HONGAARSE TONEEL
I
CAN TIE
kinger VERKIEZINGSKLUCHT op het
iende.
OPER
UK
r
Mr.Van ROOYEN naar NEDERLAND
Conferentie van CANBERRA
EEN SUCCES
CONSULS TE
BATAVIA BIJEEN
T.N.I. ACTIEVER
DAN OOIT
Het volmaakte
Rusland
Het Maria-congres
te Maastricht
STIANEN
Soc. Democratische
ministers treden ai
Als Palestina
verdeeld wordt
US IN DE
FSLEER
en Detail J
isiebedrijf
EN
Communisten het sterkst j
Oo opbouw
is bogonnon
Minister-president hul
digde Koningin
Bespreking met Regering en G.G. ooer Indonesië
MMELS
Wisselende
bewolking
Ook republiek neemt
contact op
Actie-
communique
IN 'T KORT
Japan moet
zelfbestuur krijgen
BELGIE IN
COMMISSIE VAN DRIE
wy van 30 Augustus
pteinber a.s.
zijn wy weer heel
tot Uw dienst
DERDE JAARGANG No. 861
Comm v. Toezicht: A. F. J- AERNOUDTS; C. J.
VAN HOOTEGEM; A. E. LANGENHORST; Mr.
Dr. A. J J M MES: Mr. H. B B DE RECHTER
Verschijnt elke werkdag - Abonnementsprijs
(bij vooruitbetaling) 5.M p kwartaal: per
post f t 25. p. week Cbtj ntet-postbestell.) 0.28;
Losse nummers cent - Postrekening J18.I41
Voor God, Koningin en Vaderland
DINSDAG 2 SEPTEMBER 1947
UITGAVE .ÏICHTtkG „DB STEM"
Waarn.-directeur: P. J ALBERTS, Hoofd
redacteur: j J. H A. BRUNA; Algem. Zeeuws*
redacteur: W GROFFEN, Viisslngen;
Zeeuwsen-Vlaanderen: Bureau Hulst, Dubbel®
Poort 7, tel. :02; Bijbureau Oostburg. Nieuw-
straat 22, telef. 35; Zeeuwse Eilar.den Bureau
Goes. WoststngeJ 75. tel. 2236 Red. N J. KARHOF
DIJK 119 BREDA
ialisten voor opleiding
corre pondentie iu di.
len. 74-00 f-
1 en
personeel
in Dordrecht ge-
ir fabriek te Ruc-
id naar en van
Aanmelden Za-
mlddags van 35
iforieksgebouw ge-
867-00
<xxxxxxxxxxy><x>
INGSMIDDELEN
branche bezoeken,
artikel te plaat-
Recl. Bur, Gelder
56-oc
>0000000000000
ierom aan op 4
7.50 per jaar Voor
Men verbindt
t ingezonden werk
heden nog uit
vraagt heden nog
krijg baar bij: Lan-
95-00
isiebedr(jf
astianen
- Telefoon 8863
zodanig werk-
is de magazijn-
>erer). 71oo
I
te Rotterdam, Nieuws
.rt iging van haar be-
Vlaanderen
icitanten moeten otm
beschikken en repre-
bekend ^jn met onK
voorkeur.
Uicitaties te richten
Breda.
U een prima f
af en le soort J
ïpleet f 140,
Telephoon 8S63
iedryf:
MOTOREN
gers, Lagers, en*
an AM. LAGERS
i
TJONGARIJE is ter stembus ge-
togen met loden schreden, met
Uitzondering van de leden der
communistische partij. Voor vrij
wel alle anderen, in zoverre niet
tot de regeringscoalitie behorend,
was het reeds tevoren een verloren
zaak. Duizenden en nog eens dui
zenden kiezers werd op het laatste
nippertje „het stemrecht" ontno
men (wie spreek hier eigenlijk nog
van „recht"?), andere duizendtal
len hebben het, gewapend met een
officieel „blauw formulier" waarop
vermeld stond, dat men buiten de
gemeente mocht stemmen, gewaagd
om tot vier en vijf maal toe hun
stem uit te brengen. En toch heet
het, dat er een volkomen correcte
stemming werd gehouden, overal
strikt geheim en nergens met
pressie op de kiezers en wonder
boven wonder het aantal uitge
brachte stemmen klopt nog zo on
geveer met het aantal stemmen, dat
volgens de kiezerslijsten uitge
bracht kon worden: de geschrapte
kiezers en de „vliegende brigaden
met hun blauwe papiertjes" dek
ten elkaar in aantal prachtig!
