Prof. Gerbrandy ging te ver
VAN MOOK EN SJAHRIR
bespreken GESPANNEN SITUATIE
HULST
ER
Stapel baby-kleertjes
groeit
Istraat
der
>rming
is.
OFFICIEELE REACTIE OP ZIJN M
RADIOREDE - REGEERING gQ
PROTESTEERT TEGEN ZIJN
AANVALLEN OP DR. VAN MOOK
„Hij gaf v. Mook
zelf macftfs-
voSkomenbeid
Bose raept op
tot strijd
C-.
I A M
I'
•fC
-jarige
baby
mm0mm
Geen voornemen om bestands-
overeenkomst op te zeggen
Gevechten bij Palembang en
verschillende andere plaatsen
TERREINWINST
BIJ MEDAN
OOOO0COOO<X><XXX>C>OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO<XXXX
683—0
PQOQCXD
n op L:0,
GERING.
362-oo
te Tilburg
5 Januari
van dit
A Bromet
Celin (een
ramatiscü
enscfrelijk
>edaarlijke
wel eens
,25. plaats
aterdag 4
ogmis van
695—o
s mm
n. grootste
tara Jo
haatsen.
s. een film
wendt den
u meer en
itgaat van
'leeftijden)
EN 8 uur
>ben?
zaken.
de koude
hell bren-
ee ft ij den)
C VOOR-
694—0
DliltDE JAARGANG No. 660
Comm V Toezlent. A t. J AERNOUDTS. c. J.
VAN HOOTEOEM. A E LANOENHORST: Mr Or
A 1 M MES: Mr H. B. L DE RECHTER.
Verschijnt eitcen werkdag Abonnementsprijs
(bU vooruitbetaltng) 3.38 p kwartaal; per
post 4 10. p week fblj niet-postbestell.) 0.26;
Losse nummer» 6 cent Postrekening 278 841
Voor God. Koningin en Vaderland
ZATERDAG 4 JANUARI 1947
UITGAVE: STICHTING „DE STEM*
D recteur: J A H M VAN SCHUNDEL,;
Hoofdredacteur: J J H A BRUNA, Algem.
Zeeuwsch-redacteur: W GROFFEN Vltsslngen;
Zeeuwsch-Vlaanderen: Bureau Huist. Dubbele
Poort 7. tel 102. Red J v d BROEK Bijbureau
Oostburg Nleuwstr 23. tel 35; Z -Eilanden Bur.
Goes Westslngei 75. tel 2236 Red N J KARHOF
■jyAAE aanleiding van de radio -
rede. uitgesproken door prof.
Gerbrandy, in zijn kwaliteit van
voorzitter van het nationaal co
mité „Handhaving der Kijkseen-
hetd", wordt van officieele zijde
het volgende opgemerkt;
Het is vanzelfsprekend en grond
wettelijk gewaarborgd goed recht
van iecieren Nederlander, ook van
prof. Gerb-andy, om in het open
baar vrij zija meening uit te spre
ken over hét beleid tier regeering.
Het is van den anderen kant een
even goed recht der regeering om
l aar beleid niet tegenover ieder,
die zich ais voorvechter van een an
dere beschouwingswijze opwerp:,
doch slechts in de daartoe grond
wettelijk aangewezen, door het volk
gekozen colleges te verdedigen. Zij
lieeft dit gedaan. Zij heeft haar
beleid in de volksvertegenwoordi
ging toegelicht en ongevraagd heeft
deze zich in groote meerderheid
achter haar voornemens geschaard.
De regecring gaai nu voort met
den arbeid aan de uitwerking der
overeenkomst op dc thans gelegde
basis, en o.m. aan de voorberei
ding van de rondetafel-conferen
tie, terwijl uiteindelijk de konink
lijke belofte van 7 December 1942
ook in een voorstel tot grond
wetswijziging zal worden gegoten
De regeermg meent echter wel
ernstig protest te moeten aantee-
kenen tegen de denigreerende wijze
waarop prof. Gerbrandy heeft ge
meend den met zooveel volharding
aan zijn zware taak arbeidenden lui
tenant gouverneur-generaal, dr. v.
Mook te moeten aanvallen.
Wanneer net waar is. wat prof.
Gerbrandy meedeelt over de voor
geschiedenis der koninkl. rede van
7 December 1842. wanneer hij dus
reeds in dien ijd wist, -vat hij thans
meent over dr. van Mook te moe
ten zeggen, dan mag de vraag wor
den gesteld, waarom juist hij. des
tijds minister-president, dienzelf
den dr. van Mook, dien hij achter
eenvolgens tot minister van Kolo
niën, tot luitenant gouverneur-ge
neraal en wederom tot minister van
Koloniën voor benoeming voordroeg,
nog verscheidene Jaren nadat de
DOSE, lid van ae Voor-Indische
Congresparty heeft de jonge
mannen van Voor-Indië opgeroepen
om samen met jong Indo-China te
vechten voor de vryheid van Azië.
