Nede
St. Marie te Huybergen
in opbouw
De waarheid over Indie
Het arbeidersvraagstuk
Crediet voor de inrichting
van een sportnark
in Roosent/aai
Een overschot aan ongeschoolde krachten
INZEGENING- -
EN OPENING VAN NIEUWE ZALEN
Kon, men in September 1945
slechts 80 leerlingen huis
vesten, een jaar later was dit
aantal al gegroeid tot 140 en
in Augustus van dit jaar zullen
er daaraan nog 20 worden toe
gevoegd. Een en ander is moge
lijk geworden door het tot
stand komen van een groot ge
bouw, dat geheel met steenen
van het verwoeste instituut op
de plaats van üe vro-egere ka
pel is opgetrokken. Het betreft
hier slechts een noodoplossing
voor den duur van ongeveer 10
jaar. maar ondanks dat voldoet
het gebouw in alle opzichten
aan de daaraan te stellen
eischen. Een belangrijk onder
deel ervan wordt gevormd door
de groote recreatie-afdeeling,
bestaande uit een ruime too-
neelzaal met aan weerszijden
een speelzaal. Aan de tooneel-
zaal is voorts verbonden een
repetitielokaaal- Verder treft
men in het gebouw o.m. nog
aan een badzaal, een slaapzaal
voor 80 leerlingen de overige
leerlingen slapen in het geres
taureerde noviciaat Alverno
alsmede een leslokaal. Tus
sehen Alverno en het nieuwe
gebouw is een plantsoen aan
gelegd. zoodat, hoewel vrij ver
van elkaar gescheiden, tussehen
deze gebouwen toch een g(*ieel
is gevormd. Dit alles is in een
goed jaar klaar gekomen.
RAAD VAN BERGEN OP ZOOM
Benoeming van een directeur Voor
den Gem. Socialen Dienst
Woningbouw aan de
Piafaansfraat
HOOF Dl
Verzek
Herstet
land
Bezorgdli
cultureel
Denazifi
van grt
Een fe\
9t
a Groote bijeenkomst van het „Comité Hand
having Rijkseenheid" te Goes
ftp INITIATIEF van 't comité
tot handhaving der Rijks-
eenheid werd Vrijdagavond in
het Goesche Schut .ershof een
bijeenkomst gehouden, waarop
twee Indische deskundigen, n..
dr. Feuilletau de Bruyn en de
pas uit Bandoeng teruggekeerde
drs. Thiessen hun beschouwin
gen over Linggadjati en wat
daaraan vastzit ten beste gaven
De volle zaal gaf aanhoudend
door daverenden bijval te ken
nen, dat ze volkomen instemde
met hetgeen naar voren weru
gebracht.
Rede Dr. Thiessen,
Na een inleidend woord
van den heer Zuidema sprak
eerst de heer Th.essen. docent
aan de Hoogeschool te Ban-
dc-eng en een stommoedig ille
gaal werkei tijdens de bezetting
der Jappen. Mac Arthur stond
hem daarvoor het eere-zwaard
van een Japansch bevelhebber
af.
Op welsprekende wijzt gaf hij
een boeiend overzicht van het
geen Ncd. Indië tijdens de De-
zetting en na de capitulatie be
leefde om zich vernietigend uit
te laten over ,,'t verkwanselen"
van dit prachtig gewest aan
een handvol republikeinen, die
door de inheemschen gehaat
wonden, even fel als door e
Indo's en Nederlandsehe pa
triotten, 'n Groot cultureel werk
staat op instorten aldus spr.
daar de dynamietlading er reeds
ondergebracht is. Op ons rust ae
plicht, zei spreker, die lading te
verwijderen, terwille ook van de
millioenen inlanders, die op het
punt staan uitgeleverd te wor
den aan een gangsterbende.
Krachtig protesteerde spr.
tegen hét feit, dat men nog
niet vrij spreken kan in Indië.
Enkele weken geleden is te
Bandoeng de eerste protestver
gadering tegen het regelings
beleid gehouden en den volgen
den morgen zou van Mook reeds
een telegram naar generaal Je
Waal, bevelhebber der stad ge
zonden hebben om de initiatief
nemers te arresteeren. Deze
seinde laconiek terug: ,.Zie de
noodzaak daarvan niet in."
