Commissie Generaal
Roofmoordenaar beroofd
deze week naar Nederland
Internationaal
telexverkeer
SCHOTTEN DEMONSTREEREN
tegen Mgr. Steoinac's vonnis
Grieksch memorandum
ever grensincidenten
Arabische Liga erkent Indonesische
republiek
Schietpartijen te Buitenzorg
COMMISSIE VOOR
DUITSCHE VRAAGSTUK
Basis in de Nederlandsche
Indonesische Unie
Belangrijke uitvinding
brekeude
Justitio99 zit vol plannen
O.m. maatregelen t.a.v> politieke dilinquenten,
echtscheidingen en zedelijk vervaf te verwachten
Geen oliebollen
op Oudejaar
Engeland kan officieel
niets doen
m Engeland
Nederland
K0LENUITV0ER
uil Ver. Si. stopgezet
DERDE JAARGANG No, 623
Comm. v Toezicht: A. V. J. AERNOUDTS; C. J.
VAN HOOTEGEM; A E. LANGENHORST; Mr. Dr
A. J. J. M. MES; Mr. H. B. L. DE RECHTER.
Verschijnt eiken werkdag Abonnementsprijs
(bil vooruitbetaling) 3.38 p. kwartaal; per
post 4.18; p. week (bij nlet-postbestell.) 0.26;
Losse nummers 8 cent - Postrekening 278.641
Voor God, Koningin en Vaderland
DINSDAG 19 NOVEMBER 1946
UITGAVE: STICHTING „DE STEM"
Directeur: J. A. H. M. VAN SCHUNDEL;
Hoofdredacteur: J. J. H. A. BRUNA; Algem.
Zeeuwsch-reUacteur: W GROFFEN Vlisslngen;
Zeeuwsch-Vlaanderen: Bureau Hulst, Dubbele
Poort 7, tel. 102; Red.: J. v. d. BROEK. Bijbureau
Oostburg, Nieuwstr. 23, tel. SS; Z.-Eilanden Bur.
Goes, Westsingel 75, tel. 223G. Red. N. J. KARHOF
TAE COMMISSIE GENERAAL
heeft besloten nog' deze ue-k
naar Nederland te vertrekken. De
heer van Poll en zijn adviseur
dr. Maassen zullen op 21 dezer
per Skymaster vertrekken, terwijl
de heeren Prof. Schermerhorn en
de Roer een dag later naar Ne
derland zullen vliegen.
De C.-G-. is hiertoe overgegaan,
om de zoo spoedig mogelijke onder-
ieekeuing der overeenkomst te be
vorderen. De C.-G. verwacht kor
ten tijd in Nederland te verblijven
om de regeering op alle punten in
te lichten en dan weder zoo spoe
dig mogelijk nar Indonesië terug
te keeren.
TAe raad der Arabische Liga heeft
besloten de regeeringen van
de leden der Liga (Egypte, Sa-
oedl-Arabië, Transjordanië,
lemen, Syrië en de Libanon) te
verzoeken een onafhankelijke In
donesische republiek te erkennen.
Ook heeft men den regeeringen
voorgesteld een delegatie naar In
donesië te zenden, ten elude de noo.
dige stappen te doen voor de vesti
ging van toekomstige betrekkingen.
Azzam Pasha, de secretaris-gene
raal van de Liga, verklaarde, dat-
liet Indonesische volk zijn onaf
hankelijkheid verdiende. Hij hoop
te, dat de oude betrekkingen tus-
schen de Arabieren en de Indone
siërs zouden worden hersteld.
Vorige week maakten wij er nog
melding van, dat het in Bui
tenzorg ondanks alle vredelie
vende besprekingen erg onrustig
was en dat er herhaaldelijk op de
Nederlandsche stellingen geschoten
werd. Uit de laatste berichten blijkt
nu dat in den nacht van Zaterdag
op Zondag daardoor 3 Nederland
sche militairen zijn gedood.
Onmiddellijk is toen een operatie
uitgevoerd tegen het huizenblok
van waaruit de schoten vielen. Bij
de schermutseling zijn 6 Indone
siërs gedood, waaronder de waar
nemend burgemeester van Buiten
zorg.
