l Zn.
Truman vraagt wapenstilstand
„Morgen patrouille"
Halfslachtig
ST
Thracië door terreur
besprongen
Minister Vos over Zeeuwse
verkeersproblemen
Verkiezingen
op 23 Mei
Lesvliegtuig stortte
bij Katwijk neer
Wet op de bedrijfs
organisatie
<.v.
VIF.RPE JAARGANG No. 1034
V R IJ DAG 26 MAART 1948
DE TROEBELEN IN PALESTINA
Beheer, maar zonder Amerikaanse troe
pen - Voorstander van verdelingsplan
I
De wereldvrede
in gevaar
Tsjecho-SloWakije
Eén dode, één zwaar
gewond
Bouwvakstaking
in Amsterdam
opgeheven
„Amerika laat zich
niet uit Berlijn
dringen"
„Maar Griekenland vecht en zal
nooit communistisch worden"
Surinaamse delegatie
vertrokken
„Conferentie was
succesvol"
Overeenstemming over
consultatieve
vijf-landenraad
IN 'T KORT
Een gevaarlijke tocht daags Voor het bestand
Droog
Britse communisten
uit overheidsdienst
De motie van de
A'damse Raad
)oor de zwakke
als wij zouden
230o
TELEF. 44
)Otl'
ndel
PASEN 1948.
smullen?
ig in
NAPERINGEN
GOES
rrteave N V. Uitgeversmij. Neerlandia. Redactieraad:
r j Aernoudts, C. J. v. Hooteghem, A. E Langenhorst. Mr.
pr A J J M Mes- Mr H B B de Rechter Verschijnt elke
werkdag Abonnementsprijs bij vooruitbetaling 3.38 per kwar
taal. per post f 4 25. per week (uitsluitend bij niet postbestelling)
0.26 Losse exemplaren 6 cent Postrekening 278841 Prijzen
voor buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrekt.
Voor God. Koningin en Vaderland
Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen Hulst, Dubbele Poort 7, tele
foon 102 (Bijbureau: Oostburg, Nieuwstraat 22, telefoon 35). Bu
reau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 75. telefoon
2236. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Advertentieprijs (uit
sluitend voor de Zeeuwse oplage): f 0.10 per m/m; voor Re
clames (Ingezonden Mededelingen) f 0.25 per m/m. (Voor de
gehele oplage resp. 1 0.25 en 0.60). Incasso wordt berekend.
""Y
J
O
PRESIDENT TRUMAN heeft opgeroepen tot een onmiddellijke wapenstil
stand tussen Arabieren en .ftiden in Palestina.
Hij voegde eraan toe, dat hij ambassadeur Warren Austin instructie had
gegeven erJiij de Veiligheidsraad op aan te dringen, dat Arabische en Joodse
vertegenwoordigers onmiddellijk zouden worden uitgenodigd de onderhan
deléigen over een wapenstilstand te openen.
Palestina had voorgesteld, nadat wij
alle pogingen hadden gedaan om we
gen te vinden om net. verdelingsplan
met vreedzame middelen uit te voe-
rên!
.Het beheer, is niet bedoeld als ver
vanging voor het verdelingsplan maar
als een poging om de gaping te al
len, die spoedig ontstaan zal door de
beëindiging van het "mandaat op 15
Mei. Het beheer is niet van invloed
op het karakter van de definitieve
politieke regeling Het zou de voor
waarden van orde scheppen, die nood
zakelijk zijn voor een vreedzame op
lossing.
De V. S. zijn bereid alle doelmatige
bijstand te verlenen aan de V. N. ter
voorkoming van bloedvergieten en tot
het vinden van een vreedzame oplos
sing. Als de V- N. besluiten tot een
tijdelijk beheer, moeten wij ons deel
der verantwoordelijkheid op ons ne
men, aldus Truman. „Het feit. dat wij
rekening houden met»de V. N„ met
de wereld en met ons eigen belang
staat ons niet toe minder te doen".
Truman zei, dat de V. S. het beheer
met alle middelen zouden steunen,
maar dat dit niet noodzakelijkerwijze
het gebruik van Amerikaanse troe
pen inhield.
Truman voegde eraan toe. dat de
V. S. hadden gewenst, dat dc Engel
sen tegen 15 Aug. Palestina zouden
verlaten, maar de Britse regering had
de datum op 15 Mei bepaald.
Hii verklaarde tenslotte, dat hij
nog altjjd voorstander van het ver
delingsplan was en dat zijn standpunt
in Palestina zich niet gewijzigd had.
ten aanzien van Joodse immigratie
De commissie voor Palestina heeft
een boodschap ontvangen van het
Joodse Bureau, waarin voorgesteld
wordt een beroep te doen op de Scan
dinavische troepen, 'welke ie Noord-
Duitsland bezettingsdienst verrichten,
om de openbare orde in Jeruzalem
te komen handhaven. Het Joodse bu
reau adviseert de kwestie van de vei
ligheid in Jeruzalem te beschouwen
afgescheiden van de kwestie der vei1
ligheid in Palestina als geh -el.
