bouwf voor zijn burgers
Hersengymnastiek
Hensen en tXLuzen
Buitenzintuigelijke
waarneming
Were! J
«grctlug
oordigheid
<*eest
„De jongste generatie99
Het
Sloe en het
haventje van Nieuwdorp
en zip „derde" partij
port
Walt Disney's Fantasia
teraad Nisse
DE STEM VAN WOENSDAG 21 JANUARI 1948
tgs de straat
Bijna 100 huizen in aanbouw - Ruim 600 in
voorbereiding - Voor de grotere gezinnen
B® oeververdedrging
in Zeeland
Lewedorpse Boys
kampioen
WIELRENNEN
Het Zeeuwse tribunaal
Zes {onge dichters lazen uit eigen werk
Wat zal het publiek er van zeggen
Een stem uit de praktijk
Hij rijdt Truman lelijk in de wielen
Boekenplank
Je nebt me nou twee
den afgezet, misbaksel,
ar volgende keer zul
ine dat niet meer lap-
„Pardon".
evrouw Po.iy Addison
uit Wisbech (En;*.)
toefde Ir. het lsnd der
men, toen een auto de
j gevel van haar wo-
er. daarmee de bui
muur van haar sleap-
n.r torpedeerde. Zij
P door het lawaai heen
buren moesten een lad
gebru ken om haar
wenken. Zo heel erg
'wonderlijk was dit
en'.ijle niet, w:nt me-
>uw Addison hee't ai
en'.ang last var» hard-
rondheid. To:n zij be
ien kwam maakte de
hfvagenchauffcur, die
ir gevel over het hoofd
1 gezien, zijn excuses.
Ongeval.
nkeie seconden, nadat
Pascat Brur.dno en
-i bruid op het gemeen
,uis vsn Borjo, Corsica,
ik wil" gezegd had-
zakte de vloer in,
•t het gevolg, dat bruid.
degom, getuigen en de
btsnaar van de burger
stand in een 15 voet
pe keider belandden,
en jiepen min of meer
ist ge kwetsuren op.
•X5000000000000
eesten Yerseke tegen
:0 per jaar.
iroting 1948, die ge-
bedrag van f 48.626,12
?n uitgaven met een
)00 werd zonder wij
len.
leverde niets bijzon-
ONLANGS op een
neentehuis zijn van
dom, maar vonden
jlokkeerd door een
telijk uit vrouwen en
ide, die halsrekkend
oor de ingang ston-
het trouwtjes-dag
•n pas kans door het
vervoering lijkende
le breken toen het
idje in een wolk van
erd in een luxe auto
ridegom haar als een
rad aan de wagen
meedoen" zei een
riticus van het zwak
i gezicht had, zou ik
vulde haar vriendin
id over de harduwa
fin de symboliek, die
I stak. stegen we de
afdeling, die we no
.is goed vaderlander
rvullen, voorgeschre
of andere wet.
laaiden wc tegelijk
ijvigheid trillende ge
dc trap af naar de
daag?" informeerden
:t vet is alweer van
oor de sjiek én wei
trap gekomen, stok
ze dialoog en ging.
s corpus- een klein
lopen van beneden
e grote bruine rat-
taarten dropen traag
tweede trede, waar
et ongedierte het
•>or de verdelgings-
nen was in ons ge-
aar de bode zei ad
beneden, rechts!"
'velend gebaar van
de hand, verdween
aangeduide rich-
iient de orde voor
trouw."
ivat:
gauw niet uit het
n scheidsrechter ge-
;e pet voor deze man
teravond; 22.80 nwS
23, orgel; 23.30
415 meter 6.45 weer
symph. dansen; 730
7,50 dagopening; 6
lobrindt en zijn oré;
van Smclana; 9.1.'
v.st.9.'5 arb. vit;
uw; 10.05 kleutertje;
le omr; 11.20 wijsjes
Metropole ork; 1233
;el; 13 nws; 13.15 vir-
de vrouw binnen en
s; 14.20 Brahms; 1'
unt het geloven of
:es; 17 kaieidoscoop:
iaracn naar de Pas'
15 sport; 18.30 Les
Het klokje van ze-
Poes; 19.15 dansmuz;
m. school; 23 echo v-
iio philh. ork.; 211'
Koes Ki, hoorspel;
la danse; 22.15 Cha-
45 Rondom het Zui-
2" nws; 23.15 Fred
orkest.
IN de Zeeuwse hoofdstad is men al
even druk met de bouwplannen
en bouwbedrijv'.gheid als in de an-
öere Zeeuwse
bartjement Mei iy*u,
600 panden verloren kdngcn. ber»
Jn het huizenbezit van Midf elb" 8
een leOjke bres geslagen, die nog
lang Iiiet is aangevuld. Samenwonin
gen komen daarom bij bonderden
voor en de meeste
voor niet gesch'kt, zodat de moeuijk
he;len niet van de lucht zijn.
Verbetering is evenwel in zicht zoa'.s
ons bleek uit het onde.houd, dat wij
met d"e directeur van gemeentewerken,
de heet Matthijssen haciden.
Op t Zand. het gebied dat eertijds
aan Koudekerke behoorde, Is de bednj
vigheid het sterkst. Om de oude kern
van de reeds veel eerder gebouwde 160
woningen zijn er momenteel 63 aan de
dc Ruvterweg in aanbouw; zo behoren
I daarvan tot het type der z.g. m.clden-
1 standswoningen, met een inhoud van
aan M3 terwijl de arbeiderswoningen
inhoud van 280 M3
450 M3, terwijl
een gemiddelde
Ifcfbtvn
[F Deze twintig middenstandswoningen
worden zo ingericht, dat ze thans ieder
I voer twee gezinnen zijn geschikt en
flater gemakkelijk kunnen worden om
gebouwd tot enkelvoudige bewoning.
Het mooie cn practische in het
Middelburgse bouwplan is, flat er
rekening werd gehouden met de be
langen der grotere gezinnen.