ATü DE DOOR de betrokken de-
partementen te verrichten voor
bereidende studies omtrent het vast
leggen van het Nederlandsche stand
punt, t-a.v. het Duitsche vraagstuk
zijn voltooid, is een interdeparte
mentale commissie ingesteld, die
belast is met de coördinatie van
den. tot dusverre verrichten arbeid.
Het ligt bi de bedoeling van de
commissie om in dit verband op
ruime schaal de daarvoor in aan
merking komende ambtelijke- en
niet ambtelijke Instanties te raad
plegen.
Derhalve is thans o.m. aan de
Commissarissen der Koningin, de
burgemeesters van Amsterdam en
Rotterdam, de hoofdbedrijfsgToe-
pen, de Stichting van den Arbeid,
de Stichting van den Landbouw en
eeni aantal Kamers van Koophan
del en Fabrieken verzocht, hun mee
ning dienaangaande kenbaar te
maken.
jrvE TEKST der overeenkomst van
Cheribon, dien we op pagina
5 volledig publiceeren. bevestigt
wat reeds in groote trekken be
kend is geworden omtrent de plan
nen tot:
erkenning van de Republiek In
donesië, omvattend Java, Madoera
cn Sumatra;
stichting van een souvereinen
democratischen, federatieven staat,
de vereenigde Staten van Indo
nesië;
omzetting van het Koninkrijk
der Nederlanden in een Neder-
landsch-Indonesische Unie, bestaan
de uit 't Koninkrijk (Nederland,
Suriname en de Antillen( en de
genoemde Vereenigde Staten van
Indonesië, terwijl de Koningin aan
het Hoofd van het geheel blijft
staan;
benoeming van Hooge Commis
sarissen;
samenstelling van organen ter
behartiging van de gemeenschap
pelijke belangen der Unie op het
gebied van buitenlandscho zaken
en defensie alsmede zoo r.oodlg
van financiën, economische en cul-
tureele aangelegenheden
vaststelling van 1 Januari 1949
als den einddatum voor de samen
stelling der Ver. Staten en der
Unie;
rechtsherstel en teruggave vau
goederen door de Republiek in het
door haar beheerde gebied;
zoo spoedig mogelijke aanpas
sing op wettelijk gebied ln Neder
land;
wederzijdsche vermindering van
strijdkrachten;
samenstelling van een orgaan
van samenwerking lusschen de
Nederlandsche Regeering en de
Regeering der Republiek;
onderwerping van geschillen aan
arbitrage en zoo noodig aan den
President van het Ir. temattonalc
Hof van Justitie.
¥AE COMMISSIE van deskundigen
voor het internationaal, verkeer
niet verreschrijvers, heeft in den
Haag besloten ten aanzien van de
internationale telex-tarieven, de
kosten per telexgesprek op de helft
van die voor telefoongesprekken
vast te stellen. Verwacht wordt, dat
dit tarief door alie landen zal wor
den aanvaard.
Binnen ongeveer veertien da
gen zal het telexverkeer met Bel
gië en Tsjcchoslowakije mogelijk
zijn. Zoo spoedig mogelijk volgen
Engeland, Denemarken, Zweden
cn Noorwegen.
In ons land wordt hard gewerkt
aan plannen tot volledige automa-
tiscering van het verkeer per telex
Een nieuwe Nederlandsche vinding
op dit gebied is een telex, waarop
men, na inschakeling, dadelijk in
cijfers het telex rummer van een
betrokken abonné aanslaat. De aan
gevraagd „veiTeschrijf-machine"
antwoordt automatisch en daarna
kan, zonder tusschenkomst van te
lefoonjuffrouwen of anderszins ge
correspondeerd worden, zooais men
op het oogenblik telefoneert.
Hiernaast worden proeven geno
men met draadloos telexverkeer
Op dit gebied is een zeer belang-
rijke uitvinding in ons land gedaan
Indien storing optreedt bij het over
seinen van een letterteeken „wel-
ffJüa J ontvanger dit sein en de
zender herhaalt het automatisch.
