"'out,
Drie smakelijke maaltijden
een gevaar voor ons land
ilaclle)-
v
program
MARKTEN
Zaligverklaring van
Zr. M. Adolphine
Schrijven van
Kard. de Jong
Hooven ontvangt
zijn nieuwen burgemeester
Burgemeester ontslagen
Bergsche Manége weer in
gebruik
Kustverkorting door het sluiten
der zeegaten gewenscht
"VrOOR het Kon. Ned. Aardrljks-I
kundig Genootschap hield dr.
ir. Joh. van Veen en lezing over I
„De kust van Nederland".
Spr. behandelde het onderwerp in
drie deelen, nl. de natuurkundige
ontwikkeling, de huidige problemen
en de verre toekomst.
De Nederlandse!» kust is oor
spronkelijk een waddenkust, die
vroeger bestaan heeft uit een lange
rij eilanden, welke zich uitstrekken
van Kaap Blanc Nez bij Calais tot
Texel.
Daarachter bevond ach de oude di
luviale grond. Door de uitmonding
der rivieren kwam er achter deze
eilanden brak water, waardoor
plantengroei ontstond en het water
tusschen eilanden en dikmalen
grond dichtgroeide.
Er zijn, aldus dr. van Veen, vijf
zones, nl. zandgrond, veengordel,
kleizone, waddenzone en eilanden -
gordel. Uitvoerig behandelde spr.
vervolgens het ontstaan van deze
verschillende zones.
Bij de problemen van thans
noemde spr. de bodemdaling en
daarmee de stijging van de zeespie
gel. Dit gevaar is echter niet van
zoo groot belang. Veel ernstiger
achtte spr. het gevaar van het zout
Door kwel komt ca. 600 ton zout
per dag binnen. Nog grooter is dit
bij de sluizen. Zoo brengt de groote
sluis bij IJmuiden bij iedere schut
ting een hoeveelheid van ongeveer
200 wagons zout binnen. De mid-
densiuis brengt naar schatting een
derde gedeelte hiervan per schut
ting Het zoutgehalte in de groote
rivieren neemt toe, hetgeen schade
medebrengt voor land. en tuinbouw
Aan de hard van verschillende
grafieken en lantaarnplaatjes licht
te dr van Veen zijn uiteenzetting
toe. Nederland is afhankelijk van
het zoutgehalte van den Rijn. Dit
gehalte is toegenomen als gevolg
van het feit, dat de Franschen 't
zoute water van hun kalimijnen
doen afvloeien in den Rijn. Ook de
Duitschers zijn in dit opzicht schul
dig, aldus spr.
TJ<en ander probleem is de zand
winning.
Ons lage land heeft veel zand noo-
dig en wij hebben dit steeds uit de
rivieren gehaald. Hierbij hebben
we echter vergeten, zoo zeide spr.,
dat we daarmee de zee binnenhaal
den. Dit probleem is ten nauwste
verbonden met het zoutgevaar.
Vervolgens noemde van Veen de
bodemwinning.
Wat de toekomst van onze kust
betreft, meende spr. als noodzaak
te zien, de kust ie sluiten. De zee
gaten, die gedicht moeten worden
zijn echter enorm van omvang, zoo
dat spra het als een onmogelijkheid
beschouwde, dit ineens te doen. Op
den duur- zal net echter toch zoo
ver moeten komen. Onze geheele
traditie is geweest: kustverkorting,
de zee zooveel mogelijk uitsluiten,
waardoor het zout uit het land ge
houden wordt.
In 1840 had onze kust nog een
lengte van 1950 km„ welke In 1932
ingekrompen was tot 1384 km.
Als uiterste grens die z-i. bereikt
moest worden, noemde dr. van Veen
500 km, waarvan de Schelde wel 't
belangrijkste deel zou uitmaken.
Reeds lang zijn er plannen ge
weest, om tot een sluiting van de
kust te komen. Tot dr. Lely hiermee
een begin maakte met de Zuiderzee
werken. Uitvoerig behandelde spr.
vervolgens de pogingen in de histo
rie om tot landwinning tusschen de
waddeneilanden te komen.
Vervolgens besprak spr. de moge
lijkheden tot landverhooging te
geraken door middel van spartina-
planten, waarmee reeds vooral
op de Z.-Hollandse!» eilanden
goede resultaten geboekt zijn.
