iedierte
JS
DAT GOD U MOGE LEIDEN
EN BESCHERMEN
ELS
Van de hak op do tak
z
Co
icantie
Bazar
We zijn er nog niei
►PEN
>T
Betekenis van de order
„Staakt het vuren
Treffende brief van Generaal Spoor aan zijn mannen
Bunkerbouwers.
Goed voorbeeld.
De Avonturen van Suske en Wiske
Radlo-
DE ZWARTE DAME
Wederop-
bij behoren-
lal bouwvo-
parden .(be-
de Archi-
J worden zij
jgezonden.
|7 op een in
pats en uur.
I opleiding
RlPLOMA
Iti aan te
(VG"
OP DE
275-00
;uzen, Vlis-
enz.
trouw- of
284-0
Identie-adres:
IrERNEUZEN
oering
tlRDRECHT
Iwerkende Ge
it. Midden en
:hter
tNAAR.
(laris naar be
loofd van den
18, Breda.
landbouw-
nes fabrie-
96—00
prijsopgave
SDIENST
EFOON 8734
cursus voor
Cursisten
reisvergoe-
14 ja&r en
dust en met
9-o Bureau van
TWEEDE BLAD
No. 838
DINSDAG 5 AUGUSTUS 1947
We sta-
dien-
rsE SITUATIE IN INDONESIË lijkt nu eenvoudig genoeg: W
ken de vijandelijkheden. Met behulp van 'Amerika's goede
sten gaan we dan weer met Djokja praten over Linggadjati en an
dere gezellige onderwerpen. Onderhand moeten we aan de T.R.I. de
lol blüven gunnen, om haar schietoefeningen voort te zetten. Het
zijn nu eenmaal een beetje wilde jongelui. Desondanks stellen we
dan vast: de vrede is hersteld. En in Lake Succes krijgt Van Klef-
fens een klopje op de schouder: „Beste kerel!"
De werkelijkheid zal anders blij- „Wanneer de actie beperkt blijft
ken. We gaven de order aan de grenzen van de thans door
„Staakt het vuren" door. We na- Nederlandse troepen bezet gebied
men 26 uur de tijd om er zeker zullen verschillende republikeinse
van te zijn, dat de commandanten strijdorganisaties blpven operere
overal op de hoogte zouden zijn. waardoor tevens onze mensen on-
Dr. Gani begint echter al te kla
gen: 26 uur is een veel te korte
ophoudelijk in gevaar zijn. Boven
dien bestaat de kans, dat deze
strijdorganisaties zich in de door
tijd. dan kunnen wij niet iedereen ae Nederlanders bezette gebieden
gewaarschuwd hebben. We willen concentreren voor het uitvoeren
het geloven! Op 14 October van 't van brandstichtingen en vernielin-
vorig jaar was er al een bestand gen."
getekend en op 20 Juli van dit jaar Tenslotte vermelden we nog een
was er nog geen snars van terecht uitlating van de Bataviaase cor-
gekomenvan republikeinse respondent van „De Stem van Ne-
zijde. Gelukkig bevat de rede van derland", een blad, dat zich ook
Dr. van Mook aanwijzingen, dat mengt in het koor van hen, die de
we nu niet weer zullen terugvallen militaire actie veroordelen. Die Ba-
op een lankmoedigheid, die in de taviaase corerspondent echter, een
huidige omstandigheden een mis
daad ware.
Djokja belijdt ech
ter niet alleen
zijn onmacht ten
aanzien van 't on
middellijk staken
der vijande
lijkheden, het gaat ook voorwaar-
man, die er met zijn neus dicht op
zit. schrijft:
„Het bestaan van
een gediscipli
neerd republikeins
leger is een fa
beltje gebleken.
Er zijn geisoleer-
de republikeinse eenheden, die
den stellen, waarvan het kan we- slecht geoefend zjjn, weinig offi-
ten, dat ze onaanvaardbaar zijn. eieren hebben, geen strijdlust verto-
Het duo Rusland-Polen had daar- nen, doch door vernielzucht beze-
van jl. Vrijdag al de proloog ge- ten zyn. Militair onmachtig, koelen
zongen. Terugtrekking van de Ne- zfi vaak hun wraak op de nijvere,
derlandse troepen tot achter de spaarzame Chinese bevolking, die
oude demarcatielijnen, instelling onzegbaar geleden heeft en enorme
van een arbitragecommissie onder verliezen in mensenlevens en
auspiciën van de Veiligheidsraad, eigendommen te betreuren heeft,
dat is het wat men wil. Tevens Internationaal bezien was er voor
verklaart men zich los van Lingga- de Nederlandse actie geen betere
djati en eist men al dadelijk vol- rechtvaardiging dan het schanda-
ledige souvereiniteit voor de Re- lig optreden van het republikeinse
publiek op. leger en ziin satellieten".
