Nederland en de West een verenigd Koninkrijk <\PIER ERS JZEL"f Historische Week IKELEN dio's Commissie van G. D. rapporteert 'n Berucht verrader komt voor Duitsers weten nu ook wat hongerlijden is joegen* eggen ikelen s IN 'T KORT Wat Een banketrede van Truman is agressie De wereld reageert op Trumans rede Nieuwe gevallen van keuringszwendel ten ELEE VIERDEJAARGANG No. 1028 VRIJDAG 19 MAART 1948 t p. rol sterzande poeo<xxxxxx> GT J niet te •zien van CRISIS NADERT HOOGTEPUNT In éen openbare zitting u)erd de nieuwe status door partijen aanvaard 12 nunten staan op i maa^e?elen om komen het programma V.S. voornaamste bescher mer van de vrije wereld" Volgende week verga deren de vijf Oud-minister Huysmans overleden Maandag plechtige uitvaart Op aanwijzing van Van der Waals verdwenen 42 personen voor altijd Pers demonstreert gemengde gevoelens Prof. Geyl aan de dood ontsnapt Kath. thuisfront vraagt herkeuring van afgebeurden Militairen krijgen Paasverlof Distributienieuws krimpende wind Het na-oorlogse Miinster Diefstal, bedelarij, immoraliteit vieren hoogtij Montgomery stafchef van de vijf ÏEN fjes. SSE miCHTING Iliteave N V. Uitgeversmij. Neerlandia. Redactieraad: A. F J Aernoudts; C. J v. Hooteghem; A. E. Langenhorst; Mr. Dr A J J. M- Mes; Mr. H. B. B. de Rechter. Verschijnt elke werkdag Abonnementsprijs bij vooruitbetaling 3.38 per kwar taal per post f 4.25. per week (uitsluitend bij niet postbestelling) f 0 26. Lossé exemplaren 6 cent. Postrekening 278841. Prijzen voor buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrekt. Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen Hulst, Dubbele Poort 7, tele foon 102 (Bijbureau: Oostburg, Nieuwstraat 22, telefoon 35). Bu reau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 75, telefoon 2236. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Advertentieprijs (uit sluitend voor de Zeeuwse oplage): 0.10 per m/m; voor Re clames (Ingezonden Mededelingen) 0.25 per m/m. (Voor de gehele oplage resp. 0.25 en 0.60). Incasso wordt berekend. Voor God, Koningin en Vaderland •aad leveren: 2 ^SMAAIERS, IJZEREN A aad. PUNT- ands KOOK- ieuw 397-o V nendijk 102, Y V 401-O SWM> OOOOOOOOOOO HES VAN KUIT AART n der Steen weer xe~y~ dfur sotd n ylur ndtf jmor' rr kdmpr Een gevangen*. :n moet worden teemt een Idoek aoei weten, wie jrdt gehouden! MACKENZIE KING, de Cana- dese minister van Buitenland se Zaken heeft de kabinetsminis ters medegedeeld, dat de interna tionale situatie slechter is dan ooit Hi' voorspelde, dat de crisis bin nen een paar weken haar hoogte punt zou bereiken. TAE ROTTERDAMSE RAAD zegde met 35-7 stemmen (de cornmu nisten) het vertrouwen op in de com munistische wethouder Schmidt, Deze verklaarde niet van plan te zijn het veld te willen ruimen. T\R. DE BEUS, Nederlands vertegen- woordiger in de kleine assemblée van de Verenigde Naties is tot voor zitter van dat college gekozen. TN JOEGO-SLAVIE heeft zich een mijnramp voorgedaan waarbij 71 mijnwerkers werden gedood en 10 ge wond. rpE CHICAGO is de derde verdieping van een dansinstituut ingestort. Een vrouw werd gedood en 100 per sonen gewond. i/ES TSJECHO-SLOWAAKSE par lementsleden zijn Donderdag van hun parlementaire immuniteit ver vallen verklaard op grond van „sa menzwering en verraad". Veel oude parlementsleden zullen er niet over blijven. /ATERDAG zal via de KRO de campagne worden ingezet voor 't Verkiezingsfonds der Katholieke Volkspartij. Dr Albering zal in een vraaggesprek met Paul de Waart om 22.37 uur een en ander over dit Verkiezingsmonda vertellen. TTONDERDAG liieid de Ronde Ta- fel Conferentie haar eerste open bare vergadering. In één dgg werden alle 16 voorgestelde, in besloten zit ting geformuleerde resoluties, die de nieuwe verhouding tussen Nederland. Suriname en de Ned. Antillen rege len omvatten aangenomen. Daarmee staat vast, dat er in de toekomst een Verenigd Koninkrijk der Nederlanden zal zijn. gevormd door Nederland, Suriname en de Antillen. Het zal een