Christelijke ordening
Vliegtuig op Java
vermist
„Blijft een voorbeeld voor ons
Reacties op
Komintern
Studentenrel
te Leiden
HET ZEEUWSE DAGBLAD
EN HET MARIA-C0NGRES
Indonesië en de blanke broeders
Centraal
bedrijfsorgaan
voor de prijzen
Spoedig vrouwen-
stemrecht in België
Aanslag op Ramadier
Tweede Kamer
Vrijdag bijeen
K.L.M. weer over
Voor-Indië
Spanning in
Oostenrijk
Een landbouw-proefhedrijf
op Walcheren
DERDE JAARGANG
No. 891
DINSDAG 7 OCTOBER 1947
Professor Romme sprak: Distributienieuwtjes
Q
'D
Prins Bernhard reikt onderscheidingen uit
Politieke
oorlogsverklaring
Minder warm
J Zon onder 18.06 uur. Maan on-
der 15.27 uur. Woensdag: Zon op
6.51 uur. Maan op 23.52 uur.
Wetsontwerp Regentschap
ingediend
IN 'T KORT
Stakende... misdienaars
Misbruik van
het leger
Grote voordelen zijn eraan verbonden
Tliteave van de „Stichting De Stem". Commissie van Toezicht:
F J Aernoudts; C. J. v. Hooteghem; A. E. Langenhorst; Mr.
n a J J M Mes; Mr. H. B. B. de Rechter. Verschijnt elke
werkdag' Abonnementsprijs bij vooruitbetaling t 3.38 per kwar
taal per post f 4.25. per week (uitsluitend bij niet-postbestelling)
0.26. Losse exemplaren 6 cent. Postrekening 278841. Prijzen
voor buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrc'
Voor God. Koningin en Vaderland
Bureau voor Zeeuwsch-VlaanderenHulst, Dubbele Poort 7, tele-
toon 102"(Bijbureau: Oostburg, Nieuwstraat 22, telefoon 35). Bu
reau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 75, telefoon
2236. Waarn. directeur: P. J. Alberts; hoofdredacteur: J. J. H. A.
Bruna. Advertentieprijs (uitsluitend voor de Zeeuwse oplage):
0.10 per m/m; voor Reclames (Ing. Med.) f 0.25 per m/m. (Voor
de gehele oplage resp. 0.25 en f 0.60). Incasso wordt berekend.
K.
VOOR DE KRING Den Helder van
de K.V.P. heeft prof. mr. C. P.
M Romme gesproken over het rege
ringsbeleid ten aanzien van de land
en tuinbouw en t.a.v. Indonesië.
Prof. Romme herinnerde aan de
discussies in de Kamer naar aanlei
ding van de moties Groen en Vonde
ling, welke tot gevolg hadden, dat de
Kamer de Regering uitnodigde t.a.v.
de prijsregeling in overleg te treden
met het georganiseerde bedrijfsleven.
Dit overleg zal worden gevoerd of is
al gaande. Maar, aldus spreker, hier
mee kan niet worden volstaan. Er zal
een kinderbijslagregeling voor kleine
zelfstandigen moeten komen, gecalcu
leerd in de prijs. In deze tijd van
nationale armoede is het meer dan
ooit noodzakelijk, om hen, die het 't
moeilijkst hebben, het eerst te hel
pen.
Voort# betoogde spreker, dat een
beter georganiseerde verantwoorde
lijkheid van de Regering moet ko
men tegenover de Kamer. ïn dit ver
band bepleitte prof. Romme inschake
ling van een Centraal Bedrijfsorgaan,
dat advies omtrent prijsregelingen
aan de Minister uitbrengt. Ais deze
daarvan afwijkt, zal, indien het Cen
traal Bedrijfsorgaan, dit wenst, deze
afwijkende mening gepubliceerd die
nen te worden, met het advies van be
doeld orgaan. Een en ander zou dan
in handen gesteld dienen te worden
van een vaste prijzencommissie uit
de Kamer, die er rapport over uit
brengt aan de Kamer.
