De mantel der liefdeloosheid
der Mn
Gepantserde smokkelauto in de val
m ppw^tisclis
Commissie van Drie: grotere
bevoegdheden of niet
Joods zakencentrum
in Jeruzalem opgeblazen
Toestand in
Palestina
zeer ernstig
r
/HHrfsrs, tissft rH tos
de
De vorst en zijn
gevolgen
Verantwoor
delijkheid
der leiders
VIERDEJAARGANG No. 1006
M A A N D A G 23 FEBRUARI 1948
Slowaakse Volksrepubliek uitgeroepen
terreur
IN 'T KORT
460
r70 GAUW de commissie der V. N.
in Palestina komt, zal het met
de zelfbeheersing der Arabieren zijn
gedaan," aldus verklaarde de Britse
minister van koloniën Arthur Creech
Jones, tijdens een radio-debat van
een der universiteiten van Chicago
over de verdeling van Palestina.
RADIOREDE MRSASSEN
Neutraliteit in de statengemeenschap
onaanvaardbaar
„Ons bestuur heeft
gebreken" zegt Hatta
Indonesië in de Veiligheidsraad
51 doden en 120 gewonden
Spanning tussen
Britten en r'oden
2000 GOEDERENWAGONS kon
Nederland kopen van de Ame
rikanen in Duitsland. Alle beetjes hel
pen.
Geruststellend
Madoera is
„politieke
eenheid"
Succesvol optreden van grensbeambten f
Inzittenden konden
ontsnappen
StenTön /iSS Kto: ?gem0€-t' ^at 16 00k de beesten in
Wal is immers de procedure? Van
Regeringswege zal aan de thans
zittende Kamers worden voorgesteld,
om als haar oordeel uit te spreken,
dat er grond bestaat om de nu grond
wettelijk tussen de delen van de
Staat, Nederland, Nederland Oost-
Indië, Suriname en Curacao, bestaan
de verhouding essentieel te ver
anderen (De plannen zijn bekend: het
éne thans bestaande souvereine ko
ninkrijk zal wordedn gereconstrueerd
tot twee ieder voor zich souvereine
staten, beide omsloten door het Unie-
verband). Gaat het huidige parle
ment met de regering mse, dan wor
den dé Kamers ontbonden. Nieuwe
vei kiezingen vinden plaats om het
Nederlandse volk zijn oordeel te doen
kennen, of het al dan niet instemt
met de voorgestelde herziening. Wil
die herziening geldend zijn, dan moe
ten de nieuwe Kamers met etst m eer
de, beid van twee-derden de voorge
stelde verandering aannemen.
Nog lichte vorst
Uitgave N. V. Uitgeversmij. Neerlandia. Redactieraad:
A. F. J. Aernoudts; C J. v. Hooteghem; A. E. Langenhorst; Mr.
Dr. A. J. J. M Vies Mr H B. B de Rechter. Verschijnt elke
werkdag Abonnementsprijs bij vooruitbetaling t 3 38 per kwar
taal. per post I 4.25, per week (uitsluitend bij niet postbestelling)
026. Losse exemplaren 6 cent Postrekening 278841 Prijzen
voor buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrekt.
Voor God, Koningin en Vaderland
Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen Hulst, Dubbele Poort 7, tele
foon 102 (Bijbureau: Oostburg, Nieuwstraat 22, lelefoon 35). Bu
reau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsinge) 75. telefoon
2236. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Advertentieprijs (uit
sluitend voor de Zeeuwse oplage): 0.10 per m/m, voor Re
clames (Ingezonden Mededelingen) f 0.25 per m/m. (Voor de
gehele oplage resp. f 0.25 en f 0.60) Incasso wordt berekend.
N.
TkE TWAALF NIET-COMMUNISTISCHE kabinetsleden van de regering
D Gottwald hebben definitief hun ontslag aangeboden aan de Tsjecho-SIo-
waakse president Benesj. Premier Gottwald heeft dies ijlings een massa
meeting belegd, waar hij „onthuld heeft" hoe 't ook in dit geval gaat om een
reusachtig complot tegen de Staat. Onder toejuichingen en spreekkoren van
Zijn publiek was hij van -mening, dat dergelijke landverraders voorgoed uit
de regering moeten worden gebannen en dat alleen de communisten met uit
sluiting van alle „reactionairen" het nu maar eens tot heil van Staat en volk
moeten gaan doen.
De VOORZITTER van de Slowaakse
Faad van Beheer (Uitvoerende
6 macht) Husak, heeft meteen van de
gelegenheid gebruik gemaakt om „re-
actionaire" functionarissen te ontslaan
en niet veel later om niet minder dan
een Slowaakse Volksrepubliek uit te
I roepen. Men moet nu eenmaal 't ijzer
smeden als het heet is. Hoe hij het ove
rigens zonder hulp v.,n Moskou denkt
klaar te spelen, is nog steeds een diep
geheim en zal dat vermoedelijk wei
blijven. Nog raadselachtiger is het
voor ons. hoe dat eventueel zal kun-
nen rijmen met de beschuldiging
van Gottwald aan de „reactionairen"
als zouden zij tegen het belang van
de Staat in buitenlandse mogendheden
naar de ogen zien.