IJLT WEES erop, dat Engeland tegen
41 15 Mei a.s. het mandaat wenst
over te dragen. „Tenzij met spoed
wordt ingegrepen, zal er „p die datum
geen openbare macht in Palestina
zijn, in staat om recht en orde te hand
haven".
De president meende, rat „geweld
dadigheid en bloedvergieten" en ge
vechten op grote schaal onvermijde-
ljk zouden zijn. Zulke gevechten
zouden het gehele Midden-Oosten kun
nen aantasten en zouden tot ernstige
gevolgen kunnen leiden, waarbij „de
vrede van dit land en van de wereld"
in het geding zou kunnen komen.
Deze gevaren, aldus de president,
dreigen onmiddellijk. Verantwr - -de-
lijke regeringen kunnen lit niet aan
zien zonder onmiddellijk tot handelen
over te gaan Truman maakte daarna
melding van 't feit dat de Veiligheids
raad 'n tijdelijk beheer der V.N. over
3.450 bedrijven genatio
naliseerd
UET Tsjecho-Slowaakse kabinet
heeft definitief besloten, dat de
algemene verkiezingen gehouden znl.
len worden op Zondag 23 Mei.
De Tsjecho-Slowaakse minister van
Binnenlandse Handel, Frantisek Kraj-
cir, heeft een program bekend ge
maakt betreffende de nationalisatie
van publiciteitsbedrijven.
Hieronder vallen de radio-omroep,
de filmstudio's, de bioscopen, de druk
kerijen met meer dan 50 man perso
neel, de uitgeverijen en de bedrijven
die gramofoonplaten fabriceren.
De minister deelde mee, dat mo
menteel 3.458 groothandelsbedrijven,
hotels en andere ondernemingen ge
nationaliseerd worden.
Het Engelse ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft geweigerd me
vrouw Magda Reinerova, toegevoegd
cultureel attachée aan de Tsjecho-
Slowaakse ambassade te Londen, die
op het ogenblik een bezoek aan Praag
brengt een visum voor de terugreis
te verschaffen, „omdat zij in haar
diplomatieke functie niet langer door
de Engelse regering aanvaard kr wor
den"
Een vooraanstaand man uit de Slo
waakse soc. vakvereniging heeft kans
gezien om in een Nederlandse vracht
auto uit zijn land te ontsnappen. Hij
was als chauffeur vermomd.
QISTERENMIDDAG tegen drie uur
is op het strand nabij Katwp, een
Austin-lesvliegtnig van het vliegveld
Valkenburg neergestort, waarbij één
van de twee inzittenden om het leven
is gekomen. Het wrak van het toe
stel is geheel verkoold.
De tweede inzittende is vermoede
lijk nog voordat de machine neer
stortte uit het toestel gesprongen of
geslingerd. Hij kreeg echter een guds
benzine over het lichaam en liep zeer
zware brandwonden op. Men vervoer
de hem naar een ziekenhuis te Lei
den; voor zijn leven wordt gevreesd.
De omgekomen piloot van het neer
gestorte vliegtuig was de 24-jarige
sergeant-vlieger E. Klerks uit 'i-Gra-
venhage; zijn medepassagier was de
«-jarige soldaat G. H. Bakker uit
Zaandam. Beide slachtoffers zij on
gehuwd.
Over de oorzaak van het ongeluk
bestaan verschillende, elkaar tegen
sprekende, lezingen. Wel schijnt vast
le„„ dat het, vliegtuig, toen het
naar beneden kwam, de top van een
duin geraakt heeft.
deze zomer in
Tweede Kamer
IJET RAPPORT V. d Ven over het
blioW.0°ïïnSerp van wet °P de pu-
daf u bedrijfsorganisatie,
zal J gel.eden ?ereed is gekomen,
hJWedig m <je ministerraad be-
deti2?uS tornen, waarna, als het ziin
SwiLT vo™ heeft gekregen, de
stelih?- ,amer in haar huidige samen
spreken noS hierover zal. uit-
eer?eL™pp,ort E'e't uoor: op te richten
vi«„-?jlaal"ec<>nomische raad al. ad
en -,i"'.ustantie var de regering
lacn-f toezlchthoudend orgaan op de
vrv„. orsanen Deze raad za) bestaan
,eep derde uit werknemers, voor
de „n r Ult werkgevers ui een der
den i! ("en,sen d'e geuoh' moge; wor
OndJ j algemeen belang te dienen.
r, deze sociaal economische aad
«sorteren dan de productschappen
bed-r?eï gedragen worden doot de
van ppen' een verbinding dus
tiej Vei'hcale en horizontale org.ani.sa-
Aldus lezen wij in de Maasbode.
