distinctieven
zat hem nog als gegoten. Hij toop-
de zich een man die van plan is zijn
huid zo duur mogelijk te verkopen.
Ofschoon hij in de loop van de zit
ting opmerkte niet voldoende kans te
hebben gehad zijn verdediging voor
te bereiden, kon hij merkwaardiger
wijs verschillende data bij wijze van
spreken uit zijn mouw schudden. Op
z'n mond was hij allerminst geval
len, want hij interrumpeerde herhaal
delijk en deed zulks ad rem en ener
giek. Doorgaans gaf hij zijn antwoor
den op een bitse commandotoon. deed
veel aan „Jawohl, Herr President",
maar liet ook dikwijls het „Herr Pre
sident" weg. Rauter voelde zich ove
rigens min of meer in zijn eer aan
getast: hij als Duits hoofdofficier had
niet voor een Nederlandse rechtbank
moeten terecht staan, zo zei hij met
sarcasme, maar voor een internatio
naal gerechtshot
Voor „mein Fuehrer" bleek hij ech
ter nog evenveel ontzag te hebben als
enige jaren geleden.
Schuldig aan executie»
T\E eerste getuige was Schreieder
de man van het „Englandspiel". In
een zangerig Weens verklaarde hij, dat
z.i. Rauter inderdaad schuldig moet
geacht worden aan de executies, doch
radiodiefstallen en geldboeten zouden
JIARDNEKKIGE geruchten blij-
ven er in Engeland gaan, dat
er een blijde gebeurtenis op komst
is in het Engelse Kroonprinselijk
gezin. Deze gebeurtenis zou in Oc
tober plaats vinden.
Prinses Elisabeth en haar man
zullen op 14 Mei een bezoek aan
Parijs brengen op uitnodiging der
Franse regering.
dl
TN LONDEN is een bloemlezing uit
de dagboeken van Goebbels gepu
bliceerd. Hieruit blijkt, dat Goebbels
plannen had voor een groot na-oor-
logs „Reich", waarin Zwitserland en
Noord-Italië opgenomen zouden zijn.
WEGENWACHTERS van de AN.WJ.
ook bekend als „gele rijders", heb
ben wjj in ons land op 18 April 2 jaar
Zij zullen op die dag niet op de wegen
verschijnen, doch voor een select inter
nationaal gezelschap te Amsterdam de
monstreren.
gINDS ongeveer een' week zoekt men
in de Cannerbarg te Maastricht,
naar een man, die wel de onderaardse
gangen is ingegaan, doch er niet meer
uit is gekomen. Men vermoedt dat hij
een ongeluk in de berggange'h heeft
gekregen.
2JEVENTIEN officieren van het Ame
rikaanse leger zijn ln Washington
door mr. van Kleffen* gedecoreerd i.v.
m. hun aandeel in de bevrijding van
ons land.
4*
A.N.W.B. heeft zich tot de Bel
gische instanties gewend met het
verzoek met ingang van 1 Mei het zgn.
bandenvoorschrift buiten werking te
stellen. Zoals bekend moet men nu op
de triptieken merken en nummers van
de banden noteren.
j)E MINISTER van Sociale Zaken,
heeft de commissie-van Rhijn, nu zij
naar rapport over de algemene herzie
ning der sociale verzekering heeft vast
gesteld, verzocht op korte termijn ad
vies uit te brengen omtrent een uitge-
standig ^nderbijslagregeling voor zelf
JN MADRID is het feit herdacht, dat
ne®eu jaar geleden de burgeroor-
n ,ei I^de' De traditionele parade
werd gehouden, afgenomen door ge
neraal Franco. Men hoorde de roep:
"Franco-ja. Rusland-neen".
volgens hem op rekening van Seyss
Inquart moeten worden geschoven.
Rauter interrumpeerde en wees
er op, dat hij slechte een onderge
schikte functie had, al was hjj de
persoonlijke vertegenwoordiger van
Himmler. Op deze kwestie kwam hij
overigens in de loop van de zitting
herhaaldelijk terug. „Ik wil verant
woordelijk gesteld worden voor dat
gene waarvoor ik verantwoordelijk
ben," zei hij, „en hetgeen anderen
gedaan hebben, moet niet op m(j
geschoven worden".