Dit berichten van het front in In
do-China blukt o a. dat een Fransch
garnizoen van 600 man te Nam
Dinh in een „bijna hopelooze posi
tie" is geraakt. Ook wordt bericht,
dat op den Franschen minister van
Koloniën Moutet. een aanslag te
Hanoi is gepleegd.
DE STRIJD IN VIETNAM.
r U C
tP V*
Jmwk<
-
,-VH nh JIJ
o °j C
gebeurtenissen plaats hadden, waar
mee hu thans zun oordeel tracht te
staven, als minister handhaafde.
Sterker nog: waarom hy hem in
October 1944 behalve minister van
Koloniën tegeiykertyd luitenant gou
verneur-generaal voordroeg, dr. v.
Mook dus meer machtsvolkomen
heid schonk dan ooit een minister
van Koloniën of een gouverneur-
generaal bezat en zich ten behoe
ve van dr. van Mook een figuur
veroorloofde, die hy zelf naderhand
als een .staatkundig monstrum"
kwalificeerde. Bovendien vraagt de
regeering zich af waarom prof Ger
brandy de toelichting in zijn radio
rede gegeven op de koninklijke rede
van 7 December ±942 en die hy zelf
blijkbaar van groote beteekenis acht
voor een juist begrip van deze rede
aan de Staten-Generaal heeft ont
houden toen hy deze in een nota
op de hoogte stelde van de hoofd
punten van het regeeringsbeleid in
Londen
Tenslotte zü meegedeeld, dat de
regeering in de nadere toelichting
van prof. Gerbrgndy geen aanlei
ding vindt om haar overtuiging,
dat zy niets ongrondwettelijks voor
stelde noch in stryd handelde met
de bedoeling der koninklyke rede,
te herzien.
TTTRECHT heeft thans 183.000 in
woners.
/"•EN. MILCH is in Neurenberg ter
dood veroordeeld. Hy was na
tuurlijk „unschuldig".
rvE STAKING in de haven van
Antwerpen duurt nog onver
minderd voort. De transportarbei
ders vragen 25 fres. loonsverhooging
per dag.
Een 39-jaiifec lichamelijk gezon
de man, die niets at deis dan
baby-taal kon .spreken", heeft
men in Salford bij Manchester
ontdekt. IJeze man-baby had zijn
huis nooit verlaten, wist niet wat
een auto was en had van k nds-
been af mét geen andei levend
wezen dan zijn moeder gesproken.
Toen zijn moeder stierf, liet hij
de gordijnen dicht, liet d? deuren
gegrendeld en schakelde het licht
niet uit. Dit viel natuurlijk op en
toen men bovendien ontdekte, dat
dagerlang de flesschen niet naar
binnen werden gehaald, stelde men
een onderzoek in het huis in.
De man-baby, zat neergehurkt
n een hoek van de keuken en zette
verschrikte oogen bij het zien van
andere levende wezens dan zijn
moeder. Hij uitte zich in baby-
taal, kor zichzelf niet aankleedcn
en niet zonder hulp eten. Het bleek
dat zijn moeder, die zoo zielsveel
van hem hield dat zij hem niet
met de buitenwereld in aanraking
w.lde brengen, hem gedurende 30
jaar met een lepel had gevoed.
De 39-jarige man-baby is 9 weken
na den dood van zijn moeder even
eens gestorven.
VOOR
Wnr
de eerste maal, heeft de
Koningin in Haar paleis in Am
sterdam de hooge vertegenwoordi
gers van alle landen ontvangen om
de gebruikelijke nieuwj aars wen-
schen in ontvangst te nemen.
AAN 18 LANDEN is door den raad
van ministers van Buitenland-
sche Zaken der Vier Groote mogend
heden een uitnoodiging gezonden,
hun zienswijze kenbaar te maken
oyer de vredesverdragen met
Duitschland en Oostenrijk. Onder
deze 18 is ook ons land.
Prinses houdt waskxsom
oog op alios
UET STAAT thans vast. dat alle
babies, die gelijktijdig gebo
ren zullen worden met het prins
je of prinsesje, dat half Februari
in het paleis Soestdijk wordt ver
wacht. een pakje met kleertjes
zullen ontvangen. Of ook jonge
moeders, wier babies den dag
voor of na de heugelijke gebeur
tenis in het prinseiyk gezin wer
den geboren, iets zullen ontvan
gen, hangt af van de mate waar
in de babykleertjes in de komen
de dagen op Soestdijk zullen bin
nenkomen.
Zooals bekend heeft de UW de
verdeeling van de kleertjes op zich
genomen en is sedert begin October
druk in de weer met de voorberei
dingen van deze zeker niet een-
voudige opgave. Niet alleen uit Ne
derland, doch ook uit België, Ca
nada, Australië, Italië kwamen pak
Jes binnen. En vlak voor Kerstmis
zond de „American relief for Hol
land" twee honderd knotten prach
tige wol, die nu reeds verwerkt zyn
tot Jasjes, broekjes e.d.