TAL STAKENDE bouwvakarbeiders
te Amsterdam hebben op een he
denmiddag door de bedrijfsgroep
Bouwnijverheid der E.V.C. belegde
vergadering besloten de staking in de
hoofdstad, met ingang van vandaag
op te heffen
Dit besluit werd genomen naar aan
leiding van de bereikte overeenstem
ming tussen de organisaties in het
bouwbedrijf, de Stichting van de Ar
beid en de overheid, over de ophef
fing van het zg. „tariefplafond" voor
de volkswoningbouw in de plaatsen
Amsterdam, Arnhem, Eindhoven en
Nijmegen, gelijk deze reeds in Gro
ningen wordt toegepast.
Wordt Sovjet-grens
gesloten?
TAE AMERIKAANSE minister van
Buitenlandse Zaken George Mar
shall heeft tegenover de pers ver
klaard, dat „de Sovjet-afgevaardigden
in de geallieerde bestuursraad te Ber
lijn bijna drie jaar lang de Ameri
kaanse pogingen om de Raad effec
tief te laten werken in de wielen
hebben gereden".
Hij heeft de Sovjet-Unie gewaar
schuwd, dat de Amerikaanse bezet
tingsautoriteiten niet. het voornemen
hebben zich uit Berlijn te laten drin
gen.
Generaal Clay, Amerikaans muitair
bevelhebber in Duitsland, heeft te
Frankfort verklaard, dat hij in het ge
heel geen vrees koestert, dat dc bom
zal barsten tengevolge van de jong
ste spanning te Berlijn tussen Oost
en West:
In politieke kringen te Berlijn wor
den berichten in de met Sovjetlicentie
verschijnende Duitse pers over toe
nemend banditisme aan de grens van
de Sovjet-zone opgevat als de 'voor
bode van drastische maatregel door
de Sovjet-autoriteiten, die mogelijk
tot sluiting van de grens zullen over
gaan.
/GRIEKENLAND, het gekwelde. We
spraken er dezer dagen al over.
Onze Haagse correspondent had nu
een onderhoud met de Griekse gezant
en dg bijzonderheden, welke hij op
grond van officiële rapporten gaf,
zijn te gruwelijk om "veer te geven.
Moord, verkrachting, brandstichting,
kinderontvoering zijn voortdurend aan
de orde. Een afschuwelijke, sombere
en lange nacht is gevallen over West-
Thracië, bet-N.O. deel van Hellas.
Laten we alleen enkele cijfers weer
geven over de vreselijke kinderroof.
Volgens officiële telegrammen van
de Griekse regering werden alleen in
de periode van 10 tot 17 Maar 317
kinderen gekidnapt en wel 4 te Py-
lia, 23 te Tryfilion, 3 te Anugdalle,
60 te Lavara, 173 te Vrysika en 54 te
Mani. Volgens schatting zijn er in
totaal thans ongeveer 4000 kinderen
ontvoerd. Het plan van de bandieten
leider Markos voorziet volgens of
ficiële Griekse inlichtingen in de
ontvoering van 80.000 kinderen, waar
van er 30.000 naar Roemenië worden
gebracht, 20.000 naar Bulgarije, 20.000
naar Joego-Slavië, 10.000 naar Al
banië.
Waarschijnlijk is dat ook Polen,
Hongarije en Tsqecho-Slowakije kin
deren zullen „opnemeh".
„Griekenland vecht voor zijn vrij
heid", aldus Z.E. Nicolas George Le-
ly. „Het vecht tegen het communis-
QISTEREN omstreeks half vijf is de
Surinaamse delegatie, die hier
voor de R. T. C. vertoefd heeft, per
KLM naar Paramaribo vertrokken.
Voor het vertrek zeide de voorzit
ter van de delegatie, de heer J Buis
kool, dat de commissie voldaan terug
keer naar Suriname.
„Met zeer veel genoegen heeft de
delegatie de eerste phase van de Con
ferentie meegemaakt en hoopt, dat de
twede phase op dezelfde aangename
en succesvolle wijze zal verlopen".
De heer Buiskool Keert over zes
weken weer naar Nederland terug.
De overige i te/en van de delegatie
zullen naar a\ waarschijnlijk! id
komende zomer A .er naar Nederland
komen, wanneer de redactie-commis
sie hier haar werk beëindigd heeft.
Dan zal de conferentie in den Haag
worden voortgezet.
/GISTERENOCHTEND om 11 uur zijn
de plaatsvervangers 'er ministers
van Buitenlandse Zaken der vijf bij
de Westerse-Unie aangesloten mogend
heden opnieuw bijeengekomen ten
einde de besprekingen voort te zetten,
welke zullen moeten leiden tot de
vorming van een consultatieve Raad,
waarin bij artikel 7 van het verdrag
van Brussel is voorzien
Een commissie is ingesteld voor het
opstellen van aanbevelingen omtrent
de vorming van een Consultatieve
Raad.
In Brussel word aangenomen, dat
de zetel van de Raad „Idaar gevestigd
zal worden, doch dit is niet officieel
bevestigd.
me. Het wordt belaagd door Alba
nië. Bulgarije, Joego-Slavië, vazalsta
ten van Moskou. De mannen worden
vermoerd, vrouwen en meisjes mis
handeld, kinderen ontvoerd. Volgens
de officiële berichten zijn er tot op
heden 50.000 burgers door de terro
risten vermoord.
