J
Goed luchtvaartjaar
ligt achter om
Van de hsakop de
a en
het Marshall-plan
Ook Nederland
staat gereed
RADIO
West-Europ
„Oorlog tegen Anglo-Amerikanen
onvermijdelijk"
Wat een Wonderlijke W erefd
DE STEM VAN DINGDAG 6 JANUARI 1948
Eigen krachtsinspanning
blijft het voornaamste
Boekenplank
Tito snijdt op over de moderne wapens
welke hij van Rusland krijgt
Verzet der boeren
Koffie en thee, sigaretten en tabak
zouden van de bon gaan
De tegenstelling Luchtvaart-Scheepvaart
nog steeds actueel
DIT
Fantastisch
Foetsie
49>
RET AMERIKAANSE Congres begint van de week met de behandeling der
voorstellen welke men gemeenlijk aanduidt als het Plan Marshall. Dit
is een gewichtig ogenblik in de wereldgeschiedenis, het gewichtigst voor
het Europese werelddeel. De laatste oorlog heeft zo'n uitputting, verarming en
ontwrichting veroorzaakt, dat dit werelddeel er uit eigen kracht niet meer
bovenop kan komen.
rvit feit nam Marshall tot uitgangs-
punt voor zijn beroemde rede
van 5 Juni 1947, waarin hij voor het
Europese herstel Amerikaanse hulp
aanbood, mits de betrokken landen
ook gezamenlijk en afzonderlijk de
uiterste krachten zouden inspannen
Men weet. dat ook een ogenblik de
hoop heeft geleefd van een betrek
ken van Rusland en zijn onderhori
gen in dit veelomvattende plan. Mo-
lotof nam de uitnodiging aan, om
met Bevin en Bidault te beraadsla
gen over de voorbereiding van een
conferentie, waaraan alle in aanmer
king komende landen zouden deel
nemen. Het is anders gelopen. Het
plan-Marshall werd „het" teken van
tegenspraak tussen Oost en West.
Moskou gebood aan Praag zelfs 'n
aanvaarding van de uitnodiging weer
in te trekken. Zo zal het Europese
hulpplan beperkt blijven tot West-
Europa mitsgaders Italië, Grieken
land en Turkije.
Op 22 September hadden de lan
den, die de hulp wilden aanvaarden,
een rapport klaar omtrent hun be
hoeften en hun plannen tot onder
linge samenwerking. Ze wachtten
ook niet af. totdat de regering der
Verenigde Staten op grond van dat
rapport haar definitieve voorstellen
formuleerde. Er zijn niet zonder re
sultaat besprekingen gevoerd over
de bevordering van het multilaterale
betalingsverkeer op voorstel van de
Benelux-landen. Plannen voor een
Europese tolunie werden in studie
genomen; deze maand zullen de be
sprekingen daaromtrent een vervolg
vinden. De problemen omtrent de
verdeling en uitwisseling van ar.beids
krachten vormden reeds het onder
werp van een conferentie te Farij
en zullen eind Januari in Rome na
der besproken worden.
In de verschillende landen zijn de
departementen, betrokken bij de uit
voering van het Marshall-plan, ook
reeds bezig geweest met het klaar
maken van de plannen, welke effec
tief worden, als de Marshall-hulp in
derdaad wordt verkregen.
Qok hier te lande is men daarmede
druk bezig geweest. Er ligggn
zelfs alternatiefplannen klaar voor
geval de te verstrekken hulp niet
die omvang zou verkrijgen, welke
de voorstellen doen verwachten. Het
kan geen geheim zijn, dat die plan
nen zich bewegen in de richting van
een uitgebreide industrialisatie, een
herinschakeling van Indonesië in de
economische productiekracht van 't
Koninkrijk en het scheppen van een
zodanige verhouding met het Duitse
achterland, dat daaruit wederzijds
weer een nieuwe opleving van tak
ken van handel, industrie en ver
keer kan voortvloeien. Ook onze fi
nanciële politiek is erop gericht op
de duur de zelfstandige welvaarts
krachten weer op te voeren. We
aanvaarden deswege een drietal fac
toren, welke hoofdzakelijk bijdragen
tot het aanzienlijke begrotingstekort,
te weten:
le. de militaire inspanningen, die
er mede toe moeten leiden, dat door
herstel en beveiliging van orde er
rust de economische samenwerking
mei Indonesië kan worden hersteld.
2e. de grote uitgaven voor het her
stel, welke ertoe bijdragen dat >nzc
exportkracht weer wordt opgevoerd.
3e. het tegengaan van loon- en prijs
stijging met behulp van aanzienlijke
subsidies, waardoor we tevens in
staat worden gesteld de concurren
tiemogelijkheden op de buitenlandse
mark^ te behouden en op te voeren.