TAE minister-president heeft Maan
dag ter gelegenheid van de ver
jaardag van Koningin Wilhelmina
een radiorede uitgesproken, waarin
hij Hare Majesteit noemde 't vaste
punt, waaromheen zich een rustige,
gestadig-voortschrijdende ontwik
keling voltrekt. Zij was het, die tot
zodanige ontwikkeling ook ten aan
zien van Indonesië de richting
heeft gewezen aldus spr. Eerdaags
gaat het 50e jaar van Koningin
Wilhelmina's regering in. Moge dit
jaar beslissend zijn voor de opbouw
van een nieuwe vredelievende ge
meenschap van Nederland met In
donesië en de gebiedsdelen in het
Verre Westen. Die opbouw is reeds
begonnen. Wanneer in de aller
naaste toekomst de huidige ern
stige moeilijkheden zullen zijn over
wonnen en alle conctructieve krach
ten zich verenigen, dan kan iets
groots worden verricht. Dan kan
het komende jaar, het jubileumjaar
van onze Koningin, beslissend zijn.
Dan kan er, in dat jaar, vreugde
uitbundige vreugde onder u zijn.
Laat ook de belofte en de bede
over onze lippen komen, dat wij
allen, voor wie de jaren van oorlog
en bezetting een tijd van bezinning
en loutering zijn geweest, thans
nu verruwing en vervlakking
egoïsme en gezagsondermijning ons
volk wederom bedreigen, ons zul
len inzetten voor het behoud on
zer hoogste levenswaarden, zo, als
onze Koningin ons is voorgegaan
en ons nog steeds voorgaat. Moge
God onze Vorstinne sparen voor de
volken, waarover zy is gesteld en
welke zij zozeer ten zegen is.
J)OOR de Nederlandse gezant te
Praag en de Tsjechoslowaakse
minister van Buitenlandse Zaken
Masaryk, is gisteren een overeen
komst getekend betreffende het
luchtvaartverkeer tussen beide lan
den.
En Hongarije slikt het, moet het
wel slikken onder de dwang van
de omstandigheden zij het onder
een mager klinkend protest van
enkele moedige districten en ge
meenten. Zelfs de sociaal-democra
tische ministers, die huil ontslag
hebben ingediend „op grond van
systematische fraude bij de verkie
zingen" hebben verklaard, dat zjj
zich bij de uitspraak van het toe
komstige parlement zullen neer
leggen. Een beetje moed en een
beetje lafheid, veel verbetenheid
en nog meer vrees is ongeveer het
beeld van politiek Hongarije heden
ten dage.
De communisten zijn als partij
de sterkste gebleken. Van de kie
zers hebben, aldus de berichten,
93 pet. hun stem uitgebracht
(4.996.161 stemmen), waarvan de
communisten een vijfde deel op
haar lijst kreeg. De regerings
coalitie van communisten, kleine
boeren, soc. democraten en natio
nale Boerenpartij, kreeg 3 millioen
stemmen of iets meer dan 60 pet.
Sinds de verkiezingen van 1945
zijn de communisten daar niet min
der dan 50 pet. vooruitgegaan, ter
wijl de uiteengeslagen partij van
de kleine bezitters (in 1945 de vol
strekte meerderheid) zo vakkundig
verstrooid is geworden, dat de com
munisten ook van die kant kunnen
spreken van een behoorlijke winst.