„Griekenland vecht. Het vecht ook
voor U. Het vecht voor de gehele
vrije wereld, het vecht voor de be
schaving, voor zijn eeuwenoude tra
ditie. Enhet staat alleen. Het
schuim van vele naties belaagt het
bolwerk van kunst, beschaving en
vrijheid. Maar nooit zullen we toege
ven. We zullen vechten tot de laatste
druppel bloed. In de laatste wereld
oorlog offerden wij ongeveer een mil-
lioen man voor onze vrijheid, veer
tienhonderd steden en dorpjes met to
taal meer dan 400.000 huizen werden
met de grond gelijk gemaakt. En weer
vechten we. Nooit zal Griekenland een
communistische natie worden".
PAASBR00D
TN PAASBROOD horen krenten.
Nu is het ongeluk, dat we wel
krenten hebben, maar lang niet
voldoende. Er staan een duizend of
wat kistjes in Amsterdam op aan
vulling te wachten, maar het zijn
er veel te weinig om op grote
schaal in distributie te brengen.
Dus we eten geen Paasbrood?
Toch wel, maar het verschil met
de voor-oorlogse jaren is enkel,
dat we het nu noodgedwongen
met de Pinksterdagen zullen doen!
Waarom ook niet? Misschien
dansen dan ook de kalveren wel
op het ijs, wat minstens een vro
lijke boel zal geven, waar kren
tenbrood goed bij te pas zal ko
men. Alle kindertjes van Neder
land wachten daar al een eeuw
of twintig op (die kalveren dan),
dus waarom geen veertig dagen
óp krentenbrood.
TAE DODENDE STRAAL heeft een
concurrent gevonden in de radio
actieve wolk van Amerika, die over
een veel grotere afstand dan de atoom
bom iedereen doodt, die ermee in
aanraking komt. Zo te horen is het
niet onprettig in „vredestijd' te le
ven.
T EERKRACHTEN bij M.O. en voor-
ber. Hoger Onderwijs kunnen met
het oog op het grote aantal uit deze
categorie voortkomende militairen,
geen vrijstelling van dienstplicht
ljrijgen.
pOLITIEKI? DELINQUENTEN kun-
nen misschien toch nog hun dienst
plicht vervullen. Er is een interde
partementale commissie voor onder
zoek van dit probleem benoemd.
rTROEPEN-ONDERDELEN, die nog
vóór de „7 December '-divisie (dus
vóór 29 September 1946") in Indië aan
kwamen, zullen geleidelijk voor Octo
ber 1948 worden afgelost.
rpWEE GESNEUVELDEN werden ge-
meid als verliezen in Indonesië in
de afgelopen week.
Kf
TAE K.L.M. heeft twee miskoffers in
gebruik genomen om met haar
toestellen reizende missionarissen in
de gelegenheid te stellen onderweg de
H. Mis te lezen.
4942089132.561 in twee minutetrds
uit het hoofd te delen door 14") en
binnen de minuut 12.345.679 te verme
nigvuldigen met 27 speelt alleen het
Belgische „rekenwonder" Oscar Ver-
haeghe klaar.
Q AMEN WONEN is in Rotterdam
sinds 1932 tot aan dc dag van van
daag aangegroeid met ruim 500 pro
eent.
V/AN POLEN krijgen we in 1948
walsproducten en hout, we zul
len leveren: chemische, pharmaceuti-
sehe, Philips en Indische producten,
tot een wederzijds bedrag van 25 mil
lioen gulden.
T 1FTEN is door de Minister van Oor-
log verboden voor adjudant-onder
officieren, vaandrigs en kornets (ook
voor onderofficieren van hogere rang)
als niet overeenkomstig' bun stand.
pAASKUIKENS kunnen zelfs het
geronk van vliegtuigmotoren met
hun gepiep overvleugelen, als er maar
genoeg zijn: dit deden de 12.000 kui
kens, die gisteren naar Lille in Frank
rijk zijn vervoerd.
TjF
OPAL IK FRUIT meebrengen o* ro-
zijnen?" vroeg Mevr. Roosevelt
aan de Ned. componist Nico v. d. Lin
den, toen zij beraadslaagde over een
mee te brengen cadeautje voor onze
prinsesjes. Zij komt 19 April naar Pa
leis Soestdijk.
TAE HONDERDDUIZEND viel op
nnmmer 5267. Een prijs van f 1000
krijgen 11485 en 13858.
Johnny, het zoontje van burgemeester Hoekzema, legt de eerste
voor de 152 Finse noodwetwoningen te Oostburg.
steen
O
Dit voorjaar „De Zeeland" nog niet naar Vlissingen
Verbetering haven Terneuzen Nog geen brug
Noord-Zuid-Beveland Geen nieuwe haven bij de Sloe
TAE MEMORIE van Antwoord van Minister Vos aan de Eerste Kamer bevat
tal van opmerkingen over Zeeuwse verkeersproblemen.
