ren
KAMAAL DOOR ZUID-BEVELAND
rkster
it meisje I
j Ongefundeerde critiek van de ,Soir" in opspraak
NSTANDS-
[AMEN i
Nieuwe hongerperiode
in Duitsland
KINGER
Statuut West-Borneo ondertekend
{ft ehuie£h!
De beschuldiging
Enkele feiten
Douane vertraagt
Troebelen
in Spanje
Een critieke periode
DISTRIBUTIENIEUWTJES
Het Palestijnse
vraagstuk
Britten staan voor een moeilijke taak
Economische
besprekingen
vcorlgezet
Warm
vraagd
SCHOONMAAK
..TERMINUS"
GOES
GEVRAAGD I
i 18 jaar.
DIXHOORN
it 41.
LOOSTERZANDE
schriftelijke 4
■aallessen)
119
Breda
n wenscht Rika
naar de maan
ware „STER"
or Rika bestaan
CERUEM
DERDE JAARGANG No. 768
Comm. v. Toezicht: a. f. j. AERNOUDTS; c. j".
VAN HOOTEGEM; a. E. LANGENHORST; Mr.
Dr. A. J. J. M MES; Mr. H. B. B. DE RECHTER
Verschijnt elke werkdag Abonnementsprijs
(bij vooruitbetaling) 3.38 p. kwartaal; per
post 4.25; p. week (bij niet-postbestell.) 0.26;
Losse nummers 6 cent Postrekening 278.841
Voor God, Koningin en Vaderland
DINSDAG 13 MEI 1947
UITGAVE: STICHTING „DE STEM"
Directeur: J. A. H. M. VAN SCHIJNDEL;
Hoofdredacteur: J. J. H. A. BRUNA; Algem.
Zeeuws-redacteur: W. GROFFEN, Vlissingen;
Zeeuwsch-Vlaanderen: Bureau Hulst, Dubbele
Poort 7, tel. 102. Bijbureau Oostburg, Nieuw-
straat 22, tel. 35; Zeeuwse Eilanden Bureau
Goes, Westsingel 75, tel. 2236. Red. N. J. KARHOF
Van een speciale verslaggever
HET BELGISCHE blad „Le Soir" heeft zich bezig ge
houden met het kanaal door Zuid-Beveland en Leon
de Nave een artikel daarover laten schrijven, dat sterk
tendentieus is en hij nadere beschouwing kant noch wal
raakt.
Zonder blikken of blozen drukt het blad de beschuldiging
af, dat er aan het herstel van deze drukke scheepvaartweg
niets of zo goed als niets is gedaan! Alvorens een en ander
recht te zetten zullen wij eerst de beschuldiging van het
Brusselse blad afdrukken:
ZOWEL te Wemeldinge als te Hans
weert zijn de drie toegangsslui-
zen tot bet kanaal zeer ernstig be
schadigd. Het is dringend noodzake
lijk, dat op beide plaatsen de kleine
en de tweede sluis worden hersteld,
alvorens met de restauratie van de
grote sluis wordt begonnen. Als Ne
derland het hiertoe nodige materiaal
niet zo snel kan krijgen, als het dit
wenst, zal België zeker niet aarzelen,
het hieraan te helpen. De tot nu toe
verrichte werkzaamheden zijn onvol
doende. Elke week, soms twee maal
per week, ontstaan hierdoor vertra
gingen van een, twee en zelfs drie uur
Dan mist men het gunstige getij en
aldus verspeelt men een dag. Het
schutten in beide richtingen duurt
thans ongeveer drie uur, waarbij nog
de controle door de Nederlandse dou
ane komt Ook over deze controle is
men hier niet goed te spreken. Te
Hans weert is de grote sluis de enige,
welke functionneert en zij is abso
luut onvoldoende voor het verkeer.
Het wegvloeien van het water wordt
ook belemmerd door het feit dat het
water van de omliggende polders in
het kanaal stroomt en dit is zeer veel
in regentijd''.
De Nave verzekert, ,,dat hij langs
het kanaal nergens ploegen geschool
de arbeiders aan het werfc heeft ge
zien. Hier en daar vindt men een man»
van de Waterstaat, die in een maga
zijn werkt of materiaal opruimt. Al
les is verlaten en verwaarloosd. Al
leen bij de spoorweg over het kanaal
bij Vlake was zijn indruk beter. Hier
zijn nieuwe metalen stutten op pas
gemetselde stenen en betonnen fun
damenten geplaatst. Maar de stukken
van de ingestorte brug liggen in het
kapaal en belemmeren er nog steeds
het verkeer. Alleen één doorgang aan
de oostelijke oever is vrij gemaakt,
maar hier kan slechts één schip te
gelijk door. En dan wordt ook hier
het verkeer nog onderbroken, wan
neer een trein over de brug moet.
een schut-capaciteit van 60 tot 70
procent men gemakkelijk een ver
keer van 40 proc. kan verwerken.
