Wat gaat er met Moerdijk gebeuren Aan den vooravond der beslissing .RS! DT IEL 1ESSEN Fascisme olhoek SDEN! TWEEDE BLAD OR K.jeugd ^man-Kaas bilisten. t.K. Meisjesschol Hengstenkewriiifïen steekt den kop op DE SPRIETATqOM jpen, schorten en 9 No. 636 WOENSDAG 4 DECEMBER 1946 205-O partij TRIPLEX alle maten. i 214, 31^ en 5 cM met" vrachtwagen 921-0 I^U DE BESLISSINGEN omtrent het accoord van Cheribon vlak voor de deur staan, verdubbelt zich het aantal manifester en oproepen tot het Nederlandsche volk. En ook 0nder punj j stuiten we al dade< hetgeen dg clausule ajs deelgenoo van het Koninkrijk". Deze wordt wikkeld; het uitblijven van deze invrijheidstelling zou een beletsel vormen voor den verderen voort gang der besprekingen. burg Ta) pqpfi begint nu het raden naar nevgeeu m op"de clausule „als deelgenoot BURG, Tel. 2526 er m de besloten kringen van Ml- n h koninkrijk". Deze wordt nisterraarl en fracties is besproken _Qo0l oe cvereellkomst van cheribon 'Z Z. losgeiaven, a! betougf de Commissie ja* kO ader koopvergunnlng eerzeefden 110 x 60 45 en 60 m.m. TENMOLENS, ZAK- HaI STALEN 902o 1 LAMSWAARDE DENIS verteld IS en P. BROOS :henen ad f 1.90 EKLICHT DDELBURG 957—0 bevoegde kringen." Duidelijk ach ten we intusschen wel door hetgeen e prijzen en steeds Profiteert hiervan in: 953 BREDA .opt mosselen, merk: Iv mate voorradig bij: 943—0 heli tondel R EEN KLEINE BEDDEN TER EMEN. 945-0 brum te Goes. am; a riem; [elder. rhutssingel 24 A rood 920—° ESCHIKKiNG EEN E R W A R M ERS 936-0 N—WAGE TELEFOON 6' vaarvan eene met I100.... an volgen. Brieven v )OR P. PREIJERS na oproeping. Generaal dat de Unie een even hechten band zal opleveren. De ar- het ANP mededeelde dat het Ka- nten daarvoor zullen'in het Hm Af. Ha nrvmmic;Rip~npnftrjiJil pn binet de Commissie-Generaal en haar werk niet zonder meer des avoueert. Het zal immers in over leg met de C.G. heden zijn stand- parlementaire debat wel stevig aan den tand worden gevoeld. Punt 2 is niet actueel meer, doch punt bepalen. Dat daarbij ook van punt 3 is het niet minder dan in te voren reeds gepolst is naar de Mei jl: Er zijn symptomen, dat meening der voornaamste fracties, men van bepaalde zijde deze Rijks- ligt voor de hand. We hopen nu maai-, Regeeringsverklaring de volledig op tafel worden gelegd. Dit is een aan gelegenheid, waar mee 't Nederland sche volk zoo in tens meeleeft, dat slechts de grootst conferentie wil bagatelliseeren. wil dat in de verlagen tot een soort van re- kaarten grstreermachine, die niets verande ren kan aan hetgeen vooraf werd bekokeréld. Hiertegen nu dient te worden gewaakt. Roep om openbaarheid In de koninklijke rede van 7 Decern ber 1943 werd aan deze Rijksconfe rentie 'n gewich- mogelijke openbaarheid althans in tige taak toebedeeld. Die konink- één opzicht bevrediging kan schen- lijke rede blijft ons richtsnoer, zei ken Prof. Romme. We kunnen ons moeilijk voorstel len dat de overeenkomst zonder meer met een gunstig advies aan de Staten-Generaal zal worden voor gelegd. We hebben zoo het vermoeden, dat ze voorzien zal zijn van nadere uitleggingen, dat er strikte voor waarden zullen worden gesteld, welke by een verdere uitwerking van het accoord in acht dienen te worden genomen. Wellicht dat van de Staten-Ge neraal uit dusdanige voorwaarden ook in een motie óf iets dergelijks zullen worden vastgelegd, gelijk in dertijd op 3 Mei de motie-van Poll de machtiging tot verder-onder- handelen vergezeld deed gaan van 'n aantal richtlijnen. Belangwekkend is het, deze richt- lijnen aan de hand van hetgeen er thans geschiedt, nog eens naar voren te halen: 1. Aan het Nederlandsch-Indi- sche gebiedsdeel behoort als deel genoot van het Koninkrijk een autonome, bestuursvorm te worden toegekend. 