SPOORWEGVERBINDINGEN
i
A llereerst iets ten aanzien van de
spoorwegen:
Over de toekomstige exploitatie van
de lijn Roosendaal-Vlissingen is nog
geen beslissing genomen. Zij bevindt
zich nog in het stadium van onderzoek.
Met alle daarbij betrokken belangen,
met name ook die van Stoomvaart
maatschappij „Zeeland", zal rekening
worden gehouden.
De Internationale Spoorweg Maat-
schapij Mechelen-Temeuzen verkeer
de aan het einde van 1947 in finan
cieel zo kommervolle omstandigheden,
dat haar liquidatie nabij was. De re
gering' heeft na onderhandeling' met
de Belgische regering bereikt, dat de
verbinding per snoor van Terneuzen
met,•België gehandhaafd kon worden.
Het Nederlandse gedeelte wordt door
Nederland overgenomen. Ln de tarief
regeling komt geen verandering. Dit
resultaat stemt tot voldoening. Zodra
de onderhandelingen over de overne
ming zijn geëindigd zullen nadere me
dedelingen aan de Staten-Generaal
worden gedaan, waarbij tevens machti
ging zal worden gevraagd voor de be
taling van de overnemingsprijs.
„DE ZEELAND".
JAan iets over de terugkeer van de
„Zeeland" naar Vlissingen.
„Een hervatting van de afvaart van
de schepen der Mij. „Zeeland" van Vlis
singen uit, zal dit voorjaar nog niet te
verwachten zijn. Verschillende voorbe
reidende werkzaamheden moeten daar
toe worden gedaan, waarvan er één is
het m'inpnvrij maken van P"I1 kortere
vaarweg, dan thans béschikbaar zou
ziin en welke moet kunnen worden ge-
vo'gd wil een behoorlijke aansluiting
aan de dienstreee'ing der Nederlandse
Spoorwegen worden verkregen.
De Marine Mijnenveegdienst is, in
verband met de uitgebreide taak, wel
ke reeds op deze dienst drukt, niet in
staat, de bedoelde vaarweg binnen
korte tijd van mijnengevaar vrij te
maken. Een andere remmende factor is
het langzame tempo van beschikbaar
komen van voldoende woonruimte in
Vlissingen.
Over de wenselijkheid van een te
rugkeer naar Vlissingen wordt be
grijpelijk bij een vraagstuk met zoveel
verschillende kanten niet gelijk ge
dacht en met name de Maatschappij
zelf en ook de Nederlandse Spoorwe-
(Speciale berichtgeving)
TAE HIERONDER BESCHREVEN froritervaringen van 2e luit. Lantain, die
Ijieronder zijn weergegeven en werden beleefd op de vooravond van het
Bestand ergens op Oost-Java, zouden de ervaring van iedere soldaat in Indië
kunnen zijn. Hoeveel jongens zijn niet, rustig in hun bivak gelegen op een
lauwe (men kan bezwaarlijk schrijven „een koele") avond door éten alarme
rend telefoontje in hun welverdiende rust gestoord: „Morgen patrouille". En
dan te weten, dat deze verkenningstocht gaat naar een door T.N.I.-soldaten
doorslopen gebied. Men denkt dan aan „thuis", aan vader of moeder, aan
een verloofde of aan mensen en dingen, dierbaar in een klein leven van
gewone stervelingen
DOOR NIEMANDSLAND.
^"A het telefoontje, dat de volgende
dag tot een hel van spanning zal
maken, wordt alles haastig en toch
grondig in gereedheid gebracht, want
het is vroeg opstaan geblazen en dan
is hef maar beter een en ander klaar
te hebben. En dan staan we na een
vluchtig ontbijt gereed: veldterue,
met het onsmisbare vechtpetje om
de hals een bungelende veldkijker,
een kaartenkoker en een veldfles met
koude thee, die overigens gedoemd is
om spoedig lauw te worden. Revol
ver en kompas completeren de uit
rusting en dan gaan we. de man met
de „Handy Talkie" en ik, een paar
minuten voor tijd naar de afgespro
ken plaats.
De brengun-carriers, die ns assi
stentie zullen verlenen zodra dit no
dig mocht worden, ratelen ons voor
bij en in die klank horen we al bet
tèkkeren van de vijandelijke miltrail-
leurs. Even gaat een trilling over on
ze rug, maar we vermannen ons en
kijken zakelijk of alles nn in orde
is voor de aftocht. Dan komi de pa
trouille aangemarcheerd over de bol
le weg met haar dichtbegroeide ber
men en we gaan op pad, het onzekere
tegemoet.