Komende tot zijn tweede onder
werp. Indonesië, betoogde spreker,
dat over het doel der politiek t.a.v.
Indonesië minder verschil van me
ning is dan over het te volgen be-
le'. 1 Vele van de vroegere tegenstan
ders van de regeringspolitiek erken
nen, aldus spreker, dat het beleid van
het kabinet-Beel de Indonesische
kwestie een groot eind tot oplossing
heeft gebracht. Gedurende zijn ver
blijf in Indonesië heeft spreker erva
ren, dat er onder de Indonesiërs voor-
en tegenstanders zijn van de Repu
bliek. doch ook de tegenstanders wa
ren over het algemeen verheugd over
de overeenkomst van Linggadjati. In
en buiten het parlement is er nog een
ernstig verschil van mening over de
vraag, of de Republiek vernietigd
moet worden, ja dan neen. Als men
met de Republiek bedoelt 't terreur-
regiem. dan zegt spr. volmondig ja. al
voegt hij er direct aan toe, dat de
genen, die deze vraag stellen, zich on
gelukkig uitdrukken. De vraag, of de
Republiek moet blijven of niet, daar
over moet door de Indonesiërs zelf
worden beslist, natuurlijk in omstan
digheden van volledige vrijheid. Met
nadruk zeide spreker rekening te hou
den met de ernstige waarschijnlijk
heid, dat voor een deel van Indone
sië de Republiek een realiteit is en
voor nog een groter deel een begrip
in opmars naar een vrij en zelfstan
dig volk, een begrip, dat men heeft
te ontzien.
Onze belangrijkste taak in Indone
sië ligt niet in de oplossing van de
moeilijkheden met de Republiek,
maar in het consolideren van de be
vrijde gebieden, waaf wij moeten to
nen de" rust en veiligheid te kunnen
waarborgen en gelegenheid moeten
geven aan de Indonesiërs tot hei
vormen van eigen bestuur.
Het is een strikte gewetenszeik.
dat wij alles dienen te vermijden, wat
het noodzakelijke vertrouwen van de
Indonesiërs in hun blanke broeders
aan het wankelen kan brengen. Al
leen een christelijke ordening, aldus
spreker, zal ook hier de oplossing
brengen.
J^ADAT WALTER FOOTE Zondag in
een radio-boodschap aan Soekarno
uitdrukkelijk had verklaard, dat de
Nederlandse militairen, welke na de
noodlanding van het Amerikaanse
vliegtuig te Pameumgpeuk (W.-Java)
door de T.N.I. werden vastgehouden,
ter assistentie van ae Amerikaanse
waarnemers waren meegegaan, is even
eens overeenkomstig deze boodschap
Maandagmorgen een vliegtuig naar de
plaats van de noodlanding vertrokken
om die militairen weer op te halen.
Dit laatste vliegtuig was reeds meer
dan drie uren weg zonder dat iets daar
over was vernomen. Een Nederlands
legervliegtuig is op onderzoek uitge
gaan; berichten ontbreken nog.
De voormalige vice-pres. der V.S., Henry Wallace, bespreekt de wereld
problemen met prof. Einstein: „Zelfs met goud en atoombommen zullen
we geen derde wereldoorlog winnen", aldus Wallace.
/GEDURENDE ruim een uur heeft Z.
K. H. Prins Bernhard gisteren
ochtend in de imposante Burgerzaal
van het Koninklijk Paleis op de Dam
te Amsterdam onderscheidingen uit
gereikt aan leden en voormalige le
den van de Landmacht. Marine, Koop
vaardij en KNIL voor daden van dap
perheid verricht in de jaren 1940 t.m.
1945.
Toen de Prins om kwart over elf
het Paleis betrad, waren in de bur
gerzaal reeds vele militaire en bur
gerlijke autoriteiten verzameld, o.w.
de Minister van Oorlog A. H. J, L.
