BOTSINGEN OF JAVA
DistributienieuwtjeS
Uitkeeringsduur ziekengeld
punt van overweging
staatsverband
Herziening
ontslagen
Pleidooi voor nieuw
derde jaargang
Geen arbeidsplicht
voor meisjes
van
De Belgische
kabinetscrisis
DE ,Be'eIscho Waden commenta-
DEri1kC party in Prank-
MR DR. HOU BEN
Comm. der Koningin
in Limburg
Ontwerp-overeenkomst van
Cheribon „dor kreupelhout"
Republikeinen zijn dwars en storen
zich niet aan het overeengekomen
bevel het vuren te staken
Koning Steenkool
No. 633
Klaar in een
paar minuten
het bespaart!U
gas en etroom
populaire,
itbijt!
Er
RIMA
■WERK
iberg-
Jreijaert
ant
Comm v Toezicht: A. F. J. AERNOUDTS; C. J.
VAN IIOOTEGEM; A E. LANGENHORST; Mr Dr
A J J M MES; Mr. H. B. L. DE RECHTER.
Verschijnt eiken werkdag - Abonnementsprijs
(bij vooruitbetaling) 3.38 p. kwartaal; per
post 4.10; p week (bij nlet-poslbestell.) 0.28;
Losse nummers C cent - Postrekening 278.841
Voor GoJ, Koningin en Vaderland
ZATERDAG 30 NOVEMBER 1946
UITGAVE: STICHTING „DE STEM"
D recteur: J. A. BL M. VAN SCHLJNDEL;
Hoofdredacteur: J. J. H A BRUNA; Algem.
Zeeuwsch-redacteun W GROFFEN Vlissingen;
Zeeuwsch-Vla anderen: Bureau Hulst, Dubbele
Poort 7. tel. 102; Red.: J. v. d. BROEK. Bijbureau
Oostburg, Nleuwstr. 23, tel. 35; Z.-Eilanden Bur.
Goes. Westsingel 75. tel. 2230 Red N. J KARHOF
TVJ-EÏ de Kamerleden, die er
naar gevraagd hebben, blijkt
de minister van Sociale Zaken
vtlgens de memorie van ant
woord op de begrooting van zijn
departement van meening te zijn.
dat de uitkeeringsduur van het
ziekengeld verlengd behoort te
werden. HU overweegt een voor
stel daartoe aanhangig tc maken,
los van de algemeene herziening
van de sociale verzekering.
De minister erkent voorts, dat de
toestanden in de geteisterde gebie
den ook uit een oogpunt der volks
gezondheid nog veel verbetering be
hoeven. Deze toestanden hebben de
volle aandacht Door extra toewij
zingen van textielgoederen en zeep
worden de noodgebieden bij cfe
scabiesbestrUding geholpen.
Voorts deelde de minister mede,
dat de voorbereiding van een wets
ontwerp ter hand genomen Is in
zake hygiënisch schooltoezicht. Over
leg zal worden gepleegd over de
deelname van gemeenten en pro
vincies. Overwogen wordt in hoe
verre aan het particulier initiatief
medezeggingschap kan worden ge
geven Ook voor de schooltandver
zorging is een aparte regeling ln
overweging.
Het streven is gericht op keuring
Van alle hulsslachtingen.
Tn verband met den aandrang tot
verhooging van de tegemoetko
ming in de kosten van sanatorium-
verpleging, deelde de minister mede
dat de commissie van advies voor
het ziekenfondswezen zich heeft ver
eenigd met een voorstel van den
commissaris, belast met het toe
zicht op de ziekenfondsen, om de
tegemoetkoming in de kosten van
Siinatoriumverpleging van f 1.50 tot
f 3 per dag te verhoogen.
T.a.v. de gezinshulp vertelde dc
minister niets voor een arbeids
plicht voor meisjes te gevoelen. Wel
zijn interne en externe cursusseiïin
het leven geroepen er cursussen ge
organiseerd in kampen voor gedeti
neerden en zuilen de verschillende
bestaande opleidingen tot gezins-
verzorgsteu» zooveel mogelijk ge
coördineerd en van rijkswege ge
subsidieerd worden. De minister
meende, dat het verkrijgen van
huishoudelijke hulp intusschen iets
gemakkelijker schijnt te worden.