Al gauw steken we enkele bamboe
brugjes. gelegen ,in het smalle pad,
over en komen aan in „Niemands
land", langzaam en bedachtzaam. Er
zijn hier nog wel geen sluips.hutters
te verwachten, maar de klimmende
zon met zijn z..r..er,d? h.'te is een
niet te onderscl.alkn ija,.o op een
langdurige tocht. Tc.Aii ik in code
aan de batterij onze positie opgeef,
weerklinkt rondom ons het klagelijke
gezang dei- vrouwen, die bibit uit-
planten in de natte sawahs. Soms pas
seren we een kampong, waar naakte
kinderen ons schuw bezien of ons met
een geestdriftig „Merdeka" tegemoet
rennen. De vrouwen zoeken bij elkaar
op de hoofdhuid naar ongedierte,
oude manneq roken in de schaduw
van een huit hun strctje, kippen en
honden scharrelen rond, nerveus op
geschrikt door onze nadering.
We komen op open terrein en blij
een „vertrouwensman" te zien. een
oude vrouw, die ons haastig en in af
geknotte zinnen inlichtingen geeft
over positie en sterkte van de in de
buurt gelegerde T.N.I. Ons doel is
een kali (rivier) over te steken, die
nog niet eens in zicht en moeizaam
trekken we voort, hijgend en zwe
tend onder de last van de tropische
dag, doch vol goede moed en met
een onwrikbare wil tot volhouden. We
trekken de natte en droge sawahs
door. op weg naar een bos van dichte
bamboestengels, waarachter de verra
derlijke rivier ortS wacht. De klei
schijnt onze loodzware kistjes vast te
zuigen aan de grond. Onze voeten
zijn nat van het grondwater, de jas
is doorweekt maar we willen door
zetten tot het einde.
DE EERSTE KLAP IS EEN
DAALDER WAARD.
jjUNDELIJK zijn we de rivier dicht
genoeg genaderd om ons in klei
ne groepjes te verspreiden, door het
bamboe-bos heen zien we het water
van de rivier spookachtig glinsteren,
ke horen in het doordringende ge
ruis van het water als het ware een
lugubere waarschuwing van de loeren
de dood. We gaan in dekking en nade
ren de oever van de riviei nog is
alles in volle rust, we zijn niet ont
dekt.
Langs het ontstuimig voortstro-
mende water zoekt de langste van on
ze troep naar een doorwaadbare plaats
maar tenslotte moet onze beste zwem
mer naar de overkant om een hem
toegeworpen touw te spannen om de
in de zwemkunst mindere broeders
over te helpen. Het is een kinderach
tig gevoel tenslotte aan de andere
kant te staan in een flodderig en
zwaar om de benen zwieberende
broek, een natte revolver en een
brandende tropen-zon in je nek: vóór
ons het onbestemde gevaar. We zijn
nu in bezet gebied, hoewel binnen de
„Van Mook-lijn" opereren hier de T.
N.I.-troepen en uiterst voorzichting
sluipen we door het oeverriet Maar
dat kan niet lang voortgaan, we moe
ten vooruit naar de verderop gelegen
kampong, waar we de vijand in stel
ling vermoeden.
We besluiten het risico te nemen
een open plek over te steken en zijn
daarmee nauwelijks begonnen, of de
mitrailleur-kogels fluiten ons om de
oren. Als je in open terrein bent en
zelf je wapens niet of weinig kunt
gebruiken, is dat geen prettige mu
ziek om naar te luisteren. Een ge
sprek zonder woorden met de pa
trouille-commandant doet ons beslui
ten de batterij over onze positi' in
te lichten: ze kunnen ons met ge
schut helpen, als ze maar bijzonder
zuiver richten, want we zitten met
onze neus boven op het doe'
We dekken ons nog eens extra goed
en dan gaat het seintje over: „Schot".
Vier granaten komen aansuizen, een
hevige explosie volgt en in grote span
nmg wachten we de uitwerking anb
We kunnen waarnemen, hoe drie
van de vier schoten „goed liggen" en
in de kampong wordt het stil, erg
sü! -.„Zonder aarzeling springt de
patrouille op, snelt voorwaarts en
neemt vol geestdrift het dorpje, dat
enkele minuten geleden nog onbe
reikbaar scheen. Het vertrouwen op
de samenwerking is sterk geworden
in die enkele minuten, toen zij wel
vast stond maar niet sterk en groot
boven de ogenblikkelijke angst ver
mocht uit te groeien. We voelen niet
meer, dat we moe waren tot in de
kern van ons gebeente en ik lach
hartelijk om de man, die mij een fik
se klap op de pijnlijke schouders
geeft, terwijl hij glunder vaststelt:'
„De eerste klap is een daalder waard"
gen zouden de voorkeur geven aan be
houd van de tegenwoordige toestand.
Van enige verminderde medewerking
mf de beslissing in andere zin is geno
men, kan niet worden gesproken.
HAVEN VAN TERNEUZEN.
A/ervolgens iets over havens en
veren:
Naar aanleiding van de opmerking
over de haven van Terneuzen merkt
de minister op, dat inderdaad de
scheepvaart op deze haven in 1947 ver
geleken met 1946 belangrijk is geste
gen, doch nog geenszins het vooroor
logse peil heeft bereikt. De outillage
van deze haven zal worden verbeterd
door het weder opstellen van in de
oorlog weggevoerd en in onderdelen
weder teruggekomen kranen. Het ge
reedkomen van particuliere loodsen zal
dit voorjaar de bruikbare opslagruimte
vergroten.
