'der!
Debat over Indonesië hervat
Rijkswerken en PIT. in de Kamer
KINGER
IEDT
IN 'T KORT
Boeren houden voet bij stuk
George Ketmann
te Brussel gepekt
Het rumoer reed de franc
[e Eerste banier
over Landbouw
Nederlanders in
puike vorm
Frankrijk wil bij
de Benelux
De Vrede
van Munster
Politieke theorieën
van Einstein
wat de katholieke Nederlanders aan
gaat: ook na de Vrede van Mun
ster bleven de plakkaten tegen het ka
tholicisme gehandhaafd: eerst in 1796
zouden zij definitief worden ingetrok
ken. Echter, vap een rigoureuze toe
passing was en werd geen sprake, tot.
veler ergernis. Nimmer hebben de re
genten, de eigenlijke machthebbers
in de Republiek de totale heerschap
pij van één kerkgenootschap gewild.
Men onderschatte dit niet. In die tij
den van felle tegenstellingen was elke
negativisme reeds winst, zelfs posi
tieve winst. Het gaf aan ons beproeid
geslacht van de schuil- en schuur-
kerkjes, zij het in isolement, maar in
vaste trouw aan de Kerk, in vasts
trouw ook aan het Vaderland, eigen
bijdragen te leveren ter vervblmakmg
van de nog primitieve-vrijheid-van-
geest gedachte van de zestiende eeuw.
VIERDE JAARGANG
No. 986
Handels,
respondentie
Talen
r.
van der Steen
VRIJDAG 30 JANUARI 1948
MOTIES VAN ROMME EN SCHOUTEN
Collegiaal Orgaan moet nader bij de wet
worden ingesteld
Geen kampplaats,
maar bouwplaats
BEVOEGD EU KUNDIG
D® VEILINGEN onderzoeken in
hoeverre er animo bestaat bij be
trokkenen voor een pensioenverzeke-
nng voor zelfstandige tuinders.
KIT ERE-DOCTORAAT zal door de
ï^uvense Universiteit on 12 Fe-
br'is'i vp-'ecn-i worden aan de Kar-
iv ei™ d<> 'Ned.jSwllman,
Samenstelling van
Hatta's kabinet
Het kapitalisme heeft niet
alleen schuld
Werkeloosheid een
chronische kwaal
N.C.B. teleurgesteld oVer regeringsbeleid
Na lang wachten kunnen zij op 6 Februari
eindelijk met de minister gaan overleggen
Zacht weer
h SP,di'
Distributienieuws
Alg. vergadering
„Dinteloord"
„Faillissement van
het koninkrijk"
Wetsontwerp distributie-centrales op komst
De
de
franc en
gulden
De ondertekening Van het verdrag van Munster
FRANSE REGERING ZET DOOR
De Ronde Tafel
conferentie
N
Conferentie begonnen
e hand te koopt
DEUREN
X 3.- M. 3 RAMEN
s 0.95 x 1.15 M. Te
n onder no. 881-0 bur
blad.
TeteringsedUk 11».
st voor opleiding
e
Ltie, Hoofd-Correspon.
V.T.H,)
elüke en mondelinge
lessen.
1
et, werd een.
;r wereld zal
953—6
ongevalletje voor
door de bier-lust
esteit. Deze
kijkt
dt. onbewust, voor»
door
Uitgave van de „Stichting De Stem" Commissie van Toezicht.
A. F J Aernoudts C J v Hooteghem. A E- Langenhorst; Mr.
Dr. A. J J M Mes. Mr H B B de Rechter Verschijnt elke
werkdag Abonnementsprijs bij vooruitbetaling t 3 38 per kwar
taal. per post t 4 25. per week (uitsluitend by niet postbestelling)
t 0 26 Losse exemplaren 6 cent Postrekening 278841. Prijzen
vooi buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verst"
Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen Hulst, Dubbele Poort 7, tele
foon 102 (Bijbureau; Oostburg, Nieuwstraat 22, telefoon 35). Bu
reau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsmgel 75, telefoon
2236. Waarn. directeur: P. J Alberts, hoofdredacteur: J. J. H. A.
Bruna. Advertentieprijs (uitsluitend voor de Zeeuwse oplage):
I 0.10 per m/m. voor Reclames (Ing. Med.) f 0.25 per m/m. (Voor
de gehele oplage resp. 0.25 en f 0.60). incasso wordt berekend.
Voor God. Koningin en Vaderland
TV ADAT de begroting van de P.T.T was goedgekeurd, werden de debatten
over de Regeringsverklaring inzake Indonesië voortgezet. Nadat de heer
Schouten een motie, mede gesteund door Tilanus, Bierema en Zandt, had
aangekondigd, verkreeg Romme het woord. De motie-Schouten had de vol
gende strekking: de Kamer is van oordeel dat instelling van het Collegiaal
Orgaan en de centrale organen bij de wet behoort te geschieden. De heer
Romme diende een motie in, waarbij de Kamer het genomen K. B. sanctio
neert en daarna de instelling van een Collegiaal Orgaan regelt bij de wet
hebben mee te werken het aanzien
aan een regering te schenken.