Dit kwam o.m. tot uiting toen de
beruchte jodenverordeningen ter spra
ke kwamen. Rauter erkende verschil
lende dezer verordeningen onderte
kend te hebben en ook voorr uitvoe
ring gezorgd te hebben: „Maar ik nam
geen initiatief, zei hij, dat deed Ber
lijn". Uit de brieven die Rauter aan
Himmler schreef, kwam echter over
duidelijk tot uiting, dat hij meer deed
dan bevelen uitvoeren. Rauter haalde
zijn schouders op over de foto-copiën
van deze brieven. Hij verzocht on
der gelach der tribune de president
toch vooral een nauwkeurig onder
zoek in te stellen naar de betrouw
baarheid der foto-copiën, „want er Is
tegenwoordig zoveel wat niet betrouw
baar is", zei hij.
Het zoeken naar joden in Zuid-
Nederland noemde Rauter camouflage
In werkelijkheid is er, merkte hij op,
naar agenten uit Londen gezocht die
in die dagen boven België uit vlieg
tuigen waren gesprongen en die mis
schien het Duitse „Englandspiel" zou
den kunnen bederven.
Hij beweerde het concentratiekamp
Vught gebouwd te hebben om niet van
de Duitse concentratiekampen afhan
kelijk te zijn. De joden moesten daar
weg om de legering van andere Ne
derlandse gevangenen te verbeteren.
Hij beweerde niet te weten, welk lot
de joden in Duitsland wachtte, een
bewering die een honend gelach aan
het publiek ontlokte.
Merkwaardig incident
merkwaardig incident deed zich
voor, toen de oud SS-er van Etten
tegen Rauter kwam getuigen en mee
deelde dat de generaal destijds bij de
installatie van Feldmeyer over de jo
denvervolging gesproken had als van
„schmutzige Arbeit", die echter ge
schiedkundig van grote betekenis was
en door de SS zonder zwakheid en met
alle middelen moest worden doorge
voerd".
Rauter wilde op deze getuigenis
niet antwoorden. Dit is een man die
eens Untersturmfuehrer van de SS
was en de eed op de Fuehrer aflegde,
doch deserteerde. Dit is geen betrouw
bare getuige, zei hij met agressieve
stem. (Van Etten is na zijn desertie bij
de SS tot de illegaliteit toegetreden,
waarvoor hij belangrijk werk heeft
verricht.
Eenzelfde behandeling van de zij
de van Rauter viel later van Geel
kerken, de propagandaleider van
Mussert ten deel. Ook v. Geelker
kerken, die volgens Rauter even
eens niet betrouwbaar was.
Veel sympathie bleek Rauter dus
niet voor de NSB te hebben. Van Geel
kerken, die zich destijds toch heus wel
heeft uitgesloofd voor zijn Duitse
vriendjèsj keek erg beteuterd. Hij zag
er overigens best uit deze van Geel
kerken, zijn pakje zat hem zelfs wat
te strak om het lijf.
C. van Geelkerken.
Van Geelkerken moest getuigen toen
de represailles i.v.m. de executie van
Seyffardt ter sprake kwamen. Op een
vergadering van de NSB kwam Rauter
echter met het plan gijzelaars dood te
schieten, waartegen van Geelkerken
zich verzette.
Arbeider» hadden het
goed.
zpEN aanzien van de razzias ten be-
hoeven van de Arbeitseinsatz gaf
Rauter toe deze te hebben laten hou
den. Ook had hij de tweede distribu
tiekaart laten invoeren om een betere
controle te kunnen uitoefenen. Hij
had echter alleen bevelen uit te voe
ren, zei hij. Hij wist over de Arbeits
einsatz niets anders dan goed te ver
tellen.
De Nederlanders hadden het iï)
Duitsland zeer goed volgens Rauter.
„En bovendien werd door de Arbeits
einsatz de werkloosheid ln Nederland
opgeheven". Het invoeren van de twee
de distributiestamkaart noemde hij 'n
uitvinding van S. Louwes.
Het roven van meubelen in Neder
land was volgens Rauter door Goe-
ring bevolen, omdat hij woedend was
over de geallieerde bombardementen
Het in beslag nemen van radiotoestel
len was niet bedoeld om ze daarna
cadeau te doen aan Duitsland.
Ik kon er echter niets aan doen dat
Goebbels er met de buit vandoor ging,
betoogde hij.
Het laat zich aanzien dat de zitting
minstens drie dagen zal duren. Ver-'
moedelijk zal mr. Zaayer. eerst op z'n
vroegst Zaterdagmiddag zijn requisi
toir houden.
JJENRI BRONCK, hoofdredacteur
de KR°-Gids, die op de KRO-
aU »le"SVonden te Geleen en Echt
De zou optreden, is in hotel
Keerde 1Sittard- waar hij lo-
Kenoetk bed aangetroffen. /De
geneesheer constateerde hartverlam-
neersverwachting, geldig tot
neaenavond:
wïtar?Chli,se tot matige. langs de
waddeneilanden nog tijdelijk har
de wmd tussen Zuid-West en Wesi
Wisselend bewolkt met plaatselijk
enkele buien. Weinig verandering
van temperatuur.