rijksgrondwet, -en rijks- parlement en een rijksraad bezitten, naast landelijke grond' .:n en par lementen, terwijl de oi, jrlinge ver houding zal berusten op de drie zui len van vrijheid, gelijkwaardigheid en verbondenheid. TN de vergadering, die blijkens het verslag een even rustig als vlot verloop had, werd naast voldoening, ook opbouwende critiek geuit. In die zin, dat de zestien resoluties niet klak keloos werden aangenomen, maar op sommige punten gewijzigd. Nadat de resoluties 1 tot en met 9 z.h.s. waren aangenomen. De resoluties 10, 13 en 35 ondergingen echter de invloed van amendementen, die er op ingediend werden. Toen de 16de onder de ha mer doorging, verenigde de vergade ring zich met een dubbele motie van de heren Stikker en Eman betreffen de Indonesië en Aruba. Indien de eer ste wil toetreden en de laatste een eigen status zal krijgen, zal de gehele regeling dienovereenkomstig nader be keken moeten worden. Aan het slot der vergadering diende de heer Logeman een motie in, die zonder hoofdelijke stemming werd aan genomen. De sfeer van onderling ver trouwens nog 'ns accuenteerde De mo tie beoogde in afwachting van de door voering der nieuwe regeling reeds thans de samenwerkingsgedachte te verwezenlijken door na raadpleging van de overheid van Suriname en de Ned. Antillen te komen tot bet be trekken van een gemachtigde van elk dezer beide landen in het overleg der Ned. Regering'en wel over zaken, wel ke mede voor deze landen van belang zijn. Met het doel een ontwerp rijks- grondwet te ontwerpen, werd dan nog een redactiecommissie benoemd, waar in zitting kregen de heren Romme en Logeman en Pos en Buiskool voor Su riname. De Curaqaose delegatie zou zich nader beraden. pE COMMISSIE voor goede djen- ÜEN BOMMENWERPER B 29, ko- mende van Spokane (Staat Was hington) is bij dichte mist tijdens de landing te Tampa in Florida over de kop geslagen en in brand gevlogen. Er zijn tien doden en vier gewonden TNGESTELD is een studiecommissie Nieuw-Guinea, die tot taak heeft het verzamelen van feitelijke gege vens, onmisbaar bij de bestudering der toekomstige status van Nieuw. Guinea. Voorzitter is qe heer H. van der Wal, algemeen reg. commissaris voor Borneo en de Grote Oost. tevens staatssecretaris voor Binnenlandse Za ken. r\E COMMISSIE van de Grote Vier voor de Palestijnse kwestie (be staande uit China, Frankrijk, de Sov jet-Unie en de V. S.) is het er prac- tisch over eens geworden dat er H'n be dreiging van de vrede" bestaat in Palestina, veroorzaakt door gewapen de interventie ten behoeve van beide zijden. Aanstaande Vrijdag zal de Commissie de Veiligheidsraad verzoe ken onmiddellijk stappen te onderne men om een eind te maken aan het geweld in Palestina. T\E AMERIKAANSE minister van Buitenlandse Zaken heeft in de Senaatscommissie voor Buitenlandse Zaken medegedeeld, dat ongeveer 3 millioen man tussen de leeftijd van 20 en 26 jaar beschikbaar zijn voor dienst plicht. Het verzoek om ogenblikkelijke opvoering van de sterkte van het le ger zou 300.090 man omvatten, waar door de totale sterkte gebracht wordt op 900.000. TN PARIJS zijn elf Sovjet-burgers gearresteerd in het kader van een grootscheeps onderzoek naar de ac tiviteiten van buitenlanders in Frank rijk. In geheel Frankrijk worden hon derden uit verschillende Oost-Euro- pese landen ondervraagd. sten heeft een telegram aan de Veiligheidsraad doen toekomen, waar in zij verslag uitbrengt en twaalf punten opsomt van het programma, dat door de partijen besproken zal worden. Deze twaalf punten zijn door beide partijen aan de commissie voor goede diensten voorgelegd. De twaalf punten omvatten: 1. de doeleinden (objectives) van politieke overeenstemming. 