Men kan er zeker van zijn, dat ook
Een autobus van de dienst Den HelderWielingen is op de spoorwegover
gang nabij Breezand door een trein, komende uit de richting Den Helder
gegrepen. Vier der inzittenden van de autobus verloren hierbij het leven,
twaalf werden gewond, waaronder drie zwaar.
De zwaar beschadigde autobus.
WIJSBEGEERTE IN WORDING.
Daai kijkt men toch wel even van
op, dat Godfried Bomans zich gezet
heeft tot het vertalen van een wijs
gerige verhandeling van André Bie-
mond S.J. Maar het is geen hand
boek voor hooggeleerden of voor die
dat willen worden. Het is voor U en
mij en alleman, die op geestige wijze
wil ingeleid worden in de grondpro
blemen der filosofie. We leren eruit,
hoe de primitieve mens zich van het
„zijn" en van zijn mens-zijn bewust
werd en hoe in de bloeitijd der Griekse
filosofie al die problemen de grootste
geesten bezig hielden, terwijl alles
heenwijst naar het ideaal en bet einde
van het menselijk kennen: bewuste ge
meenschap met God. Pater Biémond is
een docent van de eerste orde, dat hij
de ingewikkeldste problemen zo helder
doorlicht en met plezierige humor weet
op te sieren. Een boekje, dat geest en
gemoed verrijkt (Uitgave „Het Spec
trum").
anaere landen druk bezig zijn met
het opstellen van plannen, welke
door de Marshall-hulp bevrucht,
nieuwe welvaartsperspectieven ope
nen.
TTit dit alles blijkt, dat West-Euro-
pa niet lijdzaam wacht tot de rij
ke oom het weer goed in de spulle
tjes zal zetten. Het wil de hulp
slechts aanvaarden, omdat het buiten
eigen schuld in een berooide staat is
gekomen en zich nu weer wil op
werken, zo veel mogelijk uit eigen
kracht, doch beseffend, dat die voor
alsnog steun niet kan ontberen.
n
(Van onze Haagse redacteur)
JN ONS EERSTE artikel over dc distributie in 1948 hebben we reeds ge
zien, dat, hoewel het nog niet 'alles rozengeur en manenschjjn zal zijn,
dit schrikkeljaar toch enige verbeteringen op dit gebied zal brengen. Ook
serviesgoed en tabak zal zeer waar-
WOENSDAG 7 JANUARI
HILVERSUM I 301 M.: 7 nws., 7.15
Bach, 7.45 woord voor de dag. 8 nws.,
8.15 Ned. Herv. Kerkkoor, 8.30 Mozart
program, 9 zieken, 9.30 vrolijke mor-
genkl., 10 sopr. en piano. 10.30 mor-
gonw., 11 kamermuz., 11.15 Straat Ma-
gelhaen, 12.30 weeroverz., 12.35 St. Muz
A'd Pol, 13 nws., 13.15 Fr. Piano muz.,
13.45 orgel. 14 Continental quintet,
14.30 gem. omr. koor, 15 Roem. rhap
sodic. 15.15 Ens Donauklanken, 15.45
Vertelling voor kleuters. 16 jeugdige
postz. vera., 16.15 meisjes en jeugd-
klasse, 16.45 voor onze jongens en
meisjes, 17.30 Ned. Ver. voor Maat-
schapp. werk, 17.35 Amati trio, 18 Ned.
koren en korpsen. 13.30 Ned str. kr„
19 nws., 19.15 gr., 19.30 Achter de ha
ring aan. 19.45 Eng. gevorderden, 20
nws., 20.05 omr. ork., 21.15 Plaats en
Taak v. 't Christel. Onderwijs, 21.35
orgel, 22 koor, 22.30 nws., 22.45 avond-
overd., -23 Beethoven, 23.40 avondki.
HILVERSUM n 415 M.: 6.45 weerber
7 nws., 7.15 muz. bij het ontbijt, 8 nws.
8.15 gr., 8.50 huisvr., 9 Slow suite, 9.30
w. St.. 9.35 kwartet in F gr. v. Beetho
ven, 10 moreenw. 10.20 Onze keuken:
P. J. Kers, 10.35 Prima Ballerina, 10.45
Het avontuur van tante Mijntje:
Heyermans, 11 Populair non stop, 12
Carlo Carcassola, 12.30 weerpr., 12.33
platteland, 12.38 Kilima Hawaiians, 13
nws., 13.15 kalender, 13.20 ens Vincen-
tino. 13.50 Rina Ketty, 14 Gesproken
Portretten: Henr. Roland Holst, 14.15
jeugd conc., 15 rumoer om Dikke Dries
15.30 Roodborstjes, 15.45 De Regen
boog, 16.15 Vragen staat vrij, 16.45 Het
stond in de krant, 17.15 Muz. favorie
ten in de Sowjet Unie, 17.45 R. Over
zee, 18 nws., 18.20 Ramblers, 18.45 De
Partij v. d. Arb. en het Onderwijs,
19 piano, 19.15 reg. uitz., 19.30 Amster
dam 1948, 19.45 bijbel, 20 nws., 20.15
Metropole ork.. 21 De Koning en de
varkenshoeder, 21.30 Corduwener, 21.50
populaire ork. werken. 22,15 zang en
guitaar, 22 30 operette mannenkoor,
22.45 van boek tot boek. 23 nws., 23.15
orgel, 23.30 lichte avondki.