I Het ziet er dus naar uit, dat het
communisme de tijd rijp ach* om in
Tsjecho-Slowakije zijn slag te slaan.
Het ziet er eveneens naar uit, dat pre
sident Benesj. die haastig naar Praag
is teruggekeerd vanuit zijn buiten
verblijf en die al heeft verklaard, dat
hij „in geen geval een nieuwe rege
ring zonder de communisten" wenst,
water bij de wijn gaat doen of volko
men bakzeil gaat halen.
Dat dit overigens niet helemaal over
glad ijs zal gaan, moge worden be
lezen uit het beroep van de Tsjecho-
Bowaakse sociaal-democratische par-
4j aan de arbeiders, waarin gezegd
wordt: „Geeft niet toe aan terreur en
politieke chantage van de communis
tische partij; verdedigt uw politieke
BEL0FTEGETR0UW
AMERIKAANSE kolonel
Hanlon werd tijdens het
von Rundstedt-offenslef in de Ar
dennen in de winter van '44-'45
van de hoofdmacht afgesneden en
moest zich tegen een overmachti
ge vijand verdedigen. Hij was niet
in het bezit van voldoende ca
mouflage-materiaal, toen hij werd
overvallen door de sneeuw.
De bewoners van het dorpje
„leenden" hem Bastenaken 700 la
kens. De kolonel verzamelde vorig
jaar eenzelfde aantal lakens in
zijn woonplaats en bood deze nu
in dank aan Bastenaken aan. De
begrippen „dankbaarheid" en „de
belofte getrouw" maakte deze
plechtigheid tot een indrukwek
kende.
TAP EEN massa-vergadering te
Bratislava heeft Husak, Zater
dagavond verklaard: „Wij zijn niet
meer een bourgeois-republiek,
doch een Volksrepubliek, Ik doe
een beroep op de vertegenwoordi
gers van alle verzetsbewegingen,
op alle arbeiders, opdat wij defi
nitief de fundamenten van de Re
publiek kunnen leggen.
De Slowaaks-democraten, aldus
Husak, hadden voor de tweede
maal in een korte periode een po
litieke crisis veroorzaakt. Politie
ke partijen, welke thans in de op
positie waren en weigerden een
nationaal front te vormen onder
Clement Gottwald moesten niet m
het provinciaal bestuur blijven.
De voorzitter van de Slowaak-
se communistische partij, Siroki,
zeide op de vergadering: „Wij blij
ven aandringen op de vorming van
een regering van het nationale
front van Tsjechen en Slowaken,
zonder reactionaire ministers".
vrijheid, arbeiders, zonder welke u in
uw strijd om uw rechten zoudt wor
den bedreigd".
Dit is klare taal, maar we vrezen
en menen daartoe aan de hand van
de allerjongste historie van Oost-
Europa alle reden te hebben dat
angst en dreiging het maar al te snel
en al te grondig van het verstand en
de open moed zullen kunnen winnen.
Wanneer we lezen in een proclamatie
van Gottwald, dat bij een complot van
geweldige afmetingen verse' illende
hoge personen betrokken zijn en dat
dit complot het karakter var een sa
menzwering tegen de Staat bezit, dan
vrezen we, dat er weldra enkele
slachtoffers zullen moeten vallen.
Het Ijzeren gordi'n. dat nog steeds
zonder scheur of rafels schijnt, zal dit
alles wel weten te bedekken met de
kille mantel der liefdeloosheid
Benesj zal vandaag de leiders der
drie partijen, waarvan de ministers
zijn afgetreden, ontvangen.
„De beurt is aan andere
landenmeent Engeland
Creech Jones zeide, dat de Britten
zich reeds veel opofferingen voor Pa
lestina getroost hadden, en dat
thans de 'buurt aan de andere lan
den was gekomen.
,,Wi' willen het plan van Je V N.
op alle wijzen steunen, behalve door
het ten uitvoer te leggen", zo zeide
de minister. Indien echter het Pales
tijnse bestuur in zijn hulp aan de
commissie wordt belemmerd, moet
dit worden geweten aan de ongere
gelde toestanden, waarin net -zijn
functie moet uitoefenen.
„Laat niemand zich ontveinzen, dal
de toestand zeer ernstig is. De Britse
troepen, die volstrekt onpartijdig op
treden, hebben tot dusver een open
lijke burgeroorlog weten te voorko
men doch aan beide zijden heeft men
rijn toevlucht genomen tot gewelo
en he' bestuur en de normale diep-
ston kunnen s'echit met de grootste
moeite worden gel ndhaafd".
