GEMEENTEN CRITISEEREN
DEK WEDEROPBOUW
Er komt goedkoop
aardewerk
lOODEN
land!
FELIX TIMMERMANS
Mijnwerkers aanaespoord
Zondag te werken
Koffie, thee en margarine
(diploma
llsschool
lu R I US
f de materialen daaitoe besch kbaar had, vergunning te geven tot bou-
Ten hand-
ten grave gedragen
Talrijke kunstenaars
brachten hem een
laatste hulde
Stijgend vertrouwen
in den gulden
NIEUWE BONNEN
Prinselijk paar
voor de radio
Verklaringen van
Duitschland en
Oostenrijk
Accsjnsverheoging
gedistilleerd
Aanhoudende
vorst
brten tijd zijd
pJijkr- klrut
h fohfikuoHin
■de
preparaat
Overal
mluyf.
Hnj»
rs.il
DEKMï JAARGANG No. 682
Comm v Toeziem, a f J aerncudts, c J.
VAN HOOTFGEM. A E LANGEN HORST. Mr
Dr A J J M MES. Mr U 3 DE RECHTER
Verschijnt eiken werkdag - Abonnementsprijs
ibt) vooruitbetaling) t 5-30 per kwartaal per
pos* f no. q week ibi) niet-postbestell.) J 0.26;
Dosse nummers 6 cent Postrekening 270 841
DONDEBDAG 30 JANUARI 1047
Uitgave van de .Sticht ng De Stem"
Breda.
Voor CJod Koningin en Vaoeriard
Comm van Toe? R A ito E Gommer* artsj
Dr H M Houhen arts. Mr J H Jacobs, to* Dr.
C J M A v Rooy Cr H J 51 Steentn-reen
Verschur.t eiK«:r. w-rkdas Abonnementsprijs oij
vooruit bet f 3 29 p kw .pp f 10. p w (bij r iet*
oo^thestell f 0 26 lessee* 8 cl Pnstrek 276 841
luezending
BoofddepAt
feS. Rnttrrrftm
SCHENK
lichelaan 62
ljaaT te oenajea
l°{cenc«r. orima
|;hrlfte!ökcn ur
liar 1200 onz?r
|?cen reeds waar
Idle «lechts L 3.
Ook llltsra.
V#»^ inrH#
pon dm tie -^p
Vraagt direct
roef'es en HjsJ
ttsr»
- ARNHEM
groote zorg.
een gunstige
te verstaan
Burgemeesters uit alle deelen van het land
wenschen decentralisatie van de
ophouw-organisatie.
f I N NIJMEG12N heeft zich het merkwaard ge geval voorgedaai:, dat
F -!• buiten weten van het gemeentebestuur van Nijmegen den Haag
f woningbouwplannen had klaar gemaakt. Toen op gezag van de centrale
f wederoobotiwlnstantle te Den Haag met de grondwerken begonnen was,
X wilde Nijmegen wel eens graag weten wat dat allemaal te beteekenen
k had, want betreffende gronden waren bestemd voor.... een begraaf-
I plaats.
Zn R ijsberg en deed rich het geval voor, dat B. cn W. in een zeer
f urgent geval besloten, na reeds weken- en wekenlang op toestemming
I van de desbetreffende instantie gewacht te hebben, een Inwoner, die
wen. B. en W. hadden zich ervan vergewist, dat de materialen op vol-
komen legale manter waren bijeengegaard. Wat was het resultaat?
I De bouwer kreeg et.i fiksche boete, veel harde woorden en mocht nog
I blij zijn, dat zijn bouwsel niet werd afgebroken.
dmacht hun
tampen een
beseft, op de
Iking. Door
ië een hooge
aar brengen
Nog lang
'rden verbro-
leert het
icht aan die
brengen
i blijven 1
t-Katholieke
t de Katho
den invloed
•waarloozen.
wij eischen,
a schonken,
doen weten
an mochten
en overzee.
Koloniën,
d. K.N.LL,
den R. K.
VerEehte despoten.
Dat zUn zoo van die staaltjes, die
op de vergadering van de ver-
^eniging van Nederlandsche go-
meenten. die gister te Nymsgen
plaats vond, werden naar voren ge-
Sacht cm aan te tconen, dat aan
de centrale wederopbouwleldlng ven
den Haag grocte fouten kleven en
die mossten bewijzen dat het meer
dan Ujd hs, c'at men de gemeenten
hun zelfstandigheid in wederop
bouw zaken moet teruggeven.
