fit
Was da Dakota
te zwaar belast
zsasfi.'sjjgr*.
Al 91 millioen uitgereikt
aan consumentencrediet
Meer sneeuw op komst
Ypelaer moet herrijzen
Stoffelijk overschot van Prins Gustav
Adolf per oorlogsschip naar Zweden
Spaarzame overblijfsels van vlieg
tuig en slachtoffers
BABY ALS
KROONPRETENDENT
D°'ebl: die het vliegtuig
Krijgt Spanje een
eerste minister
Spoedige onderfeekening
van Linggadjati?
Eén en een ktcart millioen menschen
willen ervan profiteer en - 15 Februari
Wordt eerste Waardebon bekend gemaakt
Geef waardeloos* en waarde papier
dan na toestemming
van het Prijzenbureau
tVA'z milliard schade
En Polen
V srkeersstremmingen.
DERDE JAARGANG No. 680
Comm v Toezicht. A F J AERNOUDTS; C J.
VAN HOOTFGEM. A E LANGENHORST. Mr.
Dr A J J M MES. Mr H B DE RECHTER
VerschUnt eiKen werkdag - Abonnemer.tsprys
(by vooruitbetaiirgj f 3.38 per kwartaal per
post 4 10. p week (by niet-postbestell.) o.26;
Losse nummers t> cent Postrekening 278 841
DINSDAG 28 JANUARI 1947
UITGAVE:
Directeur
STICHTING „OI STEM*
H M VAN SCHIJNDEL;
Voor Cod Koningin en Vaderlard
J A
Hoofdredacteur J j H a 8RUNA, Algem.
Zeeuwsch-recacteur W GROFFEN Vliss ngen;
Z eeuwsch-Viaar.de ree Bureau Hulst. Oubbele
Poort te.efoon 102. Bubureau Oostburg.
Nieuwstraat 23. telefoon 35 Z -Eilanden: Bur.
Goes Weststngel 75 tel 2236 Red N J KARHOF
in één maand verongcljkten 5 Dakota's
ryAT is de oorzaak van de lucht vaarlramp op het vliegveld
Kopenhagen? Dat is de klemmende vraag waarop thans
v?!en een antwoord willen weten, niet alleen in ons land, maar
Ai in het buitenland. Dit omdat bij het verongelukken van de
.ULM-Dakoia het aantal slachtoffers zoo groot is en verschillende
bekende persoonlijkheden bij betrokken zijn. Maar ook. omdat
het drama op het Deensche vliegveld niet het eenige is geweest.
!inmers ook in Londen en In China waren Dakota's bij vliegtuig
rampen betrokken.
keeds 5 Dakota's zijn deze maand neergestort met als gevolg
50 dood en, 5 gewonden en 19 vermisten.
En daar vijf-zesde van hef wereld-luchttransport geschiedt per
Dakota is het geen wonder, dat men zich in vele landen angstig
afvraagt: wat is de oorzaak van de Dakota-vliegtuigrampen?
gemeld maakt de
z:euwsch-Vlaande-
Op ds foto ziet mee
aks zal de zoon e«
te alt van tientallen j
Vandaar dat dit
aaide families be-
leze in de stad een
ro:p vormden, die
r huwde en waarin
icrd geduld. Deze 4
itte zich ook in hun i
wel zeer typisch 1
|n de hoveniers en j
lid waren van de J
an St Ambrosius en
lit iza*ate pilde was I
van het schutters-
:heid Borgvliet, dat 3
les Antonius van 1
met en k "ure be- j
8 heropgericht werd
blijven bestaan tot
orlog van 1914-1915
jheid ontstond.
ian ontspanning Is J
is jubile erende So-
ïeld geboren. Het j
s-Dinsdag 1837, dat 1
an Cato van Kem- I
markt op initiatief j
ters werd opgericht j
er was ook de eer
ij hst 53-jarig be- 4
n'n -erdiensten er-
vorming tot Ridder
Oranje Nassau. 'I
en is hij overleden J
de stichting werd
Is secondair 'oe- 9
het ziekenfonds hst j
noment af was het a
■I van de Sociëteit 3
i onderlingen steun 1
rlijden. Met dat al
„leut" niet verge- J
ervan zijn de door J
•ganiseerde Carna-
de jaarlijks te-
|voeringcn voor de j
1 van het zieken- 1
x A. Franken den I
over en bleef hein
zyn dood in 1934 I
ttcr, de heer M. I
en zyn plaats in. I
van naar bestaan
rereeniging steeds
r gehèerscht. Dij
groei Telde zij M
ehts 45 leden, dit
oop der jaren toe
Het ziekenfonas
jk een gezonden
i zijn leden. N et
o mede-oprichters
ebben we ir. e~n
eeds genoemd
e Sociëteit hun
um. Bijzondere
nt wel de heer F
■t minder den e-n
lurslld is. Verder
Wetering 30 Jear
eer V/. Hagenaars
ris.