de voorziening van vlees, sniker,
schijnlijk iets ruimer Worden.
Het servlezenraadsel
TN alle toonaarden is de wanhopige
toestand van onze servieskast in de
pers al bezongen. Hieraan behoeven
we weinig toe te voegen. Wel is het
minstens opmerkelijk te noemen, dat
de minister vertelde, in antwoord op
de vragen van het kamerlid Andries-
sen, dat hij geen kans zag de voorzie
ning van serviesgoed te verbeteren.
Dit antwoord kwam nl. op een ogen
blik, dat er onderhandelingen waren
om het serviesgoed vrij te geven. Met
ons vonden velen liet antwoord niet
alléén'teleurstellend, doch i.v.m. boven
staande, ook raadselachtig en onbe
grijpelijk. Op onze .stiooptocht" heb
ben we geen enkele autoriteit kunnen
vinden, die iets over de distributie in
1948 durfde te vertellen. Vermoedelijk
zijn zij even hard geschrokken van 't
ministeriële antwoord. In vakkringen
beweert men echter, dat de 'productie
in het afgelopen jaar niet onaanzien
lijk is gestegen en vermoedelijk ook
dit jaar zal stijgen. Men beoordeelt de
situatie dan ook iets gunstiger.
Uit goede bron vernemen we voorts,
dat er in enkele bedrijven plannen
bestaan om te komen tot een pro
ductie-omschakeling van het luxe
artikel op het dagelijkse gebruiks
voorwerp, zoals koppen, schotels,
borden, enz. Ook hierdoor verwacht
men een verbetering van de situa
tie te krijgen.
Van andere zijde vernemen wij voorts
dat de handel blijft aanhouden op een
bonvrije verkoop van ce serviesgoede
ren en hierin gesteund zou worden
door de Vakgroep en het bedrijfschap.
Binnenkort zijn er nieuwe onderhan
delingen te verwachten.
Meer vlees
bonloze sigaret plus de bonloze tabak
zou brengen.
Reeds in de herfst van 1947 had men
ernstige plannen in deze richting. In
principe was men zelfs reeds besloten
om met ihgang van 1 Jan sigaretten
en tabak in de vrije handel te brengen.
De winkeliers waren evenwel huiverig
en voorzagen grote moeilijkheden.
Mede hierdoor werden de plannen op
geschort.
De toestand verbetert evenwel met
de dag. De voorraden shag en rookta
bak zijn formidabel, en ook de siga-
rettenproductie is in het afgelopen
jaar belangrijk verbeterd. Volgens onze
zegsman was het dan ook zeker, dat
1948 getuige zou zijn van de bonvrije
sigaret.
Nog enkele verrassingen
ijiot de andere artikelen, die vermoe
delijk in 1948 van de bon zullen
gaan, behoren o.a. koffie, thee, rijwie
len, banden. Suiker zal daarentegen
ook dit jaar op de bon blijven. Wel
hoopt men de rantsoenen iets te kun
nen verhogen.
Er is niets definitief.
(~)ver 8 a 10 weken kan een nieuwe
periode tegemoet worden gezien
van extra rantsoenen vlees. Een kleine
blijvende verhoging van het vleesrant
soen ligt eveneens in het vooruitzicht.
Boter, melk en vet
tl venals een wereldgraantekort is er
ook een wereld-vet-tekort. De si
tuatie op dit gebied ziet er nog steeds
vrij somber uit. Het zou dan ook voor
barig zijn verbetering der rantsoe
nen te verwachten. Vooral blijft
schraalhans de meester van de boter-
vloot. Hetzelfde geldt voor melk en
vetten. Met de eieren is het anders
gesteld. Onze hoenderstapel is in het
afgelopen jaar sterk gestegen, doch
staat nog steeds niet op de halve
sterkte van voor de oorlog. De kippen
boeren voorzien echter, dat de hoen
derstapel in 1948 op een dusdanig peil
zal komen, dat de rantsoenering van
eieren minstens verdrievoudigd kan
worden. Laten we het hopen.