Heden zon onder 19.15 uur en
maan onder 11.06 uur. Zaterdag
z°n op 6.11 uur en maan en 4.42
uur.
TTOEWEL het bedrag aan dollars,
waarover t.z.t. onder het Euro
pees herstelprogram door ons land
zal kunnen worden beschikt, nog
niet met zekerheid kan worden vast
gesteld, staat het nu reeds vast, dat
ondanks de Marshall-hulp het alge
mene verzorgingspeil vooralsnog
niet zal kunnen stijgen boven dat
van 1947, en dat aanvankelijk hoog
stens kleine verbeteringen mogelijk
zullen zijn.
Dit niet erg op
wekkend geluid
is te horen tut de
deviezennota, die
minister Lieftinck
thans aan de
Tweede Kamer
heeft aangeboden.
Uit deze nota
blijkt, o.m., dat
ons nadelig saldo
op de gehele be
talingsbalans over
1947 beraamd was
op 2435 millioen.
Ter overbrugging
van dit tekort
werden verschil
lende maatregelen
genomen.
Er resteerde nog een passief saldo
van 609 millioen gulden, waarvoor nog
dekking moest worden gevonden. Dit
passief saldo is verminderd door een
hogere uitvoer en een lagere invoer
dan was geraamd. Verder werd het
gedekt door een hogere credietverle-
ning door het buitenland en o.m. door
een hoger bedrag aan vrijwillig geli
quideerde effecten.
LIEFTINCK.
yoo& wat de betalingsbalans 1948
aangaat is een sterk speculatieve
prognose gemaakt. De goederen en
dienstenbalans vermeldt aan inkom
sten en uitgaven een totaal van 4085
millioen, de kapitaalverkeersbalans
met een totaal van 1789 millioen laat
een nog te dekken tekort zien van
911 millioen
Het onzekere punt bij alles vormt
de omvang van de Marshall-hulp
die Nederland ter beschikking zal
krijgen. Indien die hulp zou uitblij
ven is het niet ondenkbaar, dat be
paalde rantsoenverlagingen onver
mijdelijk worden, terwijl door ge
brek aan grondstoffen na enige tijd
een grote werkloosheid zou gaan
ontstaan.
Zou de voorziening der Nederlandse
volkshuishouding ongeveer op het peil
blijven van 1947, dan zou moeten wor
den gerekend op een tekort op de be
talingsbalans van 2 milliard. Ook ech
ter indien het Marshall-plan komt hel
pen. is het niet zeker dat het tekort
gedekt zal kunnen worden.
Om de tekorten zoveel mogelijk te
dekken is een plan opgemaakt om de
i bestellingen in dollars gedurende «en
den uitgetrokken
Het ligt voorts in de bedoeling over
te gaan tot het vorderen van originele
Amerikaanse aandelen en certificaten
daarvan. Inmiddels wordt in de kas-
behoefte voorzien door gebruik te
maken van het uit Duitsland terugont
vangen goud. In het uiterste geval
zal een verder deel van de goudvoor
raad worden aangesproken.
■MAAR AANLEIDING van tijdens de
behandeling der Oorlogsbegroting
in de Eerste Kamer gemaakte opmer
kingen, deelde minister Fiévez over
de B.V.L. mee, dat de regering niets
anders wil dan in de nationale reser
ve een aantal gezagsgetrouwe men
sen te hebben, die zich ter beschik
king van de overheid stellen. Hij deel
de niet de vrees welke werd geuit
ten aanzien van het openzetten van
loketten teil behoeve van de natio
nale reserve, „want er bestaat onder
het volk een zeer grote belangstel
ling" zei hij.
Het zal volgens de minister nodig
zijn, dat in de nationale reserve niet
worden opgenomen degenen, die bij
mobilisatie van het leger onder de
wapenen geroepen moeten worden.
Hij deelde mee. dat de oprichting
van Veiligheidsbataljons in Indone
sië met kracht ter hand is genomen,
waardoor de aflossing van troepen
kon versneld worden.
De minister maakte ook bekend, dat.
niet alle territoriale bataljons op 1
Juni a.s. ontbonden zullen worden, zo
als aanvankelijk is meegedeeld. Er
zullen er nog enkele ook daarna wor
den gehandhaafd.
De eerste straalvliegtuigen zijn al
besteld. Gelden zijn er in de begro
ting opgenomen voor eskaders straal
vliegtuigen, voor luchtdoelgeschut en
ten behoeve van de territoriale troe
pen.