Zo varieert de kubieke inhoud der
arbeiderswoningen, die op 't Zand
bi aanbouw zijn, van 250 tot 300 en
komen voor de laatste soort de gro
tere gezinnen in aanmerking.
Ook een der twintig middenstands-
st Woningen, bestemd voor een gezin dat
uit 10 personen bestaat, wordt uitslui
tend voor dat gezin bestemd.
E Behalve de 61 genoemde zijn aan de
Poelendaleweg nog 26 arbeiderswonin
gen in aanbouw, resp. van 289 en 297
M3. Al deze huizen hebben twee
woon- en drie slaapkamers.
I Aan dezelfde weg zijn voorts 50
middenstandswoningen (inhoud 400
450 M3) in aanbesteding, terwijl de
j,, plannen voor 30 arbeiderswoningen in
een vergevorderd stadium van voor-
bereiding is.
j Al het voorgaande behoorde eigenlijk
tot het plan voor 1947, doch door de
bekende oorzaken is een grote achter
stand ontstaan, die eerst moet worden
Ingehaald, voor het bouwplan '48 kan
worden afgemaakt.
Bouwplan 1948
dit soort huizen wordt geschat op 40
jaar; de inhoud is 240 M3. Ook heeft
men hier nog de 4 Bruljnzeelwoningen,
die van hout zijn.
In het park de Griffioen, waar 113
middenstandswoningen zijn geprojec
teerd, zal de z.g. strokenbouw worden
toegepast. De huizen worden daar ge
bouwd in blokjes van 58 huizen.
Iedere bewoner zal een klein tuintje
krijgen voor eigen gebruik, terwijl het
restant van de grond tot een gemeen
schappelijke tuin wordt aangelegd,
waarvan het onderhoud aan een stich
ting zal worden toevertrouwd. Deze
huizen, die een inhoud van 430 tot 450
M3 krijgen, zijn reeds in aanbouw.
Verder kent bet plan nog 50 arbei
derswoningen aan de Veerseweg, ach
ter de Hendrikstraat in de omgeving
van de Nadorst, die in aanbesteding
zijn en 50 achter de Rozenstraat,
waar/oor de plannen bijna gereed zijn.
Al deze arbeidershuizen krijgen een
inhoud van 260 tot 300 M3.
Behalve aan woonhuizen heeft men
ook aan andere zaken gedacht.
Zo zullen op 't Zand, behalve twee
kerken, twee lagere scholen ook een
landhnis en een garage komen ln de
toekomst; ook heeft men er enkele
winkels geprojecteerd.
In t Parit de Griffioen Is ruimte
uitgespaard voor drie andere scholen,
nX een landbouw, een kleuter en een
B.L.O.-schooI.
Zo ziet men dat men voorlopig op
Gemeentewerken te Middelburg zijn
brood niet in ledigheid behoeft te eten.
|)e heet Matthijssen deelde ons mede
dat het bouwplan 1948 het volgen
de bevat:
In de eerste plaats zijn dit ongeveer
300 arbeiderswoningen aan de N. Vlis-
singseweg, waaronder 50 voor grote
gezinnen, die een inhoud hebben van
300320 M3, terwijl de rest een genifid-
deldc- inhoud van 280 M3 heeft. Boven
den omvat dit plan de 70 z.g. Maycrete
betonweningen aan de Bredeweg, die
bijna gereed zijn. De leeftijdsduur van
Interessante lezingen van dr. W. Tenhaeff
door de hallucinatie, waarbij een hevig
geëmotioneerd persoon onbewust als
„zender" optreedt en een gewoonlijk
met hem innig verbonden persoon als
„ontvanger" fungeert.
Talrijke voorbeelden daarvan haalde
spreker daarvan aan. Het meeste komt
voor dat dit zenden en ontvangen
plaats heeft bij een sterven en ook wel
bij een ongeluk. Behalve via het ge
zichtsorgaan kan het „bericht" binnen
komen via gehoor en gevoel. Herhaal
delijk gebeurt het ook dat het bericht
enkele uren als het ware slapen blijft
in het onderbewuste en dan pas zich
manifesteert aan de ontvanger. Daar
door is het gekomen dat men de tele
pathie soms verward heeft met spiri
tisme, waar ze niets mee te maken
heeft.
Op boeiende wijze vertelde spreker
daarop over het helderzien en het voor
uitzien en ttustreerde alles weer met
pakkende voorbeelden uit eigen erva
ring of uit die van betrouwbare per
sonen.
Plaatsruimte laat niet toe deze voor
beelden alle aan te halen. We beperken
er ons toe tot een zeer typerende.
JN verschillende Zeeuwse plaatsen
houdt momenteel dr. W Tenhaeff
psycholoog en docent aan de rijks
universiteit te Utrecht een lezing over
Buitenzintuigelijke waarnemingen.
Wij hoorden hem in het Goese
Schuttershof, waar hij ingeleid werd
door de heer Vroome van de Z.V.U.,
welke instelling de lezingen organiseert
Dr. Tenhaeff zei, dat het terrein der
parapsychologie zo uitgebreid is, dat
het avonden zou vergen, om dit te ver
kennen. Spreker wilde zich daarom
bepalen tot een enkel onderdeel nJ. de
telepathie en 'n paar zijtakken, n.l.
het zien in de ruimte, de helderziend
heid en het zien in de tijd, het vooruit
zien.
Eeuwen lang hebben die verschijnse
len de aandacht getrokken, maar ook
eeuwenlang waren 't uitsluitend theolo
gen en filosofen, die zich daar speciaal
mee bemoeiden. Pas in de tweede helft
der 19e eeuw trok de wetenschap de
para-psychologie binnen haar aan
dachtssfeer.
De grote stoot tot het wetenschap
pelijk onderzoek werd gegeven in En
geland. waar in 1382 een speciaal ge
nootschap zich met de buitenzintuige
lijke waarnemingen ging bezig houden.
In eigen land werd dit voorbeeld pas
gevolgd in 1920 waar bijzonder prof.
Hevtnans dank voor te brengen is.
