IpC kleine üfctll
Zoo groeit „De Stem"
Wal een Wonderlijke Wereld
LACHEN IS GEZOHD
EEN MOOIE SIERKNOOP
cLexA
f»1
DEGENEN van jullie, die onze vo
rige artikeltjes over de krant goed
hebben gelezen en begrepen weten
nu, hoe de redactie en de zetterij
werken. Nu komt de opmaak aan
de beurt.
Op de zetterij wordt nu een grote
ijzeren lijst neergelegd, een „raam",
waarbinnen de gezette regels netjes
worden gerangschikt in kolommen. De
met de hand gezette „koppen" wor
den boven de artikelen geplaatst, de
loden regels aaneen geplaatst, de
„kolommen" gerijd. De kolommen
worden van elkaar gescheiden door
koperen „lijnen", d.w.z. repen koper
net linealen. Als Je de krant voor Je
hebt dan ze je ze tussen de kolom
men als strepen afgedrukt. Zoo'n pa
gina is net een blokkendoos. Alles
moet netjes passen. Hier een artikel,
daar een klein stukje, hier een ad
vertentie, daar een klein nieuwsbe
richte en als dan alles vol is, sla
ken de zetter en de redacteur een
zucht van verlichting; de pagina is
opgemaakt!
OfcVEN
E is nu nog wat ruimte overgeble
ven aan de zijkant en aan de bo
venkant in het ijzeren raam. Daar
worden u een paar dikke staven ijzer
ingepast en die worden met dikke
schroeven, die in de lijst zitten, tegen
de opgemaakte pagina aangeperst.
En wel zó stevig dat, als je de lijst
even zou optillen, er geen regel of
geen lettertje uitvalt. Het is wel eens
gebeurd, dat iemand die schroeven
niet stevig genoeg had aangedraaid.
Het raam werd toen opgelicht en....
met een geweldig gekletter viel de
hele pagina in elkaar. En ga dat nu
maar eens uitzoeken! Je hebt nog
net zo vlug een hele nieuwe gezet!
Daar ligt nu de pagina klaar Die
gaan we nu eens naar bed brengen.
Eerst wordt-ie toegedekt met een
d kke cartonnen plaat. Dat is geen
écht carton, maar viltachtig .buig
zaam envuurvast papier! Daar
overheen komen weer een paar lek
kere molton dekentjes. Wat zal die
pagina lekker slapen!
En nu wordt het toegedekte raam
onder een zware peis geschoven, een
zogenaamde „Prügepers" of, kortweg
„preeg".
jjrOE6EDÉKTE" f*\GlNA
HALF ONDES DE PSfcfeE "PERS
Die pagina gaat dus „onder de preeg
slapen" (Pas op, zetter, vergis je niet
en laat 'm niet onder de preek
slapen 1) De zware kop van die preeg
wordt nu electrisch in werking ge
bracht en drukt zich met een gewel
dige zwaarte op de pagina. Stel je
eens voor: op dat raam, die pagina
dus, wordt een druk uitgeoefend van
2800 kilogram! Als jullie er onder la
gen, kwamen jullie er nog platter dan
een zilveren dubbeltje uitl
Kijk, langzaam gaat de kop van de
„preeg" weer omhoog en we kunnen
het raam er onder uit schuiven. We
lichten de molton dekens óp, we ha
len het vel „viltpapier" er af en...,
ontdekken tot onze grote verbazing,
dat de. pagina zich netjes en scherp
in het „viltpapier" heeft afgedrukt.
Elke letter, elk lijntje, elk puntje is
er diep ingeperst.
Nu rent de zetter met zijn stuk vilt
papier naar de gieterij of, zoals dat
in 't kranten vak heet, de stereotypie
of kortweg „de stiep".
Het vel viltpapier wordt er omge
bogen tot het de vorm heeft van een
halve cylinder en in een gietapparaat
gelegd.
Er wordt nu een laag lood over
heen gegoten en, zodra die is afge
koeld, hebben we dus gekregen een
kranten-pagina van lood, omgebogen
tot een halve cirkel of, zoals de
wiskundigen onder jullie zouden zeg
gen, een ..halve cylindermantei".
Dat gebeurt nu met alle pagina's
van de krant en wanneer die alle
maal klaar zijn, gaan we „draaien".
