N
N
•IOOL
De man blijve
de kostwinnaar
Pogingen tol grensregeling
Wan dte Éfaafts op do tok
Iriginele
Voor het meisje de vrouwelijke arbeid
[OODS!
program
Verantwoordelijkheid
Records
Belgiè in Nederland II
Van het Oostenrijkse
tijdvak tot aan heden
De Avonturen van Suske en Wiske
DE ZWARTE DAME
TWEEDE BLAD m No. 781
VKIJDAG 6 JUNI 1947
oooooooooa
4CHINISTEN
f.
ursussen voor f
toelatingseisen
Ltsschool en toe
ing van Scheep-
Toeiatingseisen
Toelatingseisen
e klasse certifi-
enz.
den Directeur
vest worden in
n, kunnen voor
rooffonds" een
323-00
ogggoogoog
m 2 uur.
1ZOEKER3.
2, Dames
f 0.75.
303-OO
DOGGGOGGO
VLASSERS
LEVEREN
teerproducten,
|o- en tractoroliën
bij ons terecht
(ilitei op vergun
den gerepareerd.
fZORGD.
147—0
lOOR
CLINGE (Zd.)
DGGOOOOGGO0
VUÜ maken ons een beetje be
zorgd over onze toekomst voor
wat betreft de reeds nu merkbare
tendenz om vrouwen op grote
schaal te betrekken in het in
dustriële productieproces, schreven
we in ons voorgaand artikel. Daar
zitten teveel zedelijke gevaren aan
Vast en te groot is de kans, dat de
vrouw daardoor onttrokken wordt
aan haar natuurlijke bestemming
het gezin, dat de basis is van de
maatschappij.
VToor wie echter meent, dat die
1 bezwaren alleen de gehuwde
vrouw betreft, ver
gist zich. Wij ci
teerden reeds een
uitspraak van
Paus Pius XI,
waarin hij sprak
over de zedelijke
gevaren, die de
vrouw en het meisje bedreigen. De
thans regerende Paus sprak niet
minder duidelijke taal. „Voor meis
jes moet alle arbeid verboden wor
den, welke als regel eensdeels we
gens hun jeugdige leeftijd en ander
deels wegens het noodzakelijke ar
beidsmilieu nadelig is voor hun
lichamelijke uitgroei, voor hun
psychisch evenwichtige ontwikke
ling en voor het bovennatuurlijk
leven der genade in hun zielen. Im
mers, zoo vervolgt de H. Vader, de
rationalisatie van de fabrieksarbeid
jaagt de meisjes op tot de hoogste
zenuwspanning. Het meisje mist in
de fabriek, in de handelszaak of op
kantoor elke bevrediging van haar
natuurlijke geaardheid, van haar
neigingen en karaktertrekken: te
Zorgen voor anderen, tot een zich-
lelf weggeven toe. Dergelijke ar
beid is allerminst een goede voor
bereiding voor het meisje tot haar
taak als echtgenote en moeder. Zij
zal geen smaak vinden in regel
matig huiselijk werk, zij zal er de
adel en de schoonheid niet van
kunnen begrijpen, en het verlangen
niet voelen om zich daaraan eens
als echtgenote en moeder te wijden
En dan wijst de Paus op de menig
vuldige gevaren, die er aan fa
brieksarbeid vastzitten.
Ook Mgr. Koenraadt, dc Vicaris-
Generaal van het bisdom Breda,
schreef reeds vroeger over het
onderwerp. „De gelegenheid om
loonarbeid te verrichten behoort
slechts bij wijze van uitzondering
aan het vrouwelijk geslacht ten
deel te vallen. De man is de na
tuurlijke kostwinnaar, voor het
meisje blijft allereerst het specifiek
vrouwelijke werk aangewezen."
Qp de drempel van twee werel
den met achter ons een scheef
gezakte behuizing, mag het niet al
to zeer verwonderen als er Heden
gevonden worden, die uit wanbe
grip dit standpunt niet aanvoelen,
er 7.elfs een (economisch) defai
tisme in zullen zien als niet alle
beschikbare arbeidskrachten ter be
schikking gesteld worden. Zij zien
echter deze kleinigheid over het
hoofd, dat slechts (hernieuwde)
welvaart mogelijk is als er een ge
zonde orde is, als ieder op de
plaats staat, waar hij thuis be
hoort. En dan stellen wij voorop,
dat geen ordelijke, geen welvaren
de maatschappij mogelijk is als niet
de oercel daarvan, het gezin, ge
zond is. Zie slechts naar 'n land
als Frankrijk, en naar het Waalse
deel van België. De zeden zijn er
aangetast, het gezin ontwricht en
bijgevolg is de gehele volksge
meenschap onmachtig zich uit
eigen kracht te handhaven. Te
handhaven zonder de meest ex
treme hulpmidde
len. Vandaar dat
elk verwijt van
defaitisme vol
strekt afgewezen
moet worden. In
tegendeel zelfs.
