Regering doet nogmaals beroep op
de Republiek
i
DE GRAANSMOKKELAFFAIRE VAN
MIDDEN- EN WEST BRABANT
Bevin Bidauit Molotov
komen te Parijs bijeen
Voor1947 een bouw „volume"
van 28000 woningen
Van Mook overhandigt Sjahrir een
aide-memoire
Sjahrir heeft een duidelijk beeld van
de situatie
Warmer
Enige sprekende cijfers
Stalin hakte de
knoop door
PISTRIBUTIENIEUWTIES
DERDE JAARGANG No. 802
Comm. v. Toezicht: A. F. J. AERNOUDTS; C. J.
VAN IIOOTEGEM; A. E. LANGENHORST; Mr.
Dr. A. J. J. M MES; Mr. H. B. B. DE RECHTER
Verschijnt elke werkdag Abonnementsprijs
(bij vooruitbetaling) 3.38 p. kwartaal; per
post 4.25; p. week (bij nlet-postbestell.) 0.26;
I.o-ie nummers 6 cent Postrekening 278.841
DINSDAG 24 JUNI 1947
STICHTING „DE STEM*
J. A. H. M. VAN SCHIJNDEL;
Voor God, Koningin en Vaderland
UITGAVE
Directeur:
Hoofdredacteur: J. J. H. A. BRUNA; Algenü
Zeeuws-redacteur: VV. GROFFEN, Vlissingen;
Zeeuwsch-Viaanderen: Bureau Hulst, Dubbele
Poort 7, tel. 102. Bijbureau Oostburg, Nieuw-
straat 22, tel. 85; Zeeuwse Eilanden Bureau
Goes, Westsingel 75, tel. 2236. Red. N. J. KARHOP
UET zou ons niet verwonderen,
als de lezer min of meer de
kluts kwijt raakte aangaande de
stand van het Indonesische vraag
stuk. Vandaar dat we hier 'n korte
recapitulatie geven van wat er in
de laatste weken is geschied:
27 MEI: De Commissie-Generaal
overhandigt aan de republikeinse
delegatie een Nota, waarin een re
delijke uitwerking van Linggadjati
voor de naaste toekomst is vervat.
Zij verlangt aanvaarding van de
essentiële punten binnen 14 dagen.
8 JUNI: De republikeinse delega
tie overhandigt haar antwoord, dat
feitelijk een afwijzing van de Ne
derlandse nota inhoudt.
20 JUNI: Sjahrir houdt na druk
overleg met Engelse adviseurs een
radiorede, waarin hij verdere te
gemoetkomingen in het vooruit
zicht stelt.
21 JUNI: De C.G. overhandigt 'n
inmiddels opgestelde antwoordnota
waarin zij het onbevredigend ka
rakter van het antwoord der Re
publiek vaststelt, constateert, dat er
geen mogelijkheid tot verder on
derhandelen meer bestaat en de
hele aangelegenheid weer in han
den der Nederlandse regering legt.
Deze nota wordt gekruist door een
brief van Sjahrir, welke zijn radio
rede bevestigt en welke met enige
gewrongen uitleg zelfs een aan
vaarding van de hele nota van 27
Mei zou kunnen betekenen. De C.
G. vraagt in een brief: Wat be
doelt gij precies?
In een telefoongesprek mpt „Het
Vrije Volk" deelt Sjahrir mede, dat
hij niet bedoeld heeft de aanvaar
ding van de nota van 27 Mei in
haar geheel.
Het aide-memoire
23 JUNI: Aan de republikein.se
regering is overhandigd een aide-
memoire der Nederlandse regeling,
waarin zij het standpunt der C.G.
ten aanzien van het republikeinse
antwoord onderschrijft en de re
gering der Republiek uitnodigt de
voorstellen van 27 Mei alsnog te
aanvaarden. Dit aide-memoire was
opgesteld op 20 Juni, voordat de
laatste briefwisseling was begon
iien. doch de Nederlandse regering
zag daarin blijkbaar geen motief,
Om de overhandiging uit te stellen.
Intussen geeft Sjahrir een voor
lopig antwoord op de laatste brief
der C.G.. Ten aanzien van vele
punten zou daarin het Nederlandse
standpunt aanvaard zijn. Het ge
wichtige vraagstuk van een ge
meenschappelijke gendarmerie zou
Ochter een onderwerp van nadere
bespreking dienen uit te maken.
