300 jaar Franciscanen
Er is geen grond voor ernstige
ongerustheid
Broodrantsoen van 2200 tot
2000 gram verlaagd
Merkwaardige
manoeuvres
Band Nederland-lndië
houdt bijeenkomst in Axel
Öceaanvlucht
zonder
piloot
Amsterdamse
broodvoorziening
in gevaar
Overheid en
economisch leven
15e R. K. Onderwijzersdag voor Zeeland
Brits antwoord
aan Vysjinsky
IN 'T KORT
Zeven gesneuvelden
De terugkeer van de Maatschappij
„Zeeland'' naar Vlissingen
is 'swerelds loon
DERDE JAARGANG
No. 879
J
DINSDAG 23 SEPTEMBER 1947
Sint Frans, Vriend Van mens en dier
BENOEMINGEN IN HET
BISDOM HAARLEM
Koel
De Italiaanse koloniën
Nieuwe St. Bavokerk
Voor Oostburg
Zeventig jaar lid
Dan de H. Familie
Dankbare, opgewekte stemming
Ondank
Nokrasji in Egypte
begroet
Wilde theorieën
10
bij de
J
Uitgave van de „Stichting De Stem". Commissie van Toezicht:
A F. J- Aernoudts; C. J. v. Hooteghem; A. E. Langenhorst; Mr.
Dr. A. J. J- M- Mcs; Mr. H. B. B. de Rechter. Verschijnt elite
werkdag. Abonnementsprijs bij vooruitbetaling 3.38 per kwar
taal, per post 4.25, per week (uitsluitend bij niet-postbestelling)
0.26. Losse exemplaren 6 cent. Postrekening 278841. Prijzen
voor buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstre.:
Voor God, Koningin en Vaderland
Bureau voor Zeeuwsch-VlaanderenHulst, Dubbele Poort 7, tele
foon 102 (Bijbureau: Oostburg, Nieuwstraat 22, telefoon 35). Bu
reau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 75, telefoon
2236. Waarn. directeur: P. J. Alberts; hoofdredacteur: J. J. H. A.
Bruna. Advertentieprijs (uitsluitend voor de Zeeuwse oplage)!
0.10 per m/m; voor Reclames (Ing. Med.) 0.25 per m/m. (Voor
de gehele oplage resp. 0.25 en f 0.60). Incasso wordt berekend.
Geen gebrek, wel beperking
<>>>:><><><>^0<><><><><><><><><><>oc<><^
o
DE REGERING tracht het peil van de rantsoenering zo goed mogelijk
te handhaven, maar zij mag het er niet op aan laten komen. Dit brengt
mede. dat wij reeds thans de rantsoenen zullen moeten verminderen, om
critieke perioden in de toekomst op te vangen.
Met ingang van 28 September a.s., dus bij het ingaan van de nieuwe
eerstvolgende bonnenlijst, zal het broodrantsoen voor personen van vijf jaar
en ouder met tweehonderd gram per week worden verlaagd. Daarnaast
moet binnenkort vijf procent aardappelmeel in de broodbloem-melange
opgenomen worden. De besparing, op deze wijze bereidt, geeft een belang
rijke verlichting van het tekort.
Ter bestrijding van het tekort aan melk zullen drie wegen worden be
wandeld, waarbij de consumptie-melk-verzorging zo goed mogelijk is ont
zien. Het melkrantsoen wordt per 28 September a.s. verlaagd en wel als
volgt: Voor kinderen van 0-4 jaar van twaalf liter per 2 weken tot tien
liter per 2 weken: voor kinderen van 5-14 jaar van zeven liter per 2 we
ken tot zes en een halve liter per 2 weken voor personen van 15-20 jaar
van zeven liter per 2 weken tot zes liter per 2 weken. Voor personen van
21 jaar en ouder van vier liter per 2 weken tot drie en drie-kwart liter
per 2 weken.
De grote aanvoer van slachtvee maakt in de laatste tijd een extra rant
soen vlees noodzakelijk. Rekening houdend met deze situatie is, in het
kader van het totale rantsoen aan dierlijk eiwit, een tijdelijke "halvering
van het kaasrarrtsoen verantwoord te achten. De extra toeslag van de 15
20-jarigen van vijftig gram blijft gehandhaafd. Zodra 'n verminderde aan
voer v. slachtvee geen extra vleesbonnen meer mogelijk maakt, zal 't kaas-
ranesoen weer worden verhoogd, zo mogelijk tot het oude peil, terwijl het
tevens in de bedoeling ligt. terzelfder tijd het basisrantsoen van 150 gram
vlees per week tot het oude peil van 200 gram te verhogen. Het vleestekort
van eigen productie zal dan uit import moeten worden aangevuld."