Thans is een en ander uit het veld
der gissingen en geheimzinnige gehaald
in het nuchtere laboratorium en past
men naast de aanhoudende studie, ook
het kwantitatief en kwalitatief onder
zoek toe.
Hallucinatie.
j- Verbetering glooiïngssysteem
JJoor de uitvinder van de blokken
j van hst „glooiingssysteem Leen-
dertse de heer M. Leendertse, oud-
waterbouwkundig ambtenaar te Brui-
msse, is een belangrijke wijziging in
v Y°rm en Slootte daarvan aange-
rac Als bezwaar tegen het wer-
xcen met deze blokken werd wel eens
aai .gevoerd, dat ze te groot en te
2 zwaar waren. Dit is nu ondervangen
■terwijl toch een hechte en dichte, ja
I zelfs een meer soepele glooiing wórdt
verkregen. Tevens bespaart men ma
teriaal, waardoor het grondstoffen
verbruik met 10 tot 15 procent wordt
geieduceerd, wat ook de kostprijs ten
f&goede komt.
De kopmaat der nieuwe blokken
is 35 x 35 cm., de dikte 15 tot 25 cm.,
of meerder. Het gewicht is zodanig
dat net transport veel gemakkelijker
is geworden, een factor die van be-
ttekenis is.
De typen, vlakke en verhoogde
mokken, zijn eenvormig en dus zeer
geschikt voor massa-productie. De
glooiing wardt gemaakt op een goed
afgewerkt grondprofiel met of zonder
afdekking van een krammat, van on
der voorzien van een goede afsluit-
band en van boven met of zonder
band. Dezo soort betonblok-glooiin
gen kunnen bij goede aanleg concur-
reren met alle natuursteen-glooiin
gen. Zij vereisen, in tegenstelling met
natuursteen, dat bovendien in het
buitenland moet worden gekocht, <-een
onderhoud. Ook deviezenbesparing is
ongetwijfeld een groot voordeel.
In de loop der jaren zijn aan ver
ft schilende waterkeringen in Zeeland
I aan de afsluitdijk en aan de Noord-
Oostpolder deze glooiingen gedeelte-
I lijk toegepast en tot heden is er nog
geen klacht geweest, dat zij niet doel-
treffend zouden zijn.
A llereerst vertelde spr. vele bijzonder
heden over de e'senlijke telepathie
die zich voornamelijk demonstreert
VOETBAL
Door een 5-0 overwinning op Luc-
tor II heeft Lew Boys het kampioen
schap van haar afdeling behaald. Op
zeer verdienstelijke wijze heeft Lew.
Boys de competitie beëindigd. Slechts
éénmaal zijn de Boys in deze com
petitie geslagen. Wij wensen vanaf
deze plaats de Boys met het kam
pioenschap van harte geluk. Hoofd
zakelijk is dit succes bereikt, door
de goede onderlinge verstandhouding.
Doch daarnaast een gelukwens voor
het wakkere bestuur der Lew. Boys
die zoveel tot het behaalde succes
heeft bijgedragen.
OOK SPANJE IN
RONDE VAN NEDERLAND
Het comité „Nationaal Sportgebeu-
heeft van de Spaanse wielerbond be
richt ontvangen, dat vier Spanjaar
den aan de eind April te houden 1700
km. lange Ronde van Nederland zullen
deelnemen. Het zijn: Capo, Spaans
kampioen op de weg en Spaans uur
recordhouder, Rodriguez, winnaar
van de Ronde van Catalonië 1947,
Ruiz en Gual. Voorts zullen Italia
nen en enkele Luxemburgse renners
aan deze ronde deelnemen, terwijl 't
vrijwel zeker is, dat ook de Franse
en Belgische bonden een aantal ren
ners zullen laten inschrijven.
Alle leden herbenoemd
gU Ken. Besluit is het aantal Ka-
r nieis van het Tribunaal voor het
Arrondissement Middelburg nader De-
paa'.a oi) drie. Voorts zijn in dit tri
bunaal voor het jaar ly48 benoemd:
tot voorzitter van de le Kamer, tevens
Forwi?.lU van llet' L'ibimaal, en tot piv
lomzitiv, mr. M. Vlaming te Yerseke;
tot voorzitter van de 2e Kamer en tot
Jöorzitter: mr. C. M. Kegge te
Gors. tot voorzitter van de 4e Kamer
e>. ot p.v. voorzitter: mr. W Nieuwen-
hunsen te Zierikzee; tot piv v™
at; -T A. J. w. Schorer te
t? t<S£« g: l?r* pH- w- F; Teilegen
lélburè p C?t' i»r' p- Loe« MM-
Ouwehand !v,fSt? te Middeibu:g: C
te0Derf.f"d, Jtlissmgen; M A. van
W -stê nde f.f "«'"SC": J C. van t
Hcer Abtskerke; M de
te TemeuzM- Ar^ndnarfcJe: G' WelJns
„n. A. c. Brouwer te Uzen-
VI rier Staal W Terncu-
Vermeuien^. mS?:aal' tp AxeI; p-
n,,te Waterlandkerkje; D. C.
-e •Oostburg: A. Buijs te
te Go«s- t *E.°k t0 Goes; A- de Roo
Nieuwerkciio- y t 'lêlSï?611® /®em-
Maartensdijk V m en te st'
- O-s'erland: A
Proefpersoon.
In de herfts van 1937 had spr. in het
Binnengasthuis een onderhoud met
de directeur-geneesheer en met een
proefpersoon. Het gesprek ging over de
dingen van alle dag. Plotseling zei de
proefpersoon: „Binnenkort zullen hier
gekke dingen gebeuren. De Koningin
zal hier komen logeren en de prinses
en de prins ookl" Verbaasd keken ze de
man aan, die ook geen nadere verkla
ring van zijn ingeving kon verstrekken.
Waarde werd aan 's mans uitlating
overigens niet gehecht.