De internationale mening wil-
JJet onbekookte besluit van de de echter niet zien. Stelselmatig
Veiligheidsraad heeft de heren is de waarheid verduisterd. Als
van Djokja helemaal van de kook er in Palestina twee Britten op
gebracht. Ze spreken en gebaren schandelijke wijze worden ver
meer dan ooit alsof ze werkelijk moord, zullen Reuter en andere
heel Indonesië vertegenwoordigen, persbur. daarvan wel uitvqprige te
Nu komen echter de verhalen los legrammen rondseinen. Terecht. De
van hen, die gezien hebben wat er schanddaden der T.R.I., die duizen-
onder het deksel van de Republiek den Chinezen het leven kostten,
verborgen zat. Een man als Scher- zijn echter nauwelijks een bericht -
merhorn die bij zijn terugkeer
eerst zijn p.g. Goedhart nog eens
als fantast brandmerkte heeft 't
zo zachtaardig mogelijk gezegd:
„Naar mijn gevoel heeft de Re
publiek er veel te veel mensen in
gehaald. In Djokja heerst een pri
mitieve vorm van democratie, waar
je practisch niet doorheen komt."
Voila! Een zeer welwillende "om
schrijving van het feit, dat er in
Djokja geen werkelijk gezag heerst
en dat er daarom geen behoorlijke
afspraken mee te maken zijn. ikn
ander vooraanstaand lid van d^t*.
v. d. A., het Eerste-Kamerlid van
dei Kieft, heeft nu feiten en toe
standen ook van dichtbij kunnen
bestuderen. Zijn conclusie: De mi
litaire actie was noodzakelijk. Ster
ker nog: ze kan niet halt houden
bij beperkte doelen, ze moet zeker
uitgebreid worden tot heel Java,
Djokja incluis. Hij heeft de ver
woeste Chinezenwijk van Salatiga
gezien, hij heeft onze jongens ge-
'we Tln de beste stemming,
doch volstrekt niet oorlogszuchtig
waren. En hij stelde vast:
/GENERAAL SPOOR is een staal-
harde soldaat, die zich er in de
dagen van zelfbeheersing en rust
over beklaagde, dat hij „geen com
mandant van een schiettent wilde
zijn". Generaal Spoor is een man
mej een warm kloppend hart, die
op 21 Juli 1.1. zich in een radio
rede richtte tot de ouders en ver
loofden om hen persoonlijk op de
hoogte te stellen van het feit, dat
thans een beroep op de wapenen
moest worden gedaan. Generaal
Spoor tenslotte is een vader voor
zijn mannen, die als aanvulling op
zijn officiële Dagorder aan de sol
daten een persoonlijke brief mee
gaf, die eindigde met de woorden:
„Dat God U moge leiden en be
schermen bü het volbrengen van
uw taak".
Aan die brief ontlenen wij nog
de volgende treffende passage:
„Houding maakt indruk op de'-In-
donesiër. Verwerf daarmee zijn res
pect. Verlies nimmer uit het oog,
dat op grond van zijn godsdienst
en religieuze gevoelens allerlei za
ken, die wij doodgewoon vinden,
voor hem een vernedering of een
belediging kunnen betekenen. Een
moskee is een heilig gebouw. Laat
het ongemoeid. De grote moskee-
trom (bedoeg) is een heilig voor
werp. Blijf ervan af. Een Indone
siër gevoelt het aanraken van zijn
hoofd als een grievende belediging,
het praten met de handen in de
zij als een gebrek aan goede ma
nieren. Bedenk dat wel".
Idealisme en beschaving.
Hieruit spreekt zowel bezorgd
heid voor het welzijn van onze
mannen als heilige schroom voor
het recht en de volkomen vrijheid
van de Indonesiër. Het is dan ook
geen wonder, dat de berichten die
ons van de jongens uit Indië zelf
geworden, een idealistische en in
nerlijke beschaafde toon laten door
klinken. Ter illustratie mogen wij
volstaan met enkele aanhalingen:
„Klimmen, dalen, dekken, lopen
zweten. Het is al bijna donker, als
we tenslotte Tretes zien liggen. Nu
en dan valt er een schot."