Spr. eindigde zijn lezing met 'n
uitvoerige bespreking van de lnpol-
deringsmogelijkheden in de toe
komst.
WOENSDAG 20 NOV.
HILVERSUM I: 7 nieuws 7.30 gr.
8 nieuws, 8.15 gram., 8.50 voor de
huisvrouw. 9 kwartet, 9,30 orkest,
10 morgenwijding, 10,20 voor de
vrouw, 10,35 piano's, 11 reportage,
11.30 zang 11.45 fam.berichten Indïë
12 Joh. Jong, 12.35 Corduwener, 13
nieuws, 13.20 Ramblers, 13.50 man
doline-orkest, 14 voor de vrouw,
14.15 Vaud. orkest, 15 voor de jeugd
13 45 zieken, 16,15 voor de jeugd,
17,15 Eddy Walis, 18 rieuws, 18,15
gram., 18,30 Ned. strijdkrachten, 19
piano, 19,15 lezing 19.30 lezing. 20.08
Act. 20.20 orkest, 21.10 hoorspel,
22.05 Carcassola, 22.30 lezing, 23
nieuws, 23.15 piano, 23.25 dansork.
HILVERSUM II: 7 nieuws, 7.30
orgel, 7.45 woord van den dag. 8
nieuws, 8.15 gram., 9 zieken, 9.50 gr.
10.30 morgendienst, 11 zarg, 11.30
orkest, 12 Oooilanders, 13 nieuws,
13.15 sextet, 14 kamermuziek, 14.30
causerie, 14.50 piano, 15 orkest, 16
stafmuziek, 16.45 voor jongens en
meisjes, 17.30 gram., 17 45 rijk over
zee, 18 orkest, 18.30 Vrij en blij, 19
nieuws, 19.30 Eng. les, 20 05 Haen
del. 21.50 gram., 22 nieuws, 22.15
Act. 22.30 Mozart, 22.45 Overden
kmc, 23 plano, 23.10 orgel en viool.
23.30 gram.
LEEUWARDEN, 16 November.
Waag. 24 enters; 15 twinters; 479
vette koeien;; 1360 melk, ka-lfkoei-
en 290—825; 242 pinken 110—250;
514 graskalveren; 326 nuchtere
kalveren; 415 vette en weide
schapen 40130; 393 lammeren
65; 295 varkens; 239 tiggen en
loo-ers 1040; 100 bokken en
geiten; 98 paarden en veulens 250
1200; in tot-aal 4500 stuks vee.
Aanvoer veemarkt: stieren, vette
koeien melk en kalfkoeien en pin
ken: aanvoer iets korter, hrneel
goede soort redelijk; prijs: prijs
houdend; graskaiveren, nuchtere
kalveren aanvoer tamelijk kort,
handel kalm en prijs; prijshoudend
V: rkens: aanvoer ruim; Biggen
aanvoer kort handel kalm en
prijs iets hooger. Schapen en
lammeren aanvoer minder, handel
redelijk en prijs prijshoudend.
De N.V.C, nam groot tantal
koeien en pinken over, nam de
aangevoerde kalveren en varkens
en nam een flink aan-tal schapen
en lammeren.
MV de zaligverklaring o.a. van
Zuster Marie Adolphine,
afkomstig uit Ossendrecht, aan
staande is, heeft Kard. de
Jong een schrijven uitgevaar
digd van den volgenden in
houd:
„KATHOLIEK Nederland zal
zich ongetwijfeld ten zeer
ste verheugen over het belang
rijke feit, dat tot de 29 mar
telaren, in China 9 Juli 1900
om wille van het H. Geloof ter
dood gebracht, die 24 Novem
ber a s. zalig worden verklaard
een landgenoote behoort, n.l.
Zuster Maria Adolphine (Anna
Cathearlna Dierkx), geboren ,8
Maart 1866 te Ossendrecht, van
de Congregatie der Francisca
nessen Missionarissen van
Maria.
Zij onderging met nog 6 an
dere leden harer Congregatie,
afkomstig uit Frankrijk, Italië
en België, 2 Bisschoppen en
meerdere anderen, een glorie-
vollen marteldood door ont
hoofding.
Heel Katholiek Nederland
mag zich gelukwenschen met
zijn nieuwe zalig-verklaarde,
vooral echter de nederzettingen
der Franciscanessen Missionaris
sen van Maria hier te lande, te
Amsterdam. Maastricht en Am-
sterdamscheveld (Dr.).
