&eM,
em
Walvisschenjacht
op haar hoogtepunt
Ergerlijk
Waar de scheepjes
van Van Gogh lagen,
Half millioen ouden van dagen
proiiteeren
rgen
tweede blad
dinsdag 14 januari 1917
Noodregeling Ouderdomsvoorziening lil
PSasiiCL»- N
REISINDRUKKEN
UIT FRANKRIJK
IN.T CAFé waar wt neerstrij
ken, maken we 'n klein mira
kei mee. Inplaat van de gebrui
kelijke gebrande gerst krijgen
we echte koffie voor 15 francs,
dit is een goede dertig cent een
kopje echte mokka, geschikt
om de aderen van den eersten
den besten Arabischen sjeik
met vuur te vullen.
Dag en nacht brengen de jagers hun buit naar
de „Willem Barendsz"
De Avonturen van Suske en Wiske
DE SPRIET ATOOM
De„ ornithologen, die aan boord
zijn er zijn er vier doen
vele nieuwe indrukken op en heb
ben reeds tal van weinig bekende
vogels gezien. In Zuid Afrika heb
ben we eerst kunnen constateeren,
dat onze fjoerenzwaluwen daar de
koude van de Lage Landen zijn
ontvlucht om in een mildere tem
peratuur te overwinteren. Alba
trossen ontmoeten we velerlei; van
de stormvogels zagen de ornitho
logen wel 24 soorten; pinguins heb
ben we in volle zee zwemmend ge
zien. Ergens, op het Dassen-eiland,
broeden er vijf millioen!
_L
OP EEN
IL!
EN BIJ-
ROEGE-
SG EN
EUREN
fLIJK
STERK
AAN
DIGHE-
hoed bij
[smantel
:r naar
7211-0
ameshoeden
MiDDElEUCG
lefoon 2077
met nieuwe
[JVEN en
itman)
Jmanschool
bliek
jein gezel
pi voor R. K
|deren
condities tea
bureau dezer
No. 668
De regeling vergt 150 a 200 millioen per jaar
ttOE kan men in het bezit der
uitkeering geraken?
De uitkeering wordt aange
vraagd bi) den Raad van Arbeid.
Alvorens dat door den Raad van
Arbeid tot uitkeering wordt over
gegaan, wordt door den Raad van
Arbeid het gevoelen ingewonnen
van een Commissie van Onder
zoek.
Een dergelijke Commissie van On
derzoek wordt in iedere gemeente
'ngesteld en heeft tot taak den
Raad van Arbeid van advies te die
nen ten aanzien van de toekenning,
weigering, herziening of intrek
king van ouderdomsuitkeering.
Dit is gedaan opdat de Raden van
Arbeid voorgelicht worden door per
sonen. die ter plaatse op de hoogte
zijn en die in staat zijn, de door de
aanvragers om uitkeering verstrek
te opgaven, inzake het door hen
genoten inkomen, met juistheid te
beoordeelen.
Daar. zooals we in ons vorig ar
tikel gezien hebben, de inkomens
factor bij de aanspraak op uitkee
ring een groote rol speelt, is het
van belang dat de door de aanvra
gers verstrekte opgaven door ter
plaatse bekende personen worden
gecontroleerd.
Het ligt in de bedoeling aldus
de Memorie van Toelichting dat
in de plaatselijke Commissies van
onderzoek bij voorkeur worden be
noemd personen, die reeds zitting
hebben in de districtsraden voor 't
Consumentencrediet.
Op deze wijze kan van de erva
ring. waarover die Raden ten aan
zien van de ouden van dagen reeds
beschikken ten behoeve van de uit
voering van de onderhavige rege
ling een nuttig gebruik worden ge
maakt.
r weg is Water
rerpijpenleerei
of brillen; meter
draagtasschei
bdschaptasicher.
ilcn en hakken
erimessen; ket
roleurrrv srgasser
ihjr.es enz. enz
603-
ES
V ppogpam
WOENSDAG 15 JAN.
