Be ontwikkeling van het Ijzeren Paard
vervoer
De Biltse keuken van het weer
Afval voor ons, hulpmiddel voor anderen
W ereld
STAD EN LAND
Wat doen wij met het straat- en huisvuil?
SPORTNIEUWS
rotesteren
DE STEM VAN WOENSDAG 14 JANUARI 1948
'ERWTEN
ttisciie pijnen
vergallen
S
Duitser te Koewacht
gesnapt
Pierre Balledux 25 jaar
op de planken
De drie foute
broeders
Locomotieven met gipsen beelden,
schilderijen en wapenschilden
feoekhoudcursus
voor vlassers
Binnen- en buitenland leveren het K.N.M.I.
de dagelijkse weersverwachting
w
Vier mannen stortten
naar beneden
ARKTEN
Officiële mededelingen
twee uur lang vol-
;n.'
den deed het
Solostraat te Am-
erdam wilde Zondag
nd een driejarig jorii
zijn oudere zusje be
am zijn bij het aan
n van de kacjiel
iders lagen nog te
Het jochje nam een
en trommeltje van
fel of uit de kast,
dafc komt er minder
in en gooide de
id in het vuur. Be-
are het geweest, wan
hij het trommeltje
n de kachel had ge
en de inhoud op ta-
lad terug gelegd. Dat
wei- minder goed ge-
hebben, maar moe-
e vrouw had dan
niet hoeven te con-
ren dat Pietje of
maar dat komt er
al weer minder op
haar trouwboekje
le distributiebeschei-
van.' de familie door
choorsteen had ge-
Want die dingen
den de inhoud van
blikken trommeltje.
wat wist Pietje ook
de waarde van een
twboekje en rantsoen-
nen af? Op slot van
sr.ing brandt het lek
en wat doe je al niet
de kachel het vertikt..
XDOOOOOGOOGOOfc
van de Ned. Organl-
psgoederenvervoer, een
sprak.
prak de heer C. P. G,
algemeen secertaris
ret wetsontwerp. Niet
maal, aldus spreker,
ntwerp verwezen naar
aatregel van bestuur,
it in feite een blanco
n floor de Kroon te be-
sie geeft. Deze commis-
unningen voor het ge
en de afhaal- en bestel-
hoogste tien jaar en
De Rijksinspecteur
en over de vergunnin-
geregelde vervoer. Ook
laximum-duur van tien
gemeen vervoersbelang
men daaronder? vroeg
iweigerd worden en ook
inder schadeloosstelling,
„sanering" zullen tot
:n, indien een en ander
rdt opgelegd. De voort-
altsatie kan geen alge-
n, temeer daar de over-
•bbende is. Men mag
dat het dezelfde kant
s met' het autobusver
en de particuliere be-
:n de Ned. Spoorwegen
fen. be vervoerders wil-
n praten en een vertc-
Ivan het bedrijfsleven
mmlssies. iHetgeen het
Jatief goed verzorgt,
ie bemoeienis van de
en. De vergunningen
rbepaalde tijd. verstrekt
L BEVROREN-
L OP TAFEL/
(Adv. 359-00)
Dog tijd een Kruschen
men. Iedere morgen de
Kruschen doet wonde-
proeft ge er niets van,
adige werking doet zich
n. Kruschen staat be-
stimulerende invloed op
rende organen. Die doer
id weer krachtig circu-
xheden kunnen zich niet
en, ze worden regelma-
en zo neemt Kruschen
eg van die slepende rheu
anger: begin Uw kuur
ag Kruschen Salts bij
r of Drogist. Adv.-151-W
GEEN SPREEKUUR.
De commissaris der Koningin in Zee-
1 land is verhinderd om Donderdag a.s>.
znr gewone spreekuur te houden
HET BOUW- EN WONINGTOEZICHT
OP ZUID-BEVELAND
Na langdurige en soms scherpe dis
cussies werd door de Goese raad gis
teravond het voorstel van B. en W -
om mede te werken tot opheffing der
gemeenschappelijke regeling betref
fende het bouw- en woningtoezicht
op gemeentewerken met 8 tefen
stemmen aangenomen. Tegen stemden
de KVP en de P. v. d. A.
WATERTANK ONTPLOFT.
I Bij de landbouwer Oele te Nieuw'-
dorp moest een tank geplaatst worden
W'ten behoeve van de watervoorziening.
Toen de zoon van dc l°?dS}cter Keik
met
uu van --
hove uit Goes hieraan bezig was
assistentie van de werkman Kort. even
eens uit Goes, is door nog onopgehel
derde oorzaak het reservoir ontploft.
Kort liep een beenbreuk op. terwijl
Kegkhove jr. er met enige schrammen
afkwam Het woonhuis van Oele werd
licht beschadigd. Eerstgenoemde is
naar St. Joanna" gebracht. Men ver
moedt dat zich in de tank gas- of ben
Knlamp had gevormd.
VERKEERSONGEVALLEN BIJ
KRABBENDIJKE
Drie slachtoffers.
Even voor de gemeente Krabbendijke
op de rijksweg naar Kruiningen, vond
een ernstig auto-ongeval plaats, waar
van twee Eindhovenaren het slacht
offer werden.
De auto met de twee inzittenden
reed, waarschijnlijk doordat zij slipte,
met. grote kracht tegen een doom. De
wagen werd zwaar beschadigd en de
bestuurder met zijn mederijder liepen
een hersenschudding op. Zij moesten
vervoerd worden naar het ziekenhuis
te Bergen op Zoom. Hun toestand was
vrij ernstig
Ongeveer terzelfder tijd gebeurde op
de Rijksweg nog een ongeval, waarbij
J. Koster een hersenschudding opliep,
fö Koster werd, terwijl hij met zijn rij
wiel aan de hand op de weg liep, door
een autobus uit Ossendrecht aangere
den, die met werklieden van de Weder
opbouw op weg was naar Walcheren.