Enige tijd later werd dr. Tenhaeff
door de geneeskundige dienst te Am
sterdam in contact gebracht met een
oud vrouwtje, dat zeer bijzondere dro
men had, die overigens op psycho
analytisch err niet op para-psycholo
gisch terrein lagen. Iedere morgen
schreef dit vrouwtje haar droom op en
stuurde de brief dan aan dr. Tenhaeff.
Op 27 November 1937 ontving hij een
brief met een geheel ander soort droom
Daarin werd een weg beschreven,
waarop een auto-ongeluk plaats had en
na dit accident lag prins Bernhard ge
wond dwars over de weg
Precies.
Qok aan dit schrijven werd niet meer
dan de gewone waarde gehecht,
maar twee dagen later gebeurde precies
wat het vrouwtje had gedroomd. Prins
Bernhard werd naar het Binnengast
huis gebracht en daar zijn toestand
ernstig leek. kwamen Koningin en
prinses niet alleen naar het ziekenhuis,
maar bleven er ook logeren! Tenslotte
beschreef dr. Tenhaeff uitvoerig het
experimenteel onderzoek op het gebied
der telepathie om daarna er op te
wijzen dat hetgeen zich op het toneel
aandient als telepathie, daar gewoon
lijk niets mee te maken heeft. Komend
tot de verklaring van deze verschijnse
len zei spreker, dat de natuurweten
schap. die tegenwoordig zoekt in de sa-
menhatjg van het bewustzijn der men
sen, waaruit als het ware een gemeen
schappelijke herinnering ontstaat. In
dit velband wees spreker op de leer der
Neo-Platonisten en die van Faraeellus
over het z.g. Wereldbewustzijn. Overi
gens is het laatste woord hierover nog
niet gesproken.
Na de pauze gaf dr. Tenhaeff nog
gelegenheid tot het stellen van vragen,
waarvan verschillende aanwezigen
dankbaar gebruik maakten.
1. In de muziek ls mineur alge
meen bekend als de kleine terts-toon
schaal. Een bepaald persoon wordt
echter ook mineur genoemd. Is het
een liedjeszanger, een mijnwerker, eer
kloosterling, een helden-tenor uit een
opera of de kamerbewaarder van een
minister?
2. Wanneer men iets ruraal noemt,
vindt men het dan landelijk, eenvou
dig, sarcastisch, droefgeestig of plech
tig?
3. Is een banderillero een Portu
gees cavalerist, een Italiaanse schoor
steenveger, een Baskische kermisrei
ziger, een Proven?aalse marskramer
ot een Spaanse stierenvechter
4. Een georgica ls een gedicht.
Heeft deze poëzie het gezin, de poli
tiek, het krijgsgebeuren, een Bijbel
verhaal of het buitenleven tot onder
werp?
5. Wat verstaat u onder legisla
tuur? De Inhoudsopgave van een en
cyclopedie, regenten-regering, kerke
lijke rechtspraak, wetgevende macht
of de gezamenlijke erven?
6. Een fripon ls een champagne-
koeler, een gauwdief, een dameskap
per, een apothekersvijzel of een lek
kerbek?
7. Wat is een barin? Een landjon
ker, een scheepssloep, een schero-
schutter, een plaggenhut of de vrouw
van een dessa-hoofd?
8. De kiwi is een soort struisvogel
Waar ls dit dier inheems? Op Mada
gaskar, op Nieuw-Gulnea, in Trans
vaal, op de Antillen of ln Nieuw-Zee-
land?
9. Ook de pronghorn ls een exo
tisch dier Is het een reptiel, een am-
phibie, een roofdier, een herkauwer of
een buideldier?
10. Waarvoor wordt een cremona
gebruikt? Om er op te gaan zitten,
om te muciseren, cm een taart niet
creme te bespuiten, om een berg te
beklimmen of om spijzen warm te
houden?
■(too;A
VOOS) UM30JSIUU OIO '1)1 I (SU303
POOS) aejunmijsq uoa '6 ipuejaoz
-AUUUN U[ '8 :.t35fUOfpUEI 1139 'i
IjajpAmea U99 '9 riqoetu apuo,\
-93)9» 9P '5 :u9A31U91]t)q ^sq 'f
;j9iq39AU9J9;)S asUEBClS U99 'g
'•^flisputq Z Max-WMufitu usa 'x
MARKTEN
GOES, 19 Jan. '48
Groenten: Spruiten f 2831 per 100
kg;*Witlof I 2227; idem II cn stek
9.50—17; Groene Savoye kool 1423;
idem afw. 8; Gele Savoye kool 7;
Rode kool 7—12; Prei 26—31; Uien 9
—25; Knolselderij III 7.50 per 100 st.
GOES. 20 Jan. 1948. Appels: Goud-
reinetten 1863, Jonathan 3787, zure
Bellefleur 2050, Golden Delicious 19-
55, Laxton Superbe 2836, Glorie van
Holland 3339, Cox Oranje Pippin 40
—56, Sterappels 842, Hondsmuil 16
24, Keulemans 30, Bramly Seedling ?6,
zoete Ermgaarde 3149, appels (kroet
en stek) 1018, alles per 100 kg.; Pe
ren: Comtesse de Paris 2988, Gieser
Wildeman 22—44, St. Remy 25—38,
Pondsperen 2438, Winteiiouwtjes 14
31, Kleiperen 18—37. alles per 100
kg.; noten 4.705 per 100 stuks.
ROTTERDAM, 20 Jan. 1948.
Totaal aanvoer 2199 stuks, paarden
283, veulens 30, magere runderen 350,
vette runderen 591, graskalveren 33,
nuchtere kalveren 158, schapen en
lammeren 84, varkens 6, biggen 535,
bokken en geiten 139. Slachtpaarden
1.451.050.60 per k.g. Werkpaar
den 800—600—30Q; Hitten 575—450—
200; Kalfkoeien 775—050—475; Melk
koeien, f 800 675 500, vare
koeien 475400325; Vaarzen 500
350—250; Pinken 350—250—200; Gras-
kalveren 20011050; Biggen p. v/k.
