li
Jhr. Mr. de Geer verdedigt zich
PROF. ROMME CONSTATEERT:
V
De procureur=fiscaal eiste:
een jaar voorwaardelijk
De gekke Hess
Economische voorstellen
in Indonesië verworpen
Vmtnisteüdfi verschipelsn ia ladeüssië
derde jaargang
Classificatie
Voordelen en bezwaren van samen
werking met de P. v. d. A.
No. 767
Comm. v. Toezicht: A. F. J. AERNOUDTS; C. J.
iVAN HOOTEGEM; A. E. LANGENHORST; Mr.
Dr. A. J. J. M MES; Mr. H. B. B. DE RECHTER
Verschijnt elke werkdag Abonnementsprijs
(bij vooruitbetaling) 3.38 p. kwartaal; per
post 4.25, p. week (bij niet-postbestell.) 0.26;
Losse nummers 6 cent Postrekening
278.841
Voor God, Koningin en Vaderland
MAANDAG 12 MEI 1947
UITGAVE; STICHTING „DE STEM"
Directeur: J. A. H. M. VAN SCHIJNDEL;
Hoofdredacteur: J. J. H. A. BRUNA; Algem.
Zeeuws-redacteur: W GROFFEN, Vlissingen;
Zeeuwsch-Vlaanderen: Bureau Hulst, Dubbele
Poort 7, tel 102. Bij bureau Oostburg, Nieuw-
straat 22, tel. 35; ZeeuwseEilanden Bureau
Goes, Westsingel 75. tel. 2236. Red. N. J. KARHOF
ZATERDAGMORGEN is te Amsterdam de behandeling van de zaak
tegen Jhr. de Geer voortgezet. Evenals de dag te voren was ook
de belangstelling vooï deze zaak uitermate groot. De grijze beklaag
de was het niet aan te zien, dat hij een dag achter de rug had, die
voor hem wel bijzonder emotioneel moet zijn geweest.
„Een eigengereide kerel"
TAE PRESIDENT begon de zitting
met het voorlezen van een aan
tal schriftelijke verklaringen van
mensen, die het er allen over eens
waren, dat de terugkeer van Jhr.
de Geer een slechte indruk had
gemaakt, zowel in Nederland zelf
als in het buitenland. Tenslotte las
hij een schrijven voor, dat eerst
die morgen bij de advocaat-fiscaal
was binnengekomen. In deze brief
schreef een oud-illegaal strijdster,
dat Jhr. de Geer tijdens zijn ver
blijf in Berlijn in verbinding had
gestaan met Hitler. Himmler en
Bormann en bij deze gelegenheid
inlichtingen met opgave van na
men had verstrekt over de illega
liteit. De getuige Posthuma. die
hierover door de president naai
zij n menig gevraagd wordt, ant
woordt. dat een dergelijk contact
met Hitler c.s. uitgesloten was. Jhr.
de Geer zelf zeide: „Toen ik U dit
schrijven hoorde voorlezen, kon ik
voor het eerst tijdens dit proces
lachen. De vrolijke noot ontbreekt
niet".
Vervolgens behandelde de presi
dent de levensloop van verdachte
en stelde hem enkele vragen over
zijn politieke opvattingen. De ant
woorden van beklaagde zijn een
beetje onwillig, vooral wanneer de
president hem vraagt, of hij zijn
terugkeer naar Nederland onder de
gegeven omstandigheden gepast
vond. De president zet echter dooi
en ten' laatste antwoordt Jhr. de
Geer: „Ik vond het niet ongepast".
Op de vraag van de president:
„Moest U niet in het Nederlandse
gelid staan?" antwoordde verdach
te: „Wij moesten allen in het gelid
staan. Maar dat impliceert niet, dat
men tegen eigen overtuiging moet
handelen en het standpunt van de
regering moet volgen." Dit wordt
de president wel een beetje te bar
en enigszins geprikkeld antwoordt
hij: „Nu begrijp ik waarom men u
een eigengereide kerel noemt".
„Schoftenregeringen".
dan 3 uren in beslag nam. Hij be
schouwde hierin de houding van
Jhr. de Geer in verband met het
defensiebeleid in 1940, besprak de
staat van defensie van Nederland
in de Meidagen van 1940 en con
cludeerde, dat de geruchten, als
zou de defensie te wensen over heb
ben gelaten als gevolg van de
slappe instelling van het Ministe
rie de Geer, onjuist bleken te zijn.
Vervolgens ging hij over tot bespre
king van de dagvaarding. „Jhr. de
Geer was volkomen beheerst dooi
de neutraliteitsgedachte", zeide hij.