Sigaretten en tabak definitief
van de bon
Tjien der meest toonaangevende auto-
riteiten vertelde ons, dat volgens
zijn vaste overtuiging 1948 definitief de
Ren hooggeplaatst autoriteit verzocht
ons nog er op te wijzen, dat er
ondanks alle goede verwachtingen
niets definitiefs is. De mate, waarin
wij in 1948 kunnen exporteren, de ont
wikkeling van de toestand in Indone
sië plus de uitwerking van het plan-
1 larshall zijn de drie grote factoren, die
het bestaan" van de distributie-ambte
naren kunnen verlengen of verkorten.
Ook in regeringskringen is men
evenwel niet pessimistisch gestemd.
Men blijft vasthouden aan de voor
zichtige economische politiek van het
afgelopen jaar. Bovendien wijst men
er op, dat niets aangeeft dat de gelei
delijke verbetering van onze nationale
economie in 1948 niet zou doorzetten.
Eer is er reden om aan te nemen, dat
onder de kunstmatige injectie van de
beoogde dollarcredieten de verbete
ring zich in een versneld tempo zal
kunnen voltrekken.
WAN EEN GEWOONLIJK goed
over Zuid-Oost-Europa ingelichte
bron ontving het K.N.P. de volledige
tekst, die Tito, de Joegoslavische dic
tator op 18 November j.L te Zagreb
heeft gehouden in een geheime bij
eenkomst van de O.E.O. (de Uitvoe
rende organisatie van het land). Uit
deze rede, waarvan slechts enkele
korte passages in de pel's bekend zijn
geworden, blijkt duidelijk, weïke
Tito's ware bedoelingen zijn en te
vens, hoe in Yoego-Slavië stelselma
tig een oorlogsstemming wordt aan
gekweekt.
A lhoewel ik door de lopende werk-
zaamheden zeer druk bezet ben,
heb ik mijn tegenwoordigheid bij deze
zitting nodig geoordeeld, omdat hier
alle onvermijdelijke kwestes geregeld
dienen te worden, welke ons in staat
stellen de reactie definitief te ver
nietigen. In het belang van de verde
diging van de Staat en van de partij
staat het ons vrij, de reactie een on
aangename verrassing te bereiden.
Reeds verscheidene malen hebben wij
de reactie verrast; zowel.hier te iande
als in het buitenland heeft zij al haar
activiteit tegen ons en het Joego-Sla-
vische proletariaat ontplooid met be
hulp van de Anglo-Amerikaanse kapi
talen. Ook dit keer zullen wij de reac
tie ven-assen. Als die heren denken,
dat wij verslagen zijn, vergissen zij
zich sterk. Wij moeten niet vergeten,
dat ai wat wij door middel van ons
ideaal in deze verwoede strijd gewon
nen hebben, door ons betaald is met
het bloed van de besten onder ons.
Daarom zullen wij onze vrijheid met
alle middelen en in gelijk welke om
standigheden verdedigen.
Het is niet nodig dat ik u herhaal
wie achter de reactie staat en wie, door
haar te helpen, een nieuw Joegoslavië
wil scheppen met ais doel, een basis te
te vormen voor de aanval op het pro
letariaat en onze jsusterstaat, de Sov
jet-Unie; doch wij zij» niet bang van
hen, die ons bedreigen:
le, omdat wij een zeer sterk leger
hebben, dat goed georganiseerd is en
niet gevoerd wordt met chocolade en
gebakjes, doch gereed staat niet alleen
om onze grenzen te verdedigen, doch
ook om de gangsterdivisies te verjagen,
die in Italië en Oostenrijk geconcen-
cl worden;
2e. omdat wij klaar staan om hun
vloot in de Adriatlsche Zee tot zinken
te brengen;
3e omdat wij hun atoombommen met
de onze zullen beantwoorden.
Wij staan niet alleen".
Wij staan niet alleen en ditmaal
zal de verroeste bewapening, die
van tijd tot tijd door de Anglo-Arrteri-
kanen geparachuteerd wordt, hen niet
helpen.
Onze soldaten zijn uitgerust met de
meest moderne wapens en een mate
riaal. welke de meest vernietigende uit
werking van de atoombom overtreft.
Onze jagers met straalaandrijving en
onze artillerie zullen de vijandelijke
luchtmacht het verlangen ontnemen,
om ons te komen zien.
Wij ontvangen ons materiaal 1
bronnen, die nooit zullen opdrogen;
onze transportwegen zullen nooit afge
sneden worden. De Russische wapenfa
brieken fabriceren'dertigduizend tanks
per maand. Het Russische Hoofdkwar
tier beschikt over honderdvijftig dui
zend divisies, die in staat zijn, in be
weging te komen binnen acht en veer
tig uur en die alle hindernissen op hun
weg kunnen overwinnen en Farijs be
reiken.
