Europa „tot 16 landen gereduceerd"
In Engeland geen communisten
in overheidsdienst
De openbare lagere school blijft
Antwoord
Bevin hoopvoller gestemd dan ooit
tevoren tijdens of na de oorlog
Weer geregelde
goederenstroom?
IN 'T KORT
Algemene vergadering
Provinciale V.V.V. te Goes
Dankbetuiging van Mr. Attlee aan Middelburg
VIERDE JAARGANG
No. 1025
DINSDAG 16 MAART 1948
GERUCHTEN
N*
Tegen het communisme
Nederlands emigratie
centrum in Frankrijk
Wat Finland wil
Distribatienieuws
Geen waarschuwingen
bij verkeersover
tredingen.
Verrassende vondst
te Vlissingen
Raad van Hulst
Een half millioen bezoekers in 1947
DE financiële kracht der vereniging
zal het program bepalen; helaas
i» die niet groot, wat de actie in 1947
Uitgave N. V. Uitgeversmij. Neerlandia. Redactieraad:
a T. J. Aernoudts; C. J. v. Hooteghem; A. E. Langenhorst; Mr.
Dr. A. J. J. M. Mes; Mr. H. B. B. de Rechter. Verschijnt elke
werkdag Abonnementsprijs bij vooruitbetaling 3-38 per kwar
taal, per post 1 4.25, per week (uitsluitend bij niet postbestelling)
1 0.26. Losse exemplaren 6 cent. Postrekening 278841. Prijzen
voor buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrekt.
Voor God, Koningin en Vaderland
Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen Hulst, Dubbele Poort 7, tele
foon 102 (Bijbureau: Oostburg, Nieuwstraat 22, telefoon 35). Bu
reau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 75, telefoon
2236. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Advertentieprijs (uit
sluitend voor de Zeeuwse oplage): 0.10 per m/m; voor Re
clames (Ingezonden Mededelingen) 0.25 per m/m. (Voor de
gehele oplage resp. 0.25 en 0.60). Incasso wordt berekend.
Marshall-conferentie in Parijs geopend
WIJ HADDEN vele moeilijkheden te overwinnen. Ik ben thans echter
W hoopvoller gestemd dan ooit te voren tijdens of na de oorlog. Het
Is duidelijk, dat juist deze bijeenkomsten, onderzoekingen en besprekin
gen uiet slechts een diepe indruk maken, doch ook technisch en poli
tiek begrip bevorderen, waaraan de wereld op dit ogenblik zozeer be
hoefte heeft".
Met deze woorden opende Ernest Bevin, de Britse minister van Buiten
landse Zaken, Maandagmiddag de Parijse Conferentie over het Marshall
plan.
ropa en het uitwerken van een stelsel
van verbeterde clearingsregelingen.
Indien de 16 landen besluiten ge
meenschappelijk samen te werken in
het kader van een internationale or
ganisatie, moet ieder land een offer
brengen, zo zei hij.
Bevin was van oordeel, dat West-
Duitsland bij de economische plan
nen betrokken moest worden. De
zelfde mening was Bidault toege
daan.
pEVIN wees er op, dat belangrijke
beslissingen van de respectieve re
geringen nodig zouden zijn, doch dat
deze zouden worden bezien in het
licht van de gemeenschappelijke sa
menwerking, die in de eereste plaats
een evenwicht moet scheppen tussen
Europa en het Westelijk halfrond. Ook
fnoet gestreefd worden naar beperking
van de handelsbelemmeringen in Eu-
fTRUUS VAN GENEYGEN, „de
soldatenmoeder", over wie ge
ruchten gingen dat zij zich als ver-
«tekelinge zou bevindeh op het
troepenschip „Volendam", wandelt
op het ogenblik rustig met haar
verloofde een sergeant in
Veldhoven. Zij is wel bij het ver
trek van het schip aanwezig ge
weest, maar op tijd weer van boord
gegaan, omdat.... zij haar verlo
ving wilde vieren. Binnenkort zal
zij echter echt naar Indië gaan.
Truus van Geneygen staat in Lim
burg bekend als een dappere ille
gale werkster.
DOLGENS de Noorse minister van
Buitenlandse Zaken, heeft Noor
wegen geen verzoek van Sovjetzijde
•ntvangen tot het openen van onder
handelingen over een verdrag. Wat
niet is kan echter nog komen.....
DIJ DE V. N. zou als nieuwe verte-
genwoordiger van Tsjecho-Slowa.
kije benoemd zijn Houder, als opvol
ger van Papanek, die d« Veiligheids
raad verzocht heeft een onderzoek
naar de gebeurtenissen in Tsjecho-
Slowakije in te stellen.
/JUSTEREN heeft in tegenwoordig-
hefd van da Landvoogd, alsmede
vele gewestelijke autoriteiten en gas
ten uit de gehele Archipel, de plech
tige opening plaats gehad van dc eer
ste zitting van de vertegenwoordigen
de raad der negara Oost-Sumatra.