Moge de Zalige Zr Maria Adol
phine verwerven de bekeering
van vele landgenooten, de roe
ping tot mlss'onarisse voor vele
Nederlandse!» meisjes en Gods
rijksten zegen voor de Congre
gatie der Zusters Francisca
nessen Missionarissen van Ma
ria in alle deelen van de we
reld, niet op de laatste plaats
in ons vaderland.
Utrecht. 13 Nov. 1946.
De Aartsbisschop van Utrecht,
w.g. f JOH. KARD. DE JONG.
•,Ik bied U miin trouwe en oprecht gemeen,
de vriendschap aan", zegt Pastoor de Hoog
gBURGEMEESTER A. J. de Krom schen geestelijke en wereldlijks
is Zaterdag op feestelijke wij- overheid goed zal zijn.
ze te Hoeven ingehaald. VrooHjk
wapperden de vlaggen in een ijle
najaarszon en het geheele dorp
was uitgelonpen om getuige te
zijn van ,,de blije incomste".
De nieuwe burgemeester werd
aan de grens van de gemeente op
gewacht door de beide wethouders
en den gem-eentfe-secretaris waar
het dochtertje van den laatste, den
heer de Krom bij zijn aankomst
bloemen aanbood.
Ten gemeentehuize had vervol
gens de installatie-plechtigheid
plaats. Wij bemerkten hier de ge
heele geestelijkheid van het dorp,
familieleden en personen uit de
vroegere omgeving van den bur
gemeester en vele andere belang
stellenden, De burgemeesters van
Zevenbergen, Rucphen. Etten en
Oudenbosch waren verhinderd,
daar zij op dezen dag waren uit-
genoodlgd kennis te maken met
den nieuwen Commissaris van de
Koningin in deze provincie.
Na een welkomstwoord van wet
houder van Hooijdonk, ontvouwde
deze de plannen, die in Hoeven nog
op uitvoering wachten.
De burgemeseter ontving hierna
den ambtsketen.
TJurgemeester de Krom dankte
allen, die op eenigeriei wijze
tot zijn benoeming hebben bij ge
dragen.
Ik zal mijn geheele kracht en
mijn beste jaren inzetten voor het
welzijn van de gemeente Hoeven.
Ik zal trachten de nooden en be
hoeften va® de bevolking op te
sporen, om daardoor haar welzijn
te kunnen behartigen en de levens
omstandigheden dragelijk te ma
ken.
Vervolgens spraken wethouder
Brans en de heer van Hoekei na
mens Bosschenhoofd.
De verhouding zal goed zijn.
pastoor de Hoog Is er van over-
tuigd, dat de verhouding tus-
*t Winterterwten en boonen
zijn niet te aeramaden
TJE winter doet weer zijn intrede.
Als men koud en natgeregend
thuiskomt, heeft men trek in een
stevig maal.
Nu zijn peulvruchten bij uitstek
geschikt voor de bereiding van een
stevigen, voedzamen maaltijd. Ieder
weet dat van de erwtensoep met
kluif en de bruine boonen met spek.
Maar dat zijn lang niet de eer.ige
gerechten, die van peulvruchten te
bereiden zijn.
Wij geven u hier drie recepten
voor het klaarmaken van erwten,
witte boonen en kievitsboonen op
een minder bekende manier.
Vooral nu de voorziening met
andere eiwitrijke -oedingsmiddelen
(vleesch, eieren, kaas), nog spaar
zaam is, hebben we aan de peul
vruchten een kostelijk voedsel. Er
komt ook in ruime mate vitamine
B In voor, tenzij u soda of zuive
ringszout toevoegt, om de boonen en
erwten sneller gaar te krijgen, want
daardoor gaat het vitamine verlo
ren Beter is, de peulvruchten voor
het koken 24 uur te laten weeken en
pas het laatste kwartier het zout
mee te koken. Zout houdt nl. het
gaar worden tegen.
Erwtensla
(4 personen)
500 g. gekookte erwten. 2 uien, 100
g of meer plokworst, 200 g gekook
te witte kool, 200 g gekookte win
terwortel. azijn, peper, zout, 50 g
boter, peterselie.
De boter smelten en de gesnip
perde uien even fruiten (10 mir,.).
De laatste 3 min. de in stukjes ge
sneden plokworst meeverwarmen.
Difc mengsel bij de erwten tioen-en
de kool en de wortel toevoegen. Het
geheel op smaak mak=n met peper,
zout en azijn en de fijngehakte pe
terselie toevoegen. Dezè sla kan men
eventueel maken van resties erw
ten, kool en groenten. Men kan
haar geven als vollediger maaifüd
met aardappelen en er een smake
lijke saus bij maken. Hiervoor bet
kookvocht van de erwten en de
groenten bij elkaar doen, verwar
men, binden met aangemengde
bloem, en op smaak afmaken met
peper en zout.
Witte boonensoep
(4 personen)
4 liter water, 400 g witte boonen,
500 g aardappelen, 200 g rookworst,
zout, 50 g boter, margarine of vet,
peper, peterselie, 200 g witte kool.
De witte boonen wasschen en 24
uur weeken in het water. De boo
nen opzetten met -iet weekwater en
gaar koken. De boonen fijnmaken
en de geschilde en in stukken ge
sneden aardappelen en de fijnge
sneden kool toevoegen. Alles onge
veer 20 min. laten koken en de
aardappelen op een schuimspaan
met een vork 'fijnmaken. De soep
nog 5 min. door laten koken, de in
dobbelsteentjes gesneden worst, de
boter en de fijngehakte peterselie
toevoegen en de soep op smaak ma
ken met peper en zout. Deze soep
is bedoeld als volledige maaltijd.
Geeft men de soep vooraf, dan kan
ze iets dunner Jjn en de rook
worst kan dan vervallen.
Amer. stoofschotel met kievits-
boonen
500 g kievitsboonen, 2 liter water,
2 uien, 100 g of »er poulet, 800 g
aardappelen, tomatenketchup, azijn
50 g (plm. 3 eetlepels) suiker, zout,
50 g (3 eetlepels) boter of marga
rine peper.
De kievitsboonen wasschen
weeken (24 uur). Ze in het weekwa
ter gaar koken met de in dobbel
steentjes gesneden poulet (plm. 1 u.)
De laatste 20 mir. de in stukjes ge
sneden aardappelen en zout mee
koken. De boter toevoegen en de
overige ingrediënten naar smaak.
Wil men dit gerecht als volledigen
maaltijd geven, dan verdient het
aanbeveling, er een groen tensla bU
te geven.
Nog voerden het woord de heet
Bustlaanse, ouct-gemeente-secxeta
ris van Ginneken, de burgemees.
ters van Schoonhoven en Lopik en
Kapitein Canter Visscher van de
Rijkspolitie.
De heer Hof ruims wenschte
vervolgens de behoeften en be
langen van Hoeven bij den nieu
wen bux-gemeester aan te beve-
len. Ik hoop dat U dezelfde wel
willendheid ten deel zal vallen,
die mij gedurende twee jaren be
schoren was.
Na een dankwoord van den beer
de Krom, begaf men zich voor bet
raadhuis, waar het défilé een aan
vang nam.
Gezien het advies van de com
missie van advies, bedoeld in
het Zuiveringsbesluit Is met m
gang van 30 Juni 1943 ontslag
verleend aan: mr. C. A. F. H
W. B. van den Clooster, baron
Sloet tot Everloo als burge
meester van 's Hertogenbosch.
Voorts is bepaald, dat te re
kenen met Ingang van 1 Jan,
1915 alle rechten op dade'ijk
of uitgesteld pensioen en alle
andere rechten welke hij krach
tens wettelijk voorschrift of
arbeisdovereenkomst zou kun
nen doen gelden, alsmede alle
rechten op pensioen en alle
andere rechten, welke zijn na
gelaten betrekkingen krachtens
wettelijk voorschrift of arbeids
overeenkomst zouden kunnen
doen gelden, vervallen.
BOKSEN
Internationale wedstrijden
te Breda
ZITTING DER STATEN.
De Gedeputeerde Staten van
Noord-Brabant hebben beslo
ten dat de tweede gewone zit
ting 1946 der Staten van Noord
Brabant zal worden geopend
op Dinsdag 17 December a.s.
ONDERSCHEIDINGEN.
Op Donderdag 21 November
a.s. zullen te Amsterdam weer
eenige leden van de verzets
groep André onderscheiden wor
den met de bronzen medaille.
DESERTEUR GEARRESTEERD
Sinds acht dagen zocht de
Bergen op Zoomsche politie
naar den 25-jarigen dienstplich
tige G. R, die zich ondanks
haar oproepingen niet gemeld
had-
De Goasche politie, die Don
derdagavond het binnengeko
men personeel der kermis-on-
dernemingen controleerde, vond
den gezochte.
R. is Vrijdag naar Bergen op
Zoom gebracht.
AP 1 DECEMBER aj. zullen f
Breda internationale bokswed-
strijden gehouden worden tusschen
een versterkte Bredascbe ploeg en
een versterkt team uit Antwer
pen. In de Bredasche ploeg kom»
o.m, ook uit de nationale kampl»
nen Vink (middengewicht) en
Quentemeyer (halfzwaar).
Kort Sportnieuws
In verband met geuite wenschet
heeft de minister van Binn. Zake:
in zijn memorie van Antwoord aar
de Tweede Kamer der St. Gen.
gedeeld, dat hl) voorlooplg nog wel
bezwaren heeft om de sportbeoefe
ning van den Zondag naar den Zn-
terdag te verplaatsen. Met het ooi
op de wederopbouw ziet de mink-
ter nl. geen kans iedereen des Za
terdags vrijaf te laten geven.
Het biljarttournooi te Parijs tw-
schen Nederland, Frankrijk r»
België, is gewonnen door de Beige'
Z(j wonnen 7 wedstrijden en be
haalden 14 p. Nederland kwam <jf
de 2e plaats met 6 gewonnen we»'
strijden en 12 p.
Van Nijnatten won het nat. bil
jartkampioenschap groot biljart ka
der 45-2. Tweede werd Frarken ea
derde Cornelisse. Het gemiddeld!
van den kampioen was 10 69. Zs
van de acht spelers promoveerde»
naar de 2e klasse.
RUITERSPORT
TVEZER dagen werd de Bergsche
marège van dhr. P. Hagenaars
in tegenwoordigheid van tal van
vrienden en genoodlgden officieel
heropend. Het ontstaan van deze
manége in Bergen op Zoom is een
geschiedenis op zich. De heer
Hagenaars was een groot sport}
liefhebber. Zijn hart ging uit
raar den motor, maar zijn
ouders wilden hem wel een paard
geven, hetgeen feitelijk het eerste
begin van de paardensport in Ber
gen op Zoom was. Er kwamen
vrienden die ook eens een ritje
wilden maken en dhr. Hagenaars,
die tevens een handelsman was, ging
zijn paard verhuren. Dit was om
streeks 1932. Zijn kennissenkring
breidde zich uit en hl) schafte zich
nog eenige paarden aan. BIJ ver
schillende menschen ontstond het
plan om een marège te gaan bou
wen en zoo werd de Bergen op
Zoomsche manègeverceniging opge
richt. Toen deze manége klaar was
in 1937 had dhr. Hagenaars de
beschikking over een tiental paar
den en waren er ree.'s vele beoefe
naars van deze edele sport.
Tot den oorlog ging al) es goed,
maar In Md 1940 werden de ma
nége door de Duitschers ge-vordc-i
en ingericht tot garage. In 1942
werd de algeheele paardenlevertoS
ingevoerd en vielen ook de paard'»
der manége ten offer op twee nfc
die vrijstellirg kregen wegens wer»
in dienst van de voedselvoorzienMf:
Deze twee sneuvelden tenslotte W
de beschieting van de stad. Ook oe
manége, die tot dan toe intact w»
gebleven, kreeg een viertal voltrei-
fsrs en werd geheel onbruikbaar.
Direct ra de bevrijding kreeg dik
Hagenaars 'n achttal paarden
gewezc ®n konden de buitenrijdd»
weer t men. Met medewerk»?
van verschillende zijden is 't tu»r
gelukt het dak van de manége
danig te hersteller dat men er we»
zonder parapluie kan rijden. Era)"
nu een tlen'al paarden en vele leer
lingen en beginners.
Toen dhr. Hagenaars Zaterdss
avond de manége heropende was
groote publieke belangstelling E»
van de leerlingen, dhr Pen -
bood hem gelukwenschen en
fraaie bloemenmand aan, ten»»
verschillende leerlingen hun kun»
toorden, zoowel Individueel ols,
groepsverband. Dhr. Hagenaars
nog enkele staaltjes van paarfe»
dressuur, terwijl een zevental
lingen een nummer voltige
toonde, waarmee het veel
oogstte.