483825; Markt biggen; iets gro
ter, goed iets hoger; paarden: korter,
kalm, als vorige week: kalf- en melk
koeien: korter, tamelijk, prijshoudend
varekoeien: Iets kleiner, kalm stabiel;
vaarzen en pinken: als vorige v/eek,
kalm, constant; graskalveren: klein,
redelijk, prijshoudend.
BELANGRIJKER dm de vraag, of wij op dit moment kunnen spre
ken van een nieuwe generatie, lijkt mij de eenvoudige constatering, dat
er momenteel door een aantal jonge katholieke mensen poëzie geschreven
wordt, die zoals men gewoonlijk pleegt uit te drukken een belofte^
inhoudt voor de toekomst.
yEEL
bezorgdheid voor het
leven, dat dient gered,
en voor de mens, die
dient behoed te worden
in de zuivere door God
gewilde verm".
Dit was de eenvoudige en aanvaard
bare grondgedachte in het betoog
van Drs. Karei Meeuwesse, waarmee
hij Maandag j.l. de avondbijeenkomst
van een zestal jonge dichters, die uit
eigen werk lazen in de R.K. Open
bare Leeszaal te Breda, inleidde. Ge
tuigend van een scherp inzicht en een
grote genegenheid ten aanzien van de
dichtkunst, ging de spreker nauwkeu
rig na, welke min of meer belangrij
ke persoonlijke of gemeenschappelijke
aspecten het werk van die jonge
kunstenaars in het tot dan toe door
hen aan de openbaarheid prijs gege-
vene vertoonde.
Als wellicht het meest naar voren
springende „gemeenschappelijke" wees
hij op hun aller bezorgdheid „voor
het leven, dat dient gered en voor
de mens, die dient behoed te worden
in de zuivere door God gewilde vorm".
Hij achtte het zeer wel mogelijk, dat
daarom ook in hun werk zo dikwijls
de baiade-vorm terugkeert, een vorm
zo openhartig van karakter, dat zij
de dichter in staat stelt smekend of
bezwerend de medemens te herinne
ren aan zijn diepste bestemming.
Na te hebben gepoogd een „histo
rische" lijn te trekken via de dich
ters rond „De Gemeenschap" en het
voor-oorlogse „Criterium" tot aan het
werk van deze vertegenwoordigers
van de allerjongsten, ging Meeuwesse
ertoe over aan ieder van de aanwe
zige dichters een enkel woord te wij
den. daarmee een heldere karakteris
tiek gevend van wat zij ieder voor
zich te zeggen hebben.
XTet werk van die dichters zelf was
voor hen, die het reeds langere
tijd met belangstelling in de verschil
lende periodieken heeft trachten te
volgen, in een paar opzichten en voor
twee van hen in het bijzonder zoiets
als een kleine openbaring. Die twee
zijn Lou Vleugelhof en Nico Ver
hoeven, uitgesproken poëtisch de
sterksten van de die avond aanwezi
ge dichters.
Het werk van laatstgenoemde on
derscheidt zich voornamelijk door de
verbeten strijdbaarheid en de kosmi
sche geaardheid, het visionaire bijna,
van woord- en beeldaanwending, ter
wijl kennelijk bij hem de hierboven
omschreven problematiek van de he
dendaagse jeugd helder en reeds bij
na tot een onvervreemdbaar bezit
(„een eigen geluid") bezonken en be
lichaamd is. Vleugelhof is meditatie
ver, vluchtiger en speelser van uit
drukking, maar ook bij hem treffen
we een opmerkelijke diepte aan, die
nog veel van hem als dichter doet
verwachten. Michel van der Plas en
Jan Leyten zijn nadrukkelijker in ge
dachte, zelfbewuster en tot oordelen
gereed; hun stem draagt echter min
der ver, al moet van Leyten gezegd
worden, dat hij opvallend zuiver de
hem als dichter toegemeten gave met
alle beperktheid van dien weet aan
te wenden.
Frans Babyion, de bohémien de la
troupe, gelijk Meeuwesse hem karak
teriseerde, kan als lyrisch dichter wel
licht een volume bereiken boven het
gemiddelde uit, wanneer hij zich een
maal zal durven confronteren met de
onverbiddelijke eisen, die de kunst
en het leven zelf aan iedere dichter
stelt; zijn werk maakt nog tezeer de
indruk, dat hij zich vaag deze ascese
bewust is, doch er in een speelse en
argeloze lafheid aan wil ontvluchten,
zolang daartoe ook nog maar een
geringe kans aanwezig is.
De zwakste was Koos Vermeeren,
die weliswaar een eerlijk vers weet
te schrijven, maar die nog ver ver
wijderd is van wat men „een per
soonlijkheid" pleegt te noemen. Hij
ziet om het zo uit te drukken, teveel
zichzelf in het hem omringende en is
nog niet aan het in poëzie gesubli
meerde besef toe, dat het zijn eerste
opgave moet zijn in zichzelf, dat be
perkte en toch grenzeloos ruime ge
bied, al het omringende te zien.
Tenslotte, daargelaten de open
vraag over het al of niet bestaan van
een jongste generatie, viel vast te
stellen, dat deze zes jonge kunste
naars ieder op de eigen wijze zich
verantwoordelijk weet tegenover het
verlangen om in eerlijke overtuiging,
zoals van der Plas het uitdrukte, het
naakte leven te rechtvaardigen tegen
over God en de eeuwigheid.
L. B.
QVER ..Fantasia" het jongste film-
product van de Amerikaanse kun
stenaar Walt Disney, werden reeds be
paalde noten gekraakt. Tot dusverre
hadden wij nochtans alle critiek en
alle lofprijzingen van horen zeggen.
Maar nu men dit novum aan ons heeft
voorgedraaid, kunnen wij zelf oordelen.
Kort en goed: Fantasia is een twee
slachtigheid, maar een, die men niet
mag verzuimen te gaan zien. Zó zeggen
wij het wellicht 't meest juist: te gaan
zien. Want wie deze film opzoekt om
haar bovendien te horen zal zich te
leurgesteld afwenden.