De aanrijding was zo hevig, dat hij
tegen de grond smakte en een hersen-
schudding opliep.
HOMERUS DEED EEN DUTJE
Gisteren lieten we in 'n artikel afdruk
ken dat Zeeland ruim zeventig ge-
'■yJBieent.( ïi heeft. De duttende Homerus
die diti schreef kan aanvoeren, dat
dit letterlijk juist is, maar in ieder
geval is het zeer vaag.
De klare waarheid is n.l. dat ons goe
de gewest niet minder dan 101 ge-
jjnenten rijk is. Dat is dus nog heel
wat gekker dan gesuggereerd werd.
9 RETRAITEHUIS SEPPE.
Verschenen is het jaarverslag van
het St. Gerardus-Retraitehuis Seppe.
We lezen dat 1947, het jaar waarin het
Retraitehuis gedurende 35 jaar be
stond, zeer goed is geweest. Tal van
standsorganisaties verleenden hun me
dewerking tot een ruim bezoek, waar
bij van de zijde van de K.A.B. een
stuwende kracht uitging.
De retraiten voor militieplichtigen
f'"crden door 1394 jongelieden be-
Dcht. Voor de dames- en herenpro-
agandisten staat cp Zondag 2 Mei
en propagandistendag op stapel.
Aardenburg
Supportersclub. De onlangs opge
richte supportersclub van V. V. Aar
denburg koos haar bestuur. Voorzit
ter werd H. Lippens, vice voorz. B.
J. Herman, Eede; secr. H. Frans en
'■Jfcenningmeester P. Beun. Er blijkt al
een behoorlijke belangstelling te be
staan en deze is steeds groeiende.
Reeds werd eeh drietal supporteres
sen als lid ingeschreven. De contri
butie werd vastgesteld op 0.25 per
maand. Het is de bedoeilng bij iedere
uitwedstrijd een extra bus suppor
ters mee te laten gaan.
Groenendijk
E.H.B.O. in het patronaat had
de heroprichting plaats van de ver
eniging voor EHBO. De voorzitter
memoreerde dat het juist tien jaar
geleden was dat de oprichting had
plaats gehad. Verschillende spre
kers wezen op het grote nut van 'n
goede Kath. F HBO en de plicht
voor ieder om daaraan zijn mede
werking te verlenen. Onder de
aanwezigen werd een drietal taar
ten verloot. Een groot aantal, w.o.
waardevolle, prijzen werd ten toon
gesteld en over enkele weken ver
loot. Zeven en twintig nieuwe le
den gaven zich op voor een nieuwe
'/cursus.
Hoedekenskerke
•Bevolking toegenomen. Het aan
tal inwoners op 1 Jan. 1947 bedroe:
734 mannen en 766 vrouwen, in to
taai dus 1500 personen.
De bevolking in het afgelopen jaar
is toegenomen met 15 mannen en 33
vrouwen, die zich hier gevestigd heb
ben en met 32 personen, die werden
geboren, waarvan 17 meisjes.
F De afname bedroeg in totaal 77 per
sonen, 18 mannen en 49 vrouwen ves
tigden zich elders en 5 mannen en
R vrouwen kwamen te overlijden; zo-
in.o aantal inwoners op 1 Januari
1943 1516 personen was.
(Adw 362^ogi Hoofdplaat
TTI 1 Zang- en toneeluitvoering. De R
r W. van der St K. Dames Jeugdvereniging uit Groede
1 gaf CCU zan£f- PD t.^nnolnTAT^el im el/.
a/wiu ^uguvereniging uit
een zang- en toneelavond in de
jlaa van mej. de Wen. Dierckx onder
leiding van de kapelaan "an Groede.
leze avond werd geopend met het
•zingen van een vieital Kerstliederen,
■jz.aarnn ,het Kerstspel ..Waar de ster
I £n sbllc staan" werd opgevoerd.
ïdat ze de voorgeschie*
kennen, weten ze oieL
te en wie de valse Si"
ang hoeven ze daar*
denken, want.
wem opgevo'
- zaal was tot in de uiterste hoe-
cnvnA Hct Spcl Werd keurig op-
I blMr rt M i SPel0rS Wisten het pu"
f vndoni^T sednrende drie uren
fcodani, te boeien dat zij 't spel met
lVe°nde TaMaCht vol^n. V
■&rgd Warcr keurig ver-
In de pauze werd een verloting ge
houden waarin verschillende prijzen
te winnen waren. ne hoofdprijs werd
gewonnen door de heer J. v d Voor-
u\ee" Vette ,haan- D« winnaar vat
te het mooie plan op deze prijs aan
Kath. Thuisfront te schenken en deze
bracht dan am con Amerikaanse ver-
Koop dc som op van f 26
IÏ2Jaf!0°P dankte de kapelaan van
Gk-4* hel ptóück voor de arot. be"
langstelling. Tevens dankte hij dc da
mes van dc Kath. Jeugdver van Hoofd
plaat voor de medewerking om deze
avond te doen slagen.
<soes
(Adv. 357-0)
Hulst
Geslaagd. Te Rotterdam slaagde
voor het diploma handelskennis en
vakbekwaamheid in het loodgieters-
bedrijf tevens voor leidekker de heer
G. v. d. Berg, alhier.
Buiten vervolging. Door de advo
caat-generaal bij het bijzonder ge
rechtshof te 's-Gravenhage werd de
heer P J. v. d. Wiele onvoorwaarde
lijk buiten vervolging gesteld.
Thuiskomst van onze jongens.
Uren had men Zaterdagmiddag staan
wachten op de thuiskomst van J. der
Weduwe en E. Schillemans beiden uit
de Nieuwe Wijk, die na een afwe
zigheid van 2 jaar vanuit het verre
Indië huiswaarts zouden keren. Maar
wie niet kwamen waren deze jon
gens zodat de belangstellenden ten
langen laatste huiswaarts keerden.
