Djokja fantaseert weer
Onverstandig geflirt
De PlEI-statüten aanvaard
36.000 woningen in de steigers
Nederlandse actie in het Krawangse
om terreur de kop in te drukken
Times" wordt
wakker
Wijziging der invoerrechten
Waarom KMA weg uit Breda
VIERDE JAARGANG No. 956
D I N S D AG 23 DECEMBER 1947
IN 'T KORT
Beulen ter dood
veroordeeld
Ver.St. en Engeland
zitten niet stil
Wordt Duitse probleem in
Duitsland-zelf opgelost?
Tijdelijk regen
Van de 4J.000 zwaar beschadigde huizen
4500 nog niet bewoonbaar
Fabriekmatige
woningbouw
De woningnood
in W.-Z.-Vlaanderen
Distributienieuwtjes
Geen verhoging
kaasrantsoen
Volgend jaar blijven
rantsoenen gehand
haafd
Ruimere rantsoenering
veevoeder
Gevolgen der Benelux-
overeenkomst
„Oorlog" in de
Tweede Kamer
Oost-Indonesische groeperingen lonken naar Djokja
Belgisch minister over
de sluis te Terneuzen
Provinciale Staten
K.V.P. voorstel tot opneming van
personeel in het bestuur verworpen
Uitgave van de ..Stichting Ue Stem" Commissie van Toezicht:
A. F. J Aernoudts. C J v Hooteghem. A. E. Langenhorst. Mr.
Dr. A. J J M Mes. Mr H. B B de Rechter Verschijnt elke
werkdag Abonnementsprijs bij vooruitbetaling I 3 38 per kwar
taal, per post t 4 25. per week (uitsluitend bij niet postbestelling)
t 0.26. Losse exemplaren 6 cent. Postrekening 278841. Prijzen
voor buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstr
Voor God. Koningin en Vaderland
Bureau voor Zeeuwsch- Vlaanderen Hulst, Dubbele Poort 7, tele*
toon 102 (Bijbureau: Oostburg, Nieuwstraat 22. telefoon 35). Bu
reau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 75, telefoon
2236. Waarn directeur: P. J Alberts, hoofdredacteur: J. J. H. A.
Bruna. Advertentieprijs (uitsluitend voor de Zeeuwse oplage):
0.10 per m/m. voor Reclames (Ing. Med.) f 0.25 per m/m. (Voor
de gehele oplage resp 0.25 en f 0.60). Incasso wordt berekend.
TAJOKJA heeft de Nederlandse
troepen het is voorwaar niets
nieuws, doch uiting van een be
paald systeem weer eens beschul
died van roof en doodslag. Natuur
lijk is dat onzin. Doch de republi
keinen pogen ook nu weer de actie
die de Nederlandse troepen thans
ondernemen in het Krawang-ge-
bied aan de kaak te stellen.
De feiten liggen geheel anders. Tot
voor kort heerste er in het Krawang
se immers betrekkelijke rust.
Allengs had er echter infiltratie
plaats van republikeinse elementen,
die een goed georganiseerde actie op
touw zetten. Er werden op grote schaal
TYRIÏ EN TWINTIG beulen van
het voormalige concentratie
kamp Auschwitz zijn door het
Poolse gerechtshof te Krakau ter
dood veroordeeld. 6 andere kre
gen levenslang, en 10 beschuldig
den werden veroordeeld tot ge
vangenisstraffen, variërende van
15 tot 5 jaar.
T EEMHUIS .Victor en Pegels, de
3 v.m. Haagse rechercheurs, die
voor de S.D. werkten, zijn tot le
venslange gevangenisstraf veroor
deeld. Er was de doodstraf geëist.
ÏAE INSTALLATIES van 28 Duitse
fabrieken zullen onder verschil
lende landen verdeeld worden. Ook
ons land krijgt weer wat.
r)RIE MAANDEN voorwaardelijk
en een boete van f 150.heeft
de Amsterdammer F. Horstman ge
kregen, die destijds de ontvoering
van de operazanger Chris Beumer
gearangeerd heeft.
TIJDENS HET ELFDE en laatste
proces in de Amerikaanse zone
van Duitsland tegen leiders van con
centratiekampen is tegen 19 Duitse
functionarissen van het concentratie
kamp te Nordhausen (Thueringen)
waar V 2's gemaakt werden, de dood
straf geëist.
ALS OPVOLGER van wijlen het
Eerste-Kamerlid mr. J. van de
Mortel komt in aanmerking mr. Th.
R. J. Wijers, Vught, Raadsheer in
het Gerechtshof te 's-Hertogenbosch.