Feit is dan ook, dat de grote slui
zen soms nog niet half vol liggen,
wanneer er geschut wordt en dat
men 's nachts meestal helemaal
niets te doen heeft te Wemeldinge
en Hansweert.
TTertragingen ontstaan voor som-
mige schepen alleen door het
douane-onderzoek, dat in enkele
gevallen wanneer de kommiezen
■vermoedens hebben urenlang kan
duren, doch dat is iets, wat Water
staat ook niet verhelpen kan. Het
verhaal over het vele water in het
kanaal is belachelijk. Er loost
slechts één gemaal op het kanaal
en het doet dit alleen, wanneer
Waterstaat daar verlof voor geeft.
Een sprookje is eveneens dat de
schepen niet onder de spoorbrug
bij Vlake door mogen, wanneer een
trein over de brug moet. Dit is al
leen het geval wanneer de bascule-
brug open gemaakt moet worden,
voor een bijzonder hoog op het wa
ter liggend schip, wat zelden voor
komt.
Tientallen stukken van de in
gestorte brugdeleu zijn reeds
opgevist en jl. Zaterdag ging
er nog een moot van 150 ton
Hf AAR de schrijver het er zo dik
oplegt, kan men feitelijk vol
staan met zijn schouders eens op
te halen, daar het toch duidelijk
is, dat de Belgische legering niet
Werkeloos zulk een plichtverzuim
had aangezien. Toch willen we
even op de critiek ingaan, om nie
mand de kans te geven te denken
aan het spreekwoord, wie zwijgt,
stem toe.
De Duitsers lieten eind October
1944, ook ten opzichte van het ka
naal door Z.-Beveland, een ruine
achter. Vernielde sluizen te Hans
weert en Wemeldinge, uit elkaar
geslagen bedieningsmachinerieën,
gedynamiteerde kade-muren; de
enorme bruggen te Vlake lagen in
het water evenals de Postbrug tus
sen Kapelle en Ierseke.
Op 31 October was Z.-Beveland
bevrijd en nog geen twee maan
den later had de Rijkswaterstaat
die volgens le Soir niets of vrij
wel niets deed, de ravage weer in
zover hersteld, dat het scheepvaart
verkeer met België weer mogelijk
Was.
van stagnatie is nadien
nimmer meer sprake ge
weest, dan in deze winter,
toen ijsgang de vaart stil
legde.
Stagnatie was en is daarom niet
niogelijk omdat zowel te Wemel
dinge als te Hansweert, de grote
sluizen, een veel ruimere capaci
teit hebben dan de twee kleinere,
die nog niet in gebruik zijn en de
scheepvaart op het kanaal nog niet
de helft heeft bereikt van haar
vooroorlogse capaciteit. Terwijl in
de goede jaren soms 100.000 sche
pen de sluizencomplexen moesten
passeren, waren dit er in 1946 iets
17 000 dan 39 000 6" in 1945 slechts
Veel wiskundige bekwaamheid is
niet nodig om te berekenen, dat bij
AfOLGENS de president van de
Baskische regering in balling
schap, de Agruirra, is de thans be
ëindigde staking in het Baskische
gebied van Noord-Spanje een voor
bode van demonstraties op groter
schaal, die in samenwerking met de
meeste andere bevolkingsgroepen
in Spanje worden georganiseerd.
uit. Eer we 'n maand verder
zijn is het water daar weer
schoon; daar zullen de twee
reusachtige ookken van de
Spoorwegen en de Schelde wel
voor zorgen.
Met ongeveer -10 geschoolde krach
ten wordt regelmatig gewerkt aan
het herstel der kademuren. De
strenge winter heeft zeer stagne
rend gewerkt. De berekening is nu
dat over enkele maanden de klei
nere sluizen te Wemeldinge en
Hansweert gereed zijn voor het ge
bruik.... als de machinerieën ten
minste tijdig worden afgeleverd.
pas dan komt »de critieke perio-
de voor de scheepvaart, want
de kade-muren der grote sluizen
moeten dan een grote beurt heb
ben, zodat ze tijdelijk uitvallen.
Wanneer het zover is, zal er dag
en nacht door het sluispersoneel
moeten geschut worden om de
schepen te verwerken.
Tot zolang echter gaat het wa
terverkeer van Holland naar Bel
gië en omgekeerd op rolletjes, alle
sombere bezorgdheid van le Soir
ten spijt.