Eerst heel laat op de avond arri
veerden zij, hartelijk ontvangen door
familie, huisgenoten, buurtbewoners
en belangstellenden. De buurt had ge
vlagd en zodoende was er een fees
telijke stemming.
Bij de ouders waren talrijke bloe
men bezorgd en Katholiek Thuisfront
had vanzelfsprekend onder leiding
van haar voorzitster mevrouw Dijk
stra acte de présence gegeven. In de
loop der dagen mochten de thuisko
mers veel bezoek ontvangen. Hoewel
in verschillende dagbladen een soort
reclamecampagne gevoerd is in ver
band met festiviteiten op touw gezet
bij de terugkomst van soldaten uit
Indië, zoals bijv. in Terneuzen, wordt
er van de zijde van Katholiek Thuis
front de aandacht op gevestigd, dat
zulks voor Hulst niet nodig geoor
deeld werd. Men is n.l. van het stand
punt uitgegaan, dat eerst in eigen hui
selijke kring de terugkomst moest
gevierd worden en dat het later pas
tijd is om in een meer uitgebreider
kring nog eens terug te komen op
hun weerkeer uit het Oosten. Men
heeft dan ook de gelegenheid om de
jongens die al eerder terugkwamen
in een huldiging te betrekken en van
zelfsprekend worden dan ook de
ouders, familieleden en verloofden in
geschakeld.
Een oudersavond dus, waarop de
reeds teruggekeerden zullen gehul
digd worden. Mededelingen hierom
trent zullen nog wel volgen.
Feestavond van dc RK EHBO. De
RK EHBO vereniging „St. Christof-
fel" die haar tienjarig bestaan her
denkt, houdt op Dinsdag 13 Januari
a s des avonds om 7 uur in de bios
coopzaal een feestavond, die zich zeer
zeker in de belangstelling der leden
zal mogen verheugen. Moge het prae-
ses Jansen nog gegeven zijn hot zil
veren jubileum mede te maken.
Buiten vervolging. Door de
wnd. procureur-fiscaal bij het Bijz.
Gerechtshof te Den Haag-ter stand
plaats Den Bosch is onvoorwaarde
lijk buiten vervolging gesteld P. J.
van de Wiele, alhier
Pryskaarting. In café de Graauw-
sehe Poort vond een belangrijke prijs-
kaarting plaats, waaraan niet minder
dan 44 perèonen deelnamen. De uit
slag luidde als volgt:'1. P. Kuuykx-
Em Stevens, 2. H. Everaert-Em. Ber
tram, 3. W. de Nijs-A. de Nijs, 4. A.
van Dorsselaer-B. Verbraecken, 5. F.
Poppe-F. Riscé, 6. E. Herewegh-F. v.
Gassen, Troostprijzen: C. van Gassen-
P. Esseling en Ser. Blommaert-J. v.
Dorsselaer.
Biljartseance. De in de Dubbele
Arend gehouden biljartseances zijn
in ieder opzicht een succes geworden.
De door de wereldkampioene mej.
Schrier en de heer Pardon uit Lei
den gegeven seances waren zeer in
teressant, maar ook de Husterse bil
jartspeler de heer Prud Freyser toon
de zijn kunnen. De eerste wedstrijd
ussen mej. Schrier en de Hulstenaar
eindigde in een 200165 overwinning
voor de wereldkampioéne in twintig
beurten.
De Partij tussen mej. Schrier en de
d'e zijn tegenstandster
200 punten voorgift gegeven had en
waarbij Pardon^ zichzelf overschatte,
werd door mej. 'Schrier gewonnen.
Pardon speelde nog een kaderpartij
tegen Freyser met een voorgift van
125 op 200, welke partij „Prudent"
in 6 beurten uitmaakte, daarbij het
bewijs leverend, dat hij nog al wat
in zijn mars had. Tenslotte werden
nog yerschillende seances gegeven,
die veel bijval oogstten.
Koewacht
Schieting. Aan de schieting bij
C. Meirvisch namen 54 schutters
deel. De uitslag is als volgt: hoge
vogel: H. Jesoirens, zijvogels C. de
Coninck en G. Janssens, Hoogste
aantal kleine vogels (4) H. Jesoi-
Middelburg
Drankmisbruik. Het is voor de po
litie een opmerkelijk verschijnsel dat
door zovelen misbruik wordt gemaakt
van sterke drank. Dagelijks moeten
eon of meer personen ter ontnuchte
ring op het politiebureau worden in
gesloten. Door nog meer aandacht aan
dit euvel te schenken, zal getracht
worden het drankmisbruik tegen te
gaan.
Terneuzen
Schip gelicht. Het Vrijdagavond
in de Oósthavenrnonding gezonken
schip „Jonge Willem" is Maandag ge-
)iput cn da haven binr.engebracfe*-
Wilde uitwijken naar Brazilië
De heer d'Hooghe, ambtenaar der
I. en A. zag twee personen lopen in
de richting van de Belgische grens,
waarvan één twee koffers droeg.
Op een sommatie der ambtenaren
om te blijven staan, zetten de he
ren het op een lopen, waarna
d'Hooghe een achtervolging inzette.
Het gelukte hem na een korte wor
steling de persoon met de koffers
aan tc houden, doch de andere ont
snapte. De koffers bevatten werk
kleding en papieren, geschreven in
hét Duits. K. uit Oss werd aan de
tand gevoeld en bekende dat de
koffers werkelijk van een Duitser
waren, die hij hielp met het op ille
gale wijze over de grens bréngen;
vermoedelijk de ontsnapte persoon.
In samenwerking met de politie
werd deze spoedig aangehouden met
nog een zekere M. uit Oss. Allen
zijn in verzekerde bewaring ge
steld. In de loop van de volgende
dag werden nog meerdere personen
in verband met deze affaire aan
gehouden. De Duitser wilde uitwij
ken naar Brazilië. Het onderzoek
wordt voortgezet.