Het een of het ander: in Fantasia
speelt Stokowski met zijn orkest vak
kundig de grootmeesters van onze
muziek en dan komt Disney, die er
met wonderbaarlijk groot talent en
met onuitputtelijke fantasie beelden
bij produceert. Stokowski en Disney
ieder voor zich, hadden gelijk met hun
werk, maar de samengang verdraagt
zich moeilijk. Wij zagen geen toepasse
lijke Illustraties van de gespeelde mu
ziekwerken, want het beeld heeft zijn
eigen dramatische taak. Zoals ieder
van ons een beoaald beeld overhoudt
na een verklanking van Bach of Beet
hoven, zo legde ook Disney een eigen
beeld vast. Begrijpelijk natuurlijk,
maar nu wil hij dit beeld aan ons op
dringen. En dat nu zal menigeen niet
dan breken de faunen en centauren
en de cupido's van de Griekse mytho
logie los
Zie, die combinatie is moeilijk te ver
staan; en Disney zelf schijnt er ook
wel moeilijkheid mee te hebben gehad,
toen hij zijn film liet eindigen met een
paar vlakke, lege voorstellingen op het
Avé Maria van Schubert.
Wij kunnen slechts een greep doen
en kiezen dan Strawinski's „Le Sacre
du printemps", als een staaltje, waar
bij wij de filmmaker willen tegemoet
komen. Want hier heeft hij ongetwij
feld terechte motieven bij de hand, om
op de ruige muziek met eenzame en
grootse beelden een beklemmend schep
pingsverhaal te tekenen.
ILJen ziet, dat ook wij niet zijn geko
men tot een rond oordeel over
Fantasia. Misschien zullen blinden van
deze uitzonderlijke film genieten, om
dat zij kunnen horen, wat Leopold
Stokowski weet te ontwikkelen aan
klankschoonheid; doven zullen zich
kunnen concentreren op wat de teke
naar in acht op zich zelf staande
fi'mpjes met groot vernuft heeft ge
schapen.
Doch wie wil genieten, èn door te
zien én door te horen, zal Fantasia
nochtans kunnen aanvaarden, door
aanvaarden. Noem zo iemand een puri- tijdig tot belangrijke concessies bereid
tein, maar daarmee is Fantasia niet
tot klaarheid gebracht.
YyiJ kramen een interpretatie van
Bach aanvaarden, ais men zich
bepaalt, zoals hier geschiedde, tot een
stuk absolute film. Maar niet zodra
horen wij Beethoven's Pastorale, of
te zijn. Hij zal het dan met ons eens
zijn, dat hier een belangrijke en boei
ende proefneming is gebracht, die het
uitgaand publiek niet mag verzuimen
als een specimen van zich ontwikke
lende (wij zullen echter niet aanstonds
beweren: ontaarde) filmkunst.
A. v. O.
Fantastische scène nit Walt Disney's jongste film Fantasia.
STRF1"; BUREAU BERGEN OP
ZOOM OPGEHEVEN.
Het streekbureau van de wederopbouw
te Bergen op Zoom is opgeheven. De
onder dit bureau ressorterende ge-
i meenten^zijn ondergebracht bij het
j streekbureau van de wederopbouw Roo-
Isendaal, dat onder leiding staat van ir.
L. Meyer.
dijkc
zen; M
van Iwaarden te
P. Geluk te Z'erikzee.
NAAR aanleding van ons artikel over
de inpoldering van het Zuid-Sloe,
welks inpoldering het verloren gaan
van het haventje van Nieuwdorp be
tekent, omdat dit binnen de afsluitdijk
komt te liggen, ontvingen wij een be
schouwing van de heer Jac. van 't
Westeinde te Nieuwdorp, die interssant
genoeg is om baar over te nemen. De
uitgaVen voor het haventje, zo luidt
het, overtreffen geenszins de inkom
sten, al zijn de netto-overschotten niet
meer zoals die waren voordat de spoor
lijn door ZuidBeveland was aangelegd.
Om die overtollige drukte verlangen
dan ook de leveranciers niet meer terug
omdat men toen zijn producten zeer
moeilijk en niet tijdig kon lossen. Naast
de winstderving door de gemeente bij
de ooheffing der haven, dient men ook
te stellen de grotere onkosten die ge
maakt moeten worden door de leveran
ciers, die vele malen groter zijn dan
de winst die de gemeente maakt. Men
mag zich niet b'ind staren op de zicht
bare winsten maar men moet ook in
rekening brergen de hogere kosten bij
ve-andering van laadplaats en deze
beide posten samen bepalen de waarde
van een haven.
Enkele cijfers.
H"t is woi UIi -e z, eiiKzee.
heer Kok dat bphalvede
Januari in L dle reed" s'r-ds 1
I na Ü„5.?lns?hoteh woont, ook het.
I Pa gearresteerde
berbcnoemd
F' e best
tribunaallld wen
zijn!
ingelicht schijnt
ponder vooruit te lopen op een renta-
billteitsberekening. die t.g.t. zal
gemaakt worden zijn er wel enige cij
fers te geven, speciaal over de suiker
bieten. No- maal' worden er ruim 4 mil-
lioen k.g bieten aangevoerd (buiten
beschouwing dienen te blijver een paar
oorlogsjaren toen de scheepvaart was
gestremd of de haven niet gebruikt
de Haag kon worden en ook het jaar 1947 daar
i vele percelen tengevolge van de droog
te een misgewas gaven). Al de gelever
de bieten zijn coöperatie-bieten en be
stemd voor Dinteloord. Bij levering op
spoor kost dit, alle kosten van haven
geld, los- en inlaadgelden inberekend,
ruim een gulden per ton meer of ln
totaal f 4000,— Daarbij komen dan
de kosten van het vervoer over de
grotere afstand dat veilig geschat kan
worden op f 1000,—. Het staat nog niet
vast of bij de fusie der coop. Suiker
fabrieken dit vrachtverschil zal blij
ven bestaan. In wezen doet dat m.i.
weinig aan de zaak af, de kosten wor
den dan niet op de enkeling, maar op
de gemeenschap verhaald, doch de ho
gere vrachtkosten blijven bestaan, tot
dat het spoor met de binnenvaart kan
concurreren.