Hoe dat gebeurt, vertel ik jullie vol
gende week In een laatste artikeltje
over dit onderwerp.
Hob fm men tulntfo...
Dan is er nu veel te doen. Je zult
het druk hebben met het uithalen van
verdroogde plantenresten en onkruid.
Als je alles goed hebt „schoon ge
maakt" moet Je nu de grond luchtig
omspitten. Het zaad, dat Je na het
uitbloeien van de bloemen hebt ge
wonnen. ga je nu schoonmaken en
netjes opbergen. Dahlia- en gladio
lus-knollen netjes schoonmaken. Van
de dahliakncllen iange punten en
een stukje stengel wegsnijden en van
de gladiolusknollen de resten oude
knol en worteloverblijfselen wegne
men. Kleine knolletjes bewaren, boor!
Aan allemaal. Daar heb je al,
de sneeuwbal is aan *t rollen. Van
alle kanten worden me postzegels ge
vraagd. Wie 't eerst komt, 't eerst
maalt. Die ik had heb ik verzonden en
nu is 't op.. Maar omdat er nogal
belangstelling onder jullie blijkt te
bestaan voor postzegels en het ver
zamelen er van een heel wat vor-
mender en intelligenter bezigheid
dan het verzamelen van allerlei on
nutte dingen als sigarenbandjes, sluit-
zegels, enz. is er misschien gele
genheid wel eens wat over dat onder
werp in de Kleine Stem te schrijven.
Ed. Z. te S. Zo Ed, al kom je uit
de Oost, dat getekend schilderstuk in
je brief was toch maar echt Hollands.
Aan je verzoek is voldaan voor zover
er nog voorraad was.
Harry v. d. M. te M. - Nou, nou,
kinderen ontvoeren doen ze nu zo
druk niet, ook niet meer in Amerika,
hoewel 't daar een Jaar of tien gele
den erg in de mode was. Reizen en
trekken is heel leuk, maar a 1 t ij d
valt ook niet mee. En dan.... er zijn
heel wat journalisten die zich regel
matig zuchtend naar taaie vergade-
/-"DICHT?
MiECiN WORDT HALF- eeM
ROMO (je QOGÉn h«T ,1KOOM
STUK «VILTPAPIEÓ V-OOO
6EUCCID. DAN KLAVT 7^°*rr ,n
HST TOESTEL - 1/°* w^vicr-PAPieR'
EN AL*b het GIÉT-
APPARAAT DAK WEER
open Gaat, staat
DAA«y HALF-CIRKELVO«
6E8ofiCN, Df=
LODEN krantenpagina
ringen slepen. Alles heeft z'n scha
duwzijden. Maar, Harry, je hebt ge
lijk, zoek de zon maar steeds op, dan
heb je altijd 'n goed humeur.
Wim N. te M. Nee, de Reigerstraat
ligt vlak bij de Groote Markt, al hoort
een Reigerstraat eigenlijk in de vo-
gelenbuurt van Belcrum. Maar dit
beestje was een heil eind weggevlo
gen, tot in het hartje van Breda. Je
bent welkom, hoor, maar ik weet
niet of ik thuis ben als jij zo plot
seling verschijnt. Misschien zie je me
nog wel eens in Made, want ik ken
„De Mai" goed en ik heb er vrienden
die ik wel eens bezoek.
....„iedere dag
een goede daad ie doen
zo luidt een deel van de welpenbelof
te. Ik ken een jonge wolf die netjes
optekende wat hij iedere dag deed.
Niet om er mee te pronken, maar om
voor zichzelf altijd vóór hij naar bed
ging goed te weten, dat hij zijn belofte
was nagekomen en tegelijk er zichzelf
aan te herinneren, dat hij de volgen
de dag weer een goede daad moest
kunnen opschrijven. Lees eens, wat ik
op zijn briefje van de afgelopen week
vond geschreven:
Maandag: thuis de schoenen ge
poetst (8 paar). Dinsdag: op het kerk
hof geweest en wat chrysantjes uit
onze tuin op een verlaten graf gelegd.
Woensdag: een man zijn handkar
helpen duwen. Donderdag: een oude
dame haar koffertje helpen dragen.
Vrijdag: een hondje met een zeer
pootje geholpen. Zaterdag: een man
met een witte wandelstok de straat
helpen oversteken. Zondag: de hl Mis
gediend bij den aalmoezenier.