Het draadlooze telex-correspondon,-
tieverkeer zal voornamelijk voor
grootere afstanden bestemd zijn
denkt bil PTT ln de eerste
Plaats aan Indonesië.
Heden zon onder 16.44 uur en
maan ouder 15.34 uur. Woens
dag zon op 8.6 unr en maan op
4.12 ii"r. - - -
Geleidelijk
Weersverwachting
«•in.i verder afnemende
tusschen
WOM- O.Ü5' ater 0D dcn dag
tiideliik e be,volkin? »»et
dlir „„i,- !8.6 r®gen, hier en
gemengd met
peratm,rfC"'^C va"
ILÏINISTER van Maarsevcen
heeft blijkens de Memorie
van Antwoord over de begrooting
van het departement van Justitie
een heele srie wetsontwerpen en
maatregelen op stapel staan.
Ten aanzien van de politiek de
linquenten is de minister van oor
deel. dat. wanneer eenmaal mag
worden aangenomen, dat alleen nog
personen, die voor berechting in aan
merking komen, ln bewaring blijven,
een rechterlijke controle op de nood
zaak der detentie gewenscht is. Een
voorstel tot wijziging van het Be
sluit, Politieke Delinquenten 1945
ln dien zin zal de Kamer zeer- spoe
dig bereiken.
Een ontwerp van wet, dat het
voorwaardelijk opleggen van den
maatregel van intemeering moge
lijk maakt, zal zeer spoedig hü de
Kamer worden ingediend.
Een voorstel tot wijziging van
liet Besluit Buitengewone Rechts,
pleging cn van het Tribunaalbe-
sluii in den zin, dat bijzondere
gerechtshoven cn tribunalen ont
slag uit de bewaring kunnen be
velen, zal zeer spoedig worden In
gediend.
Het ligt in het voornemen spoe
dig een wetsontwerp in te dienen,
waarbij o.m. een regeling zal wor
den getroffen ten aanzien van de
aansprakelijkheid van de overheid
voor onrechtmatige daden door liaar
of haar organen begaan in de eer
ste periode na de bevrijding. Het
ligt vooralsnog niet in de bedoeling
om daarbij vergoeding toe te ken
nen voor ten onrechte ondergane
detentie.
Andere wetsontwerpen.
JAe minister overweegt o.m. ver
der een commissie te belasten
met de samenstelling van een wets
ontwerp ln zake het echtscheidings-
vraagstuk.
Overleg omtrent een wetsontwerp
tot wijziging van de bepalingen be
treffende de beëindiging van ar
beidsovereenkomsten vindt plaats
met de Stichting van den Arbeid.
De indiening van een ontwerp van
wet betreffende de verplichte ver
zekering tegen wettelijke aanspra
kelijkheid bij motorongevallen kan
eerlang tegemoet, worden gezien.
De minister is voornemens op
korten termijn een commissie in
het leven te roepen, die het ge-
iieele complex van vraagstukken
samenhangende met het zedelijk
verval in studie neemt.
Voor een doeltreffende bestrij
ding van het onbevoegd uitoefenen
der geneeskunde acht de minister
de bestaande bepalingen ontoerei
kend. Hij zal laten onderzoeken op
welke wijze hierin verbetering kan
worden gebracht.
Een nieuwe wettelijke regeling
van de rechterlijke indeeling is in
voorbereiding.
Er komt licht in de moordzaak betreffende
de Amsterdamsche pensionhoudster.
TN DE MOORDZAAK betreffen
de de Amsterdamsche pension
houdster Anna Marsman is eenl-
ge klaarheid gekomen. De 23-Ja-
rigc Leo van der Helm, die zich
bij de politie gemeld had met een
schoon verhaal, waaruit zijn on
schuld moest blijken, heeft dat
fantasietje niet kunnen volhou
den.