Niet minder dan 16 sprekers
hebben in diverse toonaarden vcr-
i leid. hoe beu de gemeenten de
eenlrale (elding van den Haag wel
8 zijn. Allerhande wederoobDmvoro
1 blemen werden daarbij belicht,
i zoowol de matericele als de m'i-
recio, Cc tegen de praktijk in
gaande beslissingen, de vergoe
dingen der oorlogsschade, de ma
terialendlstribntie en het vraag
stuk lier industrievestiging in de
noodgcbleden.
D
•ie Volksver-
zullen atsiO
:sïsnhell en
oor ("e Partij
s niet langer
ng:
t de gemeentelijke bestuurske-
tel ond'dr hopten dful staat,
bleek al direct uit den cri-öe-coeur
vau burgemeester mr. P. O u d Uit
jRotterdam. die in zijn inleiding zijn
wrevel over de „allesoverheerschen-
do centralisatie" niet onder stoelen
of banken stak. Mr. Oud sprak over
„onmondigeren „verlichte despo
ten der 18e eeuw" Met de eerste
bedoelde hij de gemeenten (zooals
den Haag ze ziet welteverstan) en
met de laatsten de Haagsche in
stanties. Hy wraakte het systeem
der centralisatie, dat de ambtena
ren oppermachtig maakt, en dat tal
loozi! ambtelijk? Instanties inscha
kelt. Met nadruk wees hij erop. dat
een gecentraliseerd bestuursstelsel
Biet past voor ons land, en dat het
een erfenis van den bezettingstijd is
jyjr. C. H u s t i n x, de burge
meester van Nijmegen, ging
nader in op de afhankelijkheid van
de gemeenten. Hij bepleitte een
spoedlgo tot standkoming van een
wettelijke regeling van den weder
opbouw, waarbii aan de beslaande
rechtsonzekerheid een einde wordt
gemaakt en waarbij de gemeenten
in het algemeen wederom de plaats
verkrygen, welke zy steeds by den
bouw van stad en dorp hebben in
genomen.
Samenwoning leidt tot ellende.
rjiypeerend was, dat de Bergen op
Zoomsche burgervader, lr. B.
"1 t t e, de eenlge was, die den
woningnood bezag van moreel stand
toonde uitvoerig aan, dat
de huidige woningnood met zijn
excessen van samenwoning tot groo.
te nienschelifke ellende leidt.
Aan de hand vau statistieken
had hij becijferd, dat In ons land
20 pet, der gezinnen verplicht is
samen te wonen en dat in de nood
«Meden dit percentage zelfs de
•0 m «0 haalt. Hjj veronderstelde
dat de overheid de bezwaren daar
van blijkbaar nog niet goed aan
voelt, getuige het feit, dat zelfs
voor de kleinste arbeiderswoning
«en geweldige administratieve
rompslomp noodzakelijk is.
ïn het voixlero gedeelte van zyn
betoog ging hy In op deze twee pun
de loewyzing van het bouw-
If'diue voor iedere gemeente en Ce
maucierlng van den wederopbouw
deluv i„anc,ierin? schijnt nu ein-
vertoM,? i te 'dih. want zoo
Sffl'lr' Witta - hij had zoo
haar nrw ^?.eIir'g or'tva"gen doch
Wii 7idh>n kunhen bestudeeren.
ifl&,naerhTken wat wva"
conclusie ten aanzien van
deelhm8 ri k?' dat bÜ de ver
eelmg der te bouwen wonirgen
over de gemeenten, door het cen
traal gezag aar, de hoofdingenieurs
directeuren richtiynen moeten wor
den gegeven ten aanzien van ce
prioriteit van de getroffen gemeen-
cn. Hy achtte het van belang, dat
de gemeenten zoo spoedig mogeiyk
in kennis worden gesteld met deze
richtiynen.
Cpeciaal op de oorlogsschadever-
gosding had mi- B e r g e r, de
burgemeester van Venlo, het ge
munt.
Hij bleek een voorstander te zijn
vau liet vergoeden van oorlogs
schade op vervangingswaarde en
wees er op, dat de oorlogsscliade-
Iast door dc natie als geheel moet
worden gedragen.