De minister zal verdere mededelin
gen doen aan de commissie voor Le
ger en Vloot der beide Kamers. Deze
commissie stelt de minister in de ge
legenheid. om r-.ededelingen te doen,
welke nog niet onmiddellijk openbaar
gemaakt kunnen worden gn welke
vaak streng geheim moeten zijn.
Hij zal met de opmerkingen, wel
ke daaromtrent ten aanzien van
communistische leden in deze com
missie zijn gedaan, bij de voordracht
rekening houden.
De begroting is z.h.st. aangenomen,
natuurlijk met de communisten tegen.
DE VERSCHERPTE maatregelen
voor het verkeer tussen Berlijn
en het Westen zouden, zo meent
men in politieke kringen te Berlijn,
de eerste stap kunnen zijn ln het
kader van een Sovjet-Russisch plan
om de andere drie mogendheden op
de lange duur te dwingen Berlijn
te verlaten. Nog belangrijker acht
men de indruk, die de publicatie der
Sovjet-maatregelen op de Duitse be
volking van Berlijn zal maken.
De Russische controle langs de
Brits-Russische zone grens is in de
laatste dagen zeer verscherpt. Of
schoon de grens niet geheel gesloten
is, mogen alleen Duitsers met inter
zonale passen passeren. Het locale
grensverkeer, dat tot dusverre met
aan al te strenge controle onderhevig
was, is nu volkomen stil gelegd. Alle
grensposten zijn extra bemand.
Dorpen achter de zone-grens, waar
vroeger geen troepen gelegerd waren
zijn nu bezet door Ruissische troepen
afdelingen. Talrijke vluchtelingen,
voornamelijk intellectuelen gaan naar
de Britse zone. Zij vrezen, dat het
„ijzeren gordijn" geheel gesloten zal
worden, waardoor zij later niet meer
zouden kunnen vluchten.
SPOORWEGVERKEER STAGNEERT
TIET TOCH AL zo geminimaliseerde
spoorwegverkeer, ondervindt zeer
grote stagnatie, doordat aan de Sovjet
controle-posten de treinen zeer lang
worden'opgehouden. Amerikaanse en
Britse treinen zijn op bevel der Sov
jets op zijsporen moeten rijden, om
daar onderzocht te worden.
Amerikaanse treinen moesten te
rugrijden, omdat de Amerikaanse
treincommandanten weigerden de
Russische grensbeambten toegang
tot de trein te verlenen.
Begrijpelijk is, dat een en ander
TIET VOORSTEL van het Amerl-
kaanse Huis van Afgevaardigden,
om ook Spanje op te nemen in het
Marshall-hulpplan, is jeen Jang leven
beschoren geweest.
Want, nadat eerst Marshall en
daarna Truman verklaard hebben,
tegen hulpverlening aan Spanje ge
kant te zijn, is in een gemeenschap
pelijke zitting van het Huis van Af
gevaardigden en de Senaat beslo
ten Spanje n i e t op te nemen in
het hulpplan voor Europa.
Senator Vandenberg, voorzitter van
de Senaatscommissie voor buitenland-
se betrekkingen, heeft verklaard, dat secretaris van de stichting voor de land
het Congres besloot het amendement b en dienen daal. tevens een aan.
betreffende Spanje te laten vallen,
omdat het ontwerp lidmaatschap van
de organisatie van deelnemende lan
den openlaat voor alle andere landen,
die eventueel door de thans deelne
mende landen worden uitgenodigd.
Men was derhalve van mening, aldus
Vandenberg, dat het de taak en het
orivilege van de zestien deelnemende
Europese landen is een besluit ten
aanzien van Spanje te nemen.
Plaatselijke commissies
De STICHTING voor de landbouw in
Zeeland schrijft ons: Ook dit jaar
zal, daar waar een absoluut gebrek is
arbeidskrachten uit eigen omgeving,
bij het verplegen en oogsten der gewas
sen de nodige hulp worden geboden,
door het bureau Oogstvoorzlening.
De organisatie van een en ander be
rust bij Stichting voor de Landbouw,
welke daarvoor alle plaatselijke com
missies zal inschakelen.
Deze commissies worden volledig ver
antwoordelijk gesteld voor de gang van
zaken in hun werkgebied en zullen dus
speciaal t.a.v. het beoordelen der aan
vragen belangrijk werk te verrichten
krijgen.