Voor de heer Romme staat vast, dat
regeling van het Collegiaal Orgaan
bij Koninklijk Besluit in strijd met
de wet is.
Spr. kan begrijpen, dat de Rege
ring bij de snelle evolutie behoefte
eraan gevoelt het Collegiaal Orgaan
zonder verwijl in te stellen, maar z.i.
zal dan na instelling rij K. B. onver
wijld moeten volgen de indiening van
een wetsontwerp, waarin deze zaak
wordt geregeld. Hij kondigt een motie
in die geest aan. Met ce motie-Schou
ten kan hij zich niet verenigen.
Ten aanzien van de ter zake door
de minister aangevoerde argumenten
verkeert deze in dwaling, zo be
toogt de heer Romme, Vervolgens
geeft hij met nadruk te kennen, dat
weer op tafel moet komen het begin
sel, dat we in de nieuwbouw, waartoe
in Linggadjati de grondslag is gelegd,
krijgen drie souvereiniteiten:
De souvereiniteit van het Konink
rijk nieuwe stijl, de souvereiniteit van
de Ver. Staten van Indonesië en het
souvereine staatsverband der Neder
lands-Indonesische Unie.
De voorzitter geeft daarna
voorlezing van de inmiddels inge
diende motie-Romme. Deze luidt al
dus:
„De Kamer, gehoord de voornemens
der regering in haar verklaring van
13 Januari 1948 met betrekking tot de
instelling van een Collegiaal Orgaan;
van oordeel, dat het belang om on
verwijld tot deze instelling over te
gaan rechtvaardigt, dit te doen. ge
schieden bij Koninkliiik Besluit;
doch dat in onmiddellijke aanslui
ting hierop de definitieve regeling de
zer instelling behoort plaats te vinden
bij de wet,
nodigt de Regering uit, bij de uit
voering van haar vorenbedoelde voor
nemens met het vorenstaande reke
ning te houden".
De heer Tilanus vraagt, of het
de bedoeling is de vier vacatures in
de Federale Raad open te houden
voor mannen uit Djokja. Hy zou het
erg vinden, als deze moesten mee
spreken bij het dirigeren der Neder
landse troepen; daartegen blijft hij
.bezwaar hebben. Dit had in handen
moeten blijven van dr van Mook.
Vanmiddag wordt de vergadering
voortgezet.
De heer Romme (KVP) verklaart
nog steeds veel belangrijker te vinden
de ontwikkeling van zaken, niet op de
kampplaats, maar op de bouwplaats, m.
a.w. de ontwikkeling in het overgrote
deel van Indonesië, dat constructief
bezig is en de ontwikkeling van de
verhouding tussen Nederland en dat
overgrote deel van Indonesië.
Tegen niet nakoming door de repu
bliek van haar verplichtingen moet
stelling genomen worden, niet slechts
met woorden, maar ook metterdaad.
Dat betekent in de allereerste plaats,
dat als het Bestand niet reëel wordt
nagekomen, zeker tijdens de duur der
niet-nakoming de politieke besprekin
gen niet zullen worden voortgezet.
Vijandelijkheden sluiten besprekingen
uit.
Vast moet staan, dat over de Fede
ratie en de Unie overeenstemming
moet worden bereikt in de geest als
de Regering en de Kamer in Decem
ber 1946 hebben bedoeld.
Spr. heeft een stamboomprognose
samengesteld, welke er aldus uitziet:
een voorlopige Federale Raad, die
heeft voor te bereiden het centrale
orgaan ter voorbereiding van de voor
lopige Federale regering, die ertoe zal
U EN ZWENDELAAR te den Haag
die geen brief foutloos kan
stellen, dreef een accountantskan
toor en een instituut voor schrif
telijk onderwijs. Beide verkocht
hij voor f 12.000. De kope ont
dekte achteraf, dat het kantoor
geen 60 doch 10 cliënten had en
het instituut geen 300 leerlingen
doch slechts één. Dat hij zijn goed
geld kwijt raakte aan deze verlo
pen zaak. had koper kunnen voor
komen door een nauwkeurig boe
kenonderzoek vooraf doo" een be
voegd accountant. Koper blijkt dit
echter zelf te zijn. waaruit tevens
blijkt, dat "bevoegd en kundig niet
steeds samengaan.
T~y RIE MILLIARD francs is het be-
drag van de transacties volgens
de nieuwe BelgischRussische han
delsovereenkomst. België ontvangt
graan en hout en levert aan de Sov
jets ijzer en staal.
-pSTLANDSE PATRIOTTEN moes-
ten door Finland aan de S. U.
worden uitgeleverd. Het protest van
een bekende Engelse schrijfster zal
hen niet terug doen keren.
