pe jlfettt Bisschop Nelis, bruyn IN d n een kerkvorst van Voorjaar brengt. voorjaarsmoeheid ÏNDIJK Roofridder Havik en zijn prooi Van Antwerpen uit kwam hij op voor het verdrukte generaliteitsland Stijgende werkloosheid )p aan! Wat de Vrouw interesseert Onze wekelijkse prijsvraag $p£ kleine Jfctn VIERDE JAARGANG No. 1023 2e BLAD ZATERDAG 13 MAART 1948 IÏOED Hij legde de grondslag Coor het latere Bisdom Breda ÏAATSCHAPPIJ fEELAND Tel. 65 ONZE GEZONDHEID Geneesmiddelverse groenten Cijfers over Februari i VriN A-40. Tel. 2030 j 15 ïS A si si Het is de geest die levend maakt LITURGISCHE KALENDER „Autobussen met uitschuifbare motor" Nog even dit, zei jyE TREK naar Antwerpen is in_ Westelijk Noord-Brabant reeds eenwen oud. Antwerpen is voor de West-Brabander altijd dé grote stad ge weest, waar h(J zieb thuis voelde. En nóg is het de stad van zQn voor' keur voor zaken doen en ontspanning. 1100-2538 5O BELLING8TR. 4 _br de Maatschappij |Ï10. 0.90 per 100 6n halmgewassen Jwassen 0.25 per LING Onderstaande com- paron Cpllot voorzitter Iscliaert, St. Jan- lider-voorz. froeck, Uk lid |t-van Hoeve, lid Ickere, Clinge, lid tl, Graauw. iici ■aaert, Iteen, lid yaesberghe Fzn., secr.-periningm. De trek is reeds begonnen in de Jate Middeleeuwen, toen Antwerpen de hoofdstad was van het kwartier van Antwerpen, een der vier kwar tieren van het oude hertogdom Bra bant (Brussel, Leuven. Antwerpen, ■s Hertogenbosch i De Baronie van Breda en het Markgraafschap van Bergen op Zoom behoorden tot het kwartier van Antwerpen. De trek werd sterker, toen Antwerpen om streeks 1450 uitgroeide tot de grootste haven- en handelstad van de Neder landen, van West-Europa, van de he le wereld. Toen aan deze bloei plot seling een einde kwam in 1585, daar de Hollanders en Zeeuwen in de Tach. tigiarige Oorlog de Schelde blokkeer den en dit twee eeuwen volhielden; en bovendien de onnatuurlijke en hinderlijke grens ontstond tussen de belde Nederlanden, de Noorelijke en de Zuidelijke, welke grens kwam te lopen midden door de Kempen, en West-Brabant voor Antwerpen, Ant werpen voor West-Brabant „buiten land" werd, toen bleef er tóch nog 4ANZAAD Ie SNKLAVER Jieens en I5ZADEN ?RAS- De kathedraal te Antwerpen een band bestaan, die de trek deed voortleven. In 1559 immers was het kwartier van Antwerpen tot een ei gen bisdom verheven, en ook na de scheiding van Noord en Zuid bleef West-Noord-Brabant bij het bisdom Antwerpen. De toestand van de Ka tholieke Kerk In Staats-Brabant was bedroevend, maar de duur gekochte verdraagzaamheid ging toch wel zo ver, dat er de Katholieke Kerk in alle schamelheid en zonder enige luister kon blijven voortbestaan. Wie pries ter wilde worden moest naar het se minarie te Antwerpen Van Antwer pen uit werden de pastoors en kape laans benoemd. Wie de bisschop wilde spreken ging naar Antwerpen. Alles wat voor de eredienst nodig was werd gekocht te Antwerpen. Ifortom: Antwerpen bleef de ker- kelijke hoofdstad voor West-Bra bant. En Antwerpen ls dat gebleven tot 1891. NAAR ANTWERPEN In 1784 werd hij van Doornik uit ge roepen tot de bisschopszetel van Antwerpen. Eerst nu kon hij zich ten volle ontplooien als kerkvorst en po liticus. Bisschop Nelis kreeg zitting en vervulde dikwijls het voorzitter schap in de Staten van Brabant te Brussel. Hij werd de rechterhand, de mentor zelfs, van Kardinaal Francken berg,met wie hij de leiding had in de strijd tegen de bedenkelijke kerkpo litiek van Keizer Joseph II, die meteen de landsheer was van de toen Oosten rijkse Nederlanden. Van zijn veelzijdige werkzaamheid als bisschop moeten met name ge noemd worden zijn zorg voor het godsdienstonderricht aan jong en oud en zijn strijd tegen het pauperisme en de daarmee gepaard gaande ont stellende onzindelijkheid zijn organi satie van armenbezoek en armenhulp gecombineerd met lekenapostolaat vonmt een merkwaardige voorloper van de latere St. Vincentiusvereni- gingen. Hoeveel mensen, oud en jong, Mgr. de Nelis het H. Vormsel heeft toege diend ls niet bij benadering te zeggen Als hij zulks deed in Esschen, Meer- sel, Poppel of andere grensplaatsen, kwamen de vormelingen bij duizenden uit heel Noord-Brabant, zelfs uit Hol land. HET LANDHUIS BOVENDONK \Toor West-Brabant moet hier nog een feit vermeld worden, dat op zichzelf niet zo belangrijk lijkt, maar tn zijn