„Het laatste woord"
Zuiveringsacties noodzakelijk
VOLKSTELLING
bewijst onze
WONINGNOOD
DE VERJAARDAG
VAN DE KONINGIN
CRISISGEFLUISTER
DE VEILIGHEIDSRAAD KREEG DRIE
RESOLUTIES TE VERWERKEN MAAR
KON HET NIET TOT EEN BESLISSXNG
BRENGEN
Dezelfde
temperatuur
Actie-communiqué
IN T KORT
MINISTER NEHER
TE BATAVIA
II] VIELEN
Voor het Vaderland
uur
58^ uur
8 u ur
ieme film
prachtig spel
worden be-
DERDE JAARGANG No. 85S
Comm. v. Toezicht: A. F. J. AERNOUDTS; C. 9*
VAN HOOTEGEM; A. E. LANGENHORST; Mr.
Dr. A. J J. M MES: Mr. H. B. B. DE RECHTER
Verschijnt elke werkdag Abonnementsprijs
(bU vooruitbetaling) 3-38 p. kwartaal; per
post 4.25, p. week (bij ntet-postbestell.) 0.28;
Losse nummers 8 cent Postrekening 278.841
Voor God, Koningin en Vaderiana
ZATERDAG 23 AUGUSTUS 1947
UITGAVE wTICHTING „DE STEM"
Waarn.-directeur: p. J. ALBERTS. Hoofd
redacteur: j j. H. A. BRUNA; Algem, Zeeuws-
redacteur: w. GROFFEN, Vlisslngen;
Zeeuwsch-Vlaanderen: Bureau Hulst, Dubbel©
Poort 7, tel. :02; Bij bureau Oostburg, Nieuw-
straat 22, telef. 35; Zeeuwse Eilanden Bureau
Goes. Westsingel 75. tel. 2236. Red. N J. KARHOF
r*RIE RESOLUTIES werden Vrijdagavond in de Veiligheidsraad
ingediend, nadat mr. van Kleffens nog eens het Nederlandse
standpunt uiteengezet had: een Belgische, een Chinees-Australi
sche en een Amerikaanse. België en de Ver. Staten bleken daar
in het Nederlandse standpunt te billijken. De algemene sfeer in
aanmerking nemende, zag het er echter niet naar uit, dat de
Raad het Nederlandse standpunt zou aanvaarden. Toen de span
ning haar hoogtepunt naderde, verdaagde de voorzitter echter
de beraadslagingen tot Maandagavond.
TN DE HEDEN gehouden zitting
van de Veiligheidsraad verkreeg
Mr. van Kleffens als eerste spre
ker het woord. Hij verklaarde, dat
de Nederlandse Regering een vrij,
internationaal onderzoek volledig
toestaat, wijl Nederland niets te
verbergen heeft. Onze heilige
plicht, zo vervolgde hij, blijft Ling
gadjati en de raad staat voor de
keuze tussen de illusie en de wer
kelijkheid.
I Er is, aldus betoogde Mr. van
Kleffens, voor de Raad geen nood-
!zaak van handelend optreden en
hij waarschuwde ervoor, dat de
«aanstaande beslissing een belang
rijke was.
„Dit is mijn laatste woord, de
republikeinse regering kan niet
au sérieux genomen worden, zjj
vertegenwoordigt alleen zichzelf"
riep onze afgevaardigde uit; ik
vrees voor de toekomst van de
Veiligheidsraad, waanneer zy op
deze wjjze doorgaat zich door de
Republiek te laten beïnvloeden".
De voorzitter, Al Choery, oor
deelde de Raad ten deze competent
i waarop de Franse afgevaardigde,
Parodi, informeerde, of dit een me
ning van de spreker was „als voor
zitter of als Syriër". Hierop trok
^de voorzitter zich bescheiden in 'n
raadselachtig antwoord terug door
te vermelden, dat Indonesië op de
agenda stond en daarmee uit!
