Luxemburg
w
De vli
is nog een goed Sand
WENKEN voorde HUISVROUW
Uil den bezettingstijd
I
SPANJE
VRAAGT
vreemdelingen
op bezoek
De
namen
Royale Amerikanen vervangen de toeristen
Drie burgemeesters op drift
(Van onzen speclalen verslaggever).
I \1). Luxemburjer sind jcnuu
dickköpfig wie die Hollande
so
Hollander"
zei mü een gemoedelijke inwoner
van de hoofdstad van het Groot
hertogdom in zijn zangerig plat-
DuitschAEn daarbij knikte bij heel
wijsgeering.
Wij hadden te tezamen over de voor
bije oorlogsjaren. En daarbij bleek
mi), dat de Duitschers heelemaal
niet vriendelijk geweest, waren voor
de menschen van dit lilliput-landje
Juist zoo weinig vriendelijk als ze
bij ons zijn geweest. De Luxem
burgers vonden het heelemaal niets
leuk door de Duitschers „ange-
schnautzt" te worden en mapr
steeds toegebruld te krijgen, dat
hun landje doodeenvoudig inge
palmd zou worden. Met veront
waardiging hoorden zij van de plan
nen om de bevolking grootendeels
Rijnwaarts te evacueeren. De Lu
xemburger is een eenvoudige ge
moedelijke mensch, maar probeer
hem niet van zijn grond af te krij
gen, dan wordt hij felen dick-
köpfig. En zoo ontstonden er on-
dergror.dsche acties, die de Moffen
hegl wat moeilijkheden bezorgden.
De Luxemburgers zetten stakingen
op touw, waartegen de overweldiger
slechts kon optreden door een week
lang eiken dag 6, 7 of 8 menschen
dood te schieten, Die heldendaden
werden dar door „Belcanntmachun.
gen" publiek gemaakt, om de men
schen duidelijk aan hun verstand
te brengen, dat liet uit. moest zijn
met. die vervloekte Dickköpfigkeit.
Maar de Luxemburgers waren
niet verstandig. En daarom vlogen
er dan ook heel wat de concentrtv-
tiekampen In, waar zij de „genau
so dtokköpfige Hollander" ontmoet
ten
Er werden in die kampen harte
lijke banden van vriendschap ge
smeed. Zij, die het kampleven over
leef een, zetten die vriendschap
voort. En zoo ontmoetten wij dan
ook in Luxemburg een Limburger,
die een rondreis door Luxemburg
maakte om zijn oude vrienden uit
Dachau weer eens op te zoeken.
Striemen voor „merci".
een zangerig plat-Duitsch sprak.
Vroeger was het ..bitte schön" en
nu ,,s'il vous plait", vroeger wees
men iemand netjes den weg in 't
Duitsch, nu probeert men het eerst
in 't Pransch
„Wij zijn razend ais wij Duitsch
hooren", zei mij de kellner.
168 kerken vernield.
TVe Duitschers haalden nog meer
onvriendelijkheden jegens de
eenvoudige Luxemburgers uit. Zij
hanteerden den knoet om de werk
lust te activeeren. De kellner die
mij in mijn hotel bediende wilde
mij heel hartelijk zijn blooten rug
offreeren, om mij te laten genieten
van de ettelijke blauwe striemen
die hij had opgeloopen toen hij niet
hard genoeg werkte voor zijn bord
je watersoep in de porceleinfabriek
Van het bewonderen van die
striemen-versiering zag ik echter
maar liever af. Maar het interes
seerde mi) natuurlijk in hevige ma
te om te hooren wat voor een soort
booswicht ik wel voor mij had.
Het antwoord verblufte mij nogal
De man had het verbod overtre
denom Pransch te spreken.
Ja, ja, zei hij. het was streng -
stens verboten" Pransch te spreken.
En omdat het verboden was, spra
ken wij natuurlijk bij voorkeur
Pransch. Hij had de striemen en
de rest te danken gehad aan
„Merci".
