Hensen M Politiek op haar smalsi ■Van de op Onderwijzers moeten hun beperktheid kennen Priesters als fabrieksarbeiders I RADIO De Oorlog en het Vaticaan Wal een Wonderlijke Wereld DE STEM VAN DONDERDAG 16 OCTOBER 1947 Katholieke bladen van lafheid beschuldigd Wc„ leggen op dit alles nog eens de nadruk, naar aanleiding van het feit, dat ook ons blad dezer dagen in het gewoel der polemiek op minder faire wijze in de rug is geduwd. Er is door de voorzitter van de afdeling Breda van het Voorlopig Katholiek Co mité van-Actie gezegd: „De Stem" is een m de persorganen, die zich laten leiden door de voorschriften van het Hoofdbestuur van de K.V.P.; een eigen mening durven ze niet te hebben. Het Instituut voor Toegepaste Psychologie Apostolaat in voorsteden van Parijs Verhelderend en interessant boek v- Gebruikelijk Nieuw Departement Amsterdamse prijzen ■De stem in de aether K.R.0. ontvouwt een nieuw programma o Het ontspannend programma wordt met een aantal nieuwe uitzendin gen versterkt. B toegekend Concertgebouw herdenkt Hitier Een schandaal in de muziekwereld Kerkelijke Architectuur Concentratie van litteraire tijdschriften Een interessante proef 0.V.MNSW SMMELEMGEHIA- TERZ'JN ONZE VRiEN- DEN REEDS IN DE AREU6E IV'imV/S. DIE NACHT ZWETEN GENANPEERR W/WEN tN EEN HOERA 5 WAAR RE 6ENE/N- ZiNNiGHEiD AIS EEN HEVEL BOVENHANCT. tzCI ^7AAR MENSEN bij elkaar zijn, daar ontstaan meningsverschillen. Het is een verschijnsel, dat niemand behoeft te verbazen of te verontrusten. Ook mensen, die op hetzelfde principiële standpunt staan, kunnen over practische vraagstukken geheel verschillend denken. Eh als ze discussies met elkaar aangaan, kan dat geschieden in ongerepte hoogachting voor- elkaar, ook als men elkaar niet weet te overtuigen. Waar blijft het bewijs? yulk een tournooi op het terrein der gedachte kan een interessant en vruchtbaar schouwspel zijn. Op één voorwaarde echter, dat men de ver dachtmaking en insinuatie achterwege laat. Helaas echter geschiedt 't voor- Til op het terrein der politiek, dat de hartstochtelijke liefde voor het eigen standpunt zo gémakkelijk verleidt tot de mening, dat een opponent het ge woonweg niet eerlijk kan menen, dat hij bijbedoelingen heeft, dat hij een zielige slaaf is van partij of be langengroep. Als deze bacil van het wantrouwen en de verdachtmaking binnendringt, dan wordt de discussie verlaagd tot een rriinderwaardig ge vecht, waarin liefhebbers vanrelle tjes misschien pleizier kunnen hebben, maar waarvan de weldenkende zich afwendt. Tpen van de kwesties, waar rondom in Nederland op het ogenblik het hardst gestreden wordt, is het Indone sische vraagstuk. En ook hierbij zijn helaas methodes binnengeslopen, die de zuiverheid van de strijd vertroe beld hebben. Aan de ene kant hoort men: Die man? Laat hij zijn mond houden. Die doet niets anders dan kapitaalsbelan- gen vertegenwoordigen. Die heeft tij dens de oorlog dit gedaan en dat na gelaten, zodat hij alle recht van spre ken verloor. Die Maar aan de andere kant wordt er niet minder njet insinuaties gewerkt, weet men telkens te/ vertellen, dat er achter eenvoudige woorden de sluwe opzet zit, om het Koninkrijk af te breken, dicht men bepaalde personen dictatorsaspiraties toe, vertelt men, dat ze stiekum heulen met de repu blikeinen en onze jongens nodeloos de dood injagen. Als een uitzonderlijk staaltje van slechte polemiek signale ren we een artikel van prof. Gerret- son in het laatste nummer van „Nieuw Nederland". Daarin insinueert hij, dat de Koningin tot afstand van haar waar digheid besloot, omdat Zij genoeg had gekregen van de stelselmatige afbraak van het Koninkrijk en de Constitutie. Wat dus tevens inhoudt, dat de Ko ningin wel op de Prinses deze verant woordelijkheid wilde afwentelen, on der een vals voorwendsel. Dit is een dieptepunt van polemische methode als we niet mogelijk hadden geacht in ops land. Dit is een beschuldiging van lafheid ten opzichte van een aantal katholieke persorganen, waaronder het onze, een VRIJDAG 17 OCTOBER HILVERSUM I .101 m: 7 nieuws, 7.30 gr.pl.. 8 nieuws. 