Uet Engelse kabinet heeft zijn goed
keuring gehecht aan de overeen
komst tussen Engeland, Frankrijk en
de Benelux, die verleden week te
Brussel ie gesloten.
iet minder dan 39 schapen zijn de
afgelopen dagen m het vredige
stadje Batenburg aan de Maas ge-
dood door een totnutoe onbekend dier
Men vermoedt dat een wolf rond het
dorp sluipt. De angst zit er bij de
dorpelingen danig in.
Duckmgham Palace zit zonder warm
Water, centrale verwarming en
lift, omdat het technisch personeel
door de stakingsbacil is aangestoken
Het technisch personeel der beide
parlementsgebouwen en van het mi
nisterie van oorlog ig de collegas van
het paleis gezelschap gaan houden.
Delga, het Belgische nieuwsagent
schap, mag van de regering geen
radioberichten meer uitzenden. Dit
houdt ongetwijfeld verband met de
foutieve berichtgeving van Belga tij
dens de eerste dagen der vijfmogend-
heden-conferentie te Brussel.
Geen gesubsidieerde
armoede
ÏYE Franse minister van Buitenland-
se Zaken, beklemtoonde, dat de
verdeeldheid in Europa, f^rig jaar te
weeggebracht door de weigering „van
zekere landen" om samen te werken,
op betreurenswaardige wijze sterk is
vergroot.
Doelend op Tsjecho-Slowakije, ver
klaarde Bidault: „Recente gebeurte
nissen hebben de politieke oorzaken
getoond van het feit, dat Europa op
het ogenblik tot zestien landen gere
duceerd is. Het toenemen der politie
ke moeilijkheden Is gepaard gegaan
met een toenemen der economische
moeilijkheden."
Bidault ging daarop in op de Euro
pese pogingen tot samenwerking, Meer
speciaal op de geprojecteerde Frans-
Italiaanse tol-unie. „Het belang van
deze landen, zo zei Bidault, houdt niet
in, dat wij hun tradities moete» po
gen te handhaven in een soort van
gesubsidieerde armoede en binnen de
nauwe grenzen van onafhankelijke
landen. Integendeel moeten de zaken
geregeld worden op de basis van een
„progressieve expansie binnen Europa
als één geheel."
Hij sprak de hoop uit, dat spoedig
arbeidskrachten, goederen en kapitaal
zouden kunnen circuleren zonder ob
stakels te ontmoeten ten einde daar
terecht te komen, waar ze het meest
nodig zijn.
Bidault zeide te geloven in de een
heid van de menselijke soort en de
noodzaak te erkennen, dat er dingen
zijn, belangrijker dan eigendom Daar
om waren hij en de zijnen besloten,
wadr mogelijk, te bevorderen „de
Ivrijee uitwisseling van mensen, goe
deren en ideeën".
Bidault was van mening, dat men
de belangen van Europa verkeerd zou
begrijpen, indien men geen rekening
zou houden met landen, die soms ver
van Europa af liggen maar er toch
mee samenhangen. Hij dacht hierbij
in het bijzonder aan het Britse geme
nebest en de Franse Unie.
Het doel van de conferentie formu
leerde hij als volgt: „De stichting van
een permanente organisatie en de mul
tilaterale poging om de economie der
deelnemende naties te organiseren".
Deense waarschuwing
■yAN DEENSE ZIJDE klonk er een
waarschuwing. Gustav Rasmussen
wees er namelijk op, dat het probleem
van de import uit de landen met har
de valuta een probleem is, dat steeds
acuter wordt. In verband daarmee
noemde hij het Duitse dollarprobleem
van vitaal belang.
De bezettende mogendheden eisen
gedeeltelijke betaling in dollars we
gens door hen gemaakte kosten. Voor
een land als Denemarken, zei Rasmus
sen beduidt dat inperking van de han
del met Duitsland.
Gelijke levensstandaard
riRAAF CARLO SFORZA, de Itali-
aanse minister van Buitenlandse
Zaken noemde een der voornaamste
doelen van een Europese organisatie:
de arbeiders van de verschillende lan
den een vrijwel gelijke levensstan
daard te verzekeren en hun iedere
mogelijkheid van arbeid te verschaf
fen.
Sforza memoreerde de douane-over
eenkomst tussen Frankrijk en Italië,
die hij als uitgangspunt beschouwde
voor nieuwe en meer omvattende over
eenkomsten, waardoor het spook, dat
men vree6 of achterdocht zou kun
nen noemen en dat over de gehele
wereld waarde, zou kunnen worden
vérdreven.
Benelux-voorstellen
TTERSTEL van een geregelde en on-
gehinderde goederenstroom tussen
de Europese landen en vergroting van
de productie zullen de hoofdpunten
vormen van de voorstellen, die de Be.
nelux-landen op de Parijse Conferen
tie zullen indienen.
De gedelegeerden van de Benelux
landen zullen hun argumenten base
ren op de zes maanden lange ervaring
bij de ten uitvoerlegging van de beta
lingsovereenkomst, die bij de vorige
conferentie van 16 Marshall-landen in
de zomer van het vorige jaar tussen
de Benelux, Frankrijk en Italië is ge
sloten. Deze overeenkomst voorzag in
een verrekeningssysteem tussen de vijf
landen door middel van de bank van
internationale betalingen te Bérn.