Het was mij trouwens al opgeval
len. dat men in Luxemburg veel
meer Pransch sprak dan vroeger.
Van vroeger herinnerde ik mü toch
dat de Luxemburger bij voorkeur
jV/Iaar kellners plegen nogal eens
graag te overdrijven.. Want
de preek in de kerk werd netjes
in het Duitsch gehouden en de
menschen baden netjes in 't Duitsch
Razende menschen heb ik daarbij
niet gezien. En toch heeft die preek
mij weer heel wat wijzer gemaakt,
want daarbü hoorde ik weer iets
van de reden waarom de Luxem
burger den Duitscher r.iet meer kan
luchten of zien.
De priester las namelijk ook een
Bisschoppelijken "*rief voor, waar-
by een beroep werd gedaan op de
vrijgevigheid der geloovigen om
mee te helpen tot het vormen van
een fonds voor den herbouw der
verwoeste kerken.
De kerken in Luxemburg kre
gen het ontzettend zwaar te ver
antwoorden, want niet minder dan
168 werden er geheel of gedeel
telijk verwoest. De totale schade
is ruim 240 millioen Lux. francs.
Dat ts een geweldig kapitaal voor
dat landje.
Inderdaad Luxemburg kwam he-
vig gewond uit den oorlog. Voor
al het beruchte Ardenr.en-offensief
van von Rundstedt zorgde voor et
telijke ruines in de pittoresque
plaatsjes. Hoe zwaar er hier ge
vochten is toonen ook de tientallen
overal verspreid liggende kapot ge
schoten tanks en brokken van om
laag gevallen vliegtuigen aan. De
Luxemburger gaat nonchalant met
die souvenirs om; hij loopt er met
een ijskoud gezicht langs en ruimt
niets op.
Misschien denkt hij ook; laat
maar liggen, straks komen er weer
toeristen en die vinden die brok
stukken interessant. WantLu
xemburg moet het voor een niet
gering deel van de toeristen heb
ben.
Die toeristen die flink het geld la
ten rollen zijn er nu niet. Men
weet het: deviezen en zoo.
Invasie van Amerikanen.
Ta, toch zün er wel toeristen. Ten
minste als men de regelmatige
invasie van Amerikaansehe mili
tairen zoo wil noemen. Deze Ameri
kanen zün royaal genoeg. Zü ko
men met hun zwaar-beschilderde
en in. modieuze toiletten gestoken
vrouwen regelmatig uit Duitsch-
land. waar blijkbaar weinig ver
tier is en waar Schraalhans als
keukenmeester fungeert. In Luxem
burg willen zü plezier beleven en
lekker eten en drinken. Laat ze
maar komen zegt de Luxemburger.
Alles kunnen ze krügenals ze
maar betalen.
En de Amerikaan betaalt! Bij
voorkeur doet hij dat in het chi
que Alfa-hotel, waar hij kan zit
ten aan de tafel waar eerst gene
raal Bradley en generaal Patton
zich tegoed deden, en waar hij
geurige Nederlandsche sigaren
kan rooken, heerlijke Nederland
sche pralines kan snoepen en zoo
veel Fran.sehe likeurtjes kan op
slurpen als hij verkiest
Luxemburg is een goed land. Er
is van alles te krügen, als men
maar dik in de francs zit. Over het
algemeen te het er nog duurder dan
in België. Een tweedeelig heel een
voudig costuum Kost er ongeveer
frs. 1800 en voor een overjas be
taalt men makkelijk frs 1000 meer.
Hoe de Luxemburger die prijzen kan
betalen is mij een raadsel. En toch
ziet men er geen slecht gekleede
menschen.