8.15 gr.pl., 8.50 voor de huisvrouw, 9 gr.pl., 10 morgenwij ding, 10.20 'gr.pl., 10.30 voor de vrouw, 10.45 zangvoordracht, 11.20 gr.pl., 12 The Skymasters. 12.33 sportagenda, 12.38 Pierre Palla, 13 nieuws. 13.15 or kest. 13.45 Charles Trenet. 14 koken, 14.20 kamerorkest. 15.25 hoorspel, 16 gr.pl.. 17 orgel. 17,20 muz. babbeltje, 18 nieuws. 18.20 gr.pl., 18.30 voor de Ned. strijdkrachten, 19.15 pianoduo, 20 nieuws, 20.05 muziek, 21 gezellige plaatjes, 21.30 vragen van luisteraars, 21.50 piano en viool. 22 buitenl. week- overz., 22.15 swing en sweet, 22.45 avondwijding, 23 nieuws, 23.15 gr.pl. HILVERSUM II 415 m: 7 nieuws, 7.15 ochtendgymn.. 7.30 morgengebed, 7.45 gr.pl., 8 nieuws. 8.15 Pluk de dag, 9 werken van Ba.ch, 9.35 kamermu ziek. 10.40 Amerikaanse orkesten, 11 de Zonnebloem, 11.35 Als de ziele luistert, 11.45 werken van Chopin, 12 Angelus, 12.30 weeroverz., 12.33 lunch concert. 12.55 Zonnewijzer, 13 nieuws, 13.20 lunchconcert, 13.50 Van man tot man, 14 kamermuziek, 14.35 hoorspel ..Een nieuw leven". 15 idem, 15.20 viool en orkest, 15.45 Vrijdagmiddag- variété, 16.45 na schooltijd, 18 diner- muziek. 18.25 Ned. kath. jeugd en jon geren. 18.40 gr.pl., 19 nieuws. 19.30 ..Fantasia", 19.55 alg. hulpactie, 20 nieuws in het kort, 20.05 actualiteiten, 20.12 de gewone man. 20.20 opera programma, 20.45 Benelux uitzending, 21 operaprogramma. 21.25 gr.pl., 21.50 bijbels luisterspel. 22.30 Sonate voor viool en piano, 22.45 avondgebed, 23 nieuws, 23.15 kath. nieuws, 23.20 dans orkest, Klaas van Beek. beschuldiging van tyrannie ten op zichte van het Hoofdbestuur der k. v.p. Nu hebben we één vriendelijk ver zoek aan het adres van de geachte spreker: Bewijs uw beschuldiging door het citeren van schriftelijke of monde linge instructies, welke door het „Hoofdbestuur van de K.V.P." aan ons blad (en andere bladen) zijn ver strekt. Kunt ge dat bewijs niet le veren, trek dan uw beschuldiging in. Dit willen wij wel zeggen tegen over onze lezers: Zulke instructies be stonden niet, bestaan niet en als ze ondenkbaar geval! ooit zouden gaan bestaan, zullen we er ons niet aan storen. j^atuurlijk steunen we de k.v.P. zo goed en in zo ver we kunnen. We achten het bestaan van deze prin cipieel gefundeerde partij een zegen voor ons land en een noodzaak ter waarborging van de rechten der ka tholieken. We bevinden ons met deze mening in het goed gezelschap van 't Hoogwaardig Episcopaat^ Maar dit behoeft geenszins te betekenen, dat we maar ja en amen knikken op alles wat partijleiding en fractie doen. Dat hebben ze zoals gezegd ook nim mer van ons verlangd. Ons oordeel over de Indonesische politiek der Regering en van de k.v. p. heeft trouwens ook menigmaal een critische noot vertoond. We hebben ook aan de heer Weiter een paar keer gelegenheid gegeven zijn inzichten in ons blad te ontvouwen. Maar wij be horen niet tot de mensen, die zo vlot beoordelen en veroordelen, zonder dat we alle omstandigheden kennen. We constateren verder, dat er juist sinds het inzetten der politiële actie een naar elkaar toegroeien van de stand punten kon worden waargenomen, zodat zelfs een blad als Elseviers Weekblad nadrukkelijk het kamp der oppositie verliet. We zouden dit pro ces willen aanmoedigen, opdat er in Ne derland over een breed front eens gezindheid kan ontstaan over zulk een belangrijk vraagstuk. Dit kan echter nimmer geschieden, als men bij mensen, die vooralsnog een andere mening huldigen over de te volgen methode, slechts eigenbaat of lafheid veronderstelt, als men zelfs niet kan aannemen, dat ze eerlijk menen wat ze zeggen of schrijven. Dat is politiek op haar smalst TN enige artikelen heb ik er op mo gen wijzen, dat de huidige lagere school sinds lang niet meer een insti tuut is, waar men door geduldig vol houden en permanente pressie tracht enige kinderhoofden geheel of gedeel telijk te vullen. In werkelijkheid is de ondcrwijs-methodiek thans gestoeld op zeer reële uitkomsten van