gevolgen alleszins merkwaar dig was en gelukkig. Door zijn hoffe lijkheid, vastberadenheid en aanzien, wist Mgr. Nelis gedaan te krijgen, dat het landhuis Bovendonk, in de heerlijkheid Hoeven, tot dan toe be woond door de predikant, weer ter beschikking gesteld werd van de eige naar, de bisschop van Antwerpen, die het in bezit had gekregen als abt van St. Bernard. Meermalen heeft bisschop Nelis er gedurende korter of langer tijd zijn verblijf gevestigd o.a. toen hij de wijk moest nemen voor de Oostenrijkers en de Franse revolutionnairen. Zijn uitwijking naar Hoeven was voor hem telkens een welkome gelegenheid, om het meest verlaten deel van zijn kudde, de parochianen van de Baro nie van Breda en het Markgraafschap van Bergen op Zoom, te bezoeken, te bemoedigen, te verzorgen. Het terugbrengen van het landhuis Bovendonk in het daadwerkelijk bezit van het bisdom Antwerpen heeft la ter de overdracht van het landhuis aan het Apostolisch Vicariaat van Breda voorbereid en mogelijk ge maakt. Het werd toen (1817)*de ze tel van de apostolische vicaris en van het groot-seminarie, dat er thans nog gevestigd is. Hier in Bovendonk vinden wij de schakel tussen het oude bisdom Antwerpen en het nieuwe vi cariaat, het latere bisdom Breda. Moge hier de herinnering bewaard blijven of hersteld worden aan Mgr. de Nelis b.v: door een geschilderd por- Bisschop Nelis In 1794 drongen de Franse revolu tionnairen ook Staats-Brabant bin nen. Mgr. Nelis nam de wijk naar Den Haag, waar hij vele vrienden had Wij vermelden in dit verband, dat Mgr. Nelis om zijn wetenschappelijk werk èn zijn bewondering voor de Hollanders er zo hoog in aanzien stond, dat hij. hoewel bisschop en buitenlander, benoemd was tot lid van de Maatschappij voor Nederland se Letterkunde te Leiden. Het opdringen van de Fransen voerde de ziekelijke bisschop over Em merik en Beieren naar Italië. Na een vierjarige ballingschap (1794 -1798) overleed hij te Florence in het kloos ter van de Camaldulenzen. VICARIS OOMEN I£ort voor zijn overlijden had de bisschop nog een schrijven ge richt aan zijn algemene vicarissen te Antwerpen, waarin hij zijn ver trouweling Adrianus Oomen, geboor tig van Teteringen en pastoor te Ghierle, eveneens een „primus" van Leuven, benoemde tot algemeen vi caris. Mgr. de Nelis bedoelde daarmee te voorzien in het kerkelijk bestuur van West-Brabant, dat in het onge rede zou kunnen komen door de po litieke gebeurtenissen. Zoals ook in derdaad geschied is. De laatste daad van Mgr. de Nelis is alzo geweest het aanwijzen van de man Adrianus Oo men, die het grootste aandeel zou hebben in de vorming van een eigen kerkdistrict voor West-Brabant, het apostolisch vicariaat van Breda, de grondslag van het latere bisdom Breda. AUG. C. J. COMMISSARIS 1) Uitgave „Het Spectnjm, Utrecht- Brussel. Wanneer de winter afscheid neemt en de zon weer kracht begint te krijgen, doen ook de voorjaarskwa len hun intrede. In het algemeen zijn dat nogal onschuldige klachten, die „vanzelf" wel overgaan, maar zolang men ermee behept is zijn ze toch wel erg lastig. Verreweg het meest voorkomende is wel de voorjaarsmoeheid. Het lijkt ln vele gevallen, of de lijder of lijdster aan voorjaarsmoeheid een geweldig gebrek aan rust en slaap ondervindt, en het merkwaardige is, dat een goede ononderbroken nachtrust weinig of geen verbetering geeft van de toestand van vermoeidheid. Onze grootouders noemden dat: dik. bloedigheid, en het optreden van deze moeheid was voor hen het sein, om mis een stevige aderlating te onder gaan. Al naar leeftijd en grootte van de patiënt werden tot 4C0 gram bloed toe door aderlating aan het lichaam onttrokken Het is zeker niet uitgeslo ten dat zulks een verbetering bracht in de toestand, maar het was een ver betering, die niets te maken had met de werkelijke oorzaak van de kwaal. Die is namelijk gelegen ln de aard van het voedsel, dat de winter ons opdringt: de hoeveelheid verse groen ten en fruit rijn aanmerkelijk minder dan in de andere jaargetijden, en dientengevolge is er een tekort ont staan aan vitamine C, en de loomheid en moeheid is eigenlijk het eerste symptoom van op handen zijnde scheurbuik, scorbut. Dat deze niet tot volledige ontwik keling komt. zoals dat ln de middel eeuwen en in onze gouden eeuw nog geregeld voorkwam, zit hem in 't feit, dat om. de aardappel