Uitvoerig belichtte spreker
figuren en toestanden en oor
deelde op striemende wijze over
Engelanös optreden, evenals
over ,de vernederingen van
Malino en de andere conferen
ties", welke haar climax kregen
toen van Mook en de commis
sie-generaal,, als onderhande
laars niet te Cheribon mochten
landen, omdat hun boot onze
driekleur droeg. Op 1 Januari
1949 zal ons rood-wit en blauw
voorgoed gestreken worden
als Linggadjati zijn bekroning
krijgt besloot spreker maar' dit
zal slechts kunnen over het
lijk van onze getrouwen en ook
over het mijne, zei spreker on
der daverend applaus.
„Tachtig procent van het Ne
derlandsehe volk staat achter
ons en ook in Indië wachten
millioenen op het verlossende
woord en op de daad, die de
verscheuring der Rijkseenheid
verhindert".
Rede dr. Feuilletau de Bruyu
Dr. Feuilletau de Bruyn be
toogde dat ons volk door de
regeering misleid werd; een
misleiding waarvan zelfs prof.
Romme en de K.VJ?, de slacht
offers werden. Hij besprak het
„Aid memoir" aangaande de
besprekingen tussehen Neder
land en Engeland over de In
dische kwestie. De tekst van
hst Engelsche stuk is volledig
maar uit hst Nederlandsehe
werd de zin weggelaten dat de
Republiek volgens gevoelen van
onze eigen regeering te zwak
en te onoprecht was om er een
actoord mee te sluiten
Zoowel van Mook als de
commissie-generaal achtte deze
spreker strafbaar volgens de
wetten van Indië en Nederland.
Spr. beschuldigde van Mook,
dat hij verhinderd had dat
onze troepen tijdig Indtë be
reikten en zette uiteen waarom
juist de communistische groe
pen in Indië vóór Linggadjati
zijn. Hun doel is een sovjet
republiek. Bereiken zij dit dan
wordt het Westersche bedrijfs
leven weggevaagd en met dit
bedrijfsleven de welvaart van
Indië en ook van Nederland-
Nu leven wij op de pof en is
ons crediet reeds geschokt; dan
zal het een catastrophe worden
met honderdduizenden werk-
loozen.
Daarom geeft „Indië in nood"
den strijd nog niet op; daarom
moet ons volk in zijn geheel
meevechten. „Weg met van
Mook, weg met de commissie-
generaal die ons land probee-
ren uiteen te breken". (Dave
rend applaus). Na d«s pauze
heeft dr. de Bruyn in antwoord
op verschillende vragen, o.m.
medegedeeld dat een strafver
volging tegen hen die verant
woordelijk zijn voor Lingga-
rjati. wordt overwogen,
Tenslotte vertoonde de heer
Thiessen twee Indische kleu
renfilms en sprak de beer Zui
dema een opwekkend slotwoord
Ap het oogcnblik staan bij het
Gewestelijk Arbeidsbureau te
Roosendaal 736 werkloozen inge
schreven. waarvan 127 DUW ar
beiders. Wanneer wij een verge
lijking maken met het vorige jaar
dan zien wij een kentering ten
goede, maar niettemin vormt dit
aantal toch nog een probleem,
oplossing te vinden zal zijn.
■ROOSENDAAL heeft een zeer
groot overschot aan ongeschool
de arbeidskrachten. Dit is op de
eerste plaats wel een gevolg van
het feit, dat deze stad practisch
geen zware industrie kent. die dit
surplus geheel of gedeeltelijk tot
zich zou kunnen trekken. De lich
te industrie, als de sigaren- en
suikerwerkfabrieken, kan een be
langrijk deel van haar productie
proces overlaten aan vrouwelijke
arbeidskrachten.
De vraag naar vrouwelijk perso
neel is groot. Regelmatig staan er
ongeveer 100 aanvragen bij het
GAB ingeschreven, waaraan niet
kan worden voldaan. Het is daar
om wel merkwaarig, dat op een
eersten oproep van Philips, die hier
een montage-atelier zal vestigen,
zich 25 meisjes meldden.
Er worden er veel meer gevraagd
doch de ondervinding elders opge
daan, wijst uit dat een eerste kern.
spoedig anderen ahntrekt. Philips
voert een sterke selectie door en
de meisjes die daardoor afvallen,
zullen dan misschien wel bereid
z(jnr elders te gaan werken. Ook
andere industrieën zullen hierme
de dus gebaat kunnen zijn.
Gunstige vooruitgang.