2. De reeds lang In gang zijnde besprekingen moeten ook met vertegenwoordigers van de buiten gewesten worden gevoerd. 3. Het is gewenscht de reeds ge- ruimen tijd in voorbereiding zijn de Rijksconferentie zoo snel mo gelijk bijeen te roepen. 4. By de vormbepaling der autonomie behoeft eenigerlei re- publikelnsche vorm voor het in wendig bestel 'an het autonome gebiedsdeel of van een zijner on- derdeelen, mits gezuiverd van Ja- pansche mvloeden, niet bij voor baat uitgesloten te worden geacht. 5. Bij de voortzetting der be sprekingen dient vast te staan, dat de thans in gang zijnde in vrijheidstelling van de nog in in- terneeringskampen vastgehouden Nederlandsche onderdanen snel en regelmatig zal worden afge- Punt 4 is al gerealiseerd. Alleen is er nog een vraagteeken te zet ten bij de zinsnede „mits gezuiverd van Japansche invloeden".... Punt 5 echter dunkt ons nu ook van groot belang. We hooren mo- merteel niet veel meer over dien afvoer van geïnterneerden. Er is sinds Mei wel allerlei stagnatie ge weest. Den laatsten tijd zijn de klachten daarover verstomd. Doch onze correspondent in Batavia maakte melding van een steeds slechter behandeling dier geinter- neerden ondanks het toezicht van het Internationale Roode Kruis. Een openlijke, onverbloemde ver klaring omtrent den stand van het geïnterneerden-vraagstuk mag de Kamer toch zeker verlangen. Onverminderd moet gelden, ge- looven we, de strikte voorwaarde, dat er niet verder onderhandeld kan worden, als de invrijheidstel ling nu niet heel spoedig volkomen wordt afgewikkeld. MUe schreven dit alles in de ver onderstelling die voor ons ook een vermoeden is dat de de batten in de Staten-Generaal zul len worden gevoerd op basis van aanvaarding-onder-voorwaarden. Wordt deze veronderstelling, dit vermoeden niet bewaarheid, gaat Cheribon mitsgaders de C.G. van de politieke kaart, dan ontstaat een toestand, die volstrekt onoverzich telijk is. De weerslag hier en in Indië en op het internationale vlak zou enorm zijn. Dat risico is dan slechts te wa gen, als men in eer en geweten overtuigd is, dat het algemeen wel- zyri van de volken hier en overzee er by gebaat is, althans minder door geschaad wordt dan door aanvaar ding van het Cheribonsche accoord. We moeten bidden, dat geen slimme politieke berekening, geen verhuld eigenbelang, geen door po litieke emotie beneveld oordeels vermogen, doch slechts eer en ge weten den doorslag zullen geven bij de te treffen beslissing. Een foto van de verwoestingen te Moerdijk, genomen even na de capitulatie. zal hei een onbecïtsèi/eisd plaatsje blijven? tl ■vrEDERLAND herstelt zich. Het economisch leven wordt op gang gebracht. Het snelverkeer neemt naast het drukke militaire verkeer weer toe. Maar de voor naamste schakel tusschen Noord en Zuid is verbroken De Rijks waterstaat grijpt to- In afwach ting van de -herstelling van de vernielde aanlegsteigers van de vroegere veerponten die eveneens onbruikbaar zijn, wordt een nood- veer ingesteld Meer dijk begint weer te leven. Ook de spoorwegen vinden er weer hun eindpunt De reizigers worden van hier naar en V2n Zwyndrecht vervoerd. Als de vroegere veerbooten weer in de vaart zijn Hjkt de oude toestand teruggekeerd Alleen is het dorp overzichtelijker geworden. Wéér rij-en zich de auto's wéér is er drukte. In de verte spelen onze brug genbouwers met spanningen en stukken van kapot geslagen brug- sp nten als een jongen met zijn meccano. 