Kan het eenvoudiger? Geen
klacht, geen overdrijving, niets dan
de rustige opsomming van de on
ontkoombare werkelijkheid. Maar
in zijn eenvoud welsprekend en
schoon.
„In Prigen zijn een politie-be-
ambte en enige Chinezen achter
gebleven. De Chinezen komen met
je en zeker geen vette koppen
waard.
Tiet einde zal de last dragen. Wij
zetten onze actie stop. Wij
wachten af, of Djokja nu eindelijk
weer eens verstandige geluiden zal
laten horen. Maar ook de zeer pro
gressieven, die de toestanden on
bevooroordeeld ter plaatse gade -
sloegen, hebben er een hard hoofd
in. We zijn nog lang niet uit de
nesten. De Veiligheidsraad heeft
er ons met zijn plompe besluit,
naar we yrezen, nog dieper in
geduwd.
TAE Britse pers heeft in de af-
gelopen weken al bitter
weinig begrip getoond voor 't
Nederlandse standpunt terzake
van het Indonesische vraag
stuk. Nu krijgen we een goed
keurend knikje, omdat de or
der: „Staakt het vuren" is uit
gegeven, maar meteen gaat
de vinger nog eens bestraffend
omhoog: „Je hadt er nooit
aan moeten beginnen."
Een gunstige uitzondering
vormt de Daily Telegraph, die
zeer ad rem opmerkt: „Voor
hen, die geloven, dat iedere
beweging, die zich nationalis
tisch noemt, het in werkelijk
heid is en dat iedere Europeaan
in het Verre Oosten een indrin
ger is, is de toestand wel heel
eenvoudig, daar de Nederlan
ders in dat geval steeds de aan
vallers moeten zijn. In feite
heeft echter de Nederlandse re
gering na enige aarzeling grote
bereidwilligheid getoond om de
gezichtspunten der republi
keinse leiders tegemoet te ko
men. Indien Dr. Sjahrir, de
enige leider, die enkele staats
manseigenschappen heeft ge
toond, niet door de extremis
ten uit zijn ambt zcgi zijn ver
dreven, zouden de openlijke
vijandelijkheden welhaast ze
ker niet zijn begonnen."
gUNKERBOUWERS worden terecht
als verachtelijke lieden beschouwd
Maar er zijn uitzonderingen mogelijk. Zulke
uitzonderingen waren er in Bergen (N.H.). De
Secret Service vroeg daar aan een tweetal aan
nemers, of ze voor de Duitsers aan het werk
wilden gaan, om daardoor als spionnen goedé
diensten te kunnen verrichten. De aannemers
gingen daarop in. Ze spionneerden op hun best.
Ze hielpen de ondergrondse ook op tal van an
dere manieren. Toen kwam de bevrijding. En
toen kwamen ook de praatjes. Lelijke collabo
rateurs waren het, fluisterde de goegemeende,
die naar verraad speurde. En verdiend dat ze
hebben aan de Duitsers! Honderdduizend gul
den, de een, vijf en tachtigduizend de ander
Deze praatjes hebben de beide aannemers nu
twee jaar na de bevrijding voor het Alkmaarse
tribunaal gebracht. Ze zijn zonder veel gedelt-
bereer ontheven van alle aantijgingen. Ze ble
ken beiden maar bitter weinig geld te bezitten.
Maar onderhand heben ze toch maar twee jaar
lang onder de doem van zware laster gelegen,
werden hun opdrachten onthouden, omdat een
aantal medeburgers het roddelen niet kon laten
Wat gebeurt er nu met die lieden, die de valse
aantijgingen hebben verspreid
WOENSDAG 6 AUG.
HILVERSUM I 301 ;n: 7 nws.,
7.15 gymn., 7.30 gr., 7.45 woord v.
d. dag, 8 nws., 8.15 gr., 8.30 Marek
Weber, 9 zieken, 9.30 gr., 10.30
morgend., 11 Frans progr., 11.30 La
garde republicaine, 11.45 gr„ 12.15
orgel. 13 nws., 13.15 Schumann,
13.35 Goois gem. dubbelkw., 14 gr.,
14.30 Ger. jongeren. 15.30 Mozart.
16 postzegels, 16.15 zang, 16.45
schoolg. jeugd. 17.30 volksherstel,
17.35 gr., 17.45 Sans Souci, 18.30
Ned. strijdkr.. 19 nws., 19.15 land
en tuinb., 19.30 act. geluid, 19.45
gr., 20 nws., 20.15 liederen, 21.05
voordr„ 21.25 Hawaii, 21.50 strijk-
drk., 22.30 nws., 22.45 avondoverd.,
23 Kentucky Minstrels. 23.15 schaak
23.25 gr.