TAE EMIGRATIE-STICHTING van
de Katholieke Nederlandse Boe-
ren- en Tuindersbond heeft in Frank
rijk in het departement Lot-et-Ga-
rornie bij de stad Tonneins het land
gwed „d'Artiques" aangekocht, als
emigratie-centrum.
Op het Centrnm zal telkens gedu
rende een half jaar aan een vijf-en-
twintigtal emigranten een theoreti
sche en practische opleiding worden
gegeven, waarna hun de gelegenheid
zal worden geboden zich met be-
trulp van een daartoe speciaal aan
gesteld landbouw-desknndige in de
van het centrum zelfstan
dig te vestigen.
'Igt bedoeling, dat de .ne-
nnufiPng er ernl2l'anten, die na hun
fen eJgen bedrijf zijn be-
g n' zal w<?rden versterkt door ge-
v""e"' dle. z'ct> rechtstreeks vanuit
Nederland m het departement Lot-et-
Garonne zullen vestigen.
Er is een speciale emigranten-aal
moezenier aangesteld, die tevens zal
fungeren als rector op het Centrum.
?,ui!Tlgranien' later van ad
vies zullen worden gediend dnnr een
Ifike^nilirtT1^®6' Wordt een behoor-
voortdurpnH gtgeven; mede door 't
™ntact tussen de emi-
onderling tracht de emigratie
WMtwiw de K-N.B.T.J. aldus een
t^werv n?migratie naar Frankrijk
aren ee StelLlgen en ™et veel ge-
èmit£Jepfarde Saande -
emigratie te vermijden.
individuele
I eel bewolking
Weersverwachting,
hedenavond:
geldig tot
Meest zwaar bewolkt met plaat
selijk enige lichte regen. Matige tol
Jpwchtige Westelijke wind. Weinig
verandering van temperatnren.
Heden zon onder 18.46 nur en
maan onder 0.40 uur. Woensdag:
zon OU 6.51 uur en maan op 9.20 u.
TIE BRITSE minister-president Attlee
heeft in het Britse Lagerhuis mee
gedeeld, dat de regering niemand van
wie zij weet. dat hij tot de com
munisten behoort, in die zal nemen
voor werkzaamheden, „die van belang
zijn voor de veiligheid van de staat"
De beslissing heeft ook betrekking
op die personen, van wie bekend is,
dat zij actief betrokken zijn bij fas
cistische organisaties. Ook personen,
die zodanig met de communistische
partij in betrekking staan, dat men ge
rechtvaardigde twijfel kan koestereri
wat betreft hun betrouwbaarheid, val
len onder de maatregel.
Een der twee communistische afge
vaardigden, Gallacher, interrumpeerde
door „De rode vlag" te zingen, wat
zowel aan regerings- als oppositie-af
gevaardigden boos geroep ontlokte.
Bekeerd.
OIR HARTLEY SHAWCRÖSS, die
de Nazi's in Neurenberg berecht
te en bekend stond als hevig pro-Rus'
sisch, heeft zich na de gebeurtenissen
in Tsjecho-Slowakije bekeerd. Hij
heeft dit bekend tijdens een rede die
hij in Engeland heeft gehouden. „Ik
schaam mij diep en acht mij verne
derd nu ik zie hoe onder een andere
naam dezelfde doeleinden worden na
gestreefd en dezelfde tactiek wordt ge
volgd als bij de nazis zei hij. Stap voor
stap ben ik meer en meer tot de con
clusie gekomen, dat de doeleinden van
het communisme in Europa sinister en
dodelijk zijn".
Geen dollar.
TTALIE heeft geen dollar uit het Mar-
shall plan te wachten, wanneer de
communisten erin zouden slagen de
overwinning bij de komende verkie
zingen te behalen. Aldus heeft
men op het departement van Buiten
landse Zaken te Washington ver
klaard.
Wie zich aan een ander spiegelt....
>7WEDEN voelt zich bedreigd, nu Fin-
land vrjjwel niets meer heeft te
DIJ de komende onderhandelingen
tussen Finland en de Sovjet-Unie
wil Finland gedaan krijgen, dat in ge
val van oorlog alleen op speciaal ver
zoek van de Finse regering Sovjet
troepen naar Finland gezonden zullen
worden en dat Finse troepen slechts
gebruikt zullen worden uitsluitend op
Fins grondgebied. Voorts wil Finland
vermindering krijgen van de herstel
betaling ter waarde van 300 millioen
gouddollars in de komende acht jaar.
De Finse delegatie zal aanstaande Za
terdag naar Moskou vertrekken.
T4TEER dan 400.00 mijnwerkers in de
vetkoolmijnen van Noord-Virginië
en West-Pennsylvanië (V.S.l hebben t
werk neergelegd.
vertellen. Daarom willen de Zweden
hun defensie gaan versterken. De
Zweedse opperbevelhebber heeft een
memorandum aan de regering over
handigd, waarbij op de noodzakelijk
heid wordt gewezen meer manschap
pen op te roepen, het oorlogsmateriaal
aan te vullen en nieuwe vliegvelden
en versterkingen aan te leggen.