Fiévez, Lt.-Admiraal C. E. L. Helfrich
Geen amnestie politieke
delinquenten.
rrlJDENS EEN VERGADERING van
de Katholieke Volkspartij ver
klaarde de Belgische Minister van
Justitie, Struye. dat het vrouwenkies
recht spoedig verwezenlijkt zal wor
den. Met betrekking tot de berechting
van politieke delinquenten, deelde hij
mede. dat niet tot het verlenen van
een algemene amnestie zal worden
overgegaan.
Betreffende de Koningskwestie zeide
de Minister, dat de Katholieke Volks
partij het partijprogram trouw blijft
en een oplossing binnen het kader van
de Grondwet wordt nagestreefd. Om
eigenmachig de terugkeer van de Ko
ning mogelijk te maken zou de Ka
tholieke Volkspartij over de meerder
heid in het Parlement moeten be
schikken.
Tenslotte wees de Minister erop, dat
de Koningskwestie slechts kan wor
den opgelost in een sfeer van goede
wil en onderling overleg. De Katho
lieke Volkspartij zal evenwel niet van
haar ingenomen standpunt afwijken».
GISTERENMORGEN vroeg is in de
tuin bij het huis van de Franse
premier, Ramadier, te Decazeville 'n
mijn geworp'en. Er waren geen slacht
offers te betreuren en er werd geen
schade aangericht.
De premier, die tevens burgemees
ter van Decazeville is, had de Zondag
in zijn geboortestad doorgebracht, in
het kader van een verkiezinscampag-
ne, maar was verscheidene uren voor
de mijn kort na middernacht ontplof
te naar Parijs vertrokken. De dader
is nog niet bekend.
A MERIKAANSE functionarissen te
Washington noemden de bekend
making een bewijs van Moskou-s vast
beslotendheid om een algehele actie
tegen de V. S.. haar buitenlandse po
litiek en haar leiders op touw te zet
ten om controle in Wefct-Europa en
vermoedelijk in andere strategische
gebieden van de wereld uit te oefe
nen. ..Dit is practisch een politieke
oorlogsverklaring aan de V. S. en bij
na het treffendste bewijs van de voort
gezette arbeid van de internationale
communistische beweging, die de Rus
sen sinds de jaren voor de oorlog heb
ben opgezet", aldus deze functionaris
sen.
XJET OFFICIEUZE Vaticaanse blad
„Osservatore Romano", noemde
de organisatie een nieuw element in
de wereldtweedracht, terwijl alle krach
ten dienen te worden gebruikt om tot
vrede te komen". De communisten
aarzelen niet er voor uit te komen,
dat er een economische oorlog woedt,
die dreigt een politieke oorlog tussen
de V. S. en de U.S.S.R. te worden".
De Franse socialistische partij heeft
in verband met de nieuwe interna
tionale communistische .organisatie 'n
officiële verklaring uitgegeven, waar
in critiek wordt geoefend op de hou
ding van de Sovjet-Unie, die „hier
mede de communistische partijen in
de andere landen verder aan zich on
derwerpt en hen tot willige instru
menten maakt bij haar strijd tegen de
Westerse democratieën".
Lt.-Generaal mr H. J. Kruis. Generaal
H. G. Winkelman, Schout bij nacht N.
A. Rost van Tonningen, Vice-admiraal
L. J. Quant, Lt. ter zee le klasse H
A. W. Goosssens, Lt.-Gen H. Koot en
de commandant van de territoriale
troepen Nederland Generaal M. Tans.
Vijf militairen werden vanochtend
tot ridder geslagen tw Luit ter zee le
klasse J F van Duim, Kapitein der
Mariniers A. F. van Velsen, Korporaal
der mariniers oorlogsvrijwilliger A.
Hoeben. reserve-luitenant Kolonel der
infanterie H. Mulder en reserve Lt.-
Kolonel der infanterie C. F. Overhoff.
Na de openingsban, geblazen door
een hoornblazer van de Kon. Militaire
Kapel en de voorlezing van de daden,
die tot de hoge onderscheiding hebben
geleid, gaven na Prins Bernhard een
aantal ridderdragers hun nieuwe ka
pittelgenoten de ridderslag.