Ondervoed zün zij ook niet. Op
de bonnen krijgt men voldoende
levensmiddelen. EJj wil men eens
wat „zwart" doen, wel de winke
liers leveren U zonder blikken of
blozen alias,'mits men maar voor
elk „zegeltje" ('n bonnetje), een
„frang" op de toorbank deponeert!
oo
Giral komt er slechts
binnen over de lijken
vanrepublikeinen
en monarchisten
vyEG met FRANCO, hij maakt in het geheim atoombommen, hij bereidt
den oorlog tegen Europa voor, hij verbergt een groot Duitsch leger
Dit verkondigde dezer dagen een communistisch spreker in do straten
van Birmingham, Erg druk ntaakte het publick er zich niet over, maar een
was er, die zich die beschuldigingen wel aantrok en er werk van maakte.
Bet was dr. H. Sutherland, een Engelsch schrijver. Hij ergerde zich er
aan en besloot eens in Spanje te gaan kijken om zich zelf te overtuigen
van den toestand aldaar. Van zijn bevindingen gaf hü een kort relaas in
de Catholic Herald.
TAR. SUTHERLAND kwam in
Spanje. Hij werd er zelfs met
open armen ontvangen, hetgeen
men niet zou verwachten van een
land, dat zooveel te verbergen heeft
en zooveel kwaads in den zin zou
hebben. Sterker nog. hü kreeg den
wensch te hooren, dat er een regel
matige uitwisseling zou plaats heb
ben van Engelschen en Spanjaar
den, liefst dagelüks en van men
schen uit allerlei rang en stand. Hij
kreeg er bovendien gelegenheid om
voor de radio te spreken, zonder dat
hij tekst en uitleg behoefde te ge
ven van hetgeen hü wilde gaan zeg
gen. Dat zün ongetwüfeld vreemde
dingen in een zoo verguisd land!?
TAr. Sutherland vertelde dan: er ls
ongetwüfeld verschil tusschen
Engeland en Spanje. In Engeland
bestaat vrijheid 'an het woord, in
Spanje niet. Maar om eerlijk te
zün, hl het koele Engeland, zoo
sprak Sutherland, deed het woord
van den communlstischen spreker
geen kwaad, in Spanje, met zijn in
dividualistische en temperament
volle bevolking zouden de zaken er
anders voor staan. Opzwepende woor
den zouden daar onherroepelijk tot
opstootjes leiden. Hoe individualls-
Bewaar de levensmiddelen op de juiste wijze
TfEB ZORG voor de levensmidde-
len, die ge in huis hebtMet
nadruk zaggen wü .it tot alle huis
vr„.,wen. Door ondoelmatig bewaren
gaan de voedingsmiddelen in waar
de achteruit en .unnen zij zelfs
geheel onbruikbaar worden. Ons
lichaam en onze beurs ondervinden
er de nadeelen van en dat kunnen
ze al heel slechts verdragen, nu
er hardwerkende menschen noodig
zün en wij o, zoo zuinig met ons
geld moeten omspringen.
Wanneer men op zün bonnen een
stuk vleeseh heeft gekocht, waar
mee men eenlge dagen wil toeko
men, dan bewaart men dit het
beste, gebraden, op een koele, dro
ge plaats. Men sluit de pan niet
met een deksel. Wel dekke men het
vleeseh luchtig af, of zette het on
der een vliegenkap of In een vlie
genkast, daar vliegen ziekten kun
nen overbrengen en hun eitjes in
het vleeseh leggen, dat door lar
ven schadelük bederft.
Vlsch is rauw zeer kort te be
waren, gebakken iets langer.
Dek ook vlsch af en plaats het
niet bü gerechten, die de geur
kunnen overnemen.
Onaangenaam riekend vleeseh of
visch is niet meer .'oor consumtie
geschikt.
Brood mag r.iet luchtdicht wor
den bewaard. Een trommel met
gaatjes is het beste geschikt als
bergplaats. Roggebrood legt men
open weg, daar het anders gaat
schimmelen. Verwerk oud brood ,n
gerechten, geeft het geweekt aan
dieren, maar gooi het niet weg.
Meel, bloem, e.d Als men daar
nog een voorraadje van reeft,
moet men in trommels bewaren die
men van tijd tot tyd omschudt.