TVEZE maand zal de toneelspeler
Pierre Balledux zijn zilveren to
neeljubileum 'vieren. Het is de bedoe
ling van de acteur dit jubileum te vie
ren in de rol van Wortel in een voor
hem gemaakte bewerking van de ro
man „Boerenpsalm" van wijlen Felix
Timmermans. Deze jubileumvoorstel
ling wordt 20 Januari in de Konink
lijke Schouwburg in Den Haag gege
ven.
Het ligt in de bedoeling van een ere-
comité de jubilaris bij gelegenheid van
de jubileumvoorstelling een huldeblijk
aan te bieden.
Bijzonder Gerechtshof
IJET zal maar zelden voorgekomen
zijn, dat drie broeders tegelijk voor
een Bijzonder Gerechtshof moesten
staan. Middelburg heeft thans die prw
meur gehad en het waren Janus, Nico-
laas en Frans Leynse uit de Zeeuwse
hoofdstad, dié dit familie-trio vormde.
De resp. 28, 24 en 22-jarige jonge
mannen waren vrijwillig in Duitse
krijgsdienst getreden, terwijl Frans nog
had meegedaan aan het bewaken v^n
een Jodenkamp en aan een overval in
huize Lidwina te Zenderen Ook had hij
zich na de bevrijding en voor zijn ar
restatie ook ernstig misdragen op
ander terrein.
De proc. fiscaal zag voor de beide
eersten wel verzachtende omstandig
heden, maar voor laatstgenoemde was
hij minder mild in zijn oordeel.
De uitspraken luiden tenslotte: Janus
Leynse, 3 jaar internering, conform de
eis; Nicolaas Leynse, 1 jaar voorwaar
delijk, (waarbij het Hof in aanmer
king nam dat hij lange tijd in Franse
krijgsgevangenschap had doorge
bracht; Frans Leynse kreeg 3 jaar
jeugdgevangenis zonder aftrek en ont
zetting rechten voor 15 jaar.
De 38-jarige brandstoffenhandelaar
A. Blanckaert uit Graauw, die als land-
wachter actieve dienst had verricht;
kreeg 4 jaar intemerlngsstaf met af
trek en ontzetting voor het leven.
De eis was 5 jaar geweest.
T^AAR AANLEIDING van het feit
dat het Britse transportwezen
met inbegrip van de spoorwegen
sinds 1 Januari genationaliseerd is,
vertelt de Londense correspondent
van het Handelsblad het een en an
der over de geschiedenis van „het
ijzeren paard" in Engeland.
Tiet kweken van ijzeren paarden
was in den beginne meer een
kwestie van kwantiteit dan van kwa*
liteit. Vijftig jaren gingen voorbij,
voordat de talloze spoorwegmaat
schappijen, die in Engeland waren
ontstaan, enige stabiliteit in haar
dienst hadden verkregen. Toen kwam
de concurrentie. Enige tijd lang werd
die in het uiterlijk gezocht. Het was
de tijd van die mooie rode, groene
en gele locomotieven, die namen had
den als „Coquette", „Harlekijn", „Elf
en „Zuster Dora" (eerst, minder vrien
delijk „Serpent" geheten). Er waren
wedstrijden, wie de mooiste locomo
tief had, en Battersea won de eerste
prijs door de locomotief te versieren
met gipsen beelden, schilderijen en
wapenschilden. Ook de stations van
de verschillende maatschappijen con
curreerden met elkaar om passagiers
te trekken. De concurrentie tussen de
naast elkaar gelegen Londense stations
Kings Cross en St. Pancras, ging zelfs
zo ver, dat de stationsklokken een
verschillende spoortijd aanwezen!
Pasagiers werden gelokt door maal
tijden in de treinen aan te bieden,
de aanwezigheid van een noodrem,
(een touw leidend naai- een gong op
de locomotief), verlichting 'en ver
warming. Het aanbrengen van toilet
ten in de wagons werd opgehouden
door de neiging van de exploitanten
geen zitplaatsen op te offeren. Een
slimme maatschappij dacht de oplos
sing gevonden te hebben door een
klapstoel aan te brengen aan de bui
tenkant van de deur, maar dat bleek
geen succes te zijn!
Wedrennen
Tntubsun rammelden en ratelden de
treinen in alle mogelijke richtin
gen door het land, over verschillende
vspoorwijdten, soms een enkel spoor
delend met een concurrent. „Duels"
van machinisten, die kalm op „con
currerende" treinen instoomden, ble
ven niet uit. Dc „Caledonian" en de
„British Northern" hadden evenwij
dige lijnen naar Glasgow en daar ónt
spon zich elke dag een wedstrijd,
waarbij de passagiers hoge sommen
verwedden en het treinpersoneel om
kochten. De „favoriet" was een ijzeren
renpaard van zeer twijfelachtige kom
af en voorzien van de prozaïsche naam
„No. 38". Deze locomotief was van
allerlei uiteenlopende onderdelen in
een gezet, maar zij liep als een Der
bywinner, tot in hoge ouderdom, en
zij liep andere locomotieven, onge
acht hun exquise stamboom en sa
menstelling, volkomen van de sok
ken.
Beroemde locomotief
T^én locomotief uit de Wild-Wcst-
tijd had de reputatie „eenvoudig
niet kapot te kunnen". Zij heette
„Coppernob" en werd tot voor kort
nog gebruikt voor rangeer-werk in
Barrow-station. Tijdens de oorlog
viel een Duitse bom op de remise
van „Coppernob". Van de loods bleef
geen spaan over, maar „Coppernob"
ging aan het werk of er niets was
gebeurd.