kinder- psychologisch onderzoek. Te betreu ren is het daarom, dat in ons land het streng-wetenschappelijk onderzoek zich nog zo gaarne in zichzelf op sluit en zo weinig contact en toepas sing zoekt in de onderwijspraktijk. Ook ir dit opzicht kan men op de Ameri kanen jaloers zijn. In Amerika im mers is het geen zeldzaamheid, dat 'n gehele school verbonden is aan een psychologische (universitaire) re search afdeling en zodoende dagelijks, ja elke minuut van de wetenschap profijt kan hebben. Anderzijds is het duidelijk, dat dit systeem kan leiden en bij de sensa tie-beluste Yankees vaak inderdaad leidt, tot onverantwoord geëxperimen- teer, waarvan het kind eerder slacht offer dan begunstigde is. Voor ons echter is het prettig, dat men ginds zulke laboratoria exploiteert, waar men voor het risico van een debacle nu eenmaal niet zo terugschrikt. Het geen ons van overzee toewaait, kan, na enkele malen gezeefd te zijn en aan ons „klimaat" aangepast, ook hier waardevol zijn. Het nemen van een experiment op onze bodem is dan trouwens eigenlijk al geen experimen teren meer. A Is aanvulling op mijn beklemtoning van het wetenschappelijk karak ter van ons 'onderwijs, wil ik ten slotte nog gaarne een andere conse quentie trekken. Hoe meer de onder wijzer namelijk doordrongen is van 't feit, dat het leerproces in het kind zeer ingewikkeld is, des te meer zal hij, ook bij zeer uitgebreide vak studie, zijn eigen beperkingen inzien. Een goed huisdokter kent de waarde van een chirurg. Ik kreeg laatst in mijn klas een jongen, die in zijn motorische bewe gingen (schrijven, tekenen, enz.) nog op het peil van een 3-jarige stond. Enige jaren geleden had ik mij wel licht zelfbewust aan een naar mijn mening deskundige behandeling gezet. Thans erken ik direct, dat dit specia- listcnarbcid is. Ondeskundig en ook half-deskundig werk kan voor het be handelde kind een catastrophe beteke nen. Wij onderwijzers dienen onze be perktheid te kennen en onze handen van bijzondere afwijkingen af te hou den. De ouders dienen in zulke geval len dan ook de daarvoor bestaande specialisten te raadplegen. Tn dit verband -wijs ik gaarne op het Gemeenschappelijk Instituut voor Toegepaste Psychologie, onlangs op gericht door onze R. k Universiteit en de R. k. Economische Hogeschool. Dit Instituut stelt zich ten doel, de jeugd- en bedrijfspsychologie weten schappelijk toe te passen. Voor het geen dit dus onze kinderen aangaat, zal dit bestaan in kinderonderzoek, schooladviezen, beroepstests, opvoe dingsadviezen, karakterproblemen, Hier weer een overtuigend bewijs, dat wij katholieken van onze tijd zijn. Dit gaat in de richting van het Ameri kaans systeem, zoals ik boven ver meldde: dit Instituut betreedt door de ene deur de wetenschap, door de an dere het leven van alle dag. Onze ge zinnen en scholen mogen dit kostbaar bezit in geen geval negeren. De z.g. „Banlieue rouge" van Parijs is een verzamelplaats van ellende naar lichaam en ziel. De priesters, die daar werkzaam zijn, moeten wel be schikken over een „zesde zintuig' om vat te krijgen op het verharde ge moed der onverschilligen en verbit terden. Maar het is ontroerend te ver remen, hoe vreemd en grillig het hoge spel, dat O.L. Heer soms met een mensenziel wil spelen, verloopt langs vele geheimzinnig paden van natuur lijke en bovennatuurlijke middelen, die tenslotte allemaal uitkomen op een en hetzelide doel de Eeuwigheid. Een zo uitzonderlijk werx eist uit zonderlijke middelende zielzorg in de voorsteden, van Parijs vraagt van de priester een zielkundige rijpheid en een totale offerzin, welke immer klaar staat zichzelf en zijn belangen weg te cijferen om er „de naaste" en dat zijn hier alle parochianen voor in de plaats te stellen. Neemt nu de bevolking van Nanterre. Uit aire hoeken van het grote Frankrijk zijn zij daar samengestroomd, volslagen los van ieder gemeenschapsgevoel, heidenen in handel en wandel, mar xisten vaak in wat zij hun levensbe schouwing noemen; daarbij ook vaak ongelofelijk