Kamer vóór moties Romme
De groote beslissing
Distributie nieuwtjeS
IJsfeest in Kerststemming
Communisten tegen eerste motie om een
merkwaardige reden - Schoutens denkbeeld
verworpen
Toch 80
Textielpunten
Radio-beSasting
volgend jaar lager
Groote fraude
DERDE JAARGANG No. 651
Comm v Toezicht: A F J AERNOUDTS. C 3.
VAN HOOTEGEM. A E LANGENHORST. Mr Or
A J i M MES: Mr H B L. DE RECHTER.
Verschijnt eiken werkdag Abonnementsprijs
(bu vooruitbetaling) 3-33 p kwartaal,, per
post 10. p week (bi) nlet-postbestell.) 1 0.26;
Losse nummers 6 cent Postrekening 278 841
ZATERDAG 21 DECEMBER 1946
STICHTING „DE STEM*
H
Voor Co'. Koningin en Va ler'arH
UITGAVE.
D recteur J A H M VAN SCHIJNDEL;
Hoofdredacteur J J H A BRUNA, Algem.
Zeeuwsch-redacteur W GROFFEN Vlissingen;
Zeeuwsch-Vlaanderen Bureau Huist Dubbele
Poort tel 102. Red J v d BROEK Bijbureau
Oostburg Nieuwstr 23 tel 35. Z -Eilanden Bur.
Goes Westslneei 75. tel 2236 Red N J KARHOF
Rapenrintt wint duet Linpgadjati
T\E IN DE TWEEDE KAMER door de heeren Romme en Scnou-
ten ingediende moties met betrekking tot de ontwerp-over-
eenkom.t van Linggadjati zpn gister in de Kamer in stemming
gebracht. De eerste motie Romme, betreffende de vrijheid en de
veiligheid van dc slachtoffers der gebeurtenissen in Indonesië en
van de geïnterneerden is met 83 tegen tien stemmen a a n g e-
n O lil c 11. De communisten stemden tegen.
De motie-Schouten, welke de regeering uitnoodigt ten spoedig
ste over te gaan tot de bijeenroeping van de Rijksconferentie, is
verworpen met 65 tegen 29 teggen. Vóór waren de fracties der
AR, CH. St.G. en P, v. d. V.; legen dc R.K. fractie, de P. v.
d. A. en de communisten. De heer Ruys de Bcerenbrouck (KVP)
had tevoren verklaard zich van stemming te zullen onthouden.
De stemming over de tweede motie-Romme. welke zich veree-
nlgt met het door de Regeeing voorgenomen leleitl t.a.v. het
ontwerp-accoord van Linggadjati, had tot resultaat, -lat deze motie
met C5 stemmen vóór en 39 tegen werd aangenomen
Vóór stemden de RK fractie: (be"-alve de heer Ruys dc Eeeren-
bronck), de Partij v. d. Arbeid en de communistische fractie.
Tegen stemden de fracties der AR, CH, St.G., P. v. d. V. en de
heer Ruys de Beerenbrouck.
J^OMEND jaar zullen er, zooals
wij reeds eenigen tijd geleden
meldden 80 textielpunten worden
aangewezen. Hiertegen is nu door
den detailhandel bezwaar gemaakt
die meent dat niet meer dan 60
punten zullen kunnen worden ver
strekt Desondanks zullen er den
kelijk toch 80 punten uitkomen.
Humor In de Kamer.
TT OOR DAT de moties in stemming
werden gebracht had de com
munist Zwagenaar zich on
sterfelijk weten te maken door ten
aanzien van de eerste motie-Rom-
me op te merken, dat volgens hem
de geïnterneerden waarvan in de
motie sprake Is, niet zijn zij die
door de Jappen in kampen zijn ge
zet, maar die „door de republiek
voor hun eigen veiligheid zijn ge
ïnterneerd, of die handelingen te
gen de republiek Indonesië hebben
verricht".