Wereldtekort aan graan,
rins land kan tengevolge van zijn
bevolkingsdichtheid niet in zijn
behoefte aan graan voorzien. Wij zijn
voor een belangrijk deel op import
aangewezen, zodat een ongunstige
weerslag op onze voorziening onver
mijdelijk is, indien de graanleveran-
ties beneden de behoefte blijven. En
met een vermindering van de graan-
leveranties moet rekening worden ge
houden. Is de voedselvoorziening van
ons volk met name voor de granen
en vetten, met nationale middelen niet
te verzekeren, nog moeilijker wordt
de situatie, wanneer zoals thans, bij
zondere omstandigheden zijn opgetre
den, die ook de eigen productie aan
tasten.
Ik behoef u slechts te herinneren
aan de afgelopen winter, om u een
A Idus kondigde
de Minister
van Landbouw,
de heer S. L.
Mansholt enige
drastische beper
kingen op de rant
soenering aan. In
zijn over beide ra
dio-zenders uitge
zonden rede moti
veerde de minis
ter de afgekondig
de maatregelen
als volgt:
AToeten wij dras
tische verla
gingen verwachten van de ons toe
gemeten rantsoenen? Zal alles, wat
w(j ons volk aan voedingsmiddelen uit
eigen voortbrenging kunnen verschaf
fen, weer gebonden worden aan stren
ge normen van een karige rantsoe
nering cn distributie? Op al deze
angstaanjagende vragen dat stel Ik
wel gaarne voorop past een ont
kennend antwoord. Het laat zich nog
niet aanzien, dat er gebrek zal optre-
deD. Ge hebt u echter wel voor te be
reiden op enkele beperkingen, waar
toe de Regering „nu het beraad over
onze voedselpositie is geëindigd, heeft
besloten. Het zal U echter blijken,
dat, hoe betreurenswaardig de nood
zaak van beperkingen op zichzelf ook
is, er geen grond voor ernstige onge
rustheid bestaat.
De voedselvoorziening.
yan de vele en ingewikkelde proble
men, waarvoor de door de oorlog
ontredderde wereld zich geplaatst ziet
is het vraagstuk van de voedselvoor
ziening het meest elementaire, om
dat de voeding de primaire voor
waarde is voor het bestaan van de
mens.
In gTote gebieden ligt de productie
nog ver beneden het vooroorlogse
peil. Daardoor is er een grote behoef
te aan import van granen ontstaan,
waarnaan de graan exporterende ge
bieden, de Verenigde Staten van N.
Amerika, niet kunnen voldoen.
Het uitblijven van een voldoende
herstel van de wereldproductie heeft,
behalve een vergrote behoefte aan
import bovendien een grote mate van
afhankelijkheid van de graanleve-
ranties van Noord-Amerika veroor
zaakt. Onze afhankelijkheid blijkt het
duidelijkst uit een vergelijking van 't
gedeelte waarmee de Ver. Staten en
Canada de wereld van graan voor
zien, en dat vóór de oorlog 37 pet.
bedroeg en 84 pet. in het oogstjaar
1946-1947. De situatie in deze gebie
den beheerst derhalve het gehele beeld
voor de graanvoorziening,
levendig beeld voor ogen te stellen,
hoe omstandigheden, die zich aan
iedere menselijke beïnvloeding ont
trekken, kunnen ingrijpen in de on
gestoorde voortgang van de voorzie
ning. Van de overheid moogt u ver
wachten, dat zij, haar maatregelen
neemt, de gevolgen gelijkmatig ver
deelt en onder gewijzigde omstandig
heden m.a.w. zij deze dingen niet laat
komen, zoals zij komen.
Droogte en strenge winter.
T\e droogte en de strenge winter heb
ben onze graanoogst een verlies
bezorgd van 350.00P ton, waardoor 'n
oogstderving van 25 pet. ten opzichte
van 1946 is ontstaan, voornamelijk
doordat het wintergraan voor een be
langrijk deel is uitgevroren. Aan brood
graan is tengevolge hiervan uit eigen
oogst 200.000 ton minder beschikbaar.
Gerekend naar het huidige broodrant
soen. zouden we deze 200.000 ton méér
moeten importeren, waardoor onze to
tale broodgraaninvoer een millioen
ton zal moeten bedragen voor een
termijn tot eind Augustus 1948. Helaas
is het zo, dat we niet in staat zijn
ons en zo grote import te verschaf
fen.