(Zie vervolg pag. 2).
Dinsdag is Felix Timmermans te
Lier door zeer veel kunstbroeders
naar zijn laatste rustplaats bege
leid. Iu het sterfhuis hielden prof
dr. van Mierio S.JLoda Baskel-
mans en Maurice Giiliams ontroer
de toespraken. In de Sint Gurnma-
rus kerk celebreerde deken Be-rch-
mans een plechtige lijkdoenst. On
der de zoer vele scliryvers, schilders
en musici, die den dierbaren doode
vaarwel wilden zeggen, bevonden
zich o.m Is. Opsomer, Anton van
de Velde, Oorard Walschap, Kni
van Hemeldonck Ernest van der
Hallen. Albert Westerlink, Albe,
Ant. Thiry. Karei Vertommen. Lo
de Monteyne en Willem Elsschot.
JN ZWITSERLAND stond de gul-
den langen tijd niet bijster
tioog genoteerd. In dien toestand is
thans een kentering ingetreden.
Werd de gulden er begin Januari
niet.-officieel nog verhandeld tegen
47 50 a 50 francs voor 100 gulden
gisteren steeg de not-ering er tot
67 A 69 francs. Men ziet dit eener-
zyds als een to-nemend vertrou
wen van Zwitserland in de Ned.
valuta en anderzijds als gevolg van
het toenemende Ned. exuortvolume
Dit neemt niet weg. dat de offici-
eele koers van Frs. 162 de f 100 nog
lang niet bereikt is.
(Tijdvak 2 tin. 15 Februari),
BONKAARTEN KA, KB, KC 701:
(strook no. 4).
591 brood
592 brood
59-1 boter
f>92 boter
593 boter
591 melk
59—2 melk
593 melk
59I vleescli
592 vleesch
59—2 alg.
59—3 alg.
594 alg.
59—5 alg.
591 B res.
591 C res.
800 gr brood
400 gr. brood
125 gr. marg. of
100 gr. vet.
Idem.
250 gr. marg. of
200 gr. vet.
4 L. melk
3 L. melk
3 L. melk
100 gr. vleesch
400 gr. vleesch
200 gr. kaas
125 gr. koffie
50 gr. thee
100 gr. bloem
1600 gr. brood
800 gr. brood
BONKAARTEN KD, KE 701
(strook no. 4).
601 brood
66—1 boter
602 boter
800 gr. brood
250 gr. boter
125 gr. marg. of
100 gr. vet..
12 L. melk.
100 gr. vleesch
100 gr. kaas
300 gr. bloem
500 gr. bloem of
kindermeel (niet
uit rijst bereid).
100 gr. bloem of
kindermeel (niet
uit rijst bereid)
BONKAARTEN MA, MB, MC. MD
701.
(Strook no. 4).
594 brood
594 boter
601 melk
602 vleescli
602 alg,
601 D res.
601 E res.
60—2 D res
594 marg.
59—4 melk.
594 vleesch
595 vleesch
594 kaas
800 gr. brood
250 gr. boter
250 gr. marg. of
200 gr. vet.
L. melk.
300 gr. vleesch
100 gr. vleesch
200 gr. kaas
TABAKSK AARTEN.
T 68 2 rants, tab. art.
(geldig tra. 8 Fe
bruari)
Op 6 Februari zullen nog bonnen
worden aangewezen voor suiker,
versnaperingen en tabak. Bovenge
noemde bonnen kunnen reeds op
Vrüdag 31 Jan. as. worden ge
bruikt. met uitzondering van de
bonnen voor melk, waarop eerst
Maandag 3 Februari as. mag wor
den gekocht.
De bonnen T 68 voor tabak zün
slechts geldig tot en met 8 F. br. a s
Bij deelneming aan maaltyden
van de centrale keuken moeten al
daar de bonnen 59—1 en 60—1
vleesch worden ingeleverd. De niet
aangewezen bonnen an strook no.
3 kunnen worden vernietigd.
NIEUWE PETROLEUMBON.
Voor het t(j;lvak van 3 Februari
lm 15 Maart 1947 zijn de bonnen
59t en CO1 algemeen aangewezen
voor het koopen van 2 Hter petro
leum.