Als er ergens ge
bouwd moet worden aan de herop
richting van ons scheefgezaakte
huishoudentje, dan is 't in 't katho
lieke Zuiden, want hard wordt er ge
werkt aan het herstel van de na
tuurlijke plaats welke aan ieder -n
de maatschappij toekomt. De ge
zinszorg is een van de uitingen
daarvan, de opleiding van het
meisje een tweede. Als men dit al
les voor ogen wil houden, laat dan
de industrie maar komen. Wij zul
len ons deel wel bijdragen.
XbOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO
V.
ZATERDAG 7 JUNI
HILVERSUM I 301 m: 7 nieuws,
7.30 ork. Geraldo, 8 nieuws, 8.18 gr.
10 morgenwijding, 10.20 voordr.,
10.35 Schubert en Schumann; 11
continubedr., 11.45 fam. ber. 12 J.
Jong, 12.35 Miller-sextet, 13 Ned.
strijdkr., 13.30 pop. progr., 14 Het
Ned. lied. 14.15 sportpr., 14.30 ork.,
15.30 boekbespr.. 15.45 huismuz.,
16.10 Esperanto, 16.25 ork. Malando
17 artistieke staalkaart, 17.30 om en
nabij de 20; 18 nieuws, 18.15 Mu
sette, 18.30 Ned. strijdkr., 19 dames
koor. 19.20 viool en piano, 19.30 v.
d. rijpere jeugd. 20.08 dingen v. d.
dag. 20.11 Ramblers. 20.45 hoorsp.,
21.15 Oké, 22.30 soc. commentaar,
22.45 walsmuz., 23 nieuws. 23.15
hobby-hoek, 23.30 nacbtvoorst.
HILVERSUM XI 415 m: 7 nieuws,
7.30 morgengeb., 7.45 Maria ter ere,
8 nieuwe, 8.15 pluk de dag, 9 Auf-
forderung zum Tanz. 9.10 gr., 9.30
waterst. en pol.ber., 9.50 strijkork.,
10 kleuters, 10.15 gr., 11 Zonnebl.,
11 25 Hong, rhapsodie no. 2, Liszt,
12.03 gr., 12.30 Metropole ork., 13
nieuws, 13.20 Metropole-ork., 13.25
filmkwartier, 14 gr., 14.30 toneelkij
ker, 14.45 filmmuz., 15 reportage,
15.15 jonge kunstenaars, 15.45 KRO-
kiosk, 16 Musette, 16.20 lezing, 16.30
causerie, 17 Wigwam, 18 pianoduo,
18,15 journ. weekoverz., 18.30 Buf
falo Bill, 19 nieuws, 19.20 dansorfc.
van Beeck, 19.45 banden die bin
den. 20.05 gewone man, 20.12 act.,
20.20 gr., 20.30 Lichtbaken, 21 ver-
zoekpl., 21.30 ork. zonder naam, 22
Dwarsliggers, 22.45 avondgeb.. 23
nieuws, 23.20 symph. ork.
QP DE PERS rust een zware ver
antwoordelijkheid inzake het In
donesische vraagstuk, is dezer dagen in een ver
gadering van Welterlanen gezegd. Er werd aan
toegevoegd, dat men niet begreep, hoe de pers
kon zwijgen tegenover de ellende en terreur,
welke al te lang werden geduld. Men had vlam
mende protesten verwacht.
We hoeven voor anderen niet te spreken doch
kunnen wat ons zelf aangaat verzekeren, dat
we de verantwoordelijkheid ook zwaar voelen.