Er zijn zelfs twee katholieke par
tijen, waarvan de eerste 13 pet. en
de tweede 2 pet. behaalde over een
stemmenaantal van ruim een vier
de van het totaal. Bij de eind
uitslag was het beeld niet noe
menswaardig beter, zodat wij ten
slotte weinig anders weten te doen
dan ons aan dit markante voor
beeld van verdeeldheid te spiege
len
Hongarije biedt een staaltje van
Russische democratie: de weg naar
een onbarmhartige dictatuur is ge-
effend. Nog is dit alles geschied
onder de vlag van een „officiële
rechtvaardige gang van zaken"; wij
vrezen, dat het weldra anders zal
worden.
MR. J. H. VAN ROYEN, Nederlands ambassadeur in Canada,
wordt hedenavond in Nederland verwacht. Het bezoek van
inr. van Royen. die de gehele behandeling van de Indonesische
kwestie in de Veiligheidsraad heeft meegemaakt, houdt verband
met de verdere besprekingen, welke de Regering deze week in
Den Haag over het Indonesische vraagstuk met de Luitenant-
Gouverneur-Generaal Dr. van Mook zal voeren.
Het bezoek van mr. van Royen houdt mede verband, met het
feit, dat hjj als plaatsvervangend leider zal optreden van de
Nederlandse delegatie in de algemene vergadering der Verenigde
Naties, welke midden September aanvangt.
enz
Weersverwachting geldig tot
hedenavond:
Wisselende bewolking met hier
en daar een enkel licht bultje.
Normale temperatuur voor de
"Jd van het jaar. Meest zwakke
wind uit Noordelijke richtin
gen.
19*8 uur. maan on-
ou%« UUr Zon
op 5.J3 uur, maan op 20.41 uur.
/BISTEREN heeft te Batavia een
bijeenkomst plaats gehad van
enige consuls-generaal. Over 't be
sprokene werd niets medegedeeld.
Aneta verneemt verder, dat de
Britse consul-generöal nog geen
instructies heeft ontvangen. De
bijeenkomst werd op initiatief van
de Amerikaanse consul-generaal
Walter Foote belegd.
TYE republikeinse regering heeft 'n
boodschap uitgezonden voor de
consuls te Batavia van China,
Frankrijk, de Ver. Staten, Austra
lië en België met het verzoek zich
zo spoedig mogelijk naar Djogja te
begeven in verband met de beslui
ten van de Veiligheidsraad.
DEN Nederlandse patrouille nabij
Tangerang is in West Java
aangevallen door een groep van de
T.N.I.; deze groep werd met ver
liezen verdreven. Nog meer be
schietingen van Nederlandse pa
trouilles en posten vonden plaats.
Ten Zuiden van Ambarawa werd
een formatie van de T.N.I. aange
troffen welke tegenstand bood en
gebruik maakte van mortieren. Het
republikeinse omroepstation Boe-
kittinggi (Fort de Koek) gaat
voort met het uitzenden van be
dreigingen tegen de ordelievende
bevolking van het bevrijde gebied.
De Nederlandse verliezen op 30
Augustus bedroegen O gesneuvel
den en 13 gewonden.
100.000 personen hebben gister-
morgen door de straten
van Napels gemarcheerd. Zij pro
testeerden tegen de duurte van het
levensonderhoud.
DE PEt/DSJAAB
OU onlusten te Calcutta zijn
29 personen gedood en 292
gewond. Er rukten troepen uit
en de politie maakte 16 maal
van de vuurwapenen gebruik.
Driemaal gebruikte zij traan
gas. Volgens de berichten heb
ben de onruststokers o.m. bom
men en vuurwapenen in de
strijd gebracht. De regering
van de Oostelijke Pendsjaab
(Dominion India) deelt mede,
dat de rust is weergekeerd.
IYE Britse regering hoopt tegen 't
einde van dit jaar, na het vol
gen van de voorgeschreven parle
mentaire weg, de macht te kunnen
overdragen aan een Birmaanse re
gering.
TYE kleine H. Theresia viert ker
kelijk haar feest, wanneer de
nationale novene, die 24 Septem
ber begint, wordt beëindigd.
A MERIKA heeft Engeland ver-
zocht het terugtrekken van de
Britse troepen uit Griekenland
voor onbepaalde tijd uit te stel
len.
TYE Turkse Nationale Vergadering
heeft eenstemmig de wet goed
gekeurd, waarbij de Turks-Ameri
kaanse overeenkomst over de Ame
rikaanse hulp voor Turkije wordt
geratificeerd.