HILVERSUM I; 7 nieuws; 7.30
orgel; 7.45 woord van den dag; 8
nieuws: 8.15 koor 8.30 gram.; 9
zieken: 9,30 zang; 10 kwartet Fau-
ré; 10.30 morgendienst; 11 trio
Knibbeler; 11,45 fam. ber. Indië; 12
orkest', 12,30 koor; 13 nieuws 13,15
orgel: 13.45 Metropole orkest: 14.30
causerie; 14.50 Sweelinck kwartet;
15,20 Howard Ferguson; 15,50 cello
16.15 zang; 16.45 voor jongens en
meisjes; 17.35 gram.; 18 Beethoven
18,30 Ned. strijdkrachten: 19
nieuws: 19.15 land- en tuinbouw;
19,30 Eng. les; 20,08 orkest: 21 le
zing; 21.20 vrouwenkoor; 22 nieuws
22,15 Act.; 22 30 Hélène Ludolph;
22.45 Overdenking; 23 Marcel Du-
pré orgel; 23.10 vrij en blij; 23,35
orkest.
HILVERSUM II: 7 nieuws; 7.30
gram.; 8 nieuws; 8.15 gram.; 8,50
voor de huisvrouw; 9 Stradivarius
kwartet: 9.30 waterstanden en pol.
ber.; 9,50 orkest 10 morgenwijding
10,20 voor de vrouw; 10.35 plano; 11
Non stop, 12 de Raaff en Schutte:
12.35 Miller sextet; 13 nieuws; 13.20
stafmuziek: 14 voor de vrouw; 14,15
trio: 15 ziekenbezoek; 15.30 voor de
jeugd. 17.15 Joh. Jong; 17,45 Rijk
Overzee: 18 nieuws; 18.15 Ramblers
13,45 toespraak; 19 Ned. comp.
gram.): 19.15 lezing; 19.30 lezing;
2005 Act.; 20,15 stradiva-sextet;
2045 hoorspel: 21,30 opera Paljas;
"1.30 gram.; 23 nieuws; 23.15 gram.;
22 25 dansmuziek.
TJeeft de Raad van Arbeid een-
maal op de aanvraag beslist,,
dan wordt de ouderdomsuitkeering
uitbetaald door de Rijksverzekerings
bank. wier technisch apparaat daar
op is ingesteld.
Er is geraamd, iat plm. 500.000
ouden van dagen onder deze nood-
regeling zullen vallen. De kosten
worden geraamd tusschen 150 mil
lioen en 200 millioen gulden per
jaar, welke last geruimen tijd op
de rijksbegrooting zal blijven druk
ken.
Hoe zal deze last gefinancierd
worden.
Op de eerste plaats zal (voor
1947) het bedrag van 40 millioen,
waarmee de raming der verevenings
heffing voor 1947 die van 1946 te
-boven gaat voor dit doel bestemd
worden.
Voorts wordt er op gerekend, dat
eer. bedrag van 9 millioen. grooten-
deels langs allerlei omwegen, van
de ouderdomsvoorziening aan de
belastingen ten goede zal komen.
Ook dit bedrag zal voor de bestrij
ding der kosten worden bestemd.
De overige kosten zullen bestre
den worden uit de voorgestelde wij
ziging der omzetbelasting.
De Noodregeling Ouden van Da
gen legt onvermijdelijk aan ons volk
zware offers op.
Moge het bereid zijn deze te
brengen evenwel niet slechts voor
de ouden van dagen doch ook voor
Invaliden weduwen en weezen.
G. Veldkamp
•y/rrIE WEL EENS het genoegen
heeft op reis te gaan en daar
bij gebruik te maken van de spoor
wegen, komt niet altijd even vol
daan thuis.
In ..Holland", zoo moppert hij
niet zelden, is het maar best rei
zen, maar kom daar eer.s om in de
provincie! Daar laat het materiaal
nog al eens wat te wenscheu over.
De jongste klacht is nu eens niet
van ,,Jan Publiek", maar van de
Ned. Spoorwegen zelf. Zij komt
hierop neer: Wij zwoegen eiken
dag om het materiaal zoo goed
mogelijk in orde te hebben. Zelfs
hebben wij Deensch materiaal ge
leend en Zwitserscli en wat bele
ven wij nu. Nu eens in Holland,
dan weer in de randprovincies
constateeren wij herhaaldelijk, dat
vandalen diefstallen plegen ln de
wagons, fittingen kapot snijden,
ruiten bekrassen enz. Daarom heb
ben wij goed materiaal reeds van
bepaalde trajecten moeten verwij
deren en vervangen door oud
Duitsch materiaal.