De tekst van het hierboven be
doelde aide-memoire is inmid
dels ook gepubliceerd. Daarin
Wordt een zevental algemene be
ginselen opgesomd, welke ook de
regering der republiek aanvaardt.
t
Herhaald beroep
De Nederlandse regering doet
daarom een herhaald en dringend
beroep op de republikeinse rege
ring, om de voorstellen van 27 Mei
te aanvaarden, rekening houdend
met de mogelijkheid dat deze niet
volledig heeft beseft, dat deze aan
gelegenheid in het oog der Neder
landse regering van de hoogste be
tekenis is. In het sterk besef harer
Verantwoordelijkheid voor het op
heffen van een onhoudbare toe
stand. wil zij harerzijds gaarne zo
ver als mogelijk is binnen de gren
zen, die een deugdelijke construc
tie, zowel van de Indonesische Fe
deratie. als van de Nederlands-In-
qonesische Unie stellen, daarbij met
betrekking tot het alles beheersend
vraagstuk van het centrale gezag
Weersverwachting tot heden
avond:
Naar Zuid-West of Zuid
draaiende wind. Vrij veel be-
wolking, doch overwegend
droog weer. Warmer.
Zon op 4.20 u., onder 21.04 u.;
waan op 11.12 u„ ont]er 0.40 u.
in Indonesië gedurende de over
gangstijd, nog het volgende doen
uitkomen: Het is gewenst goed uit
een te houden wat direct noodza
kelijk is enerzijds en wat na ver
dere voorbereiding zou kunnen tot
stand komen anderzijds. In verband
hiermede zou een Federale Raad,
als door de Commissie-Generaal
voorgesteld, aanstonds kunnen wor
den ingesteld, mede om te voor
zien in een gemeenschappelijke Ne
derlands-Indonesische leiding bij
de oplossing der actuele en drin
gende financiële en economische
vraagstukken. In hoeverre 'n ver
dere hervorming der Indische re -
gering voor de overgangstijd wen
selijk en bereikbaar is, zal aan de
orde komen wanneer de voorberei
ding der wettelijke maatregelen ter
hand wordt genomen, die artikel
15 der overeenkomst van Lingga
djati heeft voorgeschreven. Op be
paalde bewoordingen staat de Ne
derlandse regering niet.
De mening in Batavia
,.Het is zeker, dat Sjahrir 'n vol
komen duidelijk beeld van de si
tuatie had, toen hij Donderdag be
sloot zijn uiterst belangrijke rede
uit te spreken, en dat hij de situa
tie blijkbaar dermate ernstig oor
deelde, dat hij onmiddellijk optre
den noodzakelijk achtte, zonder
zich de tijd te gunnen om eerst
Djocja daarover te raadplegen," al
dus gisterenavond het commen
taar van het republikeinse ministe
rie van voorlichting, waarin voorts
de rede van Sjahrir werd gekwali
ficeerd als „een onmiskenbaar stre
ven om verlichting en verademing
te brengen in de gespannen atmos
feer."
Door Sjahrir is nogmaals duide
lijk gemaakt, dat de republiek ern
stig tr«aclit de hangende geschillen
op vreedzame wijze op te lossen,
en geenszins bedoelt de zaak sle
pende te houden, vervolgt 't com
mentaar, en het besluit: „Moge de
vriendenhand, daarmee door de re
publiek aan de Nederlanders toe
gestoken, door deze ook als zo
danig gezien en aanvaard worden."
Verder wordt nog uit Batavia
vernomen, dat Sjahrir met zijn ge
zelschap morgen naar Djocja ver
trekt voor de kabinetszitting van
Woensdag. Aan Hatta op Sumatra
is een telegram verzonden met 't
verzoek deel te nemen aan de ka
binetszitting. doch vermoedelijk zal
men hem niet meer tijdig kunnen
bereiken, daar hij in het binnen
land vertoeft.
T^E weersgesteldheid in de afgelopen weken is niet ongunstig ge-
weest voor de ontwikkeling van de landbouwgewassen. Met de
daling van de temperatuur kwam omstreeks 4 Juni een einde aan de
droge periode, hetgeen alle gewassen ten goede kwam.
De wintergranen hebben hun achterstand echter niet kunnen in
halen. De rogge, die opvallend weinig stro heeft, leed in West-Bra
bant bovendien hagelschade en legert plaatselijk. Haver lijdt in W.
Brabant aan Hooghalense ziekte en aan magnesiumtekort op de
Zeeuwse eilanden. Erwten en veldbonen waren o.a. in Zeeuwsch-
Viaanderen niet goed opgekomen en hebben van de warmte geleden.
De droogte deed ook schede aan blauwmaanzaad en vlas. Thrips-aan-
tasting werd" waargenomen. Uit het Zuiden wordt activiteit van de
bietenvlieg gemeld. De aardappels zijn overal zeer gezond en fors. De
klavers en lucerne zijn achterlijk en de stand is hol. De eerste snede
hooi kwam in Zeeland goed binnen, de opbrengst echter was zeer
matig. Het ondergras laat te wensen over.