AAN DE VOORAVOND van de der
de west-Java - conferentie ver
klaarde Moh. Hatta, dat het de be
doeling van de Nederlanders is, het
Soendanese gebied af te scheiden van
de Republiek. Na te hebben herin
nerd aan de bepaling van de op de
..Renville" gesloten overeenkomst in
zake de volksstemming in de door
de Nederlanders bezette gebieden, le
verde Hatta critiek op de samenstel
ling der conferentie te Bandoeng en
gaf hij als ziin overtuiging te kennen,
dat de meerderheid van het volk van
west-Java in het geheel geen af
scheiding van het republikeinse ge
bied wenst. Hatta zeide tenslotte:
„Wij verhelen niet, dat ons bestuur
nog gebreken vertoont, doch in de
practijk werkt het plaatselijk bestuur
reeds volgens de wensen van de be
trokken bevolking" )t
QHINWELL, de Britse minister van
oorlog, heeft weer eens verklaard
dat er geen reden is waarom Enge
land, de V. S. en de Sovjet-Unie niet
in harmonie met elkander zouden le
ven. „Als wij daarin niet slagen.n moe
ten er vroeg of laat moeilijkheden ko
men. Wij verlangen op goede voet met
alle landen te staan, mits zij zich ont
houden van agressie jegens hun buur
landen".
rjE VEILIGHEIDSRAAD praa
lang en soms ook heftig over de
vraag, in hoevere de bevoegheden van
de Commissie van Drie uitbreiding
behoefden. De voorstanders waren 't
best vertegenwoordigd door de Chi
nese gedelegeerde Tsjiang, terwijl de
tegenstanders van uitbreiding in Pa-
rodi, de Franse afgevaardigde hun
beste woordvoerder vonden.
De concept-resolutie van Canada
was oorspronkelijk onschuldig genoeg,
vandaar dat Mc. Naughton kon mee
delen, dat beide partijen hun instem
ming hadden betuigd. Maar er kwa
men in de loop van de besprekin
gen zoveel interpretaties en overeen
komstige amendementen los, dat van
Kleffens het nodig vond om tegen
een paar dingen krachtig te protes
teren.
De Chinese gedelegeerde voorzag
moeilijkheden bij de uitwerking van
een politiek accoord en wel inzake
de uitleg der verschillende politieke
principes en het in het leven roepen
van nieuwe politieke eenheden. Hij
wilde dan ook, dat de Commissie
de macht zou krijgen voorstellen te
doen ook als de partijen daar niet
om vragen. Ook wilde hij de Com
missie machtigen te arbitreren over
de interpretaties van de politieke
principes der partijen.
Frankrijk was integendeel van me
ning. dat de voorzichtige leefwijze
van de Commissie tot dan toe zo gun
stige resultaten had opgeleverd, dat
het zaak was de bevoegheden te la
ten bij hun oude vorm en uitgebreid
heid.
Pa
n het
MILLIOEN kinderen verkeren
in nood, waarvan er 230 mil-
lioen direct in gevaar verkeren van
de honger om te komen, volgens de
schatting van het internationale
voorzieningsfonds voor noodlijdende
kinderen te Genève.
TDISCUITS, chocolade - stukjes, fa-
briekskoekjes, gevulde repen en
suikerwerken worden ten gerieve van
de kruidenier 2 cents per ons duur
der. Voor andere artikelen wordt
door de Minister prijsverhoging over
wogen.
TAE „MAGNEET" rijwielen-fabriek
te Weesp is geheel door brand
verwoest. Zouden de fietsen
weer op de bon komen?
J5JEN KACHEL, die te dicht bij het
behang stond, veroorzaakte brand
in een huis aan de Regentesseiaan te
Den Haag. Een baby van drie maan
den is in zijn bedje verbrand.
TjJEN SPOORWEGONGELUK in
Zwitserland kostte naar schatting
aan veertien tot twintig personen het
leven. De trein reed op een zijspoor
en kwam in botsing met een huis.
pIE CARELSEN de bekende toneel
speelster, is bij gelegenheid van
haar 40-jarig jubileum benoemd tot
ridder in de Orde van Oranie-Nas-
sau.
J>E WEGENWACHT is niet meer
exclusief Nederlands: in België is
naar Nederlands model een dergelijke
instelling in het leven geroepen. De
Benelux werkt door.
JJEVIN zou volgens de geruchten
geheime besprekingen hebben ge
voerd om uit de Labour-parfij te tre-
«en en lid te worden van, de conser
vatieve partij. Het struikelblok zou
zijn, dat hy vo'leiiiïe vrnheid inzake
buitenlandse politiek wenst.
een heidebrand op de Veluwe
verwoestte 75 H.A. hei, beplant
vliegdennen. Men vermoedt op-
hJ ft Ve brands:lchting, de politie
heeft de zaak in handen.