sinds toen een belangrijke plaats is gaan innemen in het volksvoedsel, en de aardappel heeft nog altijd een hoger gehalte aan vitamine C dan de peulvruchten, die vroeger het stapelvoedsel vorm den. We kunnen dan ook tegenwoordig niet meer spreken van een gebrek aan vitamine C, maar hoogstens van een tekort, dat aan te vullen ls, wanneer we werkelijk elke kans waarnemen om verse groenten te nuttigen. Volko men parallel met de voorjaarsmoeheid en voortkomend uit dezelfde oorzaak is een andere voorjaarskwaal, die voor al bij de Jeugd nogal eens voorkomt: frequente neusbloedingen, enz. Ook hier Ls het nuttigen van vitamine C in de vorm van verse groenten, vooral rauwe groenten, of desnoods in de vorm van tabletten, het aangewezen geneesmiddel. DOKTEBSDIENST. De doktersdlenst te Heinkenszand, 's Heer Arendskerke en Wolfaartsdijk wordt Zondag waargenomen door dok ter Vos en te 's Heerenhoek, Ove- zande. Driewegen en Nleuwdorp door dokter Gelderblom. AANBESTEDING Te Oostburg werd onderhands aan besteed het afgraven en bouwrijpma- ken van de Molenberg. De Inschrij ving was als volgt: Ingenieursbureau Oestgeest 12930, la. Christlaansen Oostburg 2800 fa. v.d. Sande Breskens 8888. fa. Sprangen: 5900 |jze van distribu- vaarbij ieder, die voor aankoop big kemt, vrij is Ilkomen moderne rootste Europese ERING LIJN [IGELIJK AFGE-; lealera of de off. t anderen: Ivan der Steed O.L. Vrouwekerk '•tekenen heeft. noeten nu zo n lerdedingsoorlog levensloop gisschop Nelis of de Nelis, die bis- s,™?p ran Antwerpen geweest is van 1784 tot 1798, is niet alleen een Kerkvorst geweest van formaat, maar tevens een bisschop, die meer dan wie ook van zijn voorgangers zich 't lot neert aangetrokken van zijn verdruk- ,e onderdanen in West-Brabant. Geboren te Mechelen uit een aris tocratische regentenfamilie, begaf hij rich roeds op zestienjarige leeftijd naar de universiteit van Leuven, waar de achttienjarige student de Kroon nw?? we Van- ."primus" in de philoso- Sla J°°r ziJn Priesterwijding werd de zeidzaam-begaafde theologant mm? rt" et Mechels pnestercolle- g te Leuven en bibliothecaris van bliothpptrSltfheiTon«de de bi- drnkWii e universiteits- blntpmo'V'°p.met ««n boekhandel en bepleitte het herstel van het ondRwijs m de natuurwetenschappen. ea verdachtmaking jan conservatieve elementen werden oo.zaak, dat de verlichte priester in tl VerIiet en "-'eh vestigde verS?,- L ",aar h'i een' banonikaat sten fetï dat hem ruime inkom sten afwierp en hem in staat stelde «wit wijden aan wetenschappelijk kouVi'. aan ondenviiskwesties, aan ker rfio a e,n Politieke aangelegenheden 7n .b'RSchoP hem toevertrouwde. dl"er Jarenlang als vertegenwoor Toen was de Schelde weer geopend f Bi 11795) en kon Antwerpen zich op- Ij nieuw ontplooien als haven-en handel i Een aantrekkelijk model is te vinden stad. en kreeg opnieuw aantrekkings- in het Guldenboek der Antwerpse j kracht voor West-Brabant. Broederschap van de veertiendaagse I De geschiedenis van het bisdom Berechting in de Antwerpen is in West-Brabant wei- te Antwerpen, nig bekend. De meesten weten niet eens, dat wij meer dan twee eeuwen bij het bisdom Antwerpen behoord hebben. Toch heeft pastoor Krüger reeds meer dan zeventig jaren gele den (1872-1878) rijn verdienstelijke vierdelige „Geschiedenis van het Bis dom Breda" geschreven, waarin hij tevens een belangwekkend overzicht geeft der geschiedenis van het Bisdom 1 Antwerpen, waaruit het Bisdom Breda is voortgekomen. Wie het werk van Krüger te oud vindt of te omvangrijk of moeilijk be reikbaar, kan thans terecht bij "het vierde deeltje van de reeks „Batavia Sacra" 1), dat weliswaar gewijd is aan „Bisschop Nelis", de laatste bis schop van Antwerpen, maar dat voor de helft zich bezig houdt met de wei nig gekende geschiedenis van het voormalig Bisdom Antwerpen. Dr. W. Prick heeft ons, West-Brabanders, daarmee een dienst bewezen, die wij moeten waarderen door het boekje aandachtig te lezen. Zeker nu de eerste geruchten weer opduiken, dat een herstel van het bisdom Antwerpen wenselijk zou zijn. Begrenzing va-n het bisdom Antwerpen X/AN de Gewestelijke Arbeidsbeurs ontvingen we de werksloosheids- cljfers van eind Februari, waaruit blijkt, dat er toen niet minder dan 2303 werklozen stonden ingeschreven, waarvan 83 vrouwen en meisjes. Hieruit blijkt dus dat het