Groote hoeveelheden in sloopen of
zakken, die men op een droge
tochtige plaats hargt. Ga na, of er
geen muizen op afkomen en con
troleer van tüd tot tijd het meel
op spinsels, mijt (onaangenamen
geur) en klander (bruine kever).
Door verwarmen p een bakblik
en uitzeven kan men het ongedier
te dooden en ook de uitwerpselen
achterhouden. Meel met veel mijt
is onbruikbaar.
Kaas legt men onder een kaas
stolp of in een afgedekte schaal,
maar men moet een kleine opening
houden voor luchtcirculatie. Even
tueel beschimmelde kaas kan men
afschrappen of afborstelen met
lauw water. Te droog bewaarde
kaas gaat „zweeten". De smaak
lijdt er onder, doch de kaas is niet
schadelijk.
Melk moet na het koken di
rect gekookt en snel afgekoeld wor
den en op een droge plaats, be
schermd tegen vliegen, worden neer
gezet.
Plaats geen sterk geurende le
vensmiddelen in de buurt. Fles
schen roet gepasteurise-rde melk
zet men op een koele plaats weg.
JEIIDE JAARGA1
JN DEN HERFST van 1940
toen het succes van de
Duitsche wapenen zün hoogte
punt bereikt had, was (le werf
kracht van de N.S.B. zeer toe
genomen.
Menig zwakke broeder, die
tot dan toe geweifeld had, ging
overstag en voegde zich bij de
N.S.B. die den maarschalksstaf
in den ransel scheen te dragen.
De propagandisten der Bewe
ging trokken dagelijks den
boer op en beloofden gouden
bergen aan ieder die zün ooren
wilde leenen aan hun zoet ge
fluit. Hun zwaarste geschut
richtten zü natuurlük op de
meer offlcieele personen, me
nig ambtenaar werd lekker ge
maakt met mooie promoties en
beloften van salarlsverhooglng.
De „gemachtigde" zelf nam
de burgemeesters op den kor
rel en zoowaar boekte hij het
succes, dat drie burgemees
ters in den zak van Zuid-
Beveland hun handteekening
zetten op een lidmaatschaps
formulier.
Toen hij hen eenmaal zoover
had, moesten de „bekeerlingen"
zich leenen voor de rol van lok
vogels. Op groote schaal werd
eind October een circulaire ver
spreid, die, zooals de bedoeling
was, het noodlge stof opjoeg
EEN VERKLARING.
JN DIT gewichtig stuk, op ge
schept papier van Van Gel
der uitgegeven, verklaarden de
kersversche N.S.B.-ertjes het vol
gende:
„De ernstige omstandigheden
waarin het Nederlandsche volk
thans leeft, zullen velen tot
nadenken hebben gebracht -
althans dat mag men verwach
ten. Velen die voor 10 Mei ge
loofden in het ons steeds voor
gehouden „paraat zün naar
alle kanten", zün schromelük
teleurgesteld in de vroegere re
geeringen en in de partüen,
die deze regeeringen hadden
voortgebracht. Het ls niet dan
na ernstige overweging, dat wü
- drie burgemeesters van aan
elkander grenzende gemeenten
- een besluit hebben genomen
waarvan wij meenen onze bur
gers In kennis te moeten stel
len
1. Wü erkennen volkomen te
leurgesteld te zün ln het vroe
gere bewind, dat ons vele po
litieke groepen en veel verdeeld
held bracht, maar geen veer
kracht toen ons volk in nood
was.
2. Wij zün ten zeerste be-
tisch de Spanjaard te valt af te lei
den uit het feit, dat hij voor den
burgeroorlog in niet minder dan 20
politieke partüen georganiseerd was
en onder die 20 waren zelfs twee
communistische, de een pro-Spanje
de ander pro Moskou Met dit beeld
voor oogen ls het duidelijk, dat
Spanje een sterke regeering noodig
heeft.