Amerika en Frankrijk wensten op
nieuw te bezien, of Oost-Indonesië
en West-Borneo moesten worden
toegelaten. Rusland oordeelde het
overbodig op deze kwestie terug
te komen, India verzette zich hef
tig en beschuldigde „en passant"
Nederland van een „koloniale oor-
Uog" en eeuwenlange uitbuiting
van de Indonesiërs. Tenslotte eiste
hij een arbitrage-commissie van de
■V. N. en terugtrekking van de troe-
'Ipen tot achter de demarcatielijn
van October 1946. Met pathos riep
hy uit, dat de wereld geen oorlog
had gevoerd tegen het fascisme om
aan sommige volkeren de vrijheid
te onthouden
Waarom zouden we ,met een
klein stapje verder, niet rustig be-
weren, dat het na-oorlogse Neder
land fascistisch is? Dat kan er
ieigenlijk nog best bij.
Columbia was ook al niet bijzon
der vriendelijk voor Nederland en
sloot zich bij Australië. Rusland en
India aan voor wat de hoofdzaak
betreft.
Resoluties in series.
Ijn de avondzitting werd eerst het
j woord gevoerd door België, dat
betoogde: de Raad zal een schijn
van partijdigheid op zich laden
vanneer zij Oost-Indonesië en W-
toelaat. Rusland kwam
hiei tegen op. Polen bleek ook in
deze een trouwe hond van de mees-
L?frwe afvaardigde was
met veel beter en toen tenslotte
het voorstel m stemming kwam
werd het verworpen met vier stem
men voor en zeven onthoudingen.
Weersverwachting geldig tot
hedenavond:
Matige, tiidelük krachtige
wind tussen Noord en Noord-
Oost. Vrijwel overal droog
Veer met ongeveer dezelfde
temperatuur als gisteren.
19.50 uur. Maan
- r„ uur- Zondag zon op
5.37 uur. Maan op 15 34 uur
der >'t'nq r 19''8 uur- Maan 011-
5 38 lu? T bandag: *°n op
Mja" uur.
Amerika diende de volgende
resolutie in:
„De Veiligheidsraad besluit
haar goede diensten aan te bie
den om beide partijen behulp
zaam te zjjn bij het zoeken naar
een oplossing van haar geschil
overeenkomstPg paragraaf b. van
de resolutie van de Raad van 1
Augustus 1947. De Raad verklaart
zich bereid, indien de partijen
zulks verzoeken, een oplossing te
vergemakkelijken door een com
missie uit de Veiligheidsraad,
bestaande uit drie leden, waar
van elke partij een lid aanwijst,
TVE BOMEN op de Lange Vij
verberg fluisteren crisisge
ruchten. De Regering besloot
feitelijk reeds tot de opmars
naar Djokja zo wordt er gezegd
Ze wildei* alleen nog maar af
wachten wat de Veiligheidsraad
zou doen. Maar het optreden
is, blijkens alle binnengekomen
rapporten beslist noodzakelijk
Het zou zelfs nog gelast wor
den vóór de Kamer Dinsdag
bijeenkomt. Ernstig dient ech
ter betwijfeld, of de fractie van
de Partij van de Arbeid althans
een belangrijke meerderheid
daarvan, het standpunt harer
Ministers zal delen. En, gezien
de verhoudingen in die Partij,
kan het dan toch gebeuren,
dat de socialistische bewinds
lieden heengaan. Wat dan?
Men fluister iets over een na
tionaal kabinet, waarin figu
ren als Jonkman en Oud toch
ook een plaats zouden kunnen
vinden.
Wat dit gefluister waard is?
De eerstkomende dagen, mis
schien reeds de eerstkomende
uren, zullen het leren.
terwyi het éerde lid wordt aan
gewezen door de twee aldus ge
kozen leden."
China en Australië hebben een
gecombineerde resolutie inge
diend, waarin wordt aanbevolen,
dat consulaire vertegenwoordi
gers van de mogendheden, wel
ke lid zyn van de Raad. een ge
zamenlijk rapport Uitbrengen
over de situatie, ter voorlichting
van de Veiligheidsraad.
A ustralië diende nog een eigen
motie in, volgens welke een
arbitrage-commissie zou worden
ingesteld, bestaande uit drie le
den: één gekozen door Neder
land, één door de Republiek, en
één door de Veiligheidsraad.