Chili krijgt steun.
DE Verenigde Staten zullen vóór
plaatsing op de agenda stemmen,
als het verzoek van Chili om een on
derzoek naar de recente ontwikkeling
in Tsjecho-Slowakije in te stellen in
de Veiligheidsraad ter sprake komt.
Dat wil echter niet zeggen, dat de
V. S. daarmee een uitspraak doen over
de aard van de klacht zelf.
WIJZIGING IN DE BONAAXWIJ-
*ZING VOOR BROOD.
Beslist is, dat bij handhavingvan
de keuzebon van 4 Juli 1948 af bon
nen voor 200, 400 en 800 gram zullen
worden aangewezen. Deze bonnen zul
len gedurende één week geldig zijn.
De aanduiding „brood" zal wederom
op de bonnen voorkomen, terwijl da
•bonnen van alle kaarten zoveel mo
gelijk dezelfde nummers zullen, dra
gen.
TT AN bevoegde zijde wordt ons
medegedeeld dat door de politie
bij het constateren van verkeers
overtredingen in alle gevallen on
middellijk verbaliserend zal wor
den opgetreden. Zulks in tegen
stelling met eerder in de pers
verschenen berichten, dat met een
waarschuwing zou worden vol
staan middels het uitreiken van
een zogenaamde „kosteloze bon".
Men zij derhalve gewaarschuwd
de verkeersregels nauwlettend in
acht te nemen.
Een bijzonder fraai tegel
tableau
■VOALS we reeds berichtten zal het
belastingkantoor te Vlissingen
spoedig zijn gebouw aan de Zeilmarkt
betrekken, waardoor het gemeentelijk
museum weer als zodanig ingericht
kan worden. Bij de voorbereidingen
daartoe heeft men een verrassende
vondst gedaan.
In een hoekje op een der zolders
trof men n.L een ldst aan, die daar
reeds tientallen jaren moet hebben ge
staan. Bij onderzoek bleek de kist een
aantal tegels te bevatten en na vele
uren arbeid Is de heer Louwerse, con
servator van het museum, er in ge
slaagd, de legpuzzle tot een goed einde
te brengen. Het resultaat was een
tegeltableau van een bijzonder fraaie,
diepblauwe kleur, bestaande uit 35»
tegels, van de'afmeting 3-2» x 2.8» M.
Het tableau stelt een boom voor,
welke zich vlak boven de grond in
twee takken splitst. Halverwege op
iedere tak zit een vogel (ter grootte
van vier tegels*, terwijl de kruinen
zich tot een monogram verenigen, dat
tweemaal (eenmaal in spiegelschrift)
de letters J en L vertoont.
Het opschrift luidt: „GIJ jonge spury
ten all. Hier In 't Aerdse dal. En wilt
dan niet vergeeten, So suit gij van de
boom des leevens eten." Tenslotte het
jaartal 1717.
Wellicht (en dit is slechts een vaag
vermoeden) is het tableau afkomstig
uit h%t voormalige weeshuis, dat op ae
hoek van de Coosje Buskenstraat en
de Badhuisstraat heeft gestaan en dat
rond 1795 aan zijn bestemming werd
onttrokken. Dit weeshuis telde ver
scheidene regenten, wier namen met
een L. begonnen (de Lampsins, ae
Lambrechsen's, enz.) en wederom
een vermoeden heeft een dier re
genten dit tableau aan het weeshuis
ten geschenke aangeboden.
De tegels zijn thans aan de firma
Walraven te Utrecht toegezonden,
daar een honderdtal, aan de rechter
zijde, min of meer beschadigd zijn.
Enkele tekenaars van gemeentewerken
hebben in hun vrije tijd de tekening
dier beschadigde tegels gereconstrueerd
en de Utrechtse firma wil een poging
doen de beschadigde exemplaren na
te bakken.
VREEMDELINGENVERKEER
TE SLUIS NEEMT TOE.
Bij contróle is gebleken, dat het
vreemdelingenverkeer in Sluis welis
waar nog niet op het vooroorlogse peil
staat, doch dat in 1947 toch niet min
der dan 125.000 vreemdelingen het
stadje heeft bezocht. Dit feit heeft de
plaatselijke V.V.V. tot nog grotere ac
tiviteit gestimuleerd en er is thans een
groots opgezette verloting georgani
seerd, waarvan de opbrengst voor ver
schillende attracties bestemd is. Men
stelt zich voor wandeltochten te orga
niseren, muziekgezelschappen, ook uit
België te engageren, enz.
r -
„De „Lintwurmexpress" heeft mariniers, die reeds zolang dienst hebben
gedaan in de tropen, naar de haven van Soerabaja gebracht en daar
haasten z(j zich om aan boord te komen van de „Zuiderkruis". Met de
nieuwe leren koffers, op de schouders, begeven onze mariniers zich aan
boord.
■yOOR HET EERST in het nieuwe jaar kwam de raad bijeen. De voor-
zitter gaf een overzicht van hetgeen in 1947 verricht was en wees erop,
dat, hoewel veel onder het oog gezien was, er toch maar weinig verwe
zenlijkt was. Toch wil hjj het nieuwe jaar vol vertrouwen tegemoet gaan.