Er was natuurlijk ook een locomo
tief die de „Vliegende Hollander heet
te, maar die liep niet naar het Ka
naal, integendeel, die liep van Lon
den naar Exeter en Cornwall. De „Fly
ing Scotsman" is de nakomeling van
de treinen, die aan het eind van de
vorige eeuw de beslissende wedstrijd
in de concurrentie wonnen. „Snel
heid" was een onbekende factor in
de treinendienst van die tijd. In 1888
begon de revolutie op de lijn van
Londen naar Edinburgh. Er werden
daar „sneltreinen" ingesteld. Dit ver
wekte diepe verontwaardiging bij de
andere maatschappijen. Treinen die
stations oversloeg en. daarom eerder
aankwamen!dat was niet eerlijk
it wasn't cricket"Intussen moet
men zich niet te veel voorstellen van
die eerste sneltreinen. Die werden
vaak genoeg opgehouden, omdat er
eerst een schuit met hooi of mest
door de spoorbrug moest!
Snelheid
Snelheid werd echter de eis van de
moderne tijd en het hoofdstuk
„Racing" is het laatste van het boek
der ontwikkeling van de Britse spoor
wegen. De „IJzeren Paarden" wer
den alle renpaarden en het gehele
bedrijf om zo te zeggen één grote
renstal - en een dure ook. Allengs is 't
heterogene Britse spoorwegbedrijf na
tuurlijk ook ge-„stroomlijnd", al valt
het niemand moeilijk de verschillen
te zien tussen de 60 particuliere spoor
wegbedrijven en hun materieel. Als
gevolg van de nationalisatie zal uni
formiteit regel wordenmaar het
zal nog jaren en jaren duren.
Te Standdaarbuiten geopend
Tlinsdagavond werden in de beroeps
school voor vlasbewerkers te
Standdaarbuiten een aantal cursussen
in boekhouden speciaal afgestemd op
de vlasbedrijven geopend.
De heer Sweere, voorzitter van de
RK Brab. Vlassersbond en der Stich
ting vakonderwijs voor vlasbewer
kers, schetste de noodzakelijkheid van
de kennis van het boekhouden voor
de economische bedrijfsvoering cn
sprak er zijn grote vreugde en vol
doening over uit dat zovele leerlin
gen zich voor deze cursus hadden aan
gemeld. Een aantal, dat de verwach
tingen verre had ovettroffen en dat
getuigt van het feit, dat de jonge
vlassers hun taak duidelijk voor ogen
hebben. -
Burgemeester J. v. d. Riet sprak
woorden van dank aan het adres van
de ondervakgroep, die deze cursussen
wil geven in samenwerking met het
bestuur van de school.
„De leerlingen voelen wat zij mis
sen" aldus de burgemeester. „Daar
om hebben zii zich in groten getale
aangemeld". Hij wenste het bestuur
der school, de leraar en de leerlingen
alle succes.
De heer de Geus voorzitter van ne
ondervakgroep Vlasb. Ind. en de se
cretaris, Mr. Fruytier, legden even
eens de nadruk op het nut van boek
houdkundige kennis, Ir. Butler, rijks-
landbouwconsulent voor de vlasgewas
sen, had bericht van verhindering ge
zonden. De heer J. v. d. Roovaart, ad
/"<een onderwerp komt meer ter
sprake dan het weer. Het vijf
regelige weerbericht in de krant en
het weerpraatje door de radio be
horen tot 's mensen dagelijkse
„lectuur". Stedelingen en platte
landers, zeelieden en vliegers, en
dan nog zovelen meer, kijken tel
kens naar dat simpele berichtje
over de wearsverwachting. Doch
wie weet, welke moeiten en kos
ten zijn voorafgegaan, om het Kon.
Meteorologisch Instituut in De Bilt
de nodige gevens te verschaffen?
Als gast van een bevriende Weer-
en Sterrekundige Kring hebben wij
ons onder de hoge observatietoren
deskundig laten voorlichtingep.
Van wat wij hoorden, vertellen wij
iets over.
Tn de Bilt wordt gebruik gemaakt
van de meest moderne hulpmid
delen. De observatieposten in Ne
derland, onder andere Den Helder,
Vlissingen, Schiphol, Eelde, Maas
tricht en de lichtschepen worden alle
bediend door uiterst deskundig pci -
soneel. die de gegevens doorn ndi-n
aan het KNMI, dat zelf reeds'" zijn
waarnemers aan het werk heeft ge
zet.
Wat doet zo een observator? Hij
controleert de instrumenten, die in
de tuin aan de Utrechtsestraatweg
staan opgesteld en verkrijgt op deze
wijze vele gegevens betreffende het
weer van dat ogenblik. Op de toren
leest hij van de instrumenten de wind
richting en de windsnelheid af. In
dekelder bekijkt hij met een ver
grootglas de stand van het kv/ivc der
barometers en in de tuin worden
temperatuur- en vochtgehalte van de
lucht opgetekend, 'n Eenvoudig in
strument vertelt hem precies, hoe
veel m.m. regen er in de laatste uren
gevallen is; en met behulp van de
wolkenhark" bepaalt hij de trek
van het wolkendek.
Hij doet nog meer: hij kijkt eens
naar de lucht en tekent op: laaghan
gende wolken, mist of prachtig weer;
het regent of het sneeuwt. Hij contro
leert de aarde: het heeft gedauwd,
of de grond is droog. Al deze ge
gevens brengt hij naar de werkka
mers.
Elders wordt een ballon opgelaten.
Aan die ballon bevindt zich een pa-
rachu'tje, waaraan weer het beroem
de instrumentje zit: de radiosonde
die in de lucht radiografisch aante
keningen doorgeeft aan de posten en
ze bovendien automatisch op schrift
stelt. Ergens in de lucht springt de
ballon uiteen, en de parachute met
het kostbare instrumentje daalt ver
weg. Wie er een mocht vinden, sture
het op aan de Bilt; men krijgt er
zelfs een vindpremie vow en het
KNMI is enkele gegevens rijker.