FvEZE lichte industrie heeft voor
Roosendaal dit bezwaar, dat zij
geen opname-mogelijkheid biedt
voor de honderden ongeschoolde
arbeiders. Zij heeft geen behoefte
aan uitgebreid sjouwerspersoneel.
zooals vele zware bedrijven. Het
gevolg is dus, dat een onderkomen
gezocht moet worden in andere
steden. En wanneer wij het in den
aanhef van dit artikel genoemde
cijfer, dan gaan vergelijken met
het aantal ingeschreven werkzoe
kenden in januari 1946, zien wij 'n
gunstigen vooruitgang. Toen ston
den er in totaal 1167 ingeschre
ven; dit is ruim 400 meer dan
thans.
Dit verschil kon in het afgeloo-
pen jaar worden ondergebracht bij
de ijzergieterijen in Bergen op
Zoom (100). bij de Volt in Tilburg
(70), bp de vlasfabriek te Steen
bergen (125), terwijl het restant te
verdeelcn is over de verschillende
fabrieken in Roosendaal. De Rub
berfabriek bijv. nam hiervan wel
het grootste kwantum.
De keerzijde.
ZWEEFT deze teruggang van het
werkloozental eenige reden tot
tevredenheid, het moet anderzijds
ook ieder die het met de Roosen-
daalsche belangen wèl meent, tot
nadenken stemmen. Wanneer in
één jaar 300 Roosendaalsche arbei
ders gedwongen zijn om elders hun
boterham te verdienen, dan wijst
dit op een eenzijdige ontwikkeling
van de eigen industrie, waarin ook
een montage-afdeeling van Philips
geen verandering zal brengen.
Wanneer echter straks de tp(Is
omstandigheden industrieele vesti
ging weer mogelijk zullen maken,
dan zal het voor belanghebben
den niet zonder beteekenis zijn,
dat Roosendaal, naast gunstige
vcstigingsmogelijkheden. ook aan
de vraag naar arbeidskrachten
ruimschoots zal kunnen voldoen.
En dat niet alleen, voor zoover
het ongeschoolde arbeiders betreft,
maar ook als het gaat om vakbe
kwame arbeiders, die voortkomen
uit de zeer vele leerlingen, die tel-
kenjare de overbezette ambachts
school verlaten. Een gelukkige om
standigheid. die zeker ook niet aan
de aandacht van Philips ontsnapt
zal zijn en de mogelijkheid naar-
voren schuift, dat het montage
atelier straks nog wel eens tot iets
anders uit zou kunnen groeien. In
een der raadsvergaderingen heeft
burgemeester Mr. Dr. Prinsen daar
op terloops nog gewezen.
Zoo toont het arbeidsvraagstuk
in Roosendaal verschillende facet
ten. Wij spraken nog niet over de
150 ingeschreven landarbeiders, die
in het cijfer van 736 begrepen zijn.
Zij zullen straks bij den seizoen
arbeid weer emplooi vinden. Toch
vragen wij ons af, of een beter
wederzijdsch begrip tussehen werk
gever en werknemer, de tijdelijke
werkloosheid van den landarbei
der niet zou kunnen ondervangen.
Toch zeker wel voor een groot ge
deelte. Wanneer wij ons de krank
zinnige loonen van dezen zomer
voor den geest halen (waardoor de
blikgroenten thans onbetaalbaar
zijn), dan moet een redelijke en
gelijkmatige verdecling van het
loon over het geheele jaar kunnen
leiden tot regelmatigen arbeid en
betere sociale verhoudingen.
RECHTERLIJKE MACHT
Bij K. B. is benoemd tot ad
vocaat-generaal bij het Ge
rechtshof te 's-Hertogenbosch
mr. A. H, M, H Reeceveur
thans substituut-officier van
justitie bij de arrondissements
rechtbank te 's-Hertogenbosch,
is op zijn verzoek aan mr. J.
P. G, van Velzen (in verband
met zijn arnwij'ing tot ho 'd
van de Nederlandsehe missie
tot- opsporing van oorlogsmis
dadigers) eervol ontslag ver
leend met ingang van 1 Novem
ber 1946 uit zijn ambt van ad
vocaat-generaal bij het gerechts
hof te 's-Hertogenbosch.
Is benoemd tot kantonrechter-
plaatsvervanger in het kanton
Zevenbergen W. P. Bos, ontvan
ger der directe belastingen, in
voerrechten en accijnzen te
Zevenbergen.