"J^JARijke dankt u hartelijk voor
het prachtige speelgoed. Onze
beste wensen voor de herstellende
militairen van de Land- Zee- en
Lu-htmacht", aldus een telegram van
et prinseli-k Paar aan de herstellen
de militairen in Indie.
QEEN ENKELE staat is nu nog by
machte, alleen uit eigen kracht
het algemeen welzijn te verzorgen.
Behoud van vrede en bevordering
van de welvaart kan geen enkele
staat vandaag meer aan zijn burgers
waarborgen. los van buitenlandse
medewerking, aldus het betoog van
Mr. E. Sassen, vice-voorzitter der
K.V.P. voor de K.R.O.-microfoon.
Hij vindt het van ver-ziende wijsheid
getuigen dat Marshall een plan heeft
geopperd, om ons werelddeel uit die
nood op te beuren inplaats van dat
Amerika op de duur onze armoede zou
moeten delen, wil hij, dat wij delen in
de Amerikaanse welvaart.
Mr. Sassen wees er op, hoe een
waarachtige vrede nog steeds niet in
trad. Wel is allerwegen de overtuiging
gerijpt, dat het niet genoeg is te zeg
gen: nooit meer oorlog maar dat wij
ons veel liever moeten instellen op net
herstel en handhaving van een recht
vaardige vrede. %Ien erkent steeds
meer, dat geen enkele staat nog bij
machte is, die beide grote doeleinden
alleen te verwezenlijken, doch dat de
staten zich daartoe aaneen moeten slui
ten. En meer dan dat.
De states zullen elk een stuk van
hun ontoereikende, opperste macht,
een deel van hun alleen in theorie nog
onbeperkte souvereiniteit moeten af
staan aan een hoger internationaal
gezag, om op die manier een of meer
internationale rechtsgemeenschappen
te doen ontstaan.
Wie als wij, een internationale
rechtsorde wil, door een dienend
machtsapparaat geschraagd, die mag
niet in het vage laten, over wat voor
recht" hij spreekt. Hier doen gods
dienst en levensbeschouwing, hier doet
de kracht van het beginsel zich gelden.
Evenmin als wij genoegen kunnen
kunnen nemen met een neutrale staat,
evenmin zullen wij de neutraliteit in
de staten-gemeenschap mogen aan
vaarden.
En zeker zullen wij ons hebben te
keren tegen opvattingen, die recht
streeks tegen de onze ingaan, die
recht gelijk stellen aan het belang van
klasse of ras, die een totalitaire, dlcto-
riale staat maatstaf maken van goed
en kwaad, ook al noemen zij zo'n dic
tatuur misleidend een „volksdemocra
tie".
Actie der K.VJ.
JENEVER wordt niet duurder en de
rantsoenen worden niet vermin
derd. aldus de Minister van Voedsel
voorziening ter geruststelling van res
taurants e d die waren opgeschrikt
door tegenstrijdige geruchten dienaan
gaande.
jyir. Sassen betoogde, dat wij een in
ternationale rechtsorde aanstonds
nodig hebben om vrede, veiligheid en
welvaart te waarborgen voor onszelf
en onze kinderen. Daarom eist de
K.V.P. een actieve en doelbewuste bui
tenlandse politiek. Daarom heeft zij
zelf het ontwerpen van concrete uit
werkingen intensief ter hand doen ne
men. Daarom steunt zij krachtig elke
poging om de Benelux-gedachte te
versterken en de heilzame invloed
dezer drie landen ten aanzien van
Duitsland, van West-Europa en van de
wereld te verstevigen. Daarom heeft
zij levendige en veelvuldige contacten
gelegd met gelijkgerichte politieke
partijen in en buiten Europa, verenigd
in de „Nouvelles Equipes Internatio
nales": de nieuwe internationale
ploegen.
"yRIJWILLIGE giften van parochia
nen in de kerkrollecten brachten
in Limburg voor de wederopbouw
van verwoeste kerken in 1947 een be-
dag van 1 1.450.000.— op.
T/OLGENS het Sovjet-Russische
persbureau Tass beschikken
de Sovjet-Russische strijdkrachten
thans over 5 maal zoveel artille
rie, 15 maal zoveel tanks en 5
maal zoveel vliegtuigen als bij
het begin van de vorige oorlog.
Het 30-jarig bestaan van het
Sovjet-Russische leger zal 23 Fe
bruari plechtig gevierd worden.
„Men moet echter niet vergeten
dat ons leger direct in dienst staat
van de ontwikkeling van onze
industrie. Door hun werk smeden
de arbeiders der S.U. de wapenen
van de overwinning"
TAE GROOTSTE EXPLORE in
lestina sinds het opb'azer
Koning David-hotel in Juli 1913 heeft
hedenochtend het Joodse zaken- en
wooncentrum om dl Ben Jehudastraat
te Jeruzalem in een brandende ruine
ve-anderd.