arm. Daar wonen in een elendige hut drie Capucijnentwee van hen gaan iedere dag naar de fa brieken om contact te leggen, de der de blijft voor het huishouden zuigen. Iedere avond van 7 tot 11 houden zij „Open deur" voor de steeds in aan tal toenemende fabrieksvrienden en zij organiseren zelfs „studieclubs' Zij leven en werken.'gelijk Sint Frans dit deed, blijmoedig en zonder rustpoze. Het is niet te verwonderen, dat de rpenslotte dit: omdat de initiatiefne- mers meenden, dat aan een derge lijk Instituut vooral in het Zuiden behoefte bestond zijn er voorlopige vestigingen te Nijmegen, Tilburg, Eindhoven en Heerlen. Maar naar ik meen omvat Zuid- Nederland ook nog West-Brabant en Zeeland. Waarom daar nog geen ves tiging? Zeeland, dat zozeer intellect uit eigen volk ontbeert; West-Bra bant met flinke steden en industrieën. In de Oostelijke helft van ons Zuiden zijn thans vier vestigingen betrekke lijk dicht bijeen. Is dan een vijfde vestiging niet mogelijk, bijvoorbeeld in West-Brabant, waarop Zeeland zich dan kan oriënteren? De Zeeuwen die nen toch al een dag of meer te rei zen om vanuit hun isolement te ge raken. Dit Instituut, dat pas in de praktijk de verdiende waardering zal verkrijgen, wachte niet af, tot men om vestiging verzoekt. Het belang van onze gezinnen en onze kinderen ge biedt steun aan dit prachtig initia tief. Het Instituut dient echter het volk tegemoet tc komen. BREEZAND /KAMILLE M. Cianfarra was zes jaar in het Vaticaan slechts een dienaar Ion cf nnrrf.cnnnrlnnt \7t>n flo Now- xror-i vooniln" nn faenicmn'1 linn Dnlr lang correspondent van de New York Times, in Rome, namelijk van 1936 tot 1942. Hij onderhield in die be wogen jaren nauwe betrekkingen met het Vaticaan. De Vaticaanse politiek ten opzichte van de Asmogendheden en de grote democratieën heeft hij nauwkeurig gevolgd. Nu hij in een boek zijn waarnemingen en ervarin gen uit die tijd heeft vastgelegd, kan men dan ook niet anders verwachten, dan tal van verhelderende bijzonder heden over de activiteit van de Pau sen Pius XI en Pius XII en van hun diplomaten. Het is echt journalistiek werk, dat Cianfarra levert. Een strak betoog en een methodische opbouw mist men. Maar wel vindt men hier een reeks van levendige schetsen, op geluisterd rrict tal van anecdotes, welke alle bij elkaar een markant beeld geven van de principiële on buigzaamheid naast het vlugge re ageren op veranderende omstandighe den, welke de politiek van het Vati caan kenmerkten. Het boek kan voor al licht ontsteken in de breinen, die van „reactie" en „fascisme" zien. Ook op de achtergronden uer politiek van Mussolini werpt het menigmaal een verrassend licht. Duidelijk wordt, hoe het Vaticaan vooral in het natio- naal-socialisme een dodelijk gevaar voor het Christendom heeft gezien. Dit veranderde ook niet, toen de Na zis Rusland aanvielen. Men zag in Hit- Ier een gevaarlijker vijand dan in Sta lin. Het was vooral een teleurstelling voor Mussolini, dat het Vaticaan zich niet achter de As-mogendheden wilde scharen in hun strijd tegen het bolsje wisme. Hij stelde het Vaticaan dan ook onder strikte bewaking. Tussen de H. Vader en Roosevelt bleef de ge lijkgezindheid met betrekking tot de oorlog in Europa bestaan. Dit en nog veel meer vindt men omstandig uitgelegd en belicht in Cianfarra's boek, dat ongetwijfeld groot nut kan stichten Hans Verhoeven vertaalde het en de N.V. Uitgeverij „Keizerskroon" te Amsterdam gaf het royaal uit. |jK KRANTEN moeten iedere dag woeke ren met hun ruimte. Maar een stuk papier bijna zo groot als een halve pagina van ons blad wordt besteed aan de vermelding van het vol gende schokkende feit ten aanzien van de Begroting van het Scheepvaartfonds: In het ontwerp van wet: Bladzijde 1, Ar tikel II. 1ste regel, staat „8", lees: „10". In de Memorie van Toelichting Bladzijde 1, onder Lasten en baten der exploitatie A. staat „Artikel 5", lees: „Artikel 6". Zo veel papier voor zo luttel zaaks is in tussen geen ongebruikelijke Rijksuitgave. Dat ge schiedt al