PETROLEUM VOOR KOOK-
DOF.LEINBEN.
Onderstaande bonnen van de
kaarten voor petroleum voor kook-
doeleinden of verlichting geven ge
durende de maand Februari 1947
elk recht op het koopen van vier
liter petroleum:
Kaarten UA 611: bon A 13 tra 16,
kaarten UB 611: bon B 07 en B 08
kaarten UC 611: C 04 en kaarten
ÜD 611: D 08 en D 09.
DE LAATSTE SCHOENEN.
De laatste party Amerikaansche
schoenen, die zonder bon kan wor
den verkocht, zal begin Februari bij
de schoenwinkeliers aanwezig zyn.
MANTELS WORDEN GOED-
KOOPER.
De con Actietarieven voor da
mes. cn kindermantels en voer
manteleostoums 'Uilen ingaande
28 Februari a-s. vc-laagd worden
Een mantel van f 50 tal dan niet
meer dan ongeveer t 44 mogen
kosten, zoo deelt men bij wijze
van voorbeeld mee.
Voorts zal ingaande Maandag het
in rekening brengen van bont bij
verwerking op confectie damesman
tels voor de geheele binnenlandsche
productie verboden zyn D? met
bont gegarneerde mantels die na
3 Februari nog in den handel zyn,
mogen worden uitverkocht.
LN WISSELINGSBON.
Ook op de bonkaarten K. L, O
en P 703 komt in den linkerboven
hoek 'n bon met den naam der be
treffende bonkaart oor. Tegen in
levering van dezen bon zal men t.x.
t. onder overlegging der stamkaart
de nieuwe bonkaart voor voedings
middelen K, L, O of P 705 ontvan
gen De ambtenaar van den distrl-
butiediermt zal by de uitreiking dei-
nieuwe bonkaart dezen inwlsselings
bon van de bonkaart 703 verwyderen
De Inwisselingsbon moet dus aan
de bonkaart bevestigd bUjven. Op
losse bonnen zal geen nieuwe kaart
worden verstrekt.
Het dep. van Landbouw. Voedsel
voorziening en Visscherij zal er naar
streven aan de hand van de be
schikbare hoeveelheden elke week
ecu cl por persoon ts distribucerea.
Spoorwegen botaaion xsoh mot hot
kotonvorvoer
yOSUAG a.s. krijgen alle mijnwerkers gelegenheid om
geheel vrijwillig te kamen werken in verband met
den kolrnnoml, die op het oogenbïik heersebt.
De 4 vakorganisaties der mynwerkers hebben zich in ver
band hiermede met een oproep tot alle mynwerkers ge
richt, waarin zy hen dringend aansporen Zondag present te
zijn. en aan het werk te gaan.
De Nederlandsche spoorweggen van hun kant zullen alles
in het werk stellen, om. nu het vervoer te water is uitge
vallen de geproduceerde steenkool per trein te transportee
ren Met de kerkeiyke autoriteiten is overleg gepleegd en
de Bisschop van Roermond verleende dispensatie aan de
mynwerkers om op dezen Zondag te werken.
plNNENKORT zal de dienst der
J expresscbcstell'ng weer volle
dig worden ingevoerd. Expresse
stukken zullen dan ook op Zater
dagmiddag en Zondag worden be
steld.
r»ÏJ SINGAPORE is een R AT-
toestel neergestort. De piloot en
een officier kwamen om het leven.
rvp I,E BOURGET, het Fransche
vliegveld ziin onder 't personeel
van bet veld 300 gevallen van ver-
(rfliging in een week vastgesteld.
Men vermoedt dat er misdaad in 't
spel is.
lt/TET NOORWEGEN is een han-
delsaccoord geteckend, dat
voorziet in een wederkeerige leve
ring van 43 millioen gulden aan goe
deren.
JJET PRINSELIJK PAAR zal
Donderdagavond om 8 uur
voor de radio komen. Het heeft
toegestemd in een vraaggesprek
in verband met do as. biyde
gebeurtenis.
TN HET HOOGERHUIS heeft de
Engelsche onderminister van
Oorlog verklaard, dat Engeland van
plan is een onafhankeüjken staat
van Oostenrijk te maken met de
grenzen van 1937. De bedoeling is
alle bezettingstroepen terug te trek
ken als het vredesverdrag geteekend
is. Engeland wil dan ook den con-
troleraad opgeheven zien.