Er blijft ons niets "ander over dan de
reactiee, die wij nog niet hebben kun
nen ontmaskeren of vernietigen. Enige
duizenden bandieten in de bergen be
tekenen niets, zelfs als wij erkennen,
dat zij ons hinderen, want zij hinderen
ons niet zo erg als de honderduizenden
van hun gelijken, die onder ons leven,
ons bespionneren en Londen en Was
hington langs onbekende wegen op de
hoogte houden.
Onze Anglo-Amerikaanse vrienden
waarschuwen ons, dat hun ministers
van buitenlandse zaken volkomen op
de hoogte zijn van elke activiteit van
onze partij.
Kameraden, dat moeten wij op alle
manieren verhinderen zonder ons er
druk over te maken of dit de Westerse
democratie al dan niet zou bevallen.
Buitengewone maatregelen dienen te
worden genomen om aan dat alles een
einde te maken. Het is nodig om onze
gelederen te zuiveren en ons vervol
gens bezig te houden met de emigratie
Laat deze kwestie aan mij over. Thans
ben ik in staat om haar persoonlijk op
te lossen. Het spreekt vanzelf, dat een
omvangrijke amnestie nodig is, doch,
weest gerust, zelfs een geschreven
tekst verbindt ons tot niets.
Het gaat er niet om, te weten, of wij
10 piocent dan wel 100 procent van die
bandieten grijpen; maar het is van
kapitaal belang, alle verbindingen af
te snijden en hun overtocht naar Ame
rika te verhinderen, waartoe Trunman
besloten is.
De oorlog tegen de Anglo-Amerika
nen is onvermijdelijk. Dit is misschien
een kwestie van nog slechts enkele
weken. Doch als dc Anglo-Amerikanen
er ln zouden slagen, om door middel
van parachutes enige honderden ge-
emigreerden op ons grondgebied neer
te laten, zou dit een groot gevaar voor
onze partij vormen.
„Het volk is niet met ons"
/"J ij weet zeer goed, dat het volk niet
met ons is. Dit wordt onweerleg
baar bewezen door het ontbreken van
het graanoverschot, dat de boeren vrij
willig moesten afstaan. De boer is
doortrapt en halsstarrig.
Zijn geloof in de pastoors en de go
den 'kan men niet uit zijn hersens weg
praten. Ik wil mij niet bezig nouden
met godsdienstige kwesties, doch als
de pastoors alarm slaan, zal de boeren
opstand totaal zijn: niet vergeten mag
worden, dat de boeren zeer goed bewa
pend zijn. Ook in dezen hebben wij.
om succes te krijgen, tijd nodig.
En thans aan het werk! Er blijft
ons slechts weinig tijd ter beschikking.
Ik wens, U, kameraden, veel geluk en
succes met Uw werk.
Op het ogenblik ben ik verplicht, om
U te verlaten.".
Goocheltoer
Tn de tiein tussen Goes
A en Kruiningen zat een
auhttal jonge meisjes. Zij
praatten en gichelden. zo
als jonge meisjes, speels
sn levenslustig, dat ple
gen te doen. Toen de con-
lucteur binnen kwam
wegen ze en bereidden
dch kennelijk voor op 't
cwartjesceremonieel. Dat
vil zeggen: nummer één
in de rij haalde demon
stratief haar weekkaart to
voorschijn en duwde die
onder de neus van de
man in uniform. De an
dere zeven scharrelden in
haar Jaszakken en hand
tasjes. Een van nature ach
tërdochtlg mens zou opge
merkt hebben dat er iets
vreemds was in de wijze,
waarop ze dat deden. Hij
zou ook gezien hebben,
dat bakvis nummer één
het kaartje met een goo-
chelachtig gebaar deed
verhuizen in de zak van
nummer twee en dat
nummer twee hetzelfde
trucje uithaalde ten op
zichte van nummer drie
en dat nummer drie.«..
enfin tot en met acht
De conducteur evenwel
was geen achterdochtig
mens. Hij keel: en hij
knikte en hij zei dat het
in orde was. Tot hij, na
de handige meiskes reeds
de rug te hebben toege
keerd, opnieuw de rij in
iijn géést voor zich zag en
ets bevreemdends ont
dekte aan dat beeld. Wes-
nalve hij op zijn schreden
terugkeerde en het ach't-
al verzocht op één en
hetzelfde moment acht
kaarten te iaten, zien
Dit laatste zou natuur
lijk mogelijk zijn geweest
in twee gevallen. Ten
eerste wanneer er acht
kaarten waren geweest en
ten tweede wanneer één
der meisjes behalve van-
goochelen ook kaas gege
ten had van auto-sugges
tie. Maar geen dezer twee
voorwaarden was aanwe
zig. Dus viel het achttal
met een figuurlijke doffe
plof door de mand en
moesten in plaats van de
kaarten de portemonnaies
te voorschijn worden ge
haald....