„Mannen, die het vaderland meer
dan voorbeeldig hebben gediend", zei
de Prins Bernhard en hij vervolgde:
„Ik zeg trots op u te zijn. Ons volk
kan uw daden als voorbeeld nemen.
Ik doe 'n beroep op u, dat u in de nog
steeds moeilijke tijden voor ons een
voorbeeld zult willen blijven".
Hierna decoreerde de Prins de on
geveer honderd vijftig overige, militai
ren hun persoonlijk de eretekenen uit
reikend.
De plechtigheid in de Burgerzaal
werd besloten met het sluiten van de
ban, waarna de Prins zich nog enige
tijd met verschillende aanwezigen on
derhield. Onderdelen van Leger en
Marine namen daarop deel aan een
defile, dat de Prins, gekleed in admi-
raalsuniform, voor het Paleis afnam.
QP HET SCHIEREILAND van Sor
rento is een bus met 22 passagiers
van een 135 meter hoge helling naar
beneden gestort. 8 personen werden
gedood, 11 gewond, 3 zijn vermist.
Weersverwachting geldig tot
hedenavond:
Meer bewolking dan gisteren.
Vrijwel overal droog. Mist of ne
vel, welke vrij vroeg in de och
tend oplost. Minder warm. Ver-
anderlyke wind.
TAE TWEEDE KAMkR zal in open
bare vergadering bijeenkomen op
Vrijdag 10 October a.s. des namiddag:
te een uur. Aan de orde is dan o.m.
de interpellatie van de heer Wage
naar naar aanleiding van de door de
minister van Landbouw in zijn radio
rede van Maandag 22 September jl.
aangekondigde verlaging van enkele
rantsoenen, welke in de week van 29
September jl. zijn ingegaan.
T3RINSES JULIANA en Prins Bern
hard zijn voornemens op 27 October
a.s. een officieel bezoek tc brengen
aan Goeree en Overflakkee.
Olie voor Kerstmis
en Oudjaar.
In December zal weder een extra
rantsoen van 120 gram spijsolie be
schikbaar worden gesteld. Op 18 De
cember wordt een bon bekend ge
maakt, waarop onmiddellijk gekocht
kan worden.
Het doorgaan van deze distributie
van sla-olie kan in gevaar worden ge
bracht, doordat te» weinig flessen be
schikbaar zijn. Publiek en winkeliers
kunnen door tijdige teruglevering van
de ledige flessen de verstrekking in
December veilig stellen.
TAE REGERINGEN van India en Fa-
kistan hebben wederom toege
staan. dat KLM-vliegtuigen gebruik
maken van de vliegvelden Karachi en
Calcutta, nadat de vergunning hiertoe
sedert begin Augustus was ingetrok
ken. Het ligt in de bedoeling de rou
te Amsterdam-Batavia weder over Ka
rachi en Calcutta te leiden, nadat, zo
als bekend is. deze route gedurende
ruim twee maanden langs Colombo
liep. Op het ministerie van Buiten
landse Zaken had men hierover ech
ter nog geen officiële mededeling van
Voor-Indië ontvangen.
Student gedood door
agent.
ZONDAGAVOND werden twee agen-
ten door een onbekende wande
laar op de stationsweg te Leiden er
op attent gemaakt, dat even verder
de straat onveilig werd gemaakt door
een dronken man. die voorbijgangers
ernstig lastig viel.
De agenten troffen deze man aan.
sommeerden hem zich te verwijderen
hetgeen geweigerd werd. Het publiek
begon zich met het geval te bemoeien,
een militair ontnam een der agentèn
zelfs de gummistok, zodat er een paar
klappen vielen. De dronken man, de
26-jarige student S., w~rd tenslotte ge
wond bij een dokter binnengebracht.
Toen hij, na verbonden te zijn weer
met de agenten naar buiten kwam.
bleek er voor de deur nogal wat pu
bliek te staan, dat een dreigende hou
ding aannam. Er werd met stenen ge
gooid, waarbij een der agenten gewond
werd. Daarop loste een agent een waar
schuwingsschot, onmiddellijk daarop
een tweede, waardoor ongelukkiger
wijze de arrestant in de buik werd ge
raakt.