Hij herdacht de in 1947 gestorven oud-leden van de Raad de heren Vogel
vanger en Baert, die steeds het gemeentebelang behartigd hadden.
Hoewel het aantal leerlingen der O.
L. S. van die aard is, dat tot op
heffing zou kuAen worden overge
gaan, stellen B. en W. voor in verband
met de gemaakte afspraken met an
dere gemeenten eii ook al vanwege
het feit, dat de leerlingen binnen een
afstand van 4 K.M. van hun woning
geen andere gelegenheid hebben om
zo'n school te bezoeken, de school in
stand te houden, waartoe de raad met
algemene stemmen besluit.
Een voorstel tot aanvraag en aan
vaarden van rijkssteun voor herstel
oorlogsschade aan 21 woningen van
de Hulsterse Woningbouwvereniging
werd goedgekeurd. De minister wil
per woning een voorschot verstrek
ken van maximaal f 3175 tegen 4 pet.
met een annuiteit van 7,614 pet. ge
durende 19 jaar.
In verband met de aanleg van het
stadsriool van de Begijnepoort tot
aan de Dubbele Poort is een begin
gemaakt met de aanleg van een ge
sloten riolering. Om verontreiniging
van de vesten tegen te gaan is een
verzuiveringsinstallatie nodig. Aan de
„Riza" wordt daarom een crediet van
800 gld. toegestaan voor het maken
van plannen in dit verband.
Aan de Waterleiding My. Z. Vlaan
deren wordt een garantiebedrag van
f 1005 per jaar verleend voor uitbrei
ding van het waterleidingnet op het
terrein van de nieuwbouw aan de
IJzerenhandstraat, onder voorwaarde
echter, dat de garantiebijdrage zal
worden genomen over een bepaalde
tijdruimte en dat men niet kleingees
tig zal zijn bij het declaren van te
korten, terwijl bij overmacht, bijv.
brand, de gemeente niet aansprakelijk
zal zijn.
DE MATTHEUS PASSION.
Door de commissie belast met de or
ganisatie- van de Mattheus Pas
sion was een garantiebedrag van
fl. 2500.gevraagd. Bij Ged. Staten
waren inlichtigen gevraagd en van
daar had men bericht ontvangen, dat
een garantiebedrag kon worden ver
leend gelijk aan de opbrengst van de
vermakelijkheidsbelasting vermeer
derd met 500 gld. De heer van Meu-
richy betreurde het dat de begroting
1948 nog niet klaar was, zodat men
t.o.v. deze gebeurtenis en evëhtuele
andere gebeurtenissen zoals b.v. de
Ronde van Nederland geen leiddraad
bezit. Op een vraag van de heer Mar
tens zegt de voorzitter, dat het be
drag aanwezig zal zijn als het ver
leend zou worden. Het standpunt van
G. S. in dit verband werd niet erg
gewaardeerd, maar de heer v. Arent-
hals ziet in het toestaan van een ga
rantiebedrag een oneerlijkheid t.o.v.
de plaatselijke muziekverenigingen,
die slechts een kleine subsidie ont
vangen. Tenslotte wordt een garantie
verleend van 500 gld, terwijl vrij-
waarvan 150.000 vreemdelingen.
Plannen voor 1948.
UIT VELE Zeeuwse gemeenten waren geergagten en van 410.000 „dagjesmen-
afgevaardigden gekomen naar de
algemene vergadering der Zeeuwse
V.V.V., die onder voorzitterschap van
mr. Moolenburgh in de „Korenbeurs"
te Goes werd gehouden.
Daar de agenda goed gestoffeerd was
hielde de voorzitter zijn inleiding zeer
beknopt en gaf het woord toen aan de
secr., de heer Houtehamer, aan wiens
uitvoerig jaarverslag wij het volgen
de ontlenen: De heer Smit uit Veere
werd 15 Jan. 1947 benoemd tot direc
teur. Op 26 April opende de VW het
Verkeershuis te Middelburg. Alle plaat
selijke Ws zijn thans in de provin
ciale, ondergebracht Een eenvoudig
foldertje werd uitgegeven en voldeed
goed. Aan verschillende acties is mee
gewerkt o.m. aan die van d° Wereld
omroep (Zeeuwse dag) en aan een
foto-reportage over Yersekc
Zeeland had in 1947 niet over 't be
zoek te klagen, 't Was druk ln weer
wil van het tekort aan hotel- en pen
sion-ruimte. Het terrein der werk
zaamheden breidde zich zeer uit; wat
vele kosten met zich bracht Finan
ciële steun is broodnodig, maar jam
mer genoeg wordt te weinig begrepen
dat een bloeiend vreemdelingenver
keer een der grootste bronnen van
welvaart is.