T>E DUITSE grootindustrieel Flick,
is door het Amerikaanse militai
re gerechtshof te Neurenberg tot 7
jaar gevangenisstraf veroordeeld.
TNDIEN het verkeer door zware
sneeuwval zal worden gestag
neerd, kan door de gemeenten een
beroep worden gedaan op het rijk
om bij het ruimen door inschakeling
van de D.U.W. hulp te verlenen.
JPEN RUSSISCH OFFICIER heeft in
Mandsjoerije een Canadees pries
ter van de dood gered door hem uit
de handen van de communistische
„Volksrechters" te halen.
vernielingen aangericht aan bruggen,
rijstpellerijen en spoorlijnen, terwijl
er ook tankvallen werden gegraven.
Deze organisatie oefende een krach
tige terreur uit. Vele mensen werden
onthoofd, waarna de lijken in een
kali werden geworpen.
De toename van al deze terreurda
den maakte het noodzakelijk, een ac
tie in te zetten tot afsluiting van het
gebied, waarin zij werden gepleegd.
Hierbij is komen vast te staan, dat
de Kampong Rawagedeh het centrum
was, van waaruit de bende opereerde.
Toen deze kampong werd omsingeld,
openden de bendeleden het vuur op
de Nederlandse troepen, waarop deze
150 verzetslieden neerlegden en 8 ge
vangenen maakten.
Van Nederlandse zijde is bij deze
actie geen gebruik gemaakt van zwaar
der wapens dan lichte mortieren. In
de volgende algehele doorzoekingen
van het terrein kwam het tot een
reeks kleine gevechtsaanrakingen met
vijandelijke benden, waarbij deze ver
liezen leden, meestal ter grootte van
om en nabij de 5 man.
Wanneer dergelijke benden bij de
nadering der Nederlanders in de kam
pongs vluchtten, staakten onze troe
pen het vuren, teneinde te voorkomen
dat onschuldigen zouden worden ge
troffen.
VOWEL de Britse als de Amerikaan-
se militaire gouverneur in Duits
land hebben gister een verklaring af
gelegd over het Duitse probleem. Sir
Robertson, deelde mee, dat Engeland
zal blijven streven naar een viermo-
gendhedenovereenkomst ten aanzien
van Duitsland, waarbij de eenheid
van Duitsland voorop staat. De nieu
we fase in de beide Westelijke zones
van Duitsland noemde hij „een voor
uitgang".
Generaal Clay sprak ook over deze
fase, Amerika zal nog een poging doen
om Duitsland meest urgente probleem
op basis van overeenkomst tussen de
vier mogendheden op te lossen zei hij,
mocht deze laatste poging echter fa
len, dan zullen alle mogelijke stap
pen worden gedaan om de economie
in de Westelijke zones gaande te hou
den.
Beide uitlatingen zouden er dus op
kunnen wijzen, dat de militaire be
velhebbers door besprekingen in
Duitsland zelf het negatief resultaat
van de Londense conferentie zullen
trachten weg te werken. In deze rich
ting zijn er kort geleden trouwens
al suggesties gedaan.
Weersverwachting geldig tot
hedenavond:
Meest zwaar bewolkt met tij
delijk regen of motregen. Weer
tot matige, aan de kust tijdelijk
tot krachtig toenemende wind.
tussen West en Noord-West. Wei
nig verandering in temneratuur.
Heden zon onder 16.31 uur en
maan onder 3.08 uur. Woensdag:
zon op 8.47 uur. en maan op 14.03
uur.
De actie heeft tot resultaat, dat de
benden naar de Noordkust zijn ge
dreven.
TAe hierboven geschetste gebeurte-
nissen tonen weer eens heel dui
delijk aan, dat Nederland zich terecht
op het standpunt stelt en moet blij
ven stellen, dat eerst de order „staakt
het vuren" naar behoren door de re
publikeinen moet worden uitgevoerd
alvorens met succes gepraat kan wor
den over politieke vraagstukken. Gis
ter hebben de Nederlanders dit op
de „Renville" nog eens naar voren
gebracht en per memorandum het be
kende standpunt verdedigd, dat de
republikeinen de „zakken" moeten
ontruimen in de door de Nederland
se troepen bezette gebieden.
Djokja's onbekwaamheid begint in
tussen ook in het buitenland op te
vallen. Het heeft wel lang geduurd,
maar uit een artikel in het Engelse
blad „Times" blijkt toch, dat men nu
eindelijk in Engeland wakker is ge
worden.