Overigens deelde de minister nog
mede, dat de stichting Hulpactie
Roode Kruis heeft besloten, dat zij
haar werkzaamheden zoo spoedig
mogelük zal beëindigen, vermoede
lijk in het voorjaar van 1947.
O 53
OVA I
TWEEDE KAMER KEURT
WETSONTWERP GOED
TN de vergadering der Tweede Ka
mer is gistermiddag aan de or
de gekomen het wetsontwerp tot
herziening van tUdens de bezetting
verleende ontslagen en andere
maatregelen ten aanzien van per
sonen in overheidsdienst of daar
mee gelijk gesteldcn dienst werk
zaam.
Nadat o.a. de heeren van Sleen
(PvdA)Algera (AR), en Sassen (K
VPt een aantal opmerkingen had
den gemaakt, lichtte minister Beel
toe, dat alleen in aanmerking ko
men voor aftrek die inkomsten,
welke op het ty'dstip van ontslag
niet werden genoten.
Het iuvasievoorschot, dat door
bepaalde menschen niet is genoten,
valt zeker onder de bepalingen van
de wet, verklaarde de minister, die
voorts O.a. nog toezegde de uitvoe
ringsmaatregelen te zullen bespoe
digen. Het wetsontwerp wordt
daarna z.h.s. aangenomen.
Do heer Steinmetz KVP) diende
een motie in. waarin de regeering
werd uitgenoodigd voorstellen tot
wijziging der ziektewet in te dienen.
Minister Drees kon de motie moei
lijk met sympathie begroeten. Toch
werd de motie aangenomen met 39
tegen 25 stemmen.
i ieeren &11® dG bcwocpu c«
naatszitting, waarin de regeering m
den Senaat in de minderheid H
8<fn weigerde af te trS
Zoo schrijft de katholieke
S4an?aard o"öer het op!
f.0'™- '-Bekin van dictatuur": De
heer Huysmans wil nu regeeren met
a^?ne stem meerderheid ln den
getuig?' v™ dergelijke opvatting
van een mentaliteit, die
tastelUngen m^bren^D^cVp!
l«t juiste
Van'lS?cl>. heeft de prins-regent
Huysman? ^.®rsten min*ster
,n audiëntie ontvangen,
Disten gedane door de commu-
Belde PMtUen z,Ti°°rstel aanvaard.
'Uk een door d n nu «ezamon-
i?asf»w nïï? communisten ot>*
Statekl werkprogram besprekeru
AMBTENAREN van het Rijks-
histituut voor Oorlogsdocumen.
tatie z(jn er in geslaagd in West-
Dultschland een gedeelte van de ar
chieven van het voormalige Rijks
commissariaat op te sporen. De do
cumenten, die tezamen anderhalve
ton wegen, bevinden zich reeds in
Amsterdam.
rpHANS wordt officieel beves-
tigd, dat bij K.B. van 28 No
vember aan mr. dr. W. G. A. van
Sonsbeeek, op zijn verzoek, met
ingang van 1 Jan. 1947 op de
meest eervolle wijze ontslag is
verleend als Commissaris der Ko
ningin in Limburg, met dankbe
tuiging voor de vele en gewich
tige diensten door hem aan den
lande bewezen.
Met ingang van 1 Jan. 1947 is
tot zijn opvolger benoemd mr. dr.
F. J. M. A. H. Ilouben te Den
Haag
De nieuwe Commissaris is 48 jaar
oud Hij is op 23 Mei 1898 te Wou-
drichem (N.Br.) uit Limburgsche
ouders geboren. Broers van hem
dr. H. H. Houben en Mr. J. Houben
wonen te Breda.
De heer Houben heeft zijn gym
nasiale opleiding ontvangen aan 't
Bisschoppelijk College te Roer
mond. Aan de rijksuniversiteit te
Utrecht studeerde hij rechten.
Hij was o.m. adjunct-secretaris
van de Alg. R.K. Werkgeversveree-
niging te Den Haag en vervolgens
juridisch adviseur van „De Drie
Hoefijzers" te Breda en directeur
van verschillende vennootschappen.