PROTESTSTAKING tegen de lage
voedselrantsoenen, nu ook al in
de Am. zóne van Duitsland. Gene
raal Clay heeft de Am. congres-com
missie verzocht om een gift waarmee
in Bizonia het dagrantsoen op 1800
cal. gebracht kan worden.
OORLOGSSCHEPEN der U. S. ma
rine brengen een bezoek aan Ta
rente in Z. Italië. Vijfduizend Engel
se soldaten zijn nog in Italië en even
veel in Griekenland.
TTENRY FQRD II zal spoedig een
bezoek aan Nederland brengen in
verband met zijn inspectiereis langs de
Europese Fordfabrieken.
fFECHNISCHE DESKUNDIGEN w.o.
A Nederlanders, bekijken in de Am.
zóne van Duitsland 60 fabrieken, die
voor uitlevering in aanmerking ko-
mèn.
TN BENELUX-KRINGEN maakt men
zich steeds meer bezorgd, dat men
slechts „geraadpleegd" zal worden i.
p.v. tot volledige deelneming toege
laten by de a.s. drie mogendheden-
conferentie over W. Duitsland.
rrOT EERSTE-KAMERLID werd in
de vacature Prof. v. d. Brink be
noemd verklaard Ir. H. Verhey te Di-
dam.
TABOUR VERLOOR voor het eerst
sinds 1945 bij een tussentijdse ver
kiezing een parlementszetel aan de
Conservatieven.
JJET EILAND REUNION werd door
een cycloon zwaar geteisterd. Het
aantal slachtoffers en de verwoestin
gen zijn nog niet te scheftten. Alle ver
bindingen zijn verbroken.
J^OEJEMANS, oud-hoofdredacteur
r van De Waarheid werd vrijge
sproken. De rechter achtte de bele-
d'gen ie vorm van de plaat, waarop
Mui. Beel a's mensen jager stond afge-
- beeld, niet bewezen.
u: Pn Gri'f'n (Ene.) en aan de
bisschop van Luik, Mgr. Kerkhoffs.
PRESIDENT SOEKARNO heeft niet
gelijk in het voornemer lag
gisterenavond de samenstelling van het
nieuwe republikeinse kabinet bekend
gemaakt. Het is mogelijk, dat de be
kendmaking morgen zal plaats heb
ben.
Volgens een mededeling in „Mer-
deka" zal het nieuwe kabinet-Hatta
de volgende politieke samenstelling
hebben:
Vier leden der P.N.I. (nationalisten)
vier leden der Masjoemi, drie leden
van de partijen ier linkervleugel, 2
partijlozen en een vertegenwoordiger
der Parkindo (Partai Kristen Indone
sia).
pROFESSOR ALBERT EINSTEIN,
heeft verklaard, dat het verlangen
der Sovjet-Unie zich te isoleren, hoe
wel begrijpelijk als verdedigingshou
ding, ramosnoedig zou kunnen worden
voor de Sovjet-Unie en andere landen.
Iri een ooen brief m het bulletin voor
atoom weten schap zeide hij. dat de
Soviet-gedelegeerden te veel nadruk
legde op het 7-antagonisme tussen
socialisme en kapitalisme". „Wij moe
ten niet de fout maken' het kapitalis
me alle schuld te geven van de be
staande sociale en politieke euvels en
aannemen, dat de invoering van het
socialisme alleen reeds in staat zou
zijn om de politieke en sociale ziek
ten van de mensheid te genezen".
Professor Einstein zeide te geloven,
dat het particulier initiatief niet in
staat zou blyken te 7yn de werkloos
heid tegen te houden. De werkloos
heid zal meer en meer chronisch wor
den, en het particulier initiatief zal
niet een gezond evenwicht tussen de
productie en de koopkracht van het
volk kunnen handhaven.
Hij voegde er echter aan toe, dat het
socialisme niet beschouwd moést wor
den als een oplossing voor al deze
sociale problemen doch slechts ge
zien moest worden als*een raam, waar
binnen een oplossing mogelijk is.
v7.''n,hrI,>n<l '""ht "'"cr met aan
rtn"en TT"" f«dp'!iRe oPk'a-
„!m„" i\tpr v'°- Qenemende
„ii v pn mi ha-de wind
dei'*i/o -i"ht-ueen. Ht°r tü-
mend Zuidwest of West rui-
e,..0? ™t,cr 17.22 uur. Maan on-
10 3 uur. Zat.e-flPe; Zon
uur- Maan op 21.53 uur.
tot
WEL HEBBEN DE BOEREN in het
voorbije jaar verschillende re
sultaten bereikt in hun strijd om 'n
redelijk bestaan, doch alle wensen
zijn nog lang niet verwezenlijkt. De
boeren zullen evenwel niet versa
gen en op de bres blijven staan voor
hun verlangens.
Dit is duidelijk gebleken op de roe
rige algemene vergadering van de N.