De explosie deed de stad schudden
en meer dan een mijl in de omtrek
braken ruiten. Verschillende gebou
wen stortten in en versperden de stra
ten en in andere gebouwen braken
branden uit.
Vele Joden strompelden in nacht
kleding naar buiten, enig huisraad
meenemende. Velen hadden bloedspat
ten op hun kleren.
Een ooggetuige verklaarde, dat er
onmiddellijk na de explosie een pa-
i niek uitbrak. „Overal zal men lijken
liggen en de mensen, die barrevoets
in nachtkleding naar buiten liepen,
wondden hun voeten aan het glas, dat
op de straten verspreid lag".
Velen werden door de kracht van
de ontploffing uit hun bed geworpen;
een massieve rookkolom steeg meer
dan 100 meter hoog in de lucht.
Joodse reddingsploegen werken uit
alle macht om de slachtoffers onder
het puin, die men hoort kreunen of
gillen, te bevrijden.
De straat is afgezet en duizenden
mensen verdringen zich achter de eor
dons. Ofschoon men niet weet, hoe de
ontploffing is veroorzaakt, doen ge
ruchten de ronde, dat men 's nachts
straat gevonden.
Andere geruchten, dat zich geüni
formeerde mannen in de vrachtwa
gens hebben bevonden, heeft onder de
bijna hysterische menigte tot anti-
Britse demonstraties geleid. Britse po
litie en soldaten, die als reddingsploe
gen te hulp waren gesneld, moesten
worden teruggetrokken toen de de
monstraties toenamen en joden met re
volvers, geweren en handgranten door
de straat liepen en schreeuwden, dat
de Engelsen aan de ontploffing schul
dig waren.
De ziekenhuizen van Jeruzalem zijn
reeds overvol en men heeft huizen
en schepen als noodhospitalen inge
richt. Dragers met doden en gewon
den lopen af en aan.
Volgens berichten uit Joodse bron
zijn er 51 doden. De officiële berich
ten spreken van 33 slachtoffers.
Een Britse soldaat is in de buurt
van de plaats der explorie door Jo
den doodgeschoten, aldus melden Jood
se bronnen. Ook op twee andere Brit
se soldaten werd geschoten en men
gelooft, dat zij beide gedood zijn.
De spanning tussen de Britse sol
daten en politie enerzijds en de Joden
anderzijds is tengevolge van deze aan
vallen groter geworden.
Volgens Joodse bron melden de laat
ste berichten, dat er meer dan 120
personen gewond zijn, van wie vele
ernstig.
De Joodse burgerwacht en de leden
der Haganah hebben bevel gekregen
de identiteitspapieren van alle Britse
soldaten die de Joodse zones binnen-
Dr. H. van Mook heeft
heden een decreet uitge
vaardigd, volgens hetwelk
het eiland Madoera ten
Noord-Oosten van Java
als „aparte politieke een
heid" in de Archipel
wordt erkend.
Madoera zal als georgani
seerde staat in de toe
komst in de souvereine
Verenigde Staten van In
donesië worden opgeno
men.
India steunde uiteraard de voorstel
ien van Australië en was voor een
soepeler procedure bij het optreden
van de Commissie. Maar India en Aus
tralië hebben niet het recht een amen
dement in te dienen.
Bij monde van Cadogan verklaarde
Engeland nog, dat z.i. de Veiligheids
raad de partijen niet kan dwingen wat
dan ook tegen hun wil aan arbitrage
te onderwerpen.
Columbia diende een amendement
in. waarbij parti'en worden uitgeno
digd ten spoedigste de „Renviile-
overeenkomst" in vervulling te doen
gaan en waarbil bepaald wordt, dat
de Commissie haar werk zal voort
zetten op de wijze die baar goed
dunkt.
Donderdag a.s. komt de raad op
nieuw bijeen en zal dus over de Ca
nadese resolutie en het Columbiaan-
se amendement worden gestemd.
Informele besprekingen ie
Djokja?
Volgens betrouwbare te Batavia ont
vangen berichten gelooft men dat te
Djokja informele besprekingen zijn
begonnen om de Republikeinse deel
neming aan een federale interim-re
gering voor Indonesië te regelen.
drie vrachtwagens in de Ben Jehuda- komen te doorzoeken. Het bureau
straat had geparkeerd. Een van de
vrachtwagens zou zijn weggereden,
waarna de twee anderen zouden zijn
geëxplodeerd. Men heeft inderdaad de
overblijfselen van een vrachtwagen in
i een' grote krater in het midden van de
had van Arabische zijde de verzeke
ring gekregen, dat de Arabieren geen
schuld hebben aan de explosie.
Een correspondent van de „Exchan
ge Telegraph" is op ongeveer 21 km.
van Jeruzalem doodgeschoten.