Aanvankelijk werd de in het pro
ductiejaar 1947-1948 van de veehou
ders te ontvanger hoeveelheid melk
op 3.2 milliard kg. geschat. Een nieu
we raming is momenteel moeilijk te
maken. Met een verlies van tenmin
ste 200.000 ton moet rekening worden
gehouden.
Minder zuivelexport.
rpenslotte zal het programma voor de
export van zuivelproducten ter
stond worden herzien en in overeen
stemming worden gebracht met de ge
wijzigde omstandigheden. Het is na
tuurlijk waar. dat deze export ons de
broodnodige deviezen verschaft en op
de afzetmarkten het contact met on
ze afnemers herstelt, maar een rede
lijk voedselrantsoen voor de eigen be
volking blijft primair.
Ik ben mij er van bewust, dat het
geen ik u heb moeten aankondigen,
onplezierig voor n is, maar ik kan u de
verzekering geven, dat ik goede hoop
heb, dat wanneer er geen verdere te
genslagen komen, het bij deze beper
kingen zal knnnen blijven", aldus be
sloot de Minister.
ZANDER GROEN van slingers en ere- wat de Franciscanen in de loop der
r>E SITUATIE in de Amsterdamse
bakkerswercld begint zich in on
gunstige zin te ontwikkelen. Naar de
stakingsleiding ons mededeelde, wordt
sedert enige dagen een actie gevoerd
voor stopzetting van de brandstof
voorziening aan de bakkers. Dit be
treft niet alleen de bakkers, die hun
meel betrekken van de bij de staking
betrokken meelfabrieken ..Holland"
ca .Ceres", doch alle bakkers van Am
sterdam. De stakers motiveren dit
door aan te voeren dat de nog wer
kende meelfabrieken, in het bijzon
der Wessanen die normaal 25 pet. van
de Amsterdamse meelvoorziening ver
zorgt, thans veel meer leveren dan
voorheen en zodoende de actie der
stakers schaden.
kingsleiding stelde er prijs op
tot een T"'' dat het conflict niet
groeien gcmenc staking wil doen uit
en overheerst
door opwaaiende feestvlaggen tracht
Venraay bij gelegenheid van het der
de eeuwfeest der Minderbroeders van
St. Franeisc. te Venraay de littekenen
van de oorlog enkele dagen te ver
geten.
Niet alleen paters en studenten,
maar de gehele bevolking van Ven
raay viert feest en met de bevolking
ook vele Nederlanders, die eerbied en
bewondering, dankbaarheid en liefde
kunnen opbrengen tegenover de reli
gieuze Orde van de geestelijke Vader
van de H. Armoede.
Zaterdag werd het officiële feest in
de aula van het gymnasium begon
nen met een welkomstwoord, uitge
sproken door dr. J. Veraart, tot Pa
ter Provinciaal dr. Appolinarius van
Leeuwen, deken W. Berden, burge
meester A. Jansen en andere autori
teiten. Door de gardiaan van het ju
bilerende klooster werd aan Pater
Provinciaal een gedenkboek aangebo
den, dat werd samengesteld door de
paters Beda Verbeek en Cunibertus
Sloots.
Daarna verkreeg de bekende let
terkundige Bernard Verhoeven het
woord, die in een prachtige rede aan
toonde, dat na zoveel eeuwen Sint-
Franciscus nog zeer modern is. De
kern van dit geheim, aldus deze spre
ker, ligt in het algemeen-, menselijke
en toch zo persoonlijke leven van de
ze heilige, die niet droomde van ver
overingen en aardse macht, maar die
zich volkomen instelde op de even
mens en de vriend werd van mens
cn dier.
's Avonds werd een spel opgevoerd
„De Zanger van Assisië" van P. Ver-
meltvoort. De dag daarop droef Mgr.
Lemmens een pontificale H. Mis oo
in de open lucht, in de middag gin§
men naar de zaal van Sint. Servaas.
De Commissaris der Koningin van
Limburg gaf hier een overzicht van
eeuwen zowel op het gebied van de
practische zielzorg als van de weten
schap hadden gedaan en deelde ten
slotte mede, dat het aan H. M. had
behaagd Pater Gardiaan H. Veldman
te benoemen tot Ridder in de Orde
van Oranje Nassau.
Geleidelijk terugtrekken.
r<ESTREEFD WORDT naar een'te-
rugbrengen van de overheidsbe
moeiing op economisch gebied tot
meer normale proporties, zo zegt Mi
nister Huysmans in zijn memorie van
toelichting op zijn begroting. Met na
me dient de overheid zich uit de de
tailbemoeiingen met het economische
leven terug te trekken naar gelang
het einde van de schaarste in het zicht
komt.