Dat was de reden waarom hij te
gen de bewuste motie was. Was het
wonder, dat er In de Kamer oi.i
dit betoog een hoongelach opsteeg?
Na hem verklaarde zich de heer
Zandt (SG) tegen de tweede
motle-Remme, de communist W a-
g e n a a r was er voor. niet om
Romme een plezier te doen. maar
om te lrten blijken, dat de CPN
voor onderteekening der ontwerp
overeenkomst en voor het beleid
der Commissie-Generaal is.
Tijdens de stemming waren alle
nrnisters aanwezig.
Vele leden kwamen de regeering
en speciaal minister Jonkman ge
lukwenschen.
Begrootingen O.G. er door.
TAe Kamer heeft gister ook een
begin gemaakt met de alge-
meene beschouwingen over de be
grootingen 1946 en 1947 van Over-
zeesche Gebiedsdeelen.
Minister Jonkman heeft toen
geantwoord op de opmerkingen
welke van te voren waren gemaakt
Verscheidene kwesties ten aanzien
van Wesfc-Indië kunnen z.i. nader
besproken worden ils de nieuwe
staatkundige regeling in de Kamer
aan de orde komt.
De heer de Kort (KVP) had
nl. de voorbereiding van een wets
ontwerp voor de staatkundige In
richting ln West-Indië bepleit. Hij
had ook aandacht voor een verant
woorde immigratie-politiek ge
vraagd.
Een verslag over de conferentie
te Pangkalpinan heeft de Kamer
reeds boreikt, doch het i. den leden
nog niet toegezonden.
Ten aanzien van den houtaankap
in Suriname, deelde de minister
mede, dat de concessie-aanvraag
momenteel by de Staten in behan
deling Is. Een wetsontwerp kan nog
niet worden ingediend. De aan
vraag is teruggebracht van 4VJ mil-
IJoen H A tot millioen, zoodat
men kwalijk kan spreken van een
monopolistische positie.
De zaak der overkomst van de
gezinnen der Commissie-Generaal
waarover de - heer B e e r n 1 n k
(CH) opmerkingen had geplaatst
nToet zoo gezien worden, dat dit
geen bevoorrechting was, doch de
erkenning van een noodzaak, om
dat de C. G. zich voor onbekenden
tijd naar Indonesië had begeven
en het gewenscht verd geacht, dat
de leden een eigen centrum in de
Indische maatschappy zouden heb
ben. Daar dit tevoren overeengeko
men was, acht de regeering het
juist, dat de overkomst ge
schiedde op 's lands kosten.
De door den heer J o e k e s voor
April gevraagde rota over den toe
stand ln indië zal aan de Kamer
toegezonden worden.
De begroot ingen werden daarna
znst goedgekeurd met aanteeke-
nmg dat de leden der CPN-fractie
geacht willen worden te hebben te
gengestemd.
T INGGADJATI GOEDGEK EUP.D
Dat is in kort, maar onvolledig bestek het resultaat
der parlementaire debatten, welke door veel opwinding
en emotie den lande werden voorbereid, doch in vrij kalmen
stijl werden gevoerd.
„Linggadjati" is slechts een
onvolledige uitdrukking voor
datgene, waaraan de Kamer
thans haar goedkeuring gaf.
Want de motie Romme ankert
de basis-overeenkomst zeer ste
vig aan:
1. Inachtneming der gelden
de grondwet
2. de do-r de C- G. opgestelde
toelichting
3. de Regeeringsverklaring
van 10 December 1946
4. De-aanvullende Regeerings
verklaring van 19 December
1946.
£)at ts inderdaad heel wat an
ders dan de „naakte" tekst
van Linggadjati. welke stormen
van verontwaardiging opriep.
De C. G. gaat nu terug met
haar overeenkomst die ondanks
de duizend belagers niet ont
halsd werd. doch in haar verde
ren uitgroei strikte leefregels
meekrijgt.