sinds jaar en dag zo. En daarom kan er niets aan veranderd worden. JJET NIEUWE departement is er. Maar het heet niet: Reconstructie van het Ko ninkrijk. En Minister Jonkman is er niet naar ver huisd. De oorspronkelijke plannen zijn dan toch blijk baar gestrand op het verzet van de Partij van de Arbeid, die zich beriep op een gedane toezegging. Jonkman houdt nu Overzeese Gebiedsdelen. Doch Beel kon Binnenlandse Zaken van zich afstoten. Dat is tenminste winst. Niet omdat de Minister-president aan Binnenlandse Zaken niet goed thuis was, maar omdat hij veel te veel hooi op zijn vork had gekre gen. Nu kan hij zich beter wijden aan de algemene lei ding. waarbij de Indonesische kwestie zeker ook veel van zijn aandacht in beslag zal nemen. Deze kwegtie mag nimmer zaak van één partij worden. drie paters met de dag meer ponu- lair worden; juist bij een ruwe en bij na primitieve bevolking als in oeze arbeiderswijken vindt men op de eer ste plaats waardering voor waarach tig „mee-leven" in ieder vorm: deze eenvoudige werkmansgemeenschap is het meest uitstekende klankbord voor de kreet „God wil het" van de drie moderne Kruisvaarders. De methode van de drie Capucijnen (en in andere wijken van nog zeven andere met hen) is het overdcmien waard. Het is een vorm van zielzorg, die telkens gevariëerd zowel voor priesters als voor leken een rijke toe passing kan vinden in onze aan leed en noder. zo loodzware tijden. Want niet alleen in de rode voorsteden van Parijs, maar overal in West Europa van de twintigste eeuw ondervindt men de noodzaak de Leer tan de Liefde met inzet van alles te doen zegevieren tegenover de apologie tan de Haat. Bruiloft. T"\E hertog van, Alva, na- komeling van de Al- va uit onze geschiedenis boeken, rolde dezer dagen de eeuwen terug met 'n bruiloft die hem een klein milüoen kostte. Zijn enige dochter Tana trad In het huwelijk met Don Luis, de zoon van een Spaanse hertog die tevens multi-millionnair is. Het huwelijk vond plaats in de kathedraal van Sevilla, waar Colum bus begraven ligt, op de verjaardag van diens ont dekking van Amerika. JEr waren 2500 officiële gasten op het bruilofts feest. Zij werden bediend door 76 koks en kellners, die onder hoogspanning werkten om de 20 lange eikenhouten tafcis gevuld te houden. Om een idéé te geven van het feestmaal: er werden 600 kuikens op ta fel gebracht, 1500 pond kreeft, 300 pond Engelse ham, een hoeveelheid vis genoeg om een vijver er mee droog te leggen en voldoende ijs om diezelf de vijver voor de schaats sport gereed te maken. Madrids meest befaam de barman, Perico Chi- c'óte, zorgde voor de cocktails, bijgestaan door 50 kellners in het wit f 2000 flessen wijn, even veel flessen whisky en brandy en 5000 flessen champagne werden leeg gemaakt en de Franse chef-kok Alphonse Diot kon de andere dag de ruines bij elkaar vegen van een drie meter hoge en twee meter brede taan die versierd was geweest met het wapen, van de hertog en met marsepai- nen rozen. De hertog van Alva trok zich indertijd terug als ambassadeur in Londen, omdat Franco de monar chie niet in ere wilde herstellen. Franco was Öan ook op dfe bruiloft niet vertegenwoordigd. O ja, de bruid droeg nog juwelen.... ter waar de van. twee en een half milltoen. De tiende pen ning indertijd.... Dc wet. Tl/fevrouw Jessie Twyef- fort uit New York werd, terwijl, zij in haar auto naar huis reed, door bandieten aangehoudèVi, neergeslagen, uit haar auto gesmeten en van twaalfhonderd gulden be roofd. Zij drukte op een alarmknop tegen een ge velmuur vlak bij haar, om de politie te waarschu wen. Niet echter op het politiebureau maar in de brandweerkazerne ging de alarmschei over. En omdat zij dus een vals alarm had gegeven, werd mevrouw Twyeffort tot een boete van 100 gld veroordeeld. <Kxx>ooo<xxx>ocoooo<><>ooo<xx><x>o<x>oo<>oooooooo<xxxx>ooooopooo<> ooooooooooooooooooo PR heerste dc laatste tijd wat stil- te rond dc Kath. Radio-omroep Men meende, dat de kwaliteit der programma's achteruit ging, doch men vergat te