En wat hebben jullie gedaan?;..,
'AKELA
„Heb je tegen Je broertje gezegd,
dat hij nu eens moet ophouden met
mij precies na te doen V*
„Ja, ik zei: Joh. doe toch niet zoo
gek I"
De dame: „Vindt Je dat klokgelui
met heerlijk, melodieus? Zoo roman
tisch, zoo vol beteekenis?"
De beer: „Je moet een beetje har
der praten; door 't kabaal dat die
verdraaide klokken mah^n hoor ik
geen woord van wat Je zegt."
Onderwijzer: „Zijn er plekken in de
woestijn, waar schaduw is?
Jos: „Ja, maar je kunt er niet te
gaan zitten".
Onderwijzer: „Waarom niet ?M
Jos: „Omdat je toch niet In je
eigen schaduw kunt zitten!"
Impulsief.
TNWONERS van Syd
ney zagen tot hun
verwondering hun stad
genoot Larry Mansony,
gekleed en wel, een
plotselingen duik nemen
in den vijver van het
stadspark. Met vereende
krachten werd de grap
penmaker dl e de
zwemkunst niet machtig
was op het drooge ge
trokken.
Toen men hem vroeg
of hij zijn leven beu was,
lachte hij en schudde 't
hoofd.
„Ik weet het niet', zei
hij, „hoe het kwam,
maar ik zag daar ineens
een kanjer van een
snoek en ik geloof dat
ik het zonde vond, het
beest te laten ontsnap
pen".
Hoffelijkheid-
"TVE COMMISSARIS V.
politie in Chicago
heeft een order uitge
vaardigd, dat agenten,
die dames opbrengen
naar het bureau en on
derweg trek krijgen in
een cigaret, eerst aan de
gearresteerden verlof
moeten vragen om op te
steken.
Ook een manier.
TN DETROIT bracht de
stokdoove Kenmeth
Downing zijn vrouw voor
den rechter, omdat zij
hem uitgescholden had
in gebarentaal.
Ja, wie wil?
pOLIN MACKENZIE
uit Idaho-Falls (U.S.
A.) plaatste een huwe
lijksadvertentie. waarin
hij aan de eventueele
gegadigden nogal merk
waardige eischen stelde.
Zijn a.s, bruid moest
namelijk een eigen koe
bezitten en in staat zijn
boter te karnen.
Hjj kwam weer
boven.
r\RIE VISSCHERS heb
ben het monster van
het Como-meer (Noord-
Italië) weer gezien. Zij
vertelden dat het twaalf
voet lang was, groote
ronde oogen had en dat
iet bedekt was met
zilveren schubben, waar
op roode en blauwe
spikkels. Bewoners van
een dorp aan den oever
van het meer hebben er
bij de plaatselijke auto
riteiten op aangedron
gen, het beest te laten
bombardeerenof
schoon het nog niemand
kwaad heef gedaan!
Overigens hebben we
een sterk vermoeden,
dat het monster in den
loop der eerstvolgende
weken nog aanzienlijk
In lengte en leelijkheid
zal toenemen.
Geen jockey.
admiraal wiiuaa
Halsey van het U.S.
A.-leger had voor d«
capitulatie van Japan
Hitier parodieerend,
verklaard, dat hij nog
eens op den schimmel
van den Mikado door
Tokyo's straten zou rij
den.
Japan werd bezet en
de admiraal zette voet
aan land.... in Tokyo.
De Amerikanen hoor
den het en velen van
hen stuurden brieven
aan den vlootvoogd,
waarin zij erop aandron-
gen, dat hij zijn belofte
gestand zou doen. Uit
Texas kwamen zelfs
sporen en uit Newada
een zadel van 1000 dollar
Toen werd het de ad
miraal te machtig- „Ik
zou het wel doen", zd
hij, „als ik maar paaTd
kon rijden!"
OOOOOO0OOOOOO0OOOOOOOO0CX3OeOOO©OOOOOO€X3©OGO0e
WAARSCHIJNLIJK is het Je wel
opgevallen, dat verschillende ge
allieerde militairen prachtig gevloch
ten koorden over hun rechterschou
der droegen. Deze gevlochten koor
den werden verkregen, door van en
kele losse koorden plattings te
maken door het leggen van bepaalde
knopen. Ik wil Jullie leren, hoe dat
te doen. Je behoeft niet anders dan
heel goed de verschillende tekeningen
te bestuderen en dan zul Je opmerken
dat het steeds maar een herhaling is
van dezelfde knopen met behulp van
twee koorden, die het mooiste resul
taat geven, wanneer ze verschillend
van kleur zijn.