Tot voor kort was mr. Houben
secretaris van den Raad van Over
leg. Hij is voorzitter van verschil
lende maatschappelijke vereenigin-
gen in het bisdom Haarlem.
rvE heeren Ch. Weiter, prof. dr.
C. de Vries, prof. mr. J. Eige-
man, J. Fabius. prof. mr. A. Jose-
phus Jitta, prof. mr. P Losecaat
Vermeer, dr. J. de Stoppelaar en
mr. W de Waal, hebben aan den
minister" van Overzeesche Gebieds-
deelen een voorstel aangeboden, ter
vervanging van de bask-overeen
komst van Linggadjatli, die volgens
hen niet aanvaardbaar Is.
Zij zijn tegen de basis-overeen
komst van de Commissie-Generaal,
omdat liet ontwerp de eenheid van
koninkrijk en staatsgezag in begin
sel opensplijt
Hun voorstel, zoo betoogen zij,
sluit het koloniaal systeem uit,
handhaaft het staatsverband en
laat den weg open voor verdere on
derhandelingen.
Zij willen de huidige gebiedsdce-
len een eigen grondwet en een
eigen regeering geven, uitgaand
van de democratisch-politieke ge
dachte. Daardoor zou echter de
federatieve inrichting in Indone
sië moeten worden gevolgd en er
zou een federatief orgaan voor
den archipel in het leven moeten
worden geroepen.
De bouw van het nieuwe staats
verband. met een eigen sfeer van
bewindvoering en met een eigen
vermogen, moet verkregen worden
door een vrijwillige staatkundige
samenwerking der onderdeelen.
In de nieuwe organisatie van den
staat zullen alle krachten van het
centreerd moeten zijn, zoowel wat
de bewindvoering betreft (staats-
kabinet) als wat de volksvertegen
woordiging (stagtsparlement) aan
gaat, In belde sferen zal vaststaan,
dat de invloed en het getal van
hen die Nederland en Indonesië
vertegenwoordigen gelijk zullen
zijn, terwijl de positie van Suri
name en Curasao evenredig zal
zijn aan het gewicht dier staats
doelen.
BU deze constructie komt dus al
lereerst vast tc staan, zoo wordt
betoogd, dat, met uitzondering
van de draagster van de Ko
ninklijke waardigheid, niet eenig
orgaan van het Rijk in Europa
tevens functioneert als orgaan van
de hoogste rechtsgemeenschap.
Tot het uitoefenen van de functies
van bewindvoering over de zaken
van den staat worden staatsminis
ters benoemd.
De vertegenwoordigers van Ne
derland in het staatsparlement
worden aangewezen bij of krach
tens een wet, die van de andere
deelen van het staatsverband op de
wijze door hen overeenkomstig hun
constitutie te bepalen.
Deze hoofdgedachten omvatten
alleen de voornaamste beginselen,
zoo wordt gezegd. Eenmaal aan
vaard, zijn, zij als de stam van
waaruit de takken en twijgen der
staatsorganisatie zich verder ont
plooien. Organische groei en bloei
worden aldus mogelijk, zulks in te
genstelling tot het dorre kreupel
hout dat uit Linggadjattl (Cheri-
staatsverband als zoodanig gecon- bon) werd medegebracht.
EngelandNederland. De Nederlandsehe achterhoede had 't hard
te verduren. Een der talrijke gevaarlijke aanvallen der Engel-
schen wordt liicr juist afgeslagen.
Britsche troepen hebben lndië verlaten
rpERWIJL in Nederland de gemoederen steeds warmer loopen
A over de ontwerp-overeenkomst van Cheribon, blijkt ook de si
tuatie in ïndië niet zoo „vredelievend" te zjjn. Ternauwernood
hebben alle Britsche troepen hun rug gedraaid en lndië op een
heel kleine groep na verlaten, of de republikeinen worden weer
dwarser. Op verschillende plaatsen hebben nl. botsingen plaats ge
vonden tusschen Nederlandsehe en Indonesische troepen. Volgens
Indonesische bronnen dreigen de botsingen zich te ontwikkelen tot
een conflict op groote schaal. Het hoofdkwartier van het republi-
keinsche leger heeft in verband daarmee alle verloven ingetrok
ken
De meest ernstige gevechten spelen zich momenteel af bjj Be-
kassi op ongeveer 24 km ten Z.O. van Batavia. Ook in het haven
gebied van Batavia hebben botsingen plaats gehad. En wel naar
aanleiding van ontschepingen van Nederlandsehe troepen.