Commentaar op deze klacht is
eigenlijk overbodig. Het is duide
lijk, dat deze verniel- en roof
zucht ergerlijk is, te ergerlijker
omdat onze slechte materiaalpo
sitie algemeen bekend is.
Het beroep der N. S. op algemeene
medewerking van den kant van het
publiek verdient dan ook alle
sympathie.
JN HET POSTVERKEER met
Duitschland zijn tehalve me-
dedeelingen van strikt persoon
lijken sard thans ook medede
lingen van ©enigszins zakelijken
aard („non transactional corres
pondence") toegelsoten.
jQRIE MANNEN en drie jon
gens hebben voor het eerst
de 360 meter hooge piek op het
kegelvormige eiland Rondondo,
bijgenaamd ,.Öe verloren wereld"
beklommen.
Nu staan er de bunkers aan de donkere zee
„Qe Heilige Maria's van de Zee"
Duiten is alles water geworden
Saintes Marie3 ls nu een
mengvat van hemelwater en
het water van de zee. Springend
als kangeroes naderen we het
pooortje van de kerk, die als
oudste kerk van de christenheid
hier in het westen, eigenlijk
wel wat te oud ls geworden om
pootje te baden. Het is schemer
duister in het schip want de
weinige vensters zijn maar klein
De kerk heeft vroeger tevens
als vesting gediend waar de be
volking bescherming zocht:
eerst tegen de Noormannen, la
ter tegen de Mooren en de
Saracenen. Onder het hoogge
legen hoofdaltaar bevindt zich
de donkere crypte. We dalen in
dezen kelder af. het kille elec-
trische lichtje flipt aan en ver
moordt meteen de wijding die
de eeuwen hier vergaarden
PE.SE see. I$
Spookachtig grijnst in een half-
duisteren hoek het verwaar
loosde negerlnnebeeld van de
heilige Sarah. Het is bekleed
met verkleurde zij: bruinrose
satijn met goud, olijf en violet
met vergeelde en vergulde bloe
men om haar heen. Ik ben ln
staat om het te stelen om er
een stilleven van te maken,
maar als je het aanraakt zal
het waarschijnlijk verdwijnen
De speciale verslaggever aan
boord van de Willem Ba
rendsz" seint ons:
DEEDS eerder maakte ik er in
mijn telegrammen gewag van,
dat het weer in de Antarctische ge
bieden even onbetrouwbaar is als
het ijs in een Hollandschen polder.
Dit is ook deze week bewaarheid
geworden, want terwijl we op Oude
jaarsavond van een milde tempe
ratuur konden genieten, verandert
het weer nu wel vier keer op één
dag. Hoewel we in de streken ver-
keeren. waarin het in dit jaarge
tijde bijna geen nacht wordt, heb
ben we de zon vandaag nauwelijks
gezien. Het sneeuwt en er hangen
zware mistbanken. De temperatuur
beweegt zich om het vriespunt.
Het is een sprookjeswereld, waar
in we ons bevinden. We zijn welis
waar in open water, maar overal
zien we ijsbergen, en de radar-in
stallatie, waarmee de „Willem
Barendsz" is uitgerust bewijst daar
bij goede diensten. Ze worden tijdig
gesignaleerd, om op onze hoede te
kunnen zijn
Aan boord wordt gezwoegd. De
mannen hebben het niet makke
lijk. De arbeid gaat rusteloos voort.
Nog steeds wordt gewerkt ln twee
ploegen, die achter elkaar 12 uur
in touw zijn. met slechts korte on
derbrekingen voor het eten. Alle
dagen van de week zijn gelijk. Ook
op Zondag wordt - gewerkt. Het
moet! De walvisschen storen zich
niet aan den rustdag en voor de
„Willem Barendsz" is elke dag, die
we in de IJszee doorbrengen, kost-
baai'. Toch wordt de Zondag van
de andere dagen onderscheiden,
doordat we dan krentenmik te eten
krijgen, een potje bier drinken, of
een borrel wordt geschonken. Men
moet het werk van de mannen niet
onderschatten. Na de dag- of nacht
taak vallen ze doodelijk vermoeid
in hun krib Er is niets aan te
doen: er moét op deze wijze ge
werkt worden, want het is alsof de
walvisschen aan een loopenden
band worden aangevoerd. De jagers
varen gedurig af en aan en brengen
soms drie tot vier walvisschen tege
lijk mee. die dan in snel tempo de
eerder beschreven bewerking onder
gaan: ontspekken. ontvleezen, za
gen, naar de fabriek.