HU heeft de politie verteld, dat
zijn twee stiefbroeders, genaamd
Hoogenboom, ln het holst van den
nacht het pension waren binnen
gekomen, toen hij met de pension
houdster zat te praten. Later, toen
liU naar bed was gegaan, hoorde hü
lawaai en ontdekte hij, dat een
der Hoogenbooms de vrouw tegen
den grond geworpen had en zijn
handen om haar keel gekneld hield
Juist toen hU de vrouw ter hulp
wilde komen, verscheen de tweede
Hoogenboom, waarna hi) op onver
klaarbare wijze bewusteloos zou zijn
geraakt. Toen hij weer was bijge
komen, zouden de Hoogenbooms te
gen hem gezegd hebben: nu weet
je van den moord af, je bent me
deplichtig en moet mee vluchten..
Zoo niet, dan krijg je een mes tus
schen je ribben.
Gedrieën zijn de heeren daarop
naar den Haag en Rotterdam ge
reden, waar de politie inmiddels 'n
onderzoek heeft ingesteld en ach
ter de beide Hoogerbooms heenzlt.
Reeds is vastgesteld, dat zij daar
met geld gesmeten hebben, maar
het merkwaardige was, dat een der
verdachten II. op zijn beurt beroofd
werd cn een portefeuille met f 1400
kwijt raakte.
Volgens het Vrije Volk zou de
Rotterdainsche politie proces-ver-
Eind November zachte zeep
/AI.TEBOLLEN zullen op Oude-
jaarsavond wel tot de vrome
wensehen moeten blijven behooren,
daar volgens Parool met het oog op
de slechte vetpositie van ons land
geen spijsolie zal kunnen worden
verstrekt. Het cenige extratje dat
verwacht mag worden is een lialf
ons thee medio December.
Met de zeep schijnt het weer
los te ioopen. Het blad meent tegen
het einde van de maand een bon
voor zachte zeep te mogen voorspel
len.
ZANDER leiding van dr. Camp-
bell, aartsbisschop van Glas
gow. heeft daar een massademon
stratie van Schotsehe roomscli-
kathoiieken plaats gehad tegen de
veroordeeling van aartsbisschop
Stepinae, primaat van Joego-SIa-
vië, en tegen de communistische
vervolging der christenheid in
Joego-Siavië.
Het. merkwaardige vonnis van mgr
Stepinae is ook in het Engelsche
Lagerhuis ter sprake gekomen.
Het onafhankelijke lid Lipson
heeft daar onder verwijzing naar de
petitie, die de Engelsche minister
van Buitenlandsche zaken van een
groot aantal roomsch-katholieken
heeft ontvangen en waarin wordt
verzocht, stappen te ondernemen
om violating van aartsbisschop Ste
pinae te bewerkstelligen, voorge
steld om de Joegoslavische regee
ring officieuze vriendelijke aanmer
kingen te doen toekomen. De En
gelsche onderminister van Buiten
landsche Zaken, antwoordde, dat de
Engelsche regeering geen wettige
gronden heeft om officieele aan
merkingen over de gevangenneming
van aartsbisschop Stepinae van Za
greb te maken en na rijp beraad liet
onmogelijk acht de juistheid van. de
bewering der Joegoslavische regee
ring, dat het proces een vonnis van
een Joegoslavksch burger een zui
ver binnenlandsche aangelegenheid
is, te begrijpen. HU voegde hieraan
toe, dat 'zijn antwoord niet bet ee
kent, dat er nu verder geen actie
zal worden ondernomen, maar ,.dat
officieele aanmerkingen den aarts
bisschop meer kwaad dan goed zou
den kunnen doen".
lyrGR. STEPINAC verkeert in een
toestand van geestelijke veruoo.
ving, heeft Mgr. Hurley, de wrnd.
nuntius te Belgrado verklaard. In
verband hiermee schijnt men de
gedachte aan de mogelijkheid van
een eventueele verheffing vair Mgr
Stepinae tot kardinaal thans los te
laten, meldt het A.F.P.
baal van het geval hebben opge
maakt en den mam daarna weer
hebben laten gaan.
Het. verhaal van v. d. H. wordt
door de Amsterdamsche politie niet
als erg waarschünlük beschouwd,
maar zij wacht nu op de arrestatie
van de beide voortvluchtige H's.
Dan zal er wel meer klaarheid ont
staan.
13oofovervallen> schijnen overigens
moreel zwakke naturen tegen
woordig bijzonder aan te trekken.