De vak-terminologie
TAe deskundigen in de Bilt hebben
zo hun eigen vaktermen. Als het
bijvoorbeeld gaat over wolken, dan
zijn er de variaties van wolkenve-'
ren, van karnemelklucht. lappende
ken en stratusbewolking. Hetgeen be
tekent, dat het mooi weer wordt of
dat een koudefront nadert, dat er re
gen of mist en stormvlagen te wachten
zijn en dat men 's avonds de toppen
van de torens kan zien.
Deze gegevens worden omgezet in
cijfercode en getikt op de telex-ma
chine ter bestemming van het bui
tenland. Dank zij een internationale
code kan de metereoloog in 30 getal
len mededelen, wat hij maar wil; en
dat is niet weinig. Al deze getallen
zijn nodig voor het samenstellen van
de weerkaart. Daartoe worden alle
cijfers van die getallen omgezet in
lijnen en tekens.
Dan geeft de weerdienstleider vorm
aan die kaart; hij tekent de lucflt-
hoogten en werkt de fronten uit en
tenslotte ontwerpt hij de verwach
ting, het meest kwestbare punt van
het weerbericht.
Nu wij dit alles optekenen voor on
ze 'lezers, moet worden erkend, dat
het vrij eenvoudig schijnt. De wer
kelijkheid is nochtans even anders;
want indien ergens, dan is nauwge
zetheid eerste vereiste in de weer-
keuken van de Bilt. Hier kan men
niet volstaan, door met een natte
vinger de windrichting te bepalen,
of door gebruik te maken van een
weerhuisje.
Als het straks weer echt winter
zal zijn, is er opnieuw meer aan
dacht voor ons KNMI, zoals het ook
is in de zomer, wanneer de mussen
van het dak behoren te vallen.
(Van een bijzondere medewerker)
IN NOORD-BRABANT als in Zuid-Holland heeft de Overheid
meer dan gewone belangstelling voer de wijze waarop het ver
voer en de bestemming van afvalstoffen op dc meest practische wijze
kan geschieden. Onwillekeurig denkt men aan Den Haag, welke ge
meente haar huis- en straatvuil per trein afvoert naar dc verre provin
cie Drente, waar het gesorteerd en tot nuttige producten wordt verwerkt.
Dr Haagse afvalstoffen nu en dc Drentse nijverheid hebben met name
Rotterdam, dat in de oorlog zijn verbrandingsinstallatie ten dele zag aan
getast, de weg gewezen naar de meer moderne wijze van vuilverwer
king. Hoe is het ten deze gesteld met een stad,als Breda en haar omme
landen 7
JTenieder heeftwel eens die lance
treinen met Haags huis- en straal
vuil naar Rrente zien rijden. Men
vond dat een prachtige organisatie;
doch verder strekte de belangstelling
niet. Men wist zelfs niet eens, waar
uiteindelijk de bestemming van die
afvalstoffen in de veenprovincie was
gelegen. Eerlijk gezegd; wij wisten
het ook niet.... tot op die duistere
morgen :n Januari, toen wij in Beilen
waren gestapt uit de*ochtendtreln
naar Groningen en wij ons verder op
weg begaven naar het gehucht Wys-
ter, dat nu precies zestien jaren lang
de restjes van ohze vorstelijke Resi
dentie tot zich trekt en voor verdere
doeleinden dienstig maakt. Wyster,
dat niet ver-at ligt van het eens be
faamde Jodenkamp Westerbork, bleek
echter nog niet te zijn het einddoel
van onze reis; want de vuilverwer
kingsinrichting ligt weer enkele kilo
meters zuidelijker. Toen wij er kwa
men, was onze eerste reactie, of wij
tenslotte niet beter aan een vorig sta-
tion, met name in Hoogeveen, hadden
kunnen uitstappen. Maar dat kan de
lezer niet interesseren; hij zal liever
iets willen vernemen over wat wij
ginds hebben gezien en iets willen
mee-aanhoren van het populaire col
lege dat deskundigen meenden ons te
moeten geven.
Een zorg voor de overheid
Het vuilverwijderingsvraagstuk is er
—een, dat de gemeentelijke en re
gionale overheden actief bezig houdt.
Het gaat hier niet alleen over de mo
gelijkheid van verstrekking van uni
forme vuilnisemmers, over de orga-
niseiic rsr. een moderne ophaaldienst
en van verder vervoer, maar ook over
het nuttig rendement, dat uit ons al
ler huis- en straatvuil is te trekken.
Dan denker, we terug aan de ooriogs
tijd, toen het vuilnis niet kon worden
afgevoerd en het maandenlang op ho
pen bleef liggen, hetgeen allerminst
ten goede kwam aan de volkshygiëue.
Particulieren hebben toen met
dat huisvuil voordeel trachten te
behalen op een wijze, die de over
heid sinds lang toepaste. Afvalstof
fen namelijk kunnen worden ge
bruikt voor het ophogen van terrei
nen, het aanplempen van plassen;
ze kunnen bovendien worden ver
werkt tot mest en dienen tot het
vruchtbaar maken van gronden.
Hoe gaat het in Breda? Hier heeft
men een zeef- en walsinstallatie voor
verteerd huisvuil, en het bewerkte pro
duet wordt voor de verkoop gereed ge
maakt. Een stal als Leiden heeft haar
sportterrein in de rietvelden van ae
Nieuwkoopse plassen; Heerlen vult de
kuilen in zijn heuvels met afvalstof
fen aan.'Doch effectiever is het com-
posteren van vuilnis door menging
met andere organische stoffen.
Het huisvuil kan ook worden ver
brand; dat is een snelle afdoende
maatregel, waardoor geen stank wordt
veroorzaakt; ziektekiemen worden ge
dood, scherven en schadelijke voor
werpen worden vernietigd. De over
blijvende verbrandingsresten zijn as
en slakken, welke laatste een prac-
tlsch hulpmiddel vormen bij de we
genbouw.