C.B., gisteren te Tilburg. Er was grote
teleurstelling over het feit, dat door
de minister van Landbouw nog geen
beslissing is genomen, over de in de
motie-„Groen" te zijner kennis ge
brachte belangrijke desiderata door de
georganiseerde landbouw. Van deze
beslissing hangt de medewerking tot
verwezenlijking van het regeringspro
gram in de agrarische sector af, zo
stelde voorzitter J". Zegers vast.
De kring Hulst wilde zelfs, dat de
NCB zou bepalen dat na 1 Februari
de NCB zijn medewerking zou ont
houden aan de uitvoering der rege
ringsmaatregelen, indien vóór die da
tum de minister voor de agrarische
dige prijszetting voor de agrarische
producten zou bekend gemaakt heb
ben.
De heer Rooyakkers, de secreta
ris van de Stichting van de Land
bouw kon de zwaar verhitte ge
moederen echter heel wat afkoelen
door zyn mededeling, dat op 6 Fe
bruari a.s. de vertegenwoordigers
van de landbouw een byeenkomst
zullen hebben met de minister-pre
sident en de minister van Land
bouw, om verschillende kwesties te
bespreken.
Graan, varkens, kuikens
jQRUKT de graanlevering als een lo
den last op vele bedrijven: in vele
gevallen is de aanslag zelfs volkomen
onuitvoerbaar, zo werd vastgesteld.
Men is bereid mede te werken aan
een redelijke graanaanslag, omdat er
nu eenmaal consumptiegranen be
schikbaar moeten zijn, maar men kan
niet dulden, dat men vraagt naar het
geen er niet is. Door de NCB is aan
overheidsinstanties medegedeeld, om
bijtijds aan de boer de aanslag in kilo
grammen graan bekend te maken en
mogelijk te maken tegen de aanslag
eventueel in beroep te gaan.
Wat de varkens betreft z(jn er ge
gronde redenen dat er een punt zal
worden gezet achter de zozeer ge
wraakte fokzeugenregeling. De ge
organiseerde landbouw is tot besluit
gekomen voor te stellen aan de Re-
gerftg de varkensfokkerij over het
algemeen vrij te laten, tot bedrij
ven van 12 H.A. Daarboven een ma
ximum van 4 fokzeugen.
Met voldoening kon worden gezegd
dat in het werkgeoied van de NCB
voor 1948 de kuikenloewijzing is ver
ruimd en wel van 1.300.000 op 2.000.000
Dit wil geenszins zeggen dat daardoor
de pluimveestapel het vooroorlogse
peil zal hebben bereikt.
Sociale kwesties
bedrijfspensioenen.
Hoewel in eerste instantie hiervoor
in aanmerking komen de landarbei
ders, toch zit hier ook de bedoeling
voor, de zelfstandigen er in te betrek
ken. Deze regeling is in principe toe
te juichen, doch zo we horen
er zal slechts toe worden overgegaan
onder voorwaarde dat de premies voor
dit bedrijfspensioen in de prijzen der
landbouwproducten worden doorbere
kend.
Te begrijpen valt, dat ook fle kin-I
derbijslag voor de zelfstandigen ter
sprake kwam. De "onclusie was, dat
alles in het werk moet worden ge
steld om van de regering gedaan te
krijgen, dat zij het dan bij een
noodwet deze kinderbijslag tot
stand komt.
Besloten werd een telegram aan
de minister-president .e stnren, waar
bij op een spoedige tot stand ko
ming van een dergelijke noodwet
werd aangedrongen.
Te straffe tuchtrechters?
V^AN verschillende kringen kwamen
er schriftelijke klachten binnen
over de houding der tuchtrechters,
tegenover de boeren.
Het Hoofdbestuur beloofde deze
kwestie te bestuderen.
Uit de Zeeuwsch-Vlaamse afdelin
gen kwam de mening.naar voren, dat
de 'lonen der landarbeiders 'n hoogte
hebben bereikt, welke bij de heersen
de omstandigheden niet meer moet
worden overschreden.
Werkkleding voor
particulieren
die werkzaam zijn in een zelf-
standig beroep of in een bedrijf
met minder dan \ijf werkkleding-
dragende arbeiders, voor zover zij na
30 September jl. geen werkkleding
hebben ontvangen, kunnen op een for
muiier MD 333-06 een aanvraag om
werkkleding bij de distributiedienst in
dienen.
Veertigjarig bestaan
op 30 October a.s.
TTONDERDAG hield de Coöp. Sui-
kerfabriek en Raffinaderij „Din-
teloord" haar algemene ledenvergade
ring de Kath.- Kring te Roosendaal
In zijn openingsrede besprak de voor
zitter, de heer J. M. van Bommel van
Vloten, de diverse moeilijkheden, waar
mede men te kampen had en welke
voor een groot deel voortspruiten uit
de grote verdeeldheid, w"aar onder de
suikerindustrie gebukt gaat. Hij wees
er voorts op, dat Dinteloord op 3 Octo
ber 1948 haar 40-ja-ig bestaan zal
herdenken en dat het de bedoeling is
dit jubileum van „Dinteloord" niet on
gemerkt voorbij te laten gaan. Ten
slotte vestigde hij er de aandacht op,
dat door de oprichting van de Vere
nigde Coöperatieve Suikerfabrieken
gevestigd te Dinteloord, voor een be
langrijk deel een einde is gekomen
aan het zelfstandig bestaan van Din
teloord. Men had hiertoe besloten om
het algeméne coöperatieve belang te
dienen. Door deze oprichting is een
richting gekozen, die tot verdere ver
steviging der coöperatieve suikerpro.
ductie zal leiden.