2. deelname der republiek aan de interim-regering, 3. de grote lijnen van de structuur der Nederlands-Indonesische unie, 4. de grote lijnen van de structuur der Ver. Staten van Indonesië, 5. finantieel-economische zaken en samenwerking voor de defensie bin nen het raam der Nederlands-Indo nesische unie. 6. het overdragen van functies en souvereiniteit in overeenstemming met de- Renville-overeenkomst, 7. binnenlandse defensie en veilig heid van de Ver. staten van Indo- 4 9. maatregelen om te komen tot vrije uitdrukking van de wensen van het volk op Java, Sumatra en Ma- doera ten aanzien van de verhouding van de gebieden tot de Ver. staten van Indonesië, 10. details van de grondwet. 11. zaken betreffende Justitie, nesie, 8. de toekomstige status autonome (native) staten, van de ^A zijn verklaring voor het Congres heeft president Truman des avonds aan een banket van de „So ciety of the friendly sons of Saint Patrick" te New York een rede ge houden, waarin hij nog wat nader in ging op zijn voor het Congres gedane aanbevelingen. De Verenigde Staten f JJ" Truman, hebben thans de rol toebedeeld gekregen van „voornaam ste beschermer van de vrije wereld". Ten aanzien van de gevraagde wet instelling van „bijzondere dienst- nüu 'cons"iption> zeide Truman: hluh na we de algemene oefening Sn mgevoerd zal het een zekere ..(La „en700rdat een voldoende voor raad geoefende reserves is verkre- mJnwTl" prees de voortdurende sa- „van de Marshall-landen West Eumn rTbijzonder lof over de ,m„ «ropese Unie. Van het commu nis m. i dat bet zich voordoet dat het vm vooruitgang, doch rairo h kerkelijkheid een reactio- mens ÏSW is; het ontkent dat de mtkorn' J15 over zijn eigen lot en mens ^aarom het recht van de mens zichzelf te leiden. rpE BRUSSEL zal volgende week opnieuw een bijeenkomst gehou den worden van de vijf landen, die Woensdag een verdrag sloten. Daar zal over de oprichting van het con- tultatieve orgaan gesproken worden, dat de economische, culturele, socia le, politieke en militaire aangelegen heden der vijf zal behandelen. Over de inhoud van het verdrag vertelde minister van Boetzelaer o.m. dat nog niet vastgesteld is wat in het kader van het gesloten pact onder agressie wordt verstaan. Het is duidelijk, zo zei hij, dat een gewapende overval hieronder valt, maar er bestaan ook andere vormen van agressie. De aard hiervan zal door een consultatief bu reau worden bepaald. Uit andere berichten blijkt, dat de Belg. regering besloten heeft de ra tificatie van het verdrag als 'n spoed kwestie te beschouwen. Het wetsont werp is reeds aan de Senaat voorge legd. 12. het parlement» Het programma 'wordt behandeld in subcomité's die thans geregeld bij een zullen komen voor afwerking van de punten. Het telegram besluit met de me dedeling, dat gedetailleerde vragen aan de partijen door de commissie zijn opgesteld ten aanzien van de ontwikkelingen op Madoera en in West-Java, waarover rapport uitge bracht zal worden, zodra de antwoor den zijn ontvangen. TN DE NACHT van Woensdag op Donderdag is in de ouder dom van 45 jaar in het ziekenhuis St. Joannes de Deo te 's-Graven- liage overleden oud-minister van Economische zaken dr. G. W. M. Huysmans. Maandag 22 Maart a.s. waarschijn lijk om 10 uur, wordt in de St. Pa- schalis-kerk aan de Wassenaarse weg te 's-Gravenhage een plechtige uit vaartdienst gehouden, na afloop waar van het stoffelijk overschot naar Eindhoven zal worden overgebracht om aldaar op de R. K. begraafplaats ter aarde te worden besteld. TTr. Huysmans werd 29 April 1902 te Eindhoven geboren. Hij studeer de aan het Canisiuscollege te Nijme gen en vervolgens aan de Economi sche hogeschool te Rotterdam waar hij in 1926 promoveerde. Na enkele jaren directeur te zijn geweest van de Rotterdamse bankvereniging te Heerlen, werd hij in 1932 benoemd tot eerste directeur van de centrale coöperatieve boerenleenbank te Eind hoven. Hij was o.m. lid van de staats commissie voor het bankwezen, en van de staatscommissie inzake de financiering van de invaliditeits- en ouderdomsverzekeringen. In 1936 werd hij onder-voorzitter van de af deling grootbedrijf der K. van K. te Eindhoven en lid van het dagelijks bestuur van het Economisch-techno- logisch instituut voor Noord-Brabant. Na de bevrijding van het zuiden des lands trad dr. Huysmans eerst op als adviseur voor financiële zaken van het M.G. in Noord-Brabant. 