Wet en liefde
Cten vijftiental Ameri-
kaanse oudstrijders
veroorzaakte op het New-
Vorkse vliegveld Laguar-
jla een formeel op
stootje. daar dc Immigra
tie-autoriteiten weigerden
hen toe te laten bij hun
verloofden. Italiaanse
meisjes die per vliegtuig
var. de Transworld Air
ways uit Rome waren ge
arriveerd. De weigering
was ccn gevolg van rt feit
dat juist 31 "December te
middernacht de wet tv..-
geëxpireerd, welke aan
verloofden cn bruiden van
oudstrijders toestond do
Verenigde Staten binnen
te komen. De meisjes we
den op transport geste'.d
naar Ellis-Islar.-ö', in af
wachting var. nader ver
hoor. De teleurgestelde
mannen vonden een u;t-
weg voor hun veron' -
waardiging in het leeglco-
pen van de lekkernijen-
winkel op het vliegveld,
teneinde hun verloofden
de nodige .zoete troost"'
naar Ellis-Island te kun -
nen nazenden.
Brand
T^en nieuwe brandweer -
auto, die een proeïrit
maakte in Derby (Eng.).
vloog im brand en mots'
door vier andere brand -
spuiten voor algehele vc,
nietiging worden behoed.
5O000000G00000GO00000GG0G000000000G00000G000000Q0
NA DE BOMAANSLAG bil de Damascus-poort op een (roep Arabieren,
namen deze het zekere voor het onzekere. Zij hebben barricaden opge-
worpen en houden eenieder aan, die zich, hetzij te voet of per voertuig,
toegang wil verschaffen tot de Arabische -wijk van Jezuzalem.
(Door onze luchtvaartmedewerker)
RE KLM werkt nu met tienduizend man en gemiddeld verdient ieder
employé 1000 gulden per maand voor zijn maatschappij. Wat hij uit
geeft per maand is ook niet gering, maar winst maakt onze luchtvaart
tegenwoordig wel en dat is een mijlpaal in de geschiedenis van het lucht
verkeer. Wij vliegen op het ogenblik in een rustige vlucht van 55;)
lometer per uur en voor 250 dollar worden wij van Amsterdam naar i
overzijde van de Atlantische Oceaan gebracht. W'ic om vijf uur dc
middags op Schiphol in het vliegtuig stapt, is de volgende morgen om
acht uur in New York.
moet ook omtrent
brengen.
deze gebeurtenissen klaarheid
]YJR VAN HEUVEN GOEDHART, die Mi
nister van Justitie in Londen was, toen
het Zuiden bevrijd werd, heeft op een congres van
oud-illegalen stoom afgeblazen. Hij verweet de ille
galiteit in het Zuiden, dat ze niet op haar democra
tische qui vive was geweest en M.G. en de B.S. hun
gang lieten gaan. Hij vertelde, dat de illegaliteit de
procureur-generaal Speyart van Woerden had willen
wegwerken en zelfskidnappen! Volgens de spre
ker zou er op last van het M.G. bij hem ingebroken
zijn, omdat men voor hem belastend materiaal in
handen hoopte te krijgen. Het klinkt allemaal nogal
fantastisch, maar er heersten in die tijd ongetwijfeld
fantastische verhoudingen. Hoe kon het ook anders,
waar we hier in het Zuiden nog in het frontgebied
lagen en er in de door de Duitsers achtergelaten chaos
van alles geïmproviseerd moest worden. De enquête
LyE weten nu. dat in de M.G.-tijd 'n kleine
vijfhonderd auto's zijn achterover ge
drukt. Merkwaardig is in de officiële opgave het
verschil, dat gemaakt wordt tussen motorrijtuigen,
die administratief niet verantwoord kunnen worden
en motorrijtuigen, die ontvreemd zijn. Het eerste
klinkt iets netter dan het tweede. Maar een feit
blijft, dat de auto's van beide categoriën foetsie zijn.
De schuldigen? De Minister mompelt nog iets over
de politie, die het in handen heeft, maar na zo
geruime tijd zal er wel niet veel meer te ontdekken
zijn. We zetten het maar op de grote rekening van
een wilde tijd.
is allemaal zo heel gewoon ge
worden. En denk maar niet alleen
in een vliegtuig te zitten, zoals voor
de oorlog wel eens kon voorkomen.
Met K.L.M.-vliegtuigen gaan gemiddeld
per week^lO.OOO passagiers de lucht in.