Begin met twee koorden in het
midden om te buigen en de buiging
vast te zetten met behulp van een
klein touwtje (tig. 1). Je zult bij het
volgen van de verdere handelingen
opmerken, dat Je het binnenste (zwart
getekende) koord verder rustig kunt
laten hangen, omdat Je uitsluitend
met het buitenste koord, waarvan we
de uiteinden A en B noemden, moet
werken. Wanneer Je precies doet als
aangegeven, dan zie Je, dat fig. I
voorstelt, de aangetrokken knoop die
Je volgens fig. 2 en 3 hebt gelegd. Fig,
7 laat zien de aangetrokken knoop die
Je volgens fig. 5 en 6 legde. De ein
den A en B hangen dan weer op de-
zelfde plaats waar ze hingen als toen
Je begon (Fig. 1) en daarom toont fig.
8 ook weer dezelfde handeling als fig.
2. Wanneer Je daar weer bent aange
land, ga je dus weer verder, steeds
maar weer verder volgens de fig. 3, 4,
5, enz., totdat Je een platting hebt ge
kregen zoals die er in fig. 9 uitziet
Die platting is te gebruiken als
sierkoord, hengsel, stokversiejjng,
sier koord, hengsel, stok vers lering, e.d,
DE TABAKSPIJP.
TVE TWEE MANNEN hielden niet
ver van de waakzame schild
wacht, wiens woest geblal nu was
overgegaan in een aanhoudend en
dreigend gebrom, stil. Atherton
merkte, wederom met een grimmi-
gen lach op, dat ze de lengte van
de ketting van het dier niet ken
den; de mogelijkheid bestond, dat
zij lang genoeg was om den hond
gelegenheid te geven iedereen te
grijpen die het pad vóór zijn hok
betrad Maar Gillian Clent kwam
naderbij uit de richting van de hut,
waarbij zij grooter dan ooit scheen
in het onzekere licht en op een
enkel woord van haar werd de hond
stil en sloop hij terug naar zijn hok;
van uit dit verblijf zagen ze zijn
oogen groen en rood gloeien ter
wijl hij de verstoorders van zijn
eenzaamheid bespiedde. Er viel een
diepe stilte om hen heen, welke
slechts werd verbroken door het
geruisch van de zee op het kiezel
sand en het geluid van de stappen
van Gillian Clent op het ruwe pla
veisel waarover rU naar hen toe
kwam.
„Wie is daar?" vroeg zi) rustig,
toen zij het hok genaderd was.
Blake, die Gillian Clent in de
.Anchor's Weighed" zag en haar
tegen Judah had hooren spreken,
had de zachte, vloeiende toon van
haar stem opgemerkt. Het zou geen
verrassing hebben gewekt, wanneer
men van een vrouw, van zulke for-
sche proporties een bijna mannelijk
stemgeluid zou hebben gehoord,
maar deze stem had men eer in
zuidelijker streken kunnen verwach
ten. Daarenboven was die stem ver
fijnd, gecultiveerd en hoe weinig
woorden Blake er ook van had ge
hoord, het was hem reeds duidelijk
dat deze vrouw niet het dialect van
de streek sprak; er was geen spoor
van vervorming in de woorden, die
ze had geuit. Maar er was nog meer
dan zachtheid alleen in haar acoent
Blake, als man, had al spoedig op
gemerkt een karakteristiek vrouwe
lijke noot, die een man moest aan
trekken. Dit, had hij in zichzelf op
gemerkt, toen hü dien avond Bris
coe's herberg verliet, is de soort
vrouw die een zeer sterke macht
over een man zou kunnen uitoefe
nen. En toen hi) nu de stem weder
om hoorde, dacht hij aan wat hij
had opgemerkt van Gillian Clents
schoonheid en haar gevaarlijke
oogen en voor de tweede maal over
dacht hij, dat zij voor een jongen
van Dick Malvery's leeftijd een be
koring en een verleiding moest
hebben beteekend.
