Nenschen en <jïluzen BREDASCHE SCHILDERS EXPOSEER EN V.g.g.v Wal een Wonderlijke Wereld Schrijvers, die 50, 70, 75 en 80 jaar werden en sprookjes van twee en een halve eeuw Vic verjaarde Fabricius in ons land Zeventigjarige schrijfster Jörgeasen werd tachtig DE, GROOTE Deensche schrijver Johannes Jörgensen werd 80 jaar. Hij werd op Funen geboren en Ook Streuvels jubileerde Een onderschat romanschrijver De krasse gans B Herman Hesse Het Residentie-orkest 40 jaar 37 clocA TVE DICHTER-CRITICUS Victor E. van Vriesland is in de be zettingsjaren 50 jaar geworden. Zijn vrienden en kunstbroeders, die hem kortweg Vic noemen, hebben thans de gelegenheid aangegrepen om hem te huldigen, nu de culinaire moge lijkheden wat grooter zijn gewor den. Een vijftigtal kwam met den jarige te Amsterdam aan 'n maal tijd bijeen en velen hunner hebben den uiterst vitalen schrijver toe gesproken. Mevrouw Vasalis las een vers voor evenals Bertus Aafjes. De dichter Jan Prins droeg zijn Fransche vertaling van Boutens' „Goede Dood" voor, waarmee hij van Vrieslands liefde voor de Fransche cultuur wilde eeren. An ton van Duinkerken bracht speciaal de gelukwenschen van de Vlaamsche vrienden over. Volgend jaar zal alsnog een Liber Amicorum ver schijnen. Den bezitters van den „Spiegel der Nederlandsche Poëzie" zal het genoegen doen te vernemen, dat het tweede deel van deze voor treffelijke bloemlezing op komst is. JJE SCHRIJVER van „Dolle Hans" en zooveel andere populaire tooneelspelen. Jan Fabricius, werd 75 jaar. ^ij deze gelegenheid is hij van Londen, waar hij woont, naar zijn geboortestad overgestoken. As sen, waar hij het levenslicht aan schouwde, vereerde hem met het eereburgerschap. Het deed den grij zen dramaturg vooral goed te zien, dat na een afwezigheid van 58 jaar zijn jeugd- en schoolvrienden hem nog niet vergeten waren. Zelfs werd de school, waar lijj zijn eerste on derwijs genoot, in'Jan Fabricius- school omgedoopt. Ook Groningen liet zich niet onbetuigd. In den foyer van den stadsschouwburg al daar werd een gedenksteen onthuld. Te Winschoten bezocht de auteur de zetterij, waar hij als jongeman de beginselen der typografie had ge leerd. In Leeuwarden werd „Onder één dale" in de Friesche taal opge voerd, zoodat de schrijver zelf er geen woord van kon verstaan! TXE OOK in ons land graag gelezen schrijfster Gertrud von le Fort vierde in het fraaie Beiersche berg. land haar 7Csten verjaardag. West- faalsche van geboorte, studeerde zij te Heidelberg en Berlijn, waar zij tot de katholieke kerk overging. Een van haar bekendste werken is de fijnzinnige roman „Das Sehweisz- tuch der Veronica", waarmee zij zich een vooraanstaande plaats in de Duitsche katholieke letteren- wereld heeft veroverd. studeerde aan de hoogeschool te Kopenhagen. Op 21-jarigen leeftijd debuteerde hij met een dichtbun del „Vers". Toen hij 29 jaar oud was, werd hij katholiek, nadat hy een reis door Italië had gemaakt. In de Benedictijner-abdij van Beu- ron sloot hij vriendschap met den Nederlandschen schilder-monnik Jan Verkade. Terstond na zijn be keering begon hij met het publi- ceeren van apologetische geschrif ten Zijn grootste bekendheid ver wierf hij evenwel als schrijver van> heiligenlevens. Zijn boek over St. Franciscus uit 1902 geldt wel als zijn meesterwerk. Het werd in vele landen, ook in Nederland, vertaald. Jörgensen is ook een tijdlang hoog leeraar geweest aan de universiteit van Leuven. TN DE RIJ der jarigen mogen we ook Stijn Streuvels niet verge ten Deze Vlaamsche prozaïst werd 75. De hoogtepunten in zijn om vangrijk Oeuvre zijn „Langs de We gen", „De Vlaschaard", „Het Kerstekind" en „Het Leven en de Dood in den Ast". Streuvels is een natuurtalent, wie» ongecompli ceerde zielen het meest aantrokken, zielen van stakkers, van boeren, van kinderen. De eenvoud krijgt bij hem soms monumentale proporties, dank zij een sterke verbeeldingsgave, en een buitengewoon taalscheppend vermogen. TVINSDAG j.l. werd Gerard van Eckeren 70 jaar. Deze roman schrijver en criticus, die vooral be kend is onder het pseudoniem Mau. rits Esser, is wel