23 Fe bruari volgde hij ir. J. van den Broek op als minister van Financiën in het kabinet Gerbrandy. Dit mi nisterschap duurde tot 24 Juni '45. In Augustus 1946 werd hij opnieuw minister van Economische zaken in het kabinet-Beel. Van September 1947 tot November 1947 kon dr. Huysmans zijn ambt niet vervullen daar hij voor een ope ratie in een ziekenhuis moest wor den opgenomen. Er volgde geen alge heel herstel en dr. Huysmans zag zich genoodzaakt 13 Januari zijn ont slag aan te vragen. Van zijn hand verschenen „Veertig jaren landbouw crediet" en publicaties in de Econo mist, de Naamloze vennootschap, het maandblad Economie e.a. De overle dene was Officier in de Orde van Oranje-Nassau en ridder in de orde van de Nederlandse Leeuw. Hij was drager van het grootkruis van de Kroonorde van België. riE SENAATSCOMMISSIE voor Buitenlandse Zaken in de Ver. Staten heeft het door Truman aangekondigde wetsontwerp inzake de dienst plicht reeds nu in behandeling genomen. Ook hier valt dus een snelheid van handelen te constateren, die van een vaste wil getuigt om aan drei- gende gevaren een halt toe te roepen. De weerklank er van is overigens in de buitenlandse pers verschil lend. Uit Noorwegen kwamen stemmen, die de duidelijkheid van Tru man's rede accentueerden, de Franse pers gaf van gemengde gevoelens blijk. Vele bladen zijn er van mening, dat de rede de wereld onherroe- pelijk in twee bloes heeft verdeeld en de oorlogsspanning heeft vergi oot. Te Berlijn werd te verstaan gegeven, dat een gerede hoop is ontstaan, dat de Westelijke zones een werkzaam aandeel zullen krijgen m het herstelprogramma van Europa. In Italië meent de Messagero, dat de V. S. aan het einde van- hun geduld en verdraagzaamheid zijn. Nog een stap en de reactie zal zich doen gevoelen, een volgende stap en er is oorlog. In Engeland wijst men echter nog eens op het defensieve karakter van de rede, maar verheugd is men er de bevestiging in te vinden van het geloof der Ver. Staten in de Verenigde Naties. Uit de Sovjet-Unie kwam voorlopig weinig geluid en voor zover het vernomen werd was dat niet mals. Bij dit alles leek er onmiskenbaar een grondtoon aanwezig te zijn, met name één die zegt, dat hoezeer defensieve bedoelingen tot Trumans rede hebben geleid, de spanning er door vergroot is. Dat is nu eenmaal het lot van elk krachtig geluid. Het is echter veelal niet de enige reactie welke er op volgt. Niet zelden wordt de lucht er door gezuiverd, en dit is dan ook de bedoeling van de Ver. Staten. TIET ONDERZOEK in de zaak van de beruchte verrader Anton van der lVaals is afgesloten. Het aantal pagina's proeessen-verbaal bedraagt niet minder dan 1467 en deze pa gina's behelzen zo'n gruwelijk dra ma van anti-Nederlandse activiteit uit de bezettingsdagen, dat men er stil van wordt. IN APRIL RECHTZITTING. TTE UTRECHTSE professor Geyl is Dinsdagavond aan de dood ont snapt toen hij in het lokaal ..Roe land' te Gent een lezing had gehou den over „Nederland en Vlaanderen" Na zijn vertrek ontplofte onder de plaats waar hij gestaan had een zware bom, die in het lokaal grote verwoestingen aanrichtte. Niemand weet wie die bom daar geplaatst heeft, maar men vestigt er de aan dacht op, dat het lokaal een vergader plaats is van Vlamingen en Flamin ganten. TI/IE van der Waals was, viel niet zo gemakkelijk vast te stellen. Er waren vele honderden getuigen voor nodig om zich een denkbeeld daarvan te vormen. De meesten van hen moes ten overigens met de man geconfron teerd worden. Nu de dagvaarding ech ter is uitgebracht, weten wij het, v. d. Waals was „vertrauensmann" (V- man) voor S.D. In die hoedanigheid stelde hij een groot aantfel illegale werkers aan opsporing, vervolging en vrijheidsberoving bloot, eerst in Rot terdam, later ook den Den Haag en in het Oosten en midden van het land. Dit bereikte hij, door vele gegevens door te geven aan de S.D. of