„Hier is commissaris Atherton uit
Brychester", antwoordde de com
missaris op Gillians vraag. „Het
spijt me, u te moeten storen, Juf
frouw Clent. Ik zou graag u of uw
moeder of uw broer een oogenblikje
spreken".
.Aioeder ligt in bed en mijn broer
is weg voor een van zijn uitstapjes,"
antwoordde Gillian met een vlotte
vriendelijkheid; „maar mij kunt u
spreken commissaris Atherton Komt
u alstublieft binnen De hond is,
zoolang ik hier ben. niet gevaar
lijk."
„En wat is hij, als u er niet is?"
vroeg Atherton. „Is zijn beet even
leeiijk als zijn geblaf?"
„Nog erger, denk ik," antwoordde
Gillian, terwijl ze hen voorging naar
de hut. „Hij heeft tot nogtoe nie
mand gebeten, maar als hij de kans
kreeg, zou hü iemand aan stukken
scheuren. Daarom houden wij, moe.
der en ik, hem, ziet u. Wij zijn voor
een groot deel van den dag alleen
thuis en u kunt zelf opmerken, wat
voor een plaats het hier ls. Mis
schien zijn er eenzamer plekken dan
deze langs de kust, commissaris
Atherton, maar dan heb ik ze nog
niet gezien. Komt u binnen!"
Ze wierp de deur van de hut ojpen
en ging terzijde staan om haar be
zoekers door te laten, terwijl ze bi)
het overschrijden van den drempel
beide een wel onderzoekenden, maar
tevens een tot vriendelijkheid aan
moedigenden blik toewierp. En Bla.
ke, die weliswaar door zijn ras tig
leven in de Canadeesche eenzaam
heid niet gewend was aan vrouwe
lijke verlokking, had het intuïtieve
gevoel dat dit een vrouw was, die
altijd tegen een man glimlachte,
zij behoorde tot dat soort vrouwen,
die in hun jeugd verrukkelijk schoon
waren, doch op leeftijd heksen wer
den, maar.... altijd gevaarlijk ble
ven. Hij overdacht, wat hij in zijn
schooljaren over Circe had gelezen
en hij was er benieuwd naar of hij
en Atherton niet onder een soort
betoovering zouden raken van deze
vreemde plaats, waar Gillian her,
thans verwelkomde met lets van t
air van een koningin, die gezanten
ontvangt.
Het inwendige van de hut was zeer
zeker volkomen verschillend van
wat Blake verwacht had, aan te
treffen. Van buiten af, voor zoover
het hem mogelijk was geweest iets
waar te nemen in het steeds wisse
lende maanlicht, leek de heele plaats
meer op een stapel steenen en hout.
zoomaar opeengetast, dan op een
zorgvuldig opgetrokken verblijf.
Zelfs in dat licht had hij opge
merkt dat de helft ervan gemaakt
scheen van het grootste deei va»
een vergaan schip, hier ergens op
de kust geworpen en verbouwd tot
een menschelijke woonplaats door
de tegenwoordige bewoners of
voorgangers. Maar er waren korte
houten balken en spanten aan tot*
gevoegd en op sommige punten was
er versterkt met ruwe muren
schoren van steenen en keien, bij*
eengezooht van het r.abije strand
En aan het eind het dichtst bij d<
kust was deze heele massa hout f»
steenen als het ware vastgepend i»
de donkere rotsmassa waarvan
Atherton verteld had dat ze als ee»
honingraat vol cellen en gangen
zat. Zoodat alles tezamen de ves
ting van de Clents zich over een
aanmerkelijk stuk grond uitstrekte
en klaarblijkelijk de gelegenheU
bood, zoo noodlg een flink aan'»
menschen te kunnen huisvesten.
Er was er echter niet een v®
te zien in de gezellige en behagv
lijk-ingerichte huiskamer, waar Gu-
lian Clent haar late bezoekers nap
binnengeleid. Blake werd, toen 1M
om zich heen keek, door zijn onr
geving herinnerd aan een 0U®1
wetsche herberg-kamer Deze eer
ste impressie werd gevolgd door o
van een eveneens ouderwetse*
scheepshut, waarin een
met een zwak voor antiek zijn Poej
placht te rooken en zijn grocje
drinken.
(Wordt verv
■olf«