Nu kan "men het huis- en straatvuil,
al of niet gesorteerd, verbranden ln de
open lucht dan wel in een installatie
voor vuilverbranding. Onnodig te zeg
gen, «'at voorkeur verdient. Nist alle
JJfuis- en straatvuil pleegt men
achteloos en dikwijls ook met
opgetrokken neus voorbij te gaan
Als vuil is dat onappetijtelijk en
dit laatste is voor velen weer sy
noniem met waardeloos.
Toch is straatvuil allerminst
waardeloos. Een bijzondere me
dewerker vertelt er in dit artikel
van en als wij het onderwerp aan
snijden, is het omdat het ons al
len bekend is, dat Brabant belang
stelt in de Rotterdamse afvallen.
Waarom zou er in Brabant als in
Drente geen plaats zijn voor een
sorteer- en mestvervaardigings-
installatie? Brabant, dat nog wel
ergens een terrein bezit, dat noch
cultuurtechnisch, noch uit een
oogpunt van landschapsschoon
onmisbaar is!
Voor Brabant is heit onderwerp
niet van belang ontbloot.
vuil verbrandt even gemakkelijk: Je
verbrandingswaarde schommelt met
het jaargetijde en zelfs met de weers
gesteldheid.
Het oog gericht op Drente
oplossing van het vuilverwijde
ringsvraagstuk ligt o.i. voor een
belangrijk deel in Drente, in de vuil
verwerkingsinrichting van Wijster. Na
tuurlijk kan de afvoer ook anders ge
schieden. zoals in Den Helder, waar
het huisvuil per vuilbergingsvaartuig
op zee wordt gebracht en dan gestort,
Amsterdam heeft zijn laadkistensys-
teem, Hilversum vervoert per auto
naar de plassen van Kortenhoef, en
eindelijk Den Haag gebruikt dage
lijks een extra trein voor het vervoer
van vuilnis naar Wyster.
De bekende spoorwagens, die het
Haagse vuil wegbrengen, zijn zeer
doelmatig gebouwd voor hun inhoud
van niet minder dan honderd ku
bieke meter. Bij het lossen worden
de zijwanden door middel van lucht
druk vanaf de locomotief losge
maakt, zodat de inhoud van alle wa
gens tegelijk automatisch naar mui
ten valt. Dat is een kwestie van nog
geen minuut voor de ganse trein.
Het vrachttarief voor dit vuilver-
voer is zeer laag, doch alleen dan,
wanneer men dagelijks een extra trein
kan laten rijden. Oe grootstad kan
zich dat veroorloven; maar wat belet
eea combinatie vg-n stad en omliggen
de dorpen allengs te komen tot col
lectief vervoer op grote afstand?
Men heeft ons voorgerekend, dat de
vervoersprijs, inbegrepen de wagen-
kosten, nog geen twee cent .per ton
per kilometer bedraagt en dat daarbij
de terugrit it inbegrepen. Toch kan
niet worden verheeld, dat vervoer op
grote afstand de kosten van vuilver-
wijdering uit kleinere gemeenten ver
zwaart. Men bedenke, dat elke extra
trein een omlooptijd van een volle
dag heeft.
Gisting in de open lucht
y^an de hand van ervaringen te Wijs
ter hebben deskundigen overwo
gen een nieuw systeem van gisting in
de open lucht, hetgeen uitkomst zou
kunnen brengen aan reinigingsdien
sten, die wegens het dure transport
niet naar Drente vermogen te ver
voeren en die toch een oplossing zoe
ken.
Dit systeem kenmerkt zich hier
door, dat het vuil in roterende trom
mels wordt gemengd, waarbij de
grove stukken worden uitgezeefd en
afzonderlijk behandeld Daarn»
wordt het product in open opslag
ruimte aan vertering onderworpen,
waarvan men zegt, dat zij wegens
de fijnheid, de menging der stoffen
en de bevochtiging met bacteriehou
dend water niet langer dan drie
maanden behoeft te duren.
Merkwaardige balans
'ij sluiten dze reportage af met het
opmaken van een merkwaardige
balans. Sorteerders plegen uit ons
huisvuil onder andere de volgendè ou
de materialen ol> te vissen; papier,
vooral papier, lompen en schoenen,
blik en emaille, glas, rubber, en ook
beenderen, die van ons karig vlees
rantsoen zijn afgevallen. En ziehier
nu de terugwinning: nieuw te gebrui
ken papier, dweilen en jute, kapok en
gummi, auto- en fietsbanden, flessen
en allerlei huisgerei.
Het sorteergebouw voor verteerd
vuil te Wijster heeft ons duidelijk ge
maakt, hoe men tot de splitsingen
komt. Hieroij werden we herinnerd
aan de zeven, de leesband en de schut
goten in onze Limburgse mijnen. Wel
ke weg daarbij de compost opgaat,
beschreven wij hierboven.
Van Wyster zouden wij nog meer
kunnen vertellen. Doch waarom tekort
gedaan aan plaatselijke vullverwer-
kingsinnchtingen, J.ie misschien
minder groots en practisch ingericht
ons huis- en straatvuil zoveel mc
eelijk trachten uit te buiten?
junct-secr. van de ondervakgroep
vlas. ind. ving daarna aan ract de le
les van de eerste cursus, waarna de
tweede cursus op gelijke wijze werd
geopend. Beid.' cursussen tellen ieder
20 leerlingen, die uit de plaatsen Stan
daarbuiten. Noordhoek, Fynaart,
Kiundert. Zevenbergen, Dintcloord.
Oudenbosch en Oud- en Nieuw Gas
tel afkomstig zijn.