IAEZER DAGEN landde op het
vliegveld te Lissabon een toe
stel van de K.L.M. met aan boord
17.000 tulpen. De tulpen dienden
ter versiering van het altaar in het
heiligdom van O. L. Vrouw van Fa-
tima en waren een geschenk van
de Nederlandse regering en van
verscheidene katholieke verenigin
gen. Ook waren er enkele dozen
strooibloemen bijgevoegd, die tij
dens de plechtigheden in Fatima op
13 Mei door een Portugees vlieg
tuig boven het genadeoord zullen
worden uitgeworpen.
deze week een ei.
In de bonnenlijst, die Woensdag
a.s. wordt bekendgemaakt, zal weer
een bon voor een ei worden opge
nomen. Deze bonaanwijzing zal
voor alle leeftijdsgroepen gelden.
In het Hampden Park te Glasgow is de voetbalwedstrijd gespeeld,
Engeland-Rest van Europa (6—1). Nordahl, 2de van links, tussen
Burgesse en Macauiey, wist 't enige doelpunt voor Rest van Europa
te scoren. De Engelse keeper Swift, is „terneergeslagen", terwijl de
scheidsrechter de bal naar het midden verwijst.
Maar een glorieuze toekomst
TLTAANDAGOCHTEND is te Pontianak het statuut voor West-Bor-
nco officieel ondertekend door de Commissarissen-generaal, prof.
W. Schermerhorn en Max van Poll, de Luitenant-G. G. Dr. H. j. van
Mook. Zijne Hoogheid de Sultan van Pontianak, Hamid II, en vijf
leden van de West-Borneo-raad.
De ondertekening droeg een feestelijk karakter. Er werd het woord
gevoerd door Prof. Schermerhorn, Dr. van Mook en Sultan Hamid II.
In zijn rede zeide deze laatste o.m.: „Wij verlangen van de Repu
bliek, dat zij onze rechten erkent. Het is zeer te betreuren, dat een
van de partijen, die Linggadjati tekenden, zich niet aan de overeen
komst houdt, ofschoon wij in de buitengewesten alle moeite doen om
mede te werken in de richting die Linggadjati aangeeft". De sultan
besloot zijn toespraak met de woorden: „De West-Borneo-raad zal in
getrouwheid aan de Koningin, Land en Volk leiden naar een glo
rieuze toekomst". De plechtigheid, die door vele belangstellenden, zo
wel in als buiten het gebouw werd bijgewoond, eindigde met het
Wilhelmus en het Indonesia Raja.
Het Nederlandse gezelschap is daarna per vliegtuig naar Batavia
vertrokken.
TN DE politieke commissie der V.
N. heeft heden de Syrische af
gevaardigde, Faris Al Choury, ver
klaard de commissie van onderzoek
inzake het Palestijnse probleem
slechts te zullen steunen, indien de
ze zich laten leiden door het stand
punt van onmiddellijke onafhan
kelijkheid voor Palestina.
De Poolse afgevaardigde pleitte
voor voortzetting van de Joodse
immigratie in Palestina en deed 'n
beroep op Engeland om alle dood
straf len, welke over Joodse verzets
lieden zijn uitgesproken, op te
schorten. Vervolgens sprak 't hoofd
van het Joodse bureau Nosje Sjer-
tok. die in antwoord op vragen van
00000<X><>000<>000<XX>0000<>000<>C>000000oooooooooooo^oooooooooooooooooooco
broodgebrek zou kunnen vermin
deren.
Hy heeft hoogstens de Duitse
hoeren, die ook in het gezicht van
de hongersnood blijven weigeren
aan hun leveringsplichten te vol
doen, kunnen waarschuwen, dat
er ook nog een bezetting is, die
desnoods zal kunnen optreden.
Men vrees, dat de protest-demon
straties, die vanuit Hamburg zijn
overgegaan naar het Ruhrgebied
ditmaal van heel wat ernstiger
aard kunnen worden dan die van
Maart jl.
Kolenproductie daalt.
TN DUITSLAND dreigt 'n nieu
we crisis in de voedselvoor
ziening van verschillende steden
in de Britse zone. Tweeduizend
employé's van de gemeente YVup-
pertal hebben verklaard, dat zij
van heden af geen geregelde voor
ziening met water, gas en electri-
citeit meer knnnen waarborgen,
daar ongeveer dertig proeent der
employé's ziek is door gebrek
aan voedsel.
De rantsoenen, die in de laatste
week te Wuppertal werden uitge
reikt, hadden slechts een waarde
van 65 calorieën per dag. Ook de
sociaal-democratische meerderheid
van de gemeenteraad van Wupper
tal heeft gedreigd haar functie neer
te leggen, indien de voedselpositie
niet verbetert. De ontevredenheid
strekt zich over vrijwel het gehele
Ruhrgebied uit. De leiders van alle
vakverenigingen in Düsseldorf heb
ben heden de Britse bezettings
autoriteiten doen weten, dat zij hun
functie zullen neerleggen, indien
niet binnen tien dagen een defeni-
tieve waarborg ten aanzien van de
voedselvoorziening wordt gegeven,
en dat zij zich niet verantwoorde
lijk stellen voor de gevolgen van
dien.