weer de verkeerde richting ingaat, wat des te meer bevreemdend is, omdat allerwege nog geklaagd wordt over personeel- schaarste. Het raadsel van deze opvallende te genstrijdigheden lost zich op wanneer men weet, dat het leeuwendeel der werklozen bestaat uit landarbeiders, die seizoenarbeid verkiezen boven het treden in vaste dienst. De DUW heeft dit jaar nog honderden van die sei zoenwerklozen kunnen opvangen, nJ. in Februari og 1736, maar waar het heen moet, wanneer de grote werkob- jecten verdwijnen ls moeilijk te zeg gen. Opvallend ls voorts het vrij grote aantal werkloze vrouwen en meisjes, niettegenstaande het tekort aan vrou welijk personeel nog nijpender is dan dat van het mannelijke. Naar wij vernemen bestaat een deel van deze werklozen ook uit ontslagen distributie-personeei, dat niet veel nei ging heeft om huishoudelijke of win kelfuncties aan te nemen. Op de dis tributie-kantoren genoten zij lonen, die over het algemeen Uitgingen boven die in het vrije bedrijf en wijl de ontslag- nen veelal ln de wachtgeldregeling vallen, zien zij liever de kat nog even uit de boom. Het arbeidsbureau kan wel dwang toepassen, maar ook dit heeft zijn bezwaren en dikwijls komen de betrokkenen ook met een dokters attest, dat hen ongeschikt verklaart voor winkeljufrouw. pen deel dei mannelijks werklozer tl wordt voorts gevormd door de on geschoolden. Verschillende onder hen voelen het gemis aan vakkennis en volgen ,de herscholingscursussen te Middelburg. De toeloop tot deze cursussen is zelfs veel groter dan de opname-capaciteit, wat werkelijk verblijdend is. Daarom is het Gewestelijk Arbeidsbureau druk bezig met voorbereidingen om ook in Oost Zeeuwsch Vlaanderen en Schou wen nevencursussen te stichten. Laten we hopen dat men slaagt. Ten eerste wordt het een zegen voor de werklozen en ten tweede ls het bedrijfsleven er ten zeerste mee gebaat, want tiental len ondernemingen worden thans nog in him ontplooiing belemmerd doordat er een tekort aan vakbekwame arbei ders ls. Zo stonden bijv. op het Gewestelijk Arbeidsbureau niet minde* dan 569 aanvragen eind Februari open, waar onder 172 voor vrouwelijk personeel. 1 6 3 r- 9 7 9 10 li 13 14 19 16 17 IS 30 31 23 23 25 36 27 28 29 30 31 33 33 34 36 57 39 39 40 41 42 43 64 45 46 47 49 49 90 81 93 93 54 69 96 67 68 99 60 62 63 64 66 66 67 68 Horizontaal: 1 fégister, 3 rustplaats, 35 pers. voorn., 39 drinkgerief, 40 wijze 5 ogenblik, 7 vocht, 9 diefstal, 11 li chaamsdeel, 13 teken, 15 pad, 16 wreed aard, 17 onwrikbaar, 18 aanw. voorn., 20 tijdaanwijzing (afk.) 21 zwarte kle verige substantie, 22 bekende voorma lige illegale organisatie iafk.), 24 zang stem, 26 wapen, 28 onbepaald voorn., 29 insect. 32 voorzetsel, 34 voortreffe lijkheid, 36 Insecteneter, 37 laagte, 38 grote houten hamer, 39 keur. 40 dwin geland, 42 einde, 44 eenheid van licht sterkte, 47 vogel, 50 toiletartikel, 51 noot, 52 roofdier, 54 pers. voorn., 55 kuur, 56 boom, 58 fijne soort rookta bak, 60 aanw. voorn.. 62 gebeurtenis, 63 honingdrank, 64 meetkundige figuur 65 insect, 66 spoedig, 67 drinkgerief, 68 noot. Verticaal: 1 onstuimig, 2 plomp, 3 slee, 4 plaats, 5 beschadigd, 6 voorzet sel, 7 beteuterd. 8 vaas, 9 Portugese munt, 10 ontbreken, 12 kellner, 13 zaal. 14 voorzetsel, 18 zoogdier, 19 puntdicht 20 pers. voorn., 23 bekende voormalige illegale organisatie (afk.), 24 vragen, 25 goedzak, 27 knolletje, 28 Mohamme danisme, 30 wortel, 31 lichaamsdeel, 33 water in Zuid-Holland, 34 voegwoord, j straat 21, Breda. 41 bewoner van Centraal-Afrika, 43 sterke geweven stof, 44 herkauwer, 45 gereed, 46 kleur, 48 noot, 49 muziek instrument, 52 herkauwer, 53 loot, 58 familielid, 57 voorzetsel, 58 klein paard 59 sterke drank, 60 tafel 61 ogenblik. OPLOSSING VORIG RAADSEL RYSBERGEN P Y - LA- AR - AS WA-NUK - K IN - DD A - V-WEZEL - P - R GE IT - NUT - KIWI EGAAL- N - DALEM N - - P INDORP - - M BRU ID-E - SERRE EMIR - ARG - RA IL R- T- ETTEN- T- E GY - IDO-BES-EN SI-DO-OB - IR RAAMSDONK Prijswinnaars: le prijzen fS A. Vriends .Molenstraat 68, Roosendaal én Betsy Geerts, Stationsstraat A 316 Made; 2e prijzen (a 2.50) J. Marvin, P 73 Sluiskil en Nelly Snijders, Spade- ALS je nu werkelijk een leerzaam en echt verhaal voor de lezers van „De Kleine Stem" wilt maken, dan moet je eens naar de boswachter gaan, zei mijn gastvrouw in Epe (Veluwe) tegen mij. Een boswachter ziet en weet zoveel! Ik nam haar raad aan en stapte een half uur later naar het vriende lijke huisje aan de rand van het bos. Het was een prille voorjaarsdag en ik genoot van de prachtige, al ontwakende natuur om mij heen. De boswachter ontving mij hartelijk en ik vertelde hem het doel van mijn bezoek. Hij toonde zich direct bereidwillig en zei spontaan: ^yAT KUNNEN sommige vrouwen toch dom zijn en onverstandig doen! Vergeef me, dat ik dit artikeltje zo onsympathiek begin, maar oordeelt U zelf verder. Als je van deze en gene moet horen, hoe vervelend het Ls, dat dit jaar Pasen zo vroeg valt, omdat Je dan ook zo vroeg klaar moet zijn met de schoonmaak,'.' dan noem ik dat dom en onverstandig. Als je al moet zien, dat hier en daar iemand bezig is, druk schoonmakend, aan één ruk door, en je VTaagt dan: „Wel, waar tob Je toch zo voor met die schoonmaak?" dan is het steeds: „Ja natuurlijk, want het is zo vroeg Pasen van 't jaar." „Maar, maar", en dan schud je toch even het hoofd en ontkomt niet aan de gedach te, dat dit dom en onverstandig is. „Vroeg Pasen, vroeg schoonmaak!" als of de schoonmaak als een natuurwet aan Pasen vast zit. Ja, ik weet dat vroeger het idéé leefde: „met Pasen begint de zomer en met Allerheiligen is hij voorbij. Toen was het vast, met Pasen, zomer of geen zomer, trok men de zomerse kleren aan en met Aller heiligen gingen ze uit, ook al vroor het van te voren dat het kraakte of al was het nog pracht najaarsweer. Nu is zo'n idéé voor ons land, dat helaas geen al te lange zomers kent (behalve dan vo rig jaar!) wel bekoorlijk en voor hen, die louter op een idéé kunnen leven is zo'n wet en regel misschien van grote betekenis, maar ze is vaak tegen de werkelijkheid. In ieder geval zou men redelijk vermoeden, dat ze in de tegenwoordige tijd geheel verlaten was. Maar met betrekking tot de schoon maak blijkt dit nog niet het geval te zijn. Nu geef ik toe, dat het prettig is met Pasen alles blinkend en opgepoetst en schoon te hebben. Pasen is voor ons het feest van de vernieuwing, van de grote schoonmaak en het herleven in een nieuwe, verfriste atmosfeer, maar dit is vooral innerlijk in hart en ziel. Dikwijls kan dit ook, als Pasen wat laat in de tijd wil vallen, zoals een paar jaar terug en ook het volgend Jaar, maar dat is niet altijd en zeker dit jaar niet, nu Pasen bijzonder vroeg valt. Om dan toch aan de symboliek vast te houden, lijkt me niet nodig en ook niet verstandig. Immërs, we kun nen best Pasen vieren, innerlijke schoonmaak en vernieuwing, zonder dat ook uiterlijk alles schoongemaakt en vernieuwd is. Het lijkt me zelfs wel goed, om niet het gevaar te lopen het Paasfeest te veel in de uiterlijke schoonmaak en vernieuwing te zien. Voor ons vrouwen, die veel aan uiter lijkheden van het leven hechten, is dit nog des te meer van belang. Het komt misschien wel daarvan dat sommigen onder ons zo vasthouden, dat de schoonmaak vóór Pasen gebeurd moet zijn. Maar laten we dan het woord van Christus indachtig zijn, dat het de jgeest is, die levend maakt en het uiterlijke daar niets aan toevoegt. We zien ook maar al te dikwijls dat het vroeg en vóór Pasen klaar zijn met de schoonmaak helemaal niet als symbool van de Paasvernieuwing wordt gezien en aangevoeld, maar dat het veel eer onze ijdelheid en zelfgenoeg zaamheid streelt. We gaan er trots op dat we fijn klaar zijn vóór de anderen zodat we hen de loef afsteken. Maar we letten er niet op. wat het ons ge kost heeft, wat we van onze huisge noten gevraagd hebben en hoe half het eigenlijk maar gedaan is. Of we zelf verkleumdheid en kou willen lijden, moeten we voor een goed deel zelf weten, maar in zoverre we daardoor onprettig gestemd zijn voor man en kinderen is het toch wat kortzichtig en eigenwijs. Dat we bovendien man en kinderen in de kou zetten, of in een rommelig huis. nu ze misschien niet naar buiten kunnen als het koud of slecht weer is, dat was toch hele maal niet nodig, als we niet zo heet kinderen toch nog tijd genoeg! Dan hebt U tegelijk het gunstig voordeel, dat U met de schoonmaak in de volle Lente zit, dat is ook wat waard, óók voor de schoonmaak zelf. Dan kunt U, terwijl U de kamers doet, alles poetst en alles vernieuwt, ook de ramen eens wijd open gooien en de voorjaarszon het voorjaarsweer laten binnen stro men. Dan haalt de schoonmaak de Lente en de zomer in huis, jaagt de dufheid en dompigheid van de Winter er uit, maar dat is bij een schoonmaak vóór einde Maart meestal niet. Dan kan alles ook opgepoetst worden, ge boend, geklopt, vernieuwd, maar de ramen gaan maar al te vaak dicht voor de „Maartse buien" en de dufheid van de Winter gaat niet helemaal het huis uit. Een schoonmaak in de winter is maar een halve schoonmaak en een schoonmaak in Maart zal dat de mééste tijd óók zijn. want Maart behoort in ons land praktisch nog tot de Winter, daar verandert een vroege Pasen niets aan.