De fabriek, waar-van ik in een
ln stof: dit broze fantoom van
een grijs verleden.
komen weer buiten in den
dag. De pastoor passeert ons
een lange, magere grijsaard, die
met beide handen zijn soutane
oplicht en zoo boven een diepe
plas een paar mazurkapassen
probeert. Ik vraag hem om den
sleutel van den toren. HU
schudt van „nee",maar even la
ter blijkt het dat hij aldóór nee
schudt, ook al spreek je met
hem over de twaalf artikelen
des geloofs. Het is een tie van
den braven man. Even later
zendt hij zijn knecht^ die den
sleutel torst. De jongen heeft
één glazen oog. Met het andere
oog weet hij geen raad Als hij
het deurtje heeft geopend,
staan we voor het smalste don
kerste wenteltrapje, dat Ik
ooit van mijn leven heb gezien.
F. M.
.■VWlW4WWbSWAW.SVbV.
vorig telegram een beschrijving gaf
draait volop. De bemanning gaat
onderling al weddenschappen aan
ten aanzien van de grootte der pro
ductie. Zooals bekend, ontvangende
leden van de bemanning, van hoog
tot laag, een bonus voor eiken ge
vangen walvisch. welke varieert
naar gelang hun functie. Welnu, bo
nus is het slagwoord aan boord ge
worden.
Het schip zelf is onherkenbaar.
Er is niets meer over van den aan
blik, dien het had in de haven van
Amsterdam en IJmuiden. Dat zal
me een schoonwasscherij worden
als we terug zijn!
Ook voor de doctoren aan boord
is er thans werk aan den winkel,
want bij dezen arbeid kan het niet
anders of er komen telkens weer
kleine verwondingen voor, die on
middellijk medisch moeten worden
behandeld. Gelukkig beschikken we
over penisiiline en daarmee gene
zen de wonden wonderwel. Ook
slikken we veel vitamine-tabletten.
■yandaag waren we getuige van
een adembenemenden strijd, 'n
troep Orea's. ook wel zwaardwal-
visschen genoemd, die het meestal
voorzien hebben op baardwalvis-
schen, deed een verwoeden aanval
op de achter de „Willem Barendsz"
drijvende prooi. De Orea's zijn roof
zuchtige dfieren. die ongeveer 5 tot
9 meter lang zijn Door hun groote
rugvin en de breede borstvinnen
maken zij een kolossalen indruk.
Met hun gele kleur en zwarten kop,
waarin bij een aanval hun open
gesperde bek met tanden hun een
monsterachtig voorkomen geeft, zijn
het als het ware de duivels van de
IJszee.
De Orea is een tyran voor de
baardwalvisch. In den regel moeten
zij zich tevreden -tellen met afval,
maar vandaag hebben zij klaarblij
kelijk in de gaten «elke héérlijke
hapjes bij de „Willem Barendsz" te
krijgen zijn. want hun aanvallen
op de walvisschen houden niet op.
Die aanvallen geschieden altijd in
groepen Behendig zwemmen en
duiken zij om hun prooi heen. Ka
pitein Vissser neemt tenslotte een
besluit. Hij spoedt zich naar het
achterdek met een geweer en
schiet met vaste hand op één der
aanvallers, die geraakt moet zijn
ook, want plotseling duiken de ty-
rannen allemaal onder en spoeden
zich van de gevaarlijke plek. Met
ingehouden adem hebben we het
schouwspel gevolgd. Het vervolg
liet de gevangen walvisch. die la
ter aan boord gesleept werd, ons
zien. Deze miste namelijk een
stuk van zijn tong. De Orea's wa
ren him prooi vinnig te lijf gegaan!
door W. van der Steen