Voorwaar, het gaat niet slecht met
onze luchtvaart. Onze vliegtuigen ko
men in de verste hoeken van de we
reld, in Chili en in Zuld-Afrika, in
Australië en nu ook in China. Doch
wanneer wij zo de balans opmaken
van de stand onzer luchtvaartzaken,
bijna drie jaar na de oorlog, zou het
beeld onvolledig zijn. indien wij het
tot de werkzaamheid van de K.L.M.
beperkt zouden laten.
Er zijn ook minder rooskleurige ver
houdingen in ons land en dat zijn in
de eerste plaats de verhouding lucht
vaart-scheepvaart en de moeilijke po
sitie. waarin onze vliegtuigindustrie is
geraakt.
Weinig levensvaarbaarheid.
WELISWAAR is de fusie tussen alle
industrieën in ons land tot stand
gekomen, doch ook dit collectief biedt
nog weinig levensvatbaarheid. Belang
rijke delen van Duitse vliegtuigfabrie
ken zullen naar ons land komen, waar
mede het industriële vermogen van de
Nederlandse Vliegtuigfabrieken Fokker
sterk opgevoerd wordt, doch tegenover
de Amerikaanse suprematie op de we
reldmarkt en naast de in Europa over
heersende Britse productie is er slechts
een zeer beperkt afzetgebied voor onze
producten mogelijk.
Fokker beperkt zijn productie tot klei
ne toestellen voor de groot-zakenman
en tot lesvliegtuigen voor onze jonge
jonge piloten. Ook wordt thans het ex
periment van een klein Nederlands
straalvliegtuig ter hand genomen, doch
met dergelijke projecten bouwt men
geen nationale industrie op.
Nu is in het afgelopen jaar een merk
waardige scheidingslijn door de ge
hele Nederlandse luchtvaartwereld ge
trokken, aan de ene zijde is de. K.L.M.
gekomen, geheel ingesteld qua organi
satie en materieelpolitiek op Amerika;
aan de andere kant ziin langzamer
hand alle belangen gegroepeeid. die
min of meer een front vormen tegen
over de K.L.M. Dat zijn dan: de Neder
landse industrie, die de K.L.M. maar
niet als afneemster kan krijgen, ae
Nederlandse scheepvaart, die ae mono
polistische positie van de K.L.M. vruch
teloos trachtte te doorbreken en tei -
slotte het taxibedrijf van Frits Diepen,
de enige luchtvaartonderneming in.on;
land, die voor 't vliegbedrijf een cor.
cessie heeft, zij het ook voor een ree-
klein object. Deze drie, gezamenlijk
zeker krachtige bedrijven worden
steeds hechter opeen gedreven en trach
ten nu tot een belangengemeenschap
t« komen van een wilde-luchtvaarton-
derncming, welke over de gehele wereld
werkzaam zal zijn. Twee van de drie
groepen, Diepen en de S.M. Nederland
zijn reeds tot elkaar gekomen en de
kans van Fokker hierbij is, dat de
reeds gevormde combinatie zal trach
ten van de regering concessies te ver
krijgen op voorwaarde van steun aan
de Nederlandsë vliegtuigindustrie. Wan
neer de Nederland, de meest actieve
rederij op luchtvaartgebied, voorstelt
om met Fokkertoestellen het bedrijf te
zullen uitvoeren wordt de regering in
een moeilijke positie gebracht. Zij
tracht immers het K.L.M.-monopolie
te handhaven door de scheepvaart te
dwingen tot kapitaaldeelname zonder
uitvoerende bevoegdheden in de K.L.M.
De scheepvaart wil een eigen lucht-
verkeersbedrijf en zal speculerend op
de regeringsbeloften tot stimulatie van
de Nederlandse industrie, een kans
krijgen die de regering haar bezwaar
lijk zal kunnen weigeren.
De ontwikkeling van deze nieuwe
richting in onze nationale luchtvaart
zal dit jaar vaste vormen aannemen
en dat wordt een alleszins belangwek
kende strijd tussen de vooruitstrevende
reders en de K.L.M. Zulk een concu
rentie kan alleen gevaarlijk of ontoe
laatbaar worden indien onze nationale
krachten hierdoor versnipperen. En
dat laatste is niet denkbeeldig.
Oorspronkelijke roman uit 't
Russische spionnen leren.
,,'t Moet. Er valt teganovar dergelijke
duistere machten, niet met oprecht
heid te vechten. Wij moaten dezelfde
wapenen als zij hanteren. Denk er om
dat ik op me genomen heb, U over te
halen, met hen één zelfde lijn te span
nen. Om dit doel te bereiken heb ik
van m'n vader vergunning gekregen,
U in deze kamers, in dit paviljoen te
laten overbrengen zonder bewaking."
„Hoe lang zal ik hier moeten blijven?