De Britse bezettingsautoriteiten
staan voor een moeilijke taak, Lord
Pakenham, de verantwoordelijke
minister voor de Britse zone, heeft
gisteren te Düsseldorf drie uur lang
geconfereerd met Hans Lübke, mi
nister van voedselvoorziening voor
Noord-Rijnland en Westfalen. Na
de conferentie heeft Lord Paken
ham zich onmiddellijk naar Londen
begeven. Hoe erg de nood dringt
blijkt ook uit het feit, dat Gene
raal Lucius Clay, de Amerikaanse
militaire Gouverneur in Duitsland
en generaal Sir Brian Robertson,
de plaatsvervangende militaire
commandant voor de Britse zone,
tesamen een telegram over de voed
selsituatie in Duitsland naar Was
hington hebben gezonden.
Geen oplossing in zicht.
Tnmiddels ziet het er niet naar uit,
dat voor deze nieuwe crisis spoe
dig een oplossing zal kunnen ge
vonden worden. Het is trouwens
feitelijk onjuist te spreken over 'n
nieuwe crisis, daar de laatste in
zinkingen een onderdeel zijn van
de slepende crisis, waarvan het ein
de niet te voorzien is voor de oogst
van dit jaar Is binnengehaald. Ge
neraal Lucius Clay heeft bij zijn
laatste mededelingen over de toe
stand generlei hoop kunnen wek-
^ea,. dat een verhoogde import het
TTan meer betekenis dan de be-
richten over de protesten zijn
evenwel de kolencijfers, die in Es
sen werden bekend gemaakt en
waaruit blijkt, dat de productie in
dalende lijn gaat en men er en
kele dagen geleden weer was afge
daald tot het peil van Januari. Dit
geeft zelfs de Duitse pers reden tot
zeer somber gestemde beschouwin
gen, die het best gekenschetst wor
den door het volgende citaat uit
het leidende liberaal-democratische
blad „Der Morgen". Dit blad
schrijft: „Nog hebben wij innerlijk
de schrik van de afgelopen winter
niet overwonnen, of het spook van
de volgende winter werpt reeds
zijn schaduwen vooruit." En verder
„Jammer genoeg wordt vaak de in
druk gewekt, alsof zowel bij de re
gering als bij het volk de neiging
bestaal de handen in de schoot te
leggen en alle hulp van buiten te
verwachten in plaats van te tonen,
dat wij de wil hebben ons uit de
afgrond van een moede hopeloos
heid op te werken", r rt-
verschillende gedelegeerden ver
klaarde, dat het Joodse bureau door
ongeveer twee millioen zionisten
over de gehele wereld is gekozen,
een werktuig is tot opbouw van 'n
natie en een instituut ten behoeve
van de ?n: mi gratie.
"^AAR het Franse persbureau
A.F.P. bericht, zijn de Ne
derlands-Republikeinse bespre
kingen tussen dr. Gani, minis
ter van Economische Zaken en
mr. J. E. van Hoogstraten, di
recteur van het Nederlands-
Indische Departement van Eco
nomische Zaken, hedenmiddag
voortgezet.
Dr. Gani verklaarde tegenover
een vertegenwoordiger van A.
F.P. dat in de loop van de
avond een republikeins com
muniqué, als antwoord op het
Nederlandse communiqué van
gisteren, zou worden gepubli
ceerd.
SMOKKELHANDEL IN
VERDOVENDE MIDDELEN
fPE ENSCHEDE is een uitgebreide
smokkelhandel ontdekt in ver
dovende middelen. Het centrum van
deze smokkelbende schijnt Keulen
te zijn. van waaruit de verdovende
middelen naar Nederland en andere
landen werden gesmokkeld. Het
betreft hier voornamelijk morphine
en cocaine, waarvan in Keulen
voor een waarde van meer dan 'n
half millioen mark in beslag is ge
nomen. De politie acht het niet uit
gesloten, dat dit complot ook in
Nederland uitgebreide vertakkin
gen heeft.
Weersverwachting tot heden
avond:
Aanhoudend warm voorjaars
weer. In de vroege ochtend
hier en daar nevel of mist.
Overdag tijdelijk zonneschijn,
doch vooral in de namiddag en
avond weer vrij veel bewol
king met enkele verspreide
buien en kans op onweer Meest
matige wind uit Oostelijke
richtingen.
Zon onder 20.22 uur. Maan
onder 11.24 uur. Zon op 4.51
uur. Maan op 2.44 uur.