wat onderschat. De reeks romans, die hjj schiep, heeft niet altijd de waardeering ge vonden, waar ze recht op had. In de oorlogsjaren schreef van Eckeren een nieuwen roman „De Paarden van Holst", die binnenkort 't licht zal zien. Deze jarige heeft zich niet minder verdienstelijk gemaakt door zijn kritieken. Vele jaren had hij de leiding van het maandblad Den Gulden Winckel. Ook tn. Groot Nederland verschenen talrijke boek besprekingen van zijn hand. WE toch bezig zijn met ver jaardagen te msmoreeren willen we ook de aandacht vestigen op 't 250-jarig jubileum van Moeder de Gars. Het is nl. dit jaar twee en een halve eeuw geleden, dat de Fransche geleerde Charles Perrault de Sprookjes van Moeder de Gans schreef, die de jeugd, ook de Ne derlandsche, enorm hebben geboeid. In opdracht van de uitgeverij Dek ker en van de Vegt, die haar zilve ren bestaansfeest viert, beschreef Godfried Bomans de geschiedenis van de oude gans in een leerzame brochure. Ij den directeur van de Aca demie van Beeldende Kunsten in Rotterdam meldde zich kort geleden een nieuwe leerling. „Nee, meneer, ik heb nog nooit geteekend, maar men acht mij ge schikt er voor." En een aanbeve lingsbrief werd overhandigd met den uitslag van het door hem on dergane psychotechnisch ondei*- zoek: de candidaaj was bevonden een a-sociaal type te zijn, en dus geschikt voor de opleiding tot kunstschilder.. De directeur heeft hem niet eens ingeschreven! De Nobelprijswinnaar voor letterkunde TVE Zweedsche Academie heeft voor den tweeden keer den No- bel-prijs voor Litteratuur op een Zwitser doen vallen. Hesse's voor ganger, in 1920, was Carl Spitteler. Hesse werd in 1877 in Wiirtem- berg geboren. Sinds 1920 is hij Zwitser door naturalisatie. Aanvankelijk zou hij predikant worden, zooals zijn vader was, maar al spoedig kwam hij in den boek handel terecht. Als bediende ver trok hij In 1899 naar Bazel, waar hij zich aam de letterkunde ging wijden. Zijn eerste groote succes behaalde hij met den roman Peter Camen- zind. Hierin verhaalt hij voor een gedeelte auto-biografisch, den ont wikkelingsgang van een eenvoudi- gen jongen, die gaat studeeren en op reis door Italië Sint Franciscus leert bewonderen. Een boek, dat door eenleder gelezen kan worden. Het verscheen ook in Nederlandsche vertaling. Aan Sint Frans wijdde Hesse ook een biografie evenals aan Boccacio. Het reisverhaal „Aus Indien" is de vrucht van een reis naar Brltsch. Indië, waar zijn grootvader de In dische cultuur bestudeerde. Daar ls hij onder invloed gekomen van de Brahmaansche mystiek, wat in zijn volgende werken tot uiting komt. Siddhartha bv., dat ook in het Nederlandsch verscheen, is 'n men geling van Boeddhisme en Theosofie en is voor katholieke lezers volstrekt onaanvaardbaar. Hetzelfde geldt voor De Steppenwolf. dat Maurits Dekker vertaalde. Hierin wordt de verdwazing der moderne wereld zoo zwoel beschreven, dat het boek in plaats van een waarschuwing te zijn veel kwaad zal stichten. John Kooy zette Narzisz und Goldmund in onze taal over. Helaas moet ook Veine "TWe 77-jarige Mark ■^Wheatland viel vori ge week Woensdag tus- schen de rails van de ondergrondsche in Lon den, juist toen er een trein aankwam. Hij vouwde zijni handen bo ven zijn hoofd, trok z'n beenen in en duwde zich zoo vast mogelijk tegen den grond. Toen do trein over hem heen was gegaan, stond hij op, sloeg het stof van zijn jas, zocht zijn pijp op en bracht de rest van den avond door met erover te peinzen, waarom sommige men- schen den dertiende van de maand een ongeluks dag noemen. Een verrassing "eten zakkenroller die Tottenham-Court- Road in Londen tot operatieterrein had ge kozen, kwam tot de be vinding, dat zijn am bacht niet van gevaar is ontbloot. Toen hij namelijk zijn. hand stak in den overjaszak van een naast hem wande lenden persoon, voelde hij iets in zijn vinger bijten en toen hij zijn hand terugtrok, hing er een slang aan. De man, die het beest meevoer de, bleek Sirdani te zijn een bekende „blanke fakir." De slang werd niet teruggevonden. Als Tarzan T uigi Raimondi, e« J Italiaansche