Werkgevers die over onvoldoende ar
beiders uit eigen omgeving kunnen be
schikken en van genoemde hulp ge
bruik wensen te 'maken, moeten hun
aanvragen richten tot de plaatselijke
r«HILI gaat de communistische partij
buiten de wet stellen. De president
zal een desbetreffend voorstel indienen isle zvn'
vraagformulier te ondertekenen
Het seizoen 1948 is in 5 perioden in
gedeeld en wel:
No. 1 tot en met 16 Mei.
No. 2 van 17 Mei t.m. 11 Juli.
No. 3 van 12 Juli t.m. 8 Augustus.
No. 4 van 9 Aug. t.m. 29 Aug.
No. 5 na 29 Augustus.
Aanvragen voor een bepaalde periode
moeten minstens 10 dagen voor dat de
periode aanvangt in het bezit van de
secretaris van de plaatselijke commis-
(Van onze Parijse correspondent)
TfERSTE indrukken zijn door de regel juist. Mijn eerste Indruk van Tel
Aviv was: één groot gekkenhuis. De krantenjongens schreeuwen nog
tienmaal zo hard als die in Parijs. Iedere taxi en iedere bus concerteert een
of andere Hebreeuwse symphonie op de claxon. In de drukste straten Is dat
lawaai zo vreselijk, dat je geneigd bent je vingers in de oren te stoppen.
Ik houd daar niet van.
P: ben er niet achter kunnen komen, I kracht. De Joden gaan van het stand-
l\AA«Tna1 ♦olon oi' in Tol A m'tr urnrI TWlTlt lilt. Hat hllri fitaot Isnot-ne*
hoeveel talen er in Tel Aviv wor
den gesproken. Engels, Hebreeuws,
Duits, Frans, Roemeens, Russisch,
Hongaars, Spaans, Portugees entoen
ik er wasNederlands; zij het dan
ook tegen me zelf. Hier raken Oost
en West elkaar. Reizigers uit Jerusa
lem of de luchthaven Lyddia hebben
merendeels bleke gezichten en witte
neuzen. Er is reden toe. Reizen langs
deze wegen gaat inderdaad gepaard
met levensgevaar en mensen die prijs
stellen op hun leven reizen dan ook
niet, of in geblindeerde autobussen.
Bussen en taxi's razen letterlijk over
de buitenwegen om aldus de gevaars
limiet tot een minimum te reduce
ren. Maarof je vlug of langzaam
over een landmijn rijdt, na-vertcllen
doe je niets meer. En dat is jammer.
GETALLEN
ITet valt niet te loochenen dat er een
groot verschil is tussen de Joden
van Palestina en die der West Euro
pese landen. In Palestina draagt men
elkanders lasten; er wordt hard, zeer
hard gewerkt. Zelfs thans nu Amerika
zijn steun aan het verdelingsplan
heeft onttrokken, gaat de opbouw on
gestoord voort Men maakt grote plan
nen voor de toekomst envoert
deze ook inderdaad uit. Trouwens, 't
bericht heeft ook geen ogenblik een
paniekstemming veroorzaakt De on
dertoon van lichte nervositeit die
niet te miskennen was, sedert de we
derzijdse terreur is toegenomen, is
wellicht iets toegenomen, doch men
meent te kunnen vertrouwen op eigen
punt uit dat hun staat bestaat en
door geen enkel tractaat opgeheven
kan worden. Zij zullen hun eigen staat
verdedigen. Informeren naar de sterk
te van de strijdorganisaties heeft wei
nig zin. Met een knipoog vertelt men
dat de Haganah ongeveer 100.000 uit
stekend geoefende manschappen telt.
Daarnaast bestaat de Stern-groep en
de groep Irgoeru die gezamenlijk over
minstens 20.000 zwaar bewapende sol
daten beschikken. Het knipoogje bete
kent: we hebben nog meer mensen en
kunnen beschikken over moderni wa
pens, ook zware. De Arabische Liga
bevat weliswaar een gebied, even
groot als bijna geheel Europa (be
halve Rusland) en beschikt over een
groot mensenareaal, doch het aantal
geoefende troepen is vrij gering.
Ook buitenlandse waarnemers gelo
ven, dat Egypte, Syrië, Irak, Transjor-
danië en Soedi-Arablë gezamenlijk
niet meer dan 200.000 manschappen op
de been kmuien brengen, die boven
dien slechter bewapend zouden zijn
dan de Joden en merendeels gehandi
capt worden door lange verbindings
lijnen.