Door de late en trage ontwikkeling der gewassen en het ar
beidstekort is de onkruidbestrijding dit jaar uiterst moeilijk.
JJOEWEL Raamsdonksveer in
de graansmokkelaffaire,
reeds meerdere malen in or.s
blad besproken, zeer zeker voor
een niet gering deel de hand
heeft gehad, werd deze zaak
toch tenonrechte de smokkel-
affaire van Raamsdonksveer ge
noemd. Immers deze smokkel
van graan heeft zich niet be
paald tot deze plaats alleen,
maar heeft zich gespreid over
Midden- en West-Brabant.
Na drie maanden dan is het
de politie- en C.C.D.-instantie
te Raamsdonksveer gegeven, na
een veel omvattend speurders-
werk, waarvan men slechts res
peet kan hebben, de dossiers te
sluiten en de zaak als uitgeknob
beid te beschouwen.
Inderdaad de hele geschiede
nis is geen kleinigheid geweest.
De cijfers, welke wij hieronder
zullen laten volgen, spreken
duidelijke taal.
Een Bredanaar kocht bij een
zestal firma's, resp. te Klundert,
Krabbendijke, Raamsdonk, Leur
Achthuizen en Wagenberg
171.500 k g. graan op, welke even
vrolijk weer werden verkocht.
Hierbij waren niet minder dan
101 verdachten betrokken. De
zelfde Bredanaar wist eveneens
nog 10.000 k.g. kunstmest op te
kopen en onderhands weer van
de hand te doen. Het spreekt
vanzelf, dat hierbij geen bonnen
gemoeid waren.
34.000 k.g. graan waren met 'n
andere zaak gemoeid en hierbij
waren 34 personen betrokken.
Kaatsheuvel en omgeving deed
het niet minder. Hier werden in
totaal opgekocht van landbou
wers 48060 k.g. graan dat gro
tendeels ten goede kwam aan
Baarle-Nassau, terwijl particu
lieren er van mee smulden. 34
Verdachten waren bij deze clan
destiene handel betrokken. Alle
zaken staan met elkaar in
nauw verband en als we dan 't
totaal zien, dat hier is versja
cherd n.l. 253.560 k.g. graan,
waarbij niet minder dan 181 per
sonen zijn betrokken geweest,
dan kunnen wij de speurders
die deze zaak tot klaarheid heb
ben gebracht, slechts dankbaar
zijn.
Op het „Cauberg-pareours" werdde wedstrijd om het kampioen
schap van Nederland op de weg verreden. De winnaar der profs,
op de weg: J. H. Jansen uit Elsloo gaat over de finishstreep.
TAE driemogendliedenconferentie
over het plan Marshall zal op
Vrijdag 27 Juni a.s. te Parijs aan
vangen. Deze datum en deze plaats
zijn vastgesteld in de Russische no
ta. die werd verzonden in antwoord
op het verzoek van Bidauit en Be-
vin aan Molotof. In deze nota
wordt o.m. gezegd: „Ofschoon de
Sovjet-Russische regering momen
teel nog niet beschikt over inlich
tingen, betreffende de aard en de
voorwaarden voor een eventuele
economische steun aan Europese
landen door de Verenigde Staten en
betreffende de maatregelen, die
door de Britse en Franse regerin
gen te Parijs werden besproken,
aanvaardt de Sowjet-Russisclie re
gering toch het voorstel van de
Franse en Britse regeringen en
stemt zij er in toe deel te nemen
aan een conferentie van drie mi
nisters van buitenlandse zaken."
Voldoening in Londen en Parijs.
'perstond na het ontvangen van de
Russische toezegging en het
voorstel om de conferentie Vrijdag
a.s. te Parijs te houden, heeft de
Franse regering aan Moskou mede
gedeeld, dat zij met dit voorstel
accoord ging.
In Parijs is de toezegging met
grote ingenomenheid ontvangen,
niet alleen, omdat de Sovjet-Unie
het voorstel onvoorwaardelijk aan
vaard heeft, maar in het bijzonder,
omdat zij erkent, dat de Verenigde
Staten het herstel van Europa kun
nen vergemakkelijken.
In gewoonlijk welingelichte krin
gen te Parijs is men van oordeel,
dat de Sovjet-Unie weinig gelegen
heid zal hebben om een tactiek
van uitstel of obstructie toe te
passen, daar zij zich dan zou bloot
stellen aan de beschuldiging, dat zjj
de hulp van Amerika aan Europa,
waarvan zij de noodzaak toegeeft,
verhindert.