In Rotterdam werd de 22-jarige L.
d. B. gearresteerd wegens poging
tot roofmoord op zijn oom, en in
Oegstgeest werden twee militairen)
opgepikt wegens een roofdoverval op
een inwoner. ZU worden er van ver
dacht meer van dergelüke misda
den o)i hun geweten te hebben.
OIAM zal het Fransche grondge-
bied (Fransch ïndo-China), dat
het in 1941 van Japan kreeg, aan
Frankrijk teruggeven.
4:
lyrET 353 tegen 0 stemmen zijn de
41 amendementen die criliek
bevatten op do Buitenlandsche po
litiek der Labour-regeerlng door 't
Lagerhuis weggestemd. De leden die
de amendementen indienden ont
hielden zich van stemming.
Da Engalscha ploeg
tiet engelsche elftal,
dat op 27 November te
Huddersfleld het Nederlandsche
elftal zal ontmoeten Is. op een
uitzondering na hetzelfde elf
tal dat met 7-2 van Dister, met
1-0 van de lersehe Vrijstaat en
onlangs met 3-0 v. Wales heeft
gewonnen. Het is dus het sterk
ste elftal dat Engeland momen
teel in het veld kan brengen.
Dat de linkshalf na diens
minder goede prestatie tegen
Wales vervangen zou worden,
was te voorzien. Hiervoor heeft
men den aanvoerder van Black
pool, Johnston, gekozen.
Het, zal velen verbazen, dat
ook ditmaal Matthews gepas
seerd is. Zulks moet. worden ge
zien als een gevolg van het feit,
dat de keuzecommissie een win
nend elftal zoo weinig mogelijk
heeft willen veranderen.
De opstelling is als volgt:
Doel: Swift (Manch. City)
Achter: Scott (Arsenal) en
Hard wick (Middlesbrough), aan
voerder.
Midden: Wright. (Wolverhamp
ton Wanderers), Franklin (Sto
ke City) en Johnston (Black
pool).
Voor; Finney (Preston North
End), Carter (Derby County),
Lauw ton (Chelsea)Manniou
(Middlesbrough) en Langton
(Blackburn Rovers).
Reserves: Hagan (Sheffield
United) en Cockburr. (Manch.
United).
Of) nnn MIJNWERKERS zUn in
Amerika hi staking ge
gaan. De stakers hebben den op
roep der regeering om de versche
ping van steenkool naar het bui
tenland niet te belemmeren gene
geerd. Door de staking is nu de uit
voer van kolen naar het buitenland
stopgezet,. Ons land wordt hierdoor
ook getroffen.
De staking zal naar alle waar
schijnlijkheid algemeen worden,
rrSALDARIS, de minister-presi
dent van Griekenland, heeft den
Britschen en Amerlkaanschen am
bassadeur te Athene een memoran
dum overhandigd, dat aantoont, dat
in het Noorden aan Griekenland «waarbij dan 400.000 stekers betrok-
grenzende landen steun hebben ver
leend aan de Grieksche guerilla-
Iroepen. Volgens dit memorandum
hebben zich sinds 1 Oct. 27 inciden
ten aan de grens van Joegoslavië
en 10 in het grensgebied van Grie
kenland en BulgarUo afgespeeld.
In vele gevallen hadden de aan
vallen als eenig doel de dekking van
infiltratie van ..anarchisliseh-com-
munistische benden" in Grieken
land.
Een hevige strijd is gaande tus-
selien bergopslandelingeti cn sterke
strijdkrachten van het Grieksche
leger in het gebied van den berg
Skra.
ken zijn.
TVE „KLTPFONTEIN" komt Woens
dag met 973 repatrieerenden uit
Irdië in Rotterdam aan. Donder
dag om 10 uur begint de debar-
katie.
TN DE FRANSCHE bezettingszone
van Duitschland zqn gekozen
voor de raadgevende en constituee-
rende vergaderingen. In den Rijn-
Palts zijn gekozen; Chr.-dem.
70, soc.-dem. 41, communisten 9.
In Wuerttemberg verkregen de
clir.-dem. 40, de soc.-dem. 14 en de
communisten 4 zetels.