lende reden voor
«■denking. De blo®
■dag dan ook wei
*1
Al-s een der mogelijke oorzaken
van de rampen werdt naar vo
ren gebracht, dat de Dakota's te
zwaar belast kunnen zijn geweest.
Over deze kwestie deelt nu de Rijks
luchtvaartdienst mee:
De Dakota-vliegtuigen van de K.
L.M. zijn voorzien van bewijzen van
luchtwaardigheid voor een startge
wicht van 12.700 kg. Dit gewicht is
hetzelfde als ln Engeland voor de
Dakota-vliegtuigen is vastgesteld.
In Zweden, waar de luchtvaart
maatschappijen niet met het type
Douglas Dakota C 47 vliegen, doch
met hot- oudere type Douglas DC 3
ts in overeenstemming met de Ame-
rikaansche voorschriften, het start
gewicht voor laatstbedoeld type op
11.440 kg. gesteld. Onlangs hebben
de Zweodscne autoriteiten bezweer
gemjakt tcg-n het maximum totaal
gewicht van de Douglas Dakota C
47 en voorgesteld dat te brengen
op dat van de Douglas DC 3. mede
in verband met de afmetingen van
sommige Zweedrche luchtvaartter
reinen. Denemarken tn Noorwegen
hebben zich hierbij .aangesloten.
Het door den rijksluchtvaardienst
toegelaten s'arigewicht voor de K.
L.M.-Dakota's is vastgesteld na uit
voerig overleg met de Britsche auto
ritelten. Hierbij bleek, dat de vei
ligheid niet in gevaar wordt ge
bracht, mits op ongunstige lucht
vaartterreinen de gewichten pas
send worden verlaagd. Hieromtrent
zijn aanwijzingen aan de KLM ver
strekt.
Opgemerkt wordt hierbij, dat het
vliegveld Kastrup by Kopenhagen
geen enkele aanleiding geeft tot be-
perking van het startgewicht be
neden het op het bewys van lucht
waardigheid gestelde gewicht van
12.700 kg. Het stortgewicht van '.e
PH-TCR bedroeg in Kastrup 12.190
kg dus circa 600 kg. lager dan het
in Engeland toegelaten startgewleht
(maar 750 kg. hooger dan de Scan
dinavische gewichtsgrens).
Hoe het met de gewichtsgrens
ook zit, de Deensche autoriteiten
hebben den knoop doorgehakt en
het gebruik van de Deensche
vliegvelden verboden voor Dako
ta's welker totaal gewicht bö de
landing Ce 11.030 kg. overschrijdt
terwijl het gewicht bij den start
niet grootcr mag zijn dan 11.440
kilogram.
Uit Washington wordt nog ge
seind, dat de Amerikaansehe pilo
ten. thans hebben geweigerd mot
Dakota's DC 3 te vliegen, wanneer
Bpwicht bh de start
hunl kUo?ram gehandhaafd
Diyit. Dit maximum geldt op 'do
Amerikaansehe lijnen naar Eiwe-
land en Europa.
Volgens de ondernemers geeft dit.
gewicht een te groot risico.
AIs oen andere oorzaak van de
ramp wordt genoemd de moge
lijkheid, dat, de kabels van de stuur
inrichting verward zyn geraakt met
dei: automatischen piloot. Daar
door zou verklaard kunnen wor
den, dat de machine by het cp-
„bjicn vulk een ongewoon sclier-
leek maakte en onbestuurbaar
aaï n?T"hagon, tw«felt men er
de daar 5>raaali bekend za'- WOr-
va.u het vbegtuig wel-
8 Wv WW Is dan 'n hoop asch
PRINSES JULIANA en Prins
Bernhard hebben rouwbe-
klagtelegrammen verzonden aan
de echtgenoote van wijlen prins
Gustav Adolf, prinses Sibylle,
en aan de echtgenoote van wij
len den secretaris van den
prins, gravin Stendock.