De minister is van oordeel, dat met
betrekking tot het veer Anna Jacoba-
Zijpe een verbetering zal worden be
reikt door de in uitvoering zijnde wij-
irileggen van een grotere boot. Om
ziging van de aanlegplaatsen en het
deze reden en omdat omschakeling op
koolading zeer hoge kosten zal mede
brengen. meent hij, dat daartoe voors
hands niet moet worden besloten.
LUCHTVAART.
Qok vertelt de Minister iets over
luchtvaartterreinen
Wat betreft het op de begroting uit
getrokken bedrag van f 109.000 vooi
het luchtvaartterrein Walcheren, kan
worden medegedeeld dat dit bedrag
bedoeld is voor de eerste aankoop van
gronden. Zou in de loop van het jaar
blijken, dat de werkzaamheden in die
mate zouden vorderen, dat ruimere
middelen nodig zijn, dan kan daarvoor
geput worden liit een beschikbare re
serve van f 200.000.000.
Bij de beoordeling van de wederin-
schakeling van de Provincie Zeeland in
het luchtverkeer is te bedenken, dat
dit vraagstuk mede samenhangt met
de plannen inzake Schieveen, aange
zien Zeeland voornamelijk op Rotter
dam is georiënteerd en ook vóór de
oorlog de luchtverbinding met Zeeland
haar begin- en eindpunt had te Rotter
dam.
INPOLDERINGEN.
Qver andere ter sprake gebrachte
prblemen heeft Minister Vos nog
het volgende te zeggen.'
Op de voorstellen, welke in Mei 1947
aan Gedeputeerde Staten van Zeeland
werden gedaan betreffende de finan
ciële hulp, welke aan het waterschap
het Vrije van Sluis zou kunnen worden
geboden is tot heden geen antwoord
ingekomen.
De minister is van oordeel, dat de
precaire toestand van 's lands finan
ciën aanleiding is, om thans nog niet
over te gaan tot de bouw vfm een brug
tussen Noord- en Zuid-Beveland. Deze
aangelegenheid behoudt evenwel zijn
aandacht. Wanneer de minister tegen
over een korte vraag over een niet
eenvoudig onde«werp een kort ant
woord mag stellen, dan deelt hij mede,
dat hem het z.g. drie-eilandenplan eco
nomisch niet voldoende verantwoord
lijkt.
De voorbereiding van de inpoldering
van enkele gebieden in Zeeland wordt
met kracht voortgezet. Daartoe heb
ben o.m reeds enige besprekingen
plaats gehad met technische instanties
in België, zowel met het oog op de
invloed daarvan op de Westerschelde
als met betrekking tot de afwatering
van de Belgische landstreek, die op de
Braakman moet lozen
De bodem in het gebied benoorden
de Sloedam heeft niet een zodanige
samenstelling dat inpoldering van dit
gebied reeds verantwoord zou zijn
Het ligt niet in de bedoeling om bij
de thans voorgenomen Inpoldering van
een deel an het Sloe bezuiden de
Sloedam eèn nieuwe haven te maKen.
Het is toch te verwachten, dat, mede
door de .maatregelen, welke worden ge
troffen om de aanslibbing in het nog
resterende deel van het Zuider Sloe "te
bevorderen, de toegang naar een niéu
we haven spoedig onbruikbaar zou
worden De betrokken streek zal haar
te verschepen producten in de toe
komst kunnen afvoeren naar de be
staande haven te Borselen. die onmid
dellijk in verbinding staat met een
diepe geul in de Wester-Scl\elde en dus
te allen tijde toegankelijk zal blijven.
Vl ccrsverwachting, geldig tot
hedenavond:
Uit het Noorden binnendrij-
vende wolkenvelden, doch droog
weer met later matige wind tus
sen Noord en Oost Iets lagere
temperaturen dan gisteren.
Heden: zon onder 19 0? u"ir.
Maan onder 6.59 uur. Mocnn: Zon
op 6.30 uur. Maan op 21.07 uur.
TAELFT verweert zich. Men heeft
4-' het reeds in ons blad kunnen le
zen. De aandrang van Oost en Zuid
om het Hoger Technisch Onderwijs
meer te decentraliseren, hebben cu
ratoren doen studeren op een plan
voor uitbreiding van de bestaande in
richting. Door een nieuw gebouwen
complex aan de weg van Delft naar
Rotterdam zou de capaciteit" opge
voerd kunnen worden tot 4000 stu
denten.
Het is goedkoper, zegt men, dan 'n
spreiding van het Technisch Hoger
Onderwijs.
Een argument, dat in deze tijd zeker
altijd indruk maakt.
Maar het is allereerst de vraag, of
het juist is. Er zijn in geval van de
centralisatie mogelijkheden, om van
reeds bestaande, uitstekend geoutil
leerde laboratoria gebruik te maken.