Het jaarverslag, de Balan per 30
September 1946 en de exploitatie-re
kening over 1945-46 van de Venn, tot
Expl. van Suikerfabrieken gevestigd
te Dinteloord en van de Coöp. Suiker
fabriek en Raffinaderij „Dinteloord"
werden met algemene stemmen goed
gekeurd.
Verder werden 75 afgevaardigden en
75 plaatsvervangende afgevaardigden
voor de algemene vergadering van de
Verenigde Coöperatieve Suikerfabrie
ken U.A., gevestigd te Di' teloord,
door de vergadering benoemd.
Naaste medewerker van
Mussert en oorlogscorres
pondent aan het
Oostfront
TN SAMENWERKING met de Am
sterdamse politie heeft de Belgi
sche staatspolitie te Srussel gearres
teerd Georges Willem Ketmann. Hjj
is een der naaste medewerkers van de
gefusilleerde Nederlandse NSB-leider
Mussert geweest.
Ketmann is Nederlander van ge
boorte. Hij stond Mussert sedert 1933
terzijde, o.a. als redacteur van het
NSB-weekblad „Volk en Vaderland"
en als redacteur van het anti-semiti-
sche weekblad „De Misthoorn".
In 1942 heeft Ketmann dienst ge
nomen bij de Germaanse S.S. en werd
oorlogscorrespondent» aan het Ooste
lijk front. Later is lij medewerker
aan de Berlijnse omroep geweest en
onderhield betrekkingen met S.D.-
agenten.
Bij zijn aankomst in België heeft hij
zich uitgegeven voor repatriërend po
litiek gevangene en gezegd, dat hij
zijn papieren kwijt was. Ketmann..die
onder valse naam te Brussel gewoond
heeft is ter beschikking gesteld van
de procureur des Konings. Nederland,
aldus Belga, zal vermoedelijk zijn uit
levering verzoeken.
"V*OOR DE RADIO heeft oud-minis
ter Gerbrandy weer een felle rede
gehouden tegen het regeringsbeleid in
Indonesië. Op de Renville, zo betoog
de hij is 't faillisement van het ko
ninkrijk door het kabinet-Beel aan
vaard uit handen van vreemden en
van willekeurige figuren, die repre
sentanten der volken ginds heten, als
of de ministers nooit onder aanroe
ping van God almachtig trouw aan de
grondwet hadden beloofd.
Men kan nu nog wel zeggen: volk
van Nederland, straks kunt ge u uit
spreken bij een herziening der grond
wet of ge dat goed vindt. Maar wie
dat zegt, spreekt de aarheid niet. hij
liegt. Want het huidige kabinet stelt
u voor het faillissement van het ko
ninkrijk als voor een /oldongen feit.
JN DE VERGADERING van de Twee-
de Kamer van gisteren verklaarde
minister Vos, dat er richtlijnen in
voorbereiding zijn inzake de Rijks
dienst voor het nationale plan, waar
na het betreffende gedeelte van de
begroting z.h.st. wordt goedgekeurd.
Door de C.P.N. en de P v. d. A.
worden opmerkingen gemaakt over
de DUW-arbeiders. De minister zegt,
dat de toestanden de laatste weken
niet bevredigend zijn geweest, doch
dat er overleg met de vakbonden gaan
de is om alle klachten weg te nemen.
Hij zegt toe, dat alle contracten een
clausule inzake regenverlet zullen be
vatten. Daarna wordt de begroting
Uitvoering van werken" z.h.st. goed
gekeurd.
Hierna was dc begroting van de P.
T.T. aan de orde. De minister deelt
mee, dat een wetsontwerp inzake de
distributie-centrales de Raad van
State is gepasseerd en binnen enkele
weken ingediend zal kunnen worden
Lonen van het personeel der P.T.T.
acht hij een zaak van overleg tnssen
directie en personeel.
HEL^,TREVEN va,n de om| De heer Teulings .K.V.P.) dient 'n
nil,e 'e(en mln,of neer onbezorgde amendement in met het doel de be-
eèleid l=f ,Wau'b0r!e° j e1 toe Uroting met een post van f 100.000 te
geleld, dat voorbereid is de wet op verminderen, welke post bestemd is
voor het verlenen van subsidies „waar
aan behoefte zal ontstaan". Hoewel de
minister tegen dit amendement waar
schuwde, werd het .net 42 tegen 26
stemmen aangenomen. Daarna werd
begroting z.h.st. aangenomen.