Volkomen het stuur kwijt.
rpoen de oorlog kwam, raakte hij
19 volkomen het stuur kwijt".
Sprekende over de radio-rede van
Jhr. de Geer, waarin deze de amb
tenaren aanraadde met de Duitsers
samen te werken, zeide hij: „Erger
dan wat gezegd werd, was hetgeen
werd verzwegen, nl. de trouw aan
onze bondgenoten en de onverzet
telijke wil de strijd voort te zet
ten".
Over de compromis-vrede. die
verdachte voorstond, verklaarde
Mr. Bakhoven:
„Ik geloof niet, dat Jhr. de Geer
een eompromis-vrede nastreefde,
die voor Nederland nadelig was".
T>IJ het verdere verhoor van ver
dachte behandelde de president
de brochure van verdachte en zei
de naar aanleiding van een be
paalde passage: „In 1942 verscheen
uw brochure met deze tendenz: in
Frankrijk heerst Laval en de Euro
pese landen stonden onder „schof
tenregeringen". Wat heeft U hier
op te zeggen?"
Jhr. de Geer antwoordt: „In 1939
boden de koningin en de Belgische
koning hun goede diensten aan voor
overleg tussen zulke schoftenrege
ringen on de geallieerden. Een der
gelijk stap is altijd te verdedigen,
wanneer men geleid wordt door de
wens Europa van de ondergang te
redden."
Tn de namiddagzitting hield de
procureur-fiscaal, Mr. W. P.
Bakhoven, zijn requisitoir, dat meer
Bestudering door het
Staatkundig Centrum?
IJ ET VRAAGSTUK van de classi
ficatie werd in de Partijraads
vergadering aan de orde gesteld
door een motie, die op algehele af
schaffing aandrong. Voorzitter An
driessen zegde toe, dat P. B. en
fractie de zaak ernstig zouden be
kijken. Prof. Romme uitte als zijn
mening, dat de redenen voor de
classificatie aan kracht hebben in
geboet. Hij zette echter een vraag
teken achter het denkbeeld van
algehele afschaffing. Het is een
vraagstuk, zo verklaarde hij, dat de
aandacht van het Centrum voor
Staatkundige Vorming verdient.
De regeringsopdracht, waarmede
verdachte naar Indië moest ver
trekken, noemde de procureur-fis
caal een reële opdracht en hij was
van oordeel, dat hij ontheffing had
moeten vragen van zijn opdracht,
toen hij het plan opvatte naar Ne
derland te reizen en geen misbruik
had mogen maken van de hem ver
strekte visa. Hij geloofde echter
niet, dat verdachte door het niet
uitvoeren van de opdracht Neder
land had benadeeld en de Duitsers
bevoordeeld. Wel heeft zijn terug
keer een slechte invloed gehad op
de mentaliteit in Nederland.
„Deze terugkeer", zo zeide hjj,
„heeft op de slappe broeders een
funeste invloed gehad". Het niet
uitvoeren van de opdracht betitel
de hij dan ook als „morele deser
tie". Toch achtte hij opzet om het
land te benadelen niet aanwezig,
hetgeen hij iok uitstrekte tot de
brochure van verdachte.
(Vervolg op pag. 2)
VERGOEDING
OORLOGSSCHADE
Instemming met het stand
punt van P. B. en
Kamerfractie
A ANGENOMEN is door de Partij
raadsvergadering der K.V.P.
een motie, waarin grote voldoe
ning wordt uitgesproken over het
standpunt van P. B. en Kamerfrac-
ie, zoals dat werd geformuleerd
door Mr: Teulings in de bekende
op verzoek van het P. B. belegde
persconferentie. Inzonderheid geldt
deze voldoening de verklaring, dat
vervanging en herstel voorop die
nen te staan en dat de betrokkenen
naar de regelen van rechtvaardig
heid en billijkheid dienen te wor
den behandeld.
Vooraf ging een korte discussie,
waarbij de heer Koops aanvankelijk
van mening was, dat de formule
ring wat te slap klonk en dat er
uitdrukkelijk diende te worden ge
sproken van integrale schadever
goeding. Er valt te praten over de
bepaling van den aftrek voor de
vervanging van oud door nieuw en
over de tijdsduur, die men over 30
jaar kan uitstrijken.
Hij erkende eerlijk, dat hët over
leg van de Federatie van Oorlogs
getroffenen met Minister Lieftinck
was meegevallen. Doch helemaal
gerust was hij nog niet.