In de discussie over dit voorstel
beweerde de Australische vertegen
woordiger, dat de uitlating van mr
van Kleffens, als zou de Veilig
heidsraad de dupe zijn van de Re
publiek „betreurenswaardig" is,
verder verklaarde hij, dat het Chi
nese amendement geen rekening
hield met het dringende karakter
van de aangelegenheid (zouden de
Chinezen in Indonesië ook niet be
grijpen, hoe dringend de aangele
genheid is?) en deelde tenslotte
mee, dat Australië en China de bo
ven weergegeven gezamenlijke re
solutie indienden.
(Vervolg op pag. 2).
QNZE TROEPEN traden op tegen
rampokbenden en saboteurs,
die overeenkomstig de instructies
van radio Djokja het door onze
troepen gecontroleerde gebied on
veilig trachtten te maken. Ten Oos
ten van Garoet (West-Java) zijn
deze benden bijzonder actief. Zij
leden bij de ingestelde zuiverings
actie gevoelige verliezen. Bij Kra
wang werden de aanvallende re
publikeinen verdreven. Ook in het
Tegalse bleken grondige zuive
ringsacties noodzakelijk. Deze von
den plaats ten Zuidwesten van
Brebes en Zuidoostelijk van Tegal.
De alhier geïnfiltreerde republi
keinse groepen werden met verlie
zen hunnerzijds verdreven. Noord
oostelijk van Salatiga werd een
onzer patrouilles door sluipschut
ters beschoten.
Het vuur werd door ons beant
woord. Ten Zuidwesten van Mod-
jokerto werden Nederlandse pa
trouilles beschoten. Ten Zuiden van
Malang werd onze post Pakisadji
door een republikeinse groep aan
gevallen. Tussen Malang en Batoe
werden onze manschappen op ver
schillende plaatsen door sluipsehut
ters onder vuur genomen. Een lijn
ploeg kreeg in de omgeving van
Lawang mitrailleurvuur.
Ten Zuiden van Pematangsiantar
(Noord-Sumatra) geraakte een Ne
derlandse patrouille in een vuur
gevecht met een groep republikei
nen. Ten Noordoosten van deze
plaats werd een bende van 200
man met verliezen aan de andere
zijde verdreven. Ook in de omge
ving van Tandjoengpoera kwam
het tot een samentreffen.
De tegenpartij liet 4 doden ach
ter. Bij een zuiveringsactie in dit
gebied stuitten onze troepen op 'n
200-tal republikeinen. Er ontstond
een hevig vuurgevecht. De tegen
stander vluchtte pjet medeneming
van vele doden en gewonden. Aan
onze zijde werden bij deze actie
geen verliezen geleden.
Benoorden Loeboekaloeng (Mid-
den-Sumatra) kwam een patrouil
le onder het vuur van motieren der
sluipschutters. Het vuur werd met
mortieren beantwoord, waarna de
tegenstander op de vlucht sloeg.
Een groep republikeinen heeft in
de morgen van 17 Aug. een aanval
gedaan op de woning van een amb
tenaar van het burgerlijk bestuur
te Soreang (West-Java). Een twee
tal handgranaten werd geworpen
en een persoon door een pistool
schot ernstig gewond. In het Ga-
roetse trachtten de republikeinen
de waterleiding en de irrigatiewer-
ken te vernielen. In de randgebie
den wordt de Padangse bevolking
nog steeds geintimideerd door re
publikeinse terreur. Overal treden
Nederlandse troepen ter bescher
ming van de bevolking op.
Volgens de binnengekomen be
richten bedragen onze verliezen
van de actie van gisteren: 2 ge
sneuvelden, 6 gewonden.
pEN EXPLOSIE, waarvan de oor
zaak tot dusver onbekend is
gebleven, heeft het stadhuis van
Philadelphia totaal verwoest,
t*
ARUBANEN HEBBEN aan de
Raad van Politie van Aruba
een verzoekschrift aangeboden,
waarin naar voren wordt gebracht
dat de Arubaanse bevolking een
staatsrechtelijke afscheiding van
Aruba van Curasao wenst met de
bedoeling rechtstreeks onder de
Kroon te komen.
DE VOS DIE DE PASSIE PREEKT
Gromyko: „De Indonesische Republiek is slachtoffer van een
onuitgelokte aanval".