Hierna lichtte de directeur nog even
enkele onderdelen der in 1947 gevoer
de actie toe. Zo zijn stappen gedaan
voor de terugkeer van de Zeeland. De
logies- en inlichtingendienst werkte
goed. Aan 21 gemeenten werden cij
fers gevraagd omtrent het vreemde
lingenverkeer; 15 zonden deze in en
daaruit bleek een bezoek van 20.000 lo
'J'EN aanzien van 1948 zei spr„ dat
gestreefd wordt naar een provin
ciale ringrijderij-competitie. Er zullen
5000 folders worden gedruk* en bo
vendien 2000 met Engelse tekst.
Bovendien is door secretaris en di
recteur de tekst gemaakt voor een
Zeeuws Reisboek, waarin de wetens
waardigheden omtrent 53 Zeeuwse ge
meenten worden opgenomen; de fa. de
Boer zal dit boek voor haar risico uit
geven.
Nog zei spr. iets over een zgn. cul
tureel centrum, dat men graag stichten
wil.
De financiën.
ook remde. Uit de rekening en verant
woording van de penningmeester, de
heer v. d. Maale bleek, dat de ont
vangsten f 10.537 hadden bedragen en
de uitgaven f 8695. Het saldo werd ge
reserveerd. De begroting 1948 zag er
minder florisant uit. De inkomsten
werden geraamd op f 4840, waarin 'n
subsidie der provincie van f 4000, ter
wijl de uitgaven werden begroot op
f 11.700. Gehoopt wordt dat de provin
cie haar steun zal verhogen.
DIJ de bestuursverkiezing wérden
de aftredenden herkozen. In de
plaats van de heer Gerritsen (Zierik-
zee) die bedankte, koos men de heer
v. Beveren. Voor Terneuzen werd aan
gewezen de heer Heeffer, voor Veere,
jhr. den Beer Poortugael en voor
Goes, jhr. v. Doorn te Kattendijke.
De rondvraag leverde niet veel bij
zondere dingen op. Even werd nog ge
sproken over het z.g .Strandschap (W.
Z.-Vl.) dat op komst is en over het
bezet houden van hotel Juliana te
Zierikzee door de Wederopbouw.
Nadat de agenda was afgewerkt,
hield de adj. directeur der A.N.V.V.,
de heer v. d. Gronden, een referaat
over de buitenlandse activiteit en de
interne structuur van het vreemdelin
genverkeer. Tenslotte werden enkele
interessante films vertoond.
Jhr. mr. Sandberg tot Essenburg ont
ving eind vorige week een vrien
delijk gestelde brief van Engelands
eerste minister mr. Attlee en wel naar
aanleiding van het hem op de Boom-
plantdag voor Walcheren geschonken
schilderij van Pierre Hoeks.
Mr. Attlee schrijft dat door een on
gelukkig misverstzn i V' bedoelde
schilderij pas thans op JvV.ungstreet
10 arriveerde.
Mr. Attlee verzoekt de burgemees
ter zijn dank over te brengen aan
Middelburgs burgerij, al komt die
„met de nachtschuit",a voor het ge
schenk. dat in zijn sombere pracht de
herinnering levendig houdt aan de
donkere, maar toch glorieuze dagen
en aan de grimmige verwoesting, waar
van Walcheren zich nu hersteld,
dank zij de toegewijde arbejd en nooit
versagende geestkracht van zijn be
woners.
stelling van vermakelijkheidsbelasting
gegeven wordt.
Tot lid van de commissie van ad
vies voor de woonruimte wordt be
noemd de heer W. v. Doorn. De com
missie kan nu met haar werk begin
nen.
Naar aanleiding van een ingekomen
stuk, waarin gewezen werd op een
in de voorlaatste vergadering gemaak
te opmerking, waarbij de mening ge
vestigd werd, dat de pers zich zou
schuldig maken aan afbraak, brengt
de heer Geerts naar voren, dat hij
toendertijd niet de pers bedoeld had,
maar in het algemeen gesproken had.
De heer Martens merkt op, dat bij
de kasopnamen door het verificatie
bureau fouten geconstateerd zijn, ter
wijl gebleken is, dat achterstallige
schoolgelden en belastingen niet ge-
ind zijn. Hij vraagt in dit verband
meer accuratesse.
HET BELEID VAN B. EN W.
De heer Lockefeer heeft critiek op
het beleid van B. en W. en somt
tal van ongerechtigheden op. De heer
Martens treedt meer in details. Hij
wijst op fouten bij de woningbouw, is
niet tevreden over de leiding op de
secretarie en brengt minder goed ge
bruiken bij de gasfabriek naar vo
ren.
De voorzitter geeft toe, dat de ge
meente-administratie niet b»j is. Daar
hij geruimen tijd ziek geweest is, zijn
de opmerkingen dus niet voor hem
bestemd, hoewel hij ze overdreven
vindt. De heer Warnier neemt het
voor de ambtenaren op en zegt, dat
het personeel pas is uitgebreid, ter
wijl er ook zieken waren. Hij is ech
ter tevreden.
Over de slechte straatverlichting
merkt hij op, dat de druk niet altijd
groot genoeg is. Hij vraagt de ver-
bruikeré geen gas te gebruiken op de
uren, die voor het ziekenhuis bestemd
zijn.
Na middernacht werd deze belang
rijke vergadering gesloten.
sen uitersten. Is het niet zó, dat ook
de leraar het leven in zijn klas wil
halen? Ook hij wil zijn vak en zijn
leerstof doen leven voor zijn pupillen.