De geleverde producten worden ge
leverd van circa 400 HA. Wanneer de
nieuwe polder klaar is en zijn produc
ten gaat afleveren mag worden aange
nomen dat bij een eventuele nieuwe
haven de aanvoer zal verdubbelen,
gezien de oppervlakte die ingepolderd
wordt en de te verwachten aanvoer van
het eiland Walcheren o.a. de Bljleveld
polder, die aanmerkeiyk dichter bij
de nieuwe haven komt te liggen dan
bij 'n andere losplaats.
Al met al kan men de directe en in
directe voordelen van een haven voor
lopig veilig schatten op 8—10 duizend
gulden per jaar. Optimisten beweren,
dat straks alles per auto zal worden
vervoerd. Tegenstanders voeren aan.
dat binnen 1015 jaar het laatste ge
deelte van het Sloe zal kunnen worden
ingepolderd en de haven dus wederom
zou komen te vervallen. Voorlopig wil
len we ons niet rekenen bij de optimis
ten voor autovervoer, daar cieze vracht
thans nog duurder uitkomt, vooral bij
de belangrijke benzincprljsverhoging in
het afgelopen Jaar. Hoe Is het boven
den te rijmen met de benzine-bespa-
ring, die van overheidswege dringend
woidt aanbevolen in het belang van
onze deviezenpolitiek Er bestaat wer
kelijk grote kans dat binnen afzien
bare tijd wederom kan ingepolderd wor
den en dat het vaargeul zal dicht-
slibbeil Als men ziet hoelang men
het primitieve haventje van de Bijle-
veldpolder heeft kunnen benutten, dan
kan men minstens 10 jaar rekenen voor
het gebruik van de haven. Het gaat
er dus om of het financieel verant
woord is voor deze termijn, de kosten
van het verleggen der haven te be
steden.
Wanneer de haven definitief zou ver
dwijnen zou dit in strijd zijn met het
streven onzer regering. Deze beoogt oa
productiekostenverlaging en rationali
satie. Als 't haventje verdwijnt bereikt
men voor deze streek 't tegendeel. Wij
zyn dankbaar dat eindelijk wederom
een stuk grond aan de zee wordt ont
trokken doch door het ene te doen be
hoeft men het andere niet na te laten.
De landbouwers, woner.de in de omge
ving van de haven te Nieuwdorp, hopen
en verwachten dat hun belangen niet
geschaad worden door de inpoldering
van Het Sloe.
Voordelen cn bezwaren.
Tot zover de heer van t Westeinde.
Burgemeester Elenbaas deelde ons
desgevraagd mede, dat de voordelen
verbonden aan 'n haventje in het Slo-.
inderdaad niet te licht mogen geschat
worden. Het gemeentebestuur van 's-
Heer Arendskerke is dan ook niet wer
keloos gebleven ten aanzien van deze.
Hoofdbezwaren zijn echter inderdaad
de aanwezige kans dat het Zuid-Sloe
verder tngedijkt zal worden en dat ook
een nieuwe haven met dichtslibbing
wordt bedreigd Het gaat er om of men
het Ryk zal kunnen overtuigen, dat
de te maken kosten voor de eventuele
aanleg van een nieuwe haven flnan-
clëel verantwoord zijn. De burgemees
ter onderschatte de moeilijkheden niet,
welke hieraan verbonden zijn, maar
zal niettemin al het mogelijke béproc-
Na MAANDEN van voorbereiding is Henri Wallace, de vroegere Vice-Pre
sident tijdens de Roosevelt-Regering en Minister van Handel onder Tru
man, er tegen het einde van 1947 in geslaagd een derde politieke partij te
vormen, die deel zal nemen aan de presidentsverkiezingen van dit jaar, doch
geen candidaten zal stellen voor de Senaat en het Huis van Afgevaardigden.
Wallace heeft zich candidaat gesteld voor het presidentschap doch in bevoeg
de kringen gelooft niemand, dat hij er in zal slagen de overwinning te be
halen; zijn politiek programma is er immers op gericht tegenover Rusland
een verzoenende houding aan te nemen en hiermede gaat de meerderheid
van het kiezerscorps niet accoord.
IX/allace zelf weet trouwens, dat hij
weinig kans maakt om na de ver
kiezingen, die in November a.s gehou
den zullen worden, het Witte Huis te
betreden, doch al zijn hoop is geves
tigd op de verkiezing van 1952; tegen
die tijd hoopt hij n.l. de democratische
partij, uitgezonderd dan in „The Solid
South" het traditionele steunpunt
der democraten te hebben over
wonnen.
Waar is dan de belangrijkheid van
deze nieuwe partij in gelegen op het
ogenblik? Deze is gelegen in het feit,
dat by de verkiezingen ongetwyfeld
stemmen van de democratische candi
daat Truman afgenomen zullen wor
den. De kans ls zelfs niet gering, dat
een klein aantal stemmen uitgebracht
op Wallace de balans naar de kant der
republikeinen (de lachende derde?)
doet overslaan Het heeft er alle schijn
van, dat Wallace hierop speculeert..
Zijn stap om deel te nemen aan de
presidentsverkiezing zou men dan ook
kunnen zien ais een persoonlijke aan
val op president Truman. Deze Immers
schakelde Wallace in 1944 uit voor het
vice-presideritschap en stootte hem in
September 1946 uit zijn kabinet naar
aanleiding van een redevoering door
Wallace uitgesproken, waarin deze
een vriendelijker houding Jege.re de
Sovjet-Unie propageerde, hetgeen in
strijd was met de toenmalige buiten
landse politiek der regering.