Toen het slachtoffer viel, Jxok het
publiek zich verschrikt terug. Het
slachtoffer werd naar het ziekenhuis
vervoerd, waar de man nog in de loop
van dezelfde nacht is overleden.
DIJ DE TWEEDE KAMER is thans
ingediend het wetsontwerp met
betrekking tot het tijdelijk overdra
gen van de koninklijke macht door H.
M. de Koningin.
Artikel 1 van .het ontwerp luidt:
1. Wanneer onze gezondheid naar
ons oordeel daartoe aanleiding geeft,
leggen wij de uitoefening van het ko
ninklijk gezag tijdelijk neer.
2. Wij bepalen het tijdstip, waarop
wij krachtens 't eerste lid van dit ar
tikel de uitoefening van het koninklijk
gezag neerleggen, alsmede het tijd
stip, waarop wij deze zullen hervat
ten.
3. De in het 2e lid bedoelde tijdstip
pen worden bekend gemaakt door
plaatsing van onze desbetreffende be
sluiten in het Staatsblad.
Artikel 2 luidt:
Voor de gevallen, waarin wij krach
tens art. 1 de uitoefening van het ko
ninklijk gezag tijdelijk neerleggen,
wordt mits deze onze beminde doch
ter Prinses Juliana der Nederlanden
tot Regentes van het Koninkrijk be
noemd.
Het wetsontwerp is vergezeld van de
volgende toelichting:
H. M. de Koningin zich zich ge
noopt te bevorderen, dat Haar de mo
gelijkheid wórdt geboden om. wanneer
haar gezondheid daartoe naar haar oor
deel aanleiding geeft, door het nemen
van rust, herstel van gezoridheid te
zoeken en zich alsdan tijdelijk onthe
ven te weten van de zorgen voor de
zaken van de Staat.
Het onderhavige wetsontwerp heeft
de strekking te dien einde toepassing
te geven aan artikel 43 der Grond
wet. Daardoor zal H. M. de Koningin
in de gelegenheid worden gesteld, naar
gelang de omstandigheden naar haar
oordeel daartoe aanleiding mochten
geven, de uitoefening van het konink
lijk gezag tijdelijk neer te leggen.
Het ontwerp, dat volgens evenge
noemd artikel mede in de benoeming
van een Regent dient te voorzien, be-
Keizer Otto moet
terugkomen".
TAE POLITIEKE SPANNING en de
onrust in de Oostenrijkse arbeiders
wereld zijn toegenomen als gevolg van
de teleurstelling over de mislukking
van de onderhandelingen over het
vredesverdrag, en tengevolge van de
eerste scherpe koude en het gebrek
aan voedsel en kleding.
In de Britse zone doen zich een
aantal stakingen van mijnwerkers en
arbeiders in de staalindustrie voor.
Een ondergrondse organisatie die zich
monarchistisch noemt heeft pamflet
ten verspreid, waarin wordt aange
drongen op de terugkeer van „Keizer
Otto".
oogt H. K. H. Prinses Juliana in die
gevallen met deze hoge waardigheid
te bekleden.
De artikelen van het ontwerp spre
ken voor zich zelf en behoeven dus
geen afzonderlijke toelichting.
Het is de vurige wens. dat de om
standigheden, welke tot indiening van
het ontwerp leiden, spoedig tot het
verleden zullen mogen behoren.
DE CHOLERA-EPIDEMIE
DEN DERDE DEEL van de op-
per vlak te/fen Egypte is thans
officieel door de cholera besmet
verklaard. De epidemie breidt zich
nog steeds uit. In 6 provincies zijn
nieuwe gevallen geconstateerd.
Het besmette gebie,d strekt zich
thans met enkele onderbrekingen
uit van de delta van de Nijl af tot
500 kilometer ten Zuiden van Cairo
in Boven-Egypte.
TIET NEDERLANDSE stoomschip
..Wilpo" is te Soderhamm (Zwe
den) aan de Botnische Golf op gevaar
lijke wijze aan de grond geraakt. Het
schip is geladen met 700 ton cement
en liep vol water.