1 Januari 1946 rUdt het snelverkeer weer over de pro visorisch herstelde brug Het is een wonderlijke verbinding van spanningen dar spoor- verkeers- en Engelsche hulpbruggen. Noord cn Zuid verbonden. TVTAAR Noord en Zuid zijn weer verbonden De spoorwegen vervoeren nu hun reizigers per vrachtauto en in Au?us, us rijdt ook de trein weer over de brug. Het is wéér stil op Moerdijk.. Het zijn weer alleen de schokkers, die wat vertier in de haven brengen. De geschiedenis herhaalt zich Hoe lang zal de toestand op Moerdijk zóó blijven? Voor 1940 waren er reeds plannen om den Biesbosch en de buitenpolders langs den Amer vloed'vrü te maken Daar voor was een dijkverhooging en -verzwaring noodig. waarvan reeds gedeelten klaar zijn. Onge veer tot Willemstad moet de dijk doorgetrokken worden. Wat daar Keuringen van tot dekking bestemde hengsten van het type trekpaard, welke niet zijn inge schreven in een stamboek van een stamboekver-eeniging, zul len met goedkeuring van den Minister van Landbouw, Vts- scherij en Voedselvoorziening ge houden worden te Den Bosch op 23 Januari en te Goes op 31 Januari allemaal precies aan vast zit is niet bekend maar voor Moerdijk is de uitwerking van deze plannen van groote beteekenis. Een zeehaven? TIET WEDEROPBOUWPLAN is nu ook afhankelijk van de plannen van den Rijkswaterstaat. Wat zal er nu gaan gebeuren? Zal de haven van Moerdijk blijven be staan of komt er een nieuwe? Wordt deze dan alleen maar een vluchthaven of zal het een zee- haven(tje) worden? Is Moerdijk voor dit laatste geschikt? Kan er zware industrie gevestigd worden? Is het met het deficit van Dordrecht voor oogen verantwoord do hooge kosten voor een dergelijk werk te maken? Deze en andere viagen maken punten van studie uit waarvan he* resultaat beslis send is voor de toekomst van Vioerdv'k Als er alleen' 'n vluchthaven komt. zal Moerdijk '11 onbeduidend plaatsje blijven, bekend door de beroemde bruggen. Komt er een zeehaven, en er is zelfs a! eens sprake geweest van een kanaal MoerdykAntwerpen (waardoor de bestaande waterweg niet alleen korter maar ook minder gevaarlijk zou worden) dan kan Moerdyk een belangryke plaats worden. Intusschen stagneert de weder opbouw van het dorp omdat niet met zekerheid is vast te stellen waar wel en waar niet gebouwd kan worden. Als de eene instantie toestemming geeft om op een be paald gedeelte te bouwen wordt dit door een andere belet. Blijk baar bestaat er niet voldoende samenwerking tusschen de verschil lende bureaux die een stem in het kapittel hebben. Dat het dorp niet meer in zijn vroegere ge daante herbouwd wordt betreurt niemand, maar wel dat men in het onzekere gelaten wordt Het on langs gepubliceerde bericht dat het uitbreidingsplan ter inzage lag is voorbarig geweest. Onzekerheid. VsViVljW/W.' QOK het herstel van beschadigde woningen stagneert omdat men aan die panden die straks nog verdwijnen moeten in verband met het