Ook echter de prinses zelf houdt
een waakzaam oog op alles wat bin
nen komt en zoo kon het gebeuren
dat de UW te Amsterdam een zen
ding ontving uit Soestdyk met de
boodschap van de prinses erby:
„vergeet u vooral niet dat dikke
kussentje dat er by is, iets dunner
te maken, een baby zou er anders
in kunnen stikken".
Er zyn vele briefjes by de klee-
ren gevoegd. Te veel om op te noe
men.
Eén van ccn twaalfjarig meisje
uit Ginneken luidt: „Lieve prin
ses. Toen ik In de courant zag.
dat wjj de kinderklecrtjes aan U
mochten sturen, heb ik ook gauw
een Jasje gebreid. Ik hoop dat U
het mooi zult vinden dan ben ik
bltj. Met eerbiedige groeten ook
de prinsesjes. Marianne".
Hemdjes, broekjes, mutsjes. Jasjes
en zelfs doopjurken. Dit alles is in
grooten getale binnengekomen. Een
rubberfabrikant schonk bij voor
baat by ieder pakje een zulgfleseh-
speeu.
Weertjes uiterlijk 15 Jap. op te stu
ren. Het gemiddelde geboortecijfer
voor ons geheele land bedroeg in
September jl. 781 per dag. Het een
traal bureau voor de stitistiek ver
wacht, dat dit getal in Februari
a.s. niet zal worden overschreden.
Het secretariaat van Prinses Ju
liana verzoekt indien mogelijk de
Minister-president dr. L. J. M. Be el, tijdens de Nieuwjaarsrede op 1
Januari tot het Nederlandsche volk.
SPOEDIGE OPKLARING OP SUMATRA?
DR. VAN MOOK heeft verklaard het waarschüniyk te achten, dat
de gevaarlijk gespannen militaire atmosfeer op Sumatra spoe
dig weer zal opklaren. Hij bracht een bezoek aan Sjahrir, waarbij
zij den huiéigen toestand volledig bespraken. Naar dr. van Mook me
dedeclde had hun onderhond op vele punten opheldering gebracht.
jyi v. Mook zoowel als Sjahrir 'er
zekerden dat zy niet het voor
nemen hadóen 03 bestandsovereen
komst te laten varen en beiden
spraken ook de-wensch uit. dat de
huidige spanning zoo spoedig mo
gelijk zou worden weggenomen. De
lult. gouv. genera si was verder
van meening, dat dit een gunstl-
gen invloed zou hebben op de
meening in het blnnenl:nd tegen
den tijd, dat het ontwerp-ac-
coord van Linggcc,j:ti in het KNIP
(voorloopig republikeinsch parle
ment) zal worden behandeld. Hij
en Sjahrir verwachten, dat het
KNIP het secoord zal aanvaarden.
V
De oorlogs
zuchtige
rede van
Soadirman
Een onvriendelijk
begin
(Vermoedeiyk zal c,e KNIP op 27
Jan, te Soerabarta bijeenkomen),
Dr, van Mook sprak de mcening
uit. dat de huidige gevechten
worden veroorzaakt door onge
regelde Indonesische elementen
die dcor Soedirmsns onlangs
gehouden radiorede in aanzien
lijke mate waren opgehitst.
T>ROF. ROMME sprak in Eind
r hoven over Linggadjati. In
de zaal waren ca. 300 plaatsen
niet bezet. Naderhand bleek,
dat iemand 300 plaatsbewijzen
had gekocht om met opzet dit
aantal stoelen onbezet te laten.
Een verknocht tegenstander van
Linggadjati of een politieke,
stunt?
Als gevolg van dit onderhoud is
de republikein sche minister
van defensie, Sjarifoeöin, uit Ba
tavia naar Djokja vertrokken om
met aen opperbevelhebber van de
TRI luit. gen. Soedirman, diens
radiorede van 26 Dec. te bespre
ken. Men verwacht cat de repu-
tlikeinsche regeering binnen enkele
dagen een verklaring zrl uitgeven
om de uitwerking van Soedirmans
rede te verzachten.
Deze kringen hebben voorts
medegedeeld dat dr. van Mook
er in heeft toegestemd de ge
bouwen in Buitenzorg, weike
op 33 December door Nederland
sche militairen waren overgeno
men weer aan de republikeinen
over' 4c dragen.
Ook zullen de republikeinen wor
den hersteld in het burgeriyk be
stuur van Buitenzorg, hoewel óe
functies zullen worden vervuld
door andere personen, dan ten
työe van het plaats grypen van
de incidenten in functie waren.
(ZIE VERVOLG OP PAG 2.)
Heden zon onder 16.02 uur en
maan onder 4.50 uur. Zondag
zon op 8.08 uur en onder 16.03
uur. Maan op 14.08 uur en on
der 6.18 uur. Maandag zon op
8.08 uur, maan op 15.02 tiur.
Weersverwachting medege
deeld door het KNMI te De Bilt
geldig tot Zaterdagavond
Langzaam verder dalende tem
peratuur: matige tijdelijk krach
tlge wind tussehen Zuid en Oost
Overdrijvende wolkenvelden.
Geen neerslag van beteekenis.