JJE OPBOUW in den Zuid- Westhoek van onze provincie
vindt gestadig voortgang. Ons artikel over hetgeen
op „Onze Lievevrouw ter Dui nen" wordt verricht is goed
en wel „koud" of een ander belangrijk werk vraagt weer
onze aandacht. We bedoelen hier den wederopbouw van
het instituut St. Marie te Huybergen.
Uit de vorige artikelen daar
over in dit blad- gepubli
ceerd, kent men de groote ver
woesting. welke er in den oorlog
is aangericht. Zooals men weet
wordt de schade op ruim
f 5000.000 geschat. Het is moei
lijk een dergelijken slag te
boven te komen, maar ondanks
alle moeilijkheden is men niet
bij de, pakken vaan neerzitten.
Integendeel, met veel energie
toog men aan het werk en de
daardoor verworven resultaten
zijn reeds duidelijk zichtbaar.
AANTAL LEERLINGEN
GROEIDE.
DE OPENINGSAVOND.
Zaterdagavond hebben we het
gebouw tijdens de opening
kunnen bezichtigen. Daartoe
waren ook in de gelegenheid
gesteld al degenen die aan het
tot standkomen ervan hebben
meegewerkt. Ook van officieeie
zijde werd belangstellling ge
toond. Zoo merkten we o.m. op
burgemeester van Agtinaal, Pas
toor de Weert en verder de Al
gemeen Overste van het insti
tuut. Broeder Clemens. Rector
Vermolen. Broeder Overste Fer
dinandus en vele anderen.
In zijn openingswoord betuig
de Broeder Marcellus. Directeur
der school, zijn hartelijken
dank aan alle werk. en de
•instanties, die in het vlot ver
loop een aandeel hebben ge
had. Zijn van veel waardeering
getuigende toespraak werd be
sloten met een kort overzicht
van het verrichtte werk.
De talrijke aanwezigen brach
ten het verdere deel van den
avond op gezellive wijze door
met de tboneelstukjes „Gott
mit uns" en „De man met het
litteeken" welke door de Eerw.
Broeders met eroot succes war
den opgevoerd.
Aan het slot van den avond
wierp de Algemeen Overste,
Broeder Cl?mans, een bhk in oe
toekomst. denken aldus ?.e'
de hij, aan een gehe nieuw
instituut St. ^'arie. Voor het
echter zoover is moet nog een
lange weg worden afgelegd- We
hopen, dat God ons werk rijke
lijk zal zegenen.
Aan deze openingsplechtig
heid was des morgens een H.
Mis van dankbaarheid vooraf
gegaan en des middags de inze
gening van de nieuwe zalen
door Rector Vermolen.
DE VERBINDING BIJ
KEIZERSVEER
De veerverninding over de
Bergsehe Maas by Keizersveer
tussehen den grooten verkeers
weg BredaUtrecht is openge
steld alleen voor voetgangers en
wielrijders.
nE RAAD van Bergen op Zoom
heeft in zün Vrijdag gehouden
vergadering een aantal zeer be
langrijke besluiten genomen.
O.m. kwam ter tafel een voorstel
tot het verleenen van een crediet
van f 107.000 voor het inrichten
van een sportpark op het vm. land
goed Rozenoord. In verband hier
mee gaf de heer Benner te kennen
voorstander te zijn, doch hij stond
eenigsztas huiverig tegenover de
groote exploitatiekosten. Op desbe
treffende vragen van dezen spieker
deed wethouder Havermans mede-
deeling, dat in de toekomst zeer
zeker nog meer credieten gevraagd
zullen worden omdat met 't thans
gevraagde bedrag 't sportpark niet
volgens plan klaar kan worden ge
maakt. zoo zijn o.a. nog gelden noo.
dig voor de overdekte tribunes, kleed
kamers enz. De heer Houtman vroeg
een behoorlijke lokaliteit voor het
Roode Kruis In te richten. Ook hier
aan is, naar wethouder Harermans
zei. gedacht. Nadat de heer Don
ker had verzocht met het aanleg
gen van de in het sportpark gepro
jecteerde wielerbaan spoed te be
trachten, aangezien de Raayberg
niet meer in exploitatie is, ging men
zlist. met het voorstel accoord.
BRANDWEERKAZERNE.
VIERDER werd in principe beslo
ten tot het bouwen van een
nieuwe brandweerkazerne en tot 't
aanschaffen van een tnechanischen
brandweerladder.
Vrij langdurig werd van gedach
ten gewisseld over de benoeming
van een directeur van den Gem.