De „Times" zegt namelijk onom
wonden, dat zonder tussenkomst
van de Verenigde Naties het Djok-
jase bewind reeds zou zijn ineen
gestort, zowel als gevolg van de
door Nederlandse troepen uitgeoe
fende druk als door eigen onbe
kwaamheid.
De republikeinse regering kan thans
nog slechts spreken namens een deel
der bevolking".
Het valt te prijzen van de „Times"
dat zij thans de waren toestand wil
zien.
pER 1 NOVEMBER 1947 waren er
rond 38.000 woningen in ons
land in aannbouw.
Van de 41.000 zwaar beschadigde
woningen zullen per 1 Januari 1948
circa 4500 nog niet bewoonbaar zijn.
Van de rond 400.000 licht bescha
digde woningen zullen per 1 Jan.
1948 vrijwel alle weer bewoond kun
nen worden.
Verwacht mag worden, dat van
de per 1 Nov. in aanbouw zijnde
woningen er in het tijdvak van 1
November 1947 tot 1 Jan. 1948 nog
circa 2000 woningen gereedkomen.
Uit de voorgaande mededelingen
van de minister van Wederopbouw
in zijn Memorie van Antwoord over
zijn begroting aan de Tweede Kamer
volgt, dat per 1 Januari 1948 ca. 36000
woningen in aanbouw zullen zijn. Van
een aantal grotere bouwblokken staat
niet vast, dat zij in 1948 geheel kun
nen worden voltooid.
Ofschoon niet voorspeld kan wor
den in hoever de algemeene econo
mische ontwikkeling van ons land het
in de komende jaren mogelijk zal
maken belangrijke bedragen voor de
woningbouw te investeren, kan wor
den aangenomen, dat indien het aan
tal in de naaste toekomst te bouwen
woningen afhankelijk is van de capa
citeit van het bouwbedrijf, in 1949
een dusdanige productie zal worden
bereikt, dat van een verergering van
de woningnood geen sprake meer zal
zijn.
Met ingang van 1948 zal het niet
meer toegestaan zijn na gehouden
aanbestedingen wijzigingen in be
stek en tekeningen aan te brengen,
teneinde zodoende tot aanvaardbare
prijzen te geraken.
Het ligt in de bedoeling van de mi
nister van Wederopbouw om in 1948
de uitvoering van alle bouwwerken,
welke niet strikt noodzakelijk zijn, af
te wijzen.
In zijn M. v. A. geeft de minister
toe, dat er inderdaad in Nederland
TN DE KOMENDE tien jaren zal de
woningproductie moeten opge
voerd tot vel- boven de grootste wo
ningproductie van voor de oorlog om
de achterstand op woninggebied in te
halen. Daarvoor zal de fabriekmatige
bouw moeten worden gestimuleerd,
zet de minister van Wederopbouw en
Volkshuisvesting uiteen in zijn M. v.
A. aan de Tweede Kamer.
Fabrieken zullen moeten worden
opgericht, welke te zamen in staat
zijr een productie van 10.000 5 20.000
woningen of woningonderdelen te le
veren.
XJET „voorlopig Kath. comité van
actie", waarover wij gister reeds
berichtten, zal in de loop van deze
week een manifest publiceren.
Te Groningen is om het kampioen
schap van Nederland biljart Hoofd
klasse 45-2 gespeeld. De hee. Th. de
Both, voorzitter van de Groningse Bil
jart Vereniging, overhandigt V. Vliet
de wisselbaker voor xjjn behaalde
kampioenschap.
nog een aantal gezinnen is, hetwelk
verblijft in kippenhokken, schuren en
bunkers. Maar.... daarbij moet men
echter wel in aanmerking nemen, dat
verschillende van deze kippenhokken
bunkers e.d. van zodanige omvang
en indeling zijn, dat zij bruikbaar zijn
als tijdelijke woning, zegt de minister.
De minister en zijn ambtenaren be
hoeven echter niet in dergelijke „rui
me kippenhokken" te huizen.,..
Minister geeft cijfers
QFSCHOON ten volle kan worden be
aamd, dat het herstel In West-
Zeeuwsch-Vlaanderen sneller voortgang
zou moeten vinden Is het voor eeh
goed begrip van de werkelijke toe
stand wel illustratief aan de hand van
enkele cijfers te laten zien wat reeds
gedaan is en wat nog noodzakelijk is
om ieder gezin aan een woning te hel
pen, zo zegt de minister van wederop
bouw en volkshuisvesting in zijn me
morie van antwoord over de begroting
1948 aan de Kamer.