Doch die verantwoordelijkheid houdt ook In,
dat men zich niet tevreden stelt met het op-
Jagen van de mensen tegen de fouten welke be
gaan zijn. Ze houdt tevens in, dat men bij zulk
een ingewikkelde materie de betrekkelijkheid
van het eigen oordeel Inziet en zich niet laat
drijven op het sentiment. Men kan tal van be
treurenswaardige feiten en tekortkomingen op
sommen. Men kan ook tal van omstandigheden
noemen, welke onze regeerders niet in de hand
hadden en die toch de gang van zaken mede
bepaald hebben. We hebben er naar gestreefd
berichtgevers en briefschrijvers aan het woord
te laten, van wie men mocht veronderstellen,
dat ze door eigen ervaring ter zake kundig wa
ren. We hebben getracht begrip aan te kweken
voor de houding der K.V.P.-fractie, van welke
we van nabij weten, dat ze haar verantwoor
delijkheid zeer sterk voelt. Gemakkelijker en
dankbaarder is de rol van er maar op los bran
den zonder een bruikbaar alternatief aan te
wijzen. Zulk een rol hebben we echter niet In
overeenstemming kunnen brengen met ons ver
antwoordelijkheidsbesef.
DESTAAT er iets mooiers in deze
wereld dan records behalen
Welnu, we worden in staat gesteld dat te doen
zonder dat we onszelf erbij Inspannen. Van de
winter kregen we een koude-record, nu beleefden
we toppunten van hitte. Dat wordt vastgelegd
in de statistieken en kronieken. Daar zal later
nog vaak over nageboomd worden Weet je nog
wel van 1947 Men kan dan glimmen van
voldoening daar ben ik bij geweest. Deshalve
glommen we thans blijmoedig van de transpiratie
■yAN het Oostenrijks tijdvak da
teert de eerste poging om de
toestand tussen beide dorpen te re
gelen. Het voorstel behelsde af
stand van Baarle-Hertog aan de
Republiek der Verenigde Neder
landen, dat op zijn beurt aan de
Oostenrijkse Nederlanden UIicoten
en Castelré zou afstaan. Het voor
stel bleef bjj een voorstel en de
eeuwenoude toestand bleef behou
den.
In 1795 werd Baarle-Hertog met
overig België aan de Franse repu
bliek gehecht, om van 1815-1830
deel uit te maken van het Konink
rijk der Nederlanden. Zelfs gedu
rende de periode 1830-1930 gelukte
liet niet wijziging in de toestand te
brengen en de vele pogingen in die
15 jaar aangewend leden schip
breuk.
In 1830 nam Baarle-Hertog actief
deel aan de Belgische opstand. Er
werden een paar Nederlandse sol
daten vermoord, de burgemeester
J H. van Gilse werd als gijzelaar
naar Breda vervoerd, doch vrijgela
ten toen bleek, dat de inwoners
aan deze euveldaad onschuldig wa
ren.
Na de scheiding van Nederland
en België (1830) deelde Baarle-
Hertog het lot der Belgische pro
vincies. De artikelen, betreffende
de grensscheiding, vastgesteld door
de Londense conferentie van 1831,
luiden als volgt:
Art. 1 de grenzen van Holland om
vatten geheel liet grondgebied, al
de steden er. plaatsen, die ten Jare
1790, tot de voormalige Republiek
der Verenigde Nederlanden oehoor-
den.
Art. 2. België zal samengesteld ziir.-
uit het overige grondgebied, dat de
naam van het Koninkrijk der Ne
derlanden verwierf In 1815.
Ingevolge deze laatste schikking
werd Baarle-Hertog aan België toe
gevoegd. Art. 4 luidde dan ook
Daar evenwei uit de grondslagen in
de artt. 1 en 2 vervat, zou voort
vloeien, dat Holland en België en
claves op hun respectievelijk grond
gebied zouden bevatten, zullen, door
de zorgen der vijf Hoven, tussen
belde landen zulke schikkingen en
ruilingen worden uitgevoerd, welke
nodig zijn om het voordeel der
volledige aanpaling van bezittingen,
evenals de verbinding tussen de ste
den en stromen tot het grondgebied
behorend, te verzekeren.
Het definitief tractaat bracht
géén wijziging in de toestand der
enclave Baarle-Hertog.
Tn 1841 werd de „Internationale
commissit voor grensregeling
tussen België en Nederland" gelast
de grens tussen Baarle-Nassau en
Baarle-Hertog vast te stellen. Doch
de poging mislukte en de belang
hebbende regeringen zagen zich
verplicht het status quo te handha
ven.