door zelf personen te arresteren, of hun arres tatie mogelijk te maken. Dit kon al les geschieden omdat hij in illegale organisaties doordrong onder een val se naam en in verscheidene gevallen door zich uit te geven voor een uit Engeland „gedropte" agent van de te Londen zetelende wettige Nederland se regering of van de geallieerde strijd krachten, soms ook door zich uit te geven als een illegaal werker. In de dagvaarding staan 83 van het nog grotere aantal personen ge noemd, die door zijn toedoen aan de Duitsers werden overgeleverd. Van deze 83 gevallen is bij onder zoek voldoende gebleken, dat van der Waals de directe aanleiding tot hun arrestatie is geweest. Van deze 83 kwamen 42 nimmer terug, terwijl alle anderen, meestal tot aan de be vrijding, in Duitse gevangenschap door brachten. Een der meest, gewetenloze staaltjes haalde hij uit onder de gemeente Tienhoven bij de Loosdrechtse plassen, waar hij omstreeks 16 Maart 1945 een zekere van der Meer van het leven heeft beroofd, een man, die hij in zijn dienst had genomen, slechts met dit vreselijke doel om door deze daad in de gelegenheid te worden ge steld te gaan leven onder de naam en de identiteit van zijn slachtoffer en zich zo veilig te stellen tegenover eventuele represailles. Eenzelfde feit moet hij nogmaals gepleegd hebben, om ook de SD zijn spoor bijster te doen worden, opdat deze bij het schei den van de markt hem niet zou kun nen aanwijzen als een hunner beste spionnen. De zaak van v. d. IVaals zal op 16, 17, 19, 21 en 23 April, mogelijk nog een dag langer voor de Rotterdamse Kamer van het Haagse Bijzondere Gerechtshof voorkomen. Zes en veer tig getuigen zullen worden gehoord. TYE MARECHAUSSEE te Enschede is ovegegaan tot zes nieuwe ar restaties in verband met de keurings zwendel met dienstplichtigen. De zoons van enige gearresteerden werden onlangs afgekeurd, op grond van vervalste doktersverklaringen, maar toen zij opnieuw voor de keu- ringsraad verschenen bleek hun niets te mankeren. De bedragen, welke voor de verval ste doktersverklaringen moesten wor den betaald, varieerden van twee tot drieduizend gulden. Meestal werd eerst een handgeld gegeven, waarna de rest na de afkeuring volgde. In een geval was het voor de betrok kenen vrijwel onmogelijk om het hele bedrag bij elkaar te krijgen, zodat zij het geld op afbetaling four neerden. Anderen moesten bezittin gen te gelde maken. Met de dokters verklaringen nam men het niet erg nauw, aangezien deze vaak vrij on leesbaar werden geschreven. Een keer werd zelfs een verklaring afge geven, welke ondertekend was mqt de naam van een arts die reeds zes jaar geleden was overleden. TJET personeel van onz Land- macht mag Paaseieren thuiy gaan eten. Een ieder, die enigszins ge mist kan worden, krijgt verlof vanaf Donderdagmiddag tot Dins dagavond, laatste trein, zo meldt onze Haagse correspondent. Natuurlijk zijn er pechvogels, die niet gemist kunnen worden. Zij worden echter niet vergeten, want afgezien de feestelijke stem ming in de kantonnementen, waar voor ongetwijfeld de blijvende koks zullen zorgen, krijgen zij straks drie dagen extra verlof. Het Katholieke thuisfront te En schede heeft besloten een telegram aan de minister van Oorlog en van Marine ad interim te zenden, waar in dringend wordt verzocht om, in verband met bovenstaande zwendel affaire onverwijld tot herkeuring van afgekeurde personen over te gaan. opdat deze niet bevoordeeld worden boven hen die hun vader landse plicht vervullen. |tfAAR DENEMARKEN zijn weer groepsreizen mogelijk. TYE PREMIERS van de Scandinavi sche landen vergaderden gisteren. Zij gaven geen communiqué uit. GELDIGHEID RANTSOENBONNEN TEXTIEL. De rantsoenbonnen voor textiel, voorzien van de letter en cijfers „C 82" welke tot 31 October 1947 werden uitgereikt, na 10 April a.s. niet meer geldig zijn. De rantsoenbonnen voor textiel met de opdruk „D 82" blijven tot nader order geldig. GELDIGHEID DISTRIBUTIE BESCHEIDEN. Op veelvuldig verzoek deelt het Centraal Distributiekantoor mede, wel ke distributie-bescheiden thans in ge bruik zijn dan wel binnenkort in ge bruik genomen zullen worden. Onder staande bescheiden dienen dus zorg vuldig bewaard te worden: le. De tweede Distributiestamkaart. 