Socialen Dienst. De heer v. d. Brue-
le herinnerde er aan, dat destijds
was toegezegd aan den raad een
ontwerp-lnstructie te verstrekken
over dezen dienst. Hij had liever
gezien, dat deze was toegezonden
voordat de raad voor de benoeming
van een directeur - was geplaatst.
Ook de heer Becht bleek deze mee
ning toegedaan. In antwoord op de
ze opmerkingen zeide wethouder
v d. Kuyl het te betreuren, dat de
ontwerp-instructle nog niet is ge-
dat de taak van den directeur vast
staat. Daaraan wordt ook door een
ontrwerp-instructle niets veranderd.
Hij zag dan ook niet in waarom
niet tot benoeming zou kunnen wor
den overgegaan. De heer Becht in
formeerde hierna of de als num
mer 1 op de voordracht geplaatste
candidaat, de heer C. Koevoets, uit
Oosterhout, zich had teruggetrok
ken. Hierop antwoordde de voor
zitter bevestigend. De reden is, dat
deze candidaat gunstiger financiee
Ie perspectieven zag in een andere
functie.
Bü de tweede vrüe stemming werd
met 11 van de 21 stemmen benoemd
de heer A. H. Withagen uit Ber
gen op Zoom, directeur van het
Gew. Arbeidsbureau te Steenbergen
DIVERSE VOORSTELLEN.
■yOORTS gingen o.m. voor goed-
gekeurd onder den hamer door
het voorstel tot verhuring van
grond aan don heer S. de Lange
te Gouda voor oprichting van een
pottenbakkerij, het voorstel tot ver
betering van de Lourdesstraat. het
voorstel om het Ahsidie van het
C.O.C. te brengen op f 250, het
voorstel tot verbetering van de sa
larissen en loonen van het gemeen
teüjk personeel en het voorstel tot
het aangaan van een kasgeldlee-
ning groot f 800.000. Een voorstel
van den heer Nuyten om het woon
wagenkamp te verplaatsen naar de
Waterschuws werd aangehouden.
100 WONINGEN.
A AN HET SLOT van de vergade-
ring kon wethouder Havermans
de verheugende mededeeling doen,
-dat men er ln geslaagd was 100 wo-
reed gekomen. Hij kon echter toe-jningen toegewezen te krijgen. Er
zeggen dat ze binnen 14 dagen I waren er 200 aangevraagd, ze zul-
wordt aangeboden. In vervolg hier-1 len dit jaar worden gebouwd aan
op wees wethouder Kuypers er op. de Plataanstraat.
DERDE JA
Comm. v. Toezl
VAN HOOTEGI
Dr. A. J. J. M.
Verschijnt elke
(bij vooruitbeu
post 4.10; p.
Losse nummeu
Aan de pi
der
random vj
de gcalüet
voeren.
Tiet hoofddoel,!
aanzien van|
stuk nastreeft,
van afdoende
zekering van
eenerzijds en hl
noodzakelijke wl
herstel van hetT
van Nederland
de welvaart va
zoover die voor I
vaart van Eurof
reld vereischt isl
Het Nederlanq
wijst er op, dat i
een vredesverdrd
noodzakelijk Is. I
gemeenschappelij
gesteld, dat vod
zóncs zal geldq
Vooral met de
bijzonder met
moeten worden I
De wenschelij|
voren gebracht
zetting te zijner I
voorts wordt er f
vestlgd. dat
economische eij
zekerheid aan
king gewaarborl
het bijzonder tl
voedselvoorzienil
Van groot bel
landsche regel
keurig wordt
nazificatie val
zal voor gezel
dat de denazl
durende taf
Duitschers wq
Ook acht Ne<
lang, dat de vrl
Uiting in Duit:
bezetting hersti
derlandsche re|
het Duitsche
heid moet heblj
spreken over
de geallieerden|
zijn over dit
Tn politiek ol
moeten wonf
vang van he|
nationalisme
zucht naar w|
Volgens de
ring zal het
zijn, dat Do
len grondslal
bouwd. Ten!:
digheid ranl
deelen vanl
Dnitschland,
belang aU
ten., te ver:
staatsvorm
den bondstaa
novum zou
organisatie
niet zün, aa
bond (1815-
bond was.
In verband
drang naar
het voorts gd
ganisatic derl
en in die land
wettelijke bed
ankeren, alvq
van centrale
organen won
me indien hd
met politieke;
treft.
Tn economisch!
moeten wnrcf