^Vij kunnen dat idéé hebben, maar zon en atmosferische stromingen rich ten zich niet naar ons idéé, hetwelk dan een illusie blijkt te zijn, waarop we niet moeten afgian. Zondag 14 Maart. Paars. Passiezondag. Mis Judica zonder Gloria. 2e gebed voor Kerk of Paus. Credo. Pref. van het H. Kruis. 'Maandag 15. Paars Mis van Maandag na Passiezondag. 2e gebed voor Kerk of Paus Dinsdag 16. Paars. Mis van Dinsdag na Passiezondag. 2e gebed voor Kerk of Paus Woensdag 17. Wit. H. Sacrament van Mi rakel. 2e gebed H. Gertrudis. 3e H. Pa- tricius. 4e gebed en laatste Evangelie van Woensdag na Passiezondag. Credo. Pre fatie van Kerstmis. Of: Paars. Mis van Woensdag na Passiezondag. 2e gebed en laatste Evangelie H. Sacrament van Mi rakel. 3e H. Gertrudis. 4e H. Patricius. Donderdag 18. Wit. H. Cyrillus van Je- Geen Credo. Pref. van het H. Kruis. Heeft u stevige schoenen aan? Want we zullen een paar uur door de bossen moeten lopen. Ik tilde mijn voet op en hij knikte goedkeurend. Toen. monsterde hij mijn klieren en op mijn mantel wijzend, zei hij: Ook niets aan te bederven? Ik keek een beetje bedenkelijk en lachte onzeker. Het kan wezen dat u in een boom moet klimmen, ziet u, lachte hij en ter wijl hij mij vragend aankeek, vervolgde hij: Of durft u dat niet Nou durven.... durven. Als het niet zo'n hoge is....! en ik dacht aan mijn ondeugende jaren toen ik in bomen en lantaarnpalen zat. Een ogenblikje zei de boswach ter ik kom zo terug. Ik wachtte in de gezellige huiskamer en vermaakte mij met de hond» die zijn eigen staart achterna zat. Even later kwam de boswachter terug. Hij had een jas over zijn arm. Wat zou u denken. Zou deze jas u een beetje passen? Het is een ouwe. er valt niets aan te bederven. Vlug had ik mijn mantel waar niet veel, maar toch wel een beetje aan te bederven viel, uit en schoot in de jas dit niet meer te bederven was. We lach ten beiden, toen we zageni dat de jas veel te groot was. De mouwen vielen over mijn handen en de zakken zaten zowat bij mijn knieën. Maar de boswachter ver zekerde mij dat we wel niemand in het bos tegen zouden komen en dat de vo gels en konijnen zich er niets van aan trokken. Ik was het met hem eens en even later gingen we op pad. Waarheen! Ik wist het nog niet. Maar met een bos wachter als gezelschap verdwaalt men niet zo gauw. Ik was dus gerust. Het voorjaarszonnetje deed z'n best en al spoedig liep ik in de dikke jas te puf fen, We liepen zo een uurwe liepen zo twee uur en ik probeerde de grote passen van de boswachter bij te houden Maar het lukte niet erg en ik moest vaak smokkelen Het bos Tk luisterde naar de vrolijke trillers van de bosvogels. Ik bewonderde de kleu ren van de Vlaamse gaai en stond ver rukt stil als er vlugge haasjes of konijn tjes over de weg huppelden. De natuur was een wonder en ik raakte niet uitge keken. De geurige aarde prikkelde mijn neus. De boswachter vertelde mij van bomen, dieren en planten en we hadden een boeiend en leerzaam gesprek Maar waar wij naar toe gingen, wilde hij nog niet vertellen. Dat moest nog even een verrassing blijven, zei hij. Ik was erg benieuwd en vroeg steeds of we er al dicht bij waren. Eindelijk, na drie uren lopen, hield hij zijn pas in en beduidde mij dat ik zo stil mogelijk, moest zijn. We zullen hier even tussen die lage boompjes gaan zitten. U zult wel moe zijn. Ik hield mij groter dan ik was, maar ging toch gauw zitten. Zulke lange wan delingen was ik niet gewend en zeker niet in zo'n te grote, vreemde jas. nu ™0€t u eehs kijken begon w terdag na Passiezondag. Of: Paars. Mis van de bisschop voorzitter van S? wel DrettiS- wanneer het uiter- gebakerd waren met het Klaar komen S1" Za'erdae passiezondag 2e gebed öe Statenvergadering i hjke daa'-™ee samentreft, dan kunnen van de schoonmaak vóór Pasen Wel ZTnus' Boseh Breda: we er een heerlijke symboliek in zieh. i er is na Pasen en na de vacantie der Kerk of Paus 26 ®ebed voor - - ii. ni uib. v,-j utguu rusalem. 