"yrOLGENS de „New Common
wealth" komt de openbare me
ning in Engeland wreer gunstiger
tegenover de Sovjet-Unie te staan.
Als het nu andersom ook maar
zo is!
71/TESSERSCHMIDT, de Duitse luchtvaartdeskundige, heeft enkele
onthullingen gedaan over de vlucht van Rudolff Hess
Engeland in 1941. Hij verklaarde, dat Hess vliegtuigen wilde tes
ten, hetgeen hij hem, gezien zijn hoge positie in de partij, niet
durfde weigeren. Op 10 Mei 1941 had Hess wederom een vliegtuig
nodig voor een wetenschappelijk onderzoek, dit wetenschappelijk
onderzoek eindigde, zoals bekend in Engeland.
De nazi's waren woedend en Messerschmidt moet 't ontgelden.
„Hoe heb je iemand, die kennelijk gek is, een vliegtuig kun
nen gcvnnl", heet Goering hem toe. „Ik kon toch moeilijk aanne
men, dat een krankzinnige zulk een hoge positie in het Derde
Rijk kan bekleden", antwoorddeMessersclimidt.
Jammer, dat Messerschmidt niet eerst bij ons te rade is ge
weest. Wij wisten dat toen reeds.
XpEN officieel regerings-communi- communiqué geen sprake is van 'n
qué heeft medegedeeld, dat de crisis in de huidige situatie, doch
Nederlandse voorstellen betreffen- alleen van een mededeling, welke
de de samenwerking op economisch beoogt de verschillende punten,
gebied tussen de Nederlanders en waarover men het tot nu toe niet
de Republikeinen na onderbande- eens kon worden, weer te geven,
lingen, die verschillende weken in Tevens sprak hij de hoop uit. dat
beslag namen, door de republiek oespVckingen toch nog zouden
zijn verworpen. kunnen worden voortgezet. Vol-
Volgens een later bericht van gens een nog later ontvangen be-
Aneta echter zou Prof. Schermer- richt van Aneta zou een informeel
horn in Pontianak aan een journa- overleg op bepaalde punten heden
list verklaard hebben, dat in dit te Batavia zijn hervat.
Oud-Minister de Geer voor zijn rechters.
Politieke delinquenten
naar Hieuw Guinea
Eerste contingent
vertrekt spoedig
I^EN eerste groep van 130 politie
ke delinquenten zal op of om
streeks 24 Mei a.s. naar Nieuw-
Guinea vertrekken om aldaar te
werk te worden gesteld. Bij de eer
ste oproep voor vrijwilligers had
den zich 240 politieke delinquen
ten aangemeld. Hun gezinnen blij
ven hier. Deze eerste uitzending is
als een proef te beschouwen, waar
van het zal afhangen, of nog meer
groepen zullen gaan. Zij hebben 'n
verbinding aangegaan voor 2 jaren
De ongeschoolde arbeidskrachten
zullen f 150 en de geschoolde f 200
per maand verdienen.
y RIJ WEL ALLE PUNTEN, in de Troonrede aangekondigd, ver-
keren in een redelijke staat van voorbereiding, uitwer
king of uitvoering. Minister Beel stelde dit vast in een interview met
„De Stem van Nederland". Prof. Romme haalde dit op zijn beuvt met
genoegen in de rede, welke hij Zaterdagmiddag voor de Partijraads
vergadering der K.V.P. hield.
TTij liet enkele voorname punten
de revue passeren:
INDONESISCH PROBLEEM.
Sinds de bizondere Partijraadsver
gadering op 29 Maart kan men als
verheugende verschijnselen note
ren: Stichting van een voorlopige
staat West-Borneo; omzetting vvn
de eenzijdige ordonnantieregeling,
welke Oost-Indonesië in het leven
riep. in een tweevoudige overeen
komst Verontrustende verschijn
selen zijn: Na anderhalve maand is
nog niet geliquideerd het schan
daal van de geinterneerden; in het
Republikeinse gebied is nog niet
ieder in het bezit van de vrijheids
rechten; de Republiek verzet zich
nog altijd tegen de terugkeer van
Nederlanders naar hun plantages
en bezittingen; Sjarifoedin ver
klaarde, dat tussen de Nederlan
ders en de T.R.I. onderhandeld
moet worden over de Defensie, ter
wijl Linggadjati de Defensie uit
drukkelijk aan de Unie voorbe
houdt.
„Wij Nederlanders, wij volksver
tegenwoordigers sluiten overeen
komsten om tot de tenuitvoerleg
ging te komen", zei Prof. Romme
in dit verband veelbetekenend.