Frankrijk heeft inmiddels een
derde memorandum over de Duit-
sche kwestie opgesteld. Daarin wor
den de zienswijzen omtrent inter
nationalisatie van sleutelindustrie-
en en mynen in het Ruhrgebied
naar voren gebracht.
Griekenland en Joegoslavië heb
ben thans hun zienswijze in Londen
bekend gemaakt. Griekenland wil
een Duitsch bestuur in den vorm
van een federatie van staten. Joe
goslavië wil o.m de uitlevering van
volledige Duitsche fabrieken en de
rest van het besch'kbare deel van
de Duitsche handelsvloot en van
schepen voor de binnenwateren voor
1 herstelbetalingen bestemmen.
Let op het prijzenboekje dat verschijnen gaat
UK GAAT, zij het nog niet in
voldoende mate, aardewerk
aan de markt komen tegen prU-
zen van f 0 39 voor een kop en
schotel, f 0 21 voor een bord en
23 cent voor een melkbeker, zoo
luidt een mededeeling van de
centrale commissie voor de prij
zenpolitiek.
Wy bestudeeren. aldus de com
missie een verdere herziening van
de handelsmarges, terwijl prijsver
laging van industrieele verbruiks-
goederen een punt van voortduren
de zorg uitmaakt. Goede resulta
ten ziin reeds bereikt op het gebied
van glas. en aardewerk. Aardewerk
gaat nu komen. zooaU boven ge
meld, terwyi soortgelijke maatrege
len beëindigd zyn voor houten en
metalen huishoudeliike artikelen.
De prijzen hiervan zulten over ecni-
ge weken in een dan te verschijnen
TjrjjxcnboekJe duidelijk bekend wor
den gemaakt.
Aandacht besteedt de commissie
ook aan maatregelen op het
gebied van de meubelen, zy het
daarbij de duurte der grondstoffen
een rel speelt. In het buitenland
kost hout nl. zeven maal zoo duur
als voor den oorlog. Ook kleeding.
stoffeering en schoeisel genieten in
dit opricht de aandacht.
\K MINISTER van Financiën
heeft verhooging voorgesteld
van de accitns op gedistilleerd en
wel van f 275 tot 320 per H L. her
leid tot een sterkte van 50 pet
De opbrengst dezer verhooging
wordt geschat op f 6.2 mlilioen.
Het binnenlandsch verbruik op
gedistilleerd wordt voor 1947 geta
xeerd op 133 000 HL. ad 50 pet.
hetveen ongeveer evenveel is als in
1939.
Vervolgens hebben de prijzen der
levensmiddelen de belangstelling,
evenals het systeem der grondstof
fen toewy zing.
Tenslotte onderzoekt de commis
sie ook het vraagstuk der controle
en berechting. Zij is van meening,
dat de controle met toenemende
kracht moet worden voortgezet. Ge.
streefd wordt overigens naar een
zoo doeltreffend mr gelijke berech
ting.
Blijkens de weersverwach
ting, die geldig is tot heden
avond, zullen wij nevelig, vrij
zomiig weer beleven, met slechts
hier cn daar enkele wolken
velden. Zwakke tot matige Oos
telijke wind. Strenge tot matige
vorst.
In de lachtdrukvcrdecling
kwamen slechts geringe wijzi
gingen voor. De kern van hoo-
gen druk over Zuid-Zweden be
hield in haar centrum een ba
rometerstand van 1029 millibar,
terwijl een tweede kern zich
midden op den Atlantischen
Oceaan bevindt:
De depressie-activiteit over
het Middcllandschc Zeegebied
bleef bestaan, waardoor de wind
over West-Europa Oostelijk
bleef. De lucht, die thans over
Polen wordt aangevoerd, ver
toont echter niet meer die
uiterst lage temneraturen van
eenige dagen geleden, waardoor
dc vorst in onze omgeving een
dieptepunt gepasseerd is. De
maximum-temperaturen waren,
v<tnmfédag In ons land gemid
deld 6 graden onder nul.
Heden zon onteer 17 22 uur,
maan en*er 1.43 uur. Vrijdag
zon op 3.23 uur, maan op 12.07
uur.