TAr. Sutherland vertelde dan over
zYgesprkken met republikeinen
en zelfs met gevangenen, die hü to
tien verschillende gevangenisser.
mocht bezoeken. Die republikeinen
vormen een verbeten oppositie, maar
zoo ging hü voort, toen ik hen vroeg
naar het standpunt, dat zü inna
men, verklaarden zij slechts op den
tijd te steunen. Zoo daarentegen
Giral het zou wagen naar Spanje te
komen, dan zou hij slechts over de
lijken van monarchisten en repu
blikeinen zü'n entree kunnen doen.
Iedere Spanjaard weet, dat Franco
Spanje redde van het communisme.
De historici zullen tot geen andere
conclusie kun ren komen dan dat hü
hü met Spanje Europa er van redde
Gevangenen worden in Spanje
niet geslagen of gemarteld, zoo
luidde de conclusie van dr. Suther
land. nadat hij met verscheidene
hunner gesproken had, ook in het
Engelsch. 't Is waar, door de politie
zijn zü niet altüd even keurig be
handeld. Er kan zelfs sprake zijn
van een bhandeling in den z.g. der
den graad, alsof zü inNew-
York waren. Maar zulke dingen
kunnen natuurlijk voorkomen, be
sluit de verteller on fün Ironische
wijze, in „het eenige land. waar
nog niet alles heelemaal volmaakt
is".
JNDIEN de N.S.B. gehoopt had
op een geweld'ge uitwerking
van deze propaganda-toer is zü
bedrogen uitgekomen.
Evenals dit bü de brochure
van dr. Boogaard te Zierlkzee
het geval was, bleef het effect
uit en bereikten de ondertee
kenaars niets anders dan dat zij
zich geplaatst zagen in een iso
lement, dat zelfs door den
agressieven burgemeester Smal-
Iegange niet kon worden ver
broken.
De komische noot ontbrak
ook weer njet. De familie van
den eersten onderteekenaar
liet zich tegenover hem niet
onbetuigd en enkele dagen na
de fiere verklaring krabbelde
hij terug, alle ernstige over
wegingen en grondige bestu
deering ten spüt
De barst in het eenheids-
frontje van de drie zak-burge-
meesters, werd onder groote
vroolükheid door het publiek
besproken.
Toen het gerucht over dit
vermakelijk geval zün ronde
begon, belde een redacteur van
ons blad onzen wispelturigen
politicus eens op, om te vra
gen wat er van waar was.
Het antwoord werd zeer wei
felend gegeven. Het was een
vlucht ln de vaagheid, zonder
ja of neen. maar ondanks dat
duidelijk genoeg.
Prompt - ln die dagen kon
dat nog - beschreef de redac
teur ln zijn blad de mislukte
poging om duldelük bescheid
te krijgen in de hangende kwes
tie en het publiek gnuifde op
nieuw.
Natuurlijk zette de NS.B. al
les op alles om de breuk te
heeien. Na veel moeite slaagde
zij erin, dat burgemeester de
Moor van 's Heer Abtskerke
als remplacant van burgemees
ter Nieuwenhuize optrad.
De Moor was de laatste
Zeeewsche burgemeester, d'e
zün jasje omdraaide. Wanneer
later de N.S.B. het noodig oor
deelde om een gemeente ln den
kop te veroveren, moest
zich tevreden stellen met een
„surrogaatje".
De drie Nazi-heeren hebben
hun promotie allemaal gekre
gen. Ort bracht het zelfs tot
burgemeester van Maassluis
waar hij echter bij een echte
lijk drama, ln zün eigen wo
ning, door een Duitsch officier
werd doodgeschoten.
Smallegange en de Moor zit
ten nog in een interneerings-
kamp.
droefd over het feit, dat een
Nederlandsche regeering, toen
het volk ln nood was, ln strüd
met den afgelegden eed op de
Grondwet, den zetel der regee
ring naar het buitenland ver
plaatste en daarmee ophield
wettige regeering te zün.