LLE Franse sa-
larissen bene
den de 150.000
francs per jaar,
zullen met terug
werkende kracht
van 1 Juli jl. af
met 11 procent
worden verhoogd
TAE kilogramprys
van de gewo
ne huishoudwas
is op f 0.44 vast
gesteld en zal
daardoor 8 pet.
lager worden. Het
tarief voor de mi
nimum huishoud
was van 6 kg. is
teruggebracht van
f 2.28 op f 2.25.
Daarnaast is een
tarief opgenomen
voor de luxe-was
waarbij de goe
deren met de
hand worden ge
streken en waar
van de kilogram
prijs f 0.60 be
draagt.
TAE glazenwasser
S., te A'dam,
is uit hét raam
van een 3e ver
dieping gevallen;
even later is hij
aan de bekomen
verwondingen
overleden
2 Millioen woningen voor
2.5 millioen gezinnen
XT ET CENTR. BUREAU v. d. Sta
tistieken heeft n.a.v. de gehou
den volkstelling enige voorlopige
cijfers gepubliceerd over de in ons
land beschikbare woonruimte.
Wij hebben ruim twee millioen
woningen, waarin 2 millioen en
twee honderd dertig duizend huis
gezinnen vermeerderd met 223 dui
zend alleen-wonenden huisvesting
moeten vinden. Koude cijfers, die
een schril licht werpen op onze
woningnood.
Ruim 140.000 personen zijn in
noodwoningen gehuisvest, terwijl
er 229.000 gezinnen zijn, die hele
maal niet over een woning beschik
ken. Ons woningtekort bedraagt
ruim 300.000 woningen. De woning
nood blijkt het hoogst te zijn in
Limburg (21 pet.) en Noord-Bra
bant (17 pet.).
Voor Zeeland en Brabant zijn de
(voorlopig) juiste cijfers: 60.367
woningen met 63.816 gezinnen en
5.221 alleen wonenden in Zeeland:
voor Brabant: 202.771 woningen
met 229.734 gezinnen en 13.263 al-
leenwonenden.
We kunnen trots zijn op onze
Wederopbouw, maar deze trots zal
op een schaal van gezonde be
scheidenheid terug worden ge
bracht door deze droeve werkelijk
heid.
ÖOOOooooooo<xxx>ooooooo
XX. M. de Koningin richt de
volgende boodschap tot
haar volk:
„Ten zeerste begaan met de
zorgen, waarin zoveel land
genoten verkeren en het leed,
dat in vele gezinnen zijn in
trede heeft gedaan, zou ik u
allen warm willen aanbeve
len ter gelegenheid van mijn
aanstaande verjaardag alles
te vermijden, wat deze
zwaar beproefde landgeno
ten smartelijk zou kunnen
treffen".
WILHELMINA.
>OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOÖ
Eerste doel: Opnemen
van de schade.
XTET VLIEGTUIG „Paramaribo"
is met minister Neher aan boord
te Batavia geland. De minister
werd verwelkomd door Dr. van
Mook, dr. Idenburg, luit.-generaal
S. H. Spoor, vice-admiraa1 Pinke
en andere autoriteiten. Op weg
tussen Singapore en Batavia ver
klaarde minister Neher aan een cor
respondent van Aneta, dat hij zeer
waarschijnlijk een maand in Indo
nesië zal blijven. Hij zal zich op
de hoogte stellen van de schade,
welke geleden is zowel door de
Japanse bezetting als door de la
tere gebeurtenissen. In het bijzon
der zal hij trachten vast te stellen
hoeveel buitenlands kapitaal nodig
zal zijn voor de wederopbouw. Als
zeer belangrijk nevendoel van zijn
reis ziet de minister het verstevi
gen van de betrekkingen tussen de
Nederlandse en de Nederlandsch-
Indische regering. Zijn bezoek zal
niet tot Java beperkt blijven.
JTJE REGERING maakt tot haar
leedwezen bekend, dat in de
afgelopen week onder meer de na
volgende verliezen zijn gerappor
teerd:
Sold. Ie kl. A. W. Mouwen, uit
Oudenbosch, gesneuveld 21-7-'47
bij Medan.
Korp. J W. de Ruyter. uit Ber
gen op Zoom. gesneuveld ll-8-'47
tc Djenkol bij Lawang.
Sold. A. van der Schans, uit
Sprang-Capelle.
Sold. C. J. Maas. uit Udenhout
gesneuveld L7-8-'47 bij Kratjak.