Maar nog meer dan de onderwijzer zit
hij gebonden aan eisen en examens.
Wanneer men op de lagere school al
gemakkelijk de waarde van een goed
karakter of van een fijne opmerkings
gave verwaarloost voor de waarde van
een vlot-opgespoten tafel van twaalf,
hoeveel te meer dan de leraar, die
door zijn stof heen moét. Ik besef dan
ook heel goed, dat een succesvolle ver
nieuwing van het lager onderwijs zich
zal doen voelen in M.O. en H.O. Men
zal daar andere, en ln sommige opzich
ten: lagere, eisen moeten gaan stellen
bij examens en opleiding. Maar stellig
zal tevens de gemeenschap rijkere
mensen ktmnen opnemen.
Dat tenslotte daarmede ook de con
tróle op de toelating moeilijker wordt,
ontken ik geenszins. Ik ken zelf leraars,
die trachten bij het toelatingsexamen
meer aandacht aan formele vorming
te schenken dan aan een aantal weet
jes. En die heren verhelen niet, dat
op die wijze de beslissing moeilijker
wordt. Een attest van het hoofd der
school Is vaak onbetrouwbaar vanwege
pressie door de ouders. Dit zegt niets
tegen de vernieuwingsgedachte, maar
tegen die Hoofden en tegen die ouders.
In meerdere artikelen heb ik het to
taal onjuiste van die houding bena
drukt.
De waarde van de psycho-techniek
heb ik ook reeds meerdere malen naar
voren gebracht ln dit blad. Maar het
gevaar van amateur-werk in deze ma
terie zal den ingewijde niet gering
schijnen. Zeker echter ligt hier een
goede mogelijkheid.
Volledig onderschrijf ik wat D. An-
driessen onlangs aangaande dit onder
werp schreef, dat namelijk de controle
op de vernieuwing moeilijker is dan de
vernieuwing zelf. Wie zal het kwalijk
kunnen nemen, wanneer straks wordt
opgemerkt: „jullie zeggen, dat je het
kind geen losse weetjes maar harmo
nische vorming bijbrengt, maar hoe
kan ik mij daarvan ln korte tijd over
tuigen?" Dat is de moeilijkheid voor
een Inspecteur en evenzeer voor hem,
die moet beslissen, of een kind naar
het M.O. kan gaan. Gelukkig is men
het toelatingsexamen aan het saneren.
Leraars en onderwijzers hebben daar
toe reeds op meerdere plaatsen contact
opgenomen. Maar een afdoende oplos
sing is nog niet gevonden. Misschien
houdt men teveel vast aan ©en examen
model van één of twee uur. In 70 korte
tijd zalRin de toekomst geen controle
mogelijk zijn. Misschien wel met een
proef-dag of zelfs een proef-week. .Het
lijkt mij, dat in die richting een op
lossing ligt.
Als slot: ik blijf er dus bij, dat het
toelatingsexamen, zoals het .voor kort
nog over de gehele linie was, een on
ding is. Er is reeds verbetering en
het onderling begrip zal de weg banen
naar ©en afdoende oplossing.
B.
(Van onza onderwijsmedewerkeiO
DEELD6PRAAK leidt gemakkelijk tol
misverstand. Dit is weer eens ge
bleken in de reacties op mijn artikel
„Vernieuwing", waarin ik aan het aloi
een voetbalmatch met schriften «n
boeken ensceneerde. Een laconieke re
actie daarop luidde: „dat voetballen
met dictaat-cahiers op de middelbare
school nooit tot een bevredigend slot
van de opleiding voert." De humor hier
in waarderend, spijt het mij toch, dat
de auteur van genoemd gezegde uit
mijn artikel meende te moeten begrij
pen, dat ik de lagere school ln een
voetbalveld wilde omzetten en dienten
gevolge straks de hele inventaris van
de hoogste klas naar de middelbare
school zou sturen met de boodschap,
dat de leeraars daar nu zelf maar een*
het kaf van het koren moesten schei
den. Waarachtig wil ik echter op de
lagere school laten werken, met hoofd
en handen. Alleen een beetje ander
werk op een enigszins andere manier.
Dat gevreesde voetballen zou slechts
ééndags-lol van enkele minuten zijn bit
de opruiming van enig materiaal, waar
aan onaangename herinneringen
kleefden.
ïyf aar ik wil mijn antwoord thans lie
ver beperken tot de critiek van
Drs. H. Reynders, zoals die in dit blad
verscheen. Hopelijk kan ik dan tevens
bezwaren van anderen mede omvatten.
Het gaat hier over het aansluitings
probleem van lager en middelbaar on
derwijs. Omdat het werk van de lager*
school primair in tijdsorde is, is het
logisch, eerst daarvan de taak te om
schrijven.
Paus Plus XI zegt in Zijn Encycliek)
„De volksscholen lagere scholen'
zijn voornamelijk ingesteld om het volk
een echt Christelijke zedelijkheid in
te prenten". Wanneer ik deze woorden
populair mag omschrijven, zou ik wil
len zeggen, dat de lagere school van
het kind een harmonisch-gevormde.