In het huidge stadium zal een zo
danige beperking v. d. overheidsbemoei
ing nog niet over de gehele lijn kun
nen plaats vinden.
Bij het terugtrekken van het over
heidsapparaat uit de detailbemoeiing
met 't economisch leven zal op meer
dere gebieden de gelegenheid bestaan
om bepaalde regelingen over te dra
gen aan lagere organen met name aan
de organen van het bedrijfsleven, waar
bij zekere grenzen in acht moeten
worden genomen.
TAE AMERIKAANSE lucht-
macht heeft bekend ge
maakt, dat een viermotorig c
54 „Skymaster" heden de eerste
trans-atlantische vlucht zonder
piloot heeft volbracht. De ma
chine startte te Stephensville
op Newfoundland, Zondag
avond j.I. en landde tien uur
en vijftien minuten later te Bri
senorton in Engeland.
De machine werd bestuurd
door een „mechanisch brein",
dat alle nodige berekeningen
omtrent windsnelheid en wind
richting en dergelijke maakt
en door middel van radiogol
ven 't vliegtuig impulsen doet
toekomen voor zijn besturing.
De machine had veertien per
sonen aan boord, waarondc
een nood-bemanning van negen
koppen. Doch gedurende de
ganse vlucht heeft geen men
senhand de apparaten van het
vliegtuig aangeraakt.
Rusland maakt zich
gereed.
yOLGENS een correspondent van de
liberale „News Cronicle" zijn de
Russische strijdkrachten in de Sovjet
zone van Duitsland bezig strategische
punten te bezetten om aan elke situa
tie het hoofd te bieden, die zou kun
nen ontstaan wanneer de Londense
conferentie van ministers van Buiten
landse Zaken in November zou mis
lukken. Volgens de correspondent ge
looft de Sovje-regering, dat de
conferentie de strategische positie van
de Sovjet-Unie in Centraal-Europa on
zeker kan maken, met 't oog waarop
„voorzorgsmaatregelen" gewenst zijn
De troepenbewegingen worden offi
cieel herfstmanoeuvres genoemd. In
verschillende plaatsen moeten de Duit
se burgers plaats maken voor de Sov
jetstrijdkrachten.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haar
lem heeft benoemd: tot kapelaan
te 's-Gravenhage (H. Hart van
Jezus) de W.E. heer H J. A. van
Dijk, die kapelaan was te Oegst-
geest; te Voorburg (O. L. Vrouw
Hemelvaart) de W.E heer P. J. M.
Matthijsen; te Beverwijk (H. Aga
tha) de W.E. heer J. J. Tulp; te
Den Burg (Texel) de W.E. heer
P. M de Groot, die kapelaan was
te Rhoon
Op 25 September te
Terneuzen
rpOT NOG TOE was de Onderwij-
zersdag slechts voor het onder-
dij zend personeel van de R. K. scho
len voor Zeeuwsch-Vlaanderen. De
15e R. K. Onderwijzersdag staat in
het teken van de uitbreiding. Het
onderwijzend personeel van Zeeland
boven de Wester-Schelde, dat tot
een ander Bisdom behoort, was niet
in de gelegenheid een dergelijke dag
te organiseren. Waarom die toe
stand zo gelaten? Na overleg ge
pleegd te hebben met het bestuur
van de Onderwijzersbond, afd. Zee
land, kwam de „fusie" al gauw tot
stand. Het plan werd met vreugde
toegejuicht.
Op 25 September sus. zullen nu
de Kath. Onderwijzers (essen) van
heel Zeeland optrekken naar
Terneuzen om daar hun eerste
gezamenlijke Onderwijzersdag te
houden.
Om half tien worst in de H. Wil-
librorduskerk de H. Mis opgedra
gen door de Hoogeerw. Heer A.
Lievegoed.
De sprekers.
Jn de voormiddag zullen spreken,
de heren Sarneel, en inspecteur
Aarts over de vernieuwing van het
onderwijs.
De heer Sarneel spreekt over:
„Bezinning". Inspecteur Aarts over
„Aanpassing en Vormgeving".
Na de middag wordt het program
ma verzorgd door Belgische Onder
wijzers. Zij brengen ons „De vrolij
ke noot".
Er wordt tegelijkertijd een ex
positie gehouden van leermiddelen
voor de school, die zeer uitgebreid
is. De nieuwste methodes zullen er
te bezichtigen zijn. Niet minder dan
negen uitgevers nemen aan de ex
positie deel.