Een bevoegde Joodse instantie is
van oordeel, dat de Joden een drie
voudige overmacht zouden kunnen
weerstaan, hoewel rekening gehouden
moet worden met het prijsgeven van
moeilijk te verdedigen gebied. Dat
geldt bv. voor het Zuidelijke deel van
Negeb. Men gelooft evenwel nog niet
in een Heilige Oorlog. Men neemt aan
Oosten temeer omdat dan Rusland als
lachende derde op de loer ligt voor
de buit.
bedrogen:
^owel de communistische als de niet-
communistische Jood voelt zich
door Londen bedrogen. Amerika heeft
aan sympathie ingeboet doordat Tru
man zijn steun aan het verdeling-plan
onttrok. En omdat Stalin en Truman
elkaar invloed in Palestina misgunnen
geloven de Joden dat hun zaak er lang
niet hopeloos voor staat. Men werkt
voort. Bovendien, mocht het tot een
conflict komen, dan zullen ze vech
ten. „Onze strijdformaties zijn ge
oefend in een harde leerschool van
tien jaar." Dit is me niet eenmaal,
doch minstens tienmaal verzekerd. Ik
geloof het. De Haganah is een min of
meer geregelde organisatie, die niets
of weinig te verbergen heeft. Zij
werd opgericht om de Joodse neder
zettingen in Arabisch gebied te ver
dedigen. Merjuideels zijn het gematig
de elemente*die weliswaar niet te
rug deinzen voor een geregelde strijd
doch niet gebrand zijn op werkelijke
terreur. De gevreesde Stemgroep en
de Irgoen, kleine tot aan de tanden
toe gewapende formaties, zijn de be
drijvers der terreur- en vergeldings
acties.
TTe Joden weten, dat zij in de Ara
bische Liga een tegenstander heb
ben, die kan putten uit een enorm
mensenmateriaal. Maaral vechten
de Arabieren graag, ze vechten niet
goed, zo verzekert me een Joodse
jongedame. Zelfs Duitse instructeurs
weten er geen soldaten van te ma
ken. Ze schieten omdat het zo gezellig
knalt en omdat toevalligerwijs uit 'n
kist munitie altijd wel eens één ko
geltje doel treft. Ze babbelt lustig
door. Heerlijk overdrijvend. Ik moet
een foto bekijken van een huis op de
Overtoom, waar ze tot 1938 gewoond
heeft. Inderdaad was ze juist op tijd
weg. Komt u morgen eens aan? We
tot een uiterst geladen sfeer heeft
geleld, vooral ook omdat de Sovjets
een special hobby hebben om mili
taire wagens aan een diepgaande
controle te onderwerpen en de pa
pieren woord voor woord nagaan.
Het Amerikaanse militaire bestuur
heeft inmiddels bekend gemaakt, dat
Sovjetgrenswachten niet in Ameri
kaanse militaire trienen zullen wor
den toegelaten. Een trein is wegge
reden met militaire bewaking, die de
opdracht heeft gekregen zich teweer
te stellen, indien onbevoegden zullen
trachter zich toegang tot de trein te
verschaffen.
Later heeft het Amerikaanse mi-
lilaiie bestuur stopzetting van alle
Amerikaanse militaire verkeer per
trein bevolen. Dit verkeer zal nu
per vliegtuig geschieden.
Besprekingen zijn gaande om het
luchtverkeer op Berlijn aanzienlijk
uit te breiden.
BRITS PROTEST.
■yAN BRITSE ZIJDE is bij de Sov-
jet-autoriteiten een fel protest in
gediend tegen het ophouden van Brit
se militaire treinen.
Uit Londen wordt bericht, dat Bé-
vin persoonlijk zal beslissen, welke
stappen in verband met de crisis ge
daan moeten worden.
In afwachting daarvan is besloten,
dat ook geen Britse treinen meer zul
len rijden, zodat er practisch geen
treinen meer rijden.
0°K
Vin.
aan het smokkelfront
houdt men rekening met de
seizoenwisseling. Dit bleek o.a. in
de nacht van Woensdag op Don
derdag, toen de marechaussée uit
Roosendaal tijdens een patrouille
op een groepje smokkelaars stuit
te. De drageïs gingen er op het
bemerken van onraad meteen
van door doch lieten een paar
dui^Vnd zonnebrillen en 200 paar
Nylons als buit achter, alles bij
elkaar een waarde vertegenwoor
digend van naar schatting f 10.000
Een schadelijke nacht voor de
heren opdrachtgevsrs.
TN DE HOUTRUSTHALLEN te Den
Haag, waar de tentoonstelling
^Schoolstad" loopt heeft op plechtige
wijze de herdenking plaats gehad van
het honderdjarig bestaan van de vrij
heid van onderwijs in ons land. Bij de
ze plechtigheid waren o.m. aanwezig:
Z.Em. Kardinaal de Jong, mgr. Paolo
Giobbe, mgr. J. Willekes, de Vicaris
sen-Generaal van de bisdommen Den
Bosch, Haarlem en Breda, de minister-
president en vele andere autoriteiten.