Katholieke mens moet maken, (terwiji
het M.O. daaraan een specialisatie toe
voegt, n.l. «en voortgezette intellectuelt
vorming.)
Hoe wil het I O. nu deze taak ver
vullen? Om aan te tonen, dat de hui
dige „vernieuwers" geen maniakken of
mode-gekken zijn, wil ik teruggrijpen
naar autoriteiten als A. Willmann en»
F. Eggersdorfer. Laatstgenoemde ont
wikkelde reeds in 1928 in zijn meester
werk „Jugendbildung" vele van de ge
dachten, die thans nog de vernieu
wingsbeweging dragen. Bij hem vinden
wij reeds de idee, dat vorming alleen
van de leerstof zal uitgaan, wanneer
die stof „vlees en bloed" van de leer
lingen geworden is. Onmisbaar is d«
interesse van de kinderen en daarom
is het uitermate geschikt, het ondev-
twijs heemkundig te oriënteren volgens
de symbiotische methode. Interesse im
mers veronderstelt besef voor de waar
de van het object, en waarvan heeft
het kind levendiger besef dan van oe
waarde en betekenis der dingen en
gedachten, die hem vanaf zijn geboorte
omringen? De nagestreefde „Bildung
wordt echter niet bereikt door ver
meerdering van de behandelde materie,
maar wel door grotere verdieping in
representatieve delen van de wereld
van natuur, cultuur en der ideeën.
Het kan toch duidelijk zijn, dat op
deze wijze hard en veelzijdig gewerkt
wordt, terwijl tevens een gedeelte van
de leerstof, dat de lagere school voor-
heen ook nog „verwerkte" niet meer
ter sprake komt.
7olang nu voor de toelating tot het
Middelbaar Onderwijs enkel naai
de feiten wordt gevraagd en de ver
worven vorming wordt verwaarloosd,
bestaat er een onmogelijke toestand.
Naar mijn mening zal dan echter de
fout niet meer schuilen in het L. O.,
maar in het M.O. of in de techniek
van het examen. Het wil mij voorko
men, dat de geest van onderwijs, hier
boven door mij geschetst, momenteel
aan het M.O. nog vreemder is dan aan
het huidige L.O. Inderdaad mag het
M.O. reeds meer nadruk leggen op
wetenschappelijk onderricht, maai
waarmee is ae mens èn de maatschap
pij gelukkiger: met een intelectueel-ge-
vormd mens of met een intelectueel-
volgepropt mens? Wanneer mijn oppo
nent beweert, dat de vemieuwings-
gedachte aan het M.O. geenszins
vreemd is, dan twijfel ik niet, of deze
genoemde vragen zullen daar actueel
zijn. Het is trouwens reeds gebleken,
dat aanzienlijke verbeteringen worden
aangebracht.
In geen geval echter mag het M.O.
de eis stellen: vanaf dit punt begin ik,
dus het L.O. moet het kind tot zóver
brengen. Natuurlijk is het reëel, dat het
L.O., voor zover mogelijk binnen het
raam van haar taak en plan, rekening
houdt met hetgeen straks een verdere
intellectuele vorming tot nut strekt.
Maar plicht is het niet. Let wel, ik be
weer niet dat het L.O. zich kan tevre
den stellen met het niveau van een
goedwillende dom-oor. Neen. zij heeft
van het kind een mens te vormen, die
openstaat voor alle goede en schone,
wetenschappelijke en menselijke.
Het L.O. brengt het kind tot waar de
levenswegen zich splitsen. Een groep
kinderen gaat de fabriek in, andere
studeren verder, andere blijven thuis,
enz. Welnu, wij trachten het kind zo
veel mee te geven, dat het een goed
en gelukkig en nuttig mens zal zijn
op de plaats in het leven, die het kies)
En wanneer men weet, dat een kind
straks bijvoorbeeld zal verder stude
ren, probeert men reeds op da lagere
school belangstelling daarvoor aan th
kweken en men kan hem al een beetje
op weg helpen. Maar men moge be
seffen, dan reeds boven de specifiek*
taak van het L.O. uit te gaan.
Tk verwerp dan ook stellig de voorge
stelde oplossing, om de volksschool
te splitsen in opleidingsscholen en niet-
opleidende. Ben opleidingschool is een
onding. Men werkt daar buiten At
interessen der kinderen om, men ver
waarloost en onderdrukt datgene, wat
juist dan het kind aanspreekt en men
exploiteert op onverantwoorde wijze
het machinale geheugen. Ja zeker
wanneer U er ln slaagt, een kind vanaf
het begin van de lagere school geheel
op studie en wetenschap te concerr-
treren, zal er een zeer jonge doctor in
de wereld gebracht worden, hij zal
anderen vóór zijn in tijd. Maar is hij
daarom gelukkiger? En heeft de maat
schappij meer behoefte aan mensen
vol geleerdheid dan aan mensen voi
wijsheid?
Maar wellicht mag ik dit allee OM
zozeer voorstellen als een botsing tw»
Zie vervolg onderaan kolom
0