Weersverwachting
hedenavond:
geldig tot
Wisselend bewolkt met enkele
buien. Vooral aanvankelijk nog
tijdelijk harde wind tussen West
en Noord-West. Koel weer.
Zon onder 18.39 uur. Maan on-
2318 u«r. Woensdag: Zon op
6.27 uur. Maan op 16.59 uur.
gl BRITSE afgevaardigde bij de V.
N„ stelde op de algemene verga
dering vast. dat „geen land almach
tig of alwetend is of de waarheid al
leen bezit". „Indien de Sovje-Unie
dan ook denkt, zo ging hij voort, dat
alleen haar visie op internationale pro
blemen steeds de juiste is en dat de
andere landen deze moeten aanvaar
den. dan kan ik zonder nadere qua-
lificatie verklaren, dat de V. N. ten
gronde zullen gaan en er een onzekere
vrede zal heersen met alle consequen
ties ervan, die Vysjinsky heeft be
schreven.
Vysjinksy's rede noemde Mc Neil
een „comedie" en hij zeide niet te wil
len ingaan op het „belachelijke beeld"
dat deze getekend had. volgens welke
de Sovjet-Unie zou sidderen door be
dreigingen van Athene en Ankara.
Met betrekking tot Vysjinsky's aan
val op het plan Marshall voor hulp
aan Europa, zeide Mc. Neil, dat de 16
West-Europese landen geheel uit vrije
wil te Parijs zijn bijeengekomen om
volgens het plan-Marshall tot samen
werking te komen.
J^E GROTE VIER hebben een jaar
lang de tijd om te beslissen over
het lot van de vroegere Italiaanse ko
loniën. Tripolitanië, Eritrea, Cyrenai-
ka en Italiaans Somaliland.
Er is een Britse uitnodiging de we
reld ingegaan om een conferentie te
houden, de V. S. en Frankrijk hebben
de uitnodiging aangenomen. Rusland
heeft nog niets van zich doen horen.
Afgevaardigden zullen de plaatsver
vangers zijn van de Ministers van B.
Z. en zij hebben tot taak een onder
zoek in te stellen naar de gevoelens
van de betrokken landen.
JJET VERHEUGENDE bericht
is binnengekomen, dat met de
bouw van de nieuwe Sint Bavo
kerk te Oostburg kan worden be
gonnen, zo deelde Deken Lieve
goed mede. Deze week of volgen
de week wordt reeds een aanvang
gemaakt met de werkzaamheden.
De kerk zal het voorlopig zonder
toren moeten stellen. Een pastorie
wordt nog niet gebouwd. Men
hoopt met Kerstmis 1948 de eerste
H. Mis in de nieuwe kerk op te
dragen.
JJET 4000 TON metende Amerikaan
se s.s, „New London" is ongeveer
40 mijl ten Noorden van Schiermon
nikoog op een mijn gelopen. Het
schip liep schade op en kon niet op
eigen kracht zijn reis vervolgen.
JJET NOORSE MINISTERIE van
Voedselvoorziening heeft een com
missie in het leven geroepen, die de
menu's van hotels en restaurants aan
een onderzoek zal onderwerpen met
het oog op een eventuele versobering
ervan. Dit lijkt ons in Nederland over
bodig.
yORIGE WEEK zijn bij de overstro
ming i.d. buurt van Tokio 836 pers.
om het leven gekomen. 1581 gewond
en 1171 vermist. Naar schatting zijn
250.000 huizen overstroomd.
11E SERIE frankeerzegels van 1, 2
en 4 cent, ontworpen dóór de heer
J. van Krimpen, is uitgebreid met 'n
zegel van 21 j cent; kleur oranje.
JAE AARTSBISSCHOP van Milaan,
Kardinaal Schuster, heeft tegen
over 50.000 arbeiders verklaard, dat
een overeenstemming tussen de R.K.
Kerk en het gelovige deel van Rus
land geen moeilijkheden behoefde op
te leveren. Maar het ongelovige deel?
QP DE RACEBAAN te Lyon is een
racewagen door de beschermende
omheining gebroken. Van de toe
schouwers werden twee personen ge
dood en 14 gewond.
JTANDHI heeft in zijn weekblad er
op aangedrongen, dat de regerin
gen van Voor-Indië maatregelen tref
fen om de Engelse taal in Voor-Indië
uit te bannen.
yOORGESTELD wordt aan de Al
gemene Ned. Ver. voor Vreemde
lingenverkeer voor 1948 een Rijkssub
sidie van 500.000 gulden toe te ken
nen.
yOLGENS de woordvoerder van de
consulaire commissie heeft deze
commissie hedenmorgen besloten een
tussentijdse mededeling over de re
sultaten van de tot op heden door haar
uitgevoerde waarnemingen aan de
Veiligheidsraad te zenden. Het com
muniqué zegt verder, dat de consuls
hopen eind September met hun taak
gereed te komen.
yOOR KOSTEN van onderhoud van
een vliegtuig ten behoeve van de
leden van het Koninkjjk Nuis en de
Regering is t 75.000 geraamd op de
begroting voor Waterstaat.
JJET IS van zeer groot belang, dat
de aanleg van een scheepvaart
verbinding van Amsterdam met de
Bovenrijn, met grote voortvarendheid
kan worden voortgezet, in verband
waarmede een aanzienlijk bedrag
wordt aangevraagd, f 13.230.0001. Het
is de bedoeling de nieuwe scheep
vaartverbinding omstreeks 1 Januari
1951 in gebruik te nemen. (Begroting
Rijks-Waterstaat)
VONDAG viert de H. Familie te
Kruisland het zestigjarig be
staan. De heer Jan van Broekho
ven is dan zeventig jaar lid van
de H. Familie. Reeds voordat/de
afdeling werd opgericht was hij
elders lid.
De directeur reikt Zondag a.s aan
andere jubilarissen zilveren en
gouden medailles uit. Ook ontvan
gen enkele leden een diamanten
medaille voor hun zestigjarig lid
maatschap. Maar voor Jan van
Broekhoven heeft men niet ge
makkelijk een onderscheiding kun
nen vinden. Dat wil zeggen een
medaille voor zo'n lid bestaat niet
Toch zal Jan een onderscheiding
ontvangen? Maar dat mag hem
niet verteld worden voor Zondag.
Jan van Broekhoven is 87 jaar
oud en bezocht altijd trouw de
vergaderingen.
Grootse en indrukwekkende manifestatie
yOOR de door de band Nederland
Indië te Axel In het Centrum
georganiseerde bijeenkomsten be
stond een geweldige belangstelling
en uit tal van plaatsen uit O.Z.
Vlaanderen waren ouders, echtge
noten, broers, zusters en verloof
den van onze jongens in Indlë
bijeengekomen om te getuigen van
hun warme belangstelling voor en
hun medeleven met hun dierbaren,
die ver van huis paraat staan voor
vorstin en vaderland
De middagbijeenkomst
Ma de opening door 'voorzitter B.
J. Knieriem, gaf de secretaris
een verslag waarna de secretares
se van het hoofdbestuur mevrouw
M.C. Welsfelt- de Ligt een causerie
hield over „Onze taal In het gezin
na terugkeer van onze jongens"
Drie jaar geleden, zo zeide zij,
vertrokken de eersten en hoe moe
ten wij hen nu, als ze terugkomen
ontvangen, ze zijn veranderd, ze
zijn man geworden en het huise
lijk leven ontwend. In de rimboe
werden ze neergezet, onder moei
lijke omstandigheden moesten ze
pionierswerk verrichten en is het
dan te verwonderen, dat ze bil
hun terugkeer totaal anders inge
steld zijn, anders denken, anders
voelen en anders georiënteerd zijn
Ze moeten weer in het normale
leven teruggebracht worden en
hier juist ligt onze belangrijke
taak.
Er is een verwijdering ontstaan,
en we moeten beseffen, dat deze
geringer had kunnen zijn. wan
neer we meer geschreven hadden.
Nieuws uit het vaderland, dat is
wat onze jongens nodig hebben
en juist dat nieuws geeft hun het
nodige moreel om vol te houden.
Als we dit beseffen, en hen straks
met liefde tegemoet treden dan
kunnen we ze weer terugwinnen
en behouden, 'n Luid applaus be
wees, dat deze woorden, die uit
het hart gegrepen waren, overal
instemming vonden.
Enige films gaven een kijkje op
het leven in Indië en na een korte
p'auze was er gelegenheid tot het
stellen van vragen, waarvan ruim
schoots gebruik werd gemaakt.
De koffietafel
Qmstreeks 6 uur verenigden zich
ongeveer 200 dames en heren
aan een koffietafel, waar het
hoofdbestuurslid Severijns uit Til
burg een speech uitsprak en toe
zegde daar in de avondbijeen
komst nog nader op terug te ko
men. Hier trof men mensen aan
van alle rang en stand, die zich
één voelden doordat ze allen met
hetzelfde doel bijeengekomen wa
ren: de behartiging van de belan
gen van hun jongens.
De avondbijeenkomst
TJET NEDERLANDS communiqué
meldt, dat de Republiek onver
minderd voortgaat met agressieve
handelingen in de grensstreken en
met het plegen van sabotage en da
den van terreur in de bevrijde gebie
den. „Onzerzijds wordt hier krachtig
tegen opgetreden". De verliezen van
Zaterdag bedroegen 7 gesneuvelden en
32 gewonden. In de grensstreken van
Midden-Java nam de agressie weer
toe. Verder meldt het communiqué be
schietingen van patrouilles en activi
teit van sluipschutters en saboteurs.
In de omgeving van Malang werden
republikeinse troepen verdreven, ter
wijl bezuiden Malang het tot een tref
fen met de T.N.I. kwam.
bioscoopzaal w»s tot aan de
nok gevuld, toen voorzitter
Knieriem het woord gat aan lui
tenant Dankers van de Sociale
Dienst uit Middelburg, die in een
korte 'oespraak er op wees, dat
wij allen zonder uitzondering de
teruggekeerden met liefde tege
moet dienen te komen en hen
moeten helpen, niet alleen door
woorden, maar ook door daden
Geeft ze een klop op de schouder,
een stoel om op te zitten en help
hen weer tot het normale leven
terug te keren, zeide hij. Eert de
doden en waardeert de strijden
den.
De heer de Witte van de Niwin
wees op de samenwerking tussen
de verschillende organisaties, die
op dit gebied werkzaam zijn en
bracht tot uiting, dat overal de
goede wil was om het uiterste te
Cedert de bevrijding, welke voor
de bevolking »an Walcheren
een zo rampzalige consequentie
met zich bracht, was die bevol
king meer dan ooit doordrongen
van de gedachte, vastgelegd in de
leuze „Luctor et Emergo". Men
heeft daaruit krachten geput om
te herstellen, wat verloren was ge
gaan, om te behouden wat men
had. Ondanks de morele klap. aie
werd toegebracht door het vertrek
der stoomvaart-maatschappij „Zee
land" naar Hoek van Heiland,
heeft men niet versaagd Het pro
vinciaal bestuur, de gemeente Vlis
singen. tal van andere Zeeuwse ge
meenten, de Stichting Herstel Zee
land 1945, en vele andere corpora
ties en instanties hebben bij voort
during de regering gewezen op de
morele plicht om dit besluit, waar
van de nadelige economische ge
volgen voor Vlissingen en geheel
Zeeland nauwelijks te voorzien zijn
ongedaan te maken. Geen wonder
dan ook, dat het besluit van de re
gering om Vlissingen als thuisha
ven te handhaven, in de provin
cie een algemene dankbaarheid
en opgewekte stemming heeft ver
oorzaakt. Maar Zeeland lette op
zijn zaak! De kennisgeving van de
minister-president luidde aldus
„dat de regering voorlopig haar
goedkeuring niet kan hechten aan
een blijvende verplaatsing van de
zetel der maatschappij „Zeeland"
naar Hoek van Holland, respectie
velijk aan het blijvend kiezen van
Hoek van Holland als thuishaven
barer schepen".
Een kans
(Jit dit „voorloopig" blijkt naar
onze mening, dat de regering
onze provincie in dit opzicht een
kans wil geven. Men mag als zeker
veronderstellen, dat na verloop
van enkele jaren deze kwestie na
der onder de ogen zal worden ge
zien en dan zal moeten blijken,
of de dienst Vlissingen-Engeiand
rendabel is. Veel zal daarbij athan
gen van Zeeland zelf Oud-burge
meester van Woelderen zond een
kernachtig telegram aan zijn opvol
ger naar aanleiding van het be
richt van de terugkeer: „Luctor
et Emergo". Uit deze enkele woor
den spreekt niet alleen vreugde
over de gevallen beslissing maar
tevens de aansporing om niet in
een voldane stemming te gaan neei
zitten. De strijd om het behoud
van de maatschappij is nog siecnts
in de beginphase. Deze eerste ren
de is gewonnen, maar het behoud
van de behaalde winst, het conso
lideren ervan, zal niet minder
strijd vergen. Veel zal daarbij af
hangen van het Zeeuwse bedrijfs
leven in de ruimste zin des woordo.
bereiken. Ook de overheid en de
geestelijkheid zijn van dit belang
doordrongen en hij wees op de
plaatsen als Hoofdplaat en Ril-
land-Bath waar de burgemeester
voorzitter, de dominé secretaris
en de pastoor penningmeester is.