2e Het inlegvel G 605. 3e. De bonkaart K, L, O of P 804 en K, L, O of P 806; 4e. De tabaks- en-of versnaperin- genkaart QA, QB, en QC 802. 5e. De Textielkaarten VA 05 en V A 804. 6e. De Brandstoffenkaarten TA en TB O en TA en TB 806. 7e. De inlegvellen voor a.s. moeders CM 03, CA 802 en CB 808. 8e De toeslagkaarten M 804 en Z 804. en M 806 en Z 806. Van alle andere kaarten, welke men nog in bezit mocht hebben zuilen geen bonnen meer worden aangewezen. Weersverwachting, geldig tot hedenavond: Toenemende bewolking, met plaatselijk enige lichte regen. Naar Zuid-West draaiende en tot krachtig aanwakkerende wind. On geveer dezelfde temperatuur als risteren. Heden ion onder 18.51 uur, maan onder 4.07 uur. Zaterdag: r.on op o-H uur, maan op 12.11 uur. Een historisch ogenblik. Baron Van Boetzelaer ran Oosterhout tekent namens de Nederlandse regering bet Vtjfmogendhedenpaet, JJIJ is over de grens gekomen, de Duitser, in de kracht van zijn jaren, niet van zijn leven, en wel onder zeer, zeer tragische omstandigheden, waarover we hier maar liever zullen zwijgen, maar die toch elke recht geaards Nederlander met medelijden zouden vervullen, wanneer hem de loop dier omstandigheden bekend was, zoals wij die kennen. Na vijf maanden krampachtig pogen is hem, via Berlijn, de toestemming verleend, gedu rende acht dagen op Nederlandse bodem te verblijven, in wat hij noemde 'n Paradijs, in vergelijking met West-Duitsland. Van 's morgen tien tot 's avonds acht hebben we met hem gesproken over het leven in Westfalen, speciaal over dat in zijn geboorteplaats, Muenster. Buitenshuis sprak-ie fluis terend, bang, dat zijn moedertaal zou worden gehoord. Want al 'had-ie het Nazi-regime van den beginne af, hartgrondig verfoeidhij wist zich hier vertegenwoordiger van 'n natie, die aan ons, Nederlanders, ontzaglijk-veel heeft goed te maken, als dit tenminste nog ooit mogelijk is. Ts het leven, onder Engelse bezetting dragelijk? vroegen we hem. Ja, het is er dragelijk. Men is er streng, maar rechtvaardig. Het is er dragelijk in vergelijking met dat in de Russische zone, en in verband hiermee kan ik u verzekeren, dat iedere Duit ser onmiddellijk de wapenen weer zou opnemen, als het tot 'n oorlog met Rusland zou komen. De heropbouw van onze, eertijds zo schitterende stad, is minimaal, men bemerkt er niets van. Men leeft van de hand in de tand. Dat „leven" wil zeggen: sdem-halen. Slechts het broodrantsoen (2 kg in de week) houdt ons op de been. Met de rest van de voeding is het allertreu rigst gesteld. Tuberculose, honger oedeem en typhus stijgen elke maand. En, ziet, dat zou het enige zijn, dat ons in de armen van het communisme zou kunnen drijven, niet uit overtuiging, natuurlijk, maar uit bittere noodzaak! Want wij hebben de overtuiging dat het anders kan, wanneer de bezetter met volkomen goede wil tegenover dit vraagstuk stond. HONGER EN ZWARTE MARKT WÜ. volwassenen, begrijpen dat onze vroegere vijanden aldus redene ren: Gij hebt óns honger doen lijden het is dus niet meer dan billijk dat gil nu ook eens voelt, wat dat bete kent. Maar, begrijpen onze kinderen. begrijpt het toekomstige Duitse volk dat? En, zou de ondergang van dat volk niet de kern van ondergang voor andere naties in zich sluiten? U weet de Duitser is verzot op koffie (over vet, eieren en melk valt helemaal niet te praten) welnu voor 'n pond kof fie op de zwarte markt betaal ik 400 mark. Ik verdien er 300 pér maand. Op die markt vindt men, in voorste linie.... onze jeugd. Admini stratief wordt ons 100 gram vlees per week toebedeeld.... het is er hele maal met. Onze boeren slachten na tuurlijk clandestien, maar de controle hierop door de Duitse ambtenaren uitgevoerd, laat alles te wensen over* er heerst corruptie