E'EN expeditie van de Reddingsmaat-
schappij heeft de uit 3 personen
bestaande bemanning van het vissers
vaartuig, dat Zaterdag in het ijs was
blijven steken, afgehaald. Men is lo
pende over 't ijs naar Schiermonnikoog
gegaan. Allen zijn ondergebracht in
hotel van der Werff. Het schip is de
„Bruinisse 30", dat in Biuinisse thuis
behoort.
Met ingang van Zondag werd de
veerdienst EnkhuizenHoorn wegens
ijsgang gestaakt.
Ook de rijksveerdienst Oostmahorn-
Schiermonnikoog is stil gelegd.
Met ingang van vandaag zal men
langs de wegen, die, door de Wegen
wacht gepatrouilleerd worden, op d?
plaatsen, waar dit nodig is, een hel
rode A.N.W.B.-waarschuwingswimpei
kunnen zien wapperen met het op
schrift „glad".
Op de weggedeelten, waar plotselinge
gladheid optreedt door ijzel, sneeuw,
regen of andere oorzaken, worden de
wimpels ter waarschuwing van het
verkeer aan paaltjes en bomen beves
tigd.
J7JEN UIT BELGIE AFKOMSTIGE pantserwagen, ingericht voor veevervoer,
is Zaterdag- in de vroege morgenuren onder de gemeente Ossendrecht,
enkele honderden meters van de grens, btf het nemen van een opgeworpen
barricade omgeslagen. Het is dezelfde pantserwagen, welke in de nacht van
9 op 10 Februari jl. te Rucpheh by een achtervolging wist te ontsnappen. Met
de wagen viel een viertal koeien als buit in handen van do grensbeambten.
De drie inzittende personen trachtten ieder met een koe aan de hand nog
de grens te bereiken, doch liepen in het Hageland op een paar honderd meter
van de gekapseisde wagen tegen de Dienstgeleider van I. en A. van Ossen
drecht op. Met achterlating van de beesten zetten zij het op een lopen, waar
bij een hunner zich ontdeed van zijn overjas om sneller benen te kunnen
maken.
{JET intensiever opereren aan het
smokkelfront met pantserwagens,
vraagt extra activiteit van de ambte
naren, belast met de bewaking van de
grens.
Ruim veertien dagen geleden kon
een pantserwagen onder Rucphen ont
snappen, toen deze, komende vanuit
België, vanaf de Scherpenberg onder
de gemeente Rucphen met een auto
werd achtervolgd. Er werd door de
achtervolgende ambtenaren geschoten
en vanuit de pantserwagen werd het
vuur beantwoord. In Rucphen zwaai
de de pantserwagen terug in de rich
ting België en de ambtenaren moes
ten de achtervolging -met de luxe
auto staken wegens panne.
Door de inspectie van Invoerrechten
en Accijnzen werd daarop een werk
plan ontworpen, dat Donderdag j.l.
werd ingezet met een speciale bewa
king van bepaalde punten. Een daar
van was de uiterste Zuidwesthoek van
Brabant, lopende van de weg naar
Zeeland tot aan de grens met inbe
grip van de toevoerwegen langs Huy-
bergen e.o.
Vrijdagnacht was dezelfde stelling
betrokken. Ambtenaren lager o.m. in
hun stelling bij de Platluis op een
heuvel tegenover de boerderij van
Kooien.
„De wagen is binnen".
"TEGEN één uur na middernacht
drong motorgeronk tot deze stel
ling door en zag men kleine lichtjes
naderen in de maanlichte nacht. Bij
grenspaal 263 kwam een vrachtwegen
over de grens richting Platluis. De
wagen liet men rustig passeren maar
meteen ging er via de sectiechef te
Hoogerheide een seintje naar de on
derscheiden posten „de wagen is bin
nen". Intussen had de pantserwagen
via het dorp Ossendrecht en over het
Kalfsven zijn weg gekozen naar Hoo
gerheide.
„Rats door de ketting."
Daar is ie weer!
Tkeze spanning steeg ten top toen om
ongeveer drie uur een wagen door
het dorp Woensdrecht raasde, komen
de vanaf de Zeeuwse weg. Even bui
ten de kom zwenkte de wagen rechts
af over de asphaltweg naar Hooger
heide om vervolgens weer over Kalfs
ven richting Ossendrecht te vliegen.
Hier ging het dwars door het dorp
in richting Putse Molen, om bij het
kapelletje rechtsaf te zwaaien naar de
Platluis.
De mannen van de post Platluis had
den intussen niet stilgezeten. Een oud
verbogen chassis van een auto. dat bij
boer Kooien op 't erf ligt, hadden ze
naar de keiweg gesleept en gesteund
door een paaltje als barricade juist
vóór de scherpe bocht om de ter plaat
se gelegen heuvel heen, opgesteld.
Zelf hadden de ambtenaren zich boven
op de heuvel teruggetrokken.