De huisvesting der studenten zal ook
niet zo veel moeilijkheden bieden bij
spreiding van de onderwijsgelegen-
heid.
Het voornaamste echter is dit: hier
heeft men» een „oplossing", die niets
oplost. Die de bestaande moeilijkhe
den ietwat kan verlichten, maar geen
uitkomst biedt op de lange duur. En
daardoor al spoedig tot voorzieningen
noopt, welke het geheel veel duurder
zullen maken.
LXoe is immers de huidige toestand?
•t4' Onze Haagse correspondent is
eens gaan informeren en kwam tot de
volgende bevindingen:
De laatste jaren voor de oorlog stu
deerden er gemiddeld 1700 studenten
aan de Technische Hogeschool te
Delft. Blijkens de jongste statistiek
is hun aantal thans 5550. Het behoeft
geen betoog, dat de capaciteit hierop
niet is berekend. Weliswaar werd 't
aantal hoogleraren uitgebreid, zodat
het tAans de honderd is gepasseerd,
doch afgezien daarvan blijft de Tech
nische Hogeschool te Delft te klein.
Laboratoria, collegezalen, enz., puilen
uit.
En nadelig gevolg hiervan is. dat
de gelegenheid tot practische experi
menten in het gedrang komt, hetgeen
gr?te afbreuk doet aan de opleiding.
Het kleine percentage geslaagden
(hoogstens 20 pet.) alsmede het gro
te aantal studenten, dat de studie
niet voltooit, is voor een niet gering
deel hieraan te wijten. Een bekende
persoonlijkheid op het gebied van hei
technisch hoger onderwijs gaf als zij®
mening te kennen, dat de te geringe
capaciteit van Delft niet alleen tol
gevolg heeft, dat te weinig studenten
kunnen inschrijven, doeh ook dat de
lijdensweg voor de ingeschrevenen
lang en moeilijk wordt. Zowel de
kwaliteit van het onderwijs'a!s de
kwantiteit' van de Nederlandse ;nge-
nieursstad komt hierdoor danig in de
knel. Ondanks de vele moeilijkheden,
waarvoor onze regering zich gesteld
ziet. ondanks de veie problemen
welke eveneens dringend om een op
lossing vragen, kan uitbreiding van
het Hoger Technisch Onderwijs niel
meer langer wachten. „Ik ben et van
overtuigd", aldus onze zegsman, ,.da(
ook onze huidige bewindsman van
onderwijs, dr. Jos. Gielen deze me
ning is toegedaan en daarom geloof
ik, dat we een spoedige regeling en
uitbreiding mogen verwachten."
Tiet is in het licht van deze gege-
vens duidelijk, dat het Delftse
plan maar een lapmiddel is.
Waarbij ook nog deze overweging
komt, dat het van groot belang is.
om meer jongelui in de grote nieuwe
industriegebieden gelegenheid te bie
den de ingenieursstudie te beginnen
Het is nu eenmaal een feit, dat het
grootste percentage studenten afkom
stig is uit stad en streek, waar een
inrichting van hoger onderwijs is ge
vestigd.
De bevoorrechting van het Westen
in dit opzicht is historisch gegroeid
We willen daarover dan ook geen ver
ontwaardigde betogen opzetten.
Doch - een krampachtig vasthouden
aan die bevoorrechting zou w<^ ern
stige bedenking oproepen.
Het Delftse plan doet denken aan
zo'n krampachtig vasthouden.
We hoorden overigens, dat men er
in bevoegde Haagse kringen niet erg
op gecharmeerd is.
Vanwege zijn halfslachtigheid.
Labour vraagt bijeenkomst
Stalin-T ruman-Attlee
A TTLEE, de Britse premier, heeft
in het Lagerhuis meegedeeld, dal
de communisten ontslagen zullen wor
den uit leidende functies in Over
heidsdienst. „De geheimen van de
Staat moeten ongeschonden kunnen
blijven", zo zeide hij. Voorts ver
klaarde hij, dat geen algehele zui
vering in het voornemen ligt. „geen
heksenjacht" zeide hij letterlijK.
16 Engelse parlementsleden hebben
in een motie verzocht op „een spoe
dige bijeenkomst" van maarschalk
Stalin, president Truman, minister
president Attlee en vooraanstaande
vertegenwoordigers van het Britse
gemenebest, zoals veldmaarschalk
Smuts en Lord Mquntbatten, gouver
neur-generaal van India.
„Ik blijf", zegt
wethouder Polak
TAE DEBATTEN in de Amsterdamse
gemeenteraad over de motie, waar
in de communistische wethouders
wordt verzocht hun zetels ter be
schikking te stellen zijn Donderdag
avond voortgezet. Een beslissing bleef
evenwel nog uit, zodat de vergade
ring moest worden verdaagd tot a.T.
Woensdag.
Wethouder Polak verklaarde, wan
neer de motie werd aangenomen, geen
gevolg te zullen geven aan het ver
zoek om zijn zetel af te staan