Voorts heeft het prinselijk
paar deelneming betuigd aan
den Koning van Zweden, en
aan den vader van den omgeko
men prins, kroonprins Gustav
Adolf.
Omtrent een eventueeie deel
nemen van Prins Bomhard aan
de begrafenis van prins Gustav
Adolf is nog niets bekend.
Zoo kon Grace Moore slechts
herkend worden aan enkele j'J-
weelen. Behalve een koffer, die
waarschyniyk aan Prins Gnstnv
Anolf iiceit rococnoord, enkele
documenten en brieven van de
andere passagiers, wat muziek,
van Grace Mcore en een speel-
goedaapje van een 12-jarig
Fransclie jongetje bleef niets ge
spaard.
Prins Gustav Adolf werd ge
ïdentificeerd door een metalen
discus, welke hij om zijn bals
droeg.
Da prins zal worden begraven in
de Ridderholmkerk, de traditior.ee-
le begraafplaats van de leden der
Zweedsche koninkiyke familie, in
het oude deel van Stockholm, in
de onmiddellijke nabyheid van het
koninklijk paleis.
Het stoffelijk overschot zal met
een Zweedsch oorlogschip naar
Zweden worden overgebracht. In de
Zweedsche kerk te Kopenhagen zal
een rouwdienst worden gehouden,
die door den kroonprins en de
prinses zal worden bijgewoond. In
geheel Zweden heeft het veronge
lukken van den prins groot e droe
fenis teweeggebracht. De prins was
in breeden kring zeer populair. lij;
weid algemeen beschouwd als kroor.
pretendent. ZUn 64-jarlge zieke
lijke vader wilde de troonopvolging
aan prins Gustav overlaten.
Indien de 88-jarige koning z»u ko
men te overiyden.
Thans is het nog geen ja»r
oude zoontje Karl Gustav van
den prins de eenige kroonpreten
dent.
De prins heeft wel nog vier doch
ters, maar deze komen volgens
Zweedschen trant niet in aanmer
king voor de troonopvolging.
Zeer waarschijnlijk zal Zweden
dus «en regent in de toekomst krij
gen-
TXDLITIEKE waarnemers, bevriend
met het huidige regiem in Span
je, gelooven dat generaal Franco
binnenkort een eersten minister zal
benoemen. Een desbetreffend wets
ontwerp zou in studie zijn.
Volgens andere belichten is er
in Spanje een beweging gaor.de van
anti-Franco-mcnschen cm tesamen
met monarchisten en vertegenwoor
digers van het leger een regeering
met een breederen basis dan die
van Girai te vormen. Ia verband
ida.'rmede hebben Giral en 4 zijner
uninisters der Spaansche ..regeering
jiln ballingschap'' het bijl", erby
neergelegd.
„Liquidatie van een empire" drukten
de Duitschers over postzegels van Ko
ning George en v'rspreidden deze
zogels In Zwlt .erland en andere neu
trale landen. Nu brengt een serie van
29 dezer zegels ln Londen 12 pond op
ÏTET republikehische kabinet zal
5 Februari te Batavia bijeen
komen voor het behandelen van de
begrooting. Aan republikeilische
zijde acht. men het niet uitgeslo
ten, dat de Indonesische delegatie
op cleze vergadering aan het ka
binet zal rapporteeren, dat rii de
ontwerpovereenkomst van Lingga
djati heeft onderteekend.
I
OEDERT de termijn voor liet aan
vragen van eén consumenten
crediet op 14 December definitief
werd gesloten, is met spoed een be
gin gemaakt aan de uitgifte van
voorschotboekjes. Uit de van 832
districtsraden binnengekomen op
gaven is gebleken, dat 273 824 aan
vragen werden ingediend, voor een
overgroot deel bestaande uit aan
vragen van gezinnen. Do 149 restee.
rende districtsraden betreffen klei
ne gemeenten, zoodat de thans be
kende cijfers als doorslaggevend
mogen worden beschouwd.
Uit de iet dusver behandelde
gevallen blijkt, dat het gemid
deld te verstrekken crediet onge
veer f 475 beloopt. Dit bcteekent
dat per aanvrage 4 8 5 personen
van het crediet profiteeren, zoo
dat ln het geheel mag worden
aangenomen, dal ruim 114 m'l-
lioen personen voor het crediet
in aanmerking wenschen te ko
men.