Geen onmiddellijke schade
TAE KOERS VERHOUDING tussen
franc en gulden is door de Franse
maatregelen gewijzigd van 44.89 Fran
se francs voor een gulden tot 80.81
francs voor een gulden. Op de vrije
deviezenmarkt, die door de Franse
autoriteiten is ingesteld, zal de Ne
derlandse gulden niet worden verhan
deld, zodat een vrije koers zich niet
zal ontwikkelen. Het betalingsaccoord
tussen de beide landen voorziet in de
maatregelen die in geval van een
koerswijziging moeten worden getrof
fen. Het in Franse francs luidende sal
do van de Nederlandse Bank in de
boeken van de Banque de France zal
worden verhoogd, zodanig dat de te
genwaarde in Nederlandse guldens
gelijk blijft.
Een reproductie van het schilderij van Gerard Terborgh Jr., waar
van een copie in het Rijksmuseum in Amsterdam te zien is het
orgineel hangt- of hing- in de Vredeszaal in Munster). In het 14e-
eeuwse stadhuis had de hier afgebeelde plechtigheid plaats. De
Spaanse gezant, Don Diego de Saavreda, legt de eed af met de hand
op een exemplaar van het evangelie, waarop een crucifix ligt. De
Staten-Generaal waren met acht gedelegeerden vertegenwoordigd;
men ziet hen op de foto met de rechterhand opgeheven. Aan de lin
kerkant van de tafel staat de Stadscommandant van Munster.
A BELIN woordvoerder van de
Franse regering, heeft verklaard,
dat Schuman bij de stemming over de
instelling van een vrije goudmarkt in
de Nationale Vergadering geen ver
trouwenskwestie zal stellen, daar de
ze stap hem 48 uur zou kosten, wat
in de huidige omstandigheden on
wenselijk is.
De socialistische fractie van het
Franse parlement heeft de regerings
voorstellen tot instelling van een vrije
goudmarkt en intrekking van de bank
biljetten van 5000 frs. aanvaard. De
mogelijkheid bestaat, dat de socialis
ten zekere amendementen op de oor
spronkelijke voorstellen zullen indie
nen.
De financiële commissie van de
Franse Nationale Vergadering heeft
het gehele wetsontwerp der Franse
regering, strekkende tot intrekking
van de bankbiljetten van vijfduizend
franc verworpen. Er stemden twintig
personen vóór en twintig tegen. Eén
onthield zich en één lid was afwezig
Marshall, heeft op een persconfe
rentie verklaard, dat de devaluatie
van de Franse franc nodi®; wm om
Frankrijk in staat te stellen aan z;jn
verplichtingen in het kader van het
Europees herstel te voldoen. De maaif
resel zou geen ongunstige terugslag
hebben op de rol van Frankriik in het
program voor het herstel van Europa.
riISTERENMORGEN heeft in de
commissiekamer van het ministe
rie van Overzeese Gebiedsdelen een
bespreking plaats gehad tussen de
Curacaose delegatie en de centrale
sectie van de Ronde-Tafel-Confe^entie
In verband met 'het West-Indische
Congres te Amsterdam hadden er
geen verdere bijeenkomsten plaats.
Vandaag vindt de tweede plenaire
besloten vergadering plaats in de Trè-
ves-zaal.
De delegatie van Suriname heeft
besloten tot de benoeming van een
woordvoerder uit haar midden. Hier
voor is aangewezen mr. dr. J. A. E.
Buiskool.
Barometer gaat vooruit.
Hoe staat het met
de motie-Groen?
TN HET VOORLOPIG VERSLAG der
Eerste Kamer over de begroting
van Landbouw werd gevraagd of de
Minister t.a.v. de In overweging zijn
de grootscheepse rationalisatie- en
mechanisatie-plannen wel overleg
pleegst met h"t georganiseerd bedrijfs
leven. Het. ontmoette bezwaar dat de
Minister die plannen in redevoerin
gen buiten de Kamer bekend maakte,
Men merkte op, dat de Minister in
de Tweede Kamer heeft "e we zen op
het overle"-. dat het gevolg zou zijn
van de motie-Groen c.s. van 26 Sep
tember 1947.
Was men juist ingelicht, dan was
met dit overleg nog geen aanvang ge
maakt. Gevraagd werd hoe lang het
nog zal duren, voordat het wordt ge
opend en daarvan resultaten mogen
worden tegemoet gezien.
De oplossing van het kleine-boeren
vraagstuk zagen vele leden in de over
gang der jongeren naar ambacht en
industrie. De Regering dient volgens
hen de 'mogelijkheid van industria
lisatie meer te bevöïdéren en het am-
bachtsonderwjjs op iet platteland nog
sterker uit te breiden.