krijgs. gevangene, die enkele j jaren geleden uit een kamp ontvluchtte schreef aan zijn ouders, dat hij een tijd lang fc de jungle van Kenyj had geleefd als een nieuwe Tarzan en dat hij nu bezig is de 32.01» Pond Sterling op te eischen, die men hem beloofde toen hij een expeditie den weg wees naar den ivoorschat 0} een olifantenkerkhof. OGOOOOGOOJO0O0GOOOGOOOOOOOOGOOOOOOGOOOOOGOOOGO Dicky Rogmans, Piet re van Iersel II en Jules Verschuren TVE OPENBARE leeszaal te 's Her- togenbosch heeft op het oogen- bllk zijn tentoonstellingsruimte opengesteld voor een drietal Bre- dasche kunstschilders, nl. mej. Dicky Rogmans, en de heeren Pierre van Iersel en Jules Verschuren. De tentoonstelling werd geopend met 'n inleiding van pater J. W. Kersje- makers S.J. over de geëxposeerde werken. Ten aanzien van het werk van Jules Verschuren zeide de spreker, dat het vlammend koloriet van wel eer thans meer verdieping heeft gekregen en hoewel het nog dave rend van klem- en gloed is. draagt het toch reeds een monumentaal evenwicht. De tijd zal de kleur temperen en de contrasten milder opvangen. Het werk van Jules Ver schuren moet nog „menken,", geUjk het fruit, om met 'n boerenterm te spreken. Pierre van Iersel is zijn tegenpool. Hoewel dit werk hard en strak is, dit boek ten strengste ontraden worden. Het naaert de pornografie. In 1925 kwamen zyn verzamelde werken uit. Elf jaar later werden zij met den Gotfrled Keiler-prijs be. kroond. Hermann Hesse was ook als schil der werkzaam. Hij begon er mee toen hij 40 jaar was. Ook hield hij zich bezig met de studie der Chi- neesche magie. Daarnaast trok de muziek hem aan. Hij werkte aan 'n opera, welke echter nooit voltooid werd. Hesse's werk, vooral de roman Demian, had een grooten invloed op de Duitsche jeugd. Hij probeer de de jongeren duidelijk te maken, dat de grootste moeilijkheden in ons zelf ontstaan. De oorzaak van alle tekortkomingen moeten we in ons zelf bestrijden. De Duitsche jeugd heeft zijn wijze lessen jammer ge noeg niet ter harte genomen. Op 10 December a.s„ Nobels sterf dag, zullen de medaille en de check van 121.500 Zweedsche kronen door den koning te Stockholm aan den laureaat worden uitgereikt. is het toch intens aangevoeld. De romantische wazigheid is hem vreemd, maar toch is hij ook weer niet nuchter te noemen. Deze schilder doet in> zijn werken denken aan koud vuur, onder de oppen-lak te brandt een warme kunstenaars- gloed. Mej. Dicky Rogmans staat tus- schen beiden in. Zij bezit een tikje weemoed in haar visie op 't schoone haar techniek heeft iets fluweelifs en wolligs. Naar den dieperen aart staat haar werk dichter bij dat ran Jules Verschuren, al doet het uiter lijk denken aan dat van Pierre van Iersel. Haar landschappen zijn uiterst suggestief en het ware wen- schelijk geweest, dat dit veelzijdige talent meer landschappen ter expo sitie had ingebracht. Vandaag veertig jaar geleden 81 het Residentie-orkest te 's Graven- hage zijn eerste concert, onder W' ding van den oprichter, mr. Hef Viotta. Hierboven een foto van if hoboïst Jaap Stotyn, een van mannen, die het orkest groot W- ben gemaakt. OOÖOCÖOÖÖOÖÖCOOÖÖCOÖOOOOOOÖOÖOÖOOÖÖOOOOOÖÖ OOOOOOOOOOOOOOOOOO OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOÖÖÖ4 Chester was, en de andere een ma# die. zijn lengte en bouw In aanmer king genomen, zeer goed kon gor den beschouwd als een van Hl# manschappen in burger. Hij U* achteruit en verzocht zijn bezoe kers, binnen te komen. „Kom binnen-, commissaris Ather- ton", zei hü, zeer vlot en met ie» van een glimlach. ,,Ik verwacht» al, dat u me eens zoudt komen op zoeken. Was het vandaag niet, toch binnenkort." k5 „Zoo!" zei Atherton, terwijl binnenstapte. „Inderdaad, mij#"80 Pyke. En waarom?" Stephen Pyke sloot de deur keek scherp naar Blake. j „Wel, In verband met dat art»? in de Argus van vanmorgen", woordde hij. „Ik ben daarin- aardig nauwkeurig beschreven, ik zoo. En deze heer heeft, naM vermoed, de beschrijving ge?c AU right, mijnheer, sans rancu# niet in het minst! Deze kamt w heeren." Hij ging hen voor door een tot de half geopende deur van