HILVERSUM II 415 m: 7 nws.,
7.15 gymn., 7.30 gr., 8 nws., 8.15 gr.
8.50 vrouw, 9 gr., 9.30 w.st. en pol.
ber., 9.35 gr., 10 morgenw., 10.20 P.
Kers, 10.35 Haydn Beethoven, 11 gr.
12 ens. Vincentino, 12.35 Vaudeville
ork., 13 nws., 13.15 platteland, 13.20
dansmuz., 14 vrouw, 14.15 omr. ka-
merork., 15 jeugd, 15.35 sax-piano,
15.45 zieken. 16.15 jeugd, 17.15 Jan
Vogel, 17.45 rijk overzee, 18 nws..
18.20 gr., 18.30 RVU, 19 orgel, 19.15
depart, uitz., 19.30 VPRO, 20 nws.,
2015 Res. ork., 21.15 hoorspel. 22
gr. 22.15 Malando, 22.45 geestel. le
ven. 23 nws., 23.15 tenor-piano, 23.35
gram.
."AWiVWiW.".,AVA".,t\V,".V.V.\V.WAV W.NVLWiWWVWJWUVVWAAW
door W. van der Steen
I-IET Ministerie van Wederopbouw
en Volkshuisvesting heeft 'n groot
deel van zijn bureaux ondergebracht in een
groot flatgebouw in Den Haag. Dat is veleD
vaak een doorn in het oog geweest. Het Minis
terie, dat voor meer woonruimte moet zorgen,
neemt zoveel woonruimte in beslag! Minister
Neher heeft nu een kloek besluit genomen:
Hij laat voor zijn ambtenaren barakken bou
wen en het flatgebouw zal verscheidene woning
zoekenden kunen helpen. Ieder kent in zijn om
geving de kapitale huizen, waarin allerlei offi
ciële en half-officiële bereaux zich hebben ge
vestigd. In de meeste gevallen moet er iets op
gevonden kunnen worden. Als men maar seri
eus wil
fruit aandragen en de politieman
gaat aan het vertellen. Hij krijgt
zijn instructies, want straks zal
de bevolking wel terugkomen."
Duidelijk is uit deze regels te
voelen, hoe prettig het gedrag der
onzen moet zijn in een bezette stad
lekkernijen wordei^vrijwillig' aan
gebracht, zonder meer wordt het
vertrouwen in de spoedige terug
keer van de bevolking uitgespro
ken.
„Overal heerste de rust van men
sen, die kalm het fatale ogenblik
afwachten. In Djatingaleh concer
teerde Willem Noske voor mannen
in camouflage-kleding."
Nog méér dan de woorden, die
hier staan afgedrukt, vertellen ons
de hier verzwegen dingen. Natuur
lijk was er hevige spanning en gro
te angst, maar het is overbodig
want niet belangrijk! juist dat
aan de achtergeblevenen in het va
derland te vermelden.
.Dinsdag was de grote dag voor
de pantserwagens en de Stormaf-
deling. Alsof ze naar een feest gin
gen, „reden ze 's morgens Oenga-
ran uit, de wagens met bloemen
versierd."
De kern van onze gedachten.
Is dit het beeld van een leger,
temidden van het gruwelijke tu
mult van een moderne oorlog? Het
komt ons voor dat zij opgaan naar
een feest, en zo is het ook min of
meer. Zuiver idealistisch gezien is
het een feest: van rechtsherstel en,
vernieuwde vrijheid.
„Dat God u moge leiden en be
schermen", was geen holle frase;
het was de vertolking van ons al
ler verlangen, de meest wezenlijke
kern van onze gedachten, nu zij
vertoeven bjj hen, die in Indië
voor ons op de bres staan.
vin hZZL v^and'6<" groepen
bovendek»
bovendek» en de andere be-
nedendeks. onbewust van
eikaars aanwezigheid, zullen
elkaar toch wel eens moeten
ontmoeten. En dit pijnlijk ogen
blik breekt aan, wanneer
Kludde op zoek gaat naar z'n
fles oude klareHet con
flict nadert al en we weten, dat
de spoken zich in voordeliger
omstandigheden bevinden dan
Suske en Wiske. Hoe zal dat
aflopen?,,., J