Gevraagd werd waarom de herziening
van de salariëring van het personeel
van het lager land- en tuinbouwon
derwijs nog steeds niet heeft plaats
gehad. Met belangstelling ziet men
verder nog altijd uit naar een nieuwe
jachtwet.
TyERD GISTEREN de stemming in
het Curagaose kamp ronduit
„slecht" genoemd, thans is de baro-
ter aanmerkelijk vooruit gegaan, on
danks het feit. dat schijnt vast te
staan, dat minister Jonkman de eisen
van de Staten niet heeft ingewilligd.
De algemene indruk is. dat men be
zig is de delegaties los te weken van
het mandaat: men neemt aan. dat de
minister in principe enkele toezeggin
gen heeft gedaan.
Olympische winterspelen
Kampioenspr etend ent
brak een been
TJET ZIET er met de Olympische
Winterspelen te St. Moritz niet al
te best uit. Op de eerste plaats is er
een conflict, dat als het conflict blijft
de Amerikanen uitschakelt. Verder
waren er ongelukjes bij de vleet. De
beroemde Fransman. Jean Blanc, die
als een der beste skiërs van Europa
werd bestempeld, brak zijn been en
kan dus niet starten.
Twee Oostenrijkse meisjes kwamen
zo ongelukkig terecht tijdens het ski-
lopen, dat zij naar het hotel vervoerd
moesten worden.
De Engelse hardrijder Cronshey heeft
veel last van zyn enkel en loopt com
pleet te hinken, zodat hij waarscbijn-
lyk niet aan de 500 en 1500 meter zal
deelnemen.
De Nederlanders daarentegen zijn
in de wolken, want zij maken snelle
tijden en voelen zich bijzonder op dreef
Langendijk is wellicht niet zo sneï
als zijn jongere makker Kees Broek
man. maar hij is in staat prestaties te
leveren, die tot internationale klasse
behoren. Ook Huiskes en de Koning
draaien uitstekend, oz goed zelfs, dat
van dit viertal gezegd wordt, dat zij
de sterkste ploeg vormen, die Neder
land sinds 15 jaar gehad heeft.
Van de dertig deelnemers op de
10000 meter blijken vrijwel allen spe-
£JaLlst?n te zijn dc lan£e afstand.
Nederland zal op dit nummer, ondanks
het gereduceerd aantal deelnemers,
toch met zijn vier rijders uitkomen.
'A HERNIEUWDE BOTSING mee
vechtlustige jongelui moest een
marechaussee te Beek (L.) van zijn re
volver gebruik maken. Vier der belha
mels kwamen in 't ziekenhuis: 2 met 'n
schot door het been, een door de knie
en een met een kogel in de voet.
rUSTERENMIDDAG begonnen in
Luxemburg de besprekingen be
treffende de economische samenwer
king der drie Benelux-landen. Voor
ons land waren aanwezig de minis
ters van Boetzelaer, Mansholt, Lief-
tinck en v. d. Brink; voor België:
Spaak, Orban. Eyskens, van Acker en
van Straeten-Waillet. Ook verschil
lende Luxemburgse Ministers woon
den de besprekingen bij.
Reeds in dit stadium heeft de Lu
xemburgse minister van Buitenlandse
Zaken, Bech, verklaard, dat de voor
uitzichten van deze conferentie zeer
gunstig zijn. Vandaag zal een commu
niqué worden uitgegeven naar aan
leiding van de rede van Bevin. Het
meest belangrijke agenda-punt der
eerstvolgende bespreking is wel het
behandelen van de aanvrage van
Frankrijk te mogen toetreden tot de
Bcnelux-overeenkomst.
Tijdens de eerste dag van de Con
ferentie zijn de commissies samenge
steld: 1. voor handel en douane-aan
gelegenheden; 2 industrie en landbouw
en 3. voor openbare werken en ver
keer.
een zegen het geweest is, dat het van
zijn klachten' niets heeft behoeven
at te staan voor een taalstrijd en zijn
verlokkingen tot excessen, dat het al
les en allen in dienst kon stellen van
zijn culturele en sociaal-economische
emancipatie.
"pen slotte: er zullen er zijn, die de
Vrede van Munster gedenken zul
len met gemengde gevoelens. Zij mo
gen zich echter herinneren, dat Von
del, wellicht de meest gave Nederlan
der die ooit leefde, die Vrede vierde
in zijn feestelijk landspel De Leeu
wendalers en zijn vreugde over het
eindelijk strekken der wapenen en
het uitdrijven van '„het zwijn des
oorloghs" deed opklinken in een ju
belend slotaccoord: het is al peis en
vree.