Zooals te verwachten was, is e
belangstelling het grootst in de dicht
bevolkte centra, met name in de
j industriegebieden. Zoo hebben de
i Drovincies Noord, en Zuid-Holland
tezamen ongeveer de helft van het
oorlog het Klein Seminarie
Ypelaar in vlammen opging en tot
den grond toe afbrandde, betee-
kends dit een zware slag voor het
Bisdom Breda. De volle omvang van
de ramp blijkt feitelijk eerst, 'ïu
men aan den opbouw ervan gaat
beginnen. Maar hoe hoog de kosten
ook zullen zijn, een Seminarie moet
er komen, want anders is een goe
de opleiding van de toekomstige
priesters niet te verwezenlijken en
zou de zielzorg in ons diocees daar
van groot nadeel ondervinden.
Daarom staat de herbouw van
Ypelaar bovenaan op de lijst van
verwoeste en te herbouwen kerke
lijke gebouwen. Zooals de provincie
Noordbrabant als een der eerste ta
ken, die zij na den oorlog op zich
nam, de Electrische Centrale van
Geertruldenberg herbouwde, om
dat die de geheele pervincie van
licht voorziet, zoo wil het bestuur
van het Bisdom Ypelaar opbouwen,
waar degenen gevormd worden, die
later moeten zijn ,.het licht op den
kandelaar dat in het geheele dio
cees most schijnen."
Het bestuur van het Bisdom ziet
zich daarbij échter voor bovenmen-
scheliike moeilijkheden gesteld, die
alleen door de medewerking van
el tor. kunnen worden overwonnen.
Er heeft zich nu onder goed
keuring- en aansporing van den
Bisschop een Comité gevormd,
dat de belajigsteliing voor de
priesterroeping en voer hef Klein
Seminarie wil bevorderen.
Ala eeiste punt van haar jiro-
gram is het begonnen met een
papier-actie ondet de leuze. Geen
stuk apier g» meer verloren! Ai
het oud papier voor het Semina
rie!
Mogelijk, dat iemand dit eerste
programmapunt wat Inferieur vind
maar toch is het waardevol, om
dat by de slechte papier, cn derie-
zantoesiand van „ns vaderland
oud papier verzamelen de moeite
ioont. In sommige plaatsen is man
ai aan den slag. In Breda cn Don
gen gaf de inzameling ln 2 maan
den tyds een resultaat vtm 20.030
kg. oud papier.
Dc inzameling geschiedt langs de
scholen, op sommige plaatsen langs
de jeugdbeweging. Wie zeif school
ga arde kinderen heeft, geve das 't
oud papier aan hen mee; wie er
geen heeft, vrage ln zyn omgeving
ten kind het té willen meeneir.cn.
Fabrieken, kloosters, kantoren en
winkels, die over xroote hoeveelhe
den papier beschikken en dit wil
len afstaan, kunnen zich meiden
bij den heer A. van Hooft, Nieuwe
Ginnekenstraat II, Breda.
Het spreekt vanzelf, dat hei, Se
minarie niet alleen k*n worden op-
mité houdt zich dan ook aanbevo
len voor papier, dat waarde heeft,
al is die waarde dan tegenwoordig
betrekkeiyk. Wie dus voor den Se-
ninariebcuw een flnantieele bijdrage
wil afstaan, kan die storten op gi
ronummer 287853 van kapelaan H.
van Daursen, Ginnekenstraat 5,
Breda. Ook kan men zich melden
bij de leden van het Seminarie Co
mité, dat bestaat uit; Prof. A. v.
d. Donk, Prof. Dr. J. de Lepper,
Drs J. Dellepoort, N. Verdonk, al
len van het Seminarie Ypelaar te
Dongen: Rector J. van Besouw, te
Teteringen: Dir. J. van Campen,
Nieuwe Ginnekenstraat 275, A. van
Hooft, Nieuwe Ginnekenstraat 11,
H. Ccsijn. Tramslnge! 75, allen te
Breda
Als voorbeeld van een daadwer
kelijke hulp aan het Seminarie mo
gen we hier de Gemeente Dongen
vermelden, die zich ten deel heeft
gesteld, het geld bijeen te brengen
voor den houw der nieuwe Semi
nariekapel.
We zuilen U geregeld van het
verloop der Seminarie actie op de
hoogte houden. Voor het oogenbiik
geldt: Niemand blyve achter! Ieder
een geve al zyn oud papter voor het
Seminarie!
aantal aanvragen; doch ook in de
geteisterde gebieden bhjkt een by-
zendore belangstelling voor dit cre
diet te bestaan.