2e gebed en laatste Evangelie we het ons makkelijk gemaakt van Donderdag na Passiezondag Credo. n Ziet u da* doer» un Of; Paars. Mis van Donderdag na Passie zondag. 2e gebed H. Cyrillus van Jerusa lem. Geen Credo. Vrijdag 19. Wit. H. Joseph. 2e gebed Zeven Smarten van Maria. 3e gebed en laatste Evangelie van Vrijdag na Passie zondag Credo. Pref. van de H. Joseph. Zaterdag 20. Haarlem. Wit. H. Wulfran- nus. 2e gebed en laatste Evangelie van Za- hadden Ziet u dat nest daar? hij wees met zijn vingers naar een grote eikeboom waar ik inderdaad een groot nest in zag. ,T Dat is ccn haviksnest vervolgde 5' Ziet u hoe stev*S dat elkaar zit. Het is zo sterk gebouwd, dat het 'n jongen van 15 Jaar kan dragen. Het is niet te geloven, dat een havik, alleen met zijn snavel en poten, die dikke, soms levende takken tot een nest kan verwerken. Maar u ziet, het gebeurt! Het is nu zo zoetjesaan de tijd, dat man en vrouw havtk aan kleine havikjes gaan denken. Deze vogels maken hun nest voor deze gebeurtenis vroeger klaar dan andere vogels. Binnen zeer korte tijd zal het wijfje, dat nog groter en forser is dan haar man, op drie of vier soms xljt eieren zitten te broeden. En na vier weken komen er kale. schreeu wende jongen uit, die onverzadigbaar zijn. Man en vrouw zijn dan de hele dag in de weer om voedsel aan te slepen. Al les wat maar leeffc is hua prooi. Zelfs hazen en konijnen. De boeren en groot-grondbezitters noemen deze vogel vaak Alva, of ook wel beul en roofmoordenaar. En inder daad, als je ziet hoe een havik alle die ren, zelfs een felle sperwer, zelf ook een geduchte roofvogel, weet te overmeeste ren, dan ben je geneigd hem die scheld namen te geven. Hij heeft een onverza digbare eetlusten vlijmscherpe klauwen. Hij is de schrik van alles wat leeft. Of het nu op de grond ls of in de lucht. Ze hebben ogen waaraan niets ontgaat. Ik luisterde aandachtig en verlangde deze vogel van nabij te zien. In de boom want het was waar! De «treek de ge kleurde veertjes glad en verwijderde met mijn zakdoek wat bloedvlekjes. Ik zag een uitbundig vrolijk eekhoorntje in *n boom klauteren en ik riep: Scheer je weg pluimstaart Roof ridder „Havik" is in de buurt. TI/TEN zegt wel eens: Amerika is het land van de onbegrensde mogelijkheden. En men bedoelt daarmee ook, dat in het land van d<e wolkenkrabbers de meeste uitvindingen gedaan worden. Een van die uitvindingen is het geneesmiddel „peni cilline" waarover volgende week in ons blad méér staat. Niet alle uitvindingen komen echter van overzee, ook Nederlandse werkers zijn ac tief. Zo hebben onze ingenieurs en tech nici ln Eindhoven (vakmensen van de techniek) een nieuw soort autobus ge bouwd. Een autobus met uitschuifbare motor. Het is maar een bescheiden uit vinding en toch is zij belangrijk, want de autobus-zonder-neus, zoals die ook door de straten van Breda rijdt, is altijd moeilijk te repareren geweest. Bij de autobus van de toekomst schuift men d» motor op rails naar buiten. Dat gaat met een eenvoudige handgreep. Op deze uit vinding is inmiddels patent aangevraagd. Dat wil zeggen, de uitvinders hebber- 'n bewijs in handen, dat niemand anders dan zij deze nieuwe motor mag fabriceren. De Nederlandse Spoorwegen hebben er al 80 stuks van besteld. En ook het „bui tenland" wil graag gaan rijden met deze autobus. Het buitenland kan zelf deze autobus niet maken (vanwege het pa tent) en zo komen de bestellingen óne land binnen. Dat betekent werk èn wel vaart voor onze mensen. l^ven later hielp de boswachter mij in een schuinstaande dikke boom. Het ging vrij makkelijk en ik zette mij op een dafcke tak. Ik wachtte geduldig en na een half uurtje werd mijn geduld be loond. Met wijde lichte wiekslag, zag ik dwars door het bos een vogel aankomen. Ik vermoedde al dat. het een havik zou zijn. Even later streek het dier inder daad op het nest neer. Het was een forse vogel met een donkere haakswavel. ook zijn kop en vleugels waren donker, alleen wat wit aan de keel en op de borst en buik liepen witte dwarsstrepen. Dit was dus de grootste broedende roofvogel van Nederland.... En zoals bij daar zat op de