Mgr. dr. Verhoeven, de directeur van
het Centraal Bureau voor Onderwijs en
Opvoeding hield een toespraak, waar
in hij uiteenzette, dat onze onderwijs
wetgeving enig in de wereld is.
De herdenkingsrede werd uitgespro
ken door prof. Rogier, die een interes
sant overzicht gaf van de eeuw onder
wijsvrijheid en erop wees welke prach-
•ige resultaten het katholieke onder
wijs heeft mogen boeken.
TIET HOOFD van de PJR.A.C. te
Utrecht, J. van Gooi, is onder
zeer ernstige verdenking van groot
scheepse op zeer geraffineerde wijze
onder zijn ieidng uitgevoerde knoeie
rijen met dossiers van collaborateurs
gearresteerd.
Alle dossiers bij de P.R.A.C. had
den e^n z.g. „waarderingsprijs", wel
ke varieerde van 5000 tot 100.000 gul
den. Kwam een collaboratie-zaak in
behandeling dan toog 'n medewerker
van v. Gooi naar de persoon in kwes
tie en deelde mede, welke bedrag be
taald zou moeten worden, wilde hij
dat van zijn zaak een zg. „licht dos
sier" zou worden samengesteld. Ging
de man hier niet op in, dan werd aan
de officier-fiscaal eerst het lichte^
dossier gezonden, maar later werd dan
het z.g. „zware-dossier" nagezonden.
Van G. en zijn medewerkers er
worden nog meer arrestaties verwacht
splitsten nl. de dossiers. Op deze
wijze werd geen argwaan gewekt, als
later nog een aanvullend dossier werd
nagezonden, daar het immers mogelijk
was, dat na afsluiting van het eerste
nog aanvullende gegevens ter beschik
king waren gekomen.
z A - „7 «wun, u inuigcii cciiö aan. we
v? A™enk* Engeland alle zeilen hebben vlak bij de stad een sinaasap-
If1! -- i, n °Ta e voorkomen.pel-plantage. Nee kind. morgen ga ik
omdat zij aJlerminst gediend zijn bij weer weg. Het is me hier te duur en
een openlijk contact in het nabije bovendien ben ik te laag verzekerd.
Het Amerikaanse Huis van Afge
vaardigden heeft met 329 tegen 74
stemmen het wetsontwerp aangeno
men, volgens hetwelk in het kader
van het plan-Marshall 5.3 milliard dol
lar voor het herstel van Europa en 'n
aparte som voor Griekenland, Turkije
en China beschikbaar zal worden
gesteld.
Het wetsontwerp is thans naar het
Congres gezonden, dat in de komende
dagen in verenigde zitting het uitein
delijk ontwerp zal opstellen, dat naar
men verwacht binnen 10 dagen aan
president Truman ter tekening voor
gelegd zal kunnen worden.
ZWARTE AARDAPPELEN.
Aardappelhar-ielaar G. H. te Kr. had
een partij van 97700 kg. aardappelen
verkocht tegen f 10.40 per >°0 kg. De
prijsbeheersing heeft hem daarvoor
verkiezingen van dezzomer
zullen worden uitgelokt door een
grondwetsherziening.
Een grondwetsherziening, welke no
dig is om verder te bouwen aan de
nieuwe inrichting van het koninkrijk.
Zulk een nieuwe inrichting werd
reeds aangekondigd in de koninklijk»
rede van December 1942. Gelijkwaar-
digheid der delen, blijvende samen
werking op basis van vrijwilligheid,
dat waren de hoofdpunten van de ra
dio-toespraak. welke toen onder ver
antwoordelijkheid van het Kabinet*
Gerbrandy werd gehouden.
Onder zeer moeilijke omstandighe*
den is er na de bevrijding gewerkt
aan de verwezenlijking dier grondge
dachten, welke eigenlijk buiten het
kader van de geldende Grondwet vie
len. t
De Regeringen van na de bevrijding
hebben gemeend, dat ze een heel eind
konden komen met toepassing van de
in Londen uitgevaardigde Noodbeslui-
ten.
Ddch dit kreeg met het vorderen
van de tijd een voortdurend meer ge
wrongen karakter.
De regerihg acht het nodig consti
tutionele machtigingen te scheppen
voor het verder opbouwen en uitbou
wen van de nieuwe Rijksconstructi»,
Tte discussies in een daartoe inge-
stelde staatscommissie hebben
zich tussen twee polen bewogen.