Moge dit de grondtoon zijn van
ónze herdenking van 1648: een diep
Verlangen, in alle zielen,
in de Lage Landen bi der Zee,
in West-Europa,
in geheel de wereld
naar peis en vreé
L. G. J. VERBERNE
1) J. W. Berkelbach van der Spren
kel, Oranje en de vestiging van de
Nederlandse staat (Amsterdam 1946),
blz. 160 en 216
30 JANUARI 1648: te Munster
wordt, als onderdeel van de grote
Westphaalse vrede het eerste
grote Europese congres in de his
torie het verdrag getekend,
waarbij de koning van Spanje
alle gebieden, welke toen los waren
van zijn gezag, als onafhankelijk
erkende en zich bovendien belastte
met de verplichting deze onafhan
kelijkheidserkenning van de keizer
en het Rijk te verwerven. Hetgeen
ook inderdaad, althans wat de kei
zer aangaat, geschied is. Dat van
een bevestiging door het Rijk nooit
iets gekomen is, heeft geen bete
kenis: het Rijk was een fictie, een
naam...„
Is er reden, nü in 1948, het feit van
de onafhankelijkheidserkenning te h»r
denken? Men kan immers veilig zeg
gen: de onafhankelijkheid van de Re
publiek was een feit, dat, al decennia
lang, door de Europese diplomatie
aanvaard werd, terwijl de Spaanse
staatkunde al jaren en jaren wist, dat
de Noordelijke Nederlanden voor de
koning verloren waren, voor altoos.
Er is dan ook volstrekt geen reden om,
zoals onlangs nog geschiedde, het gro
te gemak, waarmede te Munster al
onze verlangens ingewilligd werden,
een wonder te noemen. Dat het toch
lang, zeer lang duurde eer het ver
drag tot stand kwam nog op 30 Ja
nuari 1648 zelf weigerde een van de
Nederlandse gemachtigden het trac-
taat te tekenen is mede een gevolg
van de omstandigheid, dat de Repu
bliek zich verplicht had, niet zonder
Frankrijk vrede te sluiten. De Franse
regering nu was niet tot vrede bereid
en zette de oorlog door. Juist om de
Republiek los te maken van het Frans
verbopd was de Spaanse deputatie ui
termate tegemoetkomend.
Inderdaad, er zijn redenen te over
om nu, in onze getourmenteerde
tijd, nu ons nationaal besef beproefd
wordt ten uiterste, de Vrede van Mun
ster te herdenken, in rustige bezon
nenheid.
Men heeft opgemerkt 1), dat d*
Vrede van Munster niet was een o-
verwinning maar 'n-eompromis en dat
wat de prins van Oranje steeds heeft
begeerd, de nationale eenheid van alle
Zeventien Provinciën, geschonden was
dat er een „Noord-staat" ontstaan
was en een „Zuid-staat", Nederland
en België ten slotte. Het zij zo, een
compromis. Men bedenke echter, nat
alt compromis de staatkundige uit-*-
drukking was van een historisch on
aantastbaar feit: de grote Europese
culturele breuklijn tussen het gebied
van de reformatie en dat van de con
tra-reformatie liep dwars door de Ni -
der landen. Men bedenke voorts, dat al
had het militante calvinisme toen
zijn expansieve krachten reeds verlo
ren, de katholiek-protestantse tegen
stelling voor onze zeventiende-eeu-
wers van zó massieve gestalte was
niet ten onrechte heeft men de zeven
tiende eeuw een theologische ge
noemd dat een andere oplossing
niet mogelijk was.
Betekent dus de Vrede van Mun
ster en nederlaag voor 's prinsen ide
alen? Niet dan ten dele. Want niet 111
het godsdienstig motief zoeke men de
primaire oorzaak van de Nederlandse
opstand tegen Filips II, maar in de
nationale afkeer van zijn absolutisme,
waaraan hij zijn verdediging van het
katholicisme dienstbaar maakte, in
de nationale afkeer van de rigeureus-
heid, waarmede hij de machtsmidd -
len van de staat hanteerde. Dit ver
zet nu tegen het vorstelijk absolutis
me is geslaagd, ook in de Zuidelijke
Nederlanden, die onder zijn gezag
werden teruggebracht. En dat. succes
is een belangrijke bijdrage tot de
vrijheid van geest, welke ook in onze
verdwaasde tijd de West-Europese
beschaving tot een erfgoed van hoge
waarde maakt.
In 1640 werd definitief beslist, dat
Brabant bij het Noorden bleef, voor
goed, een beslissing die in ons gewest
nu door niemand betreurd Kan wor
den. Inderdaad de historie heeft de
beslissing van 1648 bevestigd. Natuur
lijk, er zijn moeilijkheden ge wees
juist inzake de godsdienst. Het- zou
dwaasheid zijn die niet te erkennen,
die niet betreuren. Maar dit mag
ons niet weerhouden de trouw
van het Brabantse volk aan de Kerk
als een zeer kostelijk erfgoed te be
schouwen, dat óns onder zware plich
ten legt, en op te merken, dat dat Bra
bantse volk zfjn Nederlandse aard
nimmer verloochende. Die nu met lief
devolle aandacht beschouwt wat in
ons Brabant ln de laatste halve eeuw
is omgegaan, zal moeten erkennen,
hoe groot,achteraf gezien, hoe groo4
Zie vervolg onderaan kolom 6