„Dat. weet ik niet. Maar ik veronder
stel, dat men U aan de arbeid zal zet
ten om propagandistische artikelen te
schrijven voor het stelletje gewetenlo
ze regeerders, dal nu het lot van ont
volk in handen heeft. De dokter heeft
me gezegd, dat ge binnen enkele da
gen Uw bed voor goed moogt ver
laten en dan 'n langere wandeling in
het park moogt maken. Wacht me, als
U tenmjnste geen oppasser op de wan
deling wordt mee gegeven, bij de gro
te denneboom. We moeten trachten el
kaar zo dikwijls mogelijk te zien, want
daar zal heel spoedig 'n eind komen
aan ons samenzijn."
„Wat bedoelt U?"
Alexandra wilde antwoorden, maar op
eens fluisterde ze snel: „Pas op, we
worden bespied." Ze had 'n schaduw
langs het venster zien schuiven, 'n
Man met 'n schop in de band, schoof
in gebukte houding tussen door de dich
te dennenstammen, begon op enige af
stand te graven. Michaël richtte zich
in z'n bed op, keek door het venster:
't Is 'n tuinman, hij graaft 'n greppel
voor de afwatering."
„Ja maar 'n tuinman die ik hier nog
nooit gezien heb. U kent Tegleff nog
niet. We kunnen niet voorzichtig ge
noeg zijn... pas op hij lr, het zelf. Ik
ga heen." Ze verliet de paviljoenkamer
cine dwars door he< dennebos. strijke-
ianas ie oude tuinman, die deed
of ie niemand zag passeren en rustig
bleef doorgraven. Alexandra had nu
zekerheid, dat Tegleff haar besplon-
neerde. Wilde hij weten, wat ze met
Michael besprak? Wilde hij er zich
van overtuigen, of zij op vertrouwelij
ke voet stond met een of ander jong
mens? Ze nam zich voor in de eerste
dagen niet naar het paviljoen te gaan.
Deze gelukkige inval redde haar en
Gorocha, want tijdens de enkele dagen
rust die Tegleff genomen had, was
plotseling het plagende vermoeden
dat Alexandra wel eens sympathie op
gevat kon hebben voor die onfortuin
lijke contra-revolutionnair, voor de
schrijver en idealist, die ze verpleegde
en die ter dood veroordeeld was. n
Vrouwenhart is grillig. Wie weet? Hij
had zich daarvan willen overtuigen en
daarom de wachtcommandant verwit
tigd, dat er enkele dagen 'n tuinman
in 't park te werk zou worden gesteld.
Die tuinman moest zich in alle zalen
vrij kunnen bewegen omdat ie er alle
planten verzorgen moest.
De commandant doorzag onmiddellijk
de bedoelingen van de gevreesde chef
en opende, midden in de nacht, de
deur voor de grote spion. Maar Tegleff
was spoedig gerustgesteld. Z'n aan
staande vrouw was volgens hem onbe- i
dorven. Zo kwam het, dat Michaël da
gen achtereen aan het einde van het i
park, tevergeefs uitzag naar de komst
van Alexandra. De vijfde dag echter,
toen hij weer tevergeefs naar haar
had uitgekeken en moedeloos naar z'n
kamer terugkeerde, zag ie haar plots
voorbij het venster lopen. Ze wierp
hem iets toe. 't Was 'n briefje. Hij
vouwde het open en las:,, Goed nieuws 1
Vanavond wordt ge gehaald. Ge krijgt1
de torenkamer in 't huis van m'n va-
der."
'n Uur later hield 'n auto voor het pa- 1
vilpoen stil. Achter de chauffeur zat
'n heer, die uitstapte, het paviljoen
binnenging en dc deur van Michaël's
kamer opende: „U wordt verzocht U
te Öeden en mee te gaan," zei ie niet
onbeleefd. Michaël gehoorzaamde en
stapte in de wagen, die na 'n korte 1
rit 'n tuin binnen reed en voor 'n ho-1
ge. oude gevel halt hield: „Wilt U 1
mij maar even volgen," zei de heer en 1
ging hem voor. i
1
(Wordt vervolgd) 1
De Avonturen van Suske en Wiske
DE KONING DRINKT
door W. van der Steen
Ons vriendelijk koninkje heeft
zwaar pech. Niet alleei. zijn.z'n
beide vriendjes zoek, niet slechts
knijpt een scherpgetande klem in
zijn rechterbeen, niet alleen ge
schiedt dit onder de meest ongun
stige weersomstandigheden, die
De Bilt maar zou kunnen uitden
ken, maar bovendien vliegt de
door hem naar de hut gewoi-pen
steen in zijn koninklijk aangelaat
terug. Hoe dit technisch te ver
antwoorden is. weten we, niet,
maar door de schok /liegt de klem
weer open