Motorgeronk werd hoorbaar. In snel
le vaart naderde de wagen de bocht,
De mannen hoorden de man, die met
zijn hoofd uit het luik boven in de ca
bine de weg verkende, roepen: „een
versperring", maar direct daarop vol
gend rijen g
En het volgende ogenblik gebeurde
Hier was midden in het dorp een
IInPketmgegPmeatStz^ tpaan™ riri het' Ee" hels" kabaal r.een "slag-De
Iers, ijzeren pinnen tef vernleHng van Pan^w®gen had de versperring ge-
de banden 8 dn nomen sleepte het oud-roest gevaarte
6 anaen. in zijn snelheid mee doch dat oude
Een ambtenaar gaf hier op enige af- ding bleek taaj, wrong zich onder de
stand vóór de ketting een stopteken, zware wagen waardoor de chauffeur
de wagen stopte af, blijkbaar als het stuur verloor en het gevaarte kap
schijnbeweging bedoeld. plotseling seisde,
zette de bestuurder volle lichten op.
gaf vol gas en nam de versperring in
razenvaart de eg "n
Dan maar snel wandelen
meeslepend. De ambtenaar kon
KOEIEN sloegen uit de laad-
gen beduusd nakijken om even later bak, waarbij de dieren werden af
de kettingeg op te rapen en zijn chef ^eremd d?or he* dekzeil waarmee de
te gaan melden „Hij reed rats door b0Yen 2Ü e van laadbak was afge-
de ketting chef". sloten. De smokkelaars hadden met-
'een weer hun positieven bij elkaar en
De pantserwagen zwenkte af naar handelden snel In een wip was min
IlL?°rLT0enS£reCht', £0U hij deze uit d* Qabine lan|s hit bovenlufk
wa« ho- w«?rU gewoonte ieder nam een koe en in snelwandel-
maar enkele Wag0n temp0 £ing het richting Zandvliet-
ruf "bmnen grens, over de zandweg langs en over
t? was nu maar „waar de landerijen van boerderij Kooien.
Naarf ri h "m1" bulten,\ Hier trad hen echter de op verkenning
bonS^aan de Senricantï?'6 met Zgï' ?"nde dienstgeleider van Ossendrecht
nenwegen waarlangs passeren van de
grens mogelijk is.
Welke binnenweg zou de wagen kie
zen?
Alles wat aan ambtenaar dienst had
leefde in spanning.
de steek moesten laten en de benen
nemen.
Een van de heren ontdeed zich daar
bij van zijn overjas om sneller voor
uit te komen. De jas zelf bevatte
slechts enkele boterhammen met kaasl
belegd,
De ambtenaren op de heuvel had
den intussen ook de achtervolging in
gezet en vingen de loslopende koeien
op. In de laadruimte van de pantser
wagen troffen zij nog een vierde koe.
Het waren alle vier drachtige beesten.
Men verwachtte zelfs Zaterdagmor
gen, dat men binnen enkele uren van
„vier koeien en een kalf" zou kun
nen spreken.
In de cabine van de pantserwagen
lag nog een stapeltje boterhammen,
eveneens met kaas belegd. De heren
krijgen dus blijkbaar hun „lunchpak
ket" allemaal van hetzelfde „hotel"
Een zak vodden bleek dienst te doen
om de hardheid van de zitplaatsen
weg te werken.
Zwaarder gepantserd.
TAE CONSTRUCTIE van deze pantser
wagen week geheel af van die,
welke half December van het vorige
jaar onder Wouw door brand in de
steek moest worden gelaten en thans
door de ambtenaren zelf wordt ge
bruikt voor manusje van alles.
Aan deze tweede wagen zijn vanaf
de voor-bumper een paar ijzeren bo
gen aangebracht, welke naar boven
de cabine lopen. Doel: eventuele draad
of kabelversperringen oplichten.
Twee grote Boschlampen zijn als
schijnwerpers op de beide spatborden
gemonteerd.
De cabine van deze smokkelwagen
is voorzien van een geheel gepantser
de kap, terwijl in die kap een vierkant
luik is, kennelijk bedoeld voor een
verkenner van de weg.
De zijwanden van de laadruimte
achter de geheel stalen cabine be
staan uit enkele op korte afstand aan
gebrachte planken, terwijl een dek
zeil het geheel overspant. De hoge
achterwand, tevens laadbrug bestaat
uit stalen platen versterkt met lichte
U-ijzeren balken.
Meerdere putjes in deze achterwand
zijn van even zovele afgeketste kogels
afkomstig. Als nummerbord had de
wagen 250833, terwijl links op die
wand het cijfer 57 staat, een nummer
van het legeronderdeel waarbij de wa
gen was ingedeeld. Hiervan valt af te
leiden, dat het hier dezelfde wagen
betreft, welke in Rucphen aan de amb
tenaren wist te ontsnappen.
Zijn eerdere, zij het met minder eer
aan het smokkelfront gesneuvelde
broer heeft hem weer op de been ge
bracht en vervolgens op sleeptouw ge
nomen naar de plaats waar ze nu ver
der broederlijk zullen smmen zijn.