Enerzijds de mogelijkheid van het
verlenen van een blanco volmacht.
Anderzijds het nauwkeurig uitteke
nen van de nieuwe constructie in
grondwetsbepalingen.
Voor de eerste methode pleit de
communist Stokvis in een afzonder
lijke nota.
De laatste methode bepleit nie
mand, maar de heer Schouten schijnt
er toch naar over te hellen.
Hij Immers heeft de door de meer
derheid gekozen oplossing verworpen-
omdat ze z.i. te vaag is.
Die oplossing bestaat namelijk hier
in, dat de uitkomsten van het tot nu
toe gevoerde overleg met de Over
zeese gebiedsdelen in grote trekken
zijn vastgelegd in een nieuw grond-
wetsartikeL Daarin wordt dan ge
sproken over de Unie met aan het
hoofd de Koningin. Over de eigen
organen van de Unie, betrekking heb
bend op buitenlandse betrekkingen,
defensie en financiën. Over het ko
ninkrijk nieuwe stijl en de federatieve
Verenigde Staten van Indonesië. Over
de vrijwillige aanvaarding langs de
mocratische weg van het nieuwe be
stel in de verschillende gebiedsdelen.
Binnen dit raam nu kunnen vol -
gens het voorgestelde afwijkingen van
de Grondwet worden toegestaan, bij
eenvoudige wet, mits deze wet een
meerderheid van twee-derden in de
Kamers behaalt.
Aldus de meerderheid der Grond
wetscommissie, welker voorstel in zijn
grondgedachten vermoedelijk we!
door de regering zal worden over
genomen.
Voa\s gezegd heeft de anti-revolutio-
aire leider hieraan zijn goedkeu
ring niet kunnen hechten.
Een artikel „Met schone handen" in.
„Trouw" licht ons nader in over de
motieven van die afwijzing. De a.r.
wensen in geen enkel opzicht mee te
werken aan het voortgaan en het be
vestigen van de huidige regerlngspo*
litiek.
Zij menen, dat nog op de huidige
dag een wijziging „ten goede" moge-
lijkmis. Zolang er in Indië qgn Neder
lands machtsapparaat Is, achten tij
zulk een wijziging uitvoerbaar. Zo
lang de Nederlandse regering voor 't
anker der huidige Grondwet ligt, vin
den zij zulk een gewijzigde politiek
de enig rechtmatige politiek.
Klagend over vaagheid, blijven de
a.r. zo echter ook in het vage. Waar
om niet royaal gezegd: „We willen er
op los slaan en de republiek met mi
litaire macht wegvagen"? En durven
ze zichzelf de internationale conse
quenties daarvan voor ogen stellen?
De christelijk-historischen blijken
zich op een meer realistisch stand
punt te stellen?
De heer Tilanus heeft in de jaar
vergadering van zijn partij de bezwa
ren tegen de Indonesische politiek der
regering ook breed uitgemeten. Maar,
zo voegde hij eraan toe. er zijn toe-
zeegingen gedaan. Internationaal en
nationaal worden die geregistreerd en
het zon struisvogelpolitiek zijn daar-
voor de ogen te sluiten. De' zetten,
gedaan op het schaakbord, kan men
zo maai- niet ongedaan maken.
Van belang is dus, hoe de verdere
ontwikke^g zal zijn en wel in het
bijzonder de bevoegdheden, die aan de
Nederlands-Indonesische Unie zullen
kunnen worden toegekend. Gevraagd
om aan de verdere ontwikkeling
mede te werken, zowel in de Ronde
tafelconferentie met de West als in
de Rondetafelconferentie met de Oost.
heeft de heer Tilanus gemeend, zich
aan die constructieve arbeid niet te
mogen onttrekken. Hij herinnerde zich
de houding van Groen van Prinsterei
Lohman, Hoedemaker, De Visser en
Schokking, die bij volkomen bezin
ning op en fundering in hun begin
selen, onder moeilijke omstandighe
den synthetische staatslieden zijn ge
weest.
Degenen, die nu nog terzijde blij
ven staan, ziet hij dus niet als syn
thetische staatslieden.
En hij heeft gelijk.
Oppositie is goed,- nuttig en nodig.
Maar er kan een ogenblik komen,
dat ze onvruchtbaar en negatief
wordt....
een proces-verbaal gegeven omdat
prijs maar 8.80 en t 8.70 per 100 kft
Jiad mogen bedragen.
Een bedrag van ruim 1500 zou de
handelaar te veel hebben verdiend op
deze wijze.