TYE Franse federatie van spoor
wegarbeiders heeft naar alle
afdelingen een circulaire ge
stuurd, waarin verklaard wordt,
dat „de treinwagons van Franco
niet op Frans gebied moeten ko
men."
JATERDAGAVOND vertrok naar
New York dr. ir. Z. IJ. van der
Meer, directeur-generaal van Volks
huisvesting. Hij gSat voor onge
veer een maand naar Amerika ten
einde gegevens uit te wisselen over
woningbouw en volkshuisvesting.
TN het K.L.M.-toestel, waarmede
dr. van Mook Zondag uit Bata
via is vertrokken, bevindt zich,
naar thans bevestigd wordt, even
eens minister Neher.
TYE afgevaardigden van de confe-
rentie van het Britse gemene
best over Japan, die heden geëin
digd is, zjjn van mening, dat de
conferentie een groot succes is ge
weest. Men is tot de slotsom geko
men, dat Japan onmiddellijk 11a de
vredesregeling zelfbestuur moet
krijgen.
De afgevaardigden waren alge
meen van oordeel, dat in Japan 'n
Bestuurscommissie moet worden
gevormd, ter opvolging van het
opperbevel der geallieerde strijd
krachten in het gebied van de
Stille Oceaan, Deze commissie zou
„Tsjecho-Slowakije ver
koopt zijn vrijheid niet
aan het Westen
TYE Tsjechoslowaakse minister-
president, Clement Gottwald,
heeft op een openbare bijeenkomst
in de Boheemse stad Pardubice
verklaard, dat het hoofddoel van
de Tsjechoslowaakse buitenlandse
politiek was geweest, en bleef: de
republiek te behoeden voor 'n her
haling van Muenchen. Meer dan
enig ander land had Tsjechoslowa-
kije er belang bij, dat het Duitse
imperialisme nimmer weer de kop
opsteekt. Gottwald zeide, dat de
Sovjet-Unie in haar bezettingszone
de daartoe geëigende politiek toe
paste, doch dat ongelukkigerwijze
niet alle grote mogendheden dit
deden. Het volgen van een andere
politiek door Tsjechoslo wak ije dan
een van Slavische solidariteit ge
baseerd op de nauwst mogelijke sa
menwerking met de Sovjet-Unie
zou betekenen: het bestaan van
natie en staat in de waagschaal
stellen. Natuurlijk, zo voegde Gott
wald hier aan toe, willen wij
gaarne, dat ook het Westen ons
helpt. Wij willen geregeld zaken
doen als goede zakenlieden, doch
wij verkopen onze onafhankelijk
heid en vrijheid niet.
Dagen van nationale
betekenis
*7 H. de Paus heeft aan de Kar-
dinaal-legaat J. de Jong, afge
vaardigd als Pauselijk delegaat
naar het Mariacongres te Maas
tricht als gevolg toegevoegd: mgr.
Theodorus M. P. Beckers en mgr.
Theodorus J. P. Verhoeven en als
gentilhommes Wilhelmus Drees-
man, buiteng. geh. kamerheer met
kap en degen en Henricus Hey-
meyer, ere-Kamerheer met kap en
degen. Ter voorbereiding van het
Mariacongres, dat Woensdagavond
begint, is heden een massale bid-
weg gehouden naar Maria Sterre
der Zee, waaraan duizenden uit de
Maastrichtse bevolking hebben
deelgenomen. De stoet werd ge
opend met het miraculeuse beeld;
daarachter schreden de Bisschop
van Roermond mgr. dr. G. Lem-
mens, de Chinese Missie-bisschop
mgr. Eugenius Lebouille, de Com
missaris der Koningin mr. dr. F.
Houben, de burgemeester van
Maastricht, de algemene congres
voorzitter mgr. prof. dr. F. Feron
en vele wereldlijke en geestelijke
autoriteiten. Mgr. Feron heeft na
afloop van de bidweg een toespraak
gehouden, waarin hij de betekenis
van de congresdagen belichtte en
de waarde ervan van nationale be
tekenis achtte. De bisschop van
Roermond gaf tenslotte aan allen
zijn bisschoppelijke zegen.