T\e oorzaak van dat alles is dood- doeng werd overeenstemming be
OAtlV/MI." .Inpin n eyn.'itrov'. fl'AffAnHh non HAmiPAoHnlii.. rot'
eenvou."'.,' hierin te zoeken, c',at
het republikelnsche leger zich niet
wil storen aan het overeengekomen
.Staakt het vuren" en regelmatig
de vastgestelde demarcatielijnen
overtreedt.
Zooals men zich herinneren zal,
was door beide partijen op 4 Nov.
overeengekomen vóór 20 Nov. op
alle fronten contact met elkaar te
zodken, demarcatielijnen te bepalen
en mogelijke geschillen zoo spoedig
mogelijk) plaatselijk te regelen.
Van Nederlandsehe zijde was den
troepencommandanten last gegeven
alle vijandelUkheden to vermijden
en hun patrouilles tot een strook
van 2 km buiten de geallieerde zone
te beperken.
De order ..Staakt hel vuren" blijkt
nu door de republikeinen nog
steeds niet gegeven te zgu. Elke
bekendmaking van rcpublikein-
sche zijde, dat deze order aan alle
verantwoordelijke republikcin-
sche troepencommandanten is ge
geven, is met dee feiten in strijd,
deelt de Ned. Ind. Lcgervoorlich-
tingsdienst mede.
Niettegenstaande alle pogingen van
de Nederlandsehe commandanten
om contact op te nemen met hun
republikeinsche tegenstanders zijn
zij op Java alleen geslaagd in de
sectoren Buitenzorg, Tjiandoer en
Lembang
Echter alleen in Noord-Ban-
Pres. Truman
„Grijpt hem
mannen, hij is
op mijn stoel'
tje gaan zit
ten"
treffende
kregon.
een demarcatielijn ver-
Er is nu een Nederlandsch-Indo-
neslsche Commissie benoemd, die
op route gaat op Java en Sumatra,
om te trachten contact te leggen
tusschen de verschillende plaatse
lijke legercommandanten, om daar
door een oplossing te zoeken voor
de moeilijkheden. Als de republikei
nen nu maar weer niet veel belo
venen weinig goeds-doen!
/Aver toekomstige besluursover-
drachten aan de republikeinen,
is van regeeringszljde een officieel
communiqué verschenen, dat het
volgende zegt:
Uit allerlei commentaar is geble
ken, dat de bepaling van de ont
werp-overeenkomst, met betrekking
tot. het geleidelijk invoegen van
door de Nederlanders bezette gebie
den ln het territorium van de re
publiek, in zekere kringen aanlei
ding heeft gegeven tot misverstand
en bezorgdheid.
Nogmaals verklaart de regeering
met nadruk, dat de bestuursover-
dracht slechts dan zal plaats heb
ben, wanneer in deze gebieden de
reehten en de veiligheid van alle
burgers, ongeacht hun nationali
teit, ten volle verzekerd zgi>-
In het bijzonder moet het vast
staan. dat niemand in zijn belan
gen wordt benadeeld of achter
uitgezet op grond van zijn samen
werking met de Nederlandsch-In-
dische regeering.
{gisteravond zijn met de Sibajak
vanuit Rotterdam weer Neder
landsehe troepen naar lndië ver
trokken, in totaal 1600 man.
VOLGEND JAAR MEER TABAK
A LS alles wel loopt zal het ta-
baksrantsoeu in lrct eerste
kwartaal van volgend jaar ver
hoogd worden. Een regeeringscom-
missic heeft nl. daartoe voldoende
tabak in Amerika kunnen koopen.
GELDIGHEIDSDUUR BRAND-
STOFFENBONNEN
TIE volgende brandstoffenbonnen
blijven geldig tot en met den
daarachter vermelden datum:
62 BV tot en met 30 Nov. 1946,
63 BV tot en met 31 Dec. 1946:
60 BV .tot en met 31 Jan. 1947; 61
BV tot en met 28 Febr. 1947.
De periodebonnen le t.m. 9e pe
riode van de kaarten WA en WB
606 blijven tot nader order geldig.