In Londen kwam het Sovjet-
Russische antwoord binnen, terwijl
het Lagerhuis vergaderde. Bevin
las de nota voor en knoopte er de
mededeling aan vast, dat de datum
en de plaats hem schikte. Hij voeg
de er nog aan toe, dat het wel niet
nodig zou zijn om te zeggen, dat
hij dit snelle Russische antwoord
met vreugde begroette. Hij sprak
zijn vertrouwen uit, dat de bespre
kingen door goede resultaten zou
den worden gevolgd.
Bevin's voorlezing van de nota
en zijn korte rede werden door de
Lagerhuisleden met luid gejuich en
handgeklap beloond.
Wat er aan voorafging.
TN de afgelopen maanden zijn re-
gelmatig publicaties versche
nen. waarin werd vermeld, dat 't
de bedoeling zou zijn dit jaar 28.000
woningen te bouwen. Deze berich
ten. aldus meldt men ons van be
voegde zijde, behoeven enige cor
recties.
Hel ministerie van wederopbouw
en volkshuisvesting is er bij zijn
opzet van uitgegaan, dat in 1947 'n
bouwvolume zal worden verwezen
lijkt, gelijkstaande met de bouw
van 28.000 huizen. In dit program
voor 1947 zijn allereerst begrepen
de woningen, waaraan reeds het
vorig jaar werd begonnen, doch die
in 1946 niet gereed gekomen zijn.
Ook in 1947 zullen vele huizen
op stapel worden gezet die niet
worden geleverd. Het getal 28.000
moet dan ook worden opgevat in
deze zin. dat in 1947 een woning
bouwvolume van 28.000 woningen
dient te worden verwezenlijkt.
Hoofdzakelijk door financiële
moeilijkheden is de eigenlijke her
bouw ,van verwoeste woningen en
ook de particuliere nieuwbouw
nog niet in betekenende omvang op
gang gekomen. De nieuwbouw in
1947 geschiedt dus nagenoeg uit
sluitend op grond van de woning
wet, d.w.z. door de overheid.
rpEGEN de 55-jarige Adriana Val-
kenburg uit Amsterdam, die als
V-vrouw in dienst stond van de S.
D„ is Maandag te Amsterdam, de
doodstraf geëist.
7o geheel van harte schijnt de
Russische toezegging tot deel
name aan een driemogendheden-
conferentie echter niet verlopen te
zijn. Iciovjet-Russische kringen,
die in nauw contact staan met het
Sovjet-Russische militaire besluur
te Berlijn, wordt nl. overnomen,
dat de Sovjet-Unie eerst na lange
debatten het besluit heeft genomen
de uitnodiging van Bevin en Bi
dauit te aanvaarden. Generalissi
mus Stalin hakte tenslotte de Gor
diaanse knoop door en sprak zich
uit voor aanvaarding. Hiermede
waren de debatten natuurlijk afge-
lopeg. Molotof en zijn plaatsver
vanger, Wysjinski. die bij de bespre
kingen tegenwoordig waren, legden
zich toen bij Stalin's besluit neer.
In dezelfde kringen te Berlijn is
men inaar gematigd optimistisch
over de mogelijke resultaten van
de conferentie, hoewel men 't mo
gelijk acht, dat op sommige punten
een basis zal worden geschapen
voor verdere internationale onder
handelingen.
De Pensjaab wordt verdeeld
|)E Nationale Vergadering van de
Pensjaab in Voor-Indië heeft
zich met 91 tegen 77 stemmen uit
gesproken voor verdeling van de
provincie. Deze voorstemmers wa
ren uitsluitend de Mohamedanen
en de christenen. De Hindoes,
Sikhs en Onaanraakbaren stemden
tegen.
JV4TAANDAG zijn de stoffelijke
overschotten van de leden van
de Stijkel-groep, een der belang
rijkste illegale groepen tijdens de
bezetting, per auto vanuit Berlijn
naar ons land vervoerd. Zij zullen
in ons land plechtig ter aarde wor
den besteld.
rpWEE militairen vonden in een
berm van het vliegveld te
Leeuwarden een handgranaat, die
zij trachtten te demonteren. Een
van hen werd onmiddellijk gedood,
de ander zwaar gewond
EEN EI
JJONDERDAG a.s. zal een bon
worden aangewezen voor één
ei voor personen van 5 jaar en
ouder.
EXTRA SUIKERBON
"VTAAR de Maasbode verneemt,
kan van een verdubbeling van
het suikerrantsoen nog geen sprake
zijn. Wel ligt een extra suikerbon
in het verschiet.