rand van het nest en met vurige blik de omgeving aftuurde. zag hij er ook als een echte roofridder uit. De prooi Tneens, het was heel plotseling, liet hij zich uit het nest vallen. Hij viel als een steen uit de lucht Ik hoorde een angstig gillen en voor ik wist wat er gebeurd was, zag ik de havik weer in zijn ne6t zitten met in zijn snavel een. eekhoorn. De vogel scheurde zijn prooi in stukken met snavel en klauwen en zat even later, alsof er niets gebeurd was, weer op de rand van zijn nest naar een nieuw slachtoffer te turen. Ik zat te be ven op mijn stam van ontsteltenis, want als je zo'n vrolijk eekhoorntje, dat een ogenblik geleden nog. geen onheil ver moedde, ziet verscheuren, is heus geen opwekkend gezicht. Maar ik was nog niet van mijn schrik bekomen, toen de rover op ranke vleugels door het bos lilde. Even later vloog hij mijn boom voorbij en ik zag dat hij meedogenloos een Vlaamse gaai achterna zat. De strijd was gauw beslist. Met de mooie gekleurde gaai dood in rijn klauwen keerde de ro ver weer naar zijn nest en het siachtof- fer onderging dezelfde behandeling als de eekhoorn. Zijn kleurige vleugels dwar- relden uit het nest Ik kor, die afschu- weltike moordpartij niet meer aanzien en liet mij uit de boom zakken. De wet der natuur. Tiet is een monsterachtig wreed dier. Het is een beul! riep ik veront waardigd tegen de boswachter. Hij raap te de vleugels van de gaai op en terwijl hij die aan mij overhandigde, zei hij: U mag hem die rooftochten niet kwa lijk nemen. D?ze vogel voorziet zich op deze wijze van voedsel. Een klein vogel tje doet zich ook te goed aan levende diertjes. Wormen, vliegen, muggen en Geen goede naam TTOEWEL we na het verslaan van een gemeenschappelijk, wrede vijand de beste maatjes met de Engelsen zijn, is de verhouding in het verleden niet altijd zo vriendschappelijk geweest. We hadden namelijk te veel belangen met Albion ge meen. Allebei zochten we over de wereld bol productieve koloniale gebieden en we schroomden niet ze hier en daan wel eens van elkaar af te pakken. Zo ging, door Engelse veroveringszucht Nieuw Am sterdam (later New-York) voor ons ver loren, terwijl Albion ook meerdere ma len begerige blikken wierp naar 't oude Jacatra (later Batavia). Dat geharrewar met de Nederlanders is in het Engelse spraakgebruik nog naspeurbaar. Een ver velende zeurkous is ln 't Engels „tal king like a dutch uncle" (aan het pra ten als een Nederlandse oom) en Iemand met dronkemansmoed heeft „dutch cou rage" (Nederlandse moed). Deze Uatste uitdrukking stamt uit de dagen van Karei n. toen Engeland tn oorlog met Nederland was en de Neder landers zich zo geducht weerden dat de Engelsen meenden hierin het resultaat te zien van onbeperkt alcoholgebruik. In een ln 1665 uitgegeven boek komen de dichtregels voor: „The Dutch their wine and all their Brandy lose Disarmed of that from which Vrij vertaald: C°UraS6 gr°W!" „De Nederlanders misten nu al hun sterke dranken Ontwapend van al t geen, waar ze hun moed aan danken." Niet aardig hè? Maar de tijden zijn veranderd, hoewel de zegswijzen gehand haafd bleven. Hansje Snap tegen Professor Knap. Hansje Snap: Als we aardappe len en groente gegeten hebben, zegt mijn moeder wel eens: Nou krijgen we nog een heerlijk dessert. Waarom zegt ze niet gewoon, dat we een toetje krijgen? Waar komt dat woord „dessert" vandaan? Professor Knap: Wel Jongen, „dessert" komt van het Franse werk woord „desservir" wat „afruimen" be tekent. Dus het einde van de maaltijd Hansje Snap: Als ik een goed rapport heb, mag tk van mijn moeder naar die grappenmaker Jan Klaassen. Heeft er nu eigenlijk wel eens een echte Jan Klaassen bestaan? „f„5 f eJ, s r Knap: Jazeker, iians. jan Klaassen was een trompetter lijfwacht van stadhouder Willem II. Toen de prins dood was, nam Jen Klaassen zijn ontslag en giftg in Amster dam de poppekast vertonen en hij gaf zijn hoofdspeler in het poppespel zijn ander® insecten. Ooievaars voeden zich eigen naam". Nu ls de'echte'jSn"Kla7^ sen al héél lang dood, maar in het poppe- kampei is hij onsterfelijk geworden. met kikkers en vis. Noem maar op. Dit ls het vrije, maar harde leven van vogel eiTL?ïr de vIüe na5uur- En nu maar weer tot dë volgende keer Ik kon daar met veel tegen inbrengen, Hans.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1948 | | pagina 5