TIP GROND van de einduitslagen is
de zetelverdeling van de wetge
vende vergadering van het Saarge-
bied als volgt: Christelijke Volkspartij
28 zetels. Sociaal-Democraten 17 ze
tels. Democraten 3 zetels, Communis
ten 2 zetels.
TIET 12000 TON metende Chinese
stoomschip ..Peto" is op weg van
Kanton naar Jainan op de hoogte van
Hongkong in de lucht gevlogen. Het
schip vervoerde nationalistische sol
daten, wapenen en munitie. Er zijn 33
doden en 34 zwaar gewonden.
DISTEREN brachten 34 Belgische.
Luxemburgse en Nederlandse jour
nalisten een bezoek aan de Koninklij
ke Nederlandse hoogovens en staal
fabrieken te IJmuiden.
rpENGEVOLGE van de ontploffing
van een kan petroleum zijn in 'n
voorstad van Lissabon 4 opslagplaatsen
van textiel en 7 woonhuizen in de as
gelegd. 14 gezinnen zijn dakloos, er
zijn geen slachtoffers te betreuren.
-
DE 78e VERJAARDAG van Ghandi
werd te Londen plechtig gevierd. Bij
deze gelegenheid werd bovenstaand
geschilderd portret aan het India
House aangeboden.
TAE NEDERLANDSE verliezen bê-
droegen tussen 29 September en 6
October 13 doden, 1 vermiste en 60
gewonden.
TN DE BERGEN van Madagaskar is
een Frans militair vliegtuig neer
gestort. 7 personen werden gedood, 1
werd gewond.
yOLGENS een door Reuter te Laho-
re ontvangen telegram uit Rawal
pindi is in de staat Kasjmir een voor
lopige republikeinse Regerihg ge
vormd.
In Mohammedaanse kringen te La
hore gelooft men, dat dit de toetre
ding van Kasjmir tot India inluidt.
Kasjmir, een staat met meer dan 4 mil
lioen inwoners, ligt ten Noorden van
de Pendsjaab en strekt zich uit tot ver
verwijderde bergen, waar de Sovjet-
Unie en China aan elkaar grenzen.
I msmmmmmhM
De St. Walburgiskerk te Arnhm wordt momenteel gerestaureerd. Dat be
tekent dat men op het ogenblik in Arnhem alreeds weer zover is dat er
werkelijk „.schot" in komt.
DR. FRANK GRAHAM, hoogleraar
aan de universiteit van North Caro
lina. is door Truman benoemd tot ge
delegeerde voor de V. S. in de Drie
Landen Commissie voor Indonesië.
'J'EGENWOORDIG is men niet
meer verwonderd, als wegens
te lage lonen de een of andere
vakgroep er het bijltje bij neer
legt. Maar nog nooit heeft men
gehoord dat misdienaars eert ulti
matum stelden en nog wel voor
een vast en redelijk sralaris.
Dit is enige dagen geleden ge
beurd in een Vlaamse parochie.
Voor zover ons bekend was het
misdienaar zijn een uitverkoren
functie en als beloning ontvingen
de jongens wel eens een extraatje
bij uitvaarten of huwelijken.
Dat was blijkbaar bij deze jongens
aan een te lage kant. Op 'n goeie
morgen besloten ze eenparig niet
meer te dienen of men moest, de
verzekering hebben van eeit vast
salaris.
De pastoor van bedoelde parochie
streek eens over zijn hart en een
vast salaris (en nog zo weinig
niet: 200 frs per maand) werd
hun gegeven. Slot: lachende mis
dienaars.
Wat men tegenwoordig kan be
leven
HET te Goes verschijnende Zeeuwse
Dagblad heeft Vrijdag j.l. aan
dacht geschonken aan het in begin
September te Maastricht gehouden Ma
ria-congres.
Dit is tamelijk laat en het lijkt ons,
dat het blad beter helemaal had Kun
nen zwijgen, gezien aard en strekking
van het stukje.