In de plaatsen waar ze langs kwa
men hebben de gezichten van de grens
ambtenaren geglunderd. Men kon het
hun aanzien, dat ze een urenlange
dienst achter de rug hadden Maar"t
I succes is dan ook naar verhouding.
TJIJ MEERDERE GELEGENHEDEN
is reeds gezegd, dat het Neder
landse volk op de dag van vandaag
slechts een povere belangstelling
toont voor het datzelfde volk toch
zo nauw rakende staatkundig le
ven. Htt lijkt erop, alsof het Neder
landse volk politiek wordt geleefd, in
plaats van dat het actief er aan deel
neemt
Opvallend is het tenminste, hoe
weinigen op de hoogte blijken te zijn
van de actueel-politieke en staats
rechtelijke betekenis der aangekon
digde Kamerverkiezingen. Dat er
wellicht in de loop van dit jaar ver
kiezingen zullen plaats vinden wordt
over het algemeen wel geweten.
Te weinig is echter bekend, dat die
verkiezingen, ais zü gehouden wor
den van zó bijzondere betekenis zijn,
dat die politieke apathie onder grote
groep n van ons volk, onverantwoord
is en een ernstige tekortkoming.
Zteer bijzonder is de betekenis, om
dat zij, vallend buiten de cyclus der
periodieke verkiezingen, verband
houden met het van Regeringswege
te verwachten voorstel tot wijziging
der grondwet. En bij die wijziging
is geheel onze staat in al zijn delen
ten nauwste betrokken. Actief zowel
als passief. Het eerste, omdat consti
tutioneel het Nederlandse kiezers
corps geroepen zal worden om zijn
oordeel over de in eerste instan ie
wenselijk geachte grondwetsherzie-
ning uit te spreken, ja om die wijzi
ging mede tot stand te brengen. Passief
omdat datzelfde kiezerscorps de con
sequenties van de mede door zijn toe
doen tot slandgebrachte herziening
heeft te dragen voor de volle 100
en dit niet enkel voor het huidige ge
slacht, doch eveneens voor de komen
de generatics.
De invloed van de kiezers oo die
wijziging is constitutioneel workeiijs
bestaand.
Want van de uitspraak van de in
d-e verkiezingen door het Ne 1 irland-
s~ volk gekozen Kamers hangt het af,
of di grondwetsherziening en dus óe
reconstructie van ons staatsbeste!
rechtens-haar beslag krijgt.
J{.at de voorgestelde herziening in
grijpend is, behoeft wel geen be
toog. Dat de taak van ons politiek-
mondig geachte kiezers uiterst be
langrijk is. evenmin.
Op beide hebben wij ons te bezin
nen. Ieder lid van het kiezerscorps
heeft de staatsrechtelijke, ik zou
willen zeggen: zedelijke plicht, nauw
lettend en in de mate, als hem dit
mogelijk is te onderzoeken, of hij
rekening houdend met alle omstan
digheden, h3t redelijk verantwoord,
d.i. in het waarachtige algemene
belang van geheel de Nederlandse
Staat en zijn bewoners acht, dat de
voorgestelde herziening doorgang
vindt. Hij zal zich daarbij te hebben
laten voorlichten, het „vóóg" en het
„tegen", beide in geheel hun omvang
en bezien onder alle aspecten, te
overwegen en dan zijn keuze te be
palen.
Mogen de politieke leiders op dit
zo importante moment onzer geschie
denis hun „leiderschap" verstaan en
er de verantwoordelijkheid ten volle
van beseffen, indachtig de invloed,
die zij op de kiezers uitoefenen.
Mogen zij, zowel de regeringsgezin-
den als de oppositionairen zich slechts
door dit éne laten leiden: Wat is on
der de huidige omstandigheden ge
zien vanuit het oogpunt van het be
lang van geheel onze Staat in al
zijn delen vereist en mogelijk? Extre
misme, zowel ter eenre als ter andere
zijde kan slechts het belang van mil-
lioenen schaden.
Mogen zij oprecht zijn in de ver
kiezingsstrijd: D.w.z. Geëist mag en
moet worden, dat zij het kiezersvolk
voorhouden, dat in zeer belangrijke
mate gaat om deze acuteel politieke
vraag: Wat moet zijn de verhouding
tussen Nederland en Indië?
Mr. A. J. M. VAN OVERVELDT.
Weersverwachting geldig tot
hedenavond:
Meest zwaar bewolkt met plaat
selijk enige lichte sneeuwval. Nog
aanhoudende lichte vorst, maar
overdag op sommige plaatsen tij
delijk temperatuur om het vries
punt. Geleidelijk wat afnemende
wind, in het Zuidoosten van het
land krimpend naar Noord, overi
gens Noordoostelijk.
Zon ouder 18.07. Maan onder 7.41
uur. Dinsdag Zon op 7.40 uur.
Maan op 17.46 uur.