cr. kamer, waarin een andere m® gezeten, dien Blake ziel- herÏÏÏ«ji de, een of tweemaal in de stra van Brychester te hebben een man die erg veel op step Pyke leek, behalve dan wat oog-afwijking betreft v(nrolf((» En wat doet je dat zoo met stel ligheid denken?" vroeg Atherton, „Omdat ik die zaak met die ver- valschte cheque niet geloof", ant woordde Blake. „Het kan er bij mij niet in, dat je je met iemand asso cieert zonder hem door en door te kennen. Kijk, twee jaar geleden sloot ik vriendschap en nogal ste vig ook met Dick Malvery En se dertdien heb ik alles van hem op gemerkt, zoowel in maatschappelijk als In financieel opzicht. Hij mag zooals jullie dat noemen in zijn jonge jaren nogal wild zijn geweest, hij mag hier in de buurt schulden hebben achtergelaten, maar niets zal me ervan overtuigen, dat hij den naam van dien kerel heeft ver- valscht!" „En waarom beschuldigde Boyce hem dan van valschheid in ge schrifte?" vroeg Atherton. „Kijk eens hier!" zei Blake. „Je moet in de gaten houden, dat Dick Malvery verdwenen, was, voor die beschuldiging werd geuit. Wat was makkelijker voor Boyce, dan alle wetenschap van die cheque te ont kennen, dan zijn eigen handteeke- ning te verloochenen? Er was nie mand die hem kon tegenspreken." „Men uit niet gemakkelijk 'n der. gelijke ernstige beschuldiging", merkte Atherton op. „En Boyce Malvery is advocaat. En een scherpe bovendien." „Des te zekerder bewijs dat hij in staat is een scherp zaakje te voeren ten eigen bate," zei Blake. „Ik geloof, dat hij die cheque aan Dick gaf; ik geloof dat de handtee- kening, die er op staat, van hem is. En als ik er de kans tóe krijg, dan zal ik hem dat in zijn gezicht zeg gen!" „Daar komt niks van in", zei Atherton. „Je zou daarmee alles be. derven. Jouw taak is, je stil te hou den. te observeeren en uit te hoo- ren. Kom, ik ga vanavond naar die Pykes, in alle stilte. Ga je mee?" .Natuurlijk," antwoordde Blake. „Ik zou langs regenpijpen klimmen of to drijfzand zakken om er nieuws te vinden." Het was dien avond al donker toen Atherton en Blake in de auto van den commissaris naar Shil- hampton reden en, nadat ze den wagen bij het voornaamste hotel van de plaats hadden gestald, trok ken ze naar Norman's Point. Blake keek vol belangstelling rond in het plaatsje dat hy bezocht om wat be langrijks te weten te komen in het mysterie waarin hij was verwikkeld. Er was hier niets merkwaardigs op te merken; een verzameling oud en nieuw, schilderachtigs en leelyks.. Het was een kern van oude huizen, ter weerszijden van een smalle ri vier die via een dam in de open zee uitmondde en nieuwe buitenwyken die zich links en rechts langs de kust uitstrekten in de richting van eenzame moerasgebieden. Het was naar een van deze buitenwijken, een kleine verzameling villa's op 'n winderig stuk vlak land, dat Ather ton zyn schreden richtte. „Zie je dat licht langs de kust- lyh?" zei hy, terwyl hij door de schemering wees. „Dat is het licht schip van den inham van Marsh- wyke. Dat kleinere, roodachtige licht er dicht by is van Anchor's Weighed. En dat nog kleinere, maar meer heldere tusschen dat van de herberg en ons is van de hut van de Clents." „Daar hebben we de laatste twee dagen niets meer van gehoord", zei Blake. „Reken maar dat we er meer van zullen hooren dan, we misschien verwachten", antwoordde Ather ton beteekenisvol. „Hier is het huis van Stephen Pyke," vervolgde hy, terwyl liy bukte om den naam te lezen op het tuinhek. „Channel Cottage". En denk er om, Blake, laat niets merken, zeg weinig en merk alles op." Blake mompelde iets onbepaalds in antwoord op deze wyze raadge ving. Hy had heelemaal geen nei ging tot praten. Maai' hij merkte vlug op dat de man, die als gevolg op Atherton's kloppen de deur opende, opvallend loenschte met een van zyn oogen. DE GEBROEDERS PYKE TYE heer van Chanelle Cottage waarvan de vestibule verlicht werd door een helder stralende lamp, toonde geen verrassing toen hy zag dat een van zijn bezoekers de commissaris van politie van Bry.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1946 | | pagina 6