bedenken, dat de programmaleiding het van over heidswege besnoeide budget beter kon uitsmeren over de zomermaan den, waarin toch minder wordt ge luisterd. Maar nu hebben wij inzage gekregen van het nieuwe winter- programma, dat aan verscheidenheid niets te wensens Iaat. De reeks' van dagen, gewijd aan l vreemde volken, wordt vervolgd eer- stens op Zondag 14 December met een „Dag van Frankrijk". Onder meer zal o. deze dag een Hpogmis te beïuiste- ren zijn uit een der Franse kerken, I een klankbeeld over Lourdes, terwijl de beroemde Franse dirigent Henri J Tomasi het Radio Phiiharmonisch or- kest zal dirigeren tijdens een concert van eigen werk. In het begin van 1948 zal volgen een „Dag van Ierland". Een schoolradio Tn samenwerking met de Vereniging van Katholiek onderwijzend perso- neel. de Vereniging van Katholieke Paedagogen en bepaalde onderwijs- 1 autoriteiten, wordt een commissie ge- formeerd, die het vraagstuk van schoolradio grondig in studie neemt, X In principe is reeds besloten tot het X samenstellen en doen uitzenden van Seen reeks schoolprogramma's, die door een aantal proefklassen zullen worden X beluisterd. O In samenwerking met de componist Hugo Godron en de auteur Max Ber (dr. M. Type) wordt een reeks sprook jes-opera's samengesteld, die zullen worden uitgevoerd door klein orkest, solisten en acteurs. In het najaar zal begonnen wor<%n met de uitzending van een reeks bij- belse luisterspelen. De stof voor deze O spelen, die omwille van het drama- tisch karakter der uitzendingen zal X worden gegroepeerd om de grote fi- X guren uit het Oude Testament; Mo- X ses. Abraham, Salomon, David, enz., O wordt verzartield en geordend door de O bijbelkenner dr. J. Eyckeler; de tek- X sten worden geschreven door Louis O Lutz. Onder de titel „De drie landen" is reeds een wekelijkse reportagereeks begonnen, in welke actualiteiten uit België en Luxemburg worden uitge zonden. Betere ontspanning. Na het grote succes van de reeks humoristische fantasieën over Buffa lo Bill, begint thans een serie van soortgelijke uitzendingen, waarvan de held is „Lord Jumpatit", de gentle- man-bestrijder van de misdaad. Een novum is de danscursus „Stoe len aan de kant", die wordt uitge zonden in samenwerking met „Hot Verband van R. K. danslcraren". De cabaret-programma's „Negen hhit dc klok" en „Weekend Serenade" zul len elkander op de Zaterdagavonden afwisselen, terwijl eenmaal in de drie weken op de Zondagmiddagen een cabaret-programma wordt verzorgd door de gezelschappen Jan van Ostade, Miniatuur, door Beukers en Denijs, e.a. Ook aan de goede vertelling wordt extra zorg besteed. Er wordt 'n reeks ingezet „Een koets vol verhalen". Tij dens een reis per postkoets korten de reizigers de.tijd, door elkander beur telings een verhaal te vertellen. Nieuwe uitzendingen voor de Rij pere Jeugd worden verzorgd in sa menwerking met de hoofdredactie van het katholiek jongeren-orgaan „Ka rakter": dr. B. Meulenbroek en Pater P. Wesseling C.s.s!r. In de rubriek „De Anatomische Les; De Jeugd speelt het leven", komen de jongeren zelf aan het woord onder leiding van genoem de heren en Wim Quint. Behalve de reeksen van Bijbelse luisterspelen en belangrijk! drama tische werken uit de wereld-litera tuur wordt ook aan het „familie luisterspel" de nodige aandacht be steed. EN W. van Amsterdam hebben op voordracht van de daartoe door hen benoemde jury's de volgende prij zen op het gebied van de letterkunde toegekend: Met de prijs voor poëzie (f 1000) is bekroond „De steenen Minnaar" door Gerard den Brabander; voor roman of novelle (f 2000) „En de Akker is de Wereld" door Dola de Jong; voor es say (f 1000) „Poëzie als Ernst" door Fokke Sierksma. Op verzoek van de jury voor de toneelprijs hebben B. en W. besloten deze te verdelen onder drie inzenders Manuel van Loggem („De Chinese Fluitspeler"), V. Sirolf („De aanslag op den zoogenaamden Graaf van S«r- dan") en L. Treves („De Ring en de Kelim") daar de jury niet tot een be kroning kon adviseren. AP het