Het gevolg hiervan is geweest, dat
Wallace zich van de Democratische
Party afkeerde en in het blad „The
New Republic" heftige critiek op de
regeringspolitiek inzake buitenlandse
aangelegenheden ten aanzien van Rus
land uitoefende. Aldus verzamelde hij
een kring van communisten en links-
georiënteerden om zich heen, die nu
de kern van zijn nieuwe partij uit
maakt. Wallace hoopt tevens de steun
te verkrijgen van de negers en de
linkse arbeiders-organisaties. Men ver-
moedt. dat de grote vakverenigingslei
ders n'et op zijn hand zullen zijn aan
gezien de meerderheid van hen niet in
stemt met Wallace's politiek inzake
Rusland. Te dezen aanzien zij nog her-
innerd aan het besluit van de C.I.O..
één van de grote vakverenigingen, om
het Marsha'lp'an ten volle te steunen.
Zou Wallace erin slagen deze groepen
die zich hoofdzakelijk in de industrie
gebieden bevinden, onder zijn banier te
brengen dan is de kans groot dat Tru
man in deze gebieden stemmen zal ver
liezen, hetgeen hij zich zeker niet kan
veroorloven. Wallace heeft tevens laten
doorschemeren, dat hij op de kiezers
lijsten van New York, Illinois en Cali-
fomië zal uitkomen, drie staten met
gezameniyk 90 stemmen in het college
van kiesmannen, waar een meerderheid
van 266 stemmen voldoende is om tót
president te worden gekozen. Gunstige
resultaten voor Wallace in deze staten
zouden reeds catastrofaal voor Truman
zijn.
Destaat er een kans, dat deze derde
partij zich van een biyvende plaats
naast de twee grote voorgangers zal
kunnen verzekeren en dat zij een grote
rol in de Amerikaanse politiek zal gaan
spelen? Hieromtrent kunnen uit de
aard der zaak nog geen voorspellingen
gedaan worden. Reeds verschillende
malen is in de Verenigde Staten een
derde partij naast die der democrati
sche en Republikeinse gevormd, maai
geen van deze partijen was ooit stern
genoeg om de plaats van de twee ande
ren in te nemen. 1) Zij werden meest
al gevormd uit protest tegen een be
paalde regeringsmaatregel of tegen so
ciale of economische misstanden. Na
enige Jaren was er meestal van deze
nieuwe „derde" partij niet veel meer
over. doch hun invloed op de politiek
der beide grote partijen is onmisken
baar geweest.
Of Wallace's derde partij het iot
narer voorgangsters beschoren zal zijn?
Voorspeilingen hieromtrent zijn moei
lijk te maken. Het zal zeker tnteressant
zyn de levensloop van de jonggeboren»,
na te gaan en te zien welke de reacties
zyn van de beide andere partijen ten
aanzien van deze ..newcomer" op het
uitgebreide terrein der politiek.
I) Zie: Binkley, W. E.: American
Political Parties, their natural History"
bi. 181 e.v.
PEN DAKOTA van een Chinese
luchtvaartmaatschappij is, kort na
te Meekden te zyn opgestegen, neer
gestort. Er rijn 10 ooden en 40 ern*.
stig gewonden.
DE KLAS VAN TWAALF.
Onder de vele meisjesboeken, die
een verhaal en niet meer dan dat be
vatten, vormt dit book van Carry van
Bruggen een roman, welke opvalt om
haar grotere diepgang, Want behalve
verhaal, is dit boek een karakterschets
van twaalf kweekscnOolleerlingen, die
onder de vaardige pen van de schrijf
ster leven. Voor lezeresjes, die iets
meer willen genieten dan alleen wat
oppervlakkige lectuur, vormt het boek
daarom een magneet, die ten volle
verantwoording vindt in zijn aantrek
kelijkheid. Het boek is verlucht met
tekeningen van Henri Pieck en is uit
gegeven door de Uitgeverij en druk
kerij Hollandia te Baarn.
TWAAL AMBACHTEN
EEN GELUK
Nee, lezer, gij leest niet verkeerd.
Dit meisjesboek van Freddy Stroh is
geen mixture van ambachten en on
gelukken, maar het verhaal van een
reeks welgekozen baantjes, met tot
slot één onverwacht gelukje, het ge
luk van Marjan Dumont, eerst HBS-
leerlinge met toneel aspiraties, daar
na baantjes-jaagster om het leven te
leren bespelen. De aspiraties gingen
tegelijk met de liefste wens van ieder
meisje in vervulling. Het is een vlot
en onderhouden geschreven boek voor
oudere meisjes, dat bij de uitgeverij
en drukkerij Hollandia te Baarn ver
scheen.
EN WAAROM BEN IK ANDERS.
Freddy Stroh is een schrijver met
een opmerkelijke .voorden- cn beeld
rijkdbm. In elk van zijn boeken valt
dit opnieuw op en in het onderwer-
pelijke laat hij zijn ezeressen tege
lijkertijd genieten van een boeiend
verhaal van kweekschool-leerlingen,
die ieder voor zich het lever anders
zien en er hun idealen op instellen.
Onder haar voelt IJ Marlot zich an
ders dan de anderen, minder wuft en
ernstiger. Voor zichzelf een probleem,
vindt zij ten slotte kaar geluk in In-
dië en tegelijkertijd haar evenwicht
in de overtuiging, dat het met dat
„anders" zijn nog al losloopt, als zü
de man van haar keuze ontmoet. Het
boek verscheen bij de uitgeverij en
drukkerij Hollandia te Baarn en is
geschikt voor oudere meisjes.
HOE MOET HET NU MET
ONZE KINDEREN
Bij de drukkerij en uitgeverij Groot
Tilburg verscheen van de hand van
Pater Gervasius O.FM. Cap. dit nut
tig boekje dat voor \ele vaders en
moeders 'n wegwijzer zal rijr bij de
opvoeding hunner kinderen. Opvoeden
is nu eenmaal geen gemakkelijke taak
vele proberen de kunst te leren door
gewichtige boeken er over te lezen,
maar zo gi.i bet ooekske van pater
CV- on'-angt gij in
59 blaazijrl: een hat v«n waarde
volle wenken
f