van hoog tot laag. Gestolen wordt er op gruwelijke wijze Beklaagde zich laatst niet een Neder lands militair er zich over dat de pakjes hem door zijn moeder gezon den hem met bereikten' Ik zeg: er wordt gestolen. Verleden wèek zijn maar liefst alle electrische lampen (Muenster kent die alleen in de hoofdstraten), in één nacht gestolen. Men trok er op uit met vrachtwagens, waarop ladders geplaatst waren. En die lampen krijgt men heus niet voor •niets, n Lamp van 25 Watt kost 25 mark, van 75 en 100 Watt, in gelijke stijging, 75 en 100 mark. Niettemin: I.ichtbilder en Theater gaan hun ge wone gang, m God zij dank.,,, ook de kerken zijn ls vol. Weet e, dat - •-{ bclant, wekkend werk is verschenen van de hand van wijlen Kardinaal Clement August Graf von Galen? Dit werk, waarop natuurlijk alle katholieke Duitsers als zijn aangevlogen, bevat een publicatie van uiterst-belangwek kende correspondentie van de Kardi naal met Hitier, Goering en Goebbels, correspondentie voorzien van de aan beveling „streng geheim".- Als er maar enigszins kans is, zal ik het u toesturen. MENTALITEIT DER BEVOLklNG JTjn hoe is thans de denkwijze der be volking speciaal tegenover het Nazi-regime? Ik kan u verzekeren, dat het overgrote deel daar thans lijnrecht tegenover staat. Er zijn ons bittere verwijten gedaan inzake onze onwe tendheid betreffende de internerings kampen, maar denkt u, dat de door snee-Rus van thans iets meer weet van die kampen in Rusland dan wij vroeger tijdens Hitler, van de onze? Maai- laat ik u meer over de toestan den vertellen. Bij ons is de bedelarij schrikbarend toegenomen. In gelijke mate zijn mentaliteit en moraliteit ge zakt. En zijn ontelbare ouderloze kin deren, buiten-echtelijke kinderen. En gelse, Amerikaanse, zelfs veel neger kinderen ondergebracht in weeshui zen en bij liefdadige particulieren. Wij hebben in Muenster vijf po'itieke partijen. Elke partij heeft haar eigen blad. dat tweemaal per week ver schijnt. In een te Paderhorn verschij nend blad las ik, dat er in 1938, 30 ge vallen van echtscheiding plaats had den, in 1947.... 260. Op een bevolking van 5 millioen heb ik hier, alleen on der de vroegere soldaten. 600 geval len van blindheid aangetroffen. En, als naar het platteland trekt, is er van de boeren dan nog wat los te krijgen? Alleen tegen ruil van lijfsgoe deren, enz. U kent dat. Eieren zien we nooit. De boeren moeten ze wel inle veren. Waar blijven die eieren? Wor den ze niet ingeleverd, dan krijgen de eigenaars geen suiker. Steenkolen krijgen we iets meer dan verleden winter, maar ze is van zeer slechte kwaliteit, meest stof. De volwassenen krijgen in de veertien dagen2 liter karnemelk, als ze er is. Alleen aan ziekenhuizen worden eieren afgele verd. Wanneer het billijk is, dat ook wij de honger aan de lijve voelen, dan is aan die billijkheid recht weder varen. Aldus onze zegsman, die zijn krach ten, voor zover hem dié zijn gebleven, ui s'.iiteiid gebruikt tot welzijn van medemensen. HENRI T' SAS 1948 Pact van Brussel. Het is een jaartal, dat onze kinde ren en kindskinderen zullen leren. Nederland heeft zich welbewust af gewend van de zo lang gekoesterde neutraliteitspolitiek. We zijn bij die politiek gedurende meer dan een eeuw wel gevaren. Hoe wel ons land lag op een belangrijk Europees knooppunt, raasden de oor logsberoeringen er steeds langs heen Totdat in 1940 de staketsels der neu traliteit omver werden geblazen. Waarmee ook onze traditionele politiek van de baan was. We traden toe tot de Verenigde Na ties gelijk we tot de Volkenbond wa\ ren toegetreden. Dit betekende inder tijd in theorie al een prijsgeven van een stuk onzer neutraliteit. In theorie want het in wezen machteloze Ge- neefse lichaam heeft ons practiseh toch veroorloofd de eigen weg te blij ven gaan. Het statuut der V.N. scheen ons nog sterker te binden en te dwin gen tot meedoen, telkens als de vrede werd overrompeld. Door het vetorecht echter kan er nimmer sprake van zijn, dat een conflict