ZWINGELCURSUS
Nu in de berocpsscnool voor Vlas-
bcwerkers alhier, wederom zwingelmo-
lcns zijn geplaatst, zal er in de maand
Februari 1948 in de avonduren bij
voldoende deelname een zwmgelcur-
sus voor vlassers gegeven worden.
rpOEN
Vervelende
persoonsverwisseling
JANUS BRASPENNING, de
oud-wielrenner uit de dagen van
het befaamde koppel Pijnenburg-
Braspenning dezer dagen met zijn
auto hij heeft een taxi-bedrijf
bjj het boertje van Winsem in Gel
derland kwam met zieke passagiers,
werd hij onaangenaam verrast toen 't
boertje hem zeide: ..Ik dacht met een
fatsoenlijk man te doen te hebben en
niet met een smokkelaar". Tegelijker
tijd duwde het boertje hem het dag
blad „De Gelderlander" onder de
neus en daarin prijkte bij het verhaal
over de ontmaskering van enkele
smokkelbenden zijn foto en niet die
van zijn neef John Braspenning een
van de smokkelleiders, die reeds ge
ruime tijd in arrest zit.
Bras' verwondering werd nog gro
ter toen ook 't)e Tilburgse Courant en
een Slagers Vakblad in het Zuiden
dezelfde voor hem zeer onaangename
persoonsverwisseling beging.
Van alle kanten wordt Bras. die in
Rijsbergen woont, thans opgebeld en
hoewel hij de kalmle in persoon is. is
het hem aan te zien, dat hij het alles
behalve prettig vindt. Hij hoopt, dat
het hem als oppassend huisvader nu
maar' geen schade zal doen aan zijn
zaak. temeer daar hij in de grens
streek wonende veel personen over
de grens brengt met zijn taxi's.
Een vijfde werd er
de dupe van
TAOOR het breken van een steiger-
balk stortten Maandagmiddag om
1 uur bij de werkzaamheden voor dc
overbouw bij de bierbrouwerij van de
fa. v. d. Bemt aan de Markt te Ouden
bosch een .viertal personen van een
hoogte van 4-5 meter naar beneden.
Drie hunner kwamen boven op de
heer J. van B. terechth, die zodanig
werd gekneusd, dat hij in het zieken
huis te Oudenbosch moest worden op-
egnomen.
Zijn gehuwde zoon kon na verbon
den te zijn, naar huis worden vervoerd
en liep vermoedelijk een armfractuur
op. Een derde persoon, de heer A. Br.
is eveneens ter observatie in het zieken
huis opgenomen. Dc jongste van het
ongelukkige viertal de ongeveer 15-
jarige M. kwam er met de schrik en
enkele lichte verwondingen af.
De vermoedelijke oorzaak is de on
deskundigheid, waarmede de steiger
werd gebouwd, wat thans door de po
litie wordt onderzocht.
JUBILEUM K.N.A.C.
In verband met enige acties, welke
de K.N.A.C. dit Jaar ter gelegenheid
van het vijftigjarig bestaan op touw
zet, werd door jhr. M. J. Smits van
Oyen medegedeeld, dat de club voor
nemens is een S.O.S.-dienst in te stel
len. Deze dienst heeft tot doel automo
bilisten. die gestrand en lid van de
K.N.A.C. zijn op de eenvoudigste wijze
hulp te doen verlenen.
Als tweede actie komt een onder-
houdscontroledienst als aanvulling van
d'e reeds lang bestaande technische
dienst. Tenslotte de anti-lawaai-actie,
waarvan de voetgangers een en ander
hebben gemerkt.
DEELNEMERS HOOFD
KLASSE 45/1.
V"OOR de nationale biljartkam-
pioenschappen hoofdklasse 45/1
hebben precies 8 deelnemers in
geschreven, zodat geen voorwed-
strijden behoeven te worden ge
speeld. Op 29, 30 en 31 Januari en
1 Februari zullen de volgeiïde bil
jarters in Tilburg aan dit kam
pioenschap deelnemen: Jacobs, Ko-
bus, de Leeuw, Lubach, Metz, v. d.
Pol, de Ruyter en J. Sweering.
GOES, 12 Januari 1948. Spruiten
2537, witlof Ie soort 2627, idem 2e
soort 1623, groene savoye kool 2432
boerekool 1517, witte kool 5.50, prei
3136, koolrapen 44.50, kleine uien
f 7.50, alles per 100 k.g.
ROTTERDAM, 13 Jan. Totaal aan
voer 2386 stuks vee nJ. 375 paarden,
22 veulens, 375 magere runderen, 713
vette rundéren, 67 graskalveren, 170
nuchtere kalveren, 113 schapen en lam
meren, 456 biggen, 95 bokken en
geiten.
Paarden 1.45, 1.05, 0.60 per kg.; werk
paarden 800, 600, 300; hitten 575, 450,
200, kalfkoeien 775, 650, 475, melkkoeien
800, 675, 500; varekoeien 475, 400, 325;
vaarzen 500, 350, 250; pinken 350, 250,
200; graskalveren 200, 110, 50; biggen
per week 45, 35, 20.
Biggen aanvoer iets kleiner, handel
tamelijk, prijzen prijshoudend. Paar
den aanvoer iets groter, handel kalm,
prijzen vooral niet hoger dan vorige
week. Kalf en melkkoeien aanvoer als
vorige week, handel traag, prijzen van
vorige week met moeite te handhaven.
Varekoeien aanvoer iets ruimer, han
del kalm, prijzen als vorige week. Vaar
zen en pinken aanvoer iets groter,
handel slecht, prijzen onveranderd.
Graskalveren aanvoer als vorige week,
handel lui, prijzen constant.
D.K. HONTENISSE
Uitreiking rantsoenbonnen
scheerzeep
In verband met het aanwijzen van
bon Reserve 4 van de tabakskaart QA
711 voor een rantsoen scheerzeep kun
nen mannelijke personen, geboren in
1930 of eerder, die niet in het bezit
zijn van dc tabakskaart QA 711. een
rantsoenbon O <3 voor 50 gram scheer
v. p aliiiilcn t.\':cn overlegging der 2e
distii'oiRi- lamkaarl op.de plaatselijke
distributiekantoren. 392-0