Het Z.D. meent dat er iets zeer on
behoorlijks is geschied bij dit congre^
en brengt dit als volgt onder woorden:
„Wat in sterke mate bevreemdt, is
dat bij het station een militaire ere
wacht aanwezig was en dat langs de
weg waar de kardinaal met de bisschop
van Roermond passeerde, militairen
stonden opgesteld, die het geweer pre
senteerden.
Hier rijzen allerlei vragen.
Mag ons leger, een nationale instel
ling bij uitnemendheid, voor dergelij
ke doeleinden worden gebruikt? En dan
wie heeft deze militairen voor dit werk
opgeroepen? Waarschijnlijk zullen het
R.K. vrijwilligers zijn geweest, maar
ze stonden dan toch onder commando.
Militairen gaan niet op eigen gelegen
heid afzettingen vormen en vooral niet
het geweer presenteren.
Dit laatste is een symbolische hande
ling.
Het hoogste militaire eerbetoon voor
vorstelijke personen en hooggeplaas-
Maar laat het dan niet geschiedeh
op deze manier, waarbij de militaire
macht wordt misbruikt, terwijl het tot
zeer vergaande en onaangename conse
quenties aanleiding kan geven".
Het is, om in dezelfde terminologie
als het Z.D. te blijven, wel in sterke
mate bevreemdend, dat het blad de
regering misbruik van de militaire
macht durft te verwijten.
Kardinaal de Jong kwam immers als
legaat van Z.H. de Paus, het hoofd
niet alleen der H. Kerk, maar ook van
de Vaticaanstaat, waarmee ons land
diplomatieke betrekkingen onderhoudt
en die dus ook recht heeft op het-mi
litair eerbetoon.
Waar blijft dus het misbruik?
Doch zelfs wanneer kardinaal de
Jong alleen te Maastricht was geko
men als hoofd der Nederlandse kerk
provincie, zou militair eerbetoon vol
komen op zijn plaats zijn geweest en
iedere bedenking daartegen klein.
Want onze kardinaal de Jong is de
grote man geweest van het geestelijk
en nationaal verzet tegen de overmach
tige belager van 's volks vrijheden in
de jaren 1940-'45. Als zodanig mag men
hem beschouwen als een nationaal fi
guur en een nationale held. die toen
andere grote mannen welwillende
brochures schreven, vrij en onverveerd
.neen" durfde zeggen. Uit dien hoofde
te personen in dienst van de regering komt hem ten volle openlijk eerbetoon
of haar officiële gasten. der natie toe.
Wij hebben er uit de aard der zaak Wanneer onze soldaten nimmer voor
geen bezwaar tegen, dat onze R.K. 1 minder grootheden het geweer moeten
landgenoten hun grote vooi gangers eer I presenteren, kunnen wij hen gelukkig
bewijzen. 1 prijzen!
TTET staat vast, dat de landbou-
wende bevolking op Walche
ren door langdurige inkomstender
ving, verhoogde blijvende lasten,
als gevolg van het herstel en we
gens de te verwachten toekomstige
moeilijkheden bij de lonende afzet
der producten, een economisch zeer
moeilijke tijd tegemoet gaat", aldus
is de mening van de rij ksveeteelt-
en zuivelconsulent, de heer C. Zwa
german te Middelburg, omtrent
wiens rapport over het herstel van
de veestapel op het eiland we dezer
dagen 'iets publiceerden. „De nu en
later te nemen maatregelen zullen
met alle middelen een zo rationeel
mogelijk gevoerd landbouwbedrijf
moeten bevorderen", zo gaat hij
verder.