Aan deze stand van zaken werd
herinnerd in art. 14 van de grens-
overeenkomst van 8 Aug. 1843,
waar in de beschrijving van de Ne
derlands-Belgische grens men aan
treft:
„Aan genoemde gemeenten Baar
le-Hertog en Baarle-Nassau geko -
men, wordt de grens onderbroken,
tengevolge van de onmogelijkheid
om ze zonder onderbreking vast te
stellen, rekening houdende met de
schikkingen volgens art. 14 van het
tractaat van 8 November 1842, lui
dend;
„Het status quo blijft behouden
ten opzichte van de dorpen Baarle-
Hertog (België) en Baarle-Nassau
(Nederland), als ten opzichte der
wegen, die ze doorkruisen. De ver
deling dezer gemeenten tussen de
twee Koninkrijken, maakt het voor
werp ener speciale studie uit. De
grens herbegint op het aanrakings-
punt der gemeenten Meerle en
Chaam met het grondgebied van
Baarle-Hertog en Baarle-Nassau,
enz.
Aangezien de grenslijn niet ge
trokken werd op een afstand van
36 km tussen de palen 214 en 215
duidt het proces-verbaal de „na
tionaliteit" aan van elk van\de 5732
percelen grond, die het gebied van
Baarle-Hertog en Baarle-Nassau
uitmaken.
In 1848 werd een nieuwe poging
ondernomen om tot grensregeling
te geraken, doch zonder enig resul
taat. De Nederlandse regering wei
gerde zich bij de Belgische voor
stellen neer te leggen en., 't status
quo bleef nogmaals behouden.
In 1865 kwam de kwestie weer
aan de orde. Onze regering benoem
de commissarissen en verzocht de
Belgische hetzelfde te doen. Aan dit
verzoek werd voldaan in 1875.
Op 26 September 1876 stelden de
commissarissen de onmogelijkheid
vast om de agglomeratie der beide
Baarle's te verdelen. Zij vroegen
hun regeringen om nieuwe instruc
ties. Deze schonk hun voldoening
in1882. De Belgische commis
sarissen werden gemachtigd om
Baarle-Hertog aan Nederland af te
staar Maarhun werd voorge
schreven als vergoeding een grond
gebied van nagenoeg gelijke uitge
strektheid en bevolking te eisen.
De Nederlandse regering erkende
de birijkheld van c.it verlangen,
maar weigerde een doorlopend stuk
grondgebied af te staan.
Na nieuwe uitvoerige besprekin
gen stelde men op 11 Juni 1892 de
termen vast ener conventie, die fei
telijk niets anders was dan het oude
voorstel uit het Oostenrijkse tijd
vak en die als volgt kan worden
samengevat. Nederland staat aan
België af de buurtschappen Cas
telré en UIicoten, België geeft aan
Nederland een deel van Weelde
prijs.
De toegevoegde declaratie van 21
December 1892 verminderde in zéér
geringe mate het gebied door België
af te staan. België stond aan Ne
derland af: 1.355.30.65 H.A. met 158
huizen. Nederland gaf in ruil
3.355.05.92 H.A met 141 huizen Het
door België af te stane gebied tel
de 728 inwoners, het door Neder
land in ruil geschonkene 726.
door W. van der steen
In irfin /dmihe
I 7 v'a fêen leute
n ddnilOven de
hp/ien vdnm'in 7
Vdden n nop I ~i
nooit een leu-
jen t*komen'A
Ziezo, hier zijn we dan aan de
grens. Onze tekenaar is nog
maar heel bescheiden geweest
b i het noemen van de vragen
doos die sympathieke douanier.
Maar gaat u zelf eens de grens
over? De centen, die u bij zich
heeft (en het mag nooit meer
zijn dan f 30) moet u weer net
zo meee terugbrengen. Waat ze
dan wel voor zijn, als ze niet
mogen worden uitgegeven is en
blijft het geheim van Lieftinck.
En waar al die mensen dan wel
hun klosje garen en hun 40 si
garetten van hebben gekocht
als ze uit België terugkeren, is
ook al een geheim (maar niet
van Lieftinck), want ze moch
ten geen francs meenemen en
geen guldens uitgeven. Geluk
kig bestaat op het importeren
van katten geen boete, al zou
onze vriend Lambik toch wel
graag hebben gezien, dat de
douane dat verdraaide mormel
in beslag hadden genomen.
Maar zo gaat het dikwijls aan
de grens: wat je wilt houden
raak je kwijt en wat je kwijt
wilt, daar blijf je mee zitten
(lifters o.a.M