Volgens de gegevens van de jong
ste woningtelling waren er op 1 Juni
j.I. in W. Zeeuwsch-Vlaanderen 7129
woningen nodig (totale bevolking
24815). Op 1 November jl. waren
11.404 woningen beschikbaar, terwijl
6955 woningen nog niet in gebruik
waren.
Dit betekent, dat zodra alle wonin
gen hersteld en de woningen die nu in
aanbouw zijn, gereed gekomen zijn,
het woningtekort in West Zeeuwsch-
Vlaanderen nog 7129 minus 6955 is 174
woningen bedraagt, hetgeen een tekort
is van nog geen 3 procent (de noodwo
ningen uiteraard niet meegerekend.)
De melkpositie is dermate ongun
stig, dat het voorgenomen herstel van
het kaasrantsoen voorlopig moet wor
den uitgesteld.
(Van onze Haagse correspondent).
psR IS GEEN REDEN om aan te ne-
men, dat de rantsoenen in 1948
verder terug zullen lopen.
De mogelijkheid bestaat, dat som
mige artikelen in de loop van 1948
bonvrij verkocht kunnen worden,
terwijl zuivelproducten, textiel, vlees
vet enz. wellicht iets ruimer kunnen
worden gedistribueerd.
(Van onze Haagse correspondent).
TAE VEEVOEDERSITUATIE is Inigs
zins verbeterd, daar men gunsti
ge aankopen in het buitenland heeft
kunnen doen. Hierdoor zullen de vee
houders in de z.g. droge gebieden een
groter rantsoen veevoeder ontvan
gen. Men neemt aan, dat als gevolg
van deze minder ongunstige situatie
de extra slachtingen tegen het einde
van deze winter nog wel zullen mee
vallen.
R.K. BOND VAN HARMONIE
GEZELSCHAPPEN.
In de bovenzaal van de Beurs te Breda
hield de R.K. Bond van Harmonie- en
Fanfaregezelschappen in het Bisdom
Breda zijn najaarsvergadering. Voor
zitter Titulaer kon wijzen op het stij
gende muzikale peil der korpsen, waar
toe ook de solistenwedstrijden en de
uitwisseling van concerten bijdroegen.
Het experiment van de Bondswedstrij
den werd geslaagd genoemd. De begro
ting 1948 werd goedgekeurd en de con
tributie gehandhaafd. Besloten werd
tot een jaarlijks concours met verplich
te deelname om de twee jaar, nadat
een bestuursvoorstel om art. 1 van het
competitiereglement ongewijzigd te la
ten met geringe meerderheid was ver
worpen. In 1948 zullen van bondswege
muziekexamens worden Ingevoerd.
BIJNA EEN MELLIOEN VOOR
DE KLOKKENBERG.
Op de jaarvergadering van het
Wit-Gele Kruis te Etten deelde
dr. Mol mede, dat het Sanato
rium de Klokkenberg zijn actie
om de 1 millioc.u geslaagd mag
noemen. Door de vele acties is
men er bijna in geslaagd deze
grote som bij elkaar te brengen.
Nog een laatste stoot en het be
drag is rond.
SERENADE VOOR JHR. DE
CASEMBROOT.
De burgerij van Oostkapelle in
deze gemeente woont de toekomstige
Commissaris der Koningin heeft Za
terdagavond jhr. mr. de Casembroot
gehuldigd met zijn eervolle benoeming.
Het fanfarekorps Crescendo bracht
hem bij die gelegenheid een serenade.
De voorzitter der vereniging, de heer
A. Rotte, sprak namens de bevolking,
en jhr. mr. de Casembroot antwoordde
hem, zich erover te verheugen dat de
band tussen Oostkapelle en Westkapel-
le is verstevigd als gevolg van de eva
cuatie. Hij dankte hartelijk voor het
medeleven en nodigde de muzikanten
uit iets te komen gebruiken. Op gees
tige wijze onderhield hij zich met hen
en met het bestuur. Na afloop van
dit samenzijn heeft het corps nog enige
nummers ten gehore gebracht.
AT ET INGANG van 1 Januari zal het
tarief van invoerrechten, dat deel
uitmaakt van de Nederlands-Belgisch-
Luxemburgse douane-overeenkomst
in werking treden. Tussen de rege
ringen zijn besprekingen gevoerd in
zake de tijdelijke opschorting van de
heffing van enige invoerrechten.