Nu de teerling is geworpen
dient naar onze meening de op-
He'geen echter volstrekt
niet beteekent, dat ze nn ook
geen taak en functie heeft
om de verdere uitwerking
met haar waakzaamheid te
begeleiden. Dat zal trouwens
niet alleen de oppositie doen
Onder de meerderneld welke
thans de uiotie-Romme verwierf,
is een belangrijke fractie, lie
niet klakkeloos hoera'riep. die
lang heeft gewikt en overwogen
en die tenslotte toch, op één
lid na eenslemmig tot de con
clusie kwam, dat het accoord
als richtsnoer van verder han
delen geen principieel afwijsba-
re elementen bevatte.
J)it beteekent geenszins dat er
in theorie geen betere me
thodes te vinden zouden zyn,
doch dat er in het thans ge
schapen stelsel van omstandig
heden een redelijke kans ,lgt
om uitvoering te krijgen van de
beginselen der Koninklijke
rede.
Ook degenen, die zoo harts-
Hoe komen wij uit
de „radio-ellende"?
EXTRA ZEEP.
ALLE krachten worden ingespan
nen, om zoo spoedig mogelijk
wederom huishoudzeep en-of toilet
zeep in distributie te breng en. Bij
de eerstvolgende bonaanwijzing zal.
behalve het normale rantsoen (225
gram huishoudzeep of 90 gram toi
letzeep) een extra rantsoen worden
verstrekt (90 gram toiletzeep) op
de E-kaartcn.
DE KOLEN PRIJZEN.
De huisbrandleveringen aan kan
toren. gebouwen, ziekenhuizen, ge
stichten en dergeiyke grootverbrui
kers zullen ongeveer 4 tot 12 pet
ln prys dalen. De klantenbinding
'en aanzien van deze verbruikers
wordt dan opgeheven Voor levering
door den kleinhandel aan indus
trieën is een prijsverlaging bewerkt
van ongeveer 5 tot 8 pet. By ge
wonen huisbrandleveringen aan
particulieren biyven de prUzen on-
gewyzigd.
PRIJZEN VOOR WILD.
/ANLANGS werden door Minister
Mansholt de prijzen voor wild
en gevogelte vastgesteld. Er Is nu
door den detailhandel geprotes
teerd tegen deze orijsbepallng daar
men deze te laag acht. Het protest
heeft niet geholpen.
INLEGVELLEN BEWAREN.
De inlegvellen GA 605, GB 605.
GC 605. GD 605, GE 605, hoewel
deze niet meer gebruikt zullen wor
den voor de uitreiking van bon
kaarten voor voedingsmiddelen,
moeten bewaard worden, daar zy
t.z.t. nog voor andere verstrekkin
gen gebruikt worden.
tochtelijk en fel oppositie voer
den, zullen nu toch de hoop
moeten koesteren, dat hun som
bere voorspellingen en zwarte
v-erwachtingen niet in vervul
ling zullen gaan.
Wat per slot van belang is voor
de landen en volken van het
koninkrijk: niet, dan _ien nu
lekker gelijk blijkt te hebben
gehad, doch dat inderdaad een
goede vertrouwenssfeer wor
geschapen om het historisch ge
groeide complex Nederiand-ln-
öonesië-Antillen nieuw te mo-
delleeren naar de eischen vau
positie haar verlies te nemen. Ook degenen, die zoo haNs- den tijd.
O00000000>000<><>0<>000000®<00000<X><>000000000000000000000000<>00000000000<
/ANDERWIJS, Kunsten en We-
lenschappen hebben gister
huil beslag gekregen in dc Twee
de Kamer. Dc begrooting-n zijn
z.h.st. goedgekeurd, met dc com
munisten als tegenstemmers.