Inmiddels werden ongeveer 20.090
voorschotbockjes uitgereikt met. 'r.
uitstaand crediet van circa f 9500000
Het centraal bureau voor het con
sumentencrediet verwacht, dat'men
omstreeks 15 Februari a.s met het
uitreiken der voorschotboekjes over
de geheele linie gereed zal zijn.
Alsdan zal ook de geldig verkla
ring van de eerste waardebonnen
plaats hebben.
Het is intusschen gebleken, dat
verscheidene personen reeds thans
met hun waardebonnen van het
consumentecrediet by de detailhan
del goederen rechten te koapan.
Tot dusverre zyn er echter nog
geen waardebonnen geldig verklaard
Het is aan leveranciers daarom ver
boden -eeds nu op waardebonnen
goederen af te leveren. Daar niet
alle waardebonnen zullen worden
geldig verklaard, loopen detaillis
ten. die deze waardebonnen reeds
thans in betaling aannemen, bo
vendien het gevaar, dat zy bennen
accepteeren, die straks waardeloos
zullen blijken te zyn.
Detaillisten, die waardebonnen to
betaling wenschen te nemen, dienen
zich vooraf te voorzien van een
identiteitsbewijs. Voor inlichting -n
hierover kan men zich wenden tot
het plaatselijk secretariaat van do
bedrijfsgreep detailhandel of, in
dien ter plaatse niet een dergelijk
secretariaat is gevestigd, tot den
districtsraad voor het consumenten
crediet.
TN VERBAND met het bericht van
„Het Vrye Volk", dat op onder
verhuurders plotseling een huurver
hooging zou mogen worden toege
past, deelt het directoraat-generaal
voor de prijzen mede, dat van esn
dergelijke maatregel geen sprake is
In de bestaande situatie Is geen vij
ziging g-komen, zoodat voor elke
huurverhooging eerst goedkeuring
van het bevoegde prijzenbureau
voor onroerende zaken moet wor
den afgewacht.
TN HET' Poolschc memorandum in
zake Duitschland, dat gister te
Londen is overhandigd worden de
Poolsche materieele verliezen op
ruim 11milliard dollar geschat.
TAE luchtdruk in ouzc omgeving
en NooXd-Dut ischlaud houdt
den wind in den Nooi'cloosttiijken
hoek. De aanvoer zon koude lucht
uit Rusland gaat dus gestadig voort
Aangezien de slt,natie vrU stabiel
Is, zal de vorst dus voorlopig nog
aanhouden. Do Noordelijke begren
zing van de koude lucht over Euro
pa loopt ongeveer van het midden
van de Botnische Golf naar Noord
Schotland, do Zuidelijke grens loopt
over Midden-Italiö via het midden
van den Balkan naar de Zwarte
Zee. De temperaturen in de koude
lucht, zyn ln het geheele gebied zcir
laag, vooral in Zuid-Duitschland
en de Po-vlakte. Muenchen meld
de gisteravond 17 graden vorst.
■De gneeuwzone over Midden-
Europa drong tot vlak by onze Oost
grens door In verband daarmede kan
geleidciyk meer sneeuwval verwacht
worden.
Gisteravond waren de tempera^
turen:
Twente —5 Beriyn —8
Den Helder 2 Praag 14
Vlissingen —5 Parys —7
De Bilt, 4 Brussel 7
Schiphol 4 Bern 10
Helde 4 Londen —3
Beek 6 Stockholm —8
Gilze-Rijer, —4 Oslo 3
De weersverwachting van liet KN
MI geldig tot Dinsdagavond is:
Maüge, nu en dan krachtige
wind tussehen Noord cn Osst. Meest,
zwaar bewolkt met plaatselijke
sneeuw. Overdag lichte tot matige
vorst.
TYF. vcerverblndingen bij CapelU
over de Bergsche Maas is weêi'
■gestremd. Voetgangers en wielrij
ders worden nog overgezet per roei
boot. De schipbrug PU Hedel is weg
genomen. Het autoverkeer '.vHer-
tcgenbosch-Zaliboinmel wordt ge
leid over de in aanbouw zynde brug
gen bij Heusden. Ook kan het weg
verkeer via Moerdijk en Nijmegen
gaan.
Heden zon onder 17.19 uur,
maan onder 0.23 uur. Woens
dag zen op 8.26 uur en Maan
op 11.25 uur.
jJEN Britsche rechter van liet
districtsgerechtshof te Tel Avtv
Is uit de rechtszaal ontvoerd door
tien gewapende jóden