wederopbouwplan na tuurlijk geen groote kosten gaat maken Maar welke zijn dat nu? Er bestaan slechts vermoedens. En zoo leeft Moerdijk in onzekerheid. Hoe lang nog? Merkwaardig is het da,t het De partij van „den gewonen man in Italië heelt groot succes DIJ den 24en verjaardag van Mussolini's opmarsch naar Rome, wapperden fascistische ba nieren aan de openbare gebouwen te Rome. waren de straten van Mi laan en Napels bezaaid met pam fletten, die den Duce verheerlijk ten, zong de Siciliaansche menigte vol heimwee het „Giovinezza", de fascistische hymne, aldus vertelt „Time". En bij de algemeent ge meenteverkiezingen boekte Gugliel- mo Giannini's „Uomo Qualunque"- partij (party van „den gewonen man") den spectaculairen vooruit gang van 70 pet. op iet totaal aan tal stemmen, dat ze in Juni 11. be haalde. Te Rome kwam ze op de 2e plaats te staan, (..a de communis- tisch-socialistische coalitie), te Na pels op de 3e, te Palermo op de le. Tn hoever was Giannini een fas- eist? Dit is thans de politieke waag no. 1 in het land, waar de „Uomo" plots van een zwakke 5e tot op zijn minst een sterke 3e party werd. De pafferige, gewezen tooneelregisseur (die er uitziet als een joviale Erich von Stroheim), heeft Mussolini natuurlijk openlijk veroordeeld, maar hy heeft even eens verklaard: „Het is onmogelijk te regeeren zonder dictatoriaal ge zag". Zijn programma was vaag. Op gebied van blnnenlandsch beleid was het een mengsel van de ideeën van Thomas Jefferson. Henry Wal lace en Franklin D. Roosevelt, maar het herinnerde tevens aan Huey Long. Alhoewet hij nog nooit zijn voorkeur hao kennen gegeven, begroette hij overwinning der Republikeinen in de V.S. als een zege van „den Uomo Qualunque in Amerika". Soms sprak hy nog veel omvattender: „Wij bouwen onze hoop op de ontzagiyke kracht der liefde, welke de eenige werkelijke macht ter wereld, is." Waarnemers wachtten tot Gian nini de kracht der liefde zou ver sterkt hebben met verklaringen der zwarthemden of stormtroepen. Na de verkiezingen van verleden week beval hy de vorming van politieke „actietroepen", om te beletten dat gelijksoortige communistische groe. pen zijn meetingen zouden onder breken. Intusschen is Giannini's bru taal, sarcastisch weekblad „Uomo Qualunque". liet meest verspreide blad in Italië geworden, daar het een beroep doet op de ontevreden politieke weezen van het fascisme. Hy heeft geamncsteerde fascisten openiyk uitgenoodigd tot de partij toe te treden en heeft posten gege ven aan de meer gegoeden. De Qualunquisten denken dat het suc ces bij de verkiezingen behaald hun meer steun van de rijke industriee- len zal bezorgen. dorp geen zelfstandige gemeente is Het behoort dieels tot de gemeente Klundert ceels tot c<e gemeente Hooge en Lage Zwaluwe. De grens dezer gemeente die Moerdyk in de lengterichting doorsnijdt, schept soms eigenaardige situaties. Het is niet onmogelijk dat door de in studie genomen plannen een feitelijke verplaats'ne v8.n het dorp naar een der genoemde gemeenten het gevolg is Maar het laatst hierop wacht Moerdyk me begry- peiyke spanning op de beslissingen die de toekomst van het dorp be palen. VWAWWAWWAVVW1AVW", '^ASW.V)i^5AiV^W.% door W. van der Steen K a/usrufsriiD ove» ner b£ zoen staat oe boet? roe dat susne enu/sht in den stal. slapen se 4;

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1946 | | pagina 5