De speciale belangstelling van
verschillende Kamerleden is gister
uitgegaan naar de radio. De heer
v. d SI e e n (P v. d. A.) hield
nl. een pleidooi om meer papier
beschikbaar te stellen voor de ra-
diogidsen en bovendien wilde hij
zendtyd voor alle stroomingen. Dat
laatste was koren op den molen
van den communist Wagenaar
die een motie indiende om zooda
nige maatregelen te treffen, dat
aan alle geestelijke- en maat-
scttappelinke stroomingen zend
tyd moet worden gegeven. Bo
vendien wilde hy een communist in
den radioraad hebben als er een
plaats vry komt.
Minister G i e 1 e n verklaarde
te willen bemiddelen, om meer pa
pier te doen toewijzen aan de ra-
diovereenigingen. als zou blyken,
dat zy niet hebben kunnen vol
doen aan het voorschrift, om op
lage-rapporten vóór 15 Dec. In te
dienen
In verband met de vraag van den
heer Wagenaar merkte hij
op, dat hy zich kwaiyk kan vast
leggen. voor benoemingen in nog
niet bestaande vacatures.
De motie-Wagenaar kon hy niet
overnemen, omdat het incorporee-
ren van meerdere organen in het
radiobestel een vooruitloopen op de
definitieve regeling zou zyn.
Nadat de heeren Tilmus
(CH) en v. d. G o e s v. N a t e r s
(P. v. d. A.) vertelde hadden dal
zjj tegen en de heer Schtps
(P. v. d. A.) dat hij voor de mo
tie was, werd de motie verworpen
met 44 tegen 23 stemmen
]Vaderhand heeft minister Gielen
er nog op gewezen, uat hij de
schuldvraag over „radio-ellende"
niet wenschte te behandelen. Hoe
uit de ellende te geraken, dat is
thans de kwestie, zei de minister.
En in verbard daarmee wees h(j
op zyn voorstel, dat het Kabinet
met eenige wyzigingen heeft aan
vaard Hy zei voorts niet van plan
te zijn de radio-begrooting met zyn
verantwoordeltlkheid te dekken.
Daarover zal hy nog overleg ple
gen met den minister van Finan
ciën.
De minister verklaarde verder,
dat 't zyn bedoeling is dc radio
belasting het volgend jaar te ver
lagen. Er zijn thans 1.149 000 be
talende luisteraars, tegen een
luisterbijdrage van f 12 brengen
ZÜ f 13 680 000 op. Het is niet do
bedoeling het karakter der luis
terbijdrage te veranderen en er
een bate voor de schatkist van
te maken.
JAe heer Stokman (KVP) had
belangstelling getoond voor de
vrb'e jeugdorganisaties en 't kamp
werk. De minister deelde nu mee,
dat een landelijke jeugdactie-com-
missie werkzaam Is, doch nog niet
met haar werk gereed Is en zich
ook zal beraden over het subsidi
eeren.
De minister erkende, dat er
aan dc geestelijke verzorging der
kampen veel ontbreekt. Hij zal
trachten daarvoor voorzieningen
te treffen.
Tegen een bezoek voor een com
missie uit de Kamer aan de kam
pen had de minister geen bezwaar.
BIJ DISTRIBUTIE
r>IJ DEN distributiedienst te Nij-
megen zijn groote fraudes ont
dekt, welke al meer dan zeven
maanden gepleegd werden. Het ge
val was moeiiyk te ontdekken, om
dat de fraudes gebeurden in de na-
controle afdeeling, waar de inge
diende vellen met bonnen moesten
worden nagezien. Meisjes van deze
afdeehng zochten de goede bonnen
van de vellen af en plakten daar
voor ongeldige bonnen ln de plaats
Deze ongeldige bonnen blijken
zij door bemiddeling van ambtena
ren uit de kluis genomen te heb
ben. De politie kwam achter het
geval by de aanhouding van een
zwarthandelaar, die zich er over
uitliet, dat hij de bonnen van dis
tributieambtenaren had ontvangen
Thans zitten vier ambtenaren, 6
meisjes van de distributie en zes
zwarthandelaren in arrest.