eerste abonnementsconcert in het Concertgebouw tc Amsterdam werd „Metamorphosen" van Richard Strauss uitgevoerd. Volgens het pro gramma werd de partituur 12 April 1945 te Garmisch voltooid. Onder de laatste notenbalk schreef de 83-jarige componist „In Memoriam". Gezien bo vengenoemde datum is het niet moei lijk te raden aan wie Strauss heeft gedacht: het was zijn laatste Hitler groet aan de geliefde Fuehrer. Vanzelfsprekend heeft de vertolking van déze treurmuziek protesten uitge lokt, Zo schreef C. van Emdc Boas in ,Het Parool": Men dient zich af- te vragen, of de gezuiverde artistieke leiding van 't Concertgebouw niet eenvoudig een loopje neemt met het Amsterdamse publiek,' dat de tantièmes mag be talen aan de „drie en tachtig-jarige meester" voor Adolf Hitler's doden- muziek! En in „De Groene" keert Matthijs Ver meulen zich in uiterst felle bewoor dingen tegen de. artistieke directeur van het Concertgebouw: Het is dr. Curt Rudolf Mengelberg gelukt ons onvrijwillig te betrekken in een dubbel schandaal. Het nieuwe cursusjaar QP 23 Maart 1946 werd te Den Bosch dc cursus Kerkelijke Architectuur ingesteld met het doel tot een meer systematische vorming tc komen van katholieke architecten op het terrein van de kerkbouw en in het algemeen de vraagstukken rond de kerkelijke architectuur in academisch verband te bestuderen. De grote belangstelling en mede werking van alle deelnemers, cursis ten zowel als docenten, hebben dit proefjaar, .ondanks vele tekortkomin gen doen slagen. Met een gerechtvaardigd vertrou wen, wordt dan ook het nieuwe cursus jaar tegemoet gezien, waarbij zowel de bereikte resultaten als het inzicht in de tekorten een grote stimulans vormen. In het komende jaar worden een eerstejaarscursus ingericht met het zelfde programma van het afgelopen jaar en een tweedejaarscursus als voortzetting van de cursus 1946-1947, Gedurende dit jaar zullen wederom een zevental studiebijeenkomsten worden gehouden. Dc cursus vangt aan op 25 Oct. a.s. met de studiebijeenkomst „Gewijde en profane architectuur", onder leiding van prof. ir. M. J. Granpré-Molière. Een artistiek schandaal, omdat, zonder Ijet oude en valse prestige van Duitsland, een voos epigonen- stuk, een leeg en langdradig na maaksel als Metamorphosen ner gens gespeeld, nergens beapplaudis- seerd zou worden. Een moreel schandaal omdat, ter wijl wij onze schuldeloze doden nog niet allen hebben teruggevonden en opgenoemd, terwijl wij in de straten van Amsterdam en onze andere ste den nog gedenkstenen metselen en bloemen strooien voor hen die daar werden neergeschoten, wij misleid zijn geworden om de lieflijke ge dachtenis te vieren van dc bandiet, in wiens naam en op wiens bevel de moorden geschiedden. De schrijver is ten slotte van mening, dat dr. Mengelberg onmiddellijk en definitief ontslagen moet worden! TyE litteraire tijdschriften Columbus en Podium zullen worden samen gevoegd en van 15 October af maan delijks gaan verschijnen bij Uitgeverij Contact te Amsterdam. Het tijdschrift Proloog, dat tot nu toe door Contact werd uitgegeven, is ter wille van deze concentratie opgeheven. Het nieuwe tijdschrift zal zijn programmatisch ka rakter behouden. De naam Podium is gehandhaafd, omdat aan deze naam de sterkste programmatische associaties verbonden zijn De redactie zal be staan uit Paul Rodcnko, Fokke Sierkj- ma en Anne Wadman met G. Borgers als redactie-secretaris. TJERMAN BOUBER vertelt in J.M. De Stem van Nederland over een belangwekkende proef, welke hij gaat nemen met „De zaak A.D.", geschre den door Hans Tiemeyer. Het stuk be handelt de verwildering van de jeugd; er treedt een kinderrechter in op, die een moordzaak te behandelen heeft. De acteurs treden zonder schmink of grime voor het publiek, dat veronder steld wordt actief mee tc doen door het stellen van vragen of het plaatsen van opmerkingen. Natuurlijk wordt de proef in een beperkte ruimte geno men en wrnneer zij niet slaagt, kan het stuk altijd nog op de orthodoxe manier gespeeld worden. 