waarbij een grote mo gendheid betrokken is, gedwongen collectief optreden tegen de' aanvaller tot gevolg zal hebben. Als gevolg van het verdrag van Brussel doen we echter steeds mee. zo er een conflict in Europa losbarst, waarbij een der vier andere onderte kenaars is betrokken. Het doet ietwat schimmig aan. dat alleen concreet gesproken wordt van een mogelijke herleving van de Duitse machtshonger. Vermoedelijk is het vooral Frank rijk, dat hierop stond. Iedereen weet intussen, dat voor 't ogenblik een andere dreiging de vijf landen tot elkaar heeft gedreven. Geen uitdaging betekent dit ver drag, zegt Spaak. Het is echter wel het antwoord op een uitdaging, de uitdaging welke ge legen was in de Russische politiek. In geen der redevoeringen, bij ge legenheid van de ondertekening uit gesproken, is Rusland genoemd. Het was bijna griezelig zo angstvallig men vermeed de Sovjet-brutaliteit ook maar aan te duiden. Een feit is echter, dat de gedachte aan deze regionale unie door Bevin voor het eerst werd geopperd, toen vaststond, dat er met Moskou geen land te bezeilen viel bij de regeling der Duitse problemen. Waarom zegt men deze dingen eigen lijk niet openhartig? Gelijk toch ook Truman niet schroomde het kind bij de naam te noemen? AF et het spreken over Truman raken we aan' het tweede feit, dat deze week tot een historische stempelt. De regering der Verenigde Staten acht het weer nodig de militaire dienst plicht in te voeren. Ze constateert openlijk: de vrede'in Europa wordt bedreigd. En wel door de Sovjet-Unie, die ge sloten overeenkomsten schendt,- het vetorecht misbruikt, dé onafhankelijk heid en het democratisch karakter van een hele reeks landen in Midden- Europa vernietigde, de vrije Tsjecho- Slowaakse Republiek om hals bracht. Finland onder druk zet en het hele Scandinavische schiereiland in ge vaar brengt, de. Griekse rebellen be wapent, in Italië de communisten aan vuurt tot een machtsgreep. Het is een indrukwekkend zonden- register, dat nog uitgebreid zou kun nen worden met de stokerijen in Azië en het Midden-Oosten. We schijnen niet als na 1918 te mo gen beleven, dat we tenminste enig respijt krijgen alvorens de agressie weer opduikt in de internationale po litiek en diplomatie. Het is alsof we onmiddellijk 20 jaar overslaan en da delijk weer leven onder de slagscha duw van Mars gelijk' in 1938. JTet grote en gelukkige verschil zit echter in de houding der Verenig de Staten. In 1918 trokken die zich terug in hun politiek isolement. Ze lieten Europa maar zelf "voortmodde ren. In 1938 kon Roosevelt zijn volk nog maar geleidelijk wennen aan de gedachte, dat het zich de Europese zaken ook intensief had aan te trek ken. Zelfs toen de oorlog reeds was uitgebroken, had hij nog tal van weer standen te overwinnen. Thans is dat anders. De Verenigde Staten nemen nu tij dig maatregelen, economisch eti mili tair. om de vredelievende krachten in Europa bij voorbaat op bijstand te kunnen doen rekenen. Anders is ook. dat in West Europa de regionale gedachte gestalte heeft gevonden in een verdrag, dat uitreikt boven de militaire bijstandsverplich ting, dat het samengroeien van de lan den in economisch, sociaal en cultureel opzicht met kracht wil bevorderen. Dat kost offers aan de oude souve- reiniteitsgedachte. Die offers zijn nodig, als we niet gezamenlijk met souvereiniteit en al willen wegzinken in chaos en tyrannie. Hoe dreigend de tekenen ook zijn. de gebeurtenissen van deze week ge-, ven moed, dat we het oorlogsgevaar voor dit gekwelde werelddeel zullen kunnen doen afdeinzen. God geve het! MONTGOMERY werd reeds Woens dag gedoodverfd als hoofd van een verenigde militaire staf van de vijf mogendheden, die die dag een ver drag sloten. Het Franse departement van Buitenlandse Zaken sprak dat echter tegen. Donderdag noemde een woordvoerder van de Britse delegatie het bericht overdreven, hetgeen iets anders is als een tegenspraak.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1948 | | pagina 1