Tot de meest belangrijke goederen,
waarvoor de heffing van het invoer
recht wordt opgeschort, behoren: vee,
vlees, zuivel, gedroogd fruit, koffie,
meel, plantaardige vette oliën, mar
garine en spijsvetten, worst van alle
soorten, vleesconserven (andere dan
leverpastei), vleesextracten (voor zo
ver niet verpakt), sardines en zalm
in blik, suiker, deegwaren, kalk en
cement, zeep, lucifers, gezaagd hout
en triplex, kistplankjes, garens (met
uitzondering van zijden en kunstzij-
dengarens), kousen en sokken van
wol en katoen, zakken van textiel-
stoffen, delen van rijwielen en ten
slotte enkele werktuigen, zoals stoom
machines en gereedschapswerktuigen.
Van de goederen, waarvoor de hef
fing van het invoerrecht gedeeltelijk
wordt opgeschort, mogen hier worden
vermeld: thee, azijnzuur, binnen- en
buitenbanden (andere dan voor rij
wielen), enkele soorten papier, en
kele soorten weefsels van wol, ka
toen, vlas en jute, voorts schoeisel en
glas.
Jgoals bekend hief Nederland voor
en tijdens de oorlog op de meeste
goederen eveneens invoerrechten. Na
de bevrijding is deze heffing echter
geschorst in verband met de grote
noodzaak tot goederen-invoer. Prac-
tisch betekent dus de invoering van
het gemeenschappelijk tarief voor Ne
derland. dat de prijs van de ingevoer
de goederen met het volle bedrag van
het invoerrecht wordt verhoogd.
De prijzen van verschillende con
sumptiegoederen zullen daardoor 'n
zekere verhoging ondergaan. De om
vang hiervan dient men echter niet
te overschatten.
In de eerste plaats immers worden
op tal van goederen, nl. grondstoffen
en halffabrikaten geen of slechts zeer
lage rechten geheven. Voorzover voor
die goederen bovendien België en
Luxemburg als leveranciers optreden
(en dit is in zeer belangrijke en nog
steeds toenemende mate het geval)
blijft heffing van invoerrecht ge
heel achterwege. Voor alle van deze
goederen vervaardigde producten,
komt in de prijs dus geen of geen noe
menswaardige wijziging.
Slechts voor goederen, die voor 'n
zeer belangrijk deel uit geïmporteer
de onderdelen zijn samengesteld of
die geheel gereed uit het buitenland
worden ingevoerd, zal de prijsverho
ging merkbaar zijn. In het budget van
de grote massa der consumenten is
de relatieve betekenis van deze goe
deren echter niet groot, terwijl bo
vendien ook hier nog rekening ge
houden moet worden met het feit,
dat Belgische en Luxemburgse goe
deren niet in prijs verhoogd worden.
Onder zeer grote belangstelling van autoriteiten en nabestaanden heeft Zaterdagmiddag H. K. H. Prinses Juliana
te Vught een gedenkteken onthuld, opgericht ter nage-d&chtenlt van hen die in het beruchte kamp te Vught al»
slachtoffers in de oorlog gevallen zijn.
TE begrijpen valt, dat bij de debatten
over de oorlogsbegroting gister
in de Tweede Kamer begonnen de
troepenuitzendingen naar Indonesië
aan bod zijn gekomen. Natuurlijk was
er erttiek, maar toch kan niet gezegd
worden, dat minister Fievez gister een
zware dag had.
Verschillende sprekers hebben het
gehad over de aflossing der troepen en
de lange diensttijd in Indonesië, doch
of hun opmerkingen de minister zullen
nopen tot een wijziging van zijn stand
punt is niet aan te nemen, omdat de
situatie in Indonesië geen standpunt
verandering mogelijk maakt.
De heer Tilanus (C.H.) bleek Breda
goed gezind te zijn. Hij vroeg name
lijk waarom toch ovewogen wordt de
„K.M.A." daar weg te balen. Zijn con
clusie was: de K.M.A. moet in Breda
gehandhaafd blijven!
De heer Vorrink (P.v.d.A.) stak een
pleidooi af inzake de noodzakelijkheid
van regionale samenwerking in het
kader der Verenigde Naties. Hij kreeg
enige steun van andere zijde. Vorrinks
partijgenoot Vermeer liep warm voor
de democratisering der weermacht; hij
vond dat zo langzamerhand weer een
teruggang aanwijsbaar is naar de oude
verhoudingen tussen meedere en min
dere in het leger. Helemaal niet eens
was hij het met de voorlichting, die
Welter, Meyer Ranneft en Geretson in
de Waalsdorper-kazerne aan de mili
tairen geven. Daar moet een eind aan
worden gemaakt, vond hij. Speciaal
over een betere uitrusting van de
luchtmacht sprak de heer Vonk (Pv
d.V.)
Weer kwam de heer Ruys de Beeren-
brouck terug op de wensen die bij de
K.V.P. leven ten aanzien van het vrou
welijke personeel bij het leger. Hij had
„matige bewondering" voor dit perso
neel. De heer Ruys de Beerenbrouck
brak ook een lans voor salarisverbete
ring in het leger, vooral voor de jonge
ren. In zijn uitvoerig betoog critiseerde
hij ook de z.i. bevoorrechte positie die
de dienstweigeraars genieten in de
Jeugdgevangenis te Zutphen.
Andere KVP-sprekers waren de
heren Hooy en Koersen. De
eerste sprak er zijn vreugde over uit,
dat verschillende grote gebouwen
PROV. COMITÉ RIJKSEENHEID
OPGERICHT.
In een te Goes gehouden bijeen-
komst, die geleid werd door de heer
Zuidema en waar personen uit ver
schillende delen en allerlei groepen
vertegenwoordigende aanwezig wa
ren, heeft de heer Hemmers van het
Nat. comité een korte toelichting ge
geven.
Daarna besloot men een prov. co
mité voor Zeeland op te richten. Er
zullen zeven kringen worden ge
vormd, die elk drie vertegenwoordi
gers voor het provinciaal comité
zullen aanwijzen, n.l. Walcheren Z
Beveland (Oost en West), N Beve
land, Zeeuwsch VI., Tholen en St.
Philipsland en Schouwen-Duiveland.
DE OPHEFFING VAN DE P.R.A.'s.
Behalve te Goes worden ook te Mid
delburg en te Zierikzee de politieke re
cherche-afdelingen met 1 Jan. a.s op
geheven. 1
Ook in die plaatsen zal, wat er nog
op dit gebied te doen valt, door de
gemeente-politie worden verricht.
QVEREENKOMSTIG iTet rapport
der commissie tot onderzoek der
geloofsbrieven heeft de Tweede Ka
mer gister besloten tot toelating van
het nieuw benoemde lid, mr. J. c. M.
Sweens uit Dongen. In een volgen
de vergadering zal de heer Sweens
beedigd worden.
(Van onze Haagse correspondent)
JJET heeft in Den Haag bevreem-
ding gewekt, dat het parlement
Oost-Indonesië zich heeft uitgespro
ken voor inlijving van Nieuw-Guinea
Wel was men er van op de hoogte
dat bepaalde groeperingen in Oost-
Indonesië gaarne hun gezag zouden
willen uitbreiden met deze grote uit
gestrektheid, doch het heeft de Ne
derlandse autoriteiten verbaasd, dat
thans het parlement zich officieel over
deze materie heeft uitgelaten.
Men beschouwt het echter als on
waarschijnlijk, dat Nieuw-Guinea bij
Oost-Indonesië zal worden gevoegd.
Volgens geruchten zou de verstand
houding tussen Oost-Indonesië en Den
Haag de laatste weken niet verbe
terd zijn.
Uit krineen, die nauw contact on
derhouden met de regering verne
men w(j nog, dat vooral de laatste
weken bepaalde groeperingen in O.-
Indonesië een zij het voorzich
tige flirt zijn begonnen met de
republiek Djokja, kennelijk om zich
naar beide kanten te dekken. Het
zou voorbarig zijn hieruit conclu
sies te trekken.
Nader vernemen wij nog, dat op in
stigatie van dr. van Mook enige tijd
geleden een concept-overeenkomst is
ontworpen, houdende een juiste rege
ling van de betrekkingen tussen Ne
derland en Oost-Indonesië. Den Haag
heeft hieraan evenwel nog geen goed
keuring willen hechten, omdat Beel
de betrekkingen tussen Nederland
enerzijds en de diverse deelstaten an
derzijds zo uniform mogelijk wil re
gelen. opdat straks weer geen nieuwe
moeilijkheden ontstem in de interim
regering van geheel Indonesië.
door „oorlog" zullen worden ont
ruimd. Hij vroeg de minister verder
dringend geen vaders van 4 of 5 kin
deren meer naar Indië te zenden als
militair. De tweede vroeg belangstel
lend naar een vervroegde demobili
satie.
Enfant terrible was de heer F o k-
k e m a. Waarom is de echtgenote
van gen. Kruis kapitein bij het V.
H.K.? vroeg hij. En waarom geniet zij
daarvoor een salaris van f 3000? En
waarom krijgen ze nu allebei hogere
militaire rantsoenen? En waarom ont
vangen ze allebei 25 cent vergoeding
per nacht voor het slapen buiten de
kazerne? Zijn hier geen motieven aan
wezig om de regelen ten aanzien van
de huwende ambtenaren van toepas
sing te brengen, zo was zijn slotvraag,
waarmee hij bedoelde: laat men toch
mevr. Kruis ontslag géven.
Benieuwd zijn we wat de minister
aan dit nieuwsgierige Kamerlid te
antwoorden zal hebben.
TN antwoord op een desbetreffende
vraag heeft de Belgische minister
van openbare werken de volgende ge
gevens verstrekt over de bouw van de
sluis te Terneuzen.
Het vraagstuk betreffende de bouw
van een grote sluis te Terneuzen en
de haven van Gent wordt niet uit het
oog verloren. Bedoelde werken, die zich
tot buiten ons grensgebied uitstrekken
kunnen evenwel slechts uitgevoerd
worden in overleg met de Nederlandse
regering. Aangezien nog andere vraag
stukken, die eveneens de zee- en rivier-
vaart betreffen, bij de Nederlandse re
gering hangende zijn. heeft de Belgische
regering een tijdelijke commissie belast
met het opstellen van een regeling van
voorrang, uit te voeren in het kader
der Nederlands-Belgische betrekkingen.
Deze commissie, die op 11 October 1947
werd opgericht en waarin ook de stad
Gent vertegenwoordigd is, heeft haar
I werkzaamheden nog niet beëindigd.
ALS EERSTE onderwerp kwam in
de tweede vergadering der win-
terzitting van Provinciale Staten de
behandeling der nieuwe Statuten
voor de N.V. P.Z.E.M. aan de orde
Mr. Bouwman (P. v. d. A.)
meende, dat men de draagwijdte
der wijziging niet kan overzien,
omdat men niet weet op welke wij
ze een en ander In practijk zal
worden gebracht. Hij stelde aan
houding tot de volgende zitting voor
De heren v. d. Fcltz (C.H.), Met
selaar (A.R.), Vercauteren (K.V.P.)
en Kodde (S.G.P.) verklaarden zich
tegen, evenals mr. v d. Weel, spre
kende namens Ged. Staten, die de
bezwaren van de voorstellen niet zo
ernstig ooordeelde. Het voorstel
werd daarop met 25-13 stemmen
verworpen.
De heer Kodde opende daarop
de algemene beschouwingen. Hij
wees erop, dat door verschillende le
den in de afdelingen over eij bin
dend mandaat der Staten-afgevaar-
digden in het bestuur der N.V. is ge
sproken. Maar op welke wettelijke
bepaling kan dit bindend mandaat
steunen? Op welke wijze kan het
practisch uitgewerkt worden?
De heer Meliefste (A.R.) toon
de zich namens zijn fractie dankbaar
voor de gedane voorstellen. Er zijn
nog moeilijkheden, maar spr. ver
wacht, dat Ged. Saten in de volgen
de zitting met welomschreven voor
stellen inzake de oplossing dier moei
lijkheden zullen komen. De heer Ste
rn e r d i n g (C.H.) deelt niet de op
vatting van de eerste spreker, dat
hier een vermenging van privaatrech
telijke en publiekrechtelijke kwesties
plaats vindt. Nu gaat het om de be
voegdheden van de bestuurscolleges
der P.Z.E.M., de macht der Staten
komt in de volgende zitting aan de
orde. Spr.'s fractie is principieel te
gen een bindend mandaat gekant.
Mr. Bouwman (P. v. d. A.))
acht P.Z.E.M. en provincie één geheel
te zijn; de N.V.-vorm is alleen maar
een kwestie van organisatie. Het gaat
er om, hoe groot de invloed der Sta
ten zal zijn. Zó eenvoudig ligt de
zaak toch niet. aldus opponeerde de
heer Stemerding, anders had
den de Staten niet zoveel uren moe
ten praten over die vorm!
Sprekend namens het Gedeputeerd
College, releveerde Mr. v. d. W e e 1,
de voorgeschiedenis van het voorstel.
De statuten dienen alleen te bevatten
de rechten en verplichtingen van de
N.V. intern en in het rechtsverkeer
met anderen. Er zijn noodzakelijk
enige elementen in verwerkt, die de
schijn hebben van publiekrechtelijke
aard te zijn, maar in werkelijkheid
zijn zij dat niet. De heer Kodde kan
het geen ernst zijn om over „Ged.
Staten" en „Prov. Staten" uit de sta
tuten weg te laten. Dat zou in strijd
zijn met al hetgeen hij in vorige ver
gaderingen heeft voorgestaan. Spr.
sloot zich aan bij hetgeen de heer
Stemerding heeft opgemerkt.
De heer Kodde preciseerde daar
op zijn mening: hij is van mening,
dat overal waar in de statuten de Sta
ten genoemd worden zij reeds voor
de toekomst gebonden women, ter
wijl de machtspositie der Staten in
de Zomerzitting nog moet worden
omschreven.
Na dupliek van mr. v. d. Weel volg
de de artikelsgewijze behandeling,
waarbij als eerste de heer v. 't W e s t
e n d e (K.V.P.) bezwaar aanvoerde
omtrent het leveren van apparaten
door de P.Z E M. Hij diende een mo
tie in, waarin de wens wordt uitge
sproken, dat deze verkoop binnen 2
jaar wedt beëlo^gd. Er ontspon zi"h
daarop een debat tussen deze spr. en
de heer vanOorschot (P. v.
d. A.), maar de heer v. d. W e e 1
vroeg zich af, of dit iets met de sta
tuten te maken heeft. De motie werd
daarop met 18-17 stemmen aangeno
men (voor stemde o.a. de gehele K.
V.P.-fractie).
De heer Schets (K.V.P.) sprak
de teleurstelling der KVP-fractie uit
over de afwijzing van het verzoek
dier fractie om een lid van het per
soneel in het bestuur der N.V. P.Z.E.
M. Zij wil een stap zetten op de weg
naar de bedrijfsdemocratie. Deze nieu
we statuten zijn een unieke gelegen
heid om deze stap nu te zetten. Spr.
wees op de door minister van Maars-
seveen aangekondigde wijziging van
het Vennootschapsrecht. Het gaat er
om de tegenstelling tussen kapitaal
en arbeid te overbruggen. De werk
nemer is medewerker in het bedrijf.
Ook het bedrijfsklimaat zal er gun
stiger door worden. Spr. diende een
motie in, dat althans één lid van het
personeel in het bestuur op te ne
men.
De heer Stemerding (K.V.
P.) vroeg zich af, of bij aanneming
van het voorstel geen scheve verhou
dingen zullen ontstaan. Dat lid zou
een beslissende stem in het bestuur
hebben, de directeur echter slechts
een adviserende. Daar komen moei
lijkheden uit voort! De heer Van
O o r s c h o t (P. v. d. A.) bestreed
de mening van de vorige spreker. Het
productie-apparaat wordt gevormd
door kapitaal en arbeid, maar alleen
het eerste bestuurt de onderneming.
Dit is niet juist, ook de andere pro
ductie-factor heeft recht op medezeg
genschap. De heer Meliefste
(A.R.) wil liever wachten op de wet
die aangekondigd is. Principieel is spr.
echter niet tegen de motie. De heer
Kodde (S.G.P.) acht de zaak niet
aan de orde en is tegen de motie
De heer Raas (K.V.P.) hoort te
veel spreken over personeelsbelan
gen, maar dat is niet het onderwerp,
dat de personeelsvertegenwordiger bij
voorkeur moet behandelen. Spr. wijst
op de psychologische gevolgen, die 'n
dergelijke vertegenwoordiging op de
werknemers kan hebben.
De heer v. d. W e e 1 acht de tijd
voor opneming niet rijp. Met 19-16
stemmen wordt de motie verworpen.
(Vóór stemden de KVP- en de P. v.
d. A.-fracties, behalve de heren mr.
v. d. Weel en Hamelinck).
De statuten werden daarop zon
der ingrijpende wijzigingen aanvaard
z. h. st.
De electrificatie.
TAe mededeling van Ged. Staten om
trent de mogelijkheid van uitbrei
ding van het electricitei snet. De P.
Z.E.M. eist te hoge garantiebedragen,
aldus de heer Vogelaar (C.H.)
Het is volgens spr.'s fractie niet juist,
dat velen een zwaar offer moeten
brengen, iets te krijgen, waar anderen
niets voor te betalen hebben S' r.
stelde een motie voor, waarin ter ver
sterking van het PZEM-fonds n ver
hoging van 1 cent per KWH wordt
verzocht. Hij suggereerde zelfs, dnt
de Zeeuwen de nun toekomende resti
tutie op de kolenkaart in dat fonds
zouden moeien sto-ten.
Teleurstelling Klonk in de woorden
ven de heer M e 1 e f s t (A.R),
maar de heer v. 't W e s t e n d e (K.
V.P.) had grote waardering voor de
mededeling van Ged Staten. Ir' ver-
t end met een uitlating van de vorige
spr. bezwoer hij het college om toch
niet tot bovengrondse leidingen terug
te keren. Zij zijn zekere op de duur
niet goedkoper dan ondergrondse en
het benodigde hout is daarenboven
zeer schaar;.
De vergadering duurt voort.