Die rationalisatie van het land
bouwbedrijf, zal met verschillende
mogelijkheden rekening moeten
houden. De ruilverkaveling zal een
rationeler bedrijfsexploitatie in de
hand werken, terwijl door de her
verkaveling de bedrijven tussen de
3 en 10 hectaren (voor zover deze
onrendabel waren) een grootte krij
gen, die een blijvende bestaans
mogelijkheid waarborgt. De uitbrei
ding van de teelt van groente, ooft
en misschien van enkele grove
tuinbouwgewassen is denkbaar, al
thans voorzover de mogelijkheden
van afzet dat toelaten, in de akker
bouw meer hakvruchtenteelt en
wellicht toename van de productie
van zaai- en pootgo^d. Meerdere
mechanisatie en daardoor verlaging
der productiekosten ligt in de lijn
der verwachtingen, doch naast
de drie laatstgenoemde mogelijkhe
den' (de eerste twee zullen bij de
uitvoering der Herverkavelingswet-
Walcheren verwezenlijkt worden)
verwacht de heer Zwagerman toch
het meeste heil van een rationalisa
tie en intensivering van 't weiland
en melkveehoudersbedrijf. Het
weiland toch is de voornaamste
voedselbron voor de zeer belang
rijke veestapel op Walcheren. Een
veel intensiever gebruik daarvan is
mogelijk en zou een belangrijke uit
breiding en opbrengstvermeerdering
van de veestapel mogelijk maken.
Maatregelen
yerschillende maatregelen kunnen
dit bevorderen, Men moet op de
eerste plaats streven naar een zó
danige samenstelling van de rund
veestapel, dat op veel melkvee wei
nig jongvee voorkomt. (In 1939 was
op Walcheren de verhouding melk
vee: jongvee 1:1.35, in Zuid-Holland
daarentegen 1:0.52.) Een groter
kunstmestgebruik en een betere
weilandbehandeling zullen de op
brengst per hectare doen stijgen,
terwijl hooiing in een vroeger
groeistadium, winning van kuilgras
en eventueel kunstmatig gedroogd
jong gras aanbeveling verdient. Ten
slotte is toepassing van het moderne
omweidingssysteem, dat indelen in
veel kleine percelen, en veel om-
weiden vereist, noodzakelijk.
Een 1., and zal tengevolge heb
ben, dat een groter aantal land
bouwers aan een bestaan wordt ge
holpen, daar een gemiddelde op
brengstverhoging van het weiland
met 30 pet. zeer wel bereikbaar zou
zijn. De bedrijven van 3 tot 15
hectaren, die nu hoofdzakelijk op de
akkerbouw drijven, zouden minder
eenzijdig, dus technisch en econo
misch sterker gefundeerd worden
en tenslotte (zoals we reeds publi
ceerden) zal de veeteelt (en met
name de melk-) productie stijgen.
Een voorbeeld
TAit moet met kracht worden be-
vorderd en de beschikking over
een voorbeeld-proefbedrijf zal daar
toe van de allergrootste betekenis
zijn. Inmiddels is de totstandkoming
v|in een dergelijk bedrijf verzekerd.
Daarvoor zou een typisch Walchers
van ongeveer 30 hectaren met on
geveer 60 pet. grasland beschikbaar
moeten komen. De exploitatie dient
door een vooruitstrevend, goed ont
wikkeld landbouwer te geschieden
onder toezicht van een commissie
van deskundigen op het gebied van
weidecultuur, veeteelt en akker
bouw. De hoofdaandacht moet
daarbij gericht worden op een
productieve veestapel, een gemo
derniseerde verzorging en gebruik
van het weiland, een zo rationeel
mogelijke eigen voedselpositie en
conservering, een rationele voeding,
een op hoog peil staande melkwin-
ning en behandeling en een bij het
bedrijf passende mechanisatie. Het
er heen leiden van excursies en pu
blicaties over de exploitatie en de
financiële resultaten zullen een be
langrijke invloed van dit voorbeeld
bedrijf (en in sommige opzichten
ook proefbedrijf kunnen doen uit
gaan, zoals ook elders is gebleken.
Behalve een redelijke schadeloos
stelling zal dit het beste middel
zijn om agrarisch Walcheren als
dank voor de offers, ten behoeve
van de bevrijding gebracht, bij het
herstel van zijn welvaart behulp
zaam te zijn, een blijvend en
waardevol hulpmiddel.
Zouden mevr. Roosevelt en de Pool
Oscar Lange een geheimpje hebben
tijdens de bijeenkomst der Verenigde
Naties? Geheimpjes komen bij deze
serieuse vergaderingen echter niet te
pas.