3. Het ls slechts het consta-
teeren van feiten, dat de eeni
ge man, die ons volk den w a-
r e n toestand heeft voorge
houden en steeds heeft gewezen
op het feit, dat de vertrokken
regeering door haar Engelsch
gezinde houding onze neutra
liteit in gevaar bracht, ls Ir.
A. A. Mussert, de leider der
N.S.B. ln Nederland.
Na ernstige overweging en
grondige bestudeering van het
programma en de bronnen der
N.S.B. hebben wü gemeend on
ze krachten te moeten geven
bü den heropbouw van ons
land door ons aan te sluiten bij
voornoemde beweging".
Na nog enkele exclamaties
van dit gehalte eindigde het
perfide en natuurlük niet *lt
den koker van de burgemeesters
komende stuk met de ondertee
kening
A. W. Nieuwenhuize, burge
meester van Oudelande.
G. M. C. Ort, burgemeester
van Driewegen,
P. M. Smallegange, burge
meester van Ellewoutsdijk
GEEN SUCCES.
bomm. v Toezicht: A. F
&AN HOOTEGEM; A E.
A. J. J. M. MES; Mr. I
herschijnt eiken werkda
(bü vooruitbetaling)
post 4.10: p. week (bij
&OSS0 nummers 6 cent
rpWINTIG NEDERLJ
7 de verschrikkelijk!
De Nederland
De 37-jarige
Landbouw, die tcrugkd
deratic van landbouw-
De 48-jarige
elders in dit blad).
De 44-jarige
gaal werk verrichtte
van den Prins cn laa
r was. Hü kon oorspronl
.t op het laatste ')oger|
De 36-jarige
generaal, voor diensl|
De 65-jarige
Billitonmaatschappü-
De 42-jarige 1
maatschappij werkzaal
De 57-jarige l|
De 30-jarige l
de K.L.M..
De 41-jarige
De 24-.iarige t
De 31-jarige
8 boortig uit Bergen op
De officier va|
I zijn 21-jarige echtgen
De 39-jarige
De 40-jarige
i de Holl. Stoomboot M
Do 32-jarige
De 26-jarige
radioteiegrafisten uit
De 34-jarige 1
De 22-jarlge
Onder de zes
Whitman, die plantei
vertoefde, behulpzaan
met een Nederlandsch]
VHAT is er op die
Donderdagavond bl
Schiphol gebeurd? On|
•Verscheen het vliegtuig
Haarlemmermeer met
tier vertraging.
Het kreeg landir.gsbe
vloog in de richting va
veld. Vervolgens werd
richting in de richting
gekozen. Er was dl
sprake van 'n landings
na vloog het toestel w
"IIN 'T KC
TpEN Britsch transi
gisteren met 800 j
>de Foolsche soldaten v
Grootste deel van he(B
onbezet, daar de Pool
teiten, niet op tijd met
zoek klaar waren. Nog
sche soldaten wachtel
Jtrieerlng.
TIET Britsche mili:
heeft aan de Du:
aanzienlü'ke male van
de provinciale besturen
sche zone toegekend.
TJEVIN heeft de grool
i* gesteld een vergadl
leggen ter bespreking
van veto, niet om een
stand te brengen, doel I
gemeene gedragslün in f
bruik van het veto-re
distellen.
AANGAANDE de
van circa 500 waj
- 6500 door Militair G:: I
de auto's moet in lie"
tast worden. Aldus eer
f van minister Fievez.
"I
AJAAR aanleiding vaiB
ten aan de Griek f
vische grens zal Griel I
den Veiligheidsraad vei I
volledig interr.ationaa
aan beide zijden van d
grenzen van Griekenl..
TN verband met de hi
gewoon slechte j
zuilen met ormiddelliL
tot nader aankondigiiB
oUe-rautsoenbonnen i
jj strekt. Zoodra de disl
w°ïderi hervat, zuL
die ln NovembP
olie ontvingen, in dl
rXTenBe5teW *1
i
J)E Uit 3 leden bestJ
haansche missie1
heeft gisteren op twe
sche torpedojagers
ten.