Hoofdbestuurslid Severijns spreekt
JAe heer Severijns uit Tilburg
greep terug naar het verleden
en herinnerde aan onze oorlogs
vrijwilligers, die onmiddellijk na
de bevrijding spontaan gegaan wa
ren en hun plicht begrepen had
den, veel te weinig gewaardeerd
door de grote meerderheid van ons
volk, die hen slechts als avontu
riers beschouwde. Later toen
onze dienstplichtigen opgeroepen
werden realiseerde men zich pas
hun offer en kwam er enige waar
dering. Pater de Greeve en een
aalmoezenier en dominé, welke
laatste twee uit Indië waren geko
men, hebben de mensen hier wak
ker geschud en veel, zo niet alles
bijgedragen om meer waardering
en daadwerkelijke hulp te krijgen
Jammer is het. dat nog zo wei
nig aandacht aan de jongens, die
op Sumatra vertoeven besteed
wordt en het is typisch dat het
juist de jongens van de Zuidtlijke
Provincies. Zeeland. Brabant en
Limburg zijn. Verbetering in ver
zorging is hier alleszins gewenst.
Vervolgens hield de heer A. de
Feyter een goed geslaagde decla
matie.
Herdenking van de gesneuvelden
J)eze herdenking opende mei een
proloog met spreekkoor geti
teld: „Ook onder de palmen het
Kruis" waarvan de auteur de heer
J. Dieleman was, terwijl door de
heer P. Brakman voor de muzika
le omlijsting gezorgd werd.
Op het toneel met een voor deze
gelegenheid passend décor, waarop
het Kruis domineerde, stonden
enerzijds een aantal maagden op
en zusters van elkaar, gelovend en
eerden, terwijl anderzijds Indische
meisjes in kleurige costuums Indië
vertegenwoordigden.
Het sober doch indrukwekkend
geheel beeldde de band uit, die ge
groeld is tussen Nederland en In
dië en uit de spreekkoren sprak de
hoop en de wil voor samenwerking
tussen blank en bruin, broeders
en zusters van elkaar, geloverd rn
vertrouwend op Hem. die alles be
stuurd en ten goede keert
Broeders en zusters van een land
gesymboliseerd door het Rood Wit
Blauw. In diepe stilte luisterden
de honderden aanwezigen naar
de door de proloogspreker en
spreekkoren uit het hart gegrepen
woorden.
Eenvoudig en treffend ieder
woord. Namens de minister van
oorlog legde luitenant Dankers
een krans.
Vervolgens werd het Wilhelmus
gezongen waarna wethouder van
Berneghem een dankwoord sprak
namens het gemeentebestuur.
Voor een passende ontspanning
zorgde het Hawaiian Ensemble uit
Zaamslag, terwijl tevens enkele
films over onze jongens uit Indië
vertoond werden.
Al met al een uitmuntend ge
slaagde en goed georganiseerde
avond.
JJU ZIJN EERSTE bezoek aan Ale-
xandrië sinds zijn terugkeer uit
New-York v aar hij de Egyp
tische zaak tegen Engeland in de
Veiligheidsraad heeft verdedigd, werd
de minister-president Nokrasji Pasja
door een opgewonden menigte demon
stranten begroet en een sterke poli
tiemacht moest door de stad patrouil
leren om te voorkomen, dat demon
stranten van verschillende partijen
slaags raakten.
Een demonstratie van 12.000 leden
van de oppositie marcheerde door de
straten en riepen: „Waar blijft de
ontruiming door de Britse troepen.
Nokrasji? Lang leve de Sovjet-Unie.
onze vriend: Anderen schreeuwden:
Weg met Engeland. Amerika. Frank
rijk en de Verenigde Naties.
Churchill over de Labour
JN EEN BOODSCHAP aan de con
servatieve candidaat voor de tus
sentijdse verkiezing te West-Islington
(Londen) heeft Churchill verklaard,
dat de eerste stap op weg naar En-
gelands herstel de verkiezing van een
goed parlement is.
De kiezer moet beseffen, aldus Chur
chili, dat de harde en nog nooit voor
gekomen offers, die hij de komende
jaren zal moeten brengen, hem in
grote mate door 't wanbeheer en de
besluiteloosheid van de Labourrege-
ring op de rug geschoven zijn.
Hij vergeleek het „gezonde verstand
en de practische ervaring" waarover
de conservatieve partij zou beschik
ken met de „wilde theorieën en on
vervulbare beloften" van de Labour-
partij.
JgEN DUIZENDTAL JODEN, die zou
den zijn ontsnapt uit Kampen voor
verplaatsbare personen in Duitsland,
hebben zich ingescheept op motorbo
ten en in de nacht de haven van Sa
lerno met onbekende bestemming ver
laten.