TYE schade, die door de aanhou-
dende droogte aan de Belgische
landbouw is aangericht, wordt op 5
milliard francs geraamd. In dit be
drag is 705 millioen francs begre
pen voor schade aan de Belgische
melkproductie.
slechts dienen in te grijpen, wan
neer de Japannezen de neiging zou*
den vertonen, zich niet aan het
vredesverdrag te houden. Op be
paalde gebieden zou controle moe
ten worden uitgeoefend, zoals op
de invoer van benzine. De landen
van het Gemenebest hebben nog
geen standpunt ingenomen wat be
treft de samenstelling van de be
stuurscommissie. Zij willen eerst
de mening van de V.S. horen. Men
is voorts van oordeel, dat van Ja
pan weinig schadevergoeding kan
worden geëist en dat alle leden der
V.N., die rechtstreeks tot de over
winning in het gebied van de
Stille Oceaan hebben bijgedragen,
alsook Pakistan, moeten zijn ver
tegenwoordigd op de vredesconfe
rentie, die zonder verwijl moet
v/orden bijeengeroepen. Men is 't
er over eens, dat Japan al het ge
roofde moet vergoeden of aan de
eigenaren teruggeven.
De bezettingskosten zullen door
Japan zelf moeten worden gedra
gen. Sleutelindustrieën voor oor
logsdoeleinden moeten worden
verboden en de productiecapaciteit
van industrieën, die een deel van
het oorlogspotentiëel zouden kun
nen vormen, moet beperkt zijn. In
een verklaring wordt er op gewe
zen, dat de te Canberra geponeer
de inzichten in grote mate over
eenstemmen met die van de V.S. en
andere direct bij de vredesrege
ling betrokken mogendheden.
Joden bestuderen het plan,
Arabieren verontwaardigd
TYE commissie van onderzoek in de
Palestijnse kwestie heeft aan de
V.N. een lijst van elf eenstemmig
goedgekeurde aanbevelingen gege
ven. In hoofdzaak komt 't hierop
neer, dat Palestina zo spoedig mo
gelijk zelfstandig zou moeten wor
den in de vorm van twee verschil
lende staten, een Joodse en een
Arabische, terwijl Jerusalem en de
heilige plaatsen onder oppertoe
zicht van* de V.N. als zelfstandig
geheel zouden komen te staan.
Van Joodse zijde zijn de com
mentaren op dit verdelingsplan nog
uitermate schaars; men heeft het
plan in studie genomen. Daaren
tegen reageren de Arabieren buiten
gewoon fel en bitter verontwaar
digd: Jamal Hoesseini, vice-voor-
zitter van het Arabische Hoge Co
mité, verklaarde in een telefoonge
sprek met het Arabische blad te
Haifa: „De Arabieren zullen niet
accoord gaan met het rapport of
elk ander rapport waarin verde
ling van Palestina wordt voorge
steld. Wij zullen met alle middelen
er. met de hulp van de aangren
zende Arabische landen vechten om
Palestina als Arabisch land te laten
voortbestaan."
Abdel Azzam Pasja, secretaris
generaal van de Arabische Liga
noemde de voorstellen van de
commissie „kennelijk onuitvoerbaar
en onrechtvaardig". „Ieder rapport
waarin wordt overwogen, Haifa eu
Jaffa en practisch het gehele kust
gebied aan de Joden over te laten,
is zo belachelijk en onrechtvaar
dig, dat er wel moeilijkheden van
moeten komen."
/YFFICIEEL wordt mede-
gedeeld:
Ingevolge de uitnodiging van de,
Veiligheidsraad, om een land
aan te wijzen, dat bereid is zit
ting te nemen in de Commis
sie van Drie, bedoeld in het
tweede lid van de Amerikaanse
resolutie, welke door de Veilig
heidsraad werd aangenomen,
heeft de Nederlandse regering
zich tot de Belgische regering
gewend De Belgische regering
heeft heden het verzoek van
Nederland, om in deze com
missie zitting te nemen, aan
vaard.