50) Josepha had ruim een uur goed ge slapen, toen zij door lawaai op de bin- plaats gewekt werd. Angstig deed ze het venster open en zag politie in uniform. Half slaapdronken stond zij midden in de kamer en haalde diep adem. Bi] de Mischkins beneden speelde men balalaika. Ze streek zich met de hand over het voorhoofd. Hoe was liet nu mogelijk, dat men be neden rustig muziek maakte en zong. terwijl op de binnenplaats de politie blijkbaar slaags was? Ze ging naar de deur. maar op hetzelfde ogenblik stormden een paar kerels de kamer binnen. „Je geeft geen kik als je leven je liet is!" Ze zou niet in staat geweest zijn om tc schreeuwen. Ze beefde over al haar leden, haar tanden klapperden en ze zonk neer op 'n stoel, terwijl ze 'n man in een kast zag kruipen, een ander on der het bed. „Daar. pak aan. hou vast en stop het weg. Je bent ook verloren, als je met ons gepakt wordt". Iemand duwde haar een couvert in de hand. Hetzelfde couvert, dat ze voor enkele uren aan Sonja had afgegeven. Ze dorst geen woord zeggen, verlamd dat ze was van schrik. Eerst hield ze het couvert in de hand om het daarna gedachteloos onder haar schort te ste ken. Het was doodstil in het kleine kamertje geworden; niemarid zéi een woord en de mannen hielden zelfs hun adem in. Die verschrikkelijke mannen, die ongetwijfeld misdadigers waren: waar de politie achteraan zat! Beneden in de kamer klonk nog steeds dc balalaika en de Russin zong met haar fluwelen stem een weemoedig lied Slag op slag gebeurden er nu verschrik kelijke dingen. Zij hoorde de luide stem van de commissaris, de woede aanval van Mischkin en tenslotte de dreunende knal van dc ontploffing. Josepha was niet in staat te begrijpen wat er gebeurde. Met een snelle bewe ging slingerde zij het couvert, dat in eik geval iets verkeerds moest bevatten in een hoek, toen ging de deur open, het schijnsel van drie zaklantaarns straalde naar binnen en de commissa ris met drie politieagenten verscheen. Eerst zag hij niets dan het meisje, dat doodsbleek en met van angst ver wrongen gezicht voor de tafel stond. „Aha. dat is het meisje! Jij bent Jo sepha Colani?" „Ja!" „Je bent gearresteerd! De kamer door zoeken!" De een na de ander werden de man nen gevonden en geboeid. Niemand dorst zich meer verzetten en de boeien sloten zich om bevende polsen. - „Waar is het geld?" „Hier, commissaris, hier ligt het cou vert op dé grond!" Eindelijk was Josepha weer in zoverre meester van zichzelf, dat zij zeggen kon: „Om 's-hemels wil, wat is hier aan de hand?" ..Dat zal jij beter weten dan ik!" Huilend riep ze: ..Ik weet niets, niets!" „Ken je dit couvert niet?" „Dat is het couvert, dat ik voor Mischkin heb meegebracht." „Dus hoe kwam je daaraan?" „Dat heeft me in Rohrschach mijn heer Waldemar Bergmann voor Mischkin meegegeven." „Je wist wat er in zat?" „Ik wist helemaal niets!" „Je wist niet, dat je voor staats- misdadigers, die hier oproer wilden stichten, een geweldige geldsom mee bracht?" „Ik wist helemaal niets!" Langzamerhand begon Josepha tc begrijpen. „Commissaris, ze hebbei, misbruik van mij gemaakt!" Een ordonnans trad binnen. „Alle gebouwen zijn doorzocht, al de .vangenen zitten geboeid op de vrachtauto's. In de ruine van de loods is het lijk van de redacteur Boris Go- dunow gevonden, die met opzet de ontploffing veroorzaakte." „Aha, mijnheer de pope! De man nen hier en ook het meisje op een vrachtauto!" De Avonturen van Suske en Wiske DE KONING DRINKT door W. van der Steen (Wordt vervolgd'' Ze zijn, zoals de getekende tekst en de plaatjes ons duidelijk ma ken, in een moeras aangekomen, waar Sidonia allerlei bemoedigen de yerhalen zit te vertellen over de ijselijkheden die hier plegen te gebeuren. Het landschap ziet er niet al te vrolijk uit. Akelige plassen en ^are gewassen, terwijl de schemering al begint te vallen. Men lette vooral eens op het uiter lijk van de wilg, geheel rechts op de tekening. Dat voorspelt niet veel goeds!

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1947 | | pagina 2