REGELING MATERIELE OOR
LOGSSCHADE. In de verklaring
van Mr. Teulings op de persconfe
rentie ligt het werkplan der fractie
Zij wil ervoor waken, dat niet ge
hele streken van ons land tot blij
vende of langdurige declassering
worden gebracht.
VERMOGENSHEFFING INEENS
Het urgentie-program noemt een
algemene vermogensheffing nood
zakelijk. Van de fractie is niet te
verwachten, dat ze er zich princi
pieel tegen zal verzetten. De fractie
zal bij het beoordelen van het con
crete ontwerp haar eigen maatsta
ven aanleggen en in het oog hou
den. of er gevaren van socialise
rende aard in schuilen.
SAMENWERKING MET P. v. d.
A. Deze wordt bemoeilijkt, omdat
zelfs ons bestaansrecht door onze
partner wordt betwist. Nu de door
braak grondig mislukt is. zou de
P.v.d.A. er verstandig aan doen om
deze strijdbijl voorlopig op te ber
gen. Practisch kunnen we het met
.haar een heel eind rukken, doch
het jjrote verschil zit in het fun
dament van staatkundige beginse
len, welk verschil eerder een ten
dens vertoont van vergroten dan
van verkleinen.
Weinig sportief is de overdadig
partijpolitieke propaganda en de
Reglementen goedgekeurd
r\e Partijraadsvergadering der
K.V.P. heeft een nieuw Al
gemeen Reglement, een Regle
ment op de Afdelingen en een
Bizonder Reglement op de Jon
gerenorganisatie behandeld en
goedgekeurd. De Voorzitter der
Reglementscommissie, Mr. Dr.
de Gou heeft op vaardige en
vlotte wijze de amendementen
besproken, die gedeeltelijk wer
den overgenomen, gedeeltelijk
afgewezen. De maximum-leef
tijd lidmaatschap van de Jon
gerenorganisatie bleef regle
mentair bepaald op 25 jaar,
doch voor een periode van
5 jaar na het inwerking treden
van het Reglement zal de maxi
mum-leeftijd van 30 jaar gel
den.
TN het dorp Lith-Oyen bij Os zijn
Zaterdagmiddag vier boerderijen
en een woonhuis afgebrand,
Verbreking van evenwicht
JN ANTWOORD op een opmer
king, uit de Partijraadsver
gadering verklaarde Prof. Rom
me, dat hij tegen de benoeming
van de heer Neher tot Minister
op zichzelf geen bezwaren had,
maar hij achtte het ook onjuist,
als de verbreking van het even
wicht in de verdeling der por
tefeuilles als "pn min of m^er
blijvende toestand zou worden
opgevat.
grote terughoudendheid om ook
wat waardering voor anderen te
tonen. Overigens mag de samen
werking niet onbevredigend wor
den genoemd en voldeed ze aan de
(niet al te hoog gespannen) ver
wachtingen.
rpenslotte zei Prof. Romme: Voor-
zeker zou het beter zijn, als het
Kabinet niet uitsluitend op de twee
grootste partijen zou steunen. Dit
is geen reden om het betrekkelijke
goed van deze samenwerking te
verguizen.
Zware tijden betekenen relatief
de zwaarste offers voor de econo
misch zwakken. Dat in dergelijke
tijden de regering steunt op de par
tijen, waartoe de economisch zwak
ken massaal behoren, is een goed,
dat niet onderschat mag worden.
Zou echter op een zeer gewichtig
punt de toetsing van die samenwer
king aan ons urgentie-program on
gunstig uitvallen, dan zouden we
die samenwerking niet langer in 's
lands belang kunnen achten. Wij
hopen intussen, dat het aan het Ka-
binct-Beel gegeven moge zijn. om
onder Gods zegen zijn taak te vol
tooien.
DUITSE
OORLOGSMISDADIGERS
NAAR ONS LAND
Welkom, vreemde! ng
V\7"EDEROM is een aantal Duitse
oorlogsmisdadigers naar ons
land overgebracht. Onder hen be
vinden zich o.m. Richard Ficbig.
die verantwoordelijk is voor het
vernietigen van de haveninstalla
ties te Rotterdam en Amstprdam,
Feldwebel Joseph Gesing. die er
van verdacht wordt een ambtenaar
van de gemeente Raamsdonksveer
te hebben doodgeschoten, Karl Em-
de, di'e in Middelburg op een geal
lieerd vlieger zou hebben gescho
ten en d-rie voormalige bewakers
van het concentratiekamp Vught.
Alleen reeds